কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - আফার ভাষায় কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ। অনুবাদক: শায়েখ মাহমূদ আব্দুল কাদির হামযার নেতৃত্বে একদল আলেম কর্তৃক অনূদিত। * - অনুবাদসমূহের সূচী

XML CSV Excel API
Please review the Terms and Policies

অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা আন-নিসা   আয়াত:

Suurat Annisaa

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَخَلَقَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا وَبَثَّ مِنۡهُمَا رِجَالٗا كَثِيرٗا وَنِسَآءٗۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلۡأَرۡحَامَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيۡكُمۡ رَقِيبٗا
1. Sinaamey sin Rabbiy inki Nafsik (Aadam kinnuk) sin ginek meesita, kaak kay Barra Caawa gineeh ken Nammayak maggo labhaa kee maggo Agabu Baaxô Bagul keenik Fixiixise, Yallay mariiy marak Yallal koo esserak woh yoh ab axcuk elle essertaanak mcesitaay sinni Ramad targiqeenimik cibbarsima, diggah Yalli sin taamoomit dacayrih yaniih sin elle galtelek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَءَاتُواْ ٱلۡيَتَٰمَىٰٓ أَمۡوَٰلَهُمۡۖ وَلَا تَتَبَدَّلُواْ ٱلۡخَبِيثَ بِٱلطَّيِّبِۖ وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَهُمۡ إِلَىٰٓ أَمۡوَٰلِكُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ حُوبٗا كَبِيرٗا
2. Abbobti как Rabte Qayxiixay siinil farriimeeni usun sinni maalih dacayri duudaanam keenik tubleenik ken maalu keenih acuya, Qayxiixâ maaluk meqem sin uma maalut maabiddilina, ken maalu sinni maalut masgalliina ken maalu elle takmoonuh, diggah woo maalih makmo kaxxa dambi kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تُقۡسِطُواْ فِي ٱلۡيَتَٰمَىٰ فَٱنكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ ٱلنِّسَآءِ مَثۡنَىٰ وَثُلَٰثَ وَرُبَٰعَۖ فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا تَعۡدِلُواْ فَوَٰحِدَةً أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡۚ ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَعُولُواْ
3. Sayyô Qayxiixay sin gabat tani digbisittaanam faxxeeniih ken yaras keenih taceenimih Qadaalat abe waytoonu waytaanamak meesitteenik, toysa keenik kalah agabuk siinit temqem Nammayaay, hinnay Sidocuuy, hinnay ferey keenik digbisita, tokkel tama agbih fanal Qadaalat abe waytoonu waytaanamak meesitteenik, toysa inkittot idiya, hinnay Naqoosah yan agabuk sin gaba timlikeemit idiya, tama madqal taamittaanam agbi fanal dulmi abe waytaanamal xayuk Raqtak.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَءَاتُواْ ٱلنِّسَآءَ صَدُقَٰتِهِنَّ نِحۡلَةٗۚ فَإِن طِبۡنَ لَكُمۡ عَن شَيۡءٖ مِّنۡهُ نَفۡسٗا فَكُلُوهُ هَنِيٓـٔٗا مَّرِيٓـٔٗا
4. Agabuh-le Yaraswa Acuya is Waajibik tan Acwak, tokkel ken (Agabu kinnuk) Nafsi Yarasak tu- siinih yaceemit Ruffu iyyek, toysa keenik Beetaay maquk calaalih Anuk kaa Akuma.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَا تُؤۡتُواْ ٱلسُّفَهَآءَ أَمۡوَٰلَكُمُ ٱلَّتِي جَعَلَ ٱللَّهُ لَكُمۡ قِيَٰمٗا وَٱرۡزُقُوهُمۡ فِيهَا وَٱكۡسُوهُمۡ وَقُولُواْ لَهُمۡ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا
5. Awlaytiitow labhaa kee Agabuuy Salaadak sinni maalu Baddaaha marah Yalli mano keenik elle Soltuh keenih yeceeh yan maaluy sin gabat yani keenih maaciinaay ken как oskomaay ken как Sarisaay meqe yaabah keenî luk yaaba.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱبۡتَلُواْ ٱلۡيَتَٰمَىٰ حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغُواْ ٱلنِّكَاحَ فَإِنۡ ءَانَسۡتُم مِّنۡهُمۡ رُشۡدٗا فَٱدۡفَعُوٓاْ إِلَيۡهِمۡ أَمۡوَٰلَهُمۡۖ وَلَا تَأۡكُلُوهَآ إِسۡرَافٗا وَبِدَارًا أَن يَكۡبَرُواْۚ وَمَن كَانَ غَنِيّٗا فَلۡيَسۡتَعۡفِفۡۖ وَمَن كَانَ فَقِيرٗا فَلۡيَأۡكُلۡ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ فَإِذَا دَفَعۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ أَمۡوَٰلَهُمۡ فَأَشۡهِدُواْ عَلَيۡهِمۡۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ حَسِيبٗا
6. Qayxiixak sin gabat tan Salaada digbaanam edde duudan Qumri yaafen waqdi sinni maalu elle xagan inna keenik tabloonuh ken mokkora, tokkel Diini maqaanee kee sinni maalu elle xagan inna keenik tubleeniih tossokooteenik, toysa ken maalu keenil tabisa, isin kaa baddaahak kaa tayyaaqeenimit Asassakuk kaa makmina usun yanbeeniih Ni-gabak kaa Beeloonu iyyaanamih meesih, Qayxiixâ maalih Amol yan marak gaddaliino siinik leh yan num Qayxixxi maaluk is yabbaxay, tudagoytah yan num, toysa ceya kaat takkeh gidel kaa yakamay, tokkel ken maalu keenil tabissan waqdi, toysa keenih teceenim siinik yangaddeenimik Sumaq mara keenil Sumaaqisa Yalli cisab siinik Abaamah xiqqi sin haak.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لِّلرِّجَالِ نَصِيبٞ مِّمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَ وَلِلنِّسَآءِ نَصِيبٞ مِّمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنۡهُ أَوۡ كَثُرَۚ نَصِيبٗا مَّفۡرُوضٗا
7. Lab mari yanboonu yaqunxoonu maaluk ken Namma xalcynaa kee keenil xayi mari cabeemit maglab Ion, agbi ken Namma xaleynaa kee keenil xayi mari maaluk cabeemit maglab Ie, kaak dagom tekkek hinnay maggom tekkek Yi-mixxige maglabay Yalli madqe kaat Ion.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا حَضَرَ ٱلۡقِسۡمَةَ أُوْلُواْ ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينُ فَٱرۡزُقُوهُم مِّنۡهُ وَقُولُواْ لَهُمۡ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا
8. Nagrâ maalih kuriyyat Rabe Numih xaynaa kee Qayxiixaay tudagoytit edde matartek, toysa kaak ken xaqmisaay keenih Acuya maglab edde-le marah kaa kurtaanak naharat, meqe yaabah keenïluk yaaba.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلۡيَخۡشَ ٱلَّذِينَ لَوۡ تَرَكُواْ مِنۡ خَلۡفِهِمۡ ذُرِّيَّةٗ ضِعَٰفًا خَافُواْ عَلَيۡهِمۡ فَلۡيَتَّقُواْ ٱللَّهَ وَلۡيَقُولُواْ قَوۡلٗا سَدِيدًا
9. Rabu waah isik lakal Boola-le xayloy baytik как meesita cabu waa mari Yallak meesitay, tokkel usun Qayxiixak ken gabat taniimih Yallak meesitoonay, yaabak cakki yaabay meqet keen! luk yaaboonay.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَأۡكُلُونَ أَمۡوَٰلَ ٱلۡيَتَٰمَىٰ ظُلۡمًا إِنَّمَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ نَارٗاۖ وَسَيَصۡلَوۡنَ سَعِيرٗا
10. Diggah Qayxiixâ maalu dulmih yakme mari, cagalah usun yakmeenim Qhiyaamah Ayro ken Bagittet urtu wayta gira kinni, usun kaxxam urta giray Saqiir deqsitta cule-lon.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يُوصِيكُمُ ٱللَّهُ فِيٓ أَوۡلَٰدِكُمۡۖ لِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۚ فَإِن كُنَّ نِسَآءٗ فَوۡقَ ٱثۡنَتَيۡنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَۖ وَإِن كَانَتۡ وَٰحِدَةٗ فَلَهَا ٱلنِّصۡفُۚ وَلِأَبَوَيۡهِ لِكُلِّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا ٱلسُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِن كَانَ لَهُۥ وَلَدٞۚ فَإِن لَّمۡ يَكُن لَّهُۥ وَلَدٞ وَوَرِثَهُۥٓ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ ٱلثُّلُثُۚ فَإِن كَانَ لَهُۥٓ إِخۡوَةٞ فَلِأُمِّهِ ٱلسُّدُسُۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصِي بِهَآ أَوۡ دَيۡنٍۗ ءَابَآؤُكُمۡ وَأَبۡنَآؤُكُمۡ لَا تَدۡرُونَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ لَكُمۡ نَفۡعٗاۚ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمٗا
11. Yalli sin xayloh caagidih sin farriimaah sin Amrisah siinik Rabe num xaylo cabek kay nagra inkih ken iimi keenik kalah nagra mari anee week, keenik lab-Awki maglabak Namma Say-Awka maglabak beytah taniimih innah tanim-le, tokkel kaak Raqte xaylo usun dibuk Sayyo tekkek, usun Nammayaay wohuk yemeggeenik usun toysa Rabe num cabe maaluk Sidiica Afak Namma Afa-lon, is inki Say-num tekkek, toysa is Nagrâ maaluk garab-le, Rabe numih xaleynak kulli num ken Nammayak usuk cabeemik lecey haytoh Afa- le usuk xalay luk Sugek, usuk xalay-luk Suge week, kay xaleyna kaa Nagarta, toysa kay ina Sidoc haytoh Afa kak-leeh, wohuk Raqtem kay Abba-le, tokkel usuk (Rabe num kinnuk) tooboko luk Sugek, toysa kay ina lecey haytoh Afa-leeh wohuk Raqtem kay Abba- leeh kay tooboko tumali, Rabe num abeh yan farrimtuk lakal, hinnay kaat Sugte magoyta как yeceeniik lakat, sin Abbobtii kee sin xaylok Yalli Nagrâ maalu kah madqe marak, tuxxiqih siinih xayuk Raaqa mara keenik mataaxigan, nagra Yalla-le gambiik fardiiy usuk sin kah farriime, diggah Yalli isi Naqoosah meqem yaaxigi keenih madqeh yaniimil Naggaara.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَلَكُمۡ نِصۡفُ مَا تَرَكَ أَزۡوَٰجُكُمۡ إِن لَّمۡ يَكُن لَّهُنَّ وَلَدٞۚ فَإِن كَانَ لَهُنَّ وَلَدٞ فَلَكُمُ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكۡنَۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصِينَ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٖۚ وَلَهُنَّ ٱلرُّبُعُ مِمَّا تَرَكۡتُمۡ إِن لَّمۡ يَكُن لَّكُمۡ وَلَدٞۚ فَإِن كَانَ لَكُمۡ وَلَدٞ فَلَهُنَّ ٱلثُّمُنُ مِمَّا تَرَكۡتُمۚ مِّنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ تُوصُونَ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٖۗ وَإِن كَانَ رَجُلٞ يُورَثُ كَلَٰلَةً أَوِ ٱمۡرَأَةٞ وَلَهُۥٓ أَخٌ أَوۡ أُخۡتٞ فَلِكُلِّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا ٱلسُّدُسُۚ فَإِن كَانُوٓاْ أَكۡثَرَ مِن ذَٰلِكَ فَهُمۡ شُرَكَآءُ فِي ٱلثُّلُثِۚ مِنۢ بَعۡدِ وَصِيَّةٖ يُوصَىٰ بِهَآ أَوۡ دَيۡنٍ غَيۡرَ مُضَآرّٖۚ وَصِيَّةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٞ
12. lab-maraw isin sin gennaaqoh Agbi Raba waqdi, usun caban Nagrâ maaluk garab liton usun xaylo Aalle ween ken tekkek, tokkel usun xaylo yeelleenik, toysa usun caben Nagrâ maaluk ferey haytoh Afa-liton usun aban farrimtih lakal, hinnay keenit Sugte magoyta kak taceeniik lakat, lab-maraw isin Rabteeniik lakal sin gennaaqoh Agbi sin maaluy isin cabteenik ferey haytoh Afa-lon isin xaylo Aalle wayten sin tekkek, tokkel isin xaylo teelleenik, toysa usun isin cabten maaluk nagrah Bacar haytoh Afa-lon, isin abtan farrimtuk lakal hinnay siinit Sugte magoyta как yaceeniik lakal, num Rabek hinnay Barra Rabtek usun xalay kee abbak addunyal tu-cabeweeniih nagrimeenik, usuk toobokoytay inah Baxah yaniiy hinnay toobokoytáy inah Baxah tani yeellek is toobokoytaay hinnay toobokoytá teellek, toysa ken Nammayak kulli num lecey haytoh Afa-le, tokkel usun inâ xaylok wohuk yemeggeenik, toysa usun Sidoc haytoh Afat yangalen usuk abe farrimtuk lakal hinnay kaat Sugte magoyta как yaceenik lakal, woo farrimti kay maalu nagrah yan marak biyak Aalle kalah, tamah Yallak yan farrimtuy tuxxiq siinik edde yani kinni, Yalli isi Naqoosah meqem yaaxigi xiqliiy digaalat keenik mayasissika.
আরবি তাফসীরসমূহ:
تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِۚ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ يُدۡخِلۡهُ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
13.Tamah Yallih madqooqiy Yalli isi Naqoosah caddo kah hee kinni teetit tatre waanamkeh, Yallaa kee kay Farmoytih Amri oggole num Yalli Jannootay weeqaytitte guba как gexxa kaa Culse-le usuk teetil waarak, too galto is kaxxa Maffaafa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَعۡصِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُۥ يُدۡخِلۡهُ نَارًا خَٰلِدٗا فِيهَا وَلَهُۥ عَذَابٞ مُّهِينٞ
14.Yallih Amrii kee kay farmoytih Amri cinaah kay madqooqit caddok tatra num Yalli gira kaa Culse-le usuk teetil waarak, kaa xixxibissaah kaa tayqunxee digaala-le Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّٰتِي يَأۡتِينَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مِن نِّسَآئِكُمۡ فَٱسۡتَشۡهِدُواْ عَلَيۡهِنَّ أَرۡبَعَةٗ مِّنكُمۡۖ فَإِن شَهِدُواْ فَأَمۡسِكُوهُنَّ فِي ٱلۡبُيُوتِ حَتَّىٰ يَتَوَفَّىٰهُنَّ ٱلۡمَوۡتُ أَوۡ يَجۡعَلَ ٱللَّهُ لَهُنَّ سَبِيلٗا
15.Sin agabuk dalwa aba agbi, toysa siinik muslimiiney labhak Qadaalat-le Affara num keenil Sumaaqisa, tokkel keenil Sumaaqiten ken tekkek, toysa Qarwal elle ken eyseeda Rabba iyyaanam fanah hinnay Yalli wohuk edde yawqen gita keenih Abba haam fanah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّذَانِ يَأۡتِيَٰنِهَا مِنكُمۡ فَـَٔاذُوهُمَاۖ فَإِن تَابَا وَأَصۡلَحَا فَأَعۡرِضُواْ عَنۡهُمَآۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ تَوَّابٗا رَّحِيمًا
16.dalwa siinik abah yan Namına Seehadayti (Num kee Barra kinnuk) tokkel Agraa kee Sahit ada ken aba, tokkel usun dalwak yotoobeeniih sinni taamoomi yeymeeqeenik, toysa ken Nammay Ada abtaanamak Soola, Diggah Yalli isil gace marak toobat oggolaah keenih Xuwaw-li kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّمَا ٱلتَّوۡبَةُ عَلَى ٱللَّهِ لِلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِن قَرِيبٖ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَتُوبُ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
17.Cagalah Yalli toobat как oggolaah keenil gacam isi Nafsil kak heem umaane iggimat abay hinnay Aaxaguk tet abay, tohuk lakal Yallal xayuk gaca mara Rabaanak duma, Too mara Yalli toobat как oggolaah elle gacam, Yalli isi Naqoosah Caalat yaaxigi keenih abah yaniimil Naggaara.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَيۡسَتِ ٱلتَّوۡبَةُ لِلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ حَتَّىٰٓ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ إِنِّي تُبۡتُ ٱلۡـَٰٔنَ وَلَا ٱلَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمۡ كُفَّارٌۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَعۡتَدۡنَا لَهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا
18. toobat как oggolimam umaaneena Abaah Amok teetik kate waa maray Rabi keenik numuk teynah yamaate waqdi, Diggah Anu taway Yallal gacaah toobatah iyya mara hinna, usun koroosannut edde anuk Raba mara hinna, woo maray Rabba iyyam fanah umaanek Amok katewaah Qansarissa digaala keenih massosne Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا يَحِلُّ لَكُمۡ أَن تَرِثُواْ ٱلنِّسَآءَ كَرۡهٗاۖ وَلَا تَعۡضُلُوهُنَّ لِتَذۡهَبُواْ بِبَعۡضِ مَآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ إِلَّآ أَن يَأۡتِينَ بِفَٰحِشَةٖ مُّبَيِّنَةٖۚ وَعَاشِرُوهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ فَإِن كَرِهۡتُمُوهُنَّ فَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡـٔٗا وَيَجۡعَلَ ٱللَّهُ فِيهِ خَيۡرٗا كَثِيرٗا
19. Yeemeneh yan maraw Baqolti как Rabte Agbi usun faxe kalah dirkih ken Nagartaanaah digibik ken waassaanam siinih maxiqta yarasak (mahari kinnuk) keenih teceenimik tu-keenik Beytaanamkeh, Qaxumaane-le taamak dalwaa kee kaxxamariinoh innah taniimiy Baxxaqqa ittat Asan ken Akke waytek, sin diinil siinih xiqtaamay Yalli sin kah Amrisel ken Axaysaay meqe gexsitih keenî luk gexsita cakkik siinil loonum keenih taceenimil, isin ken faxe wayteenik toysa keenil isbira, toysa isin faxe waytaanamak tuy Yalli maggo kayri edde haa tanihik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنۡ أَرَدتُّمُ ٱسۡتِبۡدَالَ زَوۡجٖ مَّكَانَ زَوۡجٖ وَءَاتَيۡتُمۡ إِحۡدَىٰهُنَّ قِنطَارٗا فَلَا تَأۡخُذُواْ مِنۡهُ شَيۡـًٔاۚ أَتَأۡخُذُونَهُۥ بُهۡتَٰنٗا وَإِثۡمٗا مُّبِينٗا
20.Cabten Barrah aracat aka Barra ciggiilissaanam faxxeeniih keenik tiyak teynah kaxxa yaras (mahri kinnuk) teceenik, toysa tu-kak mabeetina woh siinih maxiqtak, isin ereriiy dulmih kaa bettaanaa? Usuk kaxxa dambiy Baxxaqqa iyya kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَكَيۡفَ تَأۡخُذُونَهُۥ وَقَدۡ أَفۡضَىٰ بَعۡضُكُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ وَأَخَذۡنَ مِنكُم مِّيثَٰقًا غَلِيظٗا
21.keenih teceen yaras (mahri kinnuk) keenik eile Beytaanam mannaay? Nummah gennaaqol mariiy maral fidoh siinik xayyoowehik, Yalli gibdi ateeban (xagana kinnuk) siinik bee keenih Amqee kee hinnay maquk ken cabe takkeenimil.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَا تَنكِحُواْ مَا نَكَحَ ءَابَآؤُكُم مِّنَ ٱلنِّسَآءِ إِلَّا مَا قَدۡ سَلَفَۚ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَمَقۡتٗا وَسَآءَ سَبِيلًا
22. Agabuk sin Abbobti Rihmisseh Sugte Agabu Ma-Rihmisitina, Nummah Islaam diinik duma Akkuk Sugte digiiba akke waytek, Diggah Ama digib Qaxuma Caagidiy giti kak yoomeeh Yalli Niqba kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
حُرِّمَتۡ عَلَيۡكُمۡ أُمَّهَٰتُكُمۡ وَبَنَاتُكُمۡ وَأَخَوَٰتُكُمۡ وَعَمَّٰتُكُمۡ وَخَٰلَٰتُكُمۡ وَبَنَاتُ ٱلۡأَخِ وَبَنَاتُ ٱلۡأُخۡتِ وَأُمَّهَٰتُكُمُ ٱلَّٰتِيٓ أَرۡضَعۡنَكُمۡ وَأَخَوَٰتُكُم مِّنَ ٱلرَّضَٰعَةِ وَأُمَّهَٰتُ نِسَآئِكُمۡ وَرَبَٰٓئِبُكُمُ ٱلَّٰتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَآئِكُمُ ٱلَّٰتِي دَخَلۡتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمۡ تَكُونُواْ دَخَلۡتُم بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ وَحَلَٰٓئِلُ أَبۡنَآئِكُمُ ٱلَّذِينَ مِنۡ أَصۡلَٰبِكُمۡ وَأَن تَجۡمَعُواْ بَيۡنَ ٱلۡأُخۡتَيۡنِ إِلَّا مَا قَدۡ سَلَفَۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
23. Yalli sinni inaani Rihimsittaanam siinil carammoyseh, sin Say- xaylooy Sin Say-toobokooy sin Abbobtih maqanxiix kee sin inaanih maqanxiixih Rihim siinil carammoyseh, toobokoyti Say- xaylooy toobokoytáh Say-xayloo kee sin xale wayte inaaniy Angul sin Qarissee kee Qarsak liton Say- toobokoy Angu siinï luk teexeh Rihim siinil carammoyseh, sin ginnaaqoh Agbih inaani digibsittaanam siinil carammoyseh ken xaylol fidoh orobtoonay hinnay orbe waytoonay, sin agbih Say-xayloy Aka Numuh xaleeniy sin gubat tanih Rihim siinil carammoyseh fidoh elle culten Agabu tekkek, tokkel isin inaanil kak cule wayten Sayyo tekkek, toysa dambi sin Amol mayan ken Rihimsittaanamah, sin xayloy sin xiiroonuk tanih agabu Rihimsittaanam siinil carammoyseh, Namma toobokoytá ittâ luk Rihimsittaanaah tasgalleenim siinil carammoyseh, Nummah Islaam diinik duma Akkuk Sugte digiiba Akke waytek, Diggah Yalli dambi cabti-li Xuwaw-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَٱلۡمُحۡصَنَٰتُ مِنَ ٱلنِّسَآءِ إِلَّا مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡۖ كِتَٰبَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡۚ وَأُحِلَّ لَكُم مَّا وَرَآءَ ذَٰلِكُمۡ أَن تَبۡتَغُواْ بِأَمۡوَٰلِكُم مُّحۡصِنِينَ غَيۡرَ مُسَٰفِحِينَۚ فَمَا ٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِهِۦ مِنۡهُنَّ فَـَٔاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةٗۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِيمَا تَرَٰضَيۡتُم بِهِۦ مِنۢ بَعۡدِ ٱلۡفَرِيضَةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمٗا
24.Agabuk gennaaqot yan Agabu Rihimsittaanam Yalli siinil carammoyseh, Say-Naqoosay sin gaba timlike Akke waytek, tama edde yabne Agabih Rihim Yalli caraamu siinil abe, tohuk wadir Raqqa ittem sinni maalut digibih ken gurrussaanam Yalli siinih calalloyseh dalwah ken gurruse kalah keenik gennaaqo как toxeeniih elle orobten Agabuh, toysa Yalli keenih madqeeh fardi siinil Abe yaras (mahri kinnuk) keenih Acuya, yarasak itta elle geyteeniih edde leeddeenim keenih taceenim dambi siinil mali yarasak fardi tekkem Arac xagtek lakal, Diggah Yalli isi Naqoosah Caagiida yaaxigi keenih madqch yaniimil Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن لَّمۡ يَسۡتَطِعۡ مِنكُمۡ طَوۡلًا أَن يَنكِحَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ فَمِن مَّا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُم مِّن فَتَيَٰتِكُمُ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِۚ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِإِيمَٰنِكُمۚ بَعۡضُكُم مِّنۢ بَعۡضٖۚ فَٱنكِحُوهُنَّ بِإِذۡنِ أَهۡلِهِنَّ وَءَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِ مُحۡصَنَٰتٍ غَيۡرَ مُسَٰفِحَٰتٖ وَلَا مُتَّخِذَٰتِ أَخۡدَانٖۚ فَإِذَآ أُحۡصِنَّ فَإِنۡ أَتَيۡنَ بِفَٰحِشَةٖ فَعَلَيۡهِنَّ نِصۡفُ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ مِنَ ٱلۡعَذَابِۚ ذَٰلِكَ لِمَنۡ خَشِيَ ٱلۡعَنَتَ مِنكُمۡۚ وَأَن تَصۡبِرُواْ خَيۡرٞ لَّكُمۡۗ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
25.Say-Moominiiniy Culul (Currih) xayloh tani Rihimsitaamah maali dudda Siinik Aalle waa num, toysa moominiinih tan Labha tamlike Say-Naqoosay moominiinih tani Rihimsitam-le, Yalli sin iimaan yakkeh gide yaaxigeh, isin Aadam xaylooy mariiy marak siinik yanik, toysa ken marih idinik ken Rihmisaay ken yaraswa Nafsi siinik Satta edde Axcuk keenih Acuya ken Burah tu-keenik как daggoyse kalah usun dalwak yexxeere Agabuh Anuk dalwa abe Agabu Akke kalah, Mareytiitih ken haysite kalah ken Rihimsita, tokkel usun (Say-Naqoosa kinnuk) digbeeniik lakal dalwa Aben ken tekkek, toysa digaalak currih yan Agabul taniimik garab keenil yan, too marin Say-Naqoosah digib Yalli siinik kah xiqsiisem siinik dalwat Radaamak meesite numu, isin marin Naqoosah digibik tasbireenim kayrih Siinih Aysuk Raqta dalwak Axxaaruk, Yalli dambi cabti-li xuwaw-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمۡ وَيَهۡدِيَكُمۡ سُنَنَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَيَتُوبَ عَلَيۡكُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
26.Yalli tama madqooqit isi diinih Adda Baxxaqqa siinih haamkeh siinih madqe siinik duma Sugte Ambiyaa kee meqe marih gitittel tirri sin haah abten dambittek kaal gacteenik usuk siinil gacam faxa, Yalli isi Naqoosah meqem yaaxigi keenih abeemil Naggaara.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱللَّهُ يُرِيدُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡكُمۡ وَيُرِيدُ ٱلَّذِينَ يَتَّبِعُونَ ٱلشَّهَوَٰتِ أَن تَمِيلُواْ مَيۡلًا عَظِيمٗا
27.Yalli kaal gacteenik Siinil gacaah dambi siinih cabam faxa, yahuud kee Nasaarak dalwa aba maray sinni Nafsi fayxi kataata isin cakkik kaxxam daggawtaanam siinik faxan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُخَفِّفَ عَنكُمۡۚ وَخُلِقَ ٱلۡإِنسَٰنُ ضَعِيفٗا
28.Yalli diini caagiidak siinih madqem siinil xabbacoysam faxa, woh kah kinnim Seehadayti baxi Boola-luk ginniimeemih Sabbata.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً عَن تَرَاضٖ مِّنكُمۡۚ وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِكُمۡ رَحِيمٗا
29.Yeemeneh yan maraw mariiy mari maalu cakki maliinoh Sittin fanal deedalah makmina Calaali maaluy ittin fanal Qadaagal orbissaanay Siinik leeda edde geytinta Akke waytek, mariiy mara siinik Qide waay cakki maliinoh, Diggah Yalli sin kah Amrisem kee sin как waaseemil siinih Xuwaw-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ عُدۡوَٰنٗا وَظُلۡمٗا فَسَوۡفَ نُصۡلِيهِ نَارٗاۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرًا
30.Yalli kaa как waasem caddok tatur kee dulmih aba num, toysa Sarra gira kaa Culsennooh toh Yallal xabcinih.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن تَجۡتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنۡهَوۡنَ عَنۡهُ نُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَيِّـَٔاتِكُمۡ وَنُدۡخِلۡكُم مُّدۡخَلٗا كَرِيمٗا
31.Moominiiney Yalli sin как waase kaxxa dambittek texxeereenik Qunxa dambitte Siinik duugenno ninni Racmatah, meqe Aracay (jannat kinnuk) Ruffu elle ittaana sin culsenno.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَا تَتَمَنَّوۡاْ مَا فَضَّلَ ٱللَّهُ بِهِۦ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۚ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٞ مِّمَّا ٱكۡتَسَبُواْۖ وَلِلنِّسَآءِ نَصِيبٞ مِّمَّا ٱكۡتَسَبۡنَۚ وَسۡـَٔلُواْ ٱللَّهَ مِن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٗا
32.Moominiiney Yalli mara marak Siinik edde muxxusem maqaagitina kuuxe waynaanah, Labha abitteemih galtoh maglab- leeh Agbi Abiteemih maglab-le, Yallay mattaccoo-lek esserita muxxo, Diggah Yalli ummaanim yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلِكُلّٖ جَعَلۡنَا مَوَٰلِيَ مِمَّا تَرَكَ ٱلۡوَٰلِدَانِ وَٱلۡأَقۡرَبُونَۚ وَٱلَّذِينَ عَقَدَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡ فَـَٔاتُوهُمۡ نَصِيبَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدًا
33.Siinik kulli numuh xalaynaa kee xayni cabe maalu Nagra mara siinik hayne, jaahiliyyâ Saaku catoo kee Nagrâ maaluk maglab kah tacoonu waytaanamah xagana kah culten marah toysa ken maglab keenih Acuya, Diggah Yalli ummaanim yabali kinniih tu-kaak maqellitta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱلرِّجَالُ قَوَّٰمُونَ عَلَى ٱلنِّسَآءِ بِمَا فَضَّلَ ٱللَّهُ بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ وَبِمَآ أَنفَقُواْ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡۚ فَٱلصَّٰلِحَٰتُ قَٰنِتَٰتٌ حَٰفِظَٰتٞ لِّلۡغَيۡبِ بِمَا حَفِظَ ٱللَّهُۚ وَٱلَّٰتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَٱهۡجُرُوهُنَّ فِي ٱلۡمَضَاجِعِ وَٱضۡرِبُوهُنَّۖ فَإِنۡ أَطَعۡنَكُمۡ فَلَا تَبۡغُواْ عَلَيۡهِنَّ سَبِيلًاۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيّٗا كَبِيرٗا
34.Labha Agabuk dacayrih Amol hayne ken kah Amrisaanam tenek hinnay ken как waasaanam tenek, Yalli mara marak keenik edde muxxuseh yanim kee labha isi maaluk keenih taceemil, tokkel meqe Agabuy sinni Rabbih Amri oggolaah sinni Baqolti deedalta waqdi usun ken kah yeemeneenim dacrisa Agbi keenit yanih, wohul Yalli ken dacrisaah usuk ken cataamal Baqli taaqat cinaah kaxxamariinoh как meesittan Agabuk, toysa Yallih digaalak ken meesissaanamal ken kassiisa, too kassis tu-keenih xiqe week inaqtimal xabanah keenik gacaay keenil maxayyoowina, tamah tu-xiqe waytek tu-kalak tu-edde anee wayta Agrah ken Agura, tokkel sin Amri oggoleenik, toysa ada ken edde Abtan gita keenih magurrusina, Diggah Yallay siinik fayya iyyaah siinik Nabak meesita ken tadlumeenimik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنۡ خِفۡتُمۡ شِقَاقَ بَيۡنِهِمَا فَٱبۡعَثُواْ حَكَمٗا مِّنۡ أَهۡلِهِۦ وَحَكَمٗا مِّنۡ أَهۡلِهَآ إِن يُرِيدَآ إِصۡلَٰحٗا يُوَفِّقِ ٱللَّهُ بَيۡنَهُمَآۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا خَبِيرٗا
35.Barraa kee Baqli Awlaytiitow ken Nammayih fanal ittawway kee Qadaawatay ittak ken Baxsak mcesittecnik, toysa kay marak Qadaalat-le makaabantu Ruubaay tet marak Qadaalat-le makaabantu Ruuba Barraa kee Baqli maqaane edde tanim meqe niyal Bicsam faxa Nammay yekkeenik, Yalli ken Nammay ittal gacse-lek, Diggah Yalli ken lubbittet tanim yaaxigi usuk Adda yaaxigi kaak Qellittam matan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَلَا تُشۡرِكُواْ بِهِۦ شَيۡـٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنٗا وَبِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱلۡجَارِ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡجَارِ ٱلۡجُنُبِ وَٱلصَّاحِبِ بِٱلۡجَنۢبِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ مُخۡتَالٗا فَخُورًا
36.Yalla dibuk uqbudaay Agleh tu- kaat mahaysina, Namma xaleynah emeqaay ken cakki dacrisa, Ramadah siinil xayi maraa kee tu-sinni Qayxiixaay tudagoytiitih emeqa, Ramad siinih-le cuggaytuu kee Ramad siinih aalle waa cuggaytuh emeqa, Safar kee madabal litoh tan kataysaay gexsô numuy sakyi как yiggiriqqee kee Naqoosak sin gaba timlikeemih emeqa, Diggah Yalli kaxxa mariinoo kee Sinaamal Hiddoota mara mayakcina.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱلَّذِينَ يَبۡخَلُونَ وَيَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبُخۡلِ وَيَكۡتُمُونَ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۗ وَأَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٗا مُّهِينٗا
37.Usun Yalli keenih yeceeh yaniimil cinnaanitaah Sinam cinnaanel Amrisa maraa kee Yalli isi muxxok keenih yeceem Qellisaah yaaqure mara Sahii kee Assocokki cakkisittam, tamah Abta korosuh ken xixxibissaah ken tayqunxee digaala keenih massosne.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ رِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَلَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۗ وَمَن يَكُنِ ٱلشَّيۡطَٰنُ لَهُۥ قَرِينٗا فَسَآءَ قَرِينٗا
38.tama digaala kah massosnem sinni maalu Sinam yoobulah yaceeh Yalla Nummayse waah elle caboh Ayró Nummayse waa mara kinni, Sheytan kataysa как yekke Num, toysa kataysa как manxu uma Numuuy.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاذَا عَلَيۡهِمۡ لَوۡ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِهِمۡ عَلِيمًا
39.Yalla Nummaysaanaah ellecaboh Ayró Nummaysaanam kee Yalli keenih yeceemik tu-Acinnoonuy toh maca keenik kalak tenee? Yalli ken kee usun Abaanam inkih yaaxigi kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَظۡلِمُ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖۖ وَإِن تَكُ حَسَنَةٗ يُضَٰعِفۡهَا وَيُؤۡتِ مِن لَّدُنۡهُ أَجۡرًا عَظِيمٗا
40.Diggah Yalli hebeltô num mayadluma Abiteemik Qasxuuneyti gide Qilsak takkeh gide takkeway, maqaane Qasxuuneyti gide Qilsak takkeway Yalli tet dirribisaah isi xaquk kaxxa galto kaah yacee.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَكَيۡفَ إِذَا جِئۡنَا مِن كُلِّ أُمَّةِۭ بِشَهِيدٖ وَجِئۡنَا بِكَ عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ شَهِيدٗا
41.Qhiyaamah Ayró külli ummatak le Nabiiy teetil Sumaaqituwaa Bahnaah A-Nabiyow Ama ku-ummatal Sumaaqita num takkemkeh koo bahnu wayna waqdi koros Caalat manna Akkelee?
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَوۡمَئِذٖ يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَعَصَوُاْ ٱلرَّسُولَ لَوۡ تُسَوَّىٰ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضُ وَلَا يَكۡتُمُونَ ٱللَّهَ حَدِيثٗا
42. Woo Ayróy woh takke Yallal koroositeeh kay farmoytih Amri cine mari, Yalli ken kee baaxo massa abaah tet innaah Burta yakkeenim Qaagitan, usun woo Saaku Abak Sugen uma taamah ken xagar keenil Sumaaqitaah usun Yallak yab maqellisan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنتُمۡ سُكَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَعۡلَمُواْ مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىٰ تَغۡتَسِلُواْۚ وَإِن كُنتُم مَّرۡضَىٰٓ أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوۡ جَآءَ أَحَدٞ مِّنكُم مِّنَ ٱلۡغَآئِطِ أَوۡ لَٰمَسۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَلَمۡ تَجِدُواْ مَآءٗ فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا فَٱمۡسَحُواْ بِوُجُوهِكُمۡ وَأَيۡدِيكُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا
43. Yeemeneh yan maraw isin yiskire (doomite) marah Anuk Salaatal maxayyoowinaay kaa maabina ittaanam Sinnik ixiggi haytaanam fanah, jinaabat Anuk Salat kee Salat Aroocal (masaagid kinnuk) maxayyoowina gitah Adda teetik tatra num Akke waytek kaqaltaanam fanah, Biyaakita maray lee xagaral haam duude waa tekkeenik hinnay Safarah teneenik, hinnay Siinik numuk teyni daacoh Aracak yemeetek, hinnay Agabul fidoh orobteenik, tokkel isin edde kaqaltan lee gee wayteenik, toysa Saytun Burtat tayammum Abitaay sinni foocittee kee sinni gaboobi teetit duuga, Diggah Yalli Qafu Abeey dambi cabe kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبٗا مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ يَشۡتَرُونَ ٱلضَّلَٰلَةَ وَيُرِيدُونَ أَن تَضِلُّواْ ٱلسَّبِيلَ
44. Nabiyow maaxaginnitoo? Tawraat kitaabak ixxigâ maglab kah yontocowwime mari tirtot maxqawit xaamitam, usun massa-le gitak makkottaanam siinik faxan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِأَعۡدَآئِكُمۡۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَلِيّٗا وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ نَصِيرٗا
45. Moominiiney Yalli sin Qaduwwit ixxigah siinik yayseh, Yalli Awliinuu kee keenik sin dacrisaamah xiqqi sin haah catooy Qokoluh xiqqi sin haak kaal kelita.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مِّنَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ يُحَرِّفُونَ ٱلۡكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِۦ وَيَقُولُونَ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَٱسۡمَعۡ غَيۡرَ مُسۡمَعٖ وَرَٰعِنَا لَيَّۢا بِأَلۡسِنَتِهِمۡ وَطَعۡنٗا فِي ٱلدِّينِۚ وَلَوۡ أَنَّهُمۡ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَا وَٱسۡمَعۡ وَٱنظُرۡنَا لَكَانَ خَيۡرٗا لَّهُمۡ وَأَقۡوَمَ وَلَٰكِن لَّعَنَهُمُ ٱللَّهُ بِكُفۡرِهِمۡ فَلَا يُؤۡمِنُونَ إِلَّا قَلِيلٗا
46. Ama yahuuduk Yallih yab laaroocak korsa mari keenit yaniih Yallih farmoytak ku-maxco noobbeeh ku-Amri cinnehik nee oobbiy Aabbe koo kalayik iyyan, Ayti neh Acuyaay nee wagitaay nee dacris Abaaroh yaabat sinni Arrob makak kaa xaafak diini Qaybisan, Diggah usun noobbeeh oggollehik nee oobbiy nee wagit Axcinnoonuy woh Yallih xaqul kayrih keenih Aysuk teneeh, maxcô Qadaalatah keenih Aysuk ten ken uma maxcok, kinnih immay Yalli isi Racmatak ken yeyxeereh Nabii Mucammad diinil koroositeenimih Sabbatah, tokkel usun cakki manummaysan dago Nummaysiyyay tu-keenih xiqewaa akke waytek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ ءَامِنُواْ بِمَا نَزَّلۡنَا مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَكُم مِّن قَبۡلِ أَن نَّطۡمِسَ وُجُوهٗا فَنَرُدَّهَا عَلَىٰٓ أَدۡبَارِهَآ أَوۡ نَلۡعَنَهُمۡ كَمَا لَعَنَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلسَّبۡتِۚ وَكَانَ أَمۡرُ ٱللَّهِ مَفۡعُولًا
47. Kitab kah yontocowwime maraw (yahuud kee Nasaara kinnuk) kitoobak isin litoonum nummaysak oobisne Qhuraan nummaysaay kaal taamita, foocitte elle tan Rikek duggu tet hayneh xiiron-le gambih tet gacisnaah, hinnay duma Sabti mara ninni Racmatak kah neyxeere innah ninni Racmatak ken Ayxeerenno Damaaqee kee Ceray ken Abnaamat, kulli gurral Yallih caagid yanguddubeh.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱفۡتَرَىٰٓ إِثۡمًا عَظِيمًا
48. Diggah Yalli Agleyta kaat hayya haa marah dambi macabaay dambittek wohuk Addah Raqqa ittam isi naqoosak isih faxa marah cabah, Yallat Agleyta haa mari toysa Nummah usun kaxxa dambi diraabah ginnaasiten.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنفُسَهُمۚ بَلِ ٱللَّهُ يُزَكِّي مَن يَشَآءُ وَلَا يُظۡلَمُونَ فَتِيلًا
49.Nabiyow woo maray sinni nafsittee kee sinni taamoomi faylisaah Saytunnoysa matablaa? Wonna hinnay Yalla kinni isih faxa mara faylissaah Saytunnossam, Yalli ken taamoomik Tamri lafoyti Berraaqimit yan tufulti Baxih gide keenik madaggoysaay ken mayadluma.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۖ وَكَفَىٰ بِهِۦٓ إِثۡمٗا مُّبِينًا
50.Nabiyow ken caagid Qajibsitak Yallal dirab kah ginnaasitan inna wagitey, tama usun Yallal ginnaasitan dirab Baxxaqqa-le dambiy Nabay xiqqi ken haa kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبٗا مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡجِبۡتِ وَٱلطَّٰغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ هَٰٓؤُلَآءِ أَهۡدَىٰ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ سَبِيلًا
51.Nabiyow tawraat kitaabak ixxigâ maglab kah yontocowwime mara matablaa? Numtin-wellittee kee Yallak kalah uqbuddu haanam nummaysaanaah koroosite marak ta mari (qhureyshi koros kinnuk) yeemeneh yan marak (Nabii Mucammad kee kay kataysis kinnuk) tirtô gitay massa- leh aysuk keenik Raaqan iyyan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُۖ وَمَن يَلۡعَنِ ٱللَّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ نَصِيرًا
52.Woo maray (koros kinnuk) umaane как temegge Yalli isi Racmatak ken yeyxeereh, Yalli isi Racmatak yeyxeere num, toysa Yallih digaalak isi cattaah Qokoltam inkinnah mageya.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَمۡ لَهُمۡ نَصِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُلۡكِ فَإِذٗا لَّا يُؤۡتُونَ ٱلنَّاسَ نَقِيرًا
53.Wonna hinnak usun Reedak maglab maaylon? Toysa usun woh aallinnoonuy, tamri lafoyti xiiroonut tan boohâ baxah gide Sinaamah acuwak manannon.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَمۡ يَحۡسُدُونَ ٱلنَّاسَ عَلَىٰ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۖ فَقَدۡ ءَاتَيۡنَآ ءَالَ إِبۡرَٰهِيمَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَءَاتَيۡنَٰهُم مُّلۡكًا عَظِيمٗا
54.Wonna hinnak usun Yalli isi muxxok sinaamah (Nabii kee Moominiin kinnuk) yeceem Sinaamah kuuxe maay waan? Nummah Nabii Ibraahim Samadah kitab kee nubuwwannu necee, kaxxa Reeda keenih necee.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَمِنۡهُم مَّنۡ ءَامَنَ بِهِۦ وَمِنۡهُم مَّن صَدَّ عَنۡهُۚ وَكَفَىٰ بِجَهَنَّمَ سَعِيرًا
55.Yahuuduk Yalli ixxigâ maglab kah yecee marak Nabii Mucammad Nummassem keenit taniih, kay seeco cineeh derre edde cabeeh Sinam kay katayyuk waase mari keenit yanih, koroositeeh Aamine wee mага jahannam gira keenil ursumtam digaalah ken xiqe-le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِنَا سَوۡفَ نُصۡلِيهِمۡ نَارٗا كُلَّمَا نَضِجَتۡ جُلُودُهُم بَدَّلۡنَٰهُمۡ جُلُودًا غَيۡرَهَا لِيَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَزِيزًا حَكِيمٗا
56.Diggah Ni-Aayootal koroosite mari Sarrah giray niqna как tammoysoonu waana ken culsenno, arooba keenik alayyuh Sotbinnaan waqdi teetik kalah aka Arooba keenih nabiddile digaalâ gibda tammoysaanamkeh, diggah Yalli mayso-li Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَنُدۡخِلُهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۖ لَّهُمۡ فِيهَآ أَزۡوَٰجٞ مُّطَهَّرَةٞۖ وَنُدۡخِلُهُمۡ ظِلّٗا ظَلِيلًا
57.yeemeneeh meqe taamoomi abbaasite mara jannootay weeqaytitte guba как gexxa ken culsenno usun umman tet addal waarak, Yalli wasookaa kee Qabalak (mayangali kinnuk) Saytunnoyse Agabu tet addal Ion, hixhixih tan Silaaloy umman amok keenik kate wayta ken culsenno.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا وَإِذَا حَكَمۡتُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ أَن تَحۡكُمُواْ بِٱلۡعَدۡلِۚ إِنَّ ٱللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُم بِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ سَمِيعَۢا بَصِيرٗا
58.Diggah Yalli Amaanoota Íe marah tet taceenimil sin amrisa, Sinam fanal mekla abteenik ken fan Qadaalatal mekeltaanamal sin amrisa, diggah Yalli meqem sin kassiisaah meqeemi fanah tirri sin haa, diggah Yalli sin maxcooca yaabbi sin taamoomi yabali kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنكُمۡۖ فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلًا
59. Yeemeneh yan maraw Yallih amri oggolaay kay farmoytih amri oggola, sin caagiidah amol tan abbobtih amri oggola usun muslimiiniy Yallih Amrik tawqe akke weenik, isin caagiidak tuk teynal itta wayteenik, toysa Yallih kitab kee kay farmoytih Sunnatâ (kay cadiiswa kinnuk) fanah tet gacisa, Yalla nummaysaah ellecaboh Ayró nummaysa mara tekkeenik, too Yallih kitab kee kay farmoytih Sunnatâ fan gactaanam ittâ wayak kayrih aysuk Siinih Raqtaah ellecabo maqaaneh aysuk Raqta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ يَزۡعُمُونَ أَنَّهُمۡ ءَامَنُواْ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِكَ يُرِيدُونَ أَن يَتَحَاكَمُوٓاْ إِلَى ٱلطَّٰغُوتِ وَقَدۡ أُمِرُوٓاْ أَن يَكۡفُرُواْ بِهِۦۖ وَيُرِيدُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَن يُضِلَّهُمۡ ضَلَٰلَۢا بَعِيدٗا
60. Nabiyow tama munaafiqhiinih yan maray diggah usun Qhuraanak kol obsimtem kee kok naharsi farmoytiitil obsimtem diraabah Nummasnah iyya mara matablaa? Usun Ken fanat yekkeh yan ittâ wayih mekla deedalah Yallih madqak kalih madqal mekla aba numi (kaqab ashraf baxa kinnuk) fanah itta beyaanam faxaanam, Nummah usun kaal (deedal kinnuk) koroositaanamah Yalli ken Amrisak, sheytan cakki gitak kaxxa makkoysiyyah ken makkoysam faxa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ تَعَالَوۡاْ إِلَىٰ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَإِلَى ٱلرَّسُولِ رَأَيۡتَ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ يَصُدُّونَ عَنكَ صُدُودٗا
61.Ama marak Yalli madqak Qhuraanal oobisem kee Yallih farmoyti sin fanal mekla abamkeh, kaâ fanah ama keenik iyyeenik, munaafiqhiinih yan mага derre cabtih kot cabah ken table Nabiyow.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَكَيۡفَ إِذَآ أَصَٰبَتۡهُم مُّصِيبَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ ثُمَّ جَآءُوكَ يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ إِنۡ أَرَدۡنَآ إِلَّآ إِحۡسَٰنٗا وَتَوۡفِيقًا
62.Tama munaafiqhiinih yan mari Ken gaboobi umaanek bahteemih Sabbatah musiiba ken xagteeh, tohuk lakal usun Yallal xiibitak wohut maqaanee kee yoome mara ittal gacisnaamak-sa cdde fannem mannu axcuk koi yemeeteenik ken Caalat manna akkelee?
আরবি তাফসীরসমূহ:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَعۡلَمُ ٱللَّهُ مَا فِي قُلُوبِهِمۡ فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ وَعِظۡهُمۡ وَقُل لَّهُمۡ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ قَوۡلَۢا بَلِيغٗا
63.Yalli woo mari usun munaafiqhannuk lubbit loonum yaaxigeh, toysa atu Nabiyow derre keenit cabaay usun edde yanin umaanek garci (karci) keenih kalaay ken kassis, umaanek ken meesissa maxcoy ken xagtay lubbik adda keenik taafe keenik ixxic.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَلَوۡ أَنَّهُمۡ إِذ ظَّلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ جَآءُوكَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡتَغۡفَرَ لَهُمُ ٱلرَّسُولُ لَوَجَدُواْ ٱللَّهَ تَوَّابٗا رَّحِيمٗا
64.Ni-farmoytiitik Hebeltô farmoyta maruubinnino Yallih idinih Sinam kay amri oggoltamkeh iyyaanam akke waytek, diggah Nabiyow tama munaafiqhiin atu keenih abte meklah cinimit sinni nafsi yudlumen waqdi, tokkel usun Yalli dambi keenih cabam esserak koi yemeeteeniih Yallih farmoyti dambi cabti keenih esserinnay Yalli isi naqoosak kaxxam toobat oggolaah xuwaw lih yan Rabbih kaa geyak yenen.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤۡمِنُونَ حَتَّىٰ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيۡنَهُمۡ ثُمَّ لَا يَجِدُواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ حَرَجٗا مِّمَّا قَضَيۡتَ وَيُسَلِّمُواْ تَسۡلِيمٗا
65. Nabiyow ku-Rabbil xiibita immay (isi Nafsil xiibittam Yalla kinnuk), usun Nummah yeemene mага mayakkan, atu ken fanat yan ittâ wayak makaabantuh koo haysitti heenih, tohuk lakal atu ken fanat abta meklal usun sinni nafsih addal gibdaa kee ceya как geewayya haanaah, atu abte mekla oggoliyyah oggollu haanam fanah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَوۡ أَنَّا كَتَبۡنَا عَلَيۡهِمۡ أَنِ ٱقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ أَوِ ٱخۡرُجُواْ مِن دِيَٰرِكُم مَّا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٞ مِّنۡهُمۡۖ وَلَوۡ أَنَّهُمۡ فَعَلُواْ مَا يُوعَظُونَ بِهِۦ لَكَانَ خَيۡرٗا لَّهُمۡ وَأَشَدَّ تَثۡبِيتٗا
66. Diggah nanu tama munaafiqhiinil mariiy mara siinik Qiday, hinnay sinni dabooqak eweqa iyyaanam keenil nuktubeh Suginninoy woh abak manannon keenik dago mara akke waytek, Diggah usun Yallaa kee kay farmoytih amriy ken kassiisaanaah ken kah amrisaana abinnoonuy Addunyaay Akeeral galtoh keenih aysuk ten, ken lubbittet iimaan diggaa kee kay arcisiyyah keenih aysuk ten.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذٗا لَّأٓتَيۡنَٰهُم مِّن لَّدُنَّآ أَجۡرًا عَظِيمٗا
67. Toysa ninni xaquk kaxxa galto keenih acuwak nen Addunyaay Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَهَدَيۡنَٰهُمۡ صِرَٰطٗا مُّسۡتَقِيمٗا
68. massa-le gital tirri ken haak nen.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَعَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ وَٱلصِّدِّيقِينَ وَٱلشُّهَدَآءِ وَٱلصَّٰلِحِينَۚ وَحَسُنَ أُوْلَٰٓئِكَ رَفِيقٗا
69. Yallaa kee kay farmoytih amri oggole mari, Toysa woo mari Yalli jannat culseeh jannatti niqmoota kah yecee marak, Ambiyaay Yallih farmoytit luk temeetem nummayse maraa kee Yallih gital kay Qangara fayya ittamkeh Rabe maraay, moominiinik meqe mará luk yanin, woo mari usun jannatal wakli maxxu как meqe maraay.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ذَٰلِكَ ٱلۡفَضۡلُ مِنَ ٱللَّهِۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ عَلِيمٗا
70. Too mattaccoo Yallak tan muxxo kinniih, Yalli isi naqoosak maqaane aba maraa kee umaane aba mara yaaxigi kinnim xiqtah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ خُذُواْ حِذۡرَكُمۡ فَٱنفِرُواْ ثُبَاتٍ أَوِ ٱنفِرُواْ جَمِيعٗا
71. Yeemeneh yan maraw sinni Qaduwwih gulguluh gacaay keenik cibbarsima, tokkel koros Qccbih fixiixih butta buttah anuk, hinnay inkih koboxuh anuk eweqa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنَّ مِنكُمۡ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنۡ أَصَٰبَتۡكُم مُّصِيبَةٞ قَالَ قَدۡ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيَّ إِذۡ لَمۡ أَكُن مَّعَهُمۡ شَهِيدٗا
72. Diggah jihaadah yawqeemik yaqilseeh waddiroowa mari (munaafiqhiin kinnuk) Siinit yanih, Tokkel Qidim kee buki musiiba sin xagtek, Nummah umaanek sin geyteemil wallitak, Yalli yoh yemqeh woo Qeebit keen! luk Suge weeh kaat mare wee waqdi iyya woo munaafiqhti.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَئِنۡ أَصَٰبَكُمۡ فَضۡلٞ مِّنَ ٱللَّهِ لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمۡ تَكُنۢ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُۥ مَوَدَّةٞ يَٰلَيۡتَنِي كُنتُ مَعَهُمۡ فَأَفُوزَ فَوۡزًا عَظِيمٗا
73. moominiiney Yallak muxxo sin geytek iisaa kee xannaba geytaanamal, ama munaafiqhti nadaamitak sin kee kay fanat ixxigaa kee kataysiini suge weeh innah, maganey anu keen! luk Suginniyoy xannabak kaxxa maglabat Affoofiyyah Affaafuk en axce-le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ فَلۡيُقَٰتِلۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ يَشۡرُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا بِٱلۡأٓخِرَةِۚ وَمَن يُقَٰتِلۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيُقۡتَلۡ أَوۡ يَغۡلِبۡ فَسَوۡفَ نُؤۡتِيهِ أَجۡرًا عَظِيمٗا
74. Toysa Yallih Qangara fayya ittamkeh Addunyâ manot Akeera xaamita mari Yallih gital Qeb abay yangicillay, Yallih gital Qeb abaah yangicillee num. Tokkel usuk Qiddiimek hinnay Qaduwwik yeysek Toysa Sarrah kaxxa galtó kaah aceenno iyye Yalli.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا لَكُمۡ لَا تُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلرِّجَالِ وَٱلنِّسَآءِ وَٱلۡوِلۡدَٰنِ ٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا مِنۡ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلظَّالِمِ أَهۡلُهَا وَٱجۡعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ وَلِيّٗا وَٱجۡعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا
75. Moominiiney Yallih gital Qeb abtaanaah tangicilleenimik maca sin waassaa? Yallih diinih catoh, labhaa kee Agabuuy Qunxa maray Caddok edde tatreeniy boolaysak burutak sugeeni Ni-Rabbow ta- magaalay (makka kinnuk) Sinam как sinni nafsi koroosannut tudlumek nee eyyeeqaay ku-xaquk Awlaytuy nee cataah Ni-Caagiida wagta neh hayis, ku-Xaquk nee cataah nee Qokla cateyna neh hayis iyya mara waddaanamkeh.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱلطَّٰغُوتِ فَقَٰتِلُوٓاْ أَوۡلِيَآءَ ٱلشَّيۡطَٰنِۖ إِنَّ كَيۡدَ ٱلشَّيۡطَٰنِ كَانَ ضَعِيفًا
76. Yeemeneh yan mari usun Yallih gital Qeb abaah yangicilleeh koroosite mari Sheytan gital Qeb abaah yangicillee, toysa moominiiney Sheytan Awlaytiitiy (koros kinnuk) Sheytan catoh let Qeb aba, Diggah Sheytan keydi (urna Curbi kinnuk) umman Boola- lek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ قِيلَ لَهُمۡ كُفُّوٓاْ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقِتَالُ إِذَا فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَخۡشَوۡنَ ٱلنَّاسَ كَخَشۡيَةِ ٱللَّهِ أَوۡ أَشَدَّ خَشۡيَةٗۚ وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبۡتَ عَلَيۡنَا ٱلۡقِتَالَ لَوۡلَآ أَخَّرۡتَنَآ إِلَىٰٓ أَجَلٖ قَرِيبٖۗ قُلۡ مَتَٰعُ ٱلدُّنۡيَا قَلِيلٞ وَٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّمَنِ ٱتَّقَىٰ وَلَا تُظۡلَمُونَ فَتِيلًا
77. Nabiyow korosut Qeb Abaanamah Yalli idini acee kalah sinni gaboobi koros Qeebik ibbixaay Salat Soolisaay Zaka acuwa как iyyen mara (moominiinik garab kinnuk) matablaa? Tokkel korosut Qeb abaanam keenil tunkuttube waqdi, too waqdi keenik horta Sinaamak Yallak aban meesih innah tan meesih meesitan, hinnay wohuk gibdi meesih meesitan, Ni- Rabbow Qeb macah nel tuktubee Rabak dago waktî fanah macah nee waddiroyse waytee? iyyan, nabiyow addunyâ manoh hatak dagooh Akeerâ mano Yallak meesita marah kayrih aysuk Raqta, sinaamcy isin abitten taamak tu- Siinik madaggoysinta tamri lafoyti Berraaqimit (qanxixibaxa kinnuk) yan tufulti baxih innah tanim takke way keenik ixxic.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَيۡنَمَا تَكُونُواْ يُدۡرِككُّمُ ٱلۡمَوۡتُ وَلَوۡ كُنتُمۡ فِي بُرُوجٖ مُّشَيَّدَةٖۗ وَإِن تُصِبۡهُمۡ حَسَنَةٞ يَقُولُواْ هَٰذِهِۦ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةٞ يَقُولُواْ هَٰذِهِۦ مِنۡ عِندِكَۚ قُلۡ كُلّٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِۖ فَمَالِ هَٰٓؤُلَآءِ ٱلۡقَوۡمِ لَا يَكَادُونَ يَفۡقَهُونَ حَدِيثٗا
78. Sinaamey isin elle aninnaan ikkel Qumri siinik yamurruqc waqdi Rabi sin eleele-le kaxxa xisneh xisen kalqootah addal Sugtan way, tama munaafiqhiin addunyâ niqmat geytek tah Yallih xaquk geyneemi iyyan, umaanee kee bala ken geytek, Mucammadow ﷺ tah ku-xaquk nee geyteemі iyyan, Nabiyow maqaanee kee umaane inkih Yallak tani keenik ixxic, toysa tama mari atu keenî luk abta yaabat dagoh gide edde Radaanam macah xayyossu hee waanaa?
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَّآ أَصَابَكَ مِنۡ حَسَنَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِۖ وَمَآ أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٖ فَمِن نَّفۡسِكَۚ وَأَرۡسَلۡنَٰكَ لِلنَّاسِ رَسُولٗاۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدٗا
79. Seehadaytow maqaanee kee niqmatak koo geytem Yallih xaquk tan, umaanee kee gibdak koo geytem ku-nafsik koo geyte, Nabiyow atu Sinaamah farmoytah anuk koo Rubneeh atu Yallih farmoyta kinnitoomuh Yalli Sumaaqah koo xiqah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَّن يُطِعِ ٱلرَّسُولَ فَقَدۡ أَطَاعَ ٱللَّهَۖ وَمَن تَوَلَّىٰ فَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظٗا
80. Yallih farmoytih amri oggole num, Toysa usuk Yallih Amri oggoleh Yallaa kee kay farmoytih Amri cineeh derre edde cabe num, Toysa Nabiyow atu ken amol anuk ken taamoomi dacrisaah loynisa num takkemkeh koo maruubinnino.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَيَقُولُونَ طَاعَةٞ فَإِذَا بَرَزُواْ مِنۡ عِندِكَ بَيَّتَ طَآئِفَةٞ مِّنۡهُمۡ غَيۡرَ ٱلَّذِي تَقُولُۖ وَٱللَّهُ يَكۡتُبُ مَا يُبَيِّتُونَۖ فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلًا
81. Tama maray Yallaa kee kay farmoytih amrit derre caba usun Yallih farmoytâ luk yanin waqdi ku-amri oggolleh iyyan, tokkel Nabiyow ku-xaquk yawqen waqdi keenik horta Bar atu keenik itteemik akam malisak xiinan Yalli usun Bar malisak xiinaanam keenil yaktubeh, toysa Nabiyow atu ken maxaagitinaay derre keenit cab, usun tu-кок makalaanak Yallal kelit, Yalli usuk Awliinuu kee catoh koo xiqqihaak.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ ٱلۡقُرۡءَانَۚ وَلَوۡ كَانَ مِنۡ عِندِ غَيۡرِ ٱللَّهِ لَوَجَدُواْ فِيهِ ٱخۡتِلَٰفٗا كَثِيرٗا
82. Ta munaafiqhiin Qhuraan cubbussu mahaytaa? usuk (Qhuraan kinnuk) Yallih xaquk kalah aka ikkek Suginnay maggo ittâ way kay addal geyak yeneenik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا جَآءَهُمۡ أَمۡرٞ مِّنَ ٱلۡأَمۡنِ أَوِ ٱلۡخَوۡفِ أَذَاعُواْ بِهِۦۖ وَلَوۡ رَدُّوهُ إِلَى ٱلرَّسُولِ وَإِلَىٰٓ أُوْلِي ٱلۡأَمۡرِ مِنۡهُمۡ لَعَلِمَهُ ٱلَّذِينَ يَسۡتَنۢبِطُونَهُۥ مِنۡهُمۡۗ وَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ لَٱتَّبَعۡتُمُ ٱلشَّيۡطَٰنَ إِلَّا قَلِيلٗا
83. Ama munaafiqhiiniy iimaan lubbit как dabqewee Saay caagidiy Qclli как faxxiimak tu-ken toofek hinnay meesi lubbit keenik Qiddam keenih temeetek Sinam fanal kaa fixiixisan (Baxcisan) usun tamahak ken toofem Yallih farmoytaa kee caagid abbobtih yan maray ixxiga kak leh fanah gacsinnoonuy keenik tuk adda yaaxige mari xaaguk Qellittem как Aaxaguk yeneeh как ayyaaquk yen, Yallak muxxoo kee kay Racmat sin (moominiin kinnuk) amol anee wannay Sheytan kataatak tenen usuk umaanek sin kah Amrisaamal siinik dago mara akke waytek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَقَٰتِلۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ لَا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفۡسَكَۚ وَحَرِّضِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۖ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَكُفَّ بَأۡسَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ وَٱللَّهُ أَشَدُّ بَأۡسٗا وَأَشَدُّ تَنكِيلٗا
84. Toysa Nabiyow Yallih gital Qeb abaay ingicilliy kay Qangara fayya ittam keh, ku-Rabbi кок-sa kah amrise mага malik munaafiqhiin kok abta Raq maxaagitin, Nabiyow moominiin Qeebih ilsiisaay ken kah Sangeelis Valii koroositeh yan marih Qeb kee gibda koo kee moominiinik waaselek Yalli Qandeh kulliimik gibdiih kay digaala korosul gibiduk Raqta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَّن يَشۡفَعۡ شَفَٰعَةً حَسَنَةٗ يَكُن لَّهُۥ نَصِيبٞ مِّنۡهَاۖ وَمَن يَشۡفَعۡ شَفَٰعَةٗ سَيِّئَةٗ يَكُن لَّهُۥ كِفۡلٞ مِّنۡهَاۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقِيتٗا
85. Sinaamah meqe Shafaaqatta abah yan num galtoh teetik maglable, Sinaamah uma Shafaaqatta abah yan num galtoh teetik maglab­ le, Yalli ummaanim yableeh dacrisaah dudda kah-le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا حُيِّيتُم بِتَحِيَّةٖ فَحَيُّواْ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَآ أَوۡ رُدُّوهَآۗ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٍ حَسِيبًا
86. Muslimiiney muslimti Salaamaqle Siinih abek, toysa usuk Salaamaqle Siinih elle abe innak Salaamaqle tayse innal kaah aba, hinnay usuk Siinih elle abe innal tet kaal gacisa, Diggah Yalli ummaaniimik Cisab abaah wohul Sinam galtah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ لَيَجۡمَعَنَّكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِۗ وَمَنۡ أَصۡدَقُ مِنَ ٱللَّهِ حَدِيثٗا
87. Yalli inki Yallaay kaak-sa Qibaada cakkisita Yalli mayan, Diggah usuk Qhiyaamah Ayróy Agaywaaga sinnih sin kobxisele Cisab kee galtoh, Yalli warseh yaniimik maxcô Nummah aysuk kaak Raqtam miyyaay? (Num Mayaysa).
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ فَمَا لَكُمۡ فِي ٱلۡمُنَٰفِقِينَ فِئَتَيۡنِ وَٱللَّهُ أَرۡكَسَهُم بِمَا كَسَبُوٓاْۚ أَتُرِيدُونَ أَن تَهۡدُواْ مَنۡ أَضَلَّ ٱللَّهُۖ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ سَبِيلٗا
88. Moominiiney munaafiqhiinih yan marih caagidit macalitoonuu? wohul itta kah waytaanaah Namma ikkel kah gactaanam: Qeb keenit abnay itta buttaa kee Qeb keenit abe waynay itta Butta takken waqdi, Yalli uma taamaa kee munaafiqhannî Sabbatah koroosannuh ken gacse, moominiiney isin Yalli makot beeh maxqawise num tirri haytaanam faxxaanaa? Yalli isi gitak makkoyseh yan num, toysa inki innah tirtô gita kaah mageyta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَدُّواْ لَوۡ تَكۡفُرُونَ كَمَا كَفَرُواْ فَتَكُونُونَ سَوَآءٗۖ فَلَا تَتَّخِذُواْ مِنۡهُمۡ أَوۡلِيَآءَ حَتَّىٰ يُهَاجِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَخُذُوهُمۡ وَٱقۡتُلُوهُمۡ حَيۡثُ وَجَدتُّمُوهُمۡۖ وَلَا تَتَّخِذُواْ مِنۡهُمۡ وَلِيّٗا وَلَا نَصِيرًا
89. Moominiiney munaafiqhiinih yan mari usun sinnih kah koroositen innah koroosittaanaah sin kee ken koroosannul massa takkeenim siinik Qaagitan, toysa Awlaytiitiy cato edde faxxaanah ken mahaysitina, usun Yallih diinih gitih Sabbatah guurummu iyyaanam fanah, tokkel usun islaam diinit derre cabeeniih korraaqeenik, toysa isin Seewah ken ibbixaay ken Qida ken elle geyinnaanih Aracal, isin Yallak kalah Awlaytuy cato edde faxxaanaa kee cateyna keenik mahaysitina.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّا ٱلَّذِينَ يَصِلُونَ إِلَىٰ قَوۡمِۭ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُم مِّيثَٰقٌ أَوۡ جَآءُوكُمۡ حَصِرَتۡ صُدُورُهُمۡ أَن يُقَٰتِلُوكُمۡ أَوۡ يُقَٰتِلُواْ قَوۡمَهُمۡۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَسَلَّطَهُمۡ عَلَيۡكُمۡ فَلَقَٰتَلُوكُمۡۚ فَإِنِ ٱعۡتَزَلُوكُمۡ فَلَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ وَأَلۡقَوۡاْ إِلَيۡكُمُ ٱلسَّلَمَ فَمَا جَعَلَ ٱللَّهُ لَكُمۡ عَلَيۡهِمۡ سَبِيلٗا
90. Kinnih immay Moominiiney sin kee fanat xaganaa kee Ateeban kak yan marat fantaaxawle marat Qeb maabina, hinnay usun Siinit Qeb abaanamak, hinnay sinni marat Qeb abaanamak Alilwa как ceyitteeh woh faxe waak Siinil yemeete marat Qeb maabina, Yalli faxinnay woo mara siinit Ruubak yeneeh korosuk sin Qaduwwï luk gacca iyyeenih Siinî luk Aamuk yenen, Tokkel usun xabanah Siinik gaceeniih Qeb Siinit abe weeniih gaba yeceenik, Toysa Yalli isin Qeb keenit elle abtan gita Siinih maabinna.
আরবি তাফসীরসমূহ:
سَتَجِدُونَ ءَاخَرِينَ يُرِيدُونَ أَن يَأۡمَنُوكُمۡ وَيَأۡمَنُواْ قَوۡمَهُمۡ كُلَّ مَا رُدُّوٓاْ إِلَى ٱلۡفِتۡنَةِ أُرۡكِسُواْ فِيهَاۚ فَإِن لَّمۡ يَعۡتَزِلُوكُمۡ وَيُلۡقُوٓاْ إِلَيۡكُمُ ٱلسَّلَمَ وَيَكُفُّوٓاْ أَيۡدِيَهُمۡ فَخُذُوهُمۡ وَٱقۡتُلُوهُمۡ حَيۡثُ ثَقِفۡتُمُوهُمۡۚ وَأُوْلَٰٓئِكُمۡ جَعَلۡنَا لَكُمۡ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٗا مُّبِينٗا
91. Moominiiney isin munaafiqhiinik aka maray siinik amaan geyaah sinni marak Amaan geyam faxa mага geetton, usun koros kee koroosannû fanah gacsiminnaanih waqdi uma gacimih kaat gacan, ama mari Qeebik xabanah Siinik gaceweeh gaba Aceeweeh sinni gaboobi sin Qeebik Abbixe week, Toysa Seewah ken Abbixaay ken elle geyinnaanih Aracal ken Qida, too mara kinni Qiddaanaah Seewah ken orbissaanamah Baxxaqqa iyya Sumaq Siinih как abnem.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ أَن يَقۡتُلَ مُؤۡمِنًا إِلَّا خَطَـٔٗاۚ وَمَن قَتَلَ مُؤۡمِنًا خَطَـٔٗا فَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖ وَدِيَةٞ مُّسَلَّمَةٌ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَصَّدَّقُواْۚ فَإِن كَانَ مِن قَوۡمٍ عَدُوّٖ لَّكُمۡ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖۖ وَإِن كَانَ مِن قَوۡمِۭ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُم مِّيثَٰقٞ فَدِيَةٞ مُّسَلَّمَةٌ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ وَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ شَهۡرَيۡنِ مُتَتَابِعَيۡنِ تَوۡبَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
92. Moominti isi toobokoyta moomintu cakki maliinoh Qidam cakkik maliiy kaah maxiqtaay mafaxxinta woh hoxak takke tet akke waytek, moomintu hoxak Qide num, Toysa moomintoh tan naqso currusee kee hinnay moomintuh yan naqasu currusaah kay marah yantacawwime gidiyik maaluk timixxigeh gide kaal tan, woo maalu Sadaqhatah kaah cabaanaah wohuk Qafu kaah aban ken akke waytek, woo Qiden num korosuy Siinik Qaduwwih tanih num yekkeeh Qideyni usuk moomintu yekkek, Toysa moomintoh tan naqso currusee kee hinnay lab naqsuy moomintuh yani curruse yakkay, sin kee keenik fanat xaganaa kee Ateeban kak yan marih num tekkek Rabe numih buxah marah yantacawwime gidiy kee moomintoh tan Naqso currusee kee hinnay moomintuh yan Naqsu currusam kaal tan, tokkel usuk currusa naqso gcewaa num tckkck toysa Namma Alsay itta kataata Soomam kaal tan Yalli toobat kaak oggolamkeh, Yalli isi naqoosah caagid yaaxigi keenih madqeemil Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَقۡتُلۡ مُؤۡمِنٗا مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآؤُهُۥ جَهَنَّمُ خَٰلِدٗا فِيهَا وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهُۥ وَأَعَدَّ لَهُۥ عَذَابًا عَظِيمٗا
93. moomintu loowitik Qidah yan num, Toysa kay galto jahannam gira usuk teetil waarak Yalli kaa yinqibeeh isi Racmatak kaa yeyxeereh, Yalli kaxxa digaala kaah massoyse Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَتَبَيَّنُواْ وَلَا تَقُولُواْ لِمَنۡ أَلۡقَىٰٓ إِلَيۡكُمُ ٱلسَّلَٰمَ لَسۡتَ مُؤۡمِنٗا تَبۡتَغُونَ عَرَضَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فَعِندَ ٱللَّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٞۚ كَذَٰلِكَ كُنتُم مِّن قَبۡلُ فَمَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ فَتَبَيَّنُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٗا
94. Yeemeneh yan maraw isin Yallih gital Qeb abtoonuh Safarían waqdi, toysa Seehadâ Qidimit maasassakinaay cubbusaay islaamaninnot culeeh Salaamaqle siinil Qide numuk atu moomintu hinnito maxcina Addunyâ manoh duyyê baxa edde gurrusak, tokkel Yallih xaqul maggo galtoy wohuk sin edde gaddalisa tanik, wonnaah isin duma korosuh Sugteeniih Yalli iimaanat sin gunek, toysa Abtaanam cubbusa, Diggah Yalli isin abba haytaanamak adda yaaxigi kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّا يَسۡتَوِي ٱلۡقَٰعِدُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ غَيۡرُ أُوْلِي ٱلضَّرَرِ وَٱلۡمُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ فَضَّلَ ٱللَّهُ ٱلۡمُجَٰهِدِينَ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ عَلَى ٱلۡقَٰعِدِينَ دَرَجَةٗۚ وَكُلّٗا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَفَضَّلَ ٱللَّهُ ٱلۡمُجَٰهِدِينَ عَلَى ٱلۡقَٰعِدِينَ أَجۡرًا عَظِيمٗا
95. Moominiinik jihaadak daffeyak Raaqe maraa kee Yallih gital sinni maaluuy sinni nafsih yangicillee mara mamissowta duude waa maray (inti-malii kee iba maliiy Biyaakita numuuy........... w.w yan mara kinnuk) malkitle akke waytek, Yalli sinni maaluuy sinni nafsih Yallih gital yangicillee mara jihaadak daffeyak Raaqe marak darajatal ken muxxuse jannatal, Yalli kulli шага keenik jannatah xagnise, Yalli kay gital yingicillee mara jihaadak daffeyak Raaqe marak kaxxa galtot muxxuse.
আরবি তাফসীরসমূহ:
دَرَجَٰتٖ مِّنۡهُ وَمَغۡفِرَةٗ وَرَحۡمَةٗۚ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمًا
96. Usun (Yallih gital yingicillee mara kinnuk) Yallak jannatal fayya itta Qarway ittak Amol tanii kee dambi cabtii kee Racmatta kaak Ion, Yalli dambi cabti-li xuwawli kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ تَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِيٓ أَنفُسِهِمۡ قَالُواْ فِيمَ كُنتُمۡۖ قَالُواْ كُنَّا مُسۡتَضۡعَفِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ قَالُوٓاْ أَلَمۡ تَكُنۡ أَرۡضُ ٱللَّهِ وَٰسِعَةٗ فَتُهَاجِرُواْ فِيهَاۚ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا
97. Diggah malayka Rooci как tayyaaqe mari usun koros addat aben daffeynaa kee ken addak guuroh awqe weenimit sinni nafsi yudlume marah Anuk malayka ken Sahitak sinni diinih caagidik macat Sugteenii? Keenik itta, tokkel nanu ninni Baaxol diini Soolisnaamak Boolaysime marah Sugne iyyen, malayka keenil gacisakYallih Baaxo farakka luk manannaa? Teetik aka Baaxo fan guurumak sinni diini Soolissaanamkeh macah Awqe wayteenii? keenik itta, toysa too marak orbeyna jahannam gira, is manxu gacta gacsimeynaay usun fan как orbaanam.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّا ٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلرِّجَالِ وَٱلنِّسَآءِ وَٱلۡوِلۡدَٰنِ لَا يَسۡتَطِيعُونَ حِيلَةٗ وَلَا يَهۡتَدُونَ سَبِيلٗا
98. Labhaa kee Agabuuy Qunxa urruy dulmi sinnik edde waasan dudda ceetaalak Aalle waah guuroh edde gexan gita Aaxige waay Boolaysime Akke waytek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَأُوْلَٰٓئِكَ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَعۡفُوَ عَنۡهُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَفُوًّا غَفُورٗا
99. Toysa too maray Boola-le kinni Yalli Qafu kah abu waam, Yalli Qafu Abe dambi cabti-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَمَن يُهَاجِرۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يَجِدۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُرَٰغَمٗا كَثِيرٗا وَسَعَةٗۚ وَمَن يَخۡرُجۡ مِنۢ بَيۡتِهِۦ مُهَاجِرًا إِلَى ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ ثُمَّ يُدۡرِكۡهُ ٱلۡمَوۡتُ فَقَدۡ وَقَعَ أَجۡرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
100. Koros Baaxok muslimiin Baaxô fanah isi diini luk Yallih gitah yawqeeh guurumah yan num, Baaxô Bagul maggo Aroocay isi Qaduwwi elle xixxibisaa kee niqmat kee Rizqhiy farakkale elle tani geele, isi buxak Yallaa kee kay farmoytâ fanah guurumak yewqe num, tohuk lakal gital Rabi kaa matrek, toysa Nummah kay galto Yallih garil kaah dabaqte, Yalli isi naqoosah dambi cabti-li xuwawli kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَقۡصُرُواْ مِنَ ٱلصَّلَوٰةِ إِنۡ خِفۡتُمۡ أَن يَفۡتِنَكُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْۚ إِنَّ ٱلۡكَٰفِرِينَ كَانُواْ لَكُمۡ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
101. Moominiiney Baaxô Bagul Safarah tawqen waqdi, toysa Salat Qhasrih (Affara Rakqat yakke Salat Namma Rakqatah gacsaanam kinnuk) Abittaanam dambi siinil mali Salaatat tanin waqdi koroosite mari umaaneh siinit Boodu waamak meesitteenik, diggah koros Baxxaqqa iyya Qadaawat Siinih- le mara kinnik keenik Cibbarsima.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِذَا كُنتَ فِيهِمۡ فَأَقَمۡتَ لَهُمُ ٱلصَّلَوٰةَ فَلۡتَقُمۡ طَآئِفَةٞ مِّنۡهُم مَّعَكَ وَلۡيَأۡخُذُوٓاْ أَسۡلِحَتَهُمۡۖ فَإِذَا سَجَدُواْ فَلۡيَكُونُواْ مِن وَرَآئِكُمۡ وَلۡتَأۡتِ طَآئِفَةٌ أُخۡرَىٰ لَمۡ يُصَلُّواْ فَلۡيُصَلُّواْ مَعَكَ وَلۡيَأۡخُذُواْ حِذۡرَهُمۡ وَأَسۡلِحَتَهُمۡۗ وَدَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡ تَغۡفُلُونَ عَنۡ أَسۡلِحَتِكُمۡ وَأَمۡتِعَتِكُمۡ فَيَمِيلُونَ عَلَيۡكُم مَّيۡلَةٗ وَٰحِدَةٗۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ إِن كَانَ بِكُمۡ أَذٗى مِّن مَّطَرٍ أَوۡ كُنتُم مَّرۡضَىٰٓ أَن تَضَعُوٓاْ أَسۡلِحَتَكُمۡۖ وَخُذُواْ حِذۡرَكُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ أَعَدَّ لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٗا مُّهِينٗا
102. Nabiyow atu Qebti Booxal ken addat teneeh Salat keenih Soolissaah ken Absissam faxxa waqdi, toysa keenik horta Salaatah kô luk Soltay, sinni Silac yabbixitoonay, tokkel ко luk Salaatah Soite horta Salaatah kummatta waqdi, toysa aka horta siinik wadiril Qaduwwi foocal tanay naharsi horta Salaatak gaba kaltah gide, aka hortay Salat abe wayte tamaatay, tokkel Salat koi luk Aboonay, usun Qaduwwik cibbarsimaanaah sinni Silac yabbixitoonay, koroosite mari isin sinni Silac kee sinni duyyek garcittaanam Siinik faxan, tokkel inki makkaqah siinit yakkuqeenimkeh, Robti adak meesitteeniih hinnay Biyaakitten sin tekkek sinni Silac Baaxol haytaanamah dambi siinil mayan Qaduwwik cibbarsima duddu haytaanam, Diggah Yalli korosuh ken xixxibissaah ken tayqunxee digaala keenih massoyse Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَإِذَا قَضَيۡتُمُ ٱلصَّلَوٰةَ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ قِيَٰمٗا وَقُعُودٗا وَعَلَىٰ جُنُوبِكُمۡۚ فَإِذَا ٱطۡمَأۡنَنتُمۡ فَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَۚ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ كَانَتۡ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ كِتَٰبٗا مَّوۡقُوتٗا
103. Tokkel Salaatak (meesitan waqdi aban Salat kinnuk) gaba kaltan waqdi, toysa isin Soolak daffeyak, isin Qaxah antik Yalla Cusa, tokkel meesi siinik gexxeeh Satta ittan waqdi, toysa Salat dudda- luk Soolisaay aba, Diggah Salat moominiinil fardiy yimixxige wakti-le kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَا تَهِنُواْ فِي ٱبۡتِغَآءِ ٱلۡقَوۡمِۖ إِن تَكُونُواْ تَأۡلَمُونَ فَإِنَّهُمۡ يَأۡلَمُونَ كَمَا تَأۡلَمُونَۖ وَتَرۡجُونَ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا يَرۡجُونَۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا
104. Moominiiney korosuy Qaduwwih siinik tanih guran kee Qeebik maboolaatina, isin Qeebik siinit Raqta muduumak Qansaritteenik, toysa Diggah usun (koros kinnuk) isin kah Qansarittan innah Qansaritan, isin galtok usun Qaagite waanam Yallak Qaagittan, Yalli yaaxigi Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّآ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِتَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِمَآ أَرَىٰكَ ٱللَّهُۚ وَلَا تَكُن لِّلۡخَآئِنِينَ خَصِيمٗا
105. Nabiyow Diggah nanu Qhuraan kitab cakkil koi oobisne, Yalli wacyih koi oobiseeh koo yuybulleemil Sinam fan mekeltamkeh, sinni nafsi cakki yaaqureenimit ganah yan marah (tuqma deqsita numih mara kinnuk) cato makkinaay keenih mahawsin.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱسۡتَغۡفِرِ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
106.Nabiyow Yallak dambi cabti esserit, Diggah Yalli dambi cabti- li xuwawli kinnik.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَا تُجَٰدِلۡ عَنِ ٱلَّذِينَ يَخۡتَانُونَ أَنفُسَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ خَوَّانًا أَثِيمٗا
107. sinni nafsi Yallih amrih cinat ganah yan mara macatinaay ken Afak mayaabin, Diggah Yalli gano как nabaah dambi как maggo mara mayakcinak.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَسۡتَخۡفُونَ مِنَ ٱلنَّاسِ وَلَا يَسۡتَخۡفُونَ مِنَ ٱللَّهِ وَهُوَ مَعَهُمۡ إِذۡ يُبَيِّتُونَ مَا لَا يَرۡضَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡلِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِمَا يَعۡمَلُونَ مُحِيطًا
108. Usun uma taamoomi keenik yableenimik Sinaamak yambooqoreeniih Yallak mayambooqoran usuk ken luk anuk, isi ixxigah ken caalat yaaxigeh Bar yaabak Yalli edde leede waa uma malat xiinan waqdi, Yallih ixxiga umman ken maxcoocaa kee ken uma taamoomiy abba haanat maroh tan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰٓأَنتُمۡ هَٰٓؤُلَآءِ جَٰدَلۡتُمۡ عَنۡهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فَمَن يُجَٰدِلُ ٱللَّهَ عَنۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَم مَّن يَكُونُ عَلَيۡهِمۡ وَكِيلٗا
109. Moominiiney isin Amah siini Ama marah (tuqma deqsita numih mara kinnuk) Addunyâ manol hawissaanaah keenih Sumaaqittaanahak, tokkel Qhiyaamah ayró Ama gano abak Yallih digaala iyyi waase-lee? hinnak Abba iyyi keenik Akkeleeh iyyi ken cate-lee?
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَعۡمَلۡ سُوٓءًا أَوۡ يَظۡلِمۡ نَفۡسَهُۥ ثُمَّ يَسۡتَغۡفِرِ ٱللَّهَ يَجِدِ ٱللَّهَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
110. Umaah Qaxumaane-le taamat Aseeh hinnay Yallih Amrih cinat isi nafsi yudlumeh yan num, tohuk lakal Yalla dambi cabti esserek, Yalla dambi cabti-li xuwaw-lih kaa geele.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَكۡسِبۡ إِثۡمٗا فَإِنَّمَا يَكۡسِبُهُۥ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
111. dambi loowitik abeh yan num, toysa usuk cagalah isi nafsi dambi elle orbisam, Yalli isi naqoosah caagiida yaaxigi keenih madqccmil Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَكۡسِبۡ خَطِيٓـَٔةً أَوۡ إِثۡمٗا ثُمَّ يَرۡمِ بِهِۦ بَرِيٓـٔٗا فَقَدِ ٱحۡتَمَلَ بُهۡتَٰنٗا وَإِثۡمٗا مُّبِينٗا
112. num Qunxa dambi Abek hinnay kaxxa dambi abek, tohuk lakal dambik Barih yan numul kaa Qidek, toysa Nummah usuk dirab kee ereriiy Baxxaqqa iyya dambi yussukuqqeh.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكَ وَرَحۡمَتُهُۥ لَهَمَّت طَّآئِفَةٞ مِّنۡهُمۡ أَن يُضِلُّوكَ وَمَا يُضِلُّونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡۖ وَمَا يَضُرُّونَكَ مِن شَيۡءٖۚ وَأَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمۡ تَكُن تَعۡلَمُۚ وَكَانَ فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكَ عَظِيمٗا
113.Nabiyow Yallih muxxoo kee kay Racmatta kaamol Suge wannay, tama sinni nafsi gantah tan horta cakki gitak koo makkossam niyatte usun wohut sinni nafsik- sa makkoysaanam maloonuuy, usun tu-kalak hebeltoh iimiy koi Baahoonu waana malón, Yalli Qhuraan kitab kee Cikmat (Nabii Cadiswa kinnuk) koi oobiseeh, duma Aaxige waak Sugtem koo Barse madqooqik, Nabiyow Yallih muxxo kaamol kaxxam Naba wacyi koi oobiseeh isi farmoyta koo Abeemil.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ لَّا خَيۡرَ فِي كَثِيرٖ مِّن نَّجۡوَىٰهُمۡ إِلَّا مَنۡ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوۡ مَعۡرُوفٍ أَوۡ إِصۡلَٰحِۭ بَيۡنَ ٱلنَّاسِۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِ فَسَوۡفَ نُؤۡتِيهِ أَجۡرًا عَظِيمٗا
114. Sinam garayat Abtah tan yaabittek maggoomut kayri mayan, Sadaqhat yaceenimih hinnay meqeemit yaabaanaah meqeemit taamitaanam kee hinnay Sinaamay itta wayteh maymaaqah Amrisa num akke waytek, tama caagiida Yallak leedaa kee galto edde gurrusak Abah yan num, toysa nanu Sarrah kaxxa galtoy farakka itta kaah Aceenno iyye Yalli.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يُشَاقِقِ ٱلرَّسُولَ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَتَّبِعۡ غَيۡرَ سَبِيلِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ نُوَلِّهِۦ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصۡلِهِۦ جَهَنَّمَۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا
115.Tirto kaah Baxxaqqa itteek lakal Yallih farmoytih Amri cinaah moominiin gitak kalih gita kataata num, kaa kee kay koroosannuy doorite ittah cabnaah jahannam gira kaa culusna, jahannam gira is manxu gacta gacsimeynaay?
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا
116. Diggah Yalli agleh tu-kaat haa maray Atoobe kalah Rabeh dambi macaba, Yallat Agleyta haanamak Addah Raqqa iyya dambi abah yan marak isih faxa marah dambi cabah, Yallat Agleyta haa num, toysa Nummah usuk cakki gitak xer makkootiyyah makkoote.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦٓ إِلَّآ إِنَٰثٗا وَإِن يَدۡعُونَ إِلَّا شَيۡطَٰنٗا مَّرِيدٗا
117.Tama koros Yallak kalah taqbudem mali, numtinwellittey Say-marih migaaqitte kah abitte Akke waytek, usun kalah yaqbudeenim malón, Yalla cineeh umaanet caddok tatre Sheytan yaqbuden ken akke waytek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّعَنَهُ ٱللَّهُۘ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنۡ عِبَادِكَ نَصِيبٗا مَّفۡرُوضٗا
118. Sheytan Yalli isi Racmatak kaa yayxaaray xiibitak anu ku- Naqoosak yimixxige kura (Afto) keenik inni Qibaadah haysiteyyo iyye.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَأُضِلَّنَّهُمۡ وَلَأُمَنِّيَنَّهُمۡ وَلَأٓمُرَنَّهُمۡ فَلَيُبَتِّكُنَّ ءَاذَانَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ وَلَأٓمُرَنَّهُمۡ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلۡقَ ٱللَّهِۚ وَمَن يَتَّخِذِ ٱلشَّيۡطَٰنَ وَلِيّٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ فَقَدۡ خَسِرَ خُسۡرَانٗا مُّبِينٗا
119. Sheytan isi уab warray sak, Diggah anu yoo kataate mara keenik cakkik makkoyseyyooh dirab Qaaguh ken xagniseyyo, diggah lacti Aytiita yargiqeenimih ken Amriseyyooh diggah usun tet Argiqe-lon, Yallih ginok weelal korsaanamah ken Amriseyyooh, Diggah usun kaa korse-lon, Sheytan Yallak kalah Awlaytuh haysita num, toysa usuk Nummah Baxxaqqa itta kasaarah kasaarite Numu.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَعِدُهُمۡ وَيُمَنِّيهِمۡۖ وَمَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا
120. Sheytan isi kataate mага dirab xaganah xagnisaah deedal Qaaguh ken xagnisaah ken duquurusa, Sheytan kalah ken kah xagnisam mali duquurusiyyaa kee malmaalu akke waytek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أُوْلَٰٓئِكَ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ وَلَا يَجِدُونَ عَنۡهَا مَحِيصٗا
121. Woo marak orbeyna jahannam giraay teetik edde maktaanaah eleelitan Arae mageyan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَنُدۡخِلُهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۖ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٗاۚ وَمَنۡ أَصۡدَقُ مِنَ ٱللَّهِ قِيلٗا
122. Yeemeneeh meqe taamoomi Abbaasite mara weeqaytitte guba как gexxa jannoota ken culsenno, usun umman teetil waarak, Yallih xagni Nummaay Agay-waaga mali, Yallak maxcô Nummah iyyi fulaa? Num ma-fula.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّيۡسَ بِأَمَانِيِّكُمۡ وَلَآ أَمَانِيِّ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِۗ مَن يَعۡمَلۡ سُوٓءٗا يُجۡزَ بِهِۦ وَلَا يَجِدۡ لَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٗا وَلَا نَصِيرٗا
123. Muslimiiney sin Qaagu hinnaay kitab marih Qaagu hinna Ama kaxxa muxxo elle geyaanam Nummah iimaan kee meqe taamal geyaanâ ikkal, uma taama Abe num teetil galtima, usuk Yallak kalah kay caagidih Abba yakke Awlaytu ma-geyaay cateynay Yallih digaalak kaa cata mageya.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ مِن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ وَلَا يُظۡلَمُونَ نَقِيرٗا
124.Meqe taamoomik tu-Abbaasite num lab-Num takkay hinnay Say-Num takkay usuk moomintuh Anuk, Toysa too mari jannat culaah ken taamoomih galtok tamri lafoyti xiiroonut tan Boohâ Baxah gide keenik madaggoysaanaay ken mayadluman.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَنۡ أَحۡسَنُ دِينٗا مِّمَّنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ وَٱتَّبَعَ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗاۗ وَٱتَّخَذَ ٱللَّهُ إِبۡرَٰهِيمَ خَلِيلٗا
125. Diini Qaxah iyyi уaysee isi Nafsi Yallih gabal hee numuk, usuk Yalla inkittoysaah meqe taama Yalla caglisak, usuk Aka diinittek xabanah gacak Nabii Ibraahim diini kataate numuk iyyi yaysee? Num mayaysa, Yalli Nabii Ibraahim kaxxa kacnoytah hay site.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٖ مُّحِيطٗا
126. Qaranwal tanim kee Baaxô Bagul tanim inkih Yalli-le, Yallih ixxiga ummaan iimit maroh taniih tu- kaak maqellitta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَيَسۡتَفۡتُونَكَ فِي ٱلنِّسَآءِۖ قُلِ ٱللَّهُ يُفۡتِيكُمۡ فِيهِنَّ وَمَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ فِي يَتَٰمَى ٱلنِّسَآءِ ٱلَّٰتِي لَا تُؤۡتُونَهُنَّ مَا كُتِبَ لَهُنَّ وَتَرۡغَبُونَ أَن تَنكِحُوهُنَّ وَٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلۡوِلۡدَٰنِ وَأَن تَقُومُواْ لِلۡيَتَٰمَىٰ بِٱلۡقِسۡطِۚ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِهِۦ عَلِيمٗا
127. Nabiyow Sinam Agbi caagiidaa kee ken madqooqi Baxxaqqa keenih haytam koo esseran, ken caagiida Yalli Baxxaqqa Siinih heele, kitaabal Siinih tankirriyimem Say-Qayxiixay digbissaanam faxxaanay yaras kee Nagrâ maaluk keenih tunkuttubem kah Acee waytaanaa kee Qunxa urruy Boolaysaanaah burtaanah caagid Yalli Baxxaqqa siinih heele, Qayxiixah Nagrâ maaluu kee ken cakki keenih taceenimih Qadaalat Abtaanamah sin Amrisa keenik ixxic, isin kayrik Abba haytaanam, toysa diggah Yalli yaaxigi kinniih kaak Qellittam matan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنِ ٱمۡرَأَةٌ خَافَتۡ مِنۢ بَعۡلِهَا نُشُوزًا أَوۡ إِعۡرَاضٗا فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَآ أَن يُصۡلِحَا بَيۡنَهُمَا صُلۡحٗاۚ وَٱلصُّلۡحُ خَيۡرٞۗ وَأُحۡضِرَتِ ٱلۡأَنفُسُ ٱلشُّحَّۚ وَإِن تُحۡسِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٗا
128. Barra isi Baqlak isil yaxxeereeh yambeemik hinnay derre isit cabaamak meesittek, toysa sitta geyaanaah sittin fan maymaaqah yaymaaqeenim ken Nammayal dambi mali, sitta geyaanam Baxsimiyyak kayrih Aysuk Raqta nafsitte kaxxa cinnaane caalatah leeh elle ginnimte, sinni Agabû luk gexso temqeeniih Yallak keenih meesitteenik, toysa diggah Yalli isin Abba haytaanamak Adda yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَن تَسۡتَطِيعُوٓاْ أَن تَعۡدِلُواْ بَيۡنَ ٱلنِّسَآءِ وَلَوۡ حَرَصۡتُمۡۖ فَلَا تَمِيلُواْ كُلَّ ٱلۡمَيۡلِ فَتَذَرُوهَا كَٱلۡمُعَلَّقَةِۚ وَإِن تُصۡلِحُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
129. Lab-maraw isin gennaaqot tabbixen Agbih fanal Qadaalat Abtaanam maduddan kacanul kaxxa Baakeerih kah Baakersintan way, toysa faxe waytan Barrak inkinnah yan keltiyyah kelitti teetik maxcina, toysa Baqla sinniih cabti sinni Barray waxeexit tanih innah tet cabettoonuuh wohul dambi sin Abbixe-lek, sinni taamoomi taymaaqeeniih sinni Agabih fanal Qadaalat Abtaanaah Yallak keenih meesitteenik, toysa diggah Yalli isi Naqoosah dambi cabti-li xuwaw-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِن يَتَفَرَّقَا يُغۡنِ ٱللَّهُ كُلّٗا مِّن سَعَتِهِۦۚ وَكَانَ ٱللَّهُ وَٰسِعًا حَكِيمٗا
130. Barraa kee Baqla Cabtil ittak Baxsimtek Yalli ken Nammayak kulli num keenik isi muxxoh gaddalise-le teetik tayse Barra kaah yaceeh kaak yayse Baqla teetih yaceemil, Yallak muxxoo kee gune farakka ittaah usuk isi Naqoosá fanal Aba meklal Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَلَقَدۡ وَصَّيۡنَا ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَإِيَّاكُمۡ أَنِ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ وَإِن تَكۡفُرُواْ فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ غَنِيًّا حَمِيدٗا
131.Qaranwal tanim kee Baaxô Bagul taniimih Reeda inkih Yalli-le, Nummah siinik duma kitab kah yontocowwime maraa kee sin kinnuk) inkih Yallak meesita iyyaanamah sin farrimne, Yalli sin edde farriimeemil koroositteenik, toysa diggah Yalli Qaranwal tanim kee Baaxô Bagul taniimih Reeda usuk-le, Yalli isi ginok gaddali isi Naqoosah yecee Niqmatal fayla-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلًا
132. Qaranwal tanim kee Baaxô Bagul taniimih Reeda inkih Yalli-le, Yalli isi Naqoosah taamoomi Yableeh dacrisaamah xiqqi haa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ أَيُّهَا ٱلنَّاسُ وَيَأۡتِ بِـَٔاخَرِينَۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ ذَٰلِكَ قَدِيرٗا
133. Sinaamey Yalli faxek sin Bayissi heeh siinik kalah Aka mara Baahe-le, Yalli toh siinik Abaamah dudda-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَّن كَانَ يُرِيدُ ثَوَابَ ٱلدُّنۡيَا فَعِندَ ٱللَّهِ ثَوَابُ ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ سَمِيعَۢا بَصِيرٗا
134. Sinaamey Siinik Aba taamat dubuk Addunyâ galtó faxa Num, toysa Yallih xaqul Addunyâ galtoó kee Akeerâ galtó inkih tanik kaal esseritay, Yalli isi Naqoosah maxcooca yaabbi ken taamoomi yabali kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُواْ قَوَّٰمِينَ بِٱلۡقِسۡطِ شُهَدَآءَ لِلَّهِ وَلَوۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِكُمۡ أَوِ ٱلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَۚ إِن يَكُنۡ غَنِيًّا أَوۡ فَقِيرٗا فَٱللَّهُ أَوۡلَىٰ بِهِمَاۖ فَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلۡهَوَىٰٓ أَن تَعۡدِلُواْۚ وَإِن تَلۡوُۥٓاْ أَوۡ تُعۡرِضُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٗا
135. Yeemeneh yan maraw Qadaalatal Soolaah Yallih Sabbatah Sumaaqita mara tika sinni nafsitteey hinnay sinni xaleynaa kee siinih Ramad-le mara takke way, elle Sumaaqittan Num gaddali yakkay hinnay tudagoyta yakkay, toysa Yalli ken Nammayih maqaane edde tan ikkeh ixxigah siinik Aysuk Raaqak, toysa isin sinni nafsi fayxi kataata mara makkina Qadaalat cabtaanamal, sinni Arrob Sumaaqak makteenik hinnay derre edde cabtaanaah kaa taaqureenimil, toysa diggah Yalli isin Abba haytaanamak Adda yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَٱلۡكِتَٰبِ ٱلَّذِي نَزَّلَ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَٱلۡكِتَٰبِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِن قَبۡلُۚ وَمَن يَكۡفُرۡ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا
136. Yeemeneh yan maraw isin Yallaa kee kay farmoytih Nummaysiyyal diggi ixxica, Qhuraan kitaabay Yalli isi fannoyta Nabii Mucammadal ﷺ oobisee kee Aka kitoobay Qhuraanak duma Aka farmoytiitil oobise Nummassaanamal diggi ixxica, Yallal koroositeeh kay malaykaay kay kitoobaay kay farmoytit kee elle caboh Ayról koroosite mari, toysa usun cakki gitak xer makkootiyyah makkooten.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ ءَامَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ ٱزۡدَادُواْ كُفۡرٗا لَّمۡ يَكُنِ ٱللَّهُ لِيَغۡفِرَ لَهُمۡ وَلَا لِيَهۡدِيَهُمۡ سَبِيلَۢا
137. Diggah yeemeneeh, tohuk lakal koroositeeh tohuk lakal yeemeneeh, tohuk lakal koroositeeh, tohuk lakal koroosannu ossiteeh woo koroosannul Rabba iyyam fanah elle warree marah Yalli dambi keenih cabam matakkaay tirto gital tirri ken mahaa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَشِّرِ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ بِأَنَّ لَهُمۡ عَذَابًا أَلِيمًا
138.Nabiyow munaafiqhiin ken Qansarissa digaala loonumul ken Aytikumus jahannam girah Addal.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱلَّذِينَ يَتَّخِذُونَ ٱلۡكَٰفِرِينَ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۚ أَيَبۡتَغُونَ عِندَهُمُ ٱلۡعِزَّةَ فَإِنَّ ٱلۡعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعٗا
139. Usun (Munaafiqhiin kinnuk) koroosite mara Awlaytiitiy cato edde faxaanah haysita mara moominiin cabba heenih, usun (munaafiqhiin kinnuk) maysoo kee cato koros xaqul gurrusaanaa? Tokkel diggah maysoo kee cato inkih Yalli-lek.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَقَدۡ نَزَّلَ عَلَيۡكُمۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ أَنۡ إِذَا سَمِعۡتُمۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ يُكۡفَرُ بِهَا وَيُسۡتَهۡزَأُ بِهَا فَلَا تَقۡعُدُواْ مَعَهُمۡ حَتَّىٰ يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيۡرِهِۦٓ إِنَّكُمۡ إِذٗا مِّثۡلُهُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ جَامِعُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡكَٰفِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا
140. Nummah moominiiney Yalli isi kitaabal (Qhuraan kinnuk), Yallih Aayootal koroositaah teetil Anqasah taabben waqdi, toysa isin keenî luk madaffeyina iyyaanam Siinil oobise, usun Yallih Aayootal aban Anqasak Aka walalat cullu iyyaanam fanah, diggah isin tohut keenî luk daffeyteenik, toysa isin dambil ken innah yan mага kinniton, Diggah Yalli munaafiqhiin kee koroosite mага inkih jahannam girai kobxise-le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱلَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمۡ فَإِن كَانَ لَكُمۡ فَتۡحٞ مِّنَ ٱللَّهِ قَالُوٓاْ أَلَمۡ نَكُن مَّعَكُمۡ وَإِن كَانَ لِلۡكَٰفِرِينَ نَصِيبٞ قَالُوٓاْ أَلَمۡ نَسۡتَحۡوِذۡ عَلَيۡكُمۡ وَنَمۡنَعۡكُم مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۚ فَٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ وَلَن يَجۡعَلَ ٱللَّهُ لِلۡكَٰفِرِينَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ سَبِيلًا
141. Usun (Munaafiqhiin kinnuk) Qeb kee musiibatak Siinil obtam Siinih garrisa тага kinni Moominiiney Yalli isi guneh sin Qaduwwih sin cateeh iisaa kee xannaba kaak geyteenik, nanu catoh Siinî luk masuginninoo? Siinik iyyan, koros iisaa kee xannabak tu-Siinik geytek nanu Siinih Abneemit sin macatinninoo, Moominiin siinik mawaasinninoo Sin Qidaanamak? keenik iyyan, Yalli Qhiyaamah Ayro sin kee ken fan mekle-le, Yalli koros inkinnah moominiinik elle tayse gita teetih maabinna.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ يُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَهُوَ خَٰدِعُهُمۡ وَإِذَا قَامُوٓاْ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ قَامُواْ كُسَالَىٰ يُرَآءُونَ ٱلنَّاسَ وَلَا يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ إِلَّا قَلِيلٗا
142. Diggah munaafiqhiinih yan mari Yalla ganam yakkale usun iimaanak yaybulleenim kee koroosannuk Qellisaanamat, usuk usun Aben gano celta galtoh ken galtak, tama munaafiqhiin Salat Abtuh Solta waqdi tutaan luk kaah Solta Sinam sinni tablemkeh, usun Yalla dagoh gide Akke waytek macusan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مُّذَبۡذَبِينَ بَيۡنَ ذَٰلِكَ لَآ إِلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ وَلَآ إِلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِۚ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ سَبِيلٗا
143. Tama munaafiqhiin iimaan kee koroosanni fanal Agay-waagat tan, usun ta yeemene mará luk mayaniinaay ta koroosite mará luk mayanin, Yalli makot bee numuh, toysa tirtô gita inkinnah kaah mageyta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلۡكَٰفِرِينَ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۚ أَتُرِيدُونَ أَن تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ عَلَيۡكُمۡ سُلۡطَٰنٗا مُّبِينًا
144. Yeemeneh yan maraw moominiin cato cabba hayteenih koroosite mara Awlaytiitih mahaysitina, sinni Qaduwwih kacnoytit takkeenimit isin Yallah Baxxaqqa iyya Sumaq sinnil haytaanam maay faxxan?
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ فِي ٱلدَّرۡكِ ٱلۡأَسۡفَلِ مِنَ ٱلنَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمۡ نَصِيرًا
145. Diggah munaafiqhiin Qhiyaamah Ayro girak gubi onqorol tan, Nabiyow tama munaafiqhiinih cateynay tama digaalak ken cata inkinnah keenih mageyta.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ وَأَصۡلَحُواْ وَٱعۡتَصَمُواْ بِٱللَّهِ وَأَخۡلَصُواْ دِينَهُمۡ لِلَّهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَعَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۖ وَسَوۡفَ يُؤۡتِ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَجۡرًا عَظِيمٗا
146. Tama munaafiqhannuk Yallal gaceeh yotoobceh taama yessemeqqeeh, Yallih kitab yibbixeeh sinni diini Yallah cagliseh yan mara Akke waytek, too mari usun Addunyaa kee Akeeral moominiinî luk yanin, Yalli moominiinih Sarra Akeeral кахха galto (jannat kinnuk) Acee- le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَّا يَفۡعَلُ ٱللَّهُ بِعَذَابِكُمۡ إِن شَكَرۡتُمۡ وَءَامَنتُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمٗا
147. Yalli sin digaalamat maa- tuxxiqlee maca kak abaa? Kaa faatitteeniih kaa kee kay farmoyta Nummasseenik, Yalli isi naqoosa Qibaadak kaah Abtem keenik faatitah, usuk ummaanim yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ لَّا يُحِبُّ ٱللَّهُ ٱلۡجَهۡرَ بِٱلسُّوٓءِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ إِلَّا مَن ظُلِمَۚ وَكَانَ ٱللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا
148. Yalli maxcoocak uma maxco fayya haanam makicni yundullume num kaa yudlume numih umaanet yaabam kaah xiqtam akke waytek, Yalli fayya heenim hinnay Ramma heenim yaabbi, Qellut Abeenim yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن تُبۡدُواْ خَيۡرًا أَوۡ تُخۡفُوهُ أَوۡ تَعۡفُواْ عَن سُوٓءٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَفُوّٗا قَدِيرًا
149. Sinaamey meqe taama tuybulleenik hinnay tet Qellisseenik hinnay umaanek Siinil Baaheenimik Qafu Abteenik, toysa Diggah Yalli isi naqoosah Qafu Abah ken digaalam duudak.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡفُرُونَ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦ وَيُرِيدُونَ أَن يُفَرِّقُواْ بَيۡنَ ٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦ وَيَقُولُونَ نُؤۡمِنُ بِبَعۡضٖ وَنَكۡفُرُ بِبَعۡضٖ وَيُرِيدُونَ أَن يَتَّخِذُواْ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلًا
150. Diggah Yallaa kee kay farmoytiitil koroosita mari (Yahuud kee Nasaara kinnuk) Yallaa kee kay farmoytiitih fan Baxsaanam faxan Yalla Nummasnaah kay farmoytit dirabbosnah iyyaanamal, garu keenik Nummasnaah garul keenik koroositnah iyyan, usun koroosannuu kee iimaanak fanal makô gitay Bicsiteeni haysitaanam faxan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ حَقّٗاۚ وَأَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٗا مُّهِينٗا
151. Woo maray tohut weeloysime usun Nummâ korosu, nanu koroositeh yan marah ken xixxibissaah ken tayqunxee digaala keenih massosne Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦ وَلَمۡ يُفَرِّقُواْ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّنۡهُمۡ أُوْلَٰٓئِكَ سَوۡفَ يُؤۡتِيهِمۡ أُجُورَهُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
152. Yallaa kee kay farmoytit Nummayseeh keenik numtin fan Baxse-weeh Yallih Amri oggole mari, too marah Yalli Sarra ken meqe galtoota keenih Aceele, Yalli dambi cabti-li xuwaw-li kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَسۡـَٔلُكَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ أَن تُنَزِّلَ عَلَيۡهِمۡ كِتَٰبٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِۚ فَقَدۡ سَأَلُواْ مُوسَىٰٓ أَكۡبَرَ مِن ذَٰلِكَ فَقَالُوٓاْ أَرِنَا ٱللَّهَ جَهۡرَةٗ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ بِظُلۡمِهِمۡۚ ثُمَّ ٱتَّخَذُواْ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ فَعَفَوۡنَا عَن ذَٰلِكَۚ وَءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ سُلۡطَٰنٗا مُّبِينٗا
153. Nabiyow kitab mari (Yahuud kinnuk) Qaraanak kitab keenil oobissam koi esseran, Nabii Muusal tawraat kitab inki adda kah oobe innah, Nabiyow tamah keenik Ma Qajjibsitin usun Nummah Nabii Muusa tamahak Nabam essereenik, tokkel Yalla intih nee uybulluy kaak iyyen, tokkel Qaran gira keenil obteeh ken finqisse, ken ceele waytam essereenimit sinni Nafsi yudlumeenimih Sabbatah, tohuk lakal Bcqcra Yallay yaqbudeenih haysiten Yalla cabba heenih Nabii Muusâ gabal Baxxaqqa itta Astooti keenih tcmeeteek lakal, tokkel wohuk Qafu keenih Abneh usun Beqeri Qibaadak Yallal gacen waqdi, Nabii Muusah maqarre Astootiy kay Nubuwwannuh Baxxaqqa iyya Sumaq takke kaah necee.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَرَفَعۡنَا فَوۡقَهُمُ ٱلطُّورَ بِمِيثَٰقِهِمۡ وَقُلۡنَا لَهُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا وَقُلۡنَا لَهُمۡ لَا تَعۡدُواْ فِي ٱلسَّبۡتِ وَأَخَذۡنَا مِنۡهُم مِّيثَٰقًا غَلِيظٗا
154. Tuur dcqsitta Qale Amol fayya keenik hayne meesissoh Tawraatal taniimil taamitoonu waanamah keenik Beyne Ateeban (xagana kinnuk) Abinat Assaanam cineenimih Sabbatah, Beytal Maqhdis deqsitta magaala Yallah Aqunxak moyya Ramma haak tet cula keenik inneeh usun woh cineeniih Saloofah cisik Axcuk culen, Sabti Ayro kullum tabbixeenimit caddok matatrina keenik inneeh woo kullum Ni- Amrih cinah yibbixeenih, gibdi Ateeban keenik Beyneeh kaa yiggileeniih kaa makeenih.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّيثَٰقَهُمۡ وَكُفۡرِهِم بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَقَتۡلِهِمُ ٱلۡأَنۢبِيَآءَ بِغَيۡرِ حَقّٖ وَقَوۡلِهِمۡ قُلُوبُنَا غُلۡفُۢۚ بَلۡ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَيۡهَا بِكُفۡرِهِمۡ فَلَا يُؤۡمِنُونَ إِلَّا قَلِيلٗا
155. Ni-Racmatak ken kah neyxeerem keenik beyne Ateeban (xagana kinnuk) yiggileeniih Yallih Astootiy kay farmoytiitih Numma tascassee yengeddeeniih teetil koroositeenih, dulmiiy cakki maliinoh Yallih Ambiya Qideenimih Sabbatah, Ni-Lubbitte Sibat taniih Atu ittam maraaqissa iyyeenimih Sabbatah Ni- Racmatak ken neyxeereh, wonna hinnay usun koroositeenimih Sabbatah Yalli keenik tet Alfeh, tokkel usun dago iimaanak-sa ken yanfiqe iimaanah ma-yaaminan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَبِكُفۡرِهِمۡ وَقَوۡلِهِمۡ عَلَىٰ مَرۡيَمَ بُهۡتَٰنًا عَظِيمٗا
156. Usun Nabii Qiisal koroositeeniih kay ina Maryam dalwa Abte Axcuk kaxxa ererih edde yeerren maxco iyyeenimih Sabbatah Ni- Racmatak ken Neyxeereh.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَقَوۡلِهِمۡ إِنَّا قَتَلۡنَا ٱلۡمَسِيحَ عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ رَسُولَ ٱللَّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَٰكِن شُبِّهَ لَهُمۡۚ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُۚ مَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍ إِلَّا ٱتِّبَاعَ ٱلظَّنِّۚ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِينَۢا
157. diggah nanu Maryam Baxa Qiisa Yallih farmoyta Anqasaay Burah kaa Qidneh iyyeenimih Sabbatah Ni-Racmatak ken neyxeereh, usun Nabii Qiisa maqidinnoonuuy kaa Mafannisinnon, kinnih immay Yalli Nabii Qiisâ ceelo keenih elle hee numu usun Qideenim, Diggah Nabii Qiisâ caagidil itta wee mari kay Qidimik Agay-waagat yanin, usun tamahak hebeltoh ixxiga malón akkal kataatanam akke waytek, usun ismitti heenih kaa maqidinnon.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَل رَّفَعَهُ ٱللَّهُ إِلَيۡهِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمٗا
158. Usun elle yakkalen inna hinnay Yalli Nabii Qiisa Nuwwuk isi fan fayya kaa hee, Yalli isi Reedal mayso-li Abba haamal Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِن مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ إِلَّا لَيُؤۡمِنَنَّ بِهِۦ قَبۡلَ مَوۡتِهِۦۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكُونُ عَلَيۡهِمۡ شَهِيدٗا
159. kitab marak (Yahuud kee Nasaara kinnuk) hebeltô num keenik ma-Raaqa Nabii Qiisa Qaraanak oobaah Rabak naharat usuk Yallih Naqasuuy kay farmoyta kinnim inkih Nummaysan ken Akke waytek, Nabii Qiisa Qhiyaamah Ayro Sumaq keenil yakke, yahuud kaa dirabbosseeh Nasaarâ Yallih Baxa kaak itteemil.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَبِظُلۡمٖ مِّنَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ طَيِّبَٰتٍ أُحِلَّتۡ لَهُمۡ وَبِصَدِّهِمۡ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ كَثِيرٗا
160. Yahuud yekke mari dulmii kee kaxxa dambittet Aseenimih Sabbatah keenih calallowteh Sugte meqe maaqo keenil carammosneh, sinnii kee Sinam maggom Yallih diinih gitak waaseenimih Sabbatah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَأَخۡذِهِمُ ٱلرِّبَوٰاْ وَقَدۡ نُهُواْ عَنۡهُ وَأَكۡلِهِمۡ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِۚ وَأَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ مِنۡهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا
161. Nummah Yalli tawraat kitaabal ken как waaseh yan Ribâ maalu Beeteeniih yokmeenimih Sabbatah, Sinam maalu cakki maliinoh deedalah yokmeenimih Sabbatah, keenik (Ama Yahuud kinnuk) koroositeh yan marah Qansarissa digaala massosne akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّٰكِنِ ٱلرَّٰسِخُونَ فِي ٱلۡعِلۡمِ مِنۡهُمۡ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ يُؤۡمِنُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِكَۚ وَٱلۡمُقِيمِينَ ٱلصَّلَوٰةَۚ وَٱلۡمُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أُوْلَٰٓئِكَ سَنُؤۡتِيهِمۡ أَجۡرًا عَظِيمًا
162. Kinnih immay keenik (yahuud kinnuk) ixxigaa kee Yallih madqooqil diggi iyya maraa kee moominiin Nabiyow Qhuraanak kol obsimtem kee kok naharsi fannoytiitil obsimtem Nummaysaanah, usun Salat Soolisaah Zaka yaceeh Yallaa kee ellecaboh Ayro Nummaysa mara, woo maray meqe weeloolat weeloysimeh kaxxa galto (jannat kinnuk) Aceenno Akeeral.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ إِنَّآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ كَمَآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ نُوحٖ وَٱلنَّبِيِّـۧنَ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطِ وَعِيسَىٰ وَأَيُّوبَ وَيُونُسَ وَهَٰرُونَ وَسُلَيۡمَٰنَۚ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
163. Diggah Nabiyow nanu wacyi kol oobisneh, Nabii Nuucuuy kaak lakal tan Ambiyal wacyi kah oobisne innah, Nabii Ibraahim kee Nabii Ismaaqiliiy Nabii Iscaaqh kee Nabii Yaq-qhuubuuy kay Samadak Ambiya yekke maral wacyi oobisneh, Nabii Qiisaay Nabii Ayyuub kee Nabii Yuunusuuy Nabii Haaruun kee Nabii Suleymaanal wacyi oobisneh, Nabii Daawuuduh Zabuur deqsita kitab necee.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَرُسُلٗا قَدۡ قَصَصۡنَٰهُمۡ عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُ وَرُسُلٗا لَّمۡ نَقۡصُصۡهُمۡ عَلَيۡكَۚ وَكَلَّمَ ٱللَّهُ مُوسَىٰ تَكۡلِيمٗا
164. Nabiyow Qhuraan Addal Ama Suurak duma Nummah farmoytiitik xaagu koi как maaqne farmoytit kee keenik xaagu koi как maaqe wayne farmoytit Rubne, Yalli Nabii Muusâ luk yaabiyyah yaabe.
আরবি তাফসীরসমূহ:
رُّسُلٗا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى ٱللَّهِ حُجَّةُۢ بَعۡدَ ٱلرُّسُلِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمٗا
165. Inni ginô fanah farmoytitte Ruube yeemeneh yan mara keenik meqe galtol Aytikumusak, hinnay koroosite mara keenik Yi-digaalak meesiisak, Yalli Sinaamah farmoytit Ruubek wadir Sinam Yallat tuh haysit kee malkitaanam gee waanamkeh, Yalli mayso-li isi Naqoosah Abba haamal Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّٰكِنِ ٱللَّهُ يَشۡهَدُ بِمَآ أَنزَلَ إِلَيۡكَۖ أَنزَلَهُۥ بِعِلۡمِهِۦۖ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَشۡهَدُونَۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدًا
166. Kinnih immay Nabiyow yahuud kee keenik kalah yan mari kol koroositek Atu kay farmoytay Qhuraan elle oobise kinnitoomuh Yalli koh Sumaaqita usuk isi ixxigal koi kaa oobisak, malayka wacyih kol obsimtem Numma kinniimih koh Sumaaqitta, Nabiyow Yalli Sumaaqah dibuk Xiqqi koo haa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ قَدۡ ضَلُّواْ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا
167. Diggah koroositeeh ku- Nubuwwannu yangaddeeh Sinam Yallih gitak waase mari, Nummah cakki gitak xer makkootiyyah makkoote.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَظَلَمُواْ لَمۡ يَكُنِ ٱللَّهُ لِيَغۡفِرَ لَهُمۡ وَلَا لِيَهۡدِيَهُمۡ طَرِيقًا
168. Diggah koroositeeh koroosannut sinni Nafsii kee Sinam diinik waasaanamat yudlume marah Yalli dambi keenih cabam matakkaay cakki gital tirri ken haam maaba koroosannuk Amok kate weenimih Sabbatah.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّا طَرِيقَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٗا
169. Yalli tirri ken mahaa jahannam gira ken gudduysa gital tirri ken haa kaa Akke waytek, usun (koros kinnuk) umman tet Addal waarak, toh Yallal xabciniih kaal magibdi.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُمُ ٱلرَّسُولُ بِٱلۡحَقِّ مِن رَّبِّكُمۡ فَـَٔامِنُواْ خَيۡرٗا لَّكُمۡۚ وَإِن تَكۡفُرُواْ فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
170. Sinaamey Nummah Ni-Farmoyti Nabii Mucammad sin Rabbik cakki diinî luk Siinih yemeetek, toysa kaa Nummaysa kaa Nummassaanam kayrih Siinih Aysuk Raqtak, sinni koroosannuk kate wayteenik, toysa diggah Yalli Qaranwaa kee Baaxol taniimih Reeda-lem ixiga, Yalli isi gino yaaxigeeh keenih Abba haamal Naggaar kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِي دِينِكُمۡ وَلَا تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّۚ إِنَّمَا ٱلۡمَسِيحُ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ رَسُولُ ٱللَّهِ وَكَلِمَتُهُۥٓ أَلۡقَىٰهَآ إِلَىٰ مَرۡيَمَ وَرُوحٞ مِّنۡهُۖ فَـَٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۖ وَلَا تَقُولُواْ ثَلَٰثَةٌۚ ٱنتَهُواْ خَيۡرٗا لَّكُمۡۚ إِنَّمَا ٱللَّهُ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ سُبۡحَٰنَهُۥٓ أَن يَكُونَ لَهُۥ وَلَدٞۘ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلٗا
171. Kitab maraw (Nasaara kinnuk) sinni diinit caddok matatrinaay Yallal cakki maxcô kalihim mahaysina usuk xayloo kee Barra-le iyyaanamal, cagalah maryam Baxi Nabii Qiisa Yallih farmoytaay Yalli cakkil kaa Ruube, Yalli maryam gudduyse isi Qangarat (tik iyyaanamih Qangara kinnuk) kaa gineeh Yalla-le kabuk yan Roociy Yalli jibriil kah Amrisey jibriil maryam diriqit fuufusek kaa gine Yalli, toysa Yallaa kee kay farmoytit Nummay saay Yallitte Sidoc takke maxcina, maryam kee Qiisa Agleh kaat haak, tama maxcok idiya woh kayrih Siinih taysehik, cagalah Yalli inki Yalla usuk Saytunnooweh xaylo haysitaamak, usuk Qaranwal tanim kee Baaxol taniimih Reeda­ le, Yalli isi Naqoosah taamoomi yableeh dacrisaamah xiqqi ken haa.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَّن يَسۡتَنكِفَ ٱلۡمَسِيحُ أَن يَكُونَ عَبۡدٗا لِّلَّهِ وَلَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ٱلۡمُقَرَّبُونَۚ وَمَن يَسۡتَنكِفۡ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَيَسۡتَكۡبِرۡ فَسَيَحۡشُرُهُمۡ إِلَيۡهِ جَمِيعٗا
172. Masiic (Nabii Qiisa kinnuk) Yallih Naqasu yakkeemik inkinnah isi Nafsi fayya mahaay mayaynaba, Yallat xayih tan malayka Yallih Naqoosa yakkeenimik inkinnah sinni mayaynaban, Yallih Qibaadak ise fayya haah kaxxamariinita mari, toysa Yalli Qhiyaamah Ayró inkih ken gaaboyse-le Cisab kee galtoh.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُوَفِّيهِمۡ أُجُورَهُمۡ وَيَزِيدُهُم مِّن فَضۡلِهِۦۖ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ ٱسۡتَنكَفُواْ وَٱسۡتَكۡبَرُواْ فَيُعَذِّبُهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٗا وَلَا نَصِيرٗا
173. Yeemeneeh meqe taamoomi Abbaasite marah tu-gactek, toysa Yalli ken taamoomih galtoota dudda-luk keenih Aceeleeh isi muxxok keenih osse-le, isi Nafsi fayya heeh kaxxa mariinite marah tu-gactek, toysa Yalli ken Qansarissa digaalah ken digaalc- le, usun Yallak kalah Awlaytu mageyaanaay cateynay Yallih digaalak ken cata mageyan.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُم بُرۡهَٰنٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكُمۡ نُورٗا مُّبِينٗا
174.Sinaamey Nummah sin Rabbik Asta (Nabii Mucammad kinnuk) Siinih temeete, Nooriy (Qhuraan kinnuk) Baxxaqqa iyyay tirto elle geytaana Siinil oobisne.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَٱعۡتَصَمُواْ بِهِۦ فَسَيُدۡخِلُهُمۡ فِي رَحۡمَةٖ مِّنۡهُ وَفَضۡلٖ وَيَهۡدِيهِمۡ إِلَيۡهِ صِرَٰطٗا مُّسۡتَقِيمٗا
175. Yalla Nummayseeh Qhuraan kitaabay Noori-le yixxibixxee marah tu-gactek, toysa Yalli isi jannat ken culse-le kaak yan Racmat kee muxxoh, massa­ le gitay (islaam diini kinnuk) jannatti kaloolâ fanah ken Beyal tirri ken hee-le.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَسۡتَفۡتُونَكَ قُلِ ٱللَّهُ يُفۡتِيكُمۡ فِي ٱلۡكَلَٰلَةِۚ إِنِ ٱمۡرُؤٌاْ هَلَكَ لَيۡسَ لَهُۥ وَلَدٞ وَلَهُۥٓ أُخۡتٞ فَلَهَا نِصۡفُ مَا تَرَكَۚ وَهُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمۡ يَكُن لَّهَا وَلَدٞۚ فَإِن كَانَتَا ٱثۡنَتَيۡنِ فَلَهُمَا ٱلثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَۚ وَإِن كَانُوٓاْ إِخۡوَةٗ رِّجَالٗا وَنِسَآءٗ فَلِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۗ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ أَن تَضِلُّواْۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ
176. Nabiyow Rabe Numuy Addunyal xaylo cabe weeh Abba cabe weeh Nagra koo esseran, woo Numuy Addunyal xalay kee Abbak tu-kak Raaqe wayteh maalih kurane elle Aban inna Yalli Siinih warse-le keenik ixxic, Seehadayti xalay kee Abbak Addunyal tu-cabe kalah Rabeeh toobokoytáy inaa kee Abba kaâ luk le dibuk kaak Raqtek, hinnay Abbah Baxá dibuk kaak Raqtek, tokkel is isi toobokoyti cabe Nagrâ maaluk garab-le, tet toobokoytay inaa kee Abba teetî luk-le tet Nagrah, hinnay tet Abbah Baxi dibuk Raaqek tet Nagrah, is Rabteeh xalay kee Abbak tu-cabe Waytek tet maalu inkih Nagra, Rabe Seehadayti xalay kee Abbak tu- cabc weeh kaak Raqtcm Namma Say- toobokoytá tckkck, toysa usuk cabeemik ken Nammay Sidiica ikkel heen maaluk Namma Afa usun Ion, Rabe numuk Raqtem Lab-toobokoo kee Say-tooboko tekkek, toysa Lab-toobokoyti isi Namma toobokoytáh maglabih innah yan maglab-le Nagrâ maaluk, Yalli Nagrâ maalu elle kuran inna Baxxaqqa Siinih haa cakkik makkoote waytaanamkeh Nagrâ kuranel, Yalli ummaanim Yaaxigi kinni.
আরবি তাফসীরসমূহ:
 
অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা আন-নিসা
সূরাসমূহের সূচী পৃষ্ঠার নাম্বার
 
কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - আফার ভাষায় কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ। অনুবাদক: শায়েখ মাহমূদ আব্দুল কাদির হামযার নেতৃত্বে একদল আলেম কর্তৃক অনূদিত। - অনুবাদসমূহের সূচী

ترجمة معاني القرآن الكريم الى اللغة العفرية، ترجمها مجموعة من العلماء برئاسة الشيخ محمود عبدالقادر حمزة. 1441هـ.

বন্ধ