Prijevod značenja časnog Kur'ana - الترجمة الجورجية * - Sadržaj prijevodā


Prijevod značenja Sura: Sura el-Bekara   Ajet:

Sura el-Bekara

الٓمٓ
ელიფ ლაამ მიიმ*.
*წმ. ყურანის 29 სურა „ალ-ჰურუფუ’ლ-მუყატტა’ა (الحروف المقطعة ) – თი, ანუ წყვეტილა ასობგერებით იწყება, რომლებიც ინიციალის მსგავსად თავთავიანთი სახელებით იკითხებიან, თუმცა სურათა დასაწყისში მათი მოთავსების სიბრძნე და დანიშნულება უზენაესი ალლაჰის გარდა დანამდვილებით არავინ იცის. მუფესსირები სხვადასხვა განმარტებებით ცდილობენ მათი მნიშვნელობების ახსნას, თუმცა ყველა განმარტება სავარაუდოა, რადგანაც ალლაჰსა და მის შუამავალს ამ ასობგერების შესახებ არაფერი უთქვამთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ذَٰلِكَ ٱلۡكِتَٰبُ لَا رَيۡبَۛ فِيهِۛ هُدٗى لِّلۡمُتَّقِينَ
აი, წიგნი: ეჭვი არ არის მასში და სწორი გზის მაჩვენებელია ღვთისმოშიშთათვის.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡغَيۡبِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
– რომელთაც სწამთ უხილავისა, აღასრულებენ ნამაზს და გაიღებენ* იმას, რაც ვუწყალობეთ საზრდოდ;
*ღვთივსათნოდ
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِكَ وَبِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ يُوقِنُونَ
ასევე ისინი, რომელთაც სწამთ - რაც ჩამოგევლინა და რაც შენამდე ჩამოვლენილა... და ღრმად სწამთ უკანასკნელი დღისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ عَلَىٰ هُدٗى مِّن رَّبِّهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
აი, თავიანთი ღმერთის მიერ მითითებულ ჭეშმარიტ გზაზე მდგომნი, - ეგენი არიან გადარჩენილნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡهِمۡ ءَأَنذَرۡتَهُمۡ أَمۡ لَمۡ تُنذِرۡهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
უეჭველად, - რომელთაც არ ირწმუნეს, მათთვის სულერთია, გააფრთხილებ თუ არ გააფრთხილებ, - მაინც არ ირწმუნებენ;
Tefsiri na arapskom jeziku:
خَتَمَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ وَعَلَىٰ سَمۡعِهِمۡۖ وَعَلَىٰٓ أَبۡصَٰرِهِمۡ غِشَٰوَةٞۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
- ბეჭედი დაასვა ალლაჰმა გულებსა და სასმენელზე, საფარველი აქვთ თვალებზეც... და მათთვისაა დიდი სასჯელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَبِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَمَا هُم بِمُؤۡمِنِينَ
ადამიანთა შორის არიან ისეთნიც, რომლებიც ამბობენ - ვირწმუნეთ ალლაჰი და დღე უკანასკნელიო, მაგრამ ისინი არ არიან მორწმუნენი;
Tefsiri na arapskom jeziku:
يُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَمَا يَخۡدَعُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
- ცდილობენ, მოატყუონ ალლაჰი და ისინი, რომელთაც ირწმუნეს, თუმცა ვერ აცნობიერებენ, რომ ვერავის მოატყუებენ, გარდა საკუთარი თავისა;
Tefsiri na arapskom jeziku:
فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَهُمُ ٱللَّهُ مَرَضٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ
სნეულებაა მათ გულებში და ალლაჰმა უარესად დაასნეულა... და მათთვისაა მწარე სასჯელი, ვინაიდან ცრუობდნენ;
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ قَالُوٓاْ إِنَّمَا نَحۡنُ مُصۡلِحُونَ
და როცა უთხრეს – ქვეყნად უკეთურებას ნუ ეწევითო, მათ მიუგეს: უეჭველად, ჩვენ პირიქით, – გამომსწორებელნი* ვართო.
*უკეთურებისა – სიკეთისაკენ
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡمُفۡسِدُونَ وَلَٰكِن لَّا يَشۡعُرُونَ
დაე, იცოდეთ, რომ სწორედ ეგენი ეწევიან უკეთურებას, მაგრამ არ შეიგნებენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ كَمَآ ءَامَنَ ٱلنَّاسُ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ كَمَآ ءَامَنَ ٱلسُّفَهَآءُۗ أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلسُّفَهَآءُ وَلَٰكِن لَّا يَعۡلَمُونَ
და როცა უთხრეს – ირწმუნეთ ისე, როგორც ირწმუნა ხალხმაო, მათ მიუგეს: ,,ნუთუ ვირწმუნოთ ისე, როგორც სწამთ ჭკუასუსტებს?"... იცოდეთ, რომ სწორედ ეგენი არიან ჭკუასუსტები, თუმცა არ იციან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوۡاْ إِلَىٰ شَيَٰطِينِهِمۡ قَالُوٓاْ إِنَّا مَعَكُمۡ إِنَّمَا نَحۡنُ مُسۡتَهۡزِءُونَ
და როცა მორწმუნეებს შეხვდებიან, ამბობენ, ჩვენც ვირწმუნეთო, ხოლო როდესაც თავიანთ სატანებთან* განმარტოვდებიან, ეუბნებიან: რა თქმა უნდა, ჩვენ თქვენს გვერდით ვართ და რაღა თქმა უნდა, მათი დამცინავნი ვართო.
-*ურწმუნოებთან
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱللَّهُ يَسۡتَهۡزِئُ بِهِمۡ وَيَمُدُّهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
- ალლაჰი დასცინებს მათ და ხეტიალს გაუხანგრძლივებს თავიანთ ზღვარგადასულობაში.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلضَّلَٰلَةَ بِٱلۡهُدَىٰ فَمَا رَبِحَت تِّجَٰرَتُهُمۡ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ
ეგენი არიან, რომელთაც გზააცდენილობა იყიდეს ჭეშმარიტი გზის ფასად, მაგრამ არ მოიგო მათმა ვაჭრობამ და არც ჭეშმარიტ გზაზე მდგარნი ყოფილან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
مَثَلُهُمۡ كَمَثَلِ ٱلَّذِي ٱسۡتَوۡقَدَ نَارٗا فَلَمَّآ أَضَآءَتۡ مَا حَوۡلَهُۥ ذَهَبَ ٱللَّهُ بِنُورِهِمۡ وَتَرَكَهُمۡ فِي ظُلُمَٰتٖ لَّا يُبۡصِرُونَ
მათი საქციელი ჰგავს იმის მაგალითს, ვინც ცეცხლი დაანთო და, როცა ამ ცეცხლმა ირგვლივ სინათლე მოჰფინა, – ალლაჰმა წარტაცა მათ მხედველობა და ბნელეთში დატოვა უსინათლოდ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَرۡجِعُونَ
– ყრუნი, მუნჯნი და ბრმანი... ეგენი არ მობრუნდებიან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَوۡ كَصَيِّبٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فِيهِ ظُلُمَٰتٞ وَرَعۡدٞ وَبَرۡقٞ يَجۡعَلُونَ أَصَٰبِعَهُمۡ فِيٓ ءَاذَانِهِم مِّنَ ٱلصَّوَٰعِقِ حَذَرَ ٱلۡمَوۡتِۚ وَٱللَّهُ مُحِيطُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
– ან, მაგალითს – წყვდიად ღამეში თავსხმა წვიმისა და ჭექა-ქუხილის ქვეშ მოყოლილთას, მეხის დროს რომ თითებს ყურებში იცობენ – სიკვდილის შიშით მოცულნი, თუმცა ურწმუნოებს – ალლაჰი გარემოიცავს*;
-*თავისი ძლევამოსილებით
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَكَادُ ٱلۡبَرۡقُ يَخۡطَفُ أَبۡصَٰرَهُمۡۖ كُلَّمَآ أَضَآءَ لَهُم مَّشَوۡاْ فِيهِ وَإِذَآ أَظۡلَمَ عَلَيۡهِمۡ قَامُواْۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمۡعِهِمۡ وَأَبۡصَٰرِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
– ლამის წარტაცოს ელვამ მხედველობა; როგორც კი გაიელვებს, მაშინვე მასში* ამოძრავდებიან და, სიბნელე რომ ჩამოწვება, – უმალ იყუჩებენ. ალლაჰს რომ ენება, აუცილებლად წაართმევდა სმენასაც და ხედვასაც. უეჭველად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
-*სინათლეში
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
ეი, ადამიანებო! თქვენს ღმერთს ეთაყვანეთ, გაგაჩინათ რომელმაც – თქვენ და თქენზე ადრე მყოფნი; – იქნებ რიდი გქონდეთ;
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ فِرَٰشٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجَ بِهِۦ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ رِزۡقٗا لَّكُمۡۖ فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
– რომელმაც თქვენთვის გაფინა დედამიწა საწოლივით, ხოლო ზეცა საბურველად ააგო, შემდეგ ციდან წყალი გადმოადინა და მოსავალი აღმოაცენა თქვენს საზრდოდ. ასე რომ, არ გაუჩინოთ ალლაჰს თანაზიარნი, შეგნებულად.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا فَأۡتُواْ بِسُورَةٖ مِّن مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ شُهَدَآءَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
თუკი რაიმე დაგაეჭვებთ იმაში, რაც ჩვენს მონა–მორჩილს* ჩამოვუვლინეთ, მაშინ მოუხმეთ ყველა თქვენს მოწმეს, გარდა ალლაჰისა, და იმისი სწორი თუნდაც ერთი სურა მოიტანეთ, თუ ხართ მართალნი.
* მუჰამმედს
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ وَلَن تَفۡعَلُواْ فَٱتَّقُواْ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُۖ أُعِدَّتۡ لِلۡكَٰفِرِينَ
და თუ ვერ შეძლოთ, – და რა თქმა უნდა ვერ შეძლებთ, – მაშ, გეშინოდეთ ცეცხლის, – მზამზარეულისა ურწმუნოთათვის, რომლის საწვავიც ადამიანები და ქვებია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنۡهَا مِن ثَمَرَةٖ رِّزۡقٗا قَالُواْ هَٰذَا ٱلَّذِي رُزِقۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَأُتُواْ بِهِۦ مُتَشَٰبِهٗاۖ وَلَهُمۡ فِيهَآ أَزۡوَٰجٞ مُّطَهَّرَةٞۖ وَهُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
და ახარე იმათ, ვინც ირწმუნეს და ჰქმნეს კეთილი, რომ მათთვისაა სამოთხეები, რომელთა ქვეშაც – დიან მდინარენი. ისინი, ყოველთვის, როცა იქაური ხილით ისაზრდოებენ, ასე იტყვიან – ეს ისაა, რაც უწინ* გვესაზრდოვაო, თუმცაღა ამისი მსგავსი ებოძათ მხოლოდ; იქ იქნებიან უმწიკვლო მეუღლეებიც, – მარადჟამს დამკვიდრებულნი.
-*დედამიწაზე ყოფნისას
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَسۡتَحۡيِۦٓ أَن يَضۡرِبَ مَثَلٗا مَّا بَعُوضَةٗ فَمَا فَوۡقَهَاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۖ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَيَقُولُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۘ يُضِلُّ بِهِۦ كَثِيرٗا وَيَهۡدِي بِهِۦ كَثِيرٗاۚ وَمَا يُضِلُّ بِهِۦٓ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقِينَ
უეჭველად, ალლაჰს არ ერიდება იგავი მოიყვანოს კოღოსი ან კიდევ მასზე უპირატესი არსების შესახებ. ვინც ირწმუნეს, იციან, რომ იგი* ჭეშმარიტებაა მათი ღმერთისგან, ხოლო ისინი, ვინც არ ირწმუნეს, იტყვიან – რა უნდა (ეთქვა) ალლაჰს ამ იგავითო? – ამ იგავით გზას ააცდენს ბევრს და ჭეშმარიტ გზას უჩვენებს მრავალს ამითვე... და გზიდან არავის გადაიყვანს, თუ არა უღირსებს.
*იგავი
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
– რომელნიც არღვევენ ალლაჰის აღთქმას მისი განმტკიცების შემდეგ და წყვეტენ იმ კავშირებს, რომელთა გამყარებაც ბრძანა ალლაჰმა, და ქვეყნად თესავენ უკეთურებას... ეგენი არიან, ნამდვილად, – წაგებულნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كَيۡفَ تَكۡفُرُونَ بِٱللَّهِ وَكُنتُمۡ أَمۡوَٰتٗا فَأَحۡيَٰكُمۡۖ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
როგორ უარჰყოფთ ალლაჰს, როცა მკვდარნი იყავით და მან მოგანიჭათ სიცოცხლე, შემდეგ ისევ მოგაკვდინებთ, შემდეგ კი დაგაცოცხლებთ და მას დაუბრუნდებით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَسَوَّىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَٰتٖۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
- იგია, ყველაფერი თქვენთვის ვინც გააჩინა, რაც კი დედამიწაზე არსებობს, შემდეგ ზეცისკენ მიეშურა და შვიდ ცად განალაგა ისინი*; - იგია ყოვლისმცოდნე.
*ცები
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ خَلِيفَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَجۡعَلُ فِيهَا مَن يُفۡسِدُ فِيهَا وَيَسۡفِكُ ٱلدِّمَآءَ وَنَحۡنُ نُسَبِّحُ بِحَمۡدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَۖ قَالَ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
აკი, შენმა ღმერთმა ანგელოზებს უთხრა: აუცილებლად უნდა გავაჩინო ხალიფა* დედამიწაზეო. მათ მიუგეს: ,,ნუთუ იქ გააჩენ ისეთს, ვინც სისხლს დაღვრის და იქმს უკეთურებას, როცა ჩვენი ღაღადისი შენს დიდებაშია და სულ შენს სიწმინდესა და უნაკლოებას ვაღიარებთ?". (ალლაჰმა) უთხრა: უეჭველად, მე ვიცი ის, რაც თქვენ არ იცითო.
*ორიგინალი – „ხალიფა“ (خليفة): პირდაპირი მნიშვნელობით ნაცვალს ნიშნავს. სწავლულები რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიას გადმოგვცემენ იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იგულისხმება ამ სიტყვით ამ კონკრეტულ აიათში. მაგალითად, თაფსირუ’ლ-მუესსერ: „ხალხი, რომლებიც ერთმანეთს ჩაანაცვლებენ“; თაფსირუ’ლ-ჯელალეინ: „ღვთის ნაცვალი, რომელიც დედამიწაზე ალლაჰის ბრძანებებს გაატარებს“; თაფსირუ’ლ-ბეღავი: „ხალიფა იყო ადამი, რომელიც ჩაანაცვლებდა ჯინებს, რადგანაც მათ შემდეგ გაჩნდა. ამავდროულად, ის იყო ალლაჰის წარმომადგენელი დედამიწაზე, რომელიც აღასრულებდა მის დადგენილებებს და გაატარებდა მის რჩევებს“;
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَعَلَّمَ ءَادَمَ ٱلۡأَسۡمَآءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمۡ عَلَى ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ فَقَالَ أَنۢبِـُٔونِي بِأَسۡمَآءِ هَٰٓؤُلَآءِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
და ადამს ყველა (მისი ქმნილების) სახელი შეასწავლა, შემდეგ ისინი (ქმნილებები) ანგელოზებს წარუდგინა და უბრძანა: აბა, მაუწყეთ ამათი სახელები, თუკი მართალნი ხართო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ لَا عِلۡمَ لَنَآ إِلَّا مَا عَلَّمۡتَنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
(ანგელოზებმა) თქვეს: შენა ხარ მხოლოდ ყოვლად უნაკლო, ხოლო ჩვენ არ ვფლობთ სხვა ცოდნას, გარდა იმისა, რაც შენ გისწავლებია, ჭეშმარიტად, – შენა ხარ ბრძენი – ყოვლისმცოდნეო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ أَنۢبِئۡهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡۖ فَلَمَّآ أَنۢبَأَهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ غَيۡبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَأَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَمَا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ
(ალლაჰმა) ბრძანა: ,,ადამ, აუწყე მათ იმათი სახელები!"... და როცა აუწყა (მათ იმათი სახელები), – უთხრა: განა არ გითხარით, რომ მე ნამდვილად ვიცი უხილავთა შესახებ ცათა და დედამიწისა, ასევე, ვიცი, რასაც ამხელთ ან რასაც მალავთო?
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ وَٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
აკი, ვუბრძანეთ ანგელოზებს, რომ ადამისთვის სეჯდეზე* თავდახრილიყვნენ, და უმალ სეჯდეზე ჩაემხნენ, გარდა იბლისისა** , რომელმაც გადიდგულდა, უარზე დადგა და გახდა ურწმუნოთაგანი.
*ორიგინალი – „სეჯდე“ (سجدة): უზენაესი ალლაჰის წინაშე მუხლმოდრეკითა და ქედის მოხრით მორჩილებისა და თაყვანისცემის გამომხატველი მოქმედებაა. სეჯდე შვიდი ორგანოს – ფეხის თითების, მუხლების, ხელის გულების და ცხვირ-შუბლის ძირს შეხებით სრულდება. სეჯდე ყიბლას მიმართულებით უნდა შესრულდეს, რომლის დროსაც ხელის თითებიცა და ფეხის თითებიც ყიბლას მიმართულებით უნდა იყოს მიმართულნი.
**ორიგინალი – „იბლისი“ (ابليس): სატანას სახელია, რომელიც წარმომავლობით ჯინია, თუმცა თავისი განსწავლულობისა და დამსახურების გამო ანგელოზებთან ერთად იმყოფებოდა. ასეთმა პატივმა იბლისი იმდენად გააყოყოჩა, რომ ღვთის მიმართ სიურჩე გამოავლინა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ وَكُلَا مِنۡهَا رَغَدًا حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
და ვუთხარით: ,,ადამ! შენ და შენი ცოლი სამოთხეში დასახლდით და უხვად მიირთვით, სადაც რა გენებოთ, თუმცა ამ ხეს ნუ მიუახლოვდებით, თორემ თქვენ იქნებით უსამართლოთაგანნი".
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَأَزَلَّهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ عَنۡهَا فَأَخۡرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِۖ وَقُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
მერე აცდუნა ისინი სატანამ და გამოაძევა იქიდან, სადაც იმყოფებოდნენ. ჩვენ მათ ვუთხარით: ,,(ქვეყნად) დაეშვით მტრებად ერთურთისა! დროებითი სამკვიდრო და საბადებელი თქვენთვის –დედამიწაზეა".
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَتَلَقَّىٰٓ ءَادَمُ مِن رَّبِّهِۦ كَلِمَٰتٖ فَتَابَ عَلَيۡهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
და ადამმა შეისწავლა სიტყვები* თავისი ღმერთისაგან და ღმერთმაც – მიუტევა; ჭეშმარიტად, – ისაა მიმტევებელი, მწყალობელი.
*ეს სიტყვები მოცემულია სურა ა’რაფის 23-ე აიათში: „ღმერთო ჩვენო! უეჭველად, უსამართლოდ მოვექეცით საკუთარ სულებს ჩვენ ორივემ. თუ არ გვაპატიებ და არ შეგვიწყალებ, ჩვენ აუცილებლად განადგურებულთაგანი ვიქნებით.“
Tefsiri na arapskom jeziku:
قُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ مِنۡهَا جَمِيعٗاۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَن تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ვუბრძანეთ: ,,დაეშვით იქიდან ყველა ერთიანად! ვინც გაჰყვება ჩემგან ნაჩვენებ ჭეშმარიტ გზას მაშინ, როცა სწორი გზის მაჩვენებელი მოგევლინებათ, – მათთვის არც შიში იქნება, არცა მწუხარება";
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
– ხოლო ისინი, ვინც არ ირწმუნეს და ცრუდ მიიჩნიეს ჩვენი აიათები, აი, ისინი არიან ცეცხლის მკვიდრნი და იქ იქნებიან მარადჟამს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِيٓ أُوفِ بِعَهۡدِكُمۡ وَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
ეი, ისრაელის მოდგმავ! ჩემი წყალობა გაიხსენეთ, რომელიც თქვენთვის მიბოძებია, და ჩემს წინაშე დადებულ აღთქმას უერთგულეთ, რომ აღგისრულოთ თქვენზე დანაპირებიც; (თქვენ) მხოლოდ ჩემი შიში გქონდეთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلۡتُ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَكُمۡ وَلَا تَكُونُوٓاْ أَوَّلَ كَافِرِۭ بِهِۦۖ وَلَا تَشۡتَرُواْ بِـَٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗا وَإِيَّٰيَ فَٱتَّقُونِ
და ირწმუნეთ ის (ყურანი), რაც ჩამოვავლინე თქვენთან არსებულის (თორას) დამამოწმებლად, ნუ იქნებით მისი პირველი უარმყოფელნი და ნურც გაყიდით ჩემს აიათებს მცირე ფასის სანაცვლოდ. ასე რომ, მხოლოდ ჩემი რიდი გქონდეთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا تَلۡبِسُواْ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَٰطِلِ وَتَكۡتُمُواْ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
არ შემოსოთ სიცრუით ჭეშმარიტება და არც დამალოთ იგი, შეგნებულად.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱرۡكَعُواْ مَعَ ٱلرَّٰكِعِينَ
აღასრულეთ ნამაზი, გაიღეთ ზექათი* და მოიხარეთ რუქუ'ზე – რუქუ’ზე** მყოფებთან ერთად.
*ორიგნალი – „ალ-ზექათი“ (الزكاة): სავალდებულო მოწყალებაა, რომელიც გარკვეული ქონების მქონე მუსლიმმა ღარიბებს უნდა დაურიგოს.
**ორიგინალი – „რუქუ’“ (ركوع): ნამაზის ერთ-ერთი მოქმედებაა, რომელიც ღვთის მორჩილებისა და თაყვანიცემის ნიშნად წელში მოხრას გულისხმობს. რუქუ’ი–ს მოქმედება 90º-ით წელში მოხრითა და ხელების მუხლებზე დაწყობით სრულდება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ أَتَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبِرِّ وَتَنسَوۡنَ أَنفُسَكُمۡ وَأَنتُمۡ تَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
ნუთუ ხალხს სიკეთისკენ მოუწოდებთ, საკუთარ თავთ კი დაივიწყებთ, მითუმეტეს, როცა წიგნს (თორას) კითხულობთ; ნუთუ გონებას არ მოუხმობთ?
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى ٱلۡخَٰشِعِينَ
მოთმინებითა და ნამაზით ეძიეთ ღვთისშემწეობა, – რთულია უთუოდ, ოღონდ არა ღვთისმოშიშთათვის.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ رَبِّهِمۡ وَأَنَّهُمۡ إِلَيۡهِ رَٰجِعُونَ
– რომელთაც გულდაჯერებით სწამთ, რომ თავიანთი ღმერთის წინაშე წარსდგებიან; რომ მას დაუბრუნდებიან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَنِّي فَضَّلۡتُكُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
ეი, მოდგმავ ისრაელისა! ჩემი წყალობა გაიხსენეთ, რომელიც თქვენთვის მიბოძებია, როცა მე თქვენ სამყაროთა წინაშე გამოგარჩიეთ;
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
და რიდი გქონდეთ იმ დღისა, როცა სული სხვა სულს ვერაფერში ემაგივრება, არც მისი შუამდგომლობა მიიღება, არცა სადამხსნელო და ვერც სხვისგან მიიღებს დახმარებას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ نَجَّيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ
აკი, გიხსენით ფარაონის ხალხისგან, – გსჯიდნენ როცა, უსასტიკესი სასჯელით: თავებს აცლიდნენ თქვენს ვაჟებს და ცოცხლად ტოვებდნენ თქვენს ქალიშვილებს; – თქვენი ღმერთისგან განსაცდელი იყო ამაში, უდიდესი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ فَرَقۡنَا بِكُمُ ٱلۡبَحۡرَ فَأَنجَيۡنَٰكُمۡ وَأَغۡرَقۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ وَأَنتُمۡ تَنظُرُونَ
აკი, თქვენთვის ზღვა გავაპეთ და გადაგარჩინეთ, ხოლო ფარაონის ხალხი დავახრჩვეთ და თქვენც – შესცქეროდით (მომხდარს).
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ وَٰعَدۡنَا مُوسَىٰٓ أَرۡبَعِينَ لَيۡلَةٗ ثُمَّ ٱتَّخَذۡتُمُ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَنتُمۡ ظَٰلِمُونَ
აკი, ორმოცი ღამე* აღვუთქვით მუსას, მისი წასვლის შემდეგ კი ხბო დაიდგინეთ თაყვანსაცემად (კერპად); – უსამართლონი ხართ ამიტომ.
-*ვაჰის ჩამოვლინება
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ عَفَوۡنَا عَنكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ამის მიუხედავად მერე გაპატიეთ, რომ იქნებ მადლიერნი ყოფილიყავით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡفُرۡقَانَ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
აკი, წიგნი და ფურყანი* ვუბოძეთ მუსას, იქნებ ჭეშმარიტ გზას დასდგომოდით თქვენ.
*ორიგინალი –„ალ-ფურყან“ (الفرقان): მუფესსირები ამ სიტყვის განმარტებისას რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიაზე საუბრობენ: ა. უმრავლესობის აზრით, ესაა ჭეშმარიტისა და სიცრუის, ჰალალისა და ჰარამის განმასხვავებელი ნიჭი; ბ. მუჯაჰიდის აზრით, ეს თორას მეორე სახელია; გ. ქისაის აზრით, ეს წიგნის ზედსართავი სახელია, ანუ ჰალალისა და ჰარამის განმასხვავებელი წიგნი; დ. იამან ბინ რაიანის აზრით, ეს ზღვის გაპობის სასწაულია. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავიი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ إِنَّكُمۡ ظَلَمۡتُمۡ أَنفُسَكُم بِٱتِّخَاذِكُمُ ٱلۡعِجۡلَ فَتُوبُوٓاْ إِلَىٰ بَارِئِكُمۡ فَٱقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ عِندَ بَارِئِكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
აკი, მუსამ თავის ხალხს მიმართა: ეი, ხალხო! უეჭველად, ხბოს (კერპად) დადგენით, საკუთარ სულებს უყავით უსამართლობა, ამიტომ: მოინანიეთ იგი თქვენი გამჩენის წინაშე და დახოცეთ ერთმანეთი*, რადგან ეს უფრო ხეირიანია თქვენთვის, თქვენივე გამჩენის წინაშეო. შემდეგ მან ესეც გაპატიათ. ჭეშმარიტად, – ისაა მიმტევებელი, მწყალობელი.
*მათ, ვინც არ ყოფილან ხბოს მოთაყვანენი, – სიკვდილით დასაჯონ ისინი, ვინც იყვნენ ხბოს მოთაყვანენი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قُلۡتُمۡ يَٰمُوسَىٰ لَن نُّؤۡمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَى ٱللَّهَ جَهۡرَةٗ فَأَخَذَتۡكُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ وَأَنتُمۡ تَنظُرُونَ
აკი უთხარით: ეი, მუსა! არავითარ შემთხვევაში არ დაგიჯერებთ, ვიდრე აშკარად არ ვიხილავთ ალლაჰსო. მაშინვე მეხი დაგემხოთ და თქვენც – შესცქეროდით (მომხდარს).
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰكُم مِّنۢ بَعۡدِ مَوۡتِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
მერე აღგადგინეთ სიკვდილის შემდგომ, – იქნებ მადლიერნი ყოფილიყავით;
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡغَمَامَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
– და მოგიჩრდილეთ ღრუბელი მაღლიდან და ზეციური მანანა* და მწყერიც ჩამოგივლინეთ. მიირთვით იმათგან, რაც სუფთაა (ჰალალი) და რაც თქვენთვის სარჩოდ გვიწყალობებია... ჩვენ კი არ მოგვქცევიან უსამართლოდ, – ისინი თავიანთ სულებს მოექცნენ უსამართლოდ.
*ორიგინალი – „ალ-მანნ“ (المن): ქართულში დამკვიდრებულია, როგორც ციური მანანა. მუფესსირები რამდენიმე განსხვაებულ ვერსიაზე საუბრობენ, თუ რა იგულისხმება აღნიშნულ სიტყვაში: ა. ეს არის ღვთისგან ბოძებული ყველა საკვების ზოგადი სახელწოდება, რაც ყოველგვარი სირთულისა და დაღლილობის გარეშე მოიპოვება;ბ. ეს იყო თაფლივით ტკბილი სანოვაგე, რომელიც ხეზე მოიპოვებოდა; გ. წყლით გაზავებული დასალევი, რომელიც თაფლივით ტკბილი იყო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قُلۡنَا ٱدۡخُلُواْ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةَ فَكُلُواْ مِنۡهَا حَيۡثُ شِئۡتُمۡ رَغَدٗا وَٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا وَقُولُواْ حِطَّةٞ نَّغۡفِرۡ لَكُمۡ خَطَٰيَٰكُمۡۚ وَسَنَزِيدُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
აკი, გითხარით: ,,შედით ამ ქალაქში და უხვად მიირთვით, სადაც რა გენებოთ; შედით (ამ ქალაქის) კარიბჭეში ქედმოხრილნი და თქვით – „შენდობა!“"... – შეგინდობთ თქვენს ცოდვებს და (წყალობას) გავუზრდით – საქმით კეთილსა და რწმენით იჰსანის მქონეთ*;
*ორიგინალი – „ალ-მუჰსინ“ (المحسن): თითქმის ყველა თარგმანში მოცემულია, როგორც კეთილისმქმნელი. ეს სიტყვა წარმოებულია „იჰსან“ ზმნის ფუძისგან, რაც საქმის საუკეთესო და უნაკლო ფორმით შესრულებას ნიშნავს. „იჰსანი“ ასევე რწმენის განსაკუთრებული ხარისხის გამომხატველი ტერმინია. როგორც ჯიბრილ მთავარანგელოზისა და მუჰამმედ შუამავლის დიალოგიდან ვგებულობთ, „იჰსანი“ არის ცხოვრების ყველა ნაბიჯზე ისეთი შეგნების შენარჩუნება, თითქოს ალლაჰს ხედავდე. რა თქმა უნდა, შენ მას ვერ დაინახავ, თუმცა უნდა გახსოვდეს, რომ ის შენ ყოველთვის გხედავს. ყურანის ბევრ აიათში „მუჰსინები“, ანუ საქმით კეთილი და რწმენით იჰსანის მქონენი, – ქებით მოიხსენებიან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَبَدَّلَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ قَوۡلًا غَيۡرَ ٱلَّذِي قِيلَ لَهُمۡ فَأَنزَلۡنَا عَلَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
– მაგრამ მათ, ვინც უსამართლობდნენ, (ჩვენ მიერ დავალებული) სიტყვა შეცვალეს იმით, რაც არ ჰქონდათ დავალებული, და ვინც უსამართლოდ მოიქცა, ციდან სასჯელი ჩავუვლინეთ, ვინაიდან ურჩობდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَإِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ فَقُلۡنَا ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنفَجَرَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۖ كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ مِن رِّزۡقِ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
აკი, ითხოვა მუსამ დარწყულება თავისი ხალხისა და მას ვუთხარით – დაჰკარი კლდეს შენი ჯოხითო, და მაშინვე თორმეტმა წყარომ ამოხეთქა იქიდან. ყველა გვარმა გაიგო ამგვარად – თავიანთი დასარწყურებელი ადგილი. ჭამეთ და სვით ალლაჰის მიერ ბოძებული საზრდოდან და ნუ იბოროტებთ ქვეყნად უკეთურები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قُلۡتُمۡ يَٰمُوسَىٰ لَن نَّصۡبِرَ عَلَىٰ طَعَامٖ وَٰحِدٖ فَٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُخۡرِجۡ لَنَا مِمَّا تُنۢبِتُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۢ بَقۡلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَاۖ قَالَ أَتَسۡتَبۡدِلُونَ ٱلَّذِي هُوَ أَدۡنَىٰ بِٱلَّذِي هُوَ خَيۡرٌۚ ٱهۡبِطُواْ مِصۡرٗا فَإِنَّ لَكُم مَّا سَأَلۡتُمۡۗ وَضُرِبَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلذِّلَّةُ وَٱلۡمَسۡكَنَةُ وَبَآءُو بِغَضَبٖ مِّنَ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ يَكۡفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَيَقۡتُلُونَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ
აკი, თქვით: ,,ეი, მუსა! ვეღარ მოვითმენთ ერთი და იგივე სახეობის საკვებზე ყოფნას და შენს ღმერთს შეევედრე, აღმოგვიცენოს ის, რაც მიწაზე ამოდის: ბოსტნეული, კიტრი, ნიორი, ოსპი და ხახვი". (მუსამ) გიპასუხათ: ,,ნუთუ გსურთ, შეცვალოთ უფრო ცუდით ის, რაც უკეთესია? (მაშ) ჩადით ქალაქში და, უეჭველად, ყველაფერია იქ თქვენთვის, რასაც ითხოვთ". (იქ კი) თავს დაატყდათ დამცირება, სიღარიბე და რისხვა ალლაჰისა, რამეთუ უარყოფდნენ ალლაჰის აიათებს/სასწაულებს და უსამართლოდ ხოცავდნენ შუამავლებს. ეს ყველაფერი იმისთვის მიეზღოთ, რომ ურჩობდნენ და ზღვარგადასულობდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلصَّٰبِـِٔينَ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ჭეშმარიტად, მათთვის, ვინც ირწმუნა, და მათთვისაც, ვინც იყო იუდეველი, ნაზარეველი და საბიელი*, ვინც ირწმუნა – ალლაჰი და დღე უკანასკნელი და აკეთა სიკეთე, – სწორედ მათთვისაა ჯილდო – ღმერთთან თავიანთისა... და არც შიში ექნებათ, არცა დამწუხრდებიან (ისინი).
*საბიელნი: მუფესსირები საბიელთა ვინაობის შესახებ რამდენიმე განსხვავებულ აზრს გამოთქვამენ: ა. წიგნბოძებულთა ერთ-ერთი განშტოება ბ. ვარსკვლავთ მოთაყვანენი გ. ხალხი, რომლებიც არცერთი რელიგიის აღმსარებელნი არ იყვნენ, არც წარმართობდნენ და შენარჩუნებული ჰქონდათ სპეტაკი ბუნებაც, ანუ ,,ფიტრათი". დ. ხალხი, რომლებმაც წარსულ შუამავალთაგან რომელიმეს შარიათი შემოინახეს; ალლაჰის ერთობა და განკითხვის დღის ჭეშმარიტება სწამდათ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
აკი, ავიღეთ თქვენგან აღთქმა და მთა* აღვმართეთ თქვენს ზემოთ. მთელი სიმტკიცითა და გულისხმიერებით აიღეთ ის, რაც (თევრათის სახით) გადმოგეცით და გახსოვდეთ, რაცაა მასში, – იქნებ რიდი გქონდეთ.
*სინა
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ تَوَلَّيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَۖ فَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ لَكُنتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
მერე, პირი იბრუნეთ მაინც ამის* შემდეგ და, რომ არა ალლაჰის მადლი და წყალობა თქვენდა, – უთუოდ იქნებოდით განადგურებულთაგან.
*აღთქმის
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلَّذِينَ ٱعۡتَدَوۡاْ مِنكُمۡ فِي ٱلسَّبۡتِ فَقُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ
ვფიცავ, კარგად უწყით იმათზე, რომ შაბათი* დაარღვიეს; რომ მათ ვუთხარით – საძაგელ მაიმუნებად გადაიქეცითო.
*თევზაობის აკრძალვის აღთქმა – შაბათობით
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَجَعَلۡنَٰهَا نَكَٰلٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهَا وَمَا خَلۡفَهَا وَمَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ
შემდეგ, სამაგალითოდ ვაქციეთ იგი მათი თანამედროვენისა და შემდგომი თაობებისთვის, ასევე, შეგონებად – ღვთისმოშიშთათვის.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تَذۡبَحُواْ بَقَرَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَتَّخِذُنَا هُزُوٗاۖ قَالَ أَعُوذُ بِٱللَّهِ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
აკი, თავის ხალხს უთხრა მუსამ – ჭეშმარიტად, ალლაჰი გიბრძანებთ, რომ დაკლათ ძროხაო. მათ მიუგეს: ,,ნუთუ მასხრად გვიგდებ?''. უთხრა: ღმერთმა დამიფაროს, რომ ვიყო უვიცთაგანიო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا فَارِضٞ وَلَا بِكۡرٌ عَوَانُۢ بَيۡنَ ذَٰلِكَۖ فَٱفۡعَلُواْ مَا تُؤۡمَرُونَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ გაგვარკვიოს, – როგორია იგი. მიუგო: ,,ჭეშმარიტად, ის(ალლაჰი) ამბობს, რომ უეჭველად, იგია ძროხა: არც ხნიერი და არც დეკეული, არამედ ამათ შორის – საშუალო ხნისა. მაშ, აღასრულეთ იგი, რაც გებრძანათ".
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا لَوۡنُهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ صَفۡرَآءُ فَاقِعٞ لَّوۡنُهَا تَسُرُّ ٱلنَّٰظِرِينَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ გაგვარკვიოს, – რა ფერისაა იგიო. მიუგო: ,,ჭეშმარიტად, ის ამბობს, რომ იგია ძროხა –ხასხასა ყვითელი ფერისა, რომელსაც შეჰხარიან მნახველნი".
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَ إِنَّ ٱلۡبَقَرَ تَشَٰبَهَ عَلَيۡنَا وَإِنَّآ إِن شَآءَ ٱللَّهُ لَمُهۡتَدُونَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ (უკეთ) გაგვარკვიოს – როგორია იგი, რადგანაც ბევრია ჩვენთვის იგივენაირი ძროხა და, ალლაჰი თუ ინებებს, უეჭველად, ჩვენ ვიქნებით ჭეშმარიტ გზაზე მდგომნიო;
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا ذَلُولٞ تُثِيرُ ٱلۡأَرۡضَ وَلَا تَسۡقِي ٱلۡحَرۡثَ مُسَلَّمَةٞ لَّا شِيَةَ فِيهَاۚ قَالُواْ ٱلۡـَٰٔنَ جِئۡتَ بِٱلۡحَقِّۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُواْ يَفۡعَلُونَ
– მიუგო: ჭეშმარიტად, ის ამბობს, რომ იგია ძროხა: არა დამცრობილი – მიწის ხვნასა და ნათესის რწყვაში; ყოვლად უვნებელი, რომელსაც რაიმე თვალსაჩინო ლაქა არ გააჩნიაო. მათ თქვეს: ,,აი, ახლა მოხვედი ჭეშმარიტებით''. ბოლოს დაკლეს იგი, თუმცა, ცოტაც და ვეღარ შეძლებდნენ*(პოვნას).
*მახასიათებელთა ჩამონათვალი იმდენად გამრავალრიცხოვნდა, რომ ძალზე შემცირდა მსგავსი ძროხის პოვნის შესაძლებლობა, რათა დაეკლათ იგი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَتَلۡتُمۡ نَفۡسٗا فَٱدَّٰرَٰءۡتُمۡ فِيهَاۖ وَٱللَّهُ مُخۡرِجٞ مَّا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ
აკი, ერთი კაცი მოკალით და მერე ერთმანეთს გადააბრალეთ, არადა, რასაც მალავდით, – ალლაჰია გამომააშკარავები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَقُلۡنَا ٱضۡرِبُوهُ بِبَعۡضِهَاۚ كَذَٰلِكَ يُحۡيِ ٱللَّهُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَيُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
და ვუთხარით: ,,დაკლული ძროხის ზოგიერთი ნაწილი მიცვალებულს შეახეთ"... ასე აცოცხლებს ალლაჰი მიცვალებულებს, ასე გიჩვენებთ თავის აიათებს/სასწაულებს, იქნებ გონს მოეგოთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ قَسَتۡ قُلُوبُكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَٱلۡحِجَارَةِ أَوۡ أَشَدُّ قَسۡوَةٗۚ وَإِنَّ مِنَ ٱلۡحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنۡهُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخۡرُجُ مِنۡهُ ٱلۡمَآءُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَهۡبِطُ مِنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
მერე მაინც, – გულნი გაგიხდათ სალი კლდესავით ან კიდევ უფრო შეუღწეველი, ვინაიდან: კლდეთაგანია ის, საიდანაც მდინარეები მოჩხრიალებენ; მათგანიცაა, რანიც სკდებიან და გადმოსჩქეფენ შიგნიდან წყლები; კიდევ მათგანი, რანიც ალლაჰის შიშისგან გორვით ქვეეშვებიან... – ხოლო ალლაჰი უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ أَفَتَطۡمَعُونَ أَن يُؤۡمِنُواْ لَكُمۡ وَقَدۡ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَسۡمَعُونَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُۥ مِنۢ بَعۡدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
ნუთუ იმედოვნებთ, რომ თქვენსას ირწმუნებენ (იუდეველნი)? უეჭველად, მათგან ერთ–ერთნი ალლაჰის სიტყვებს ისმენდნენ და, როცა გაიაზრებდნენ ხოლმე, – მას შემდგომ შეგნებულად ასხვაფერებდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ قَالُوٓاْ أَتُحَدِّثُونَهُم بِمَا فَتَحَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ لِيُحَآجُّوكُم بِهِۦ عِندَ رَبِّكُمۡۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
და როცა მურწმუნეებს შემოხვდებიან, ამბობენ, რომ ჩვენც ვირწმუნეთო, ხოლო როდესაც ერთმანეთთან განმარტოვდებიან, ეუბნებიან: ნუთუ უამბობთ იმას, რაც ალლაჰს თქვენთვის უცნობებია, მერე თქვენი ღმერთის წინაშე რომ მოგიყვანონ მტკიცებულებად;* ნუთუ გონებას არ მოუხმობთო?
*მუნაფიყი იუდეველები, რომლებიც მორწმუნეებთან შეხვედრისას ამბობდნენ: ჩვენც თქვენსავეთ გვწამს, რომ მუჰამმედი ჭეშმარიტად ალლაჰის შუამავალიაო, ხოლო როდესაც თანამოძმეებთან განმარტოვდებოდნენ, ისინი ეუბნებოდნენ: ნუთუ უამბობთ იმას, რომ ალლაჰმა ჩვენს წმინდა წიგნში მუჰამმედის შუამავლობა წინასწარ გვაცნობა, რასაც შემდეგ თქვენს წინააღმდეგ საკამათო მტკიცებულებად გამოიყენებენ, როგორც ამ ქვეყნად, ისე – ღვთის წინაშე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَوَلَا يَعۡلَمُونَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَ
განა არ იციან, რომ ალლაჰმა იცის ყველაფერი, რასაც მალავენ და რასაც აცხადებენ?!
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنۡهُمۡ أُمِّيُّونَ لَا يَعۡلَمُونَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّآ أَمَانِيَّ وَإِنۡ هُمۡ إِلَّا يَظُنُّونَ
და მათგან არიან წერა–კითხვის უცოდინარნი, რომელთაც არაფერი გაეგებათ წიგნის შესახებ, გარდა შეთხზული ამბებისა და ისინი მხოლოდ ვარაუდობენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ يَكۡتُبُونَ ٱلۡكِتَٰبَ بِأَيۡدِيهِمۡ ثُمَّ يَقُولُونَ هَٰذَا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ لِيَشۡتَرُواْ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلٗاۖ فَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتۡ أَيۡدِيهِمۡ وَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا يَكۡسِبُونَ
ვაი იმათ, რომელნიც საკუთარი ხელებით წერენ წიგნს და მერე ამბობენ, ალლაჰისგანააო, რათა მცირე საფასურად გაყიდონ იგი. ვაი იმათ იმისთვის, რაც დაწერეს მათმა ხელებმა და ვაი იმათ იმისთვის, რაც ასე მოიხვეჭეს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالُواْ لَن تَمَسَّنَا ٱلنَّارُ إِلَّآ أَيَّامٗا مَّعۡدُودَةٗۚ قُلۡ أَتَّخَذۡتُمۡ عِندَ ٱللَّهِ عَهۡدٗا فَلَن يُخۡلِفَ ٱللَّهُ عَهۡدَهُۥٓۖ أَمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
და თქვეს: ,,ვერ შეგვეხება ცეცხლი ჩვენ, გარდა გათვლილი დღეებისა". უთხარი: ,,ხომ არ აგიღიათ აღთქმა ალლაჰისგან? – ალლაჰი ხომ არ გადავა თავისი აღთქმიდან, არავითარ შემთხვევაში, – თუ, ალლაჰის შესახებ იმას ამტკიცებთ, რაც თქვენ არ იცით?".
Tefsiri na arapskom jeziku:
بَلَىٰۚ مَن كَسَبَ سَيِّئَةٗ وَأَحَٰطَتۡ بِهِۦ خَطِيٓـَٔتُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
– პირიქით! ვინც სიავენი მოიხვეჭა და ვინაც ცოდვებმა გარემოიცვა, აი, ისინი არიან ცეცხლის მკვიდრნი და იქ იქნებიან მარადჟამს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
ხოლო ისინი, რომელთაც ირწმუნეს და ჰქმნეს კეთილი, აი, ისინი არიან სამოთხის მკვიდრნი და იქ იქნებიან მარადჟამს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ لَا تَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَانٗا وَذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسۡنٗا وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ ثُمَّ تَوَلَّيۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنكُمۡ وَأَنتُم مُّعۡرِضُونَ
აკი, აღთქმა ავიღეთ ისრაელის მოდგმისგან, რომ არავის ეთაყვანოთ გარდა ალლაჰისა, სიკეთე უკეთეთ მშობლებს, ნათესავებს, ობლებს, ღატაკებს, ტკბილად ესაუბრეთ ხალხს,ნამაზი აღასრულეთ და ზექათი გაეცით. თქვენ კი შემდეგ პირი იბრუნეთ მაინც, გარდა მცირედნისა; თქვენ სულ ზურგშექცეულნი ხართ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ لَا تَسۡفِكُونَ دِمَآءَكُمۡ وَلَا تُخۡرِجُونَ أَنفُسَكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ ثُمَّ أَقۡرَرۡتُمۡ وَأَنتُمۡ تَشۡهَدُونَ
აკი, აღთქმა ავიღეთ თქვენგან, რომ არ დაღვაროთ ერთმანეთის სისხლი და არ გაყაროთ ერთმანეთი საკუთარი სახლებიდან. ეს ყველაფერი შემდეგ აღიარეთ და თქვენვე მოწმობთ ამაზე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ أَنتُمۡ هَٰٓؤُلَآءِ تَقۡتُلُونَ أَنفُسَكُمۡ وَتُخۡرِجُونَ فَرِيقٗا مِّنكُم مِّن دِيَٰرِهِمۡ تَظَٰهَرُونَ عَلَيۡهِم بِٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِ وَإِن يَأۡتُوكُمۡ أُسَٰرَىٰ تُفَٰدُوهُمۡ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيۡكُمۡ إِخۡرَاجُهُمۡۚ أَفَتُؤۡمِنُونَ بِبَعۡضِ ٱلۡكِتَٰبِ وَتَكۡفُرُونَ بِبَعۡضٖۚ فَمَا جَزَآءُ مَن يَفۡعَلُ ذَٰلِكَ مِنكُمۡ إِلَّا خِزۡيٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰٓ أَشَدِّ ٱلۡعَذَابِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
ამის შემდეგ, თქვენ ერთმანეთს ხოცავთ მაინც და აძევებთ საკუთარი სახლებიდან ზოგიერთს და ზურგს უმაგრებთ მათ წინააღმდეგ ერთმანეთს, მტრობითა და ბოროტებით. და თუ ტყვეებად მოგივიდნენ, გამოსასყიდს ითხოვთ მათგან, არადა მათი გაძევება აკრძალული გქონდათ თქვენ. ნუთუ წიგნის ნაწილი გწამთ და ნაწილს უარყოფთ? და რა იქნება საზღაური, რომელი თქვენგანიც ამას სჩადის, თუ არა დამცირება ამ ქვეყნიურ ცხოვრებაში, და განკითხვის დღესაც უმკაცრეს სასჯელს მიეცემიან, რადგან ალლაჰი არაა უგულისყურო იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا بِٱلۡأٓخِرَةِۖ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
ეგენი არიან, ვინც ამქვეყნიური ცხოვრება იყიდეს იმ ქვეყნის ფასად. ამიტომ არ შეუმსუბუქდებათ მაგათ სასჯელი და არც დახმარება გაეწევათ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَقَفَّيۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ بِٱلرُّسُلِۖ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ أَفَكُلَّمَا جَآءَكُمۡ رَسُولُۢ بِمَا لَا تَهۡوَىٰٓ أَنفُسُكُمُ ٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ فَفَرِيقٗا كَذَّبۡتُمۡ وَفَرِيقٗا تَقۡتُلُونَ
და, რა თქმა უნდა, – მუსას მივეცით წიგნი და შემდეგ მივადევნეთ შუამავლები. ცხადი მტკიცებულებანი ვუბოძეთ მერიემის ძე ‘ისასაც და წმინდა სულით* განვამტკიცეთ იგი. განა ყოველთვის, როცა მოგდიოდათ შუამავალნი ისეთი გზავნილებით, რაც იყო მოუწონარი თქვენი გემოვნებისთვის, – თქვენ არ მედიდურობდით და მათგან ნაწილს ცრუდ არ რაცხავდით და ნაწილს არ ხოცავდით?
*ორიგინალი – „რუჰუ’ლ-ყუდუს“ (روح القدس): ისლამის თეოლოგები რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიას გადმოგვცემენ იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იგულიხმება ამ სიტყვით. მუფესსირთა უმრავლესობა თვლის, რომ ეს არის ჯიბრილ მთავარანგელოზი. იბნი აბბასისა და სად ბინ ჯუბეირის აზრით, ეს უზენაესი ალლაჰის ყველაზე მთავარი სახელია (اسم الأعظم), რითაც ‘ისა შუამავალი მიცვალებულებს აცოცხლებდა და ხალხს სხვადასხვა საოცრებებს აჩვენებდა. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად ეს იყო ინჯილი (სახარება), რაც ‘ისა შუამავლის სულს წარმოადგენდა, როგორც ყურანი იყო მუჰამმედ შუამავლის ﷺ სული, რადგანაც ყურანი მუდამ ხარობდა მის გულში. ასევე ერთ–ერთი ვერსიის თანახმად, ესაა იმანი (რწმენა), რითაც უზენაესი ალლაჰი მორწმუნეებს აძლიერებს. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი და თეისირუ’ლ-ქერიიმი’ლ-მენნან ფიი თაფსიირი’ლ-ყურაან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالُواْ قُلُوبُنَا غُلۡفُۢۚ بَل لَّعَنَهُمُ ٱللَّهُ بِكُفۡرِهِمۡ فَقَلِيلٗا مَّا يُؤۡمِنُونَ
და თქვეს: ჩვენს გულებს ადევს საფარველიო. – პირიქით, ალლჰამა თავიანთი ურწმუნოების გამო დასწყევლა და, აი, – უმცირესია, რასაც ისინი რწმუნობენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ كِتَٰبٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ وَكَانُواْ مِن قَبۡلُ يَسۡتَفۡتِحُونَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَمَّا جَآءَهُم مَّا عَرَفُواْ كَفَرُواْ بِهِۦۚ فَلَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
და როცა მათთან არსებულის (თევრათის) დამამოწმებელი წიგნი (ყურანი) მიუვიდათ ალლაჰისგან, – უარჰყვეს იგი, არადა მანამდე დახმარებას ელოდნენ* ურწმუნოთა წინააღმდეგ. როცა მიუვიდათ ის, რასაც უკვე (თევრათიდან) იცნობდნენ, – აღარ ირწმუნეს და, ალლაჰის წყევლა ურწმუნოებს, – ამიტომ!
*მომავალი შუამავლისგან, ამ წიგნით
Tefsiri na arapskom jeziku:
بِئۡسَمَا ٱشۡتَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡ أَن يَكۡفُرُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بَغۡيًا أَن يُنَزِّلَ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ فَبَآءُو بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٖۚ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٞ مُّهِينٞ
რაოდენ ცუდია ის, რის გამოც თავიანთი სულები გაყიდეს: შურდათ, რომ ალლაჰი თავის მადლს ჩამოავლენს იმ მსახურებზე, ინებებს ვისზეც, – და არ ირწმუნეს ის, რაც ჩამოავლინა, რის გამოც რისხვაზე რისხვა* დაიმსახურეს... და ურწმუნოთათვისაა სასჯელი დამამცირებელი.
*იბნი აბბასმა და მუჯაჰიდმა თქვეს: პირველი რისხვა მაშინ დაიმსახურეს, როდესაც თევრათში ცვლილებები შეიტანეს, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი და ყურანი უარყვეს. ყათადემ თქვა: პირველი რისხვა მაშინ დაიმსახურეს, როდესაც ‘ისა და ინჯილი უარყვეს, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი და ყურანი უარყვეს. სუდდიმ თქვა: პირველი იყო, როდესაც ხბოს დაუწყეს თაყვანისცემა, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი უარყვეს. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ نُؤۡمِنُ بِمَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا وَيَكۡفُرُونَ بِمَا وَرَآءَهُۥ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَهُمۡۗ قُلۡ فَلِمَ تَقۡتُلُونَ أَنۢبِيَآءَ ٱللَّهِ مِن قَبۡلُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
– და როდესაც უთხრეს, ირწმუნეთ ის, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინაო, მიუგეს: გვწამს ის, რაც ჩვენზეა ჩამოვლენილიო და, მის გარდა სხვა დანარჩენს – უარყოფენ. არადა ის (ყურანი) მათთან არსებულის დამამოწმებელი ჭეშმარიტებაა. უთხარი: მაშ, რად ხოცავდით ალლაჰის მაცნეებს, თუკი იყავით (თევრათის) მორწმუნენი?
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَلَقَدۡ جَآءَكُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ ثُمَّ ٱتَّخَذۡتُمُ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَنتُمۡ ظَٰلِمُونَ
ჭეშმარიტად, მუსა მოვიდა თქვენთან ცხადი მტკიცებულებებით, მერე კი ხბო დაიდგინეთ კერპად მას შემდეგ* და გახდით უსამართლონი.
*მისი არყოფნის დროს
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱسۡمَعُواْۖ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَأُشۡرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡعِجۡلَ بِكُفۡرِهِمۡۚ قُلۡ بِئۡسَمَا يَأۡمُرُكُم بِهِۦٓ إِيمَٰنُكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
აკი, ავიღეთ აღთქმა თქვენგან და აღვმართეთ მთა (სინასი) თქვენს ზემოთ; (გიბრძანეთ რომ:) – მთელი სიმტკიცითა და გულისხმიერებით აიღეთ, რაც (თევრათის სახით) გადმოგეცით და შეისმინეთ. მათ თქვეს – გვესმა და ვეურჩეთო, რადგან თავიანთი ურწმუნოების გამო ხბოს თაყვანისცემით ჰქონდათ გულები გაჟღენთილნი. უთხარი: ,,რა ცუდია ის, რასაც თქვენი რწმენა გიბრძანებთ, თუკი თქვენ ხართ მორწმუნენი".
Tefsiri na arapskom jeziku:
قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
უთხარი: ,,თუკი ალლაჰთან, სხვა ხალხის გარეშე, – (მხოლოდ) თქვენთვისაა განკუთვნილი იმქვეყნიური სამკვიდრებელი*, მაშინ სიკვდილი ისურვეთ, თუ ხართ ნამდვილად გულწრფელნი".
*სამოთხე
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَن يَتَمَنَّوۡهُ أَبَدَۢا بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
– მაგრამ ამას არასოდეს ისურვებენ იმის გამო, რაც უკვე ჩაუდენიათ მათ ხელებს... ალლაჰი იცნობს უსამართლოებს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
ვფიცავ, უთუოდ ჰპოვო ეგენი, – სიცოცხლის მიმართ ყველაზე დახარბებულნი, იმ ხალხზე ჭარბადაც კი, რომლებიც ღმერთს უთანაზიარებენ*. ყოველ მათგანს სურს, ათასი წელი იცოცხლოს, თუმცა ხანგრძლივი სიცოცხლეც ვერ განარიდებს მათ სასჯელისგან. ყველაფერს ხედავს ალლაჰი, რასაც ისინი აკეთებენ.
*ერთადერთი ღმერთის გარდა სხვა არსებასაც აღმერთებენ
Tefsiri na arapskom jeziku:
قُلۡ مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّـجِبۡرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلۡبِكَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
უთხარი იმას, ვინცა მტერია ჯიბრილისა, – რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰის ნებით მან (ჯიბრილმა) ჩამოავლინა იგი* შენს გულზე: დამამოწმებლად იმისა, რაც იყო ადრე; ჭეშმარიტი გზის მაჩვენებლად და ხარებად მორწმუნენისა.
*წმ.ყურანი
Tefsiri na arapskom jeziku:
مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّلَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَجِبۡرِيلَ وَمِيكَىٰلَ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَدُوّٞ لِّلۡكَٰفِرِينَ
– ვინცა მტერია ალლაჰისა, მისი ანგელოზებისა, (მისი) შუამავლებისა, ჯიბრილისა და მიქაილისა, – უეჭველად, ალლაჰიც მტერია ურწმუნონისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ وَمَا يَكۡفُرُ بِهَآ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقُونَ
ჭეშმარიტად, ჩვენ ჩამოგივლინეთ ნათელი აიათები/სასწაულები და მათ არავინ უარყოფს, გარდა უღირსებისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَوَكُلَّمَا عَٰهَدُواْ عَهۡدٗا نَّبَذَهُۥ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
როდესაც აღთქმას დადებდნენ, ნაწილი მათი მუდამ არღვევდა; უფრო მეტიც, – უმრავლესობას არა სწამს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
და როცა მიუვიდათ მათ ალლაჰისგან შუამავალი, – იმის დამამოწმებელი, რაც იყო მათთან (თევრათი), – მათმა ნაწილმა, ვისაც (ეს) წიგნი ებოძა, – ზურგს უკან მოისროლა ალლაჰის წიგნი, ვითომც არ იცოდნენ (მისი შინაარსი)*.
*თითქოს არ იცოდნენ – თევრათში/თორაში რომ მუჰამმედის მოსვლა იყო ნაწინასწარმეტყველები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱتَّبَعُواْ مَا تَتۡلُواْ ٱلشَّيَٰطِينُ عَلَىٰ مُلۡكِ سُلَيۡمَٰنَۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيۡمَٰنُ وَلَٰكِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ وَمَآ أُنزِلَ عَلَى ٱلۡمَلَكَيۡنِ بِبَابِلَ هَٰرُوتَ وَمَٰرُوتَۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنۡ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَآ إِنَّمَا نَحۡنُ فِتۡنَةٞ فَلَا تَكۡفُرۡۖ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦۚ وَمَا هُم بِضَآرِّينَ بِهِۦ مِنۡ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمۡ وَلَا يَنفَعُهُمۡۚ وَلَقَدۡ عَلِمُواْ لَمَنِ ٱشۡتَرَىٰهُ مَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖۚ وَلَبِئۡسَ مَا شَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
– და გაჰყვნენ იმას, რასაც უყვებოდნენ სატანები სულეიმანის სამეფოს შესახებ. – სულეიმანი კი არ ყოფილა ურწმუნო (ჯადოსანი), – სატანები იყვნენ ურწმუნონი. ისინი ხალხს ასწავლიდნენ ჯადოსნობასა და იმას, რაც ორ ანგელოზს – ჰარუთსა და მარუთს ჩამოევლინათ ბაბილონში. ეს ორნი არ ასწავლიდნენ ისე არავის, თუ არ ეტყოდნენ, რომ ჭეშმარიტად, ჩვენ ვართ საცდურად და (ჯადოსნობის შესწავლით) ნუ იქცევით ურწმუნოებადო. ხალხი მათგან იმას სწავლობდა, რაც გააშორებდა კაცს თავისი ცოლისგან. – ვერავის ავნებდნენ ამით ისინი, რომ არა – ნება ალლაჰისა. ისინი სწავლობდნენ იმას, რაც მავნე იყო მათთვის და არ ყოფილა სარგებლის მომტანი. ვფიცავ, მათ იცოდნენ, რომ ამას* ვინც შეიძენდა, არანაირი ხვედრი არ ერგებოდა მას იმქვეყნად. ნეტა სცოდნოდათ, თუ რა ცუდია ის, რის სანაცვლოდაც გაყიდეს სულები, თავიანთი;
*ამგვარ ცოდნას
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَوۡ أَنَّهُمۡ ءَامَنُواْ وَٱتَّقَوۡاْ لَمَثُوبَةٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ خَيۡرٞۚ لَّوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
ნეტა სცოდნოდათ, რომ რწმენა და რიდი თუ ექნებოდათ, – ალლაჰის წინაშე დამსახურებული მადლი უთუოდ უკეთესია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقُولُواْ رَٰعِنَا وَقُولُواْ ٱنظُرۡنَا وَٱسۡمَعُواْۗ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ, აღარ წარმოთქვათ სიტყვა „რა’ინაა“ (დაგვმწყემსე), არამედ თქვით – „უნზურნაა“* (შემოგვხედე და ჩვენი მდგომარეობა გაითვალისწინე) და შეისმინეთ, ხოლო ურწმუნოთათვის – მწარე სასჯელია.
*სიტყვა „რა’ინაა“ (رعنا) წარმოებულია „რა’ა“ (رعى) ფუძიდან, რაც მზერის მიპყრობას, მზრუნველობას, ყურადღებასა და მომწყემსვას ნიშნავს. ასევე, სიტყვა „უნზურნაა“ (انظرنا) წარმოებულია „ნაზარა“ (نظر) ფუძისგან, რაც შეხედვას, მზერის მიპყრობასა და ლოდინს ნიშნავს. გადმოცემების თანახმად, თავდაპირველად, როდესაც საჰაბეები შუამავალთან მიდიოდნენ და მას სთხოვდნენ, რომ ყურადღება მათკენ მიეპყრო, – ისინი მიმართავდნენ სიტყვით „რა’ინაა.“ ეს სიტყვა მედინაში მცხოვრებ იუდეველთა ენაზე ან მათში გავრცელებულ არაბულ დიალექტზე ცუდი მნიშვნელობით გამოიყენებოდა და ამგვარად, მათ გაუჩნდათ მუჰამმედ შუამავლის ﷺ აშკარად ლანძღვის საშუალება, რომელსაც მანამდე ფარულად აკეთებდნენ. ისინი მას მიმართავდნენ სიტყვით „რა’ინაა“ და ჩუმად ხითხითებდნენ. ამიტომ უზენაესმა ალლაჰმა მორწმუნეებს მოუწოდა, რომ ეს სიტყვა აღარ გამოეყენებინათ და მის ნაცვლად მისი სინონიმით – „უნზურნაა“ – თი მიემართათ შუამავლისთვის.
Tefsiri na arapskom jeziku:
مَّا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَلَا ٱلۡمُشۡرِكِينَ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ خَيۡرٖ مِّن رَّبِّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَخۡتَصُّ بِرَحۡمَتِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
არ ისურვებენ ისინი, ვინც არ ირწმუნა წიგნბოძებულთაგან* და არც წარმართნი, რომ თქვენზე სიკეთე ჩამოევლინოს თქვენი ღმერთისგან. ალლაჰი კი მხოლოდ მას მიაკუთვნებს თავის წყალობას, ვისაც მოისურვებს. – ალლაჰია მფლობელი უდიდესი წყალობისა.
*ორიგინალი – „აჰლი’ლ-ქითააბ“ (اهل الكتاب): ამ ტერმინში იგულისხმება ხალხი, რომლებიც ხელმძღვანელობენ ყურანზე ადრე ჩამოვლენილი ღვთიური წერილებით. ესენი არიან იუდეველები და ქრისტიანები: იუდეველები – თევრათის ანუ თორას, ხოლო ქრისტიანები ინჯილის ანუ სახარების ხალხი არიან. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, ღვთიურწიგნბოძებულთა ხალხის რიცხვში შედიან საბიელებიც
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ مَا نَنسَخۡ مِنۡ ءَايَةٍ أَوۡ نُنسِهَا نَأۡتِ بِخَيۡرٖ مِّنۡهَآ أَوۡ مِثۡلِهَآۗ أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
რომელ აიათსაც ვაუქმებთ/ვცვლით* ან ვავიწყებინებთ, ჩვენ მოგვაქვს ხოლმე იმის სწორი ან მასზე უკეთესი. განა არ იცოდი, რომ ალლაჰი ნამდვილად ყოვლისშემძლეა?!
*ქრონოლოგიურად, შემდგომ ჩამოვლენილი აიათი შესაძლებელია უფრო ადრე ჩამოვლენილი აიათის ბრძანებას ან აკრძალვას აუქმებდეს, ან კიდევ ახალი დადგენილებით ცვლიდეს. ამ პროცესს „ნასხი“ (نسخ) ეწოდება. არსებობს გამაუქმებელი/შემცვლელი „ნასიხი“ (ناسخ) და გაუქმებულ/შეცვლილი „მანსუხი“ (منسخ) აიათები. უზენაესი ალლაჰი კაცობრიობის სოციალურ-კულტურული განვითარებისა და ამ განვითარების შედეგად წარმოქმნილი საჭიროებების შესაბამისად ახალ შუამავლებასა და წიგნებს აგზავნიდა, რომლებიც წინანდელ ბრძანებებსა და დადგენილებებს აუქმებდნენ ან ცვლიდნენ. წმინდა ყურანის ჩამოვლენის დროსაც ზოგიერთ აიათში მოცემული ბრძანებების ან აკრძალვების ახალი აიათებით შეცვლა/გაუქმება ხდებოდა. ასეთი აიათების რაოდენობა საკმაოდ მცირეა და ძირითადად ჰალალ-ჰარამს და სხვა ცხოვრებისეულ საკითხებს ეხება. „ნასიხ-მანსუხი“ არ შეხებია ისეთ აიათებს, რაზეც ისლამის მრწამსია აგებული.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
განა არ იცი, რომ მართლაც ალლაჰს ეკუთვნის ცათა და დედამიწის ხელმწიფება? – ასე რომ, არავინაა თქვენი ქომაგი და დამხმარე, გარდა ალლაჰისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَمۡ تُرِيدُونَ أَن تَسۡـَٔلُواْ رَسُولَكُمۡ كَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۗ وَمَن يَتَبَدَّلِ ٱلۡكُفۡرَ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
ან იქნებ გსურთ, რომ (უადგილო და ფუჭი) კითხვები დაუსვათ თქვენს შუამავალს ისე, – უწინ რომ მუსას ეკითხებოდნენ? – უთუოდ, სწორ გზას ასცილდეს იგი, ვინც რწმენა გაცვალოს ურწმუნოებაში.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَدَّ كَثِيرٞ مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ لَوۡ يَرُدُّونَكُم مِّنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِكُمۡ كُفَّارًا حَسَدٗا مِّنۡ عِندِ أَنفُسِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ ٱلۡحَقُّۖ فَٱعۡفُواْ وَٱصۡفَحُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ბევრია მსურველი წიგნბოძებულთაგან, რომ თქვენი რწმენის შემდგომ (ისევ) ურწმუნოებად უკუგაქციონ, თავიანთ სულებში დამკვიდრებული შურის გამო – ჭეშმარიტება რომ გაუცხადდათ. მაშ, მიუტევეთ და განერიდეთ, ვიდრე არ მოვა ბრძანება ალლაჰისა. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
შეასრულეთ ნამაზი, გაეცით ზექათი და, თქვენი სულებისთვის რა სიკეთესაც წინასწარ გაიმზადებთ, – იმასვე ჰპოვებთ ალლაჰის წინაშე. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ხედავს, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالُواْ لَن يَدۡخُلَ ٱلۡجَنَّةَ إِلَّا مَن كَانَ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ تِلۡكَ أَمَانِيُّهُمۡۗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
და თქვეს: ვერავინ შევა სამოთხეში, გარდა იმისა, ვინცაა იუდეველი ან ნაზარეველიო. ეს მხოლოდ ოცნებაა მათი. უთხარი: ,, თუკი ნამდვილად გულწრფელნი ხართ, მაშ, მოიტანეთ ცხადი მტკიცებულებანი''.
Tefsiri na arapskom jeziku:
بَلَىٰۚ مَنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ فَلَهُۥٓ أَجۡرُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
პირიქით: – მისთვის, ვინც ალლაჰს დაუმორჩილა მთელი თავისი პიროვნულობა და ვინც თავად არს კეთილმოქმედი, – სწორედ მისთვისაა ჯილდო თავისი ღმერთის წინაშე და არც შიში ექნება, არცა მწუხარება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ لَيۡسَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ لَيۡسَتِ ٱلۡيَهُودُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُمۡ يَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
არანაირ ჭეშმარიტებას არ ადგანან ნაზარეველნიო, – თქვეს იუდეველებმა; არანაირ ჭეშმარიტებას არ ადგანან იუდეველნიო, – თქვეს ნაზარეველებმაც. არადა ისინი (ღვთიურ) წიგნს კითხულობენ (სადაც მსგავსი არაფერი უწერიათ) და, მათი სიტყვის მსგავსად იმათმა თქვეს, – რომელთაც არაფერი იციან (ღვთიური წიგნების შესახებ ცოდნა არ მიუღიათ)... და განკითხვის დღეს ალლაჰი განსჯის მათ შორის იმას, რაშიც უთანხმოებდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ أَن يُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ وَسَعَىٰ فِي خَرَابِهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ مَا كَانَ لَهُمۡ أَن يَدۡخُلُوهَآ إِلَّا خَآئِفِينَۚ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ
ვინაა იმაზე უფრო უსამართლო, რომელიც აბრკოლებს სამლოცველოებში, რომ იქ ალლაჰის სახელი იხსენიებოდეს და მიილტვის მათ დასაქცევადაც. ეგენი სხვანაირნი ვერ უნდა შედიოდნენ მასში, თუ არა შიშით შეპყრობილნი და, მათთვისაა: ამქვეყნად დამცირება და იმქვეყნად – სასჯელი უდიდესი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلِلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ فَأَيۡنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجۡهُ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
ალლაჰისაა აღომსავლეთიცა და დასავლეთიც და, საითკენაც მიმობრუნდებით, – იქ ჰპოვებთ (კმაყოფილ) სახეს ალლაჰისა, ჭეშმარიტად, – ალლაჰია ყოვლისმცოდნე, უუხვესწყალობიანი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ بَل لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ
და თქვეს: ალლაჰმა შვილი იყოლიაო. ის ყოვლად უნაკლოა*! – პირიქით, – მისია ყველაფერი, რაცაა ცათა შინა და დედამიწაზე; მას უდრეკს ქედს ყოველივე;
*ის არის სრულყოფილი და გამორიცხულია, რომ შვილის ყოლა ან სხვა რამ ესაჭიროებოდეს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَإِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
– გამჩენელია ცათა და დედამიწისა და რის ქმნასაც გადაწყვეტს, მას მხოლოდ ეტყვის – „იყავ“ და მაშინვე იქნება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا ٱللَّهُ أَوۡ تَأۡتِينَآ ءَايَةٞۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِم مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡۘ تَشَٰبَهَتۡ قُلُوبُهُمۡۗ قَدۡ بَيَّنَّا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
და თქვეს მათ, რომელთაც არაფერი იცოდნენ: ჩვენ დაგვლაპარაკებოდა ალლაჰი ან ერთი აიათი მაინც მოგვსვლოდაო. მათზე ადრე მყოფნიც ასე ამბობდნენ, ამგვარი სიტყვებით, და მათი გულებიც – ერთმანეთს დაემსგავსნენ... – მართლაც ნათელვყავით ჩვენ აიათები – ღრმადმორწმუნე ხალხისათვის.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗاۖ وَلَا تُسۡـَٔلُ عَنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡجَحِيمِ
უეჭველად, ჩვენ წარგაგზავნეთ შენ ჭეშმარიტებით, – ხარებადა და გაფრთხილებად და, არ მოგეკითხება შენ – ცეცხლის ბინადართა შესახებ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۗ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ ٱلَّذِي جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
არც იუდეველნი და არც ნაზარეველნი არ იქნებიან შენით კმაყოფილნი, – ვიდრე იმათ რჯულს არ გაჰყვები. უთხარი: ,,ჭეშმარიტად, ალლაჰის მიერ მითითებული გზაა – გზა ჭეშმარიტი". ვფიცავ, თუკი დაჰყვები იმათ გემოვნებას მას შემდეგ, რაც ცოდნა* მოგივიდა, – არ გეყოლება შენ ალლაჰისგან არცა ქომაგი, არცა დამხმარე.
*ყურანი
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَتۡلُونَهُۥ حَقَّ تِلَاوَتِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۗ وَمَن يَكۡفُرۡ بِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
იმათ, – ვისთვისაც წიგნი გვიბოძებია და ღირსეული კითხვით კითხულობენ მას, – სწორედ იმათ სწამთ მისი, ხოლო რომელნიც უარყოფენ, – ეგენი არიან წაგებულნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَنِّي فَضَّلۡتُكُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
ეი, მოდგმავ ისრაელისა! ჩემი წყალობა გაიხსენეთ, რომელიც თქვენთვის მიბოძებია, როცა მე თქვენ სამყაროთა* წინაშე გამოგარჩიეთ.
*იმდროინდელისა
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا تَنفَعُهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
და რიდი გქონდეთ იმ დღისა, როცა სული სხვა სულს ვერაფერში ემაგივრება, არც მისი შუამდგომლობა მიიღება, არცა სადამხსნელო და ვერც სხვისგან მიიღებს დახმარებას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَإِذِ ٱبۡتَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ رَبُّهُۥ بِكَلِمَٰتٖ فَأَتَمَّهُنَّۖ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامٗاۖ قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِيۖ قَالَ لَا يَنَالُ عَهۡدِي ٱلظَّٰلِمِينَ
აკი, ზოგი სიტყვით/ბრძანებით გამოსცადა იბრაჰიმი თავისმა ღმერთმა და მანაც შეასრულა ისინი. ღმერთმა უთხრა: ჭეშმარიტად, მე შენ დაგადგენ ხალხის წინამძღვრადო. იბრაჰიმმა უთხრა (სთხოვა) – ჩემი შთამომავლებიდანაცო (დაადგინეო). ღმერთმა მიუგო: ,,ჩემი აღთქმა არ ეხება უსამართლოთ".
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ جَعَلۡنَا ٱلۡبَيۡتَ مَثَابَةٗ لِّلنَّاسِ وَأَمۡنٗا وَٱتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبۡرَٰهِـۧمَ مُصَلّٗىۖ وَعَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيۡتِيَ لِلطَّآئِفِينَ وَٱلۡعَٰكِفِينَ وَٱلرُّكَّعِ ٱلسُّجُودِ
აკი, ეს სახლი (ქააბა) ხალხის თავშეყრისა და უსაფრთხოების ადგილად დავადგინეთ, მაშ, იბრაჰიმის ნადგომიდან* დაიდგინეთ სამლოცველო. და ჩვენ დავავალეთ იბრაჰიმსა და ისმა’ილს, რომ ჩემი სახლი განეწმინდათ(კერპებისგან) იმათთვის, ვინც ტავაფს** აკეთებს, ღვთისმასუხებას მიეცა ან რუქუღითა და სეჯდეთია დაკავებული.
*ორიგინალი – „მაყაამუ იბრაჰიიმ“ (مقام ابراهيم): მუფესსირთა უმრავლესობის აზრით, ეს არის ლოდი, რომელსაც იბრაჰიმ შუამავალი عليه السلام ქააბას კედლების მშენებლობის დროს შემოსადგომად იყენებდა. დღეს ეს ადგილი ქააბას გვერდით საგანგებო ნიშნითაა აღნიშნული და მომლოცველები იქ დადგომასა და ლოცვას ცდილობენ. სხვა ვერსიის თანახმად, სავარაუდოდ, აქ იგულისხმება მთელი მესჯიდი ჰარამის ტერიტორია და ჰაჯობის ღვთისმსახურების შესასრულებელი სხვა მნიშვნელოვანი ადგილები, როგორიცაა არაფატი, მუზდელიფა, ჯამარათი, საფა-მერვა და სხვა.
**ორიგინალი – „ტავაფ“ (طواف): ქააბას გარშემოვლის რიტუალი. სუნნეთის თანახმად, ტავაფი ქააბას იმ კუთხიდან იწყება, სადაც ჰაჯერუ’ლ-ასვადიდია ჩატანებული და სულ შვიდი შემოვლა კეთდება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّ ٱجۡعَلۡ هَٰذَا بَلَدًا ءَامِنٗا وَٱرۡزُقۡ أَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ مَنۡ ءَامَنَ مِنۡهُم بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ قَالَ وَمَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُۥ قَلِيلٗا ثُمَّ أَضۡطَرُّهُۥٓ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلنَّارِۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
აკი, თქვა იბრაჰიმმა: ღმერთო, აქციე ეს (მექქა) უსაფრთხო ქალაქად და მისი მკვიდრნი ასაზრდოვე (სხვადასხვა) ხილეულით, ისინი, ვინც ალლაჰსა და უკანასკნელ დღეს ირწმუნებენო. ღმერთმა მიუგო: მცირედით* იმათაც ვასარგებლებ, რომელთაც (რწმენა) უარყვეს, მერე კი ცეცხლის სასჯელში შესვლას ვაიძულებ... და რა ცუდი სამყოფელია მათი საბოლოო მისაქციელი.
*ურწმუნოებიც საზრდოობენ ღვთისაგან ნაბოძები ამქვეყნიური სარჩოთი, თუმცა ეს საზრდო ძალზე მცირედია, ვიდრე იმქვეყნიური სამოთხის უდიდესი წყალობანი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ يَرۡفَعُ إِبۡرَٰهِـۧمُ ٱلۡقَوَاعِدَ مِنَ ٱلۡبَيۡتِ وَإِسۡمَٰعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
აკი, იბრაჰიმი და ისმა’ილი რომ სახლის (ქააბას) საძირკვლებს ამაღლებდნენ (თან ამბობდნენ): ღმერთო ჩვენო, მიიღე ეს ჩვენგან, – ჭეშმარიტად, შენა ხარ ყოვლისმსმენი, ყოვლისმცოდნეო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَيۡنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَآ أُمَّةٗ مُّسۡلِمَةٗ لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
ღმერთო ჩვენო! დაე, გვამყოფე (ჩვენ ორნი) შენდა მორჩილნად/მუსლიმებად და შენდამი მორჩილი/მუსლიმი ამყოფე თემი – ჩვენი შთამომავლებისაც, გვიჩვენე ჩვენი მოვალეობები და მოგვიტევე ჩვენ, ჭეშმარიტად, შენა ხარ მიმტევებელი და მწყალობელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
رَبَّنَا وَٱبۡعَثۡ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُزَكِّيهِمۡۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
ღმერთო ჩვენო! წარგზავნე მათთან შუამავალი მათივე წრიდან, ვინც წაუკითხავს შენს აიათებს, ასწავლის წიგნსა და სიბრძნეს* და განწმინდავს მათ. ჭეშმარიტად, შენა ხარ ძლევამოსილი, ბრძენთა ბრძენი.
*ორიგინალი – „ალ-ჰიქმეთ“ (الحكمة): მისი პირდაპირი შესატყვისია სიბრძნე. სწავლულთა შორის რამდენიმე განსხვავებული აზრი სუფევს ჰიქმეთის რაობასთან დაკავშირებით: 1. ყურანიდან, დოგმატიკის შემცველი აიათების გარდა დანარჩენი აიათები, რომლებიც რელიგიურ და ამქვეყნიურ თემებთან დაკავშირებით სასარგებლო ცნობებს შეიცავენ. 2. ჰიქმეთი არის სუნნეთი 3. ვაჰის გაგებისა და პრაქტიკაში გატარების უნდარი 4. შუამავლისთვის დამახასიათებელი აზროვნებისა და განსჯის უნარი 5. შარიათისეული დადგენილებების ცოდნა და ყველაფრისათვის შესაბამისი ადგილისა და თანრიგის მინიჭება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمَن يَرۡغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبۡرَٰهِـۧمَ إِلَّا مَن سَفِهَ نَفۡسَهُۥۚ وَلَقَدِ ٱصۡطَفَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
და ვინ განუდგა იბრაჰიმის რჯულს, თუ არა ის, ვინც უგუნურად მოექცა სულს თავისივეს? ვფიცავ, ჩვენ ის* ამქვეყნად ამოვარჩიეთ და უსათუოდ, ის იმქვეყნადაც სათნოთაგანია.
*იბრაჰიმი
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِذۡ قَالَ لَهُۥ رَبُّهُۥٓ أَسۡلِمۡۖ قَالَ أَسۡلَمۡتُ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
აკი, მას უთხრა თავისმა ღმერთმა: იყავი მორჩილიო/მუსლიმიო. მან მიუგო: მორჩილი/მუსლიმი ვარ სამყაროთა ღმერთისაო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِـۧمُ بَنِيهِ وَيَعۡقُوبُ يَٰبَنِيَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَكُمُ ٱلدِّينَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ
ამითვე დაარიგა თავისი შვილები იბრაჰიმმა და ია’ყუბმაც: ,,ეი, ჩემო ძენო! ჭეშმარიტად, თქვენთვის ალლაჰმა (ისლამის) რჯული ამოარჩია, დაე, ნუ მოკვდებით ისე, რომ თქვენ არ იყოთ მუსლიმები/მორჩილები".
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ حَضَرَ يَعۡقُوبَ ٱلۡمَوۡتُ إِذۡ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعۡبُدُونَ مِنۢ بَعۡدِيۖ قَالُواْ نَعۡبُدُ إِلَٰهَكَ وَإِلَٰهَ ءَابَآئِكَ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗا وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
ნუთუ მოწმენი იყავით,* როცა სიკვდილი ეწვია ია'ყუბს? – როდესაც უთხრა თავის შვილებს – ვის ეთაყვანებით ჩემს შემდეგო? (მათ) მიუგეს: ჩვენ (მხოლოდ) შენს ღმერთს ვეთაყვანებით, – ღმერთს შენი მამა-პაპისა, იბრაჰიმის, ისმა’ილის და ისჰაყისა; – ღმერთს ერთადერთისა, და ჩვენ მისი მორჩილნი/მუსლიმნი ვართო.
*აიათი ჩამოევლინა იუდეველთა პასუხად, როდესაც ისინი მუჰამმედ შუამავალს ﷺ ეუბნებოდნენ: ნუთუ შენ არ იცი, ია’ყუბი რომ იუდეველი იყო და თავის შვილებსაც იგივე უანდერძაო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
تِلۡكَ أُمَّةٞ قَدۡ خَلَتۡۖ لَهَا مَا كَسَبَتۡ وَلَكُم مَّا كَسَبۡتُمۡۖ وَلَا تُسۡـَٔلُونَ عَمَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ეგ არის თემი – აწ გარდასული. მათია ის, რაც მოიხვეჭეს და თქვენია ის, რაც მოიხვეჭეთ. არ მოგეკითხებათ თქვენ ის, რასაც ისინი აკეთებდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالُواْ كُونُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰ تَهۡتَدُواْۗ قُلۡ بَلۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِـۧمَ حَنِيفٗاۖ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
და თქვეს: ,,იყავით იუდეველნი ან ნაზარეველნი, რომ დაადგეთ გზას ჭეშმარიტებისა". უთხარი: – პირიქით, – (უნდა იყო) ჰანიფი*, იბრაჰიმის რჯულის მიმდევარი! ის არ ყოფილა წარმართთაგანიო.
*ორიგინალი – „ჰანიფი“ (حنيف): ყოველგვარი ცრუ რწმენისგან და წარმართული საქმისაგან განდეგილი და ურყევი მონოთეიზმით ჭეშმარიტებისკენ მლტოლვარე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَمَآ أُنزِلَ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطِ وَمَآ أُوتِيَ مُوسَىٰ وَعِيسَىٰ وَمَآ أُوتِيَ ٱلنَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمۡ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّنۡهُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
უთხარით: ვირწმუნეთ ალლაჰი და ის, რაც, ჩვენზე ჩამოევლინა, ასევე, რაც იბრაჰიმს, ისმა’ილს, ისჰაყს, ია’ყუბს და (მის) შთამომავლობას ჩამოევლინა, რაც მუსასა და ‘ისას მიეცათ, ასევე, რაც მაცნეებს მიეცათ – თავიანთი ღმერთისაგან; მათგან არცერთს არ განვასხვავებთ და ჩვენ მისი მორჩილნი/მუსლიმები ვართო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِنۡ ءَامَنُواْ بِمِثۡلِ مَآ ءَامَنتُم بِهِۦ فَقَدِ ٱهۡتَدَواْۖ وَّإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا هُمۡ فِي شِقَاقٖۖ فَسَيَكۡفِيكَهُمُ ٱللَّهُۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
თუ ისე ირწმუნეს, როგორც თქვენა გწამთ მისი, მაშინ ნამდვილად ჭეშმარიტ გზას დასდგომიან, ხოლო თუ პირი იბრუნეს, უეჭველად, დიდ ცილობაში იქნებიან. იმათ წინაშე – შენთვის ალლაჰი საკმარისია, რამეთუ ისაა ყოვლისმსმენელი, ყოვლისმცოდნე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
صِبۡغَةَ ٱللَّهِ وَمَنۡ أَحۡسَنُ مِنَ ٱللَّهِ صِبۡغَةٗۖ وَنَحۡنُ لَهُۥ عَٰبِدُونَ
ალლაჰის საღებავი*... – აბა, ვინაა საღებავის მფლობელი – მჯობნი ალლაჰისაზე? და ჩვენ ვართ – მისი მოთაყვანენი.
*იბნი აბბასი ამბობს: ეს არის ალლაჰის სარწმუნოება, რომელიც ალლაჰმა მოიხსენია, როგორც „საღებავი“, რადგანაც მორწმუნეს იოლად შეემჩნევა სარწმუნოების კვალი ისე, როგორც სამოსს შეემჩნევა საღებავის კვალი. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قُلۡ أَتُحَآجُّونَنَا فِي ٱللَّهِ وَهُوَ رَبُّنَا وَرَبُّكُمۡ وَلَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُخۡلِصُونَ
უთხარი: ნუთუ ალლაჰის (და მისი რჯულის) შესახებ გვეკამათებით, ის ხომ ჩვენი და თქვენი ღმერთია? ჩვენია ჩვენი ნამოქმედარი და თქვენი – თქვენი ნამოქმედარი, ხოლო ჩვენ – მისი ერთგულნი ვართო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَمۡ تَقُولُونَ إِنَّ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطَ كَانُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ قُلۡ ءَأَنتُمۡ أَعۡلَمُ أَمِ ٱللَّهُۗ وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَتَمَ شَهَٰدَةً عِندَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
იქნებ ამბობთ, რომ იბრაჰიმი, ისმა’ილი, ისჰაყი, ია’ყუბი და (მისი) შთამომავლები – იუდეველნი ან ნაზარეველნი იყვნენ? უთხარი: ,,თქვენ უკეთ იცით თუ ალლაჰმა"? ვინაა იმაზე უსამართლო, ვინცა მოწმობა დამალა, რომელიც ალლაჰისგან იყო მასთან? ხოლო ალლაჰი არაა უგულისყურო იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
تِلۡكَ أُمَّةٞ قَدۡ خَلَتۡۖ لَهَا مَا كَسَبَتۡ وَلَكُم مَّا كَسَبۡتُمۡۖ وَلَا تُسۡـَٔلُونَ عَمَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ეგ არის თემი – აწ გარდასული. მათია ის, რაც მოიხვეჭეს და თქვენია ის, რაც მოიხვეჭეთ. არ მოგეკითხებათ თქვენ ის, რასაც ისინი აკეთებდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ سَيَقُولُ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَ ٱلنَّاسِ مَا وَلَّىٰهُمۡ عَن قِبۡلَتِهِمُ ٱلَّتِي كَانُواْ عَلَيۡهَاۚ قُل لِّلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ხალხთაგან ჭკუასუსტნი იტყვიან: რამ შეაბრუნა ისინი თავიანთი ყიბლისგან,* რომლისკენაც იყვნენ მიმართულნი?** მიუგე: ,,ალლაჰისაა აღმოსავლეთიცა და დასავლეთიც; ვისაც მოისურვებს, მას დააკვალიანებს გზისკენ – ჭეშმარიტი".
*ორიგინალი – „ყიბლა“ (قبلة): ლოცვის მიმართულება; მუსლიმთა ლოცვის მიმართულება – ქააბას წმინდა სამლოცველოა.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ თავისი მქადაგებლური მისიის პირველ წლებში მექქაში ყოფნისას ნამაზის აღსასრულებლად ისე დგებოდა, რომ ქააბაც და იერუსალიმში მდებარე აყსას მეჩეთიც მის წინ ყოფილიყო, ხოლო მედინაში გადასახლების (ანუ ჰიჯრეთის) შემდეგ 16–17 თვის განმავლობაში – აყსას მეჩეთის მიმართულებით ლოცულობდა. ჰიჯრეთის მეორე წელს ჩამოვლენილი აიათების საფუძველზე კი მუსლიმთა ყიბლად (ანუ ლოცვის მიმართულებად) ქააბას წმინდა მეჩეთი განისაზღვრა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا لِّتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِ وَيَكُونَ ٱلرَّسُولُ عَلَيۡكُمۡ شَهِيدٗاۗ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلۡقِبۡلَةَ ٱلَّتِي كُنتَ عَلَيۡهَآ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يَتَّبِعُ ٱلرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِۚ وَإِن كَانَتۡ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۗ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَٰنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
და ამგვარად, ზომიერ თემად გაქციეთ, რათა მოწმენი იყოთ ხალხის შესახებ და შუამავალიც – თქვენს შესახებ იყოს მოწმე. სხვა არაფრისთვის დაგვიდგენია ის ყიბლა, რომლისკენაც იყავით მიმართულნი, – თუ არა იმისთვის, რომ ნათელგვეყო*: ვინ დამყოლია შუამავლისა და ვინ – უკან მიბრუნდა, თავისივე ქუსლების მიმრთულებით (ურწმუნოებაში). დიდი სირთულეა იგი უთუოდ, თუმცა არა იმათთვის, ვინაც ალლაჰმა ჭეშმარიტი გზით დააკვალიანა. ალლაჰი არ დაგიკარგავთ თქვენს რწმენას,** ჭეშმარიტად, ალლაჰი ადამიანების მიმართ უსაზღვროდ მწყალობელი და შემბრალებელია.
*უზენაესი ალლაჰისთვის წინასწარ ნათელყოფილია ყოველივე, ვიდრე მოხდებოდეს, თუმცა ამ ცოდნის გამო არავინ მიიღებს სასჯელს ან ჯილდოს, ვიდრე თვითონ ადამიანი არ მოიყვანს სისრულეში იმ კერძო მოქმედებას, რაზეც სასჯელი ან ჯილდოა გათვალისწინებული. აქ იგულისხმება ამ კერძო საქმის სისრულეში მოყვანა და წინასწარი ცოდნის დადასტურება, რაც სასჯელის ან ჯილდოს აუცილებლობას გამოიწვევს.
**იგულისხმება აყსას მეჩეთის მიმართულებით შესრულებული ნამაზები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
قَدۡ نَرَىٰ تَقَلُّبَ وَجۡهِكَ فِي ٱلسَّمَآءِۖ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبۡلَةٗ تَرۡضَىٰهَاۚ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ لَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ
რა თქმა უნდა, ჩვენ ვხედავთ შენი სახის ზეცისკენ მიმობრუნებას და, რაღა თქმა უნდა, – მიგაბრუნებთ ყიბლისკენ, რომლითაც კმაყოფილი იქნები. მაშ, აწი სახე მესჯიდი ჰარამისკენ* მიაქციე; სადაც არ უნდა იმყოფებოდეთ, – (ლოცვის დროს) თქვენი სახეები მისი მიმართულებით მიაპყარით! და ისინი, რომელთაც წიგნი ებოძათ, ზუსტად უწყიან, რომ ეს**უზუსტესი ჭეშმარიტებაა მათი ღმერთისგან, ხოლო ალლაჰი უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც ისინი აკეთებენ.
*ორიგინალი – „მესჯიდ ალ-ჰარამ“ (مسجد الحرام): ნაკრძალი მეჩეთი; – იგულისხმება ქააბას წმინდა სამლოცველო.
**ყიბლას შეცვლა
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَئِنۡ أَتَيۡتَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ بِكُلِّ ءَايَةٖ مَّا تَبِعُواْ قِبۡلَتَكَۚ وَمَآ أَنتَ بِتَابِعٖ قِبۡلَتَهُمۡۚ وَمَا بَعۡضُهُم بِتَابِعٖ قِبۡلَةَ بَعۡضٖۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ إِنَّكَ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
და ვფიცავ, ყველა მტკიცებულება რომც აჩვენო, მაინც არ მიჰყვებიან შენს ყიბლას წიგნბოძებულნი*; არც შენა ხარ მათი ყიბლის მიმყოლი; არც ერთმანეთის ყიბლას მიჰყვებიან ისინი; ვფიცავ, თუკი აჰყვები იმათ გემოვნებას იმის შემდეგ, რაც უკვე ცოდნით აღიჭურვე, მაშინ, უთუდ, შენ იქნები უსამართლოთაგანი.
*იუდეველნი და ნაზარეველნი
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمۡۖ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنۡهُمۡ لَيَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
ისინი, რომელთაც წიგნი ვუბოძეთ, ისე იცნობენ მას*, როგორც საკუთარ შვილებს იცნობენ. უეჭველად, მათგან ზოგიერთი შეგნებულად მალავს ჭეშმარიტებას.
*მუჰამმედს ﷺ; მის შუამავლობას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
ჭეშმარიტება შენი ღმერთისგანაა და არ იყო იმათგანი, ვინც ორჭოფობს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلِكُلّٖ وِجۡهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَاۖ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ أَيۡنَ مَا تَكُونُواْ يَأۡتِ بِكُمُ ٱللَّهُ جَمِيعًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ყველას თავისი მხარე (ყიბლა) აქვს, რომლისკენაც სახეს მიაქცევს. მაშ, სიკეთისყოფაში შეეჯიბრეთ ერთმანეთს. ყველას ერთად შეგკრებთ ალლაჰი, სადაც არ უნდა იმყოფებოდეთ; – ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ وَإِنَّهُۥ لَلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
სადაც არ უნდა გახვიდე (გზაში მყოფმა), სახე მიმართე მესჯიდი ჰარამისკენ (ლოცვისას), – უეჭველად, ჭეშმარიტებაა იგი შენი ღმერთისგან და ალლაჰიც – უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيۡكُمۡ حُجَّةٌ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَٱخۡشَوۡنِي وَلِأُتِمَّ نِعۡمَتِي عَلَيۡكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
სადაც არ უნდა გახვიდე (გზაში მყოფმა), სახე მიმართე მესჯიდი ჰარამის მხარეს (ლოცვისას) და სადაც არ უნდა იყოთ, – მისკენ მიაქციეთ თქვენი სახეები, რათა (საკამათო) საბაბი აღარ ჰქონდეს ხალხს თქვენს წინააღმდეგ, გარდა იმათი, ვინც მათ შორის უსამართლოა, და არ შეუშინდეთ მათ, (მხოლოდ) ჩემი გეშინოდეთ, რათა სრულვყო ჩემი წყალობა თქვენდამი... და იქნებ ჭეშმარიტ გზას დასდგომოდით თქვენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِيكُمۡ رَسُولٗا مِّنكُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِنَا وَيُزَكِّيكُمۡ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمۡ تَكُونُواْ تَعۡلَمُونَ
– როგორც წარმოვგზავნეთ თქვენთან შუამავლად ერთ–ერთი თქვენგანივე, რომელიც გიკითხავთ ჩვენს აიათებს, გწმენდთ (ყოველგვარი უკეთურებისგან) და გასწავლით წიგნსა და სიბრძნეს, – გასწავლით იმას, რაც არ იცოდით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَٱذۡكُرُونِيٓ أَذۡكُرۡكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِي وَلَا تَكۡفُرُونِ
მაშ, გამიხსენეთ და გაგიხსენებთ; მემადლიერეთ და არ მეუმადუროთ!
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! მოთმინებითა და ნამაზით ეძიეთ ღვთისშემწეობა; – ნამდვილად, ალლაჰი მომთმენებთან ერთადაა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا تَقُولُواْ لِمَن يُقۡتَلُ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمۡوَٰتُۢۚ بَلۡ أَحۡيَآءٞ وَلَٰكِن لَّا تَشۡعُرُونَ
და ნუ მოიხსენიებთ მკვდრებად იმათ, ვინც ალლაჰის გზაზე დაიღუპნენ. პირიქით, ისინი ცოცხლები არიან, თუმცა თქვენ ვერ გააცნობიერებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَنَبۡلُوَنَّكُم بِشَيۡءٖ مِّنَ ٱلۡخَوۡفِ وَٱلۡجُوعِ وَنَقۡصٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَنفُسِ وَٱلثَّمَرَٰتِۗ وَبَشِّرِ ٱلصَّٰبِرِينَ
ვფიცავ, ჩვენ რაღაცით აუცილებლად გამოგცდით: შიშით, შიმშილით, ქონების, სულთა და ნაყოფთა ნაკლულობით; – მომთმენთ კი ახარე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ إِذَآ أَصَٰبَتۡهُم مُّصِيبَةٞ قَالُوٓاْ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّآ إِلَيۡهِ رَٰجِعُونَ
– რომლებიც თავს დამტყდარი უბედურების ჟამს ამბობენ: ჭეშმარიტად, ჩვენ ალლაჰს ვეკუთვნით და უთუოდ, ჩვენ ისევ მას მივბარდებითო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ عَلَيۡهِمۡ صَلَوَٰتٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَرَحۡمَةٞۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُهۡتَدُونَ
აი, ეგენი არიან, ვისზეცაა მათი ღმერთის ლოცვანი და წყალობა, და სწორედ ეგენი არიან ჭეშმარიტ გზაზე მდგარნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ فَمَنۡ حَجَّ ٱلۡبَيۡتَ أَوِ ٱعۡتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَاۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ
ჭეშმარიტად, საფა და მერვა* ალლაჰის (მორჩილების) ნიშანთაგანნია. ვინც (ქააბას წმინდა) სახლს ეწვევა ჰაჯობისა ან ‘უმრასთვის, იმისთვის ცოდვა არ იქნება ამ ორივეზე (წეს–ჩვეულებისამებრ) გარსშემოვლა, ხოლო ვინც თავისი სურვილით იზამს სიკეთეს, ჭეშმარიტად, ალლაჰი მადლიერია, ყოვლისმცოდნეა.
*ორიგინალი – „ას-საფა ვე ალ-მერვა“ (الصفا و المروة): ქააბას მახლობლად, მის აღმოსავლეთით მდებარე ორი შემაღლებული ადგილის სახელებია. ამ მაღლობებს შორის მიმოსვლა ჰაჯობისა და ‘უმრას ღვთისმსახურების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წეს–ჩვეულებაა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلۡهُدَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا بَيَّنَّٰهُ لِلنَّاسِ فِي ٱلۡكِتَٰبِ أُوْلَٰٓئِكَ يَلۡعَنُهُمُ ٱللَّهُ وَيَلۡعَنُهُمُ ٱللَّٰعِنُونَ
უეჭველად, მათ, ვინც ჩვენ მიერ ჩამოვლენილ ცხად მტკიცებულებებსა და ჭეშმარიტ გზას მალავენ მას შემდეგ, რაც ხალხს წიგნში განვუმარტეთ იგი, – სწორედ მათ სწყევლის ალლაჰი და სწყევლიან მაწყევარნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ وَأَصۡلَحُواْ وَبَيَّنُواْ فَأُوْلَٰٓئِكَ أَتُوبُ عَلَيۡهِمۡ وَأَنَا ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
– იმათ გარდა, ვინც მოინანიეს (შეცდომები), გამოასწორეს და გამოააშკარავეს (რასაც მალავდნენ). აი, იმათ მივუტევებ, რადგანაც მე ვარ მიმტევებელი და მწყალობელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَمَاتُواْ وَهُمۡ كُفَّارٌ أُوْلَٰٓئِكَ عَلَيۡهِمۡ لَعۡنَةُ ٱللَّهِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلنَّاسِ أَجۡمَعِينَ
უეჭველად, იმათზე, ვინც არ ირწმუნეს და ურწმუნოებადვე დაიხოცნენ, – აი, სწორედ იმათზეა წყევლა ალლაჰისა, ანგელოზებისა და ადამიანებისა, ყველასი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
– მუდმივად მასში* იქნებიან. მათ არც სასჯელი შეუმსუბუქდებათ და არც შესვენებას დააცდიან.
*წყევლაში.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ
და ღმერთი თქვენი – ერთი ღმერთია. არ არსებობს ღვთაება, გარდა მისი – მოწყალისა, მწყალობელისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱلۡفُلۡكِ ٱلَّتِي تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِمَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن مَّآءٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٖ وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ وَٱلسَّحَابِ ٱلۡمُسَخَّرِ بَيۡنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
უეჭველად, – ცათა და დედამიწის გაჩენაში, დღეთა და ღამეთა მიმოქცევაში, ხალხის საკეთილდღეოდ ზღვად მიმომცურავ გემებში და იმაშიც, ალლაჰმა რომ ციდან წყლად ჩამოასხურა და იმის* სიკვდილის შემდეგ მისით* რომ მიწა გამოაცოცხლა და ყოველგვარი სულდგმული მასზე მიმოფინა, და ცასა და დედამიწას შორის მიმომქროლ ქარებსა და მორჩილად მიმომსვლელ ღრუბლებში – ნადმვილად სასწაულებია გონიერი ხალხისთვის.
*მიწის
**წყლით
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَندَادٗا يُحِبُّونَهُمۡ كَحُبِّ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلَّهِۗ وَلَوۡ يَرَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِذۡ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ أَنَّ ٱلۡقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعٗا وَأَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعَذَابِ
ადამიანთა შორის არიან ისეთნიც, ვინც დაიდგინეს სხვა თანაზიარნიც, გარდა ალლაჰისა, და ისე უყვართ ისინი, როგორც უყვართ ალლაჰი; ხოლო ვინც ირწმუნეს, მათ უყვართ ალლაჰი – ზეაღსავსებით. ნეტა იმათ, ვინც უსამართლოდ იქცევიან, (აქვე) – დაენახათ მთელი ძალაუფლება, როგორც სასჯელის მიღებისას დაინახევენ. უეჭველად, ალლაჰი მძიმესასჯელოსანია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِذۡ تَبَرَّأَ ٱلَّذِينَ ٱتُّبِعُواْ مِنَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ وَتَقَطَّعَتۡ بِهِمُ ٱلۡأَسۡبَابُ
როცა ისინი, ვისაც ჰმორჩილებდნენ,* განუდგებიან იმათ, ვინაც ჰმორჩილებდნენ; სასჯელს იხილავენ და მათი კავშირებიც დაიმსხვრევა, –
*კერპები და ცრუ წინამძღვრები, რომლებსაც ალლაჰთან ათანაბებდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ لَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَتَبَرَّأَ مِنۡهُمۡ كَمَا تَبَرَّءُواْ مِنَّاۗ كَذَٰلِكَ يُرِيهِمُ ٱللَّهُ أَعۡمَٰلَهُمۡ حَسَرَٰتٍ عَلَيۡهِمۡۖ وَمَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنَ ٱلنَّارِ
მაშინ, ვინც ჰმორჩილებდნენ, ისინი ამოიძახებენ: ნეტა გვქონოდა უკან დაბრუნების შესაძლებლობა და მათგან თავი შორს დაგვეჭირა, როგორც თვითონ განგვიდგნენო. ალლაჰი იმათ ამგვარად უჩვენებს თავიანთ ნამოქმედარს – მათივე სანანებლად, მაგრამ ვერ გამოაღწევენ ისინი ცეცხლიდან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ كُلُواْ مِمَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٌ
ეი, ადამიანებო! ჭამეთ ის, რაც სუფთა და ჰალალია დედამიწაზე და არ გაჰყვეთ სატანის ნაკვალევს, უეჭველად, აშკარა მტერია ის თქვენი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّمَا يَأۡمُرُكُم بِٱلسُّوٓءِ وَٱلۡفَحۡشَآءِ وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
– ის გიბრძანებთ მხოლოდ ავზნეობასა და უკეთურებას, და ალლაჰის შესახებ იმის თქმას, რაც თქვენ არ იცით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّبِعُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ بَلۡ نَتَّبِعُ مَآ أَلۡفَيۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ءَابَآؤُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ شَيۡـٔٗا وَلَا يَهۡتَدُونَ
და როცა მათ უთხრეს: მიჰყევით იმას, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინაო, მიუგეს: არანაირად! – ჩვენ მივყვებით იმას, რაზედაც ვპოვეთ ჩვენი მამებიო... – განა მაინც, მათ მამებს რომ არაფერი გაეგებოდეთ და არც ჭეშმარიტ გზაზე იდგნენ?
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ ٱلَّذِي يَنۡعِقُ بِمَا لَا يَسۡمَعُ إِلَّا دُعَآءٗ وَنِدَآءٗۚ صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
ურწმუნოთა მდგომარეობა ჰგავს იმის მაგალითს, ვინც იმას უყვირის, ვისაც არაფერი ესმის, გარდა მოხმობისა და ძახილის გაუაზრებელი ხმებისა.* ყრუნი, მუნჯნი და ბრმანი – ეგენი ვერ აზროვნებენ.
*როგორც ცხოველს ჩაესმის მწყემსის ხმა, მაგრამ არ ესმის მისი სიტყვების შინაარსი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِلَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! მიირთვით ის, რაც სუფთაა (ჰალალი) და საზრდოდ გვიწყალობებია თქვენთვის, და მადლიერება გამოხატეთ ალლაჰის მიმართ, თუ ხართ თქვენ მისი თაყვანისმცემელნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَيۡرِ ٱللَّهِۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
ის გიკრძალავთ მხოლოდ ლეშს, სისხლსა და ღორის ხორცს, და იმასაც, რაც სხვისთვის დაიკლა, გარდა ალლაჰისა; ხოლო ვინც იძულებული შეიქმნას და არ იურჩოს და არ გადაამეტოს, – მას ცოდვად არ ექმნას (აკრძალულის ჭამა). ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَشۡتَرُونَ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَٰٓئِكَ مَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ إِلَّا ٱلنَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
უეჭველად, ისინი, ვინც მალავენ იმას, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინა წიგნით და უმცირეს საფასურს ღებულობენ ამით, – აი, ისინი სხვა ვერაფრით ამოიძღობენ მუცლებს, გარდა ცეცხლისა. ამიტომ განკითხვის დღეს არ დაელაპარაკება, არ განწმენდს მათ ალლაჰი... და მწარე სასჯელი – მათთვის!
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلضَّلَٰلَةَ بِٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡعَذَابَ بِٱلۡمَغۡفِرَةِۚ فَمَآ أَصۡبَرَهُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ
ეგენი არიან, ვინც გზააცდენილობა იყიდეს ჭეშმარიტი გზის ფასად და სასჯელი – შეწყალების ფასად... და რა მომთმენები ყოფილან ცეცხლის მიმართ!
Tefsiri na arapskom jeziku:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ نَزَّلَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَفِي شِقَاقِۭ بَعِيدٖ
- ეს იმისთვის (დაიმსახურეს), რომ ალლაჰმა წიგნი ჭეშმარიტებით ჩამოავლინა, ხოლო ისინი, ვინც (ამ) წიგნის თაობაზე უთანხმოებენ, მართლაც უშორი–შორეს ცილობაში იმყოფებიან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ لَّيۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّـۧنَ وَءَاتَى ٱلۡمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ ذَوِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَٱلسَّآئِلِينَ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلۡمُوفُونَ بِعَهۡدِهِمۡ إِذَا عَٰهَدُواْۖ وَٱلصَّٰبِرِينَ فِي ٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَحِينَ ٱلۡبَأۡسِۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ
სიკეთე ის კი არაა, რომ აღმოსავლეთით ან დასავლეთით მიაქციოთ თქვენი სახეები, არამედ ისაა სიკეთე: ვინც ირწმუნა ალლაჰი, დღე უკანასკნელი, ანგელოზები, წიგნი, მაცნეები, და მიუხედავად იმისა, რომ ძლიერ უყვარს ქონება, – მაინც ურიგებს – ნათესავებს, ობლებს, ღატაკებს, მგზავრებსა და მათხოვრებს, და გაიღებენ ტყვეების გამოსასყიდადაც; აღასრულებენ ნამაზს, გასცემენ ზექათს და ერთგულობენ აღთქმას – როდესაც დებენ პირობას, და მომთმენნი არიან – გასაჭირისა, ავადმყოფობისა და ომის სირთულეებისა. აი, ეგენი არიან ერთგულნი და ღვთისმოშიშნი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِصَاصُ فِي ٱلۡقَتۡلَىۖ ٱلۡحُرُّ بِٱلۡحُرِّ وَٱلۡعَبۡدُ بِٱلۡعَبۡدِ وَٱلۡأُنثَىٰ بِٱلۡأُنثَىٰۚ فَمَنۡ عُفِيَ لَهُۥ مِنۡ أَخِيهِ شَيۡءٞ فَٱتِّبَاعُۢ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَأَدَآءٌ إِلَيۡهِ بِإِحۡسَٰنٖۗ ذَٰلِكَ تَخۡفِيفٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَرَحۡمَةٞۗ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ بَعۡدَ ذَٰلِكَ فَلَهُۥ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! ვალდებულებად დაწერილია თქვენზე – ყისასი* (საიგივეო) მოკლულთათვის: თავისუფალი თავისუფლის წილ, მონა მონის წილ, ქალი ქალის წილ. ხოლო ვისაც იმისი ძმისგან (მოკლულის ჭირისუფლისგან) ეპატიოს, – მისი ვალია კეთილად მორჩილება და საუკეთესო სახით ანაზღაურება. ეს წყალობა და შემსუბუქებაა თქვენი ღმერთისგან, ხოლო ამის შემდეგ ვინც ზღვარს გადავა და უსამართლოდ მოიქცევა, – მწარე სასჯელი მისთვის.
*ორიგინალი – „ყისაას“ (قصاص): ლექსიკონური მნიშვნელობით იგივე ფორმით სამაგიეროს გადახდას ან სასჯელს ნიშნავს. როგორც ტერმინი – ყისასი – დანაშაულისა და სასჯელის თანაბრობას გულისხმობს, შარიათის თანახმად კი მკვლელის – მოკლულის სანაცვლოდ სიკვდილით დასჯას; ჭრილობის მიყენების ან ორგანოს მოკვეთის შემთხვევაში – დამნაშავის იგივენაირად დასჯას ნიშნავს. ყისასი – აღნიშნული დანაშაულის განზრახ ჩადენისა და დაზარალებულის მხრიდან სრული აღსრულების მოთხოვნის შემთხვევაში ხდება აუცილებელი. დაზარალებულს შეუძლია: ყისასზე უარი თქვას, სისხლის გამოსასყიდი თანხა მოითხოვოს ან უსასყიდლოდ აპატიოს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَكُمۡ فِي ٱلۡقِصَاصِ حَيَوٰةٞ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
ეი, გონიერნო! თქვენთვის სიცოცხლეა საიგივეოს წესით დასჯადობაში (ყისასი), – იქნებ რიდი გქონდეთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ إِن تَرَكَ خَيۡرًا ٱلۡوَصِيَّةُ لِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ
თქვენდა სავალდებულოდ დაწერილია, რომ თუ რომელიმე თქვენგანი, სიკვდილმოწეული (მომაკვდავი), ტოვებს საკმაო ქონებას, – გონივრულად უანდერძოს (დაუტოვოს) იგი მშობლებსა და ნათესავებს; – ვალია ეს, ღვთისმოშიშთა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَمَنۢ بَدَّلَهُۥ بَعۡدَ مَا سَمِعَهُۥ فَإِنَّمَآ إِثۡمُهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ يُبَدِّلُونَهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
და ვინც მას შეცვლის იმის შემდეგ, რაც უკვე მოისმინა, უეჭველად, – მათ ეკისრებათ ამის ცოდვა, ვინც მას შეცვლიან. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَمَنۡ خَافَ مِن مُّوصٖ جَنَفًا أَوۡ إِثۡمٗا فَأَصۡلَحَ بَيۡنَهُمۡ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ხოლო ვინც შიშობს მოანდერძის მხრიდან (უნებურ) შეცდომაზე ან უსამართლობაზე და მათ შორის არსებულ გაურკვევლობას გამოასწორებს, – მას (ეს) ცოდვად არ დაეკისროს. ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! თქვენდა სავალდებულოდ დაწერილია მარხვა, – როგორც დაწერილა თქვენზე ადრე მყოფთათვის, იქნებ რიდი გქონდეთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَيَّامٗا مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۚ وَعَلَى ٱلَّذِينَ يُطِيقُونَهُۥ فِدۡيَةٞ طَعَامُ مِسۡكِينٖۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥۚ وَأَن تَصُومُواْ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
(ეს მარხვა) განსაზღვრული დღეებია, და თუ რომელიმე თქვენგანი ავად ან მგზავრად მყოფია, მან იმდენივე დღე სხვა დღეებში იმარხოს; ხოლო მათ, ვისაც ღონე შესწევთ მასზე* (მაგრამ არ მარხულობენ), გამოსასყიდად ეკისრებათ უპოვართა დაპურება; ხოლო ვინც დამატებით (დაკისრებულზე ჭარბ) იქმს სიკეთეს, ეს მისთვისაა უკეთესი... და რომ იცოდეთ: თუ იმარხავთ, ეს თქვენთვის იქნება უმჯობესი.
*ორიგინალში – „იუტიიყუუნეჰუ“ (يُطٖيقُونَهُ): სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობაა – შესაძლებლობის ქონა, შეძლება, ღონის შეწევნა. ამ სიტყვის მნიშვნელობასთან დაკავშირებით მუფესსირები რამდენიმე განსხვავებულ აზრს გამოთქვამენ. უმრავლესობის აზრით, ეს წინადადება არის მანსუხი, ანუ ძალადაკარგული. საჰაბეთაგან ამ აზრზე არიან აბდულლაჰ ბინ ომარი, სელემე ბინ ექვა’ და სხვები. ამ შეხედულების თანახმად, ისლამის პირველ წლებში მორწმუნეები არჩევანის წინაშე იდგნენ: ვისაც სურდა – მარხულობდა, ვისაც სურდა – მარხვის ნაცვლად უპოვრებს აპურებდა. შემდეგ ჩამოევლინა მომდევნო აიათი: „თქვენგან ვინც მოესწროს ამ მთვარეს, მარხვით გაატაროს იგი.“ აიათში მოცემულმა ახალმა წესმა შეცვალა ძველი და გააუქმა არჩევანის დაშვებულობა. ყათადეს აზრით, ეს იყო ღრმად მოხუცებულთა შესახებ, რომლებსაც შეეძლოთ მარხვა, თუმცა ამით დიდ სირთულეს აწყდებოდნენ. მათ ჰქონდათ არჩევანის საშუალება, თუმცა შემდეგ ეს წესი გაუქმდა. ჰასან ალ-ბასრის აზრით, ეს იყო ავადმყოფების შესახებ: ვისაც ავადმყოფობით გამოწვეულ სირთულეებთან ერთად მარხვაც შეეძლო, მათ ჰქონდათ არჩევანის საშუალება – იმარხავდნენ, ჭამა-სმას გააგრძელებდნენ თუ გამოსასყიდის სახით უპოვრებს დააპურებდნენ, თუმცა ეს წესი შემდეგ გაუქმდა. სწავლულთა ნაწილი ფიქრობს, რომ ამ წესს არ დაუკარგავს ძალა და ეს არის იმათ შესახებ, ვისაც ახალგაზრდობაში მარხვის ღონე შესწევდათ, თუმცა ხანდაზმულობისას გაუჭირდათ. მათ მარხვის ნაცვლად უპოვართა დაპურება შეუძლიათ. იბნი აბბასი ამ სიტყვას კითხულობდა, როგორც „იუტევვიყუუნეჰუ“ (يُطَوِّقُونَهُ), რაც ნიშნავს – ვისაც მარხვა უჭირს ან ძლივს შესწევს ამის ღონე. სა’დ ბინ ჯუბეირის თქმით, აქ იგულისხმებიან ღრმად მოხუცებულები და ავადმყოფები, რომელთა გამოჯანმრთელების იმედიც არ არსებობს. მათ ევალებათ მარხვა, თუმცა ღონე არ შესწევთ, ამიტომ მათ შეუძლიათ გატეხონ მარხვა და ყოველი დღის სანაცვლოდ უპოვარი დააპურონ. ეს უკანასკნელები ამგვარი განმარტებით აიათში არსებულ წესს ძალაში მყოფად მიიჩნევს. იხ. ბეღავისა და ტაბერის თაფსირები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۗ يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
რამადანის მთვარეა ის, რომელშიც ყურანი ჩამოევლინა – ადამიანთათვის ჭეშმარიტი გზის მაჩვენებლად და სწორი გზის (მრუდესგან) განმასხვავებელ ცხად მტკიცებულებად. ვინც მოესწროს ამ მთვარეს თქვენგან, – მარხვით გაატაროს იგი, ხოლო ვინც ავად ან მგზავრად მყოფია, მან იმდენივე დღე სხვა დღეებში იმარხოს. არ უნდა ალლაჰს თქვენთვის სიძნელე, – მას შეღავათი სურს თქვენთვის, რათა (იოლად) აღასრულებდეთ გათვლილი ოდენობით (განსაზღვრულ დღეებში) და ალლაჰს განადიდებდეთ იმისთვის, რითაც ჭეშმარიტ გზაზე დაგაყენათ, იქნებ მადლიერნი ყოფილიყავით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لِي وَلۡيُؤۡمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمۡ يَرۡشُدُونَ
და თუ ჩემი მსახურნი ჩემს შესახებ გკითხავენ, (უთხარი, რომ) – ჭეშმარიტად, მე ახლოს ვარ, შევისმენ მავედრებლის ვედრებას, როცა შემთხოვს. მაშ, მისმინონ მე და სწამდეთ ჩემი, იქნებ სწორ გზას დაადგნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُحِلَّ لَكُمۡ لَيۡلَةَ ٱلصِّيَامِ ٱلرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَآئِكُمۡۚ هُنَّ لِبَاسٞ لَّكُمۡ وَأَنتُمۡ لِبَاسٞ لَّهُنَّۗ عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَخۡتَانُونَ أَنفُسَكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡ وَعَفَا عَنكُمۡۖ فَٱلۡـَٰٔنَ بَٰشِرُوهُنَّ وَٱبۡتَغُواْ مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَكُمۡۚ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ ٱلۡخَيۡطُ ٱلۡأَبۡيَضُ مِنَ ٱلۡخَيۡطِ ٱلۡأَسۡوَدِ مِنَ ٱلۡفَجۡرِۖ ثُمَّ أَتِمُّواْ ٱلصِّيَامَ إِلَى ٱلَّيۡلِۚ وَلَا تُبَٰشِرُوهُنَّ وَأَنتُمۡ عَٰكِفُونَ فِي ٱلۡمَسَٰجِدِۗ تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ فَلَا تَقۡرَبُوهَاۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ ءَايَٰتِهِۦ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
მარხვის ღამეებში ნება დაგერთოთ თქვენს ქალებთან სიახლოვისა. ისინი სამოსელნია თქვენი და თქვენც სამოსელნი ხართ მათი. ალლაჰმა იცოდა, რომ საკუთარ სულებს უღალატებდით (თუ ნებას არ დაგრთავდით, მაინც იურთიერთებდით) თქვენ, ამიტომ მიიღო თქვენი სინანული და მოგიტევათ. აწი შეგიძლიათ ეთანაცხოვროთ მათ და ეძიოთ იგი, რაც ალლაჰმა დაგიწერათ. ჭამეთ და სვით, ვიდრე განთიადის თეთრი ძაფი შავი ძაფისაგან* განირჩეოდეს თქვენთვის და შემდეგ საღამომდე მარხვა დაიცავით, და ნუ ეთანაცხოვრებით მათ, როცა თქვენ ი’თიქაფს** ასრულებთ მეჩეთებში... – ესენი ალლაჰის საზღვრებია და ნუ მიუახლოვდებით მათ. ასე განუმარტავს ალლაჰი ხალხს თავის აიათებს, რომ იქნებ რიდი ჰქონდეთ მათ.
*აიათში ხსენებული შავი და თეთრი ძაფი დილის სინათლესა და ღამის სიბნელეს გულისხმობს.
**ორიგინალი – „ი’თიქაფ“ (اعتكاف): რამადანის ბოლო ათ დღეში ერთი ან რამდენიმე დღით მეჩეთში ღვთისმსახურებისთვის განმარტოება. ი’თიქაფის შემსრულებელი მთელ დღეებს ღვთისმსახურებაში ატარებს, იქვე ჭამს, სვამს და ძინავს. მხოლოდ საპირფარეშოს, აბდესისა და დიდი აბდესისთვის შეუძლია მეჩეთიდან გამოსვლა. ი’თიქაფის შემსრულებელი ამქვეყნიურ საქმეებს ივიწყებს და მთელ დროს ლოცვას, ყურანის კითხვას, ზიქრს/ალლაჰის ხსენებას და ვედრებას უთმობს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ وَتُدۡلُواْ بِهَآ إِلَى ٱلۡحُكَّامِ لِتَأۡكُلُواْ فَرِيقٗا مِّنۡ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ بِٱلۡإِثۡمِ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
არ შეუჭამოთ ერთმანეთს ქონება უსამართლოდ და არ მიმართოთ მისი (ქრთამის) გამოყენებით მოსამართლეებს – იმისთვის, რომ მიითვისოთ ხალხის ქონების ნაწილი ბოროტებით, – ისე, რომ იცოდეთ (რომ ეს ჰარამია).
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
გეკითხებიან შენ ნახევარმთვარეთა შესახებ. უთხარი, რომ იგია დროის საზომი ხალხისთვის და ჰაჯობისთვის. სათნოება ის კი არაა, უკანა მხრიდან შეხვიდეთ სახლებში,* არამედ სათნოდ ის იქცევა, ვინც მოკრძალებულია. ამიტომ სახლებში შესასვლელი კარიდან შედით და ალლაჰის რიდი გქონდეთ, რათა ბედნიერება ჰპოვოთ.
*წარმართ არაბებში გავრცელებული ცრურწმენის თანახმად, როცა ადამიანი ჰაჯობის ან უმრასთვის იჰრამს შეიმოსავდა, მისთვის ამ პერიოდში სახლში კარიდან შესვლა არ შეიძლებოდა. ამისათვის ისინი სახლის უკანა მხარეს არსებული ფანჯრიდან ან საგანგებო ხვრელიდან შედიოდნენ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَٰتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ يُقَٰتِلُونَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
ალლაჰის გზაზე ეომეთ იმათ, ვინც თქვენ გეომებათ, მაგრამ ზღვარს არ გადახვიდეთ,* ჭეშმარიტად, ალლაჰს არ უყვარს ზღვარგადასულნი.
*ომის წამოწყებით, ქალების, ბავშვების, მოხუცების, უმწეოების, მშვიდობის მომხრეებისა და სასულიერო პირების დახოცვით
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱقۡتُلُوهُمۡ حَيۡثُ ثَقِفۡتُمُوهُمۡ وَأَخۡرِجُوهُم مِّنۡ حَيۡثُ أَخۡرَجُوكُمۡۚ وَٱلۡفِتۡنَةُ أَشَدُّ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۚ وَلَا تُقَٰتِلُوهُمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِيهِۖ فَإِن قَٰتَلُوكُمۡ فَٱقۡتُلُوهُمۡۗ كَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
სადაც წააწყდებით, იქვე დახოცეთ და გაყარეთ იქიდან, საიდანაც თვითონ გამოგყარეს, – ფითნა* უარესია, ვიდრე დახოცვა, და არ ეომოთ მათ მესჯიდი ჰარამთან, ვიდრე თვითონ არ გეომონ იქ, ხოლო თუ ისინი დაგიწყებენ ხოცვას, მაშინ თქვენც – დახოცეთ. ასეთია ურწმუნოთა სასჯელი.
*ურწმუნოობა, ალლაჰის ნაცვლად კერპების თაყვანისცემა და მექქადან მუსლიმთა გაძევება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
– ხოლო თუ შეწყვეტენ (ფითნას), ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ لِلَّهِۖ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَلَا عُدۡوَٰنَ إِلَّا عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ
და მანამ ეომეთ მათ, ვიდრე არ აღმოიფხვრება ფითნა და მთლიანად ალლაჰს არ მიეძღვნება სარწმუნოება, ხოლო თუ შეწყვეტენ (ფითნას), მაშინ მტრობაც აღარ გაგრძელდეს, გარდა უსამართლოთა მიმართ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلشَّهۡرُ ٱلۡحَرَامُ بِٱلشَّهۡرِ ٱلۡحَرَامِ وَٱلۡحُرُمَٰتُ قِصَاصٞۚ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱعۡتَدُواْ عَلَيۡهِ بِمِثۡلِ مَا ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
ნაკრძალი მთვარე* ნაკრძალი მთვარის სამაგიეროა,** ნაკრძალთა დარღვევა*** კი ყისასს საჭიროებს. ვინც თქვენ შემოგიტევენ, თქვენც იგივენაირად შეუტიეთ, როგორც თვითონ შემოგიტიეს. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰი ღვთისმოშიშებთანაა.
*ორიგინალი – „ალ-შეჰრ ალ-ჰარამ“ (الشهر الحرام): ნაკრძალი მთვარე; – საუბარია კონკრეტულ მთვარეებზე, რომელშიც აკრძალულია ომი, სისხლისღვრა და ყოველგვარი სიავე. მთვარის კალენდარის მიხედვით ესენია: პირველი - მუჰარემის, მეშვიდე - რეჯების, მეთერთმეტე – ზილყა’დეს და მეთორმეტე - ზილჰიჯჯეს მთვარეები.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ უმრას შესრულების მიზნით ჰიჯრეთის მეექვსე წელს მექქასკენ გაემართა. მექქას მახლობლად ჰუდეიბიას ველზე ურწმუნოებმა წინააღმდეგობა გაუწიეს და ქალაქში შესვლის ნება არ მისცეს. გაცხარებული კამათის შემდეგ მუსლიმებსა და მუშრიქებს შორის ისლამის ისტორიაში მეტად მნიშვნელოვანი საზავო ხელშეკრულება გაფორმდა, რომელსაც სახელად ჰუდეიბიას საზავო ხელშეკრულება ეწოდა. აღნიშნული ხელშეკრულების ერთ-ერთი მუხლის თანახმად, მუსლიმები იმ წელს მექქაში არ უნდა შესულიყვნენ, ხოლო მომავალ წელს იგივე ნაკრძალ მთვარეში მუსლიმებს ქააბას მონახულებისა და უმრას შესრულების ნება მიეცემოდათ. უზენაესი ალლაჰის წყალობით, მეორე წელს მუსლიმებს ისევ ნაკრძალ მთვარეში უმრას შესრულების შესაძლებლობა მიეცათ, ამგვარად, ნაკრძალი მთვარეში აღსრულებული უმრა წინა წელს გაცდენილი ნაკრძალი მთვარის სამაგიეროდ იქცა.
***არსებობს რამდენიმე ნაკრძალი, რომელთა ხელშეუხებლობასაც იცავს ისლამი, ნაკრძალი დრო – ესაა ნაკრძალი მთვარეები; ნაკრძალი ადგილი – ესაა ქააბას სამლოცველო და მისი შემოგარენი; ნაკრძალი მდგომარეობა ესაა, როდესაც ადამიანი იჰრამითაა შემოსილი და ჰაჯობის ან უმრას რიტუალებს ასრულებს; ადამიანის სიცოცხლეც – არის ხელშეუხებელი (ნაკრძალი) და მისი ხელყოფის შემთხვევაში ყისასი ხდება აუცილებელი. მუშრიქებმა აღნიშნული წესი დაარღვიეს და ნაკრძალ მთვარეებში მუსლიმების შევიწროება დაიწყეს, რითაც მუსლიმებს ყისასის წესით თავდაცვისა და პასუხის გაცემის ნება მიეცათ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ وَأَحۡسِنُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ხარჯეთ ალლაჰის გზაზე და დამღუპველ საფრთხეში არ ჩაიგდოთ თავი თქვენივე ხელით* და სიკეთე აკეთეთ, ჭეშმარიტად, ალლაჰს უყვარს კეთილმორწმუნენი.
*ძუნწობით, მოწყალების გაუღებლობით, ღვთის მიმართ უიმედობითა და ალლაჰის გზაზე ბრძოლაზე უარის თქმით საკუთარ სულებს დამღუპველი საფრთხის წინაშე ნუ დააყენებთ
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِۚ فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۖ وَلَا تَحۡلِقُواْ رُءُوسَكُمۡ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡهَدۡيُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ بِهِۦٓ أَذٗى مِّن رَّأۡسِهِۦ فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۚ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ فِي ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةٞ كَامِلَةٞۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمۡ يَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِي ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
მაშ, აღასრულეთ ჰაჯობა და ‘უმრა ალლაჰისთვის, ხოლო თუ რამე დაგაბრკოლებთ*(მგზავრობისას), მაშინ შესაწირი საკლავი გაგზავნეთ, რომელიც გეადვილებათ**, და არ გაიპარსოთ თავი მანამდე, ვიდრე აღსრულების ადგილს არ მიაღწევს შესაწირი, ხოლო ვისაც თავის ჩივილი აქვს ან ავადაა (და გადაიპარსავს), მან მარხვით, მოწყალებით ან შეწირვით გამოისყიდოს, და თუ თავს იგრძნობთ უსაფრთხოდ და რომელიმე თქვენგანი ჰაჯობამდე ‘უმრას შეასრულებს, მან შესაწირი დაკლას, რომელიც ეადვილება, ხოლო ვინც (შესაწირის სახსრები) ვერ ჰპოვოს, მან სრული ათი დღე იმარხოს: სამი ჰაჯობის დღეებში და შვიდი – როცა დაბრუნდება (შინ). ეს მათთვისაა, ვისი ოჯახიც არ ცხოვრობს მესჯიდი ჰარამთან. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ უეჭველად, ალლაჰი მკაცრსასჯელიანია.
*მტერი, ავადმყოფობა და მსგავსი უძლეველი მიზეზები.
**აქლემი, ძროხა ან ცხვარი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلۡحَجُّ أَشۡهُرٞ مَّعۡلُومَٰتٞۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ ٱلۡحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي ٱلۡحَجِّۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يَعۡلَمۡهُ ٱللَّهُۗ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيۡرَ ٱلزَّادِ ٱلتَّقۡوَىٰۖ وَٱتَّقُونِ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
ჰაჯობა გარკვეულ მთვარეებშია*. ვინც მათში ჰაჯობა იტვირთოს (იჰრამის შემოსვით), მან არ მიუახლოვდეს ქალს, არ იურჩოს და არ იჩხუბოს ჰაჯობისას. რა სიკეთესაც იქმთ, – იცის ალლაჰმა. მაშ, საგზალი გაიმზადეთ, ჭეშმარიტად, ღვთისმოშიშობაა საგზალი საუკეთესო. ეი, გონიერნო, ჩემი რიდი გქონდეთ.
*შევვალი, ზილყა’დე და ზილჰიჯჯეს პირველი ათი დღე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ فَإِذَآ أَفَضۡتُم مِّنۡ عَرَفَٰتٖ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ عِندَ ٱلۡمَشۡعَرِ ٱلۡحَرَامِۖ وَٱذۡكُرُوهُ كَمَا هَدَىٰكُمۡ وَإِن كُنتُم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلضَّآلِّينَ
ცოდვად არ დაგედოთ, თქვენი ღმერთის წყალობა თუ ეძიეთ (ჰაჯობისას ვაჭრობით), ხოლო როცა ‘არაფათიდან* გაემართებით, მაშ’არი ჰარამთან (ნაკრძალ ნიშნულთან)** ალლაჰი ახსენეთ.*** მაშ, ახსენეთ იგი, როგორც უჩვენებია თქვენთვის, რამეთუ მანამდე თქვენ იყავით გზააცდენილნი;
*'არაფათის მთა; ყურბან ბაირამის წინა დღეს მზის ამოსვლიდან მზის ჩასვლამდე დროის მონაკვეთის 'არაფათის მთაზე ლოცვა-ვედრებაში გატარება ჰაჯობის ღვთისმსახურების ერთ-ერთი აუცილებელი რიტუალია.
**ორიგინალი – „ალ-მაშ’არი ალ-ჰარამ“ (المشعر الحرام): პირდაპირი თარგმანით ნაკრძალ ნიშნულს ნიშნავს. ეს ადგილი არის მუზდელიფა, სადაც ჰაჯობის ერთ-ერთი რიტუალის შესაბამისად ჰაჯები/პილიგრიმები ღამეს ათევენ, ამიტომ ეს ადგილი არის ნაკრძალი ტერიტორია, სადაც აკრძალულია ყველა ის მოქმედება, რაც ეკრძალება იჰრამით შემოსილ ჰაჯის.
***საღამოს და ძილის წინა ნამაზები შეაერთეთ და დილის ნამაზის შემდეგ გულმხურვალედ ევედრეთ ალლაჰს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ثُمَّ أَفِيضُواْ مِنۡ حَيۡثُ أَفَاضَ ٱلنَّاسُ وَٱسۡتَغۡفِرُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
შემდეგ გაემართეთ იქითკენ, საითაც ხალხი მიემართება* და პატიება შესთხოვეთ ალლაჰს. ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
*შემდეგ მუზდელიფადან იქით გაემართეთ, საითაც იბრაჰიმ შუამავლიდან მოყოლებული, დღემდე მიემართება ხალხი, რათა ქვები ისროლონ, შესაწირი დაკლან, შეასრულონ ტავაფი და სა’ი ანუ საფასა და მერვას მაღლობებს შორის სირბილით მიმოსვლა, მინაში გაატარონ თაშრიყის ანუ ბაირამის დღეები და აღასრულონ ჰაჯობის დანარჩენი წესები.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِذَا قَضَيۡتُم مَّنَٰسِكَكُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَذِكۡرِكُمۡ ءَابَآءَكُمۡ أَوۡ أَشَدَّ ذِكۡرٗاۗ فَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖ
როცა მორჩებით თქვენს წეს–ჩვეულებებს, მაშინ ახსენეთ ალლაჰი ისე, როგორც თქვენს მამებს ახსენებდით, ან უფრო ამაღლებულად. ადამიანთა შორის ბევრია ისეთი, ვინც ამბობს: ღმერთო ჩვენო, მოგვმადლე (სიკეთე) ამქვეყნადო, და მას არაფერი ერგება იმქვეყნად.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ حَسَنَةٗ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ
და მათ შორის ბევრია ისეთიც, ვინც ამბობს: ,,ღმერთო ჩვენო, მოგვმადლე სიკეთე ამქვეყნად და სიკეთე – იმქვეყნადაც, და დაგვიფარე სატანჯველისგან ცეცხლისა“.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ نَصِيبٞ مِّمَّا كَسَبُواْۚ وَٱللَّهُ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
სწორედ მათთვისაა ხვედრი იმისა, რაც მოიღვაწეს, და ალლაჰი მსწრაფლანგარიშმგებია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوۡمَيۡنِ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۖ لِمَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
და ახსენეთ ალლაჰი გათვლილ დღეებში*. ვინც იჩქაროს და ორ დღეში დაასრულოს (მინაში აღსავლენი ღვთისმსახურებანი), მას ცოდვად არ დაედოს, და ვინც გადადოს (მესამე დღისთვის), არც მას დაედოს ცოდვად. ეს მისთვის, ვისაც რიდი აქვს ალლაჰისა. იცოდეთ, რომ მის წინაშე იქნებით შეკრებილნი, უსათუოდ.
*კერძოდ – ბაირამის წინა დღის დილის ლოცვიდან ზილჰიჯჯეს მთვარის ცამმეტის სამხრობის ლოცვის ჩათვლით ყოველი სავალდებულო ლოცვის შემდეგ, ქვების სროლისას, შესაწირავის დაკვლისას და ზოგადად, ამ დღეების განმავლობაში.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُعۡجِبُكَ قَوۡلُهُۥ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَيُشۡهِدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا فِي قَلۡبِهِۦ وَهُوَ أَلَدُّ ٱلۡخِصَامِ
ადამიანთა შორის ბევრია ისეთიც, ვისი სიტყვებიც გხიბლავს ამქვეყნიური ცხოვრების შესახებ და (ვინც) ალლაჰს იმოწმებს იმაზე, რაც მის გულშია, არადა იგი ყველაზე ულმობელია მტრობაში.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا تَوَلَّىٰ سَعَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُفۡسِدَ فِيهَا وَيُهۡلِكَ ٱلۡحَرۡثَ وَٱلنَّسۡلَۚ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡفَسَادَ
– და გაცლისთანავე უკეთურებას ესწრაფვის ქვეყნად და ცდილობს, გაანადგუროს ნათესიცა და შთამომავალიც. ალლაჰს არ უყვარს უკეთურება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا قِيلَ لَهُ ٱتَّقِ ٱللَّهَ أَخَذَتۡهُ ٱلۡعِزَّةُ بِٱلۡإِثۡمِۚ فَحَسۡبُهُۥ جَهَنَّمُۖ وَلَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
და როცა ეტყვიან – ,,გეშინოდეს ალლაჰისა“, – ცოდვა შეიპყრობს ამპარტავნებითურთ. მისთვის ჯოჯოხეთი საკმარისია! – და რა ცუდი სარეცელია იგი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَشۡرِي نَفۡسَهُ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ رَءُوفُۢ بِٱلۡعِبَادِ
და ადამიანთა შორის ბევრია ისეთიც, ვინც თავის სულსაც კი გაიღებს –ალლაჰის კმაყოფილების მოლოდინით. ალლაჰი თავის მსახურთა მიმართ უსაზღვროდ მწყალობელი და შემბრალებელია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱدۡخُلُواْ فِي ٱلسِّلۡمِ كَآفَّةٗ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! შედით ისლამის სრულ მორჩილებაში და ნუ გაჰყვებით ეშმაკის ნაკვალევს. უეჭველად, იგი აშკარა მტერია თქვენი*.
*გადმოცემების თანახმად, ეს აიათი ჩამოევლინა იმ წიგნბოძებულთა შესახებ, რომლებმაც ისლამი მიიღეს, თუმცა მაინც აგრძელებდნენ წინა რელიგიის ზოგიერთი წესის დაცვას.იხ:თაფსირულ ტაბარი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِن زَلَلۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡكُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
თუ (მორჩილების გზიდან) მაინც გადაუქცევთ იმის შემდეგ, რაც უკვე ცხადი მტკიცებულებები მოგივიდათ, მაშინ იცოდეთ, რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰი უძლეველია, ბრძენია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن يَأۡتِيَهُمُ ٱللَّهُ فِي ظُلَلٖ مِّنَ ٱلۡغَمَامِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
ნუთუ მარტო იმას მოელიან, რომ ალლაჰი გამოეცხადებათ ღრუბელთა საჩრდილობელში, და ანგელოზებიც, – რათა განეჩინოს მათი საქმენი? – საქმე ყოველი ალლაჰს უბრუნდება!
Tefsiri na arapskom jeziku:
سَلۡ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ كَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُم مِّنۡ ءَايَةِۭ بَيِّنَةٖۗ وَمَن يُبَدِّلۡ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ჰკითხე ისრაელის მოდგმას, თუ რამდენი ცხადი აიათი/სასწაული გვიბოძებია მათთვის, და ვინც ცვლის ალლაჰის წყალობას, მას შემდეგ, რაც მიუვიდა იგი, – ჭეშმარიტად, ალლაჰი მკაცრსასჯელიანია.
Tefsiri na arapskom jeziku:
زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَيَسۡخَرُونَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۘ وَٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ وَٱللَّهُ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيۡرِ حِسَابٖ
ვინც არ ირწმუნეს, – ამქვეყნიური ცხოვრება შემკობილია (მიმზიდველია) მათთვის და ვინც ირწმუნეს, მასხრად იგდებენ მათგან ზოგიერთს*, და განკითხვის დღეს ამაღლდებიან მათზე ისინი, ვინც ღვთისმოშიშია, და ვისაც ინებებს, ალლაჰი უწყალობებს საზრდოს – განუზომელს.
*მასხრად იგდებენ ღარიბ და უძლურ მორწმუნეებს. კონკრეტულად ეს აიათი ჩამოევლინა აბდულლაჰ ბინ მეს’უდის, იასირ ბინ ამმარის, სუჰეიბ რუმის, ბილალი ხაბეშის, ჰაბბა ბინ ერეთის და მსგავსი ღარიბი და უძლური საჰაბეების შესახებ, რომლებიც თავიანთი სიღარიბისა და უძლურობის გამო განსაკუთრებით დიდ შევიწროებასა და დამცირებას აწყდებოდნენ, ვიდრე დანარჩენი მორწმუნეები. იხ. თაფსირუ ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كَانَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَبَعَثَ ٱللَّهُ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ فِيمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِۚ وَمَا ٱخۡتَلَفَ فِيهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ أُوتُوهُ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۖ فَهَدَى ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ ٱلۡحَقِّ بِإِذۡنِهِۦۗ وَٱللَّهُ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٍ
კაცობრიობა იყო ერთიანი თემი, შემდეგ ალლაჰმა მაცნეები წარგზავნა – მახარობლებად და გამაფრთხილებლებად, და წიგნი ჩამოავლინა მათთან ჭეშმარიტებით, რათა ადამიანებს შორის განესაჯა ის, რაშიც უთანხმოებდნენ, და სხვა არავინ უთანხმოებდა მათში არსებული შურის გამო, თუ არა ისინი, ვისაც ებოძათ იგი მას შემდეგ, რაც მიუვიდათ ცხადი მტკიცებულებები. ალლაჰმა მორწმუნეებს თავისი ნებით სწორი მიმართულება უჩვენა იმ ჭეშმარიტებისკენ, რაზეც ისინი უთანხმოებდნენ... და ჭეშმარიტ გზაზე, ვისაც ინებებს, – ალლაჰი იმას დააკვალიანებს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تَدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ وَلَمَّا يَأۡتِكُم مَّثَلُ ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلِكُمۖ مَّسَّتۡهُمُ ٱلۡبَأۡسَآءُ وَٱلضَّرَّآءُ وَزُلۡزِلُواْ حَتَّىٰ يَقُولَ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ مَتَىٰ نَصۡرُ ٱللَّهِۗ أَلَآ إِنَّ نَصۡرَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ
ნუთუ გგონიათ, რომ სამოთხეში შეხვალთ ისე, რომ არ მოგესწრებათ იმის მსგავსი, რაც თქვენზე ადრე მყოფთ მოესწროთ? – მათ თავს დაატყდათ უბედურება და ზიანი, და (ისე) შეირყნენ, რომ შუამავალი და მასთან ერთად მორწმუნეები ამბობდნენ: ,,როდის იქნება ალლაჰის დახმარება?“... და იცოდეთ, რომ ალლაჰის შეწევნა ახლოსაა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَسۡـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَۖ قُلۡ مَآ أَنفَقۡتُم مِّنۡ خَيۡرٖ فَلِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٞ
გეკითხებიან შენ, თუ რა გაიღონ მოწყალებად, – მიუგე: რა მოწყალებაც გაიღოთ ქონების სახით, – ის იყოს მშობელთა, ახლობელთა, ობოლთა, ღატაკთა და მგზავრთათვის; რა მოწყალებაც გაიღოთ სიკეთის სახით, – ჭეშმარიტად, იცის ის ალლაჰმა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِتَالُ وَهُوَ كُرۡهٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡـٔٗا وَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تُحِبُّواْ شَيۡـٔٗا وَهُوَ شَرّٞ لَّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
თქვენდა სავალდებულოდ დაწერილია ომი, არადა ის მოუწონარია თქვენთვის, მაგრამ შესაძლოა, არ მოგწონდეთ რაღაც და ის სასარგებლო იყოს თქვენთვის, და შესაძლოა, გიყვარდეთ რაღაც და ის საზიანო იყოს თქვენთვის. ალლაჰმა იცის, თქვენ კი არ იცით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلشَّهۡرِ ٱلۡحَرَامِ قِتَالٖ فِيهِۖ قُلۡ قِتَالٞ فِيهِ كَبِيرٞۚ وَصَدٌّ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَكُفۡرُۢ بِهِۦ وَٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ وَإِخۡرَاجُ أَهۡلِهِۦ مِنۡهُ أَكۡبَرُ عِندَ ٱللَّهِۚ وَٱلۡفِتۡنَةُ أَكۡبَرُ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۗ وَلَا يَزَالُونَ يُقَٰتِلُونَكُمۡ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمۡ عَن دِينِكُمۡ إِنِ ٱسۡتَطَٰعُواْۚ وَمَن يَرۡتَدِدۡ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَيَمُتۡ وَهُوَ كَافِرٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
გეკითხებიან შენ ნაკრძალ მთვარეში ომის შესახებ, – მიუგე: მასში ომი დიდი ცოდვაა; (მაგრამ) ალლაჰის გზიდან (ხალხის) ცდუნება/დაბრკოლება; მის მიმართ და მესჯიდი ჰარამის მიმართ ურწმუნოება და იქიდან მის მკვიდრთა გაძევება – უფრო დიდი ცოდვებია ალლაჰის წინაშე, – ფითნა* უფრო დიდი ცოდვაა, ვიდრე კვლა. (ურწმუნოები) მანამ არ შეწყვეტენ ომს თქვენს წინააღმდეგ, ვიდრე თქვენი რჯულიდან არ გადაგიყვანებენ, თუკი შეძლეს, და თქვენგან ვინც თავის რჯულს გადაუხვიოს და მოკვდეს ურწმუნოდ, – სწორედ მათი ნაღვაწი გადაიქცეს უშედეგოდ – ამქვეყნადაც და იმქვეყნადაც. აი, ისინი არიან ცეცხლის მკვიდრნი და იქ იქნებიან მარადჟამს.
*ურწმუნოება, ალლაჰის ნაცვლად კერპების თაყვანისცემა და მექქადან მუსლიმთა გაძევება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ يَرۡجُونَ رَحۡمَتَ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
უეჭველად, მათ, ვინც ირწმუნეს, ჰიჯრა* გააკეთეს და ალლაჰის გზაზე იბრძოლეს, – აი, მათ აქვთ იმედი ალლაჰის წყალობისა. ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
*ორიგინალი – „ალ-ჰიჯრაჰ“ (الهجرة): სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობაა გადასახლება, ემიგრაცია. ისლამის ლიტერატურაში ეს ტერმინი გამოხატავს ჩვენი წელთაღრიცხვით 622 წელს რწმენისა და აღმსარებლობის თავისუფლების მოპოვების მიზნით მუსლიმების მექქადან მედინაში გადასახლებას. მუსლიმებმა მედინაში გადასახლებამდე ჰიჯრა ორჯერ ეთიოპიაშიც გააკეთეს. ისლამის ლიტერატურაში ასევე დამკვიდრებულია, ჰიჯრას მორალური მხარე, რომელიც ყველა მუსლიმს მოეთხოვება, ესაა: ყოველგვარი ბოროტისგან განდეგილობა. როგორც მუჰამმედ შუამავალი ﷺ ბრძანებს: „მუჰაჯირი არის ის, ვინც ზურგი აქცია იმ ყველაფერს, რაც ალლაჰმა აუკრძალა მას“(ბუხარი, იმან 4/10.).
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِۖ قُلۡ فِيهِمَآ إِثۡمٞ كَبِيرٞ وَمَنَٰفِعُ لِلنَّاسِ وَإِثۡمُهُمَآ أَكۡبَرُ مِن نَّفۡعِهِمَاۗ وَيَسۡـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَۖ قُلِ ٱلۡعَفۡوَۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ
გეკითხებიან შენ ღვინისა* და აზარტული თამაშების შესახებ, – მიუგე: ორივეში არის დიდი ცოდვა და (მცირე) სარგებელიც ხალხისთვის, მაგრამ ცოდვა უფრო დიდია მათში, ვიდრე სარგებელი; და გეკითხებიან, თუ რა გაიღონ მოწყალებად, – უპასუხე: რაც გაბადიათ ყოველდღიურ საჭიროებებზე მეტი. ალლაჰი ასე ცხადყოფს თქვენთვის აიათებს, რომ იქნებ დაფიქრებულიყავით.
*აქ საყურადღებოა სახელწოდება ღვინის ფუძე, რომელიც ორიგინალშია გამოყენებული. ორიგინალში მოცემულია „ალ-ხამრ“ (الخمر), რაც ძირითადად ღვინოს ნიშნავს და ასეც ვთარგმნეთ. თუმცა ეს სიტყვა წარმოებულია „ხ-მ-რ“ (خمر) ფუძისგან, რაც დაფარვას, გადაფარებას ან დამალვას ნიშნავს. ღვინოს სწორედ აქედან გამომდინარე ეწოდა ხამრი, ანუ საღი გონების დამფარველი ან მათრობელა. სწორედ ამ გარემოების გათვალისწინებით, ყოველი მათრობელა, რაც ადამიანს ჯანსაღი გონებისა და განსჯის უნარს უკარგავს, იგივენაირად ფასდება, როგორც ღვინო. მიუხედავად იმისა, ეს მათრობელა სასმელის სახით მიიღება, საჭმლის, ნემსის თუ სასუნთქი გზებით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۗ وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡيَتَٰمَىٰۖ قُلۡ إِصۡلَاحٞ لَّهُمۡ خَيۡرٞۖ وَإِن تُخَالِطُوهُمۡ فَإِخۡوَٰنُكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ ٱلۡمُفۡسِدَ مِنَ ٱلۡمُصۡلِحِۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَأَعۡنَتَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
– (ალლაჰი თქვენთვის ცხადყოფს აიათებს, რათა გეფიქრათ) ამქვეყანასა და იმქვეყნაზე. და გეკითხებიან შენ, ობოლთა შესახებ, – უპასუხე: მათთვის ზრუნვა სიკეთეა და თუ გაუერთიანდებით,* – ძმები არიან თქვენი. ალლაჰი არჩევს უკეთურს კეთილისაგან და მას რომ ნდომოდა, გაგირთულებდათ (მათთან ურთიერთობას). ჭეშმარიტად, ალლაჰი უძლეველია; ბრძენია.
*თუ კეთილი ზრახვებით გაუერთიანდებით, თქვენთან ერთად აცხოვრებთ, მათ ქონებას მათი კეთილდღეობისთვის დახარჯავთ ან თქვენს ქონებასთან ერთად მათ ქონებასაც გამოიყენებთ მომგებიან ოპერაციებში და დანაზოგს გაუზრდით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا تَنكِحُواْ ٱلۡمُشۡرِكَٰتِ حَتَّىٰ يُؤۡمِنَّۚ وَلَأَمَةٞ مُّؤۡمِنَةٌ خَيۡرٞ مِّن مُّشۡرِكَةٖ وَلَوۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡۗ وَلَا تُنكِحُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَتَّىٰ يُؤۡمِنُواْۚ وَلَعَبۡدٞ مُّؤۡمِنٌ خَيۡرٞ مِّن مُّشۡرِكٖ وَلَوۡ أَعۡجَبَكُمۡۗ أُوْلَٰٓئِكَ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلنَّارِۖ وَٱللَّهُ يَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱلۡجَنَّةِ وَٱلۡمَغۡفِرَةِ بِإِذۡنِهِۦۖ وَيُبَيِّنُ ءَايَٰتِهِۦ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
არ შეირთოთ წარმართი ქალები, ვიდრე არ ირწმუნებენ*, – მორწმუნე მხევალი უმჯობესია, ვიდრე წარმართი ქალი, თუნდაც თქვენთვის მოსაწონი; და არც წარმართ კაცებს მიათხოვოთ, ვიდრე არ ირწმუნებენ, – მორწმუნე მონა უმჯობესია, ვიდრე წარმართი კაცი, თუნდაც თქვენთვის მოსაწონი. ისინი ცეცხლისკენ მოუწოდებენ, ხოლო ალლაჰი სამოთხისა და პატიებისკენ მოუწოდებს თავისი ნებით, და ცხადყოფს ხალხისთვის თავის აიათებს, რათა იქნებ შეიგნონ და არ დაივიწყონ.
*მაიდე სურას მე–5 აიათით: „თქვენთვის ჰალალია პატიოსანი ქალები, მათგან, ვისაც თქვენზე ადრე წიგნი ებოძათ“; მუჰამმედ შუამავლის ﷺ სიტყვით: „ჩვენ ვირთავთ წიგნბოძებულთა ქალებს, თუმცა ისინი ვერ შეირთავენ ჩვენს ქალებს“. მუსლიმთა საერთო აზრის თანახმად, ამ ზოგად დადგენილებაში არ შედის კერძოდ – წიგნბოძებულთა ქალების მნიშვნელობა. იხ. თაფსირუ ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡمَحِيضِۖ قُلۡ هُوَ أَذٗى فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ وَلَا تَقۡرَبُوهُنَّ حَتَّىٰ يَطۡهُرۡنَۖ فَإِذَا تَطَهَّرۡنَ فَأۡتُوهُنَّ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَكُمُ ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلتَّوَّٰبِينَ وَيُحِبُّ ٱلۡمُتَطَهِّرِينَ
გეკითხებიან შენ დედათა წესის შესახებ, – მიუგე: სატკივარია იგი, ამიტომ მოშორდით ქალებს დედათა წესის დროს და მანამდე არ მიუახლოვდეთ მათ, ვიდრე არ გასუფთავდებიან, ხოლო როდესაც განიწმინდებიან, მაშინ მათთან მიდით იქითკენ, საითკენაც ალლაჰმა გიბრძანათ. ჭეშმარიტად, ალლაჰს უყვარს მონანულნი და უყვარს განწმენდილნიც.
Tefsiri na arapskom jeziku:
نِسَآؤُكُمۡ حَرۡثٞ لَّكُمۡ فَأۡتُواْ حَرۡثَكُمۡ أَنَّىٰ شِئۡتُمۡۖ وَقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُم مُّلَٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
თქვენი ქალები სათესია თქვენთვის, ამიტომ ისე ეახელით თქვენს სათესთ, როგორც გენებოთ* და თქვენი სულებისთვის წინასწარ გაიმზადეთ (კეთილი საქმეები). რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ მის წინაშე უეჭველად წარსდგებით; მორწმუნეთ კი ახარე.
*თქვენს სათესს, როგორც გენებოთ ისე ეახლეთ, მაგრამ იმ გზით ეახლეთ, რომელიც იქნება ნაყოფიერი და შთამომავლის მომცემი, როგორც სათესი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا تَجۡعَلُواْ ٱللَّهَ عُرۡضَةٗ لِّأَيۡمَٰنِكُمۡ أَن تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصۡلِحُواْ بَيۡنَ ٱلنَّاسِۚ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
ნუ მოიმიზეზებთ ალლაჰს – სიკეთის კეთების, ღვთისმოშიშობისა და ხალხში არსებული უთანხმოებების გამოსწორების დაბრკოლებად – თქვენი ფიცის გამო, რომელიც ალლაჰის სახელით დაიფიცეთ. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.
*აიათი ჩამოევლინა მათ შესახებ, ვინც ალლაჰზე დაიფიცეს, რომ ამა თუ იმ პიროვნებასთან არავითარ შემთხვევაში აღარ გააგრძელებდნენ ურთიერთობას და არ გაუმართავდნენ მათ ხელს. შემდეგ მიზეზად მოჰყავდათ ალლაჰის სახელით დადებული ეს ფიცი და ამით ამართლებდნენ სიკეთის ქმნაზე თავიანთ თავშეკავებულობას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا كَسَبَتۡ قُلُوبُكُمۡۗ وَٱللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٞ
არ გაკისრებთ ალლაჰი პასუხისმგებლობას ფუჭსიტყვოვან (გაუცნობიერებელ) ფიცზე, თუმცა პასუხისმგებლობას გაკისრებთ იმაზე, რაც მოიხვეჭა თქვენმა გულებმა. ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, ლმობიერი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لِّلَّذِينَ يُؤۡلُونَ مِن نِّسَآئِهِمۡ تَرَبُّصُ أَرۡبَعَةِ أَشۡهُرٖۖ فَإِن فَآءُو فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ვინც დაიფიცონ, რომ თავიანთ ცოლებს აღარ ეთანაცხოვრებიან, – მათთვის ლოდინი – ოთხი თვე, ხოლო თუ დაუბრუნდნენ, ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِنۡ عَزَمُواْ ٱلطَّلَٰقَ فَإِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
და თუ გაყრა გადაწყვიტონ, ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلۡمُطَلَّقَٰتُ يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَٰثَةَ قُرُوٓءٖۚ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ أَن يَكۡتُمۡنَ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ فِيٓ أَرۡحَامِهِنَّ إِن كُنَّ يُؤۡمِنَّ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ وَبُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَٰلِكَ إِنۡ أَرَادُوٓاْ إِصۡلَٰحٗاۚ وَلَهُنَّ مِثۡلُ ٱلَّذِي عَلَيۡهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ وَلِلرِّجَالِ عَلَيۡهِنَّ دَرَجَةٞۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ქმარგაცილებულმა ქალებმა თავი შეიკავონ (ქორწინებისგან) სამი ციკლის ვადით*. მათთვის, – თუკი სწამთ ალლაჰი და დღე უკანასკნელი, – ნებადართული არ არის, არანაირად, – იმის დამალვა, რაც ალლაჰმა გააჩინა თავიანთ საშვილოსნოებში**. ამ დროში მათთან დაბრუნებას თავიანთი ქმრები უფრო იმსახურებენ, თუკი გამოსწორებას მოინდომებენ. მათ (ცოლებს) აქვთ გარკვეული უფლებები, იმის თანაბარი, როგორი პასუხისმგებლობებიც აკისრიათ (ქმრების წინაშე), თუმცა მამაკაცები მათზე მაღალ საფეხურს ფლობენ***. ალლაჰი უძლეველია; ბრძენია.
*ორიგინალი – „ყურუ’“ (قروء): ეს სიტყვა ვთარგმნეთ, როგორც ციკლი, რადგანაც მას ორი მნიშვნელობა აქვს – დედათა წესის ციკლი და სუფთად ყოფნის ციკლი. აქედან გამომდინარე ეს სიტყვა საჰაბეთა ნაწილმა განმარტა, როგორც დედათა წესის ციკლი, ნაწილმა კი სუფთად ყოფნის ციკლი, რაც სწავლულებსა და მეზჰებებს შორის აზრთა სხვადასხვაობას დაედო საფუძვლად. აღნიშნულის გათვალისწინებით, აიათის თარგმანის მნიშვნელობაიქნება – ქმარგაცილებულმა ქალებმა ქორწინებისგან თავი შეიკავონ დედათწესობის ან სუფთად ყოფნის სამი ციკლის ვადით.
**ფეხმძიმობა ან დედათა წესი.
***ეს მაღალი საფეხურებია: ოჯახის მმართველობა და ფინანსური უზრუნველყოფა; ჯიჰადი და უსაფრთხოებისთვის ზრუნვა; იმამობა; მემკვიდრეობიდან ერთით მეტი წილი და მსგავსი საკითხები, რაც მხოლოდ მამაკაცებისთვისაა დაწესებული.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلطَّلَٰقُ مَرَّتَانِۖ فَإِمۡسَاكُۢ بِمَعۡرُوفٍ أَوۡ تَسۡرِيحُۢ بِإِحۡسَٰنٖۗ وَلَا يَحِلُّ لَكُمۡ أَن تَأۡخُذُواْ مِمَّآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ شَيۡـًٔا إِلَّآ أَن يَخَافَآ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِۖ فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَا فِيمَا ٱفۡتَدَتۡ بِهِۦۗ تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ فَلَا تَعۡتَدُوهَاۚ وَمَن يَتَعَدَّ حُدُودَ ٱللَّهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
გაყრა (უკანდაბრუნების უფლებამოსილებით) ორჯერაა (ნებადართული). ამის შემდეგ (ქმარმა): უნდა შეინახოს სამართლიანად ანდა გაუშვას სიკეთით. იმისგან (საჩუქრებისგან), რაც მათთვის (ცოლებისთვის) მიგიციათ, არაფრის უკან აღება ჰალალი არ არის თქვენთვის, გარდა იმ შემთხვევისა, თუკი ორივე შიშობს, რომ ვერ დაიცავენ ალლაჰის მიერ დადგენილ საზღვრებს*, და თუ შიშობენ, რომ ვერ დაიცავენ ალლაჰის მიერ დადგენილ საზღვრებს, მაშინ ცოდვად არ დაედებათ იმის გამო, რითაც ქალმა თავი დაიხსნა. აი, ესაა ალლაჰის მიერ დადგენილი საზღვრები და ნუ გადალახავთ მას. ვინც ალლაჰის მიერ დადგენილი საზღვრები გადალახეს, სწორედ ისინი არიან უსამართლონი.
*თუ ხასიათთა შეუთავსებლობის გამო ქალს არ უყვარს ქმარი და შიშობს, რომ მასთან დარჩენის შემთხვევაში ვერ დაიცავს ალლაჰის მიერ დაწესებულ საზღვრებს; ასევე, ქმარიც ცოლის ამგვარი საქციელის გამო შიშობს, რომ მასთან ამგვარად ცხოვრების გაგრძელების შემთხვევაში ვერ დაიცავს ალლაჰის მიერ დადგენილ საზღვრებს, – მაშინ ქმარს შეუძლია უკან დაიბრუნოს მთლიანი ან ნაწილი მეჰრისა და ცოლს გაეყაროს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِن طَلَّقَهَا فَلَا تَحِلُّ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدُ حَتَّىٰ تَنكِحَ زَوۡجًا غَيۡرَهُۥۗ فَإِن طَلَّقَهَا فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَآ أَن يَتَرَاجَعَآ إِن ظَنَّآ أَن يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِۗ وَتِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
ხოლო იმის შემდეგ, – თუ ქალს გაეყრება (მესამედაც), – მისთვის ჰალალი აღარ იქნება ის (უკან დაიბრუნოს), ვიდრე სხვა ქმარი არ შეირთავდეს, და თუ (ეს კაციც) გაეყრება მას, მაშინ მათ ცოდვად აღარ დაედოთ ერთმანეთთან დაბრუნება – თუკი ფიქრობენ, რომ (ამის შემდეგ) ალლაჰის მიერ დადგენილ საზღვრებს დაიცავენ. აი, ესაა ალლაჰის მიერ დადგენილი საზღვრები, რასაც ცხადყოფს ხალხისთვის, რომლებმაც იციან.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَبَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمۡسِكُوهُنَّ بِمَعۡرُوفٍ أَوۡ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعۡرُوفٖۚ وَلَا تُمۡسِكُوهُنَّ ضِرَارٗا لِّتَعۡتَدُواْۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ فَقَدۡ ظَلَمَ نَفۡسَهُۥۚ وَلَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ هُزُوٗاۚ وَٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَمَآ أَنزَلَ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَٱلۡحِكۡمَةِ يَعِظُكُم بِهِۦۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
როდესაც ქალებს გაეყრებით (პირველად ან მეორედ) და თავიანთ ვადას დაასრულებენ*, – ან შეინახეთ ისინი სამართლიანად ან სამართლიანად გაუშვით. არ შეინახოთ ისინი საზიანოდ – ზღვარს რომ გადახვიდეთ და უფლებები შეულახოთ. ვინც ეს ჩაიდინოს, მან მართლაც უსამართლოდ მოექცეს საკუთარ თავს. მასხრად არ აიგდოთ ალლაჰის აიათები და გაიხსენეთ ალლაჰის წყალობა, რომელიც თქვენზე მოიღო და წიგნისა და სიბრძნის სახით რაც ჩამოავლინა თქვენთვის და შეგონებებს გიკითხავთ მისით. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ ალლაჰი, უსათუოდ, – ყოვლისმცოდნეა.
*228-ე აიათში ხსენებული ქორწინებისგან თავშეკავების ვადა
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَبَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا تَعۡضُلُوهُنَّ أَن يَنكِحۡنَ أَزۡوَٰجَهُنَّ إِذَا تَرَٰضَوۡاْ بَيۡنَهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ ذَٰلِكَ يُوعَظُ بِهِۦ مَن كَانَ مِنكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۗ ذَٰلِكُمۡ أَزۡكَىٰ لَكُمۡ وَأَطۡهَرُۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
როდესაც ქალებს გაეყრებით და თავიანთ ვადას დაასრულებენ ისინი, მაშინ (ქალის მეურვეებმა) არ შეზღუდოთ, რომ კვლავ შეირთონ თავიანთმა (ყოფილმა) ქმრებმა, – თუ ისევ შეთანხმდებიან წესისამებრ და ურთიერთკმაყოფილებას გამოხატავენ. შეგონებაა ეს მათთვის, თქვენგან რომელთაც სწამთ ალლაჰი და დღე უკანასკნელი. თქვენთვის ეს წმინდაა და უკეთესი, და ალლაჰმა იცის, თქვენ კი არ იცით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَٱلۡوَٰلِدَٰتُ يُرۡضِعۡنَ أَوۡلَٰدَهُنَّ حَوۡلَيۡنِ كَامِلَيۡنِۖ لِمَنۡ أَرَادَ أَن يُتِمَّ ٱلرَّضَاعَةَۚ وَعَلَى ٱلۡمَوۡلُودِ لَهُۥ رِزۡقُهُنَّ وَكِسۡوَتُهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ لَا تُكَلَّفُ نَفۡسٌ إِلَّا وُسۡعَهَاۚ لَا تُضَآرَّ وَٰلِدَةُۢ بِوَلَدِهَا وَلَا مَوۡلُودٞ لَّهُۥ بِوَلَدِهِۦۚ وَعَلَى ٱلۡوَارِثِ مِثۡلُ ذَٰلِكَۗ فَإِنۡ أَرَادَا فِصَالًا عَن تَرَاضٖ مِّنۡهُمَا وَتَشَاوُرٖ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَاۗ وَإِنۡ أَرَدتُّمۡ أَن تَسۡتَرۡضِعُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا سَلَّمۡتُم مَّآ ءَاتَيۡتُم بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
დედები თავიანთ შვილებს სრულ ორ წელიწადს აწოვებენ ძუძუს, – მათთვის, ვისაც (რომელ გაშორებულ ქმარსაც) სურს, რომ ძუძუთი სრულად გამოიკვებოს. მამა ვალდებულია, შემოსოს და გამოკვებოს ისინი (ქალები) შეძლებისდაგვარად. არცერთ სულს არ ეკისრება იმაზე მეტი, რაც მას შეუძლია. არც დედა დაზარალდეს თავისი შვილის გამო და არც მამა... ამის მსგავსი აკისრია (ბავშვის მიმართ) მემკვიდრესაც (მამის გარდაცვალების შემთხვევაში)... და თუ იმსჯელებენ და ურთირთშეთანხმებით ბავშვის ძუძუდან მოწყვეტას ისურვებენ ორივენი, ეს მათ ცოდვად არ დაედებათ. და თუ ისურვებთ, რომ თქვენი შვილები სხვისი ძუძუთი გამოკვებოთ, არც ამით დაგედებათ ცოდვად, თუკი გადაუხდით იმას, რაც მისაცემი გაქვთ წესისამებრ. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ უსათუოდ, – ალლაჰი ხედავს იმას, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَعَشۡرٗاۖ فَإِذَا بَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِيمَا فَعَلۡنَ فِيٓ أَنفُسِهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ
და ვინც გარდაიცვლებიან თქვენგან და უკან დატოვებენ ცოლებს, მათ (ქვრივებმა) ოთხი თვე და ათი დღე თავი უნდა შეიკავონ*, ხოლო როდესაც თავიანთ ვადას დაასრულებენ, – თქვენ ცოდვად არ დაგედოთ იმის გამო, რასაც ისინი თვითონ იზმენ (აღნიშნული აკრძალვებიდან) წესიერების საზღვრებში... და ალლაჰმა იცის ის, რასაც თქვენ აკეთებთ.
*ისინი ამ დროის მანძილზე უნდა მოერიდონ: ქმრის სახლის მიტოვებას, სუნამოსა და მორთულობების გამოყენებას, ქორწინებასა და ქორწინებაზე საუბარს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِيمَا عَرَّضۡتُم بِهِۦ مِنۡ خِطۡبَةِ ٱلنِّسَآءِ أَوۡ أَكۡنَنتُمۡ فِيٓ أَنفُسِكُمۡۚ عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ سَتَذۡكُرُونَهُنَّ وَلَٰكِن لَّا تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلَّآ أَن تَقُولُواْ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗاۚ وَلَا تَعۡزِمُواْ عُقۡدَةَ ٱلنِّكَاحِ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡكِتَٰبُ أَجَلَهُۥۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ فَٱحۡذَرُوهُۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٞ
ცოდვად არ დაგედოთ იმის გამო, რომ ხელის თხოვნაზე მიანიშნოთ (განსაზღვრული – 4 თვე და 10 დღე – ვადის გასვლამდე) ქალებს ან თქვენს გულებში გაიფიქროთ (ის). ალლაჰმა იცოდა, რომ თქვენ მაინც გაიხსენებდით მათ... და არაფერი დაჰპირდეთ ფარულად, გარდა იმისა, რაც უთხრათ წესიერების საზღვრებში, და არ მოიწადინოთ შეუღლების კავშირი, ვიდრე არ დასრულდება უკვე დაწერილი ვადა, და იცოდეთ, რომ ალლაჰმა ყველაფერი იცის, რაცაა თქვენს სულებში. მაშ, უფრთხილდით მას და იცოდეთ, რომ ალლაჰი მართლაც უსაზღვროდ მპატიებელია, ლმობიერი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لَّا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ إِن طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ مَا لَمۡ تَمَسُّوهُنَّ أَوۡ تَفۡرِضُواْ لَهُنَّ فَرِيضَةٗۚ وَمَتِّعُوهُنَّ عَلَى ٱلۡمُوسِعِ قَدَرُهُۥ وَعَلَى ٱلۡمُقۡتِرِ قَدَرُهُۥ مَتَٰعَۢا بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ცოდვად არ დაგედოთ, თუ გაეყაროთ ქალებს, რომლებსაც ჯერ არ შეხებიხართ ან არ დაგიდგენიათ მათთვის მეჰრი*, მაგრამ რაიმე სარგებელი მიეცით მათ. გონივრული სარგებელი რომ გაიღონ: შეძლებულმა – თავისი შესაძლებლობით და ღარიბმაც – თავისი შესაძლებლობით, – ვალია ეს კეთილმორწმუნეთა.
*ორიგინალი - „მეჰრ“ (مهر): ფული ან/და სხვა ქონება, რომელიც პატარძალს საქმროსგან გადაეცემა. შეუღლებასთან დაკავშირებული ისლამის წესების მიხედვით, მხარეთა შეთანხმებით განსაზღვრული მეჰრი პატარძლის საკუთრება ხდება ერთპიროვნულად და მასში ვერავინ შეეცილება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِن طَلَّقۡتُمُوهُنَّ مِن قَبۡلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ وَقَدۡ فَرَضۡتُمۡ لَهُنَّ فَرِيضَةٗ فَنِصۡفُ مَا فَرَضۡتُمۡ إِلَّآ أَن يَعۡفُونَ أَوۡ يَعۡفُوَاْ ٱلَّذِي بِيَدِهِۦ عُقۡدَةُ ٱلنِّكَاحِۚ وَأَن تَعۡفُوٓاْ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰۚ وَلَا تَنسَوُاْ ٱلۡفَضۡلَ بَيۡنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
თუ ქალებს მანამდე გაეყარეთ, ვიდრე მათ შეეხებოდეთ, მაგრამ მათთვის მეჰრი უკვე დადგენილი გაქვთ, მაშინ ნახევარი მათია იმისა, რაც დაგიდგენიათ, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ (ქალები) დათმობენ ან დათმობს ის, ვის ხელშიცაა შეუღლების ნასკვი*. დათმობა და პატიება უფრო ახლოა ღვთისმოშიშობასთან, და თქვენს შორის არსებული სიკეთე არ დაივიწყოთ. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ხედავს, რასაც თქვენ აკეთებთ.
*სწავლულთა უმრავლესობის თანახმად, აღნიშნული აიათი შეუღლების ნასკვის, ანუ შეუღლების შეთანხმების მფლობელში გულისხმობს ქმარს, თუმცა იბნი აბბასის მოსაზრებით, აქ იგულისხმება ქალის მეურვე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
حَٰفِظُواْ عَلَى ٱلصَّلَوَٰتِ وَٱلصَّلَوٰةِ ٱلۡوُسۡطَىٰ وَقُومُواْ لِلَّهِ قَٰنِتِينَ
დაიცავით ნამაზები და (განსაკუთრბით) შუა ნამაზი*, და მორჩილად დადექით ალლაჰის წინაშე.
*სწავლულთა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ შუა ნამაზი არის სამხრობის ანუ იქინდის ლოცვა. ამ შეხედულებას ამყარებს საჰიჰი ჰადისიც, რომელიც ხენდეყის ბრძოლის შესახებ ცნობებს გადმოგვცემს. ამ აჰდისში, გადმოცემის თანახმად, გაცხარებულ ომში ჩართულმა შუამავალმა ﷺ მზის ჩასვლამდე სამხრობის ნამაზის შესრულება ვერ მოახერხა და დამწუხრებულმა წარმოთქვა: „დაგვაბრკოლეს შუა ნამაზისგან“, იხ. ბუხარი, 4533, მუსლიმ, 627, აბუ დავუდ, 409, იბნი მაჯე, 686. გარდა ამისა, რამდენიმე განსხვავებული მოსაზრებებიც არსებობს, რომელთა თანახმადაც ზოგი მიიჩნევს, რომ ესაა დილის ლოცვა, ზოგიც შუადღის, საღამოს და ძილის წინა ლოცვებს მიუთითებს. ამათ გარდა, არსებობს კიდევ ერთი საკმაოდ საინტერესო და საუკეთესო მოსაზრება, რომლის თანახმადაც, შუა ნამაზი თავისი მადლიანობით ყოველდღიურ ხუთ ნამაზს შორის ყველაზე გამორჩეული ნამაზია, თუმცა უცნობია, თუ რომელია იგი. უცნობია, რათა მორწმუნეებმა ეძიონ იგი და სხვა ნამაზებსაც მსგავსი განსაკუთრებული ყურადღებით მოეკიდონ. მაგალითად, შარიათში რამდენიმე ასეთი საიდუმლო არსებობს: ყადირის ღამე დამალულია რამადანის მთვარეში; ყოველი ვედრების ახდენის საათი დამალულია პარასკევ დღეში; ალ ისმულ აზამი, ანუ ალლაჰის უზენაესი სახელი – დამალულია ალლაჰის 99 სახელში, რომელიც ვედრებაში გამოყენების შემთხვევაში ვედრების ახდენის მიზეზია. იხ. თაფსირუ ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِنۡ خِفۡتُمۡ فَرِجَالًا أَوۡ رُكۡبَانٗاۖ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَمَا عَلَّمَكُم مَّا لَمۡ تَكُونُواْ تَعۡلَمُونَ
და თუ შიშის ქვეშ იმყოფებით (მტრის, მტაცებელი ცხოველის ან მსგავსისა), მაშინ ილოცეთ ფეხით მავალმა ან ამხედრებულმა, ხოლო როცა თავს უსაფრთხოდ იგრძნობთ, მაშინ ისე ახსენეთ ალლაჰი, როგოც მას თქვენთვის უსწავლებია, რაც თქვენ ადრე არ იცოდით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا وَصِيَّةٗ لِّأَزۡوَٰجِهِم مَّتَٰعًا إِلَى ٱلۡحَوۡلِ غَيۡرَ إِخۡرَاجٖۚ فَإِنۡ خَرَجۡنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِي مَا فَعَلۡنَ فِيٓ أَنفُسِهِنَّ مِن مَّعۡرُوفٖۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
და ვინც გარდაიცვლებიან და უკან ცოლებს დატოვებენ, – მათგან ანდერძია თავიანთი ცოლებისთვის – ერთი წლის განმავლობაში იყვნენ უზრუნველყოფილნი სახლიდან გაუსვლელად, ხოლო თუკი თვითონ გავლენ, თქვენ ცოდვა არ გედებათ იმის გამო, რასაც ისინი თვითონ იზმენ წესიერების საზღვრებში* . ალლაჰი უძლეველია; ბრძენია.
*სწავლულთა უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ ამ აიათში მითითებული ერთწლიანი ლოდინის ვადა 234-ე აიათში მითითებული ოთხი თვე და ათი დღით შეიცვალა, ხოლო ერთი წლის განმავლობაში ყველა საჭიროებით უზრუნველყოფის ვალდებულება მემკვიდრეობის აიათმა ჩაანაცვლა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلِلۡمُطَلَّقَٰتِ مَتَٰعُۢ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ
გაშორებულ ქალებს ერგებათ გონივრული სარგებელი და ეს ვალია ღვთისმოშიშთა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
ასე ცხადყოფს ალლაჰი თქვენთვის თავის აიათებს, – იქნებ გონს მოგებულიყავით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَٰرِهِمۡ وَهُمۡ أُلُوفٌ حَذَرَ ٱلۡمَوۡتِ فَقَالَ لَهُمُ ٱللَّهُ مُوتُواْ ثُمَّ أَحۡيَٰهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
ნუთუ არ გინახავს ისინი, ვინც იყვნენ ათასობით და (შავი ჭირით ან ომით მოსალოდნელი) სიკვდილის შიშით თავიანთი სამშოლო მიატოვეს? მაშინ ალლაჰმა უთხრა მათ: ,,დაიხოცეთ!“, შემდეგ ისევ გააცოცხლა ისინი*. ჭეშმარიტად, ალლაჰი მწყალობელია ადამიანთა მიმართ, თუმცა ადამიანთა უმრავლესობა უმადურია.
*როგორც სწავლულები გადმოგვცემენ, ეს ამბავი ისრაელის მოდგმას გადახდა თავს. დიდი ალბათობით, ეს უნდა მიუთითებდეს თორაში გადმოცემულ ამბავს, რომელსაც ყვება ეზეკიელ შუამავალი. იხ. თორა, ეზეკიელი, 37/1-14.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَٰتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
მაშ, იომეთ ალლაჰის გზაზე და იცოდეთ, რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
مَّن ذَا ٱلَّذِي يُقۡرِضُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا فَيُضَٰعِفَهُۥ لَهُۥٓ أَضۡعَافٗا كَثِيرَةٗۚ وَٱللَّهُ يَقۡبِضُ وَيَبۡصُۜطُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
ვინაა იგი, ვინც ალლაჰს ასესხოს სესხი* – საუკეთესო? შემდეგ გადაუხდის ჭარბით – უთვალავმაგ. კვეცავს და განავრცობს ალლაჰი და თქვენ მას დაუბრუნდებით.
*ღვთივსათნოდ გაიღოს ქონება ან სიცოხლე
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰٓ إِذۡ قَالُواْ لِنَبِيّٖ لَّهُمُ ٱبۡعَثۡ لَنَا مَلِكٗا نُّقَٰتِلۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۖ قَالَ هَلۡ عَسَيۡتُمۡ إِن كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِتَالُ أَلَّا تُقَٰتِلُواْۖ قَالُواْ وَمَا لَنَآ أَلَّا نُقَٰتِلَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَقَدۡ أُخۡرِجۡنَا مِن دِيَٰرِنَا وَأَبۡنَآئِنَاۖ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقِتَالُ تَوَلَّوۡاْ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
ნუთუ არ გინახავს მოწინავენი ისრაელის მოდგმიდან, რომლებმაც მუსას (გარდაცვალების) შემდეგ თავიანთ მაცნეს* უთხრეს: დაგვიდგინე მეფე, რათა ალლაჰის გზაზე ვიომოთო. მიუგო: ომი რომ სავალდებულოდ დაგიწესდეთ, სიურჩეს ხომ არ გამოიჩენთ – ომზე უარის თქმით? მათ თქვეს: ,,რა უნდა დაგვემართოს, რომ ალლაჰის გზაზე არ ვიომოთ მაშინ, როცა მოგვგლიჯეს ჩვენს შვილებსა და სამშობლოს?“... და როცა ომი სავალდებულოდ დაუწესდათ, მაშინ პირი იბრუნეს, გარდა მცირედნისა, თუმცა ალლაჰი იცნობს უსამართლოებს.
*მუფესსირები აღნიშნულ მაცნეს ვინაობასთან დაკავშირებით რამდენიმე განსხვავებულ აზრს აფიქსირებენ: ყათადეს აზრით, ეს იყო იუშა’ ბინ ნუუნ ბინ ეფრაიმ ბინ იუსუფი; სუდდის აზრით, ეს იყო შემ’უუნი; ხოლო მუფესსირები თვლიან, რომ ეს იყო ეშმუილი (სამოელი). იხ. თაფსირუ ბეღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَدۡ بَعَثَ لَكُمۡ طَالُوتَ مَلِكٗاۚ قَالُوٓاْ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ ٱلۡمُلۡكُ عَلَيۡنَا وَنَحۡنُ أَحَقُّ بِٱلۡمُلۡكِ مِنۡهُ وَلَمۡ يُؤۡتَ سَعَةٗ مِّنَ ٱلۡمَالِۚ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰهُ عَلَيۡكُمۡ وَزَادَهُۥ بَسۡطَةٗ فِي ٱلۡعِلۡمِ وَٱلۡجِسۡمِۖ وَٱللَّهُ يُؤۡتِي مُلۡكَهُۥ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
და უთხრა მათ თავიანთმა მაცნემ: ჭეშმარიტად, თქვენ მეფედ ალლაჰმა ტალუთი დაგიდგინათო. მათ მიუგეს: ,,ჩვენ როგორ გვიმეფებს ის, ჩვენ ხომ მასზე მეტად ვიმსახურებთ მეფობას, თან არც ქონებრივი სიუხვე მიჰმადლებია მას“. (მაცნემ) უთხრა: ჭეშმარიტად, გამოარჩია ის თქვენზე ალლაჰმა და ძლიერებაც შეჰმატა ცოდნასა და სხეულშიო... ალლაჰი მეფობას მას მიანიჭებს, ვისაც ინებებს; – ალლაჰია სიუხვის მომნიჭებელი, ყოვლისმცოდნე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ءَايَةَ مُلۡكِهِۦٓ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلتَّابُوتُ فِيهِ سَكِينَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَبَقِيَّةٞ مِّمَّا تَرَكَ ءَالُ مُوسَىٰ وَءَالُ هَٰرُونَ تَحۡمِلُهُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
და უთხრა მათ თავიანთმა მაცნემ: ჭეშმარიტად, მისი მეფობის ნიშანია კიდობნის თქვენთან დაბრუნება,* მასშია თქვენი ღმერთისგან მომავალი სიმშვიდე; და მუსასა და ჰარუნის ოჯახის დანატოვრისგან შემორჩენილნი, რომელსაც ანგელოზები მოიტანენ. ჭეშმარიტად, ესაა თქვენთვის სასწაული, თუ ხართ თქვენ მორწმუნენი.
*საუბარია აღთქმის კიდობანზე, რომელშიც თორა და სხვა წმინდა რელიქვიები ინახებოდა. ისრაელის მოდგმა ამ კიდობანს ომებში თან დაატარებდა. როდესაც ფილისტიმელებთან ბრძოლაში დამარცხდნენ, კიდობანი ჯალუთმა წაიღო და დიდხანს მათთან იყო დატყვევებული. ტალუთის მეფობის დროს ჯალუთი დაამარცხეს და ტალუთის მეფობის დასტურად ანგელოზებმა კიდობანი მის სამეფოში დააბრუნეს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِٱلۡجُنُودِ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ مُبۡتَلِيكُم بِنَهَرٖ فَمَن شَرِبَ مِنۡهُ فَلَيۡسَ مِنِّي وَمَن لَّمۡ يَطۡعَمۡهُ فَإِنَّهُۥ مِنِّيٓ إِلَّا مَنِ ٱغۡتَرَفَ غُرۡفَةَۢ بِيَدِهِۦۚ فَشَرِبُواْ مِنۡهُ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡۚ فَلَمَّا جَاوَزَهُۥ هُوَ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ قَالُواْ لَا طَاقَةَ لَنَا ٱلۡيَوۡمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِۦۚ قَالَ ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ ٱللَّهِ كَم مِّن فِئَةٖ قَلِيلَةٍ غَلَبَتۡ فِئَةٗ كَثِيرَةَۢ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ
როდესაც ტალუთი ჯარითურთ გამოვიდა (ქალაქიდან), თქვა: ჭეშმარიტად, ალლაჰი გამოგცდით თქვენ მდინარით: ვინც დალევს იქიდან, ის არაა ჩემთაგან, ხოლო ვინც ერთი პეშვის გარდა არ იგემებს, სწორედ ისაა ჩემთაგანო. მაგრამ მაინც დალიეს იქიდან, გარდა მათგან მცირედნისა; და როცა (მდინარე) გადალახა მან და მასთან ერთად მყოფმა მორწმუნეებმაც, – მათ თქვეს: ,,დღეს ჩვენ ჯალუთსა და მის ჯარზე (შერკინების) ღონე არ შეგვწევს“; ხოლო ვისაც სწამდათ, რომ უთუოდ შეხვდებოდნენ ალლაჰს, მათ თქვეს: ალლაჰის ნებით, რამდენ მცირერიცხოვან ჯარს უძლევია მრავალრიცხოვანი ჯარისთვისო... და ალლაჰი მომთმენებთან ერთადაა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَلَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِۦ قَالُواْ رَبَّنَآ أَفۡرِغۡ عَلَيۡنَا صَبۡرٗا وَثَبِّتۡ أَقۡدَامَنَا وَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
და როცა ჯალუთსა და მის ჯარს პირისპირ გაუსწორდნენ, თქვეს: ღმერთო ჩვენო! მოთმინებით აღგვავსე, ფეხები გაგვიმდგრადე და ურჯულო ხალხის წინააღმდეგ შეგვეწიეო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَهَزَمُوهُم بِإِذۡنِ ٱللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُۥدُ جَالُوتَ وَءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَهُۥ مِمَّا يَشَآءُۗ وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّفَسَدَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
და ალლაჰის ნებით სძლიეს მათ. მოკლა დავუდმა ჯალუთი* და ალლაჰმა მას მეფობა და სიბრძნე უბოძა, ასევე, ასწავლა ის, რაც მას სურდა. ალლაჰს რომ არ შეეკავებინა ხალხი – ზოგიერთით ზოგიერთი, – უთუოდ უკეთურება აიკლებდა ქვეყნიერებას, მაგრამ დიდად მწყალობელია ალლაჰი სამყაროთა მიმართ.
*დიდი ალბათობით, ეს მიუთითებს თორაში მოთხრობილ ბრძოლას, სადაც დავითმა გოლიათი დაამარცხა. იხ. თორა, I მეფეთა, 17.
Tefsiri na arapskom jeziku:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ نَتۡلُوهَا عَلَيۡكَ بِٱلۡحَقِّۚ وَإِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
ეს არის ალლაჰის აიათები, რასაც შენ გიკითხავთ ჭეშმარიტებით. ჭეშმარიტად, შენა ხარ შუამავალთაგანი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ تِلۡكَ ٱلرُّسُلُ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۘ مِّنۡهُم مَّن كَلَّمَ ٱللَّهُۖ وَرَفَعَ بَعۡضَهُمۡ دَرَجَٰتٖۚ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا ٱقۡتَتَلَ ٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ وَلَٰكِنِ ٱخۡتَلَفُواْ فَمِنۡهُم مَّنۡ ءَامَنَ وَمِنۡهُم مَّن كَفَرَۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا ٱقۡتَتَلُواْ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يُرِيدُ
აი, შუამავლები! უპირატესვყავით მათგან ზოგიერთი – ზოგიერთის მიმართ. მათ შორის არიან ისეთნი, ვისაც ალლაჰი ესაუბრა და მათ ნაწილს პატივიც აუმაღლა, და მერიემის ძე ‘ისასაც ვუბოძეთ ცხადი მტკიცებულებები და წმინდა სულით (ჯიბრილ ანგელოზით) განვამტკიცეთ იგი. ალლაჰს რომ ენება, არ დახოცავდნენ ერთმანეთს მათ შემდგომ მყოფნი, იმის მერე, რაც უკვე მიიღეს ცხადი მტკიცებულებანი, თუმცა უთანხმოებაში აღმოჩნდნენ, და მათ შორის არიან ისეთნი, ვინც ირწმუნეს, და მათ შორის არიან – ვინც უარყვეს. ალლაჰს რომ ენება, არ დახოცავდნენ ერთმანეთს ისინი, მაგრამ ალლაჰი იქმს იმას, რასაც ინებებს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنفِقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا بَيۡعٞ فِيهِ وَلَا خُلَّةٞ وَلَا شَفَٰعَةٞۗ وَٱلۡكَٰفِرُونَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! ვიდრე დადგებოდეს დღე, რომელშიც არც ვაჭრობა გაჭრის, არც მეგობრობა და არც შუამდგომლობა, მანამ გაიღეთ ღვთივსათნოდ ის, რაც თქვენთვის სარჩოდ გვიწყალობებია. რაც შეეხებათ ურწმუნოებს, – ისინი არიან უსამართლონი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَةٞ وَلَا نَوۡمٞۚ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِي يَشۡفَعُ عِندَهُۥٓ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيۡءٖ مِّنۡ عِلۡمِهِۦٓ إِلَّا بِمَا شَآءَۚ وَسِعَ كُرۡسِيُّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا يَـُٔودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡعَظِيمُ
ალლაჰი... – არ არსებობს ღვთაება, გარდა მისი – მარად ცოცხლისა და მსუფევისა; მას არც ჩასთვლემს, არც ჩაეძინება; მის კუთვნილებაშია, რაცაა ცათა შინა და ქვეყანასა ზედა; მის წინაშე ვინ იშუამდგომლებს მისივე ნების გარეშე?! მან იცის, რაც იყო მათ უწინ და რაც იქნება მათ შემდგომ; მის ცოდნაში ვერაფერს შესწვდებიან, გარდა იმისა, რასაც თვითონ ინებებს; მისი ქურსი* ცათა და ქვეყანას გარემოიცავს და მას არ უმძიმს დაცვა მათი; ისაა უზენაესი და უბადლოდ დიდებული.
*ორიგინალი – „ალ-ქურს“ (الكرسي): პირდაპირი მნიშვნელობით ესაა დასაჯდომი საშუალება, ტახტი, ერთმანეთზე შემოწყობილი საფეხურები, ტრიბუნა. ალლაჰის ქურსთან დაკავშირებით მრავალ სხვადასხვა განმარტებებას ვპოულობთ, რომელთაგან მხოლოდ რამდენიმეს მოყვანით შემოვიფარგლებით, რომელიც საჰაბეებსა და პირველი თაობის სწავლულებს ეკუთვნით: 1. აბდულლაჰ იბნი აბბასისა და სა’დ ბინ ჯუბეირის გადმოცემის თანახმად, ეს არის ალლაჰის ცოდნა; იმამი ტაბერიც ამ შეხედულებას ირჩევს. 2. აბუ მუსას, სუდდის, დაჰჰაქისა და მუსლიმ ალ-ბატიინის გადმოცემის თანახმად, ეს არის ადგილი, სადაც ღმერთს ფეხები უდევს. 3. ჰასან ალ-ბასრის გადმოცემის მიხედვით, ქურსი იგივეა, რაც ‘არში. იხ. თაფსირუ ტაბერი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لَآ إِكۡرَاهَ فِي ٱلدِّينِۖ قَد تَّبَيَّنَ ٱلرُّشۡدُ مِنَ ٱلۡغَيِّۚ فَمَن يَكۡفُرۡ بِٱلطَّٰغُوتِ وَيُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱسۡتَمۡسَكَ بِٱلۡعُرۡوَةِ ٱلۡوُثۡقَىٰ لَا ٱنفِصَامَ لَهَاۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
სარწმუნოებაში იძულება არ არსებობს, უკვე გამოერჩია ჭეშმარიტება ცდომილებისგან. ხოლო ვინც უარყოს ტაღუთი* და ირწმუნოს ალლაჰი, ის მართლაც ჩაეჭიდოს მტკიცე რგოლს, რომელსაც გაწყვეტა არ უწერია. ალლაჰი ყოვლის მსმენი და მცოდნეა.
*ორიგინალი – „ალ-ტაღუთ“ (الطاغوت): სიტყვის ფუძის მნიშვნელობაა ზღვარსგადასულობა, ურჩობა ან ურჩობის გამომწვევი მიზეზი. ძირითადად გამოიყენება სატანის, კერპის და ყოველივე იმის აღსანიშნავად, რაც ადამიანს ღვთისკენ მიმავალ გზაზე ეღობება და ღვთის ნაცვლად თავისი მორჩილების არჩევანს უქმნის ან ამ მორჩილებისკენ უბძგებს; ან იმის აღსანიშნავად, რაც შეიძლება გახდეს ზღვარგადასულობისა და ურჩობის მიზეზი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡلِيَآؤُهُمُ ٱلطَّٰغُوتُ يُخۡرِجُونَهُم مِّنَ ٱلنُّورِ إِلَى ٱلظُّلُمَٰتِۗ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
ალლაჰი მეგობარია მათი, ბნელეთიდან სინათლეში გაჰყავს ისინი, – ვინც ირწმუნეს, ხოლო ვინც არ ირწმუნეს, მათი მეგობარი ტაღუთია და სინათელიდან ბნელეთისკენ მიჰყავს ისინი. აი, ისინი არიან ცეცხლის მკვიდრნი; ისინი იქნებიან მასში მარადჟამს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِي حَآجَّ إِبۡرَٰهِـۧمَ فِي رَبِّهِۦٓ أَنۡ ءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ إِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّيَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا۠ أُحۡيِۦ وَأُمِيتُۖ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَأۡتِي بِٱلشَّمۡسِ مِنَ ٱلۡمَشۡرِقِ فَأۡتِ بِهَا مِنَ ٱلۡمَغۡرِبِ فَبُهِتَ ٱلَّذِي كَفَرَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
ნუთუ არ გინახავს იგი, ვინც იბრაჰიმს თავის ღმერთზე ეკამათებოდა, რაკი ალლაჰმა მას მეფობა უწყალობა? – როცა იბრაჰიმმა უთხრა: ჩემი ღმერთი ის არის, ვინც აცოცხლებს და აკვდინებსო, მან მიუგო: ,,მეც ვაცოცხლებ და ვაკვდინებ“. იბრაჰიმმა უთხრა: ჭეშმარიტად, ალლაჰს მზე აღმოსავლეთიდან ამოჰყავს, შენ კი დასავლეთიდან ამოიყვანეო. მაშინ გაწბილდა იგი – ურწმუნო (ენა ჩაუვარდა მას)... და უთუოდ, არ დააკვალიანებს ალლაჰი უსამართლო ხალხს ჭეშმარიტ გზაზე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَوۡ كَٱلَّذِي مَرَّ عَلَىٰ قَرۡيَةٖ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّىٰ يُحۡيِۦ هَٰذِهِ ٱللَّهُ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۖ فَأَمَاتَهُ ٱللَّهُ مِاْئَةَ عَامٖ ثُمَّ بَعَثَهُۥۖ قَالَ كَمۡ لَبِثۡتَۖ قَالَ لَبِثۡتُ يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۖ قَالَ بَل لَّبِثۡتَ مِاْئَةَ عَامٖ فَٱنظُرۡ إِلَىٰ طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمۡ يَتَسَنَّهۡۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰ حِمَارِكَ وَلِنَجۡعَلَكَ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِۖ وَٱنظُرۡ إِلَى ٱلۡعِظَامِ كَيۡفَ نُنشِزُهَا ثُمَّ نَكۡسُوهَا لَحۡمٗاۚ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥ قَالَ أَعۡلَمُ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ან იმის მსგავსი (არ გსმენია), ვინც ნასოფლარს ჩაუარა, რომელიც იყო დაქცეული და უკაცრიელი, და თქვა: როგორ გააცოცხლებს ამას ალლაჰი სიკვდილის შემდგომ? მერე კი ალლაჰმა ასი წლით მოაკვდინა იგი, შემდეგ გააცოცხლა და ჰკითხა: რამდენ ხანს დაჰყავი? – მიუგო: ერთი დღე ან უფრო ნაკლებიო. უთხრა: არა, შენ ასი წელი დაჰყავი. აბა, შეხედე შენს საჭმელსა და სასმელს, არც გაფუჭებულა, და შეხედე შენს სახედარსაც, (მოგაკვდინეთ და გაგაცოცხლეთ) რათა სასწაულად გქმნათ ხალხისთვის, და შეხედე ძვლებს, თუ როგორ წამოვაყენებთ და ხორცს შევასხამთ... და როცა მისთვის ცხადი შეიქმნა, – თქვა: უეჭველად, ვიცი, რომ ალლაჰი ყოვლისშემძლეაო.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّ أَرِنِي كَيۡفَ تُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰۖ قَالَ أَوَلَمۡ تُؤۡمِنۖ قَالَ بَلَىٰ وَلَٰكِن لِّيَطۡمَئِنَّ قَلۡبِيۖ قَالَ فَخُذۡ أَرۡبَعَةٗ مِّنَ ٱلطَّيۡرِ فَصُرۡهُنَّ إِلَيۡكَ ثُمَّ ٱجۡعَلۡ عَلَىٰ كُلِّ جَبَلٖ مِّنۡهُنَّ جُزۡءٗا ثُمَّ ٱدۡعُهُنَّ يَأۡتِينَكَ سَعۡيٗاۚ وَٱعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
აკი, თქვა იბრაჰიმმა: ღმერთო, მიჩვენე, თუ როგორ აცოცხლებ მკვდრებსო. – უთხრა: „ნუთუ არ გირწმუნია?“ თქვა: როგორ არა, მაგრამ გულის დასამშვიდებლადო. – უთხრა: ,,მაშ, აიღე ოთხი ფრინველი, ისინი შენთან მიიჩვიე, შემდეგ დაანაწევრე და მათი ნაკუწები ყოველ გორაზე მიმოფანტე, შემდეგ მოუხმე მათ და ისინი სწრაფადვე მოვლენ შენთან. იცოდე, რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰი უძლეველია, ბრძენია."
Tefsiri na arapskom jeziku:
مَّثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنۢبَتَتۡ سَبۡعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنۢبُلَةٖ مِّاْئَةُ حَبَّةٖۗ وَٱللَّهُ يُضَٰعِفُ لِمَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ
მათი საქმე, ვინც თავიანთ ქონებას ალლაჰის გზაზე ხარჯავენ, იმ მარცვლის მაგალითს ჰგავს, რომელმაც შვიდი თავთავი გამოისხა - თითო თავთავში ასი მარცვლით... – გაუმრავალკეცებს ალლაჰი იმას, ვისაც მოისურვებს; – ალლაჰია უხვმწყალობი, ყოვლისმცოდნე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ثُمَّ لَا يُتۡبِعُونَ مَآ أَنفَقُواْ مَنّٗا وَلَآ أَذٗى لَّهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
მათთვის, ვინც ალლაჰის გზაზე ხარჯავენ თავიანთ ქონებას და წყენასა და ყვედრებას არ მიაწევენ იმას, რაც გაიღეს, – მათთვისაა ჯილდო თავიანთ ღმერთთან, და არც შიში ელით, არცა დამწუხრდებიან (ისინი).
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ قَوۡلٞ مَّعۡرُوفٞ وَمَغۡفِرَةٌ خَيۡرٞ مِّن صَدَقَةٖ يَتۡبَعُهَآ أَذٗىۗ وَٱللَّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٞ
კეთილი სიტყვა და პატიება უმჯობესია, ვიდრე მოწყალება, რომელსაც თან სდევს წყენა. ალლაჰი ლმობიერია, ყოვლადმდიდარი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُبۡطِلُواْ صَدَقَٰتِكُم بِٱلۡمَنِّ وَٱلۡأَذَىٰ كَٱلَّذِي يُنفِقُ مَالَهُۥ رِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَلَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۖ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ صَفۡوَانٍ عَلَيۡهِ تُرَابٞ فَأَصَابَهُۥ وَابِلٞ فَتَرَكَهُۥ صَلۡدٗاۖ لَّا يَقۡدِرُونَ عَلَىٰ شَيۡءٖ مِّمَّا كَسَبُواْۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! არ გააბათილოთ თქვენი მოწყალებანი წყენითა და დაყვედრებით, იმის მსგავსად, ვინც ხალხის დასანახად ხარჯავს თავის ქონებას და არ სწამს ალლაჰი და დღე უკანასკნელი. მისი საქმე ჰგავს იმ სიპი კლდის მაგალითს, რომელზეც მიწა იყო ცოტაოდენი. შემდეგ გადარეცხა კოკისპირულმა წვიმამ და მოლიპული ქვა დატოვა მხოლოდ. ეგენი არაფერს ფლობენ იმისგან, რაც მათ მოუხვეჭავთ. ალლაჰი ურწმუნო ხალხს არ დააკვალიანებს ჭეშმარიტ გზაზე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمُ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِ وَتَثۡبِيتٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ كَمَثَلِ جَنَّةِۭ بِرَبۡوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٞ فَـَٔاتَتۡ أُكُلَهَا ضِعۡفَيۡنِ فَإِن لَّمۡ يُصِبۡهَا وَابِلٞ فَطَلّٞۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
მათი საქმე, ვინც თავიანთ ქონებას ალლაჰის კმაყოფილების მოსაპოვებლად და თავიანთი სულების გამყარებისთვის ხარჯავენ, – ჰგავს მაგალითს მაღლობზე გაშენებული ბაღისა, რომელსაც უხვად აწვიმს და ორმაგად მეტ ნაყოფს იძლევა, ხოლო უხვად თუ არ აწვიმს, მაშინ ეთქორება. ალლაჰი ხედავს, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
أَيَوَدُّ أَحَدُكُمۡ أَن تَكُونَ لَهُۥ جَنَّةٞ مِّن نَّخِيلٖ وَأَعۡنَابٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ لَهُۥ فِيهَا مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ وَأَصَابَهُ ٱلۡكِبَرُ وَلَهُۥ ذُرِّيَّةٞ ضُعَفَآءُ فَأَصَابَهَآ إِعۡصَارٞ فِيهِ نَارٞ فَٱحۡتَرَقَتۡۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ
ნუთუ ისურვებდა რომელიმე თქვენგანი, რომ ფინიკისა და ვაზის ბაღი ჰქონოდა ყოველგვარი ნაყოფით, რომლის ქვეშაც ნაკადულები მიედინებიან, თუმცა სიბერე მოსწეოდა, შთამომავლობაც უმწეო ჰყოლოდა, ცეცხლოვანი ქარბორბალა დასტყდომოდა უეცრად და გადაეწვა (ყოველივე)? ალლაჰი ასე ცხადყოფს თქვენთვის აიათებს, რომ იქნებ დაფიქრებულიყავით.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا كَسَبۡتُمۡ وَمِمَّآ أَخۡرَجۡنَا لَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِۖ وَلَا تَيَمَّمُواْ ٱلۡخَبِيثَ مِنۡهُ تُنفِقُونَ وَلَسۡتُم بِـَٔاخِذِيهِ إِلَّآ أَن تُغۡمِضُواْ فِيهِۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! საუკეთესოთაგან გაიღეთ მოწყალებად - რაც მოიხვეჭეთ და რაც მიწიდან აღმოვაცენეთ თქვენთვის; არ დააპიროთ გაცემა მათგან უვარგისისა, რისი ამღებიც თვითონ არა ხართ, თუ თვალს არ დახუჭავთ მასზე. იცოდეთ, რომ ალლაჰი ქებულია, ყოვლადმდიდარი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ وَيَأۡمُرُكُم بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ وَٱللَّهُ يَعِدُكُم مَّغۡفِرَةٗ مِّنۡهُ وَفَضۡلٗاۗ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
ეშმაკი სიღარიბით გაშინებთ და ავზნეობისკენ* მოგიწოდებთ, ხოლო ალლაჰი პატიებასა და წყალობას გპირდებათ თავისი წიაღიდან. ალლაჰია უხვმწყალობი, ყოვლისმცოდნე.
*ორიგინალი – „ალ-ფაჰშააუ“ (الفحشاء): ვთარგმნეთ, როგორც ავზნეობა. ქელბი ამბობს, რომ ყურანში ამ აიათის გარდა ყველგან, სადაც ეს სიტყვაა გამოყენებული, – მრუშობა იგულისხმება. იხ. თაფსირუ ბაღავი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يُؤۡتِي ٱلۡحِكۡمَةَ مَن يَشَآءُۚ وَمَن يُؤۡتَ ٱلۡحِكۡمَةَ فَقَدۡ أُوتِيَ خَيۡرٗا كَثِيرٗاۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّآ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
– სიბრძნეს ანიჭებს მას, ვისაც ინებებს, ხოლო ვისაც სიბრძნე ებოძა, უეჭველად, მას ბევრი სიკეთე მიეცა, თუმცა ამაზე სხვა არავინ დაფიქრდება, გარდა გონიერთა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوۡ نَذَرۡتُم مِّن نَّذۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُهُۥۗ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٍ
რა მოწყალებაც გაგიღიათ ან რა აღთქმაც დაგიდვიათ, ჭეშმარიტად, –ალლაჰმა იცის ყველაფერი, ხოლო უსამართლოთა დამხმარე – არავინაა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِن تُبۡدُواْ ٱلصَّدَقَٰتِ فَنِعِمَّا هِيَۖ وَإِن تُخۡفُوهَا وَتُؤۡتُوهَا ٱلۡفُقَرَآءَ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۚ وَيُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَيِّـَٔاتِكُمۡۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ
მოწყალებას თუ აშკარად გაიღებთ, ეს – კარგი, ხოლო თუ მას ფარულად გასცემთ ღარიბებზე, ეს – საუკეთესო იქნება თქვენთვის, და დაფარავს თქვენს უკეთურებებს. ალლაჰი მცოდნეა იმ ყველაფრისა, რასაც თქვენ აკეთებთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ لَّيۡسَ عَلَيۡكَ هُدَىٰهُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَلِأَنفُسِكُمۡۚ وَمَا تُنفِقُونَ إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ ٱللَّهِۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ
არ გაკისრია შენ მათი ჭეშმარიტ გზაზე დაყენება, არამედ ალლაჰი დააყენებს ჭეშმარიტ გზაზე მას, ვისაც ინებებს. რა სიკეთეც გაიღოთ მოწყალებად, ის მხოლოდ თქვენი სულებისთვისვეა. სხვა როგორ გაიღებთ თქვენ მოწყალებას, თუ არა ალლაჰის კმაყოფილი სახის მოლოდინით. რა სიკეთეც გაიღოთ მოწყალებად, უნაკლოდ აგინაზღაურდებათ, და არ შეგეხებათ უსამართლობა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لِلۡفُقَرَآءِ ٱلَّذِينَ أُحۡصِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ لَا يَسۡتَطِيعُونَ ضَرۡبٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ يَحۡسَبُهُمُ ٱلۡجَاهِلُ أَغۡنِيَآءَ مِنَ ٱلتَّعَفُّفِ تَعۡرِفُهُم بِسِيمَٰهُمۡ لَا يَسۡـَٔلُونَ ٱلنَّاسَ إِلۡحَافٗاۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ
(მოწყალება) ღარიბებისთვისაა, რომელნიც მხოლოდ ალლაჰის გზით შემოფარგლულან და (სარჩოს მაძიებლებად) დედამიწის ზურგზე ვერ გაუვლიათ. მათი (ღარიბთა) მოკრძალებულობის გამო უვიცებს ჰგონიათ, რომ ისინი მდიდრები არიან. შენ მათ თავიანთი სახეებით გამოიცნობ – ისინი არ სთხოვენ* ხალხს თავხედურად... და რა სიკეთესაც გაიღებთ მოწყალებად, ჭეშმარიტად, – იცის ის ალლაჰმა.
*ეს აიათი ჩამოევლინა აჰლი სუფფას შესახებ: ისინი 400 კაცი იყვნენ მუჰაჯირთაგან. მათ საკუთარი ცხოვრება ყურანის სიბრძნის შესწავლას და ალლაჰის გზაზე ბრძოლას მიუძღვნეს. ღამით – ყურანის შესწავლით, ხოლო დღისით – ბრძოლით იყვნენ დაკავებულნი. აქედან გამომდინარე, აიათი ვრცელდება ყველა მებრძოლსა და ისლამის სწავლულზე, რომლებსაც ამ წმინდა და დიადი საქმის გამო მოსაგებში და საშოვარში წასვლა არ შეუძლიათ. იხ. თაფსირუ’ლ-ჯელალეინ და თაფსირუ იზზ ბინ აბდუ’ს-სელამ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
– რომელნიც მოწყალებას გასცემენ თავიანთი ქონებიდან – დღისით და ღამით; ფარულად და აშკარად, – სწორედ მათ ღმერთთანაა ჯილდო თავიანთი, და მათ არც შიში ელით, არცა დამწუხრება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ٱلَّذِينَ يَأۡكُلُونَ ٱلرِّبَوٰاْ لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ ٱلَّذِي يَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مِنَ ٱلۡمَسِّۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡبَيۡعُ مِثۡلُ ٱلرِّبَوٰاْۗ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَيۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاْۚ فَمَن جَآءَهُۥ مَوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمۡرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَنۡ عَادَ فَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
ხოლო ისინი, ვინც ჭამს ვახშს, (განკითხვის დღეს) სხვანაირად არ წამოდგებიან, თუ არა მსგავსად* – ეშმაკის დარტყმის შედეგად ჭკუაშეშლილებისა. ეს მხოლოდ იმიტომ, რომ მათ თქვეს – უეჭველად, ვაჭრობა ვახშის მსგავსიაო, არადა ალლაჰმა ვაჭრობა სცნო ნებადართულად, ვახში კი აკრძალა... და მას, ვინც შეგონება მიიღო თავისი ღმერთისგან და ხელი აიღო (მევახშეობაზე), – შერჩება ის, რაც იყო წარსულში და მისი საქმე ალლაჰზეა, ხოლო ვინც უკან დაუბრუნდეს (მევახშეობას), სწორედ ისინი არიან ცეცხლის მკვიდრნი; ისინი იქნებიან იქ მარადჟამს.
*ეს ადგილი შესაძლებელია ორგვარად განიმარტოს: 1. მევახშეები განკითხვის დღეს საფლავებიდან ეშმაკისგან დარტყმის შედეგად ჭკუაშეშლილთა მსგავსად წამოდგებიან. 2. მევახშეები, ვახშის აღებასა და მეტ შემოსავალზე დახარბებულნი, ეშმაკის დარტყმის შედეგად ჭკუაშეშლილთა მსგავსად, წინ დაუხედავად და შეუბრალებლად ცდილობენ ხალხის ნაოფლარი გროშების უშრომელად მითვისებას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَمۡحَقُ ٱللَّهُ ٱلرِّبَوٰاْ وَيُرۡبِي ٱلصَّدَقَٰتِۗ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ
აკნინებს ვახშს ალლაჰი და ამრავლებს მოწყალებას*. არ უყვარს ალლაჰს არცერთი ურწმუნო და ცოდვილი.
*ალლაჰი აკნინებს და ანადგურებს მევახშეობით მოგებულ ჰარამ ქონებას, რომელსაც არანაირი ხვავი-ბარაქა არ მოაქვს; ხოლო ზექათისა და მოწყალების გემღების ჰალალ ქონებას ამრავლებს და ბარაქას ჰმატებს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ لَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ჭეშმარიტად, რომელთაც ირწმუნეს, ჰქმნეს კეთილი, აღასრულეს ნამაზი და გაიღეს ზექათი, – მათ ღმერთთანაა ჯილდო თავიანთი, და მათ არც შიში ელით, არცა დამწუხრება.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
ეი, თქვენ, რომელთაც იწმუნეთ! რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და მიატოვეთ ვახში, რაც დაგრჩათ (ასაღები), თუ ხართ თქვენ მორწმუნენი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ فَأۡذَنُواْ بِحَرۡبٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۖ وَإِن تُبۡتُمۡ فَلَكُمۡ رُءُوسُ أَمۡوَٰلِكُمۡ لَا تَظۡلِمُونَ وَلَا تُظۡلَمُونَ
– და თუ მაინც არ მოიშალოთ, მაშინ იცოდეთ ალლაჰისა და მისი შუამავლის მხრიდან გამოცხადებული ომის შესახებ; ხოლო თუ მოინანიებთ, თქვენი ქონების ძირი – თქვენი კუთვნილებაა. არც სხვას მოექცეთ უსამართლოდ და არც თქვენ იყოთ მსხვერპლი უსამართლობისა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَإِن كَانَ ذُو عُسۡرَةٖ فَنَظِرَةٌ إِلَىٰ مَيۡسَرَةٖۚ وَأَن تَصَدَّقُواْ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
თუკი სიდუხჭირეშია (მევალე), მაშინ მანამდე ადროვეთ, ვიდრე გადახდის უნარი ექნებოდეს, და თუ სამოწყალოდ დაუტოვებთ (ვალს ან მის ნაწილს), ეს უფრო ხეირიანია თქვენთვის, რომ იცოდეთ.
Tefsiri na arapskom jeziku:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا تُرۡجَعُونَ فِيهِ إِلَى ٱللَّهِۖ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
გეშინოდეთ იმ დღისა, როცა ალლაჰთან იქნებით დაბრუნებულნი. შემდეგ ყოველ სულს მიეგება იგი, რაც მას მოუხვეჭავს, და არ შეეხებათ მათ უსამართლობა.
Tefsiri na arapskom jeziku:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيۡنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَٱكۡتُبُوهُۚ وَلۡيَكۡتُب بَّيۡنَكُمۡ كَاتِبُۢ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَلَا يَأۡبَ كَاتِبٌ أَن يَكۡتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ ٱللَّهُۚ فَلۡيَكۡتُبۡ وَلۡيُمۡلِلِ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥ وَلَا يَبۡخَسۡ مِنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ فَإِن كَانَ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ سَفِيهًا أَوۡ ضَعِيفًا أَوۡ لَا يَسۡتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلۡيُمۡلِلۡ وَلِيُّهُۥ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَٱسۡتَشۡهِدُواْ شَهِيدَيۡنِ مِن رِّجَالِكُمۡۖ فَإِن لَّمۡ يَكُونَا رَجُلَيۡنِ فَرَجُلٞ وَٱمۡرَأَتَانِ مِمَّن تَرۡضَوۡنَ مِنَ ٱلشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحۡدَىٰهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحۡدَىٰهُمَا ٱلۡأُخۡرَىٰۚ وَلَا يَأۡبَ ٱلشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْۚ وَلَا تَسۡـَٔمُوٓاْ أَن تَكۡتُبُوهُ صَغِيرًا أَوۡ كَبِيرًا إِلَىٰٓ أَجَلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِ وَأَقۡوَمُ لِلشَّهَٰدَةِ وَأَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَرۡتَابُوٓاْ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً حَاضِرَةٗ تُدِيرُونَهَا بَيۡنَكُمۡ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَلَّا تَكۡتُبُوهَاۗ وَأَشۡهِدُوٓاْ إِذَا تَبَايَعۡتُمۡۚ وَلَا يُضَآرَّ كَاتِبٞ وَلَا شَهِيدٞۚ وَإِن تَفۡعَلُواْ فَإِنَّهُۥ فُسُوقُۢ بِكُمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱللَّهُۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! თუ ვალს დაიდებთ* გარკვეული დროით, მაშინვე ჩაიწერეთ იგი. აუცილებელია, თქვენ შორის არსებული გარიგება ჩამწერმა გააფორმოს სამართლიანად. არ გადაუხვიოს ჩამწერმა იმგვარად ჩაწერას, როგორც ალლაჰმა ასწავლა მას. – ჩაწეროს, ხოლო უკარნახოს მან, ვინც ვალი დაიდო. ეშინოდეს თავისი ღმერთისა, ალლაჰისა, და არაფერი მიაკლოს მას (სწორად ჩაწერას). ხოლო თუ ჭკუასუსტია ან უძლური, ან კიდევ კარნახი არ შეუძლია მას, ვინც ვალი დაიდო, მაშინ მისმა მეურვემ უკარნახოს სამართლიანად. ორი კაციც დაიმოწმეთ თქვენგან (გარიგებისას), ხოლო თუ ორი კაცი არ იქნება, მაშინ ერთი კაცი და ორი ქალი, – იმ მოწმეთაგან, რომელთა მიმართაც ხართ კმაყოფილნი. თუ შეცდება ერთი-ერთი მათგანი (იმ ორი ქალიდან), – მეორემ შეახსენოს. არ შედრკნენ მოწმეები, როდესაც მიიწვევენ და არც ჩაწერა დაიზარონ ვალისა თავისი ვადით – მცირე იქნება თუ დიდი. ყველაზე სამართლიანია ეს ალლაჰის წინაშე, ყველაზე ძლიერი – მოწმობისთვის და უფრო ხელსაყრელი, რათა ეჭვი არ გაგიჩნდეთ. ხოლო თუ ხელზე ივაჭრებთ ერთმანეთში, მაშინ ცოდვა არ გექნებათ, თუ არ ჩაიწერთ მას. ვაჭრობისას მოწმენი დაიმოწმეთ იმგვარად, რომ არც მწერალს ევნოს და არც მოწმეს, ხოლო თუ ამგვარად არ იქმთ, უეჭველად, ეგ იქნება უღირსი საქციელი თქვენგან. ალლაჰის რიდი გქონდეთ; – ალლაჰი გასწავლით თქვენ; – ალლაჰია ყოვლისმცოდნე.
*ვაჭრობის, სესხის ან შეკვეთის შედეგად.
Tefsiri na arapskom jeziku:
۞ وَإِن كُنتُمۡ عَلَىٰ سَفَرٖ وَلَمۡ تَجِدُواْ كَاتِبٗا فَرِهَٰنٞ مَّقۡبُوضَةٞۖ فَإِنۡ أَمِنَ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا فَلۡيُؤَدِّ ٱلَّذِي ٱؤۡتُمِنَ أَمَٰنَتَهُۥ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥۗ وَلَا تَكۡتُمُواْ ٱلشَّهَٰدَةَۚ وَمَن يَكۡتُمۡهَا فَإِنَّهُۥٓ ءَاثِمٞ قَلۡبُهُۥۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
ხოლო თუ მგზავრობაში იმყოფებით და ვერ პოულობთ ჩამწერს, მაშინ (ვალის სანაცვლოდ) მიღებული საწინდარიც საკმარისია. თუ თქვენ ერთმანეთს ენდეთ*, მაშინ მან, ვისაც ენდნენ, უკან დააბრუნოს ამანათი და რიდი ჰქონდეს მისი ღმერთის, ალლაჰისა. და არ დამალოთ მოწმობა. ვინც მას დამალავს, უეჭველად, მისი გული ცოდვილია. იცის ალლაჰმა ყველაფერი, რასაც თქვენ აკეთებთ.
*თუ მევალე ენდობა მას, ვისაც მისი ჰმართებს და ხელშეკრულების, მოწმეების ან საწინდრის (გირაოს) გარეშე ანდობს თავის უფლებებს.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لِّلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَإِن تُبۡدُواْ مَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ أَوۡ تُخۡفُوهُ يُحَاسِبۡكُم بِهِ ٱللَّهُۖ فَيَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
ალლაჰს ეკუთვნის ყველაფერი, რაცაა ცათა შინა და რაცაა ქვეყანასა ზედა. თუნდ გააცხადოთ, რაცაა თქვენს სულებში, თუნდ დამალოთ იგი, – ალლაჰი პასუხს გაგებინებთ მასზე: აპატიებს მას, ვისაც ინებებს და დასჯის მას, ვისაც ინებებს*. ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
*პატიება იქნება მისი წყალობის გამოვლინება, ხოლო სასჯელი – სამართლიანობის შედეგი.
Tefsiri na arapskom jeziku:
ءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ كُلٌّ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّن رُّسُلِهِۦۚ وَقَالُواْ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۖ غُفۡرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيۡكَ ٱلۡمَصِيرُ
შუამავალმა ირწმუნა ის, რაც მას თავისი ღმეღთისგან ჩაევლინა, – ასევე მორწმუნეებმაც (ირწმუნეს). ირწმუნა ყველამ ალლაჰი, მისი ანგელოზები, მისი წიგნები და მის მიერ წარმოგზავნილი შუამავლები. არ განვასხვავებთ მის მიერ წარმოგზავნილ შუამავალთაგან არცერთს. მათ თქვეს: ,,შევისმინეთ და დავემორჩილეთ*, ღმეღთო ჩვენო, შეგვიწყალე, შენთანაა საბოლოო მისაქციელი".
*შევისმინეთ შენი სიტყვა და ვმორჩილებთ შენს ბრძანებას.
Tefsiri na arapskom jeziku:
لَا يُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ لَهَا مَا كَسَبَتۡ وَعَلَيۡهَا مَا ٱكۡتَسَبَتۡۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذۡنَآ إِن نَّسِينَآ أَوۡ أَخۡطَأۡنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تَحۡمِلۡ عَلَيۡنَآ إِصۡرٗا كَمَا حَمَلۡتَهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلۡنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِۦۖ وَٱعۡفُ عَنَّا وَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَآۚ أَنتَ مَوۡلَىٰنَا فَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
არცერთ სულს არ აკისრებს ალლაჰი იმაზე მეტს, რაც მას შეუძლია. მის სარგოდ იქნება, რაც მოიპოვა (სიკეთით) ან მის საწინააღმდეგოდ იქნება, რაც მოიხვეჭა (უკეთურებით). ღმერთო ჩვენო! არ გვაგებინო პასუხი, თუკი დაგვავიწყდა ან შევცოდეთ. ღმერთო ჩვენო! ნუ დაგვდებ (ისე) მძიმე ტვირთს, როგორც დასდე ჩვენზე ადრე მყოფთ. ღმერთო ჩვენო! ნუ გვატვირთავ იმას, რისი ზიდვაც არ ძალგვიძს. მოგვიტევე, შეგვინდე და შეგვიწყალე ჩვენ. შენა ხარ ჩვენი შემწე და ურწმუნო ხალხზე გვამარჯვე.
Tefsiri na arapskom jeziku:
 
Prijevod značenja Sura: Sura el-Bekara
Indeks sura Broj stranice
 
Prijevod značenja časnog Kur'ana - الترجمة الجورجية - Sadržaj prijevodā

ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الجورجية، بإشراف مركز رواد الترجمة - جار العمل عليها.

Zatvaranje