Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation * - Translations’ Index


Translation of the meanings Surah: Fātir   Ayah:

Fātir

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ جَاعِلِ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلًا أُوْلِيٓ أَجۡنِحَةٖ مَّثۡنَىٰ وَثُلَٰثَ وَرُبَٰعَۚ يَزِيدُ فِي ٱلۡخَلۡقِ مَا يَشَآءُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
1. Paɣibu balibu kam dihitabli ti Naawuni, Ŋuna n-nyεŋun pili sagbana ni tiŋgbani nambu. O (Naawuni) zaŋla Malaaika nima n-leei tuun’ shɛba ban mali kpimkpama ayi yi, ni atata, ni anahinahi. O (Naawuni) pahirila O ni bɔri shεli nama puuni. Achiika! Naawuni nyɛla Toora binshɛɣu kam zuɣu.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحۡمَةٖ فَلَا مُمۡسِكَ لَهَاۖ وَمَا يُمۡسِكۡ فَلَا مُرۡسِلَ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
2. Naawuni ni yolsi ninsalinim’ shɛli O nambɔzɔbo puuni, tɔ! So n­kani yɛn tooi mɔŋ ba li.O mi ni mɔŋ ba shɛli, to so n-kaniyɛn tooi yolsi ba li O nyaaŋa. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Nyɛŋda, Yεmgoliŋga lana.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡۚ هَلۡ مِنۡ خَٰلِقٍ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
3.Yaa yinim’ ninsalinima! Teemi ya Naawuni yolsigu yi zuɣu. Di ni bɔŋɔ, so beni n-nyɛŋun namda ka pa ni Naawuni? O largi yala sagbana ni tiŋgbani ni. Duuma jεmdigu n-kani ni yɛlimaŋli naɣila Ŋuna, ka bozuɣuka bɛŋmalgiri ya (ka chɛri yɛlimaŋli)?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كُذِّبَتۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
4. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Bɛ yi labsi a ʒirilana, tɔ! Achiika! Bɛ daa labsi tuun’ shεba ʒirinim’ poi ni nyini. Yaha! Naawuni sani ka bɛ labsiri yεllikam.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ
5. Yaa yinim’ ninsalinima! Achiika! Naawuni daalikauli nyɛla yεlimaŋli, dinzuɣu,di chɛn ya ka Dunia biεhigu yɔhim ya. Yaha! Di chɛn ya ka yɔhim lana (shintaŋ)yɔhim ya.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمۡ عَدُوّٞ فَٱتَّخِذُوهُ عَدُوًّاۚ إِنَّمَا يَدۡعُواْ حِزۡبَهُۥ لِيَكُونُواْ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِيرِ
6. Achiika! Shintaŋ nyɛla dim’ zaŋ tin ya, dinzuɣugbibi ya o ka o nyɛ yi dima, achiika! O boondila o laɣiŋguni bɛ ti pahi Sa’iir buɣum bihi ni.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٞ كَبِيرٌ
7. Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali, azaaba kpeeni be bɛ zuɣu. Ninvuɣu shεba ban mi ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunviεla, bɛ mali chɛmpaŋ (Naawuni sani), ni laara din galsi.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَمَن زُيِّنَ لَهُۥ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ فَرَءَاهُ حَسَنٗاۖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۖ فَلَا تَذۡهَبۡ نَفۡسُكَ عَلَيۡهِمۡ حَسَرَٰتٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ
8. Di ni bɔŋɔ, ninvuɣuso bɛ ni dihi o o tuumbεri nachinsi, ka o nyari li ka di nyɛla zaɣiviεlli, tɔ! Achiika! Naawuni bɔrgirila O ni bɔri so, ka dolsiri O ni bɔri so. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Di chɛ ka a nyɛvuli bahi yoli bɛ (chɛfurinim’) zuɣu. Achiika! Naawuni mi bɛ tuuntumsa.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَسُقۡنَٰهُ إِلَىٰ بَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَحۡيَيۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ كَذَٰلِكَ ٱلنُّشُورُ
9. Yaha! Naawuni n-nyɛŊuntim pɔhim na, ka di ti dam sagbaŋ, din nyaaŋa ka Ti (Tinim’ Naawuni) kari li n-tahi tiŋgbani shεli ni din kpi, ka Ti zaŋ li neei tiŋgbani maa di kpibu nyaaŋa. Tɔ! Lala n­nyɛ Chiyaama yiɣsibu.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعِزَّةَ فَلِلَّهِ ٱلۡعِزَّةُ جَمِيعًاۚ إِلَيۡهِ يَصۡعَدُ ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ وَٱلۡعَمَلُ ٱلصَّٰلِحُ يَرۡفَعُهُۥۚ وَٱلَّذِينَ يَمۡكُرُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَمَكۡرُ أُوْلَٰٓئِكَ هُوَ يَبُورُ
10. Ninvuɣu so ŋun bɔri tibginsim, tɔ! Tibginsim zaasa bela Naawuni sani, O sani ka yεltɔɣa suŋ duri chana, ka deeri tuunviεlli. Yaha! Ninvuɣu shεba ban nari nabiɛri, tɔ! Azaaba kpeeni be bɛ zuɣu (Zaadali). Yaha! Bannim’ nabiεri nyɛla din yɛn bahi yoli.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ جَعَلَكُمۡ أَزۡوَٰجٗاۚ وَمَا تَحۡمِلُ مِنۡ أُنثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلۡمِهِۦۚ وَمَا يُعَمَّرُ مِن مُّعَمَّرٖ وَلَا يُنقَصُ مِنۡ عُمُرِهِۦٓ إِلَّا فِي كِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
11. Yaha! Naawuni nam ya mi (Annabi Adam) ni taŋkpaɣu, din nyaaŋa ka O nam ya ni maniyyi (dablim kom), ka naan zaŋ ya leei balibu buyi. Paɣa so mi ku tooi niŋ puwa, bee ka o dɔɣi, naɣilani O baŋsim. Yaha! Nyɛvuli lana so nyɛvuli bi pahira, shɛli mi bi boori o nyɛvuli puuni, naɣila di sabi mi m-be litaafi (Lauhul Mahfuuzu) puuni. Achiika! Lala maa nyɛla soochi n-zaŋ ti Naawuni.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡبَحۡرَانِ هَٰذَا عَذۡبٞ فُرَاتٞ سَآئِغٞ شَرَابُهُۥ وَهَٰذَا مِلۡحٌ أُجَاجٞۖ وَمِن كُلّٖ تَأۡكُلُونَ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَتَسۡتَخۡرِجُونَ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَاۖ وَتَرَى ٱلۡفُلۡكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
12. Mɔɣa ayi kom ku niŋ yim. Ŋɔ maa nyɛla din nyεɣisa ka malisa, ka di valibu nyɛ tuŋ (soochi), ka ŋɔ maa nyɛ yεlimkom din chibgi. Yaha! Di mɔɣa ayi maa ni, ka yi (ninsalinim’) ŋubri nimballi (zahim), ka lahi yihiri nachinsi binyεr’ shεŋa yini yεri li. Yaha! Ka a nya ŋarima ka di nyɛla din ŋmari kom maa puuni chana, domin yi bo O pini puuni shεli, domin achiika! Yi leei ninvuɣu shɛba ban paɣi (Naawuni).
Arabic explanations of the Qur’an:
يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ لَهُ ٱلۡمُلۡكُۚ وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مَا يَمۡلِكُونَ مِن قِطۡمِيرٍ
13. Ozaŋdila yuŋ m-kpεhiri wuntaŋ’ ni, ka zaŋdi wuntaŋ’ m-kpεhiri yuŋ ni, ka baligi wuntaŋ’ mini goli, ka di zaɣiyini kam chana hali ni sahamirili. Ŋuna nnyɛ Naawuni yi Duuma, Ŋuna n-su nam. Yaha! Yi ni jεmdi binyεr’ shεŋa ka pa ni Ŋuna maa, bɛ ka dobino kpilli binyɛm yiko.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِن تَدۡعُوهُمۡ لَا يَسۡمَعُواْ دُعَآءَكُمۡ وَلَوۡ سَمِعُواْ مَا ٱسۡتَجَابُواْ لَكُمۡۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُونَ بِشِرۡكِكُمۡۚ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثۡلُ خَبِيرٖ
14. Yi yi boli ba (buɣa maa), bɛ ku wum, hali bɛ yi wum, bɛ ku tooi saɣi yi bolgu maa. Yaha! Zaadali, bɛ niti zaɣisi kadama yi daa bi jɛm ba. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! So ku tooi ti a di (dindali maa) lahibali kamani Duuma So Ŋun mi din sɔɣi maa.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ أَنتُمُ ٱلۡفُقَرَآءُ إِلَى ٱللَّهِۖ وَٱللَّهُ هُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
15. Yaa yinim’ ninsalinima! Yi nyɛla ban mali bukaata zaŋ chaŋ Naawuni sani. Yaha! Naawuni nyɛla Bundana, Duuma paɣirigu.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَأۡتِ بِخَلۡقٖ جَدِيدٖ
16. O (Naawuni) yi bɔra, kaO nyεhi ya, ka tahi binnamdi pala na.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ بِعَزِيزٖ
17. Yaha! Di lala maa pala din yɛn tooi nyεŋ Naawuni.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ وَإِن تَدۡعُ مُثۡقَلَةٌ إِلَىٰ حِمۡلِهَا لَا يُحۡمَلۡ مِنۡهُ شَيۡءٞ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰٓۗ إِنَّمَا تُنذِرُ ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُم بِٱلۡغَيۡبِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَۚ وَمَن تَزَكَّىٰ فَإِنَّمَا يَتَزَكَّىٰ لِنَفۡسِهِۦۚ وَإِلَى ٱللَّهِ ٱلۡمَصِيرُ
18. Yaha! Nyɛvuli shεli din mali taali ti ku tooi ʒi di nyɛvuli kpee taali (Zaadali) Yaha! Hali di yi niŋ ka nyɛvuli din ʒiri ʒilitibsili yi boli so ni o ti ʒili o, tɔ!Bɛ ku ʒili o shεli di puuni, hali o yi nyεla dɔɣim. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A saɣisirila ninvuɣu shεba ban zɔri bɛ Duuma (Naawuni) ni ashilo ni, ka puhi jiŋli. Yaha! Ŋun niŋ kasi, tɔ! O maŋ’ zuɣukao niŋ kasi. Labbu shee nyɛla Naawuni sani.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ
19. Yaha! Zom mini ninneei ku niŋ yim.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا ٱلظُّلُمَٰتُ وَلَا ٱلنُّورُ
20. Zimsim mi mini neesim ku niŋ yim.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا ٱلظِّلُّ وَلَا ٱلۡحَرُورُ
21. Lala ka mahim mini wuntaŋ’ tulum ku niŋ yim.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَحۡيَآءُ وَلَا ٱلۡأَمۡوَٰتُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُسۡمِعُ مَن يَشَآءُۖ وَمَآ أَنتَ بِمُسۡمِعٖ مَّن فِي ٱلۡقُبُورِ
22. Yaha! Kpiimbi mini ban mali nyɛvuya ku niŋ yim. Achiika! Naawuni ni bɔriso ka Ochɛ ka o wumdi wa’azu. (Yaa nyini Annabi)! A mi ku tooi chɛ ka ban be gbala ni wum yεltɔɣa.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنۡ أَنتَ إِلَّا نَذِيرٌ
23. (Yaa nyini Annabi)! A pa so naɣila valsigulana (wa’azulana).
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗاۚ وَإِن مِّنۡ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٞ
24. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) tim a mi ni yɛlimaŋli ka a nyɛla ŋun tiri suhupɛlli lahibali, ka lahi nyɛŋun kpɛhiri dabiɛm (ni buɣum). Yaha! Tiŋgbani shɛli n-kani naɣila valsigulana so daa kana di punni na.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَبِٱلزُّبُرِ وَبِٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُنِيرِ
25.Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Bɛ yi labsi a ʒirilana, tɔ! Achiika! Ninvuɣu shεba ban daa kana pɔi ni bana (Maka chɛfurinim’ maa) daa labsi bɛ tuumba ʒirinima. Bɛ tuumba daa kaba na ni dalirinim’ din be polo ni, ni kundi nima, ni kundi’ shεŋa din mali neesim.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَخَذۡتُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۖ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
26. Din nyaaŋa, ka N (Mani Naawuni) gbaai ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa, ka wula n-daa leei nyɛ ban zaɣisi N yεltɔɣa maa bahigu?
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ ثَمَرَٰتٖ مُّخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهَاۚ وَمِنَ ٱلۡجِبَالِ جُدَدُۢ بِيضٞ وَحُمۡرٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٞ
27. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di nibɔŋɔ, a bi nya kadama Naawuni n-nyɛŊun siɣisi kom na zuɣusaa, ka Ti zaŋ li n-yihi binwola din nimgbiŋkom nyɛ koŋkoba, ka zoya puuni mali din booi zaɣipɛlli ni zaɣiʒee, ka di nimgbiŋkom nyɛ koŋkoba, ka shεŋa mi sabgi pam.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ وَٱلدَّوَآبِّ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ مُخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ كَذَٰلِكَۗ إِنَّمَا يَخۡشَى ٱللَّهَ مِنۡ عِبَادِهِ ٱلۡعُلَمَٰٓؤُاْۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ
28. Yaha! Di be ninsalinim’ puuni, ni mɔɣini mini yiŋbiŋkobri, ban nimgbiŋkom nyɛ koŋkoba. Achiika! Baŋdiba nnyɛ ban zɔri Naawuni O daba puuni. Achiika! Naawuni nyɛla Nyεŋda, Chεmpaŋlana.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ يَرۡجُونَ تِجَٰرَةٗ لَّن تَبُورَ
29. Achiika! Ninvuɣu shεba ban karindi Naawuni litaafi (Alku’aani), ka puhiri jiŋli, ka dihiri ni Ti (Tinim’ Naawuni) ni largi ba shɛli sɔɣisinli ni polo ni, ka di nyɛla bɛ niŋdila kore ni daguli din ka ashaara (dina n-nyɛ laara).
Arabic explanations of the Qur’an:
لِيُوَفِّيَهُمۡ أُجُورَهُمۡ وَيَزِيدَهُم مِّن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ غَفُورٞ شَكُورٞ
30. Domin O (Naawuni) ti pali ba bɛ laara (sanyoo), ka pahi ba O pini puuni. Achiika! O nyɛla Chεmpaŋlana, Ŋun paɣira.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ هُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِعِبَادِهِۦ لَخَبِيرُۢ بَصِيرٞ
31. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) ni siɣisi shɛli wahayi n-ti a na litaafi (Alkur’aani) puuni nyɛla yεlimaŋli, ka di nyɛ din tiri litaafi shɛŋa din daŋ di tooni maa yɛlimaŋli (kamani Attaura mini Injiila, n-ti pahi Zabura bee Psalms). Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun mi din sɔɣi, Nyara.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَوۡرَثۡنَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِينَ ٱصۡطَفَيۡنَا مِنۡ عِبَادِنَاۖ فَمِنۡهُمۡ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ وَمِنۡهُم مُّقۡتَصِدٞ وَمِنۡهُمۡ سَابِقُۢ بِٱلۡخَيۡرَٰتِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ
32. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ litaafi maa (Alkur’aani) fali n-dihi ninvuɣu shεba Ti ni gahim Ti daba puuni, dinzuɣu bɛ puuni so beni nnyɛŋun diri o maŋ’ zualinsi, ka bɛ puuni so mi beni m-be sunsuuni, ka bɛ puuni so mi beni n-niŋdi daŋadaŋa ni tuunviɛla tumbu ni Naawuni yεda, dina n-nyɛ tarli din galsi.
Arabic explanations of the Qur’an:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَلُؤۡلُؤٗاۖ وَلِبَاسُهُمۡ فِيهَا حَرِيرٞ
33. Di nyɛla ʒinahigu Daalizanda, ka bɛ yɛn ti kpe li, ka bɛ dihiri ba nachinsi di puuni ni salima mini alulluɣi baŋsi, ka bɛ sitira lahi nyɛ silki di (Alizanda maa) puuni.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَذۡهَبَ عَنَّا ٱلۡحَزَنَۖ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٞ شَكُورٌ
34. Ka bɛ (Alizanda bihi maa) yεli: “Paɣibu balbu kam dihitabli ti Naawuni So Ŋun vuui suhusaɣiŋgu ka chɛ ti. Achiika! Ti Duuma shiri nyɛla Chεmpaŋlana, Ŋun paɣira.”
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٞ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٞ
35. “Ŋuna n-nyɛŊun zaŋ ti ʒili yili shεli din nyɛ kpaliŋkpaa yili O pini puuni, wahala shɛli bee chɔɣinsi mi bi paari ti di puuni.”
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ نَارُ جَهَنَّمَ لَا يُقۡضَىٰ عَلَيۡهِمۡ فَيَمُوتُواْ وَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُم مِّنۡ عَذَابِهَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي كُلَّ كَفُورٖ
36. Yaha! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali, bɛ mali ʒahannama buɣum. Bɛ ti bi yɛn ŋmaai fukumsi shɛli n-ti ba kabɛ kpi (ka vuhi). Yaha! Bɛ tibi yɛn balgi ba di daazaaba. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ŋun kam zooi chɛfuritali samli.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَهُمۡ يَصۡطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ أَوَلَمۡ نُعَمِّرۡكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجَآءَكُمُ ٱلنَّذِيرُۖ فَذُوقُواْ فَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٍ
37. Ka bɛ duhiri bɛ kukoya di (buɣum maa) puuni m-bɔri sɔŋsim (ka yεra): “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Yihimi ti (buɣum ŋɔ ni), ka ti tum tuunviεli shɛli din pa ti ni daa tumdi tuun’ shɛli maa,” (ka Naawuni bɔhi ba): “Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) daa bi tin ya nyɛvuli waɣila (Dunia puuni) ka ŋuŋ kam yɛn niŋ tεha niŋ tεha? Yaha! Wa’azulana (Annabi Muhammadu) daa kan ya na. Dinzuɣu lammi ya (azaaba), zualindiriba ka ŋun yɛnsɔŋ ba.”
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱللَّهَ عَٰلِمُ غَيۡبِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
38. Achiika! Naawuni n-nyɛŊun mi din sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni. Achiika! O nyɛla Ŋun mi din be suhiri ni.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ فَمَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ إِلَّا مَقۡتٗاۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ إِلَّا خَسَارٗا
39. Ŋuna n-nyɛŊun zaŋ ya leei gbaŋlananim’ tiŋgbani yaaŋa zuɣu (ka yi diri di fali ka tiri taba), dinzuɣu ŋun niŋ chεfuritali, tɔ! Ochεfuritali be ozuɣu. Yaha! Chεfurnim’ chεfuritali ku pahi ba shεli bɛ Duuma (Naawuni) sani naɣila sujee. Yaha! Chεfurnim’ chεfuritali ku pahi ba shεli naɣila kɔhilu (ashaara).
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ شُرَكَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُواْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ أَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ كِتَٰبٗا فَهُمۡ عَلَىٰ بَيِّنَتٖ مِّنۡهُۚ بَلۡ إِن يَعِدُ ٱلظَّٰلِمُونَ بَعۡضُهُم بَعۡضًا إِلَّا غُرُورًا
40. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Di ni bɔŋɔ, yi nya yi duuma shɛba yi ni jεmdi ka pa ni Naawuni maa, wuhimi ya ma bɛ ni nam shɛli tiŋgbani yaaŋa zuɣu, ka bee bɛ daa pahila (Naawuni) zuɣu sagbana mini tiŋgbani nambu ni, bee Ti (Tinim’ Naawuni) ti ba la litaafi shεli,ka di chɛ ka bɛ gbibi li ka di nyɛ daliri n-zaŋ ti ba? Chɛli gba! Zualindiriba bi niŋdi taba alikauli shεli naɣila yɔhim.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ وَلَئِن زَالَتَآ إِنۡ أَمۡسَكَهُمَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
41. Achiika! Naawuni n-nyɛ Ŋun gbibi sagbana mini tiŋgbani domin di ti milgi ka chɛ di zaashɛhi zuɣu. Achiika! Di mi yi milgi (ka chɛ di zaashɛhi), tɔ! So nkani yɛn tooi gbaai li n-zali O nyaaŋa. Achiika! O nyɛla Suɣulolana titali, Chεmpaŋlana.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ لَّيَكُونُنَّ أَهۡدَىٰ مِنۡ إِحۡدَى ٱلۡأُمَمِۖ فَلَمَّا جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ مَّا زَادَهُمۡ إِلَّا نُفُورًا
42. Ka bɛ (Maka chεfurnim’) po Naawuni ni bɛ pɔri tariga (ka yɛli ni): “Achiika! Saɣisigulana so yi ka ba na, bɛ ni dolsi gari niriba kam,” saha shεli saɣisigulana (Annabi Muhammadu) ni ti kaba na, di daa bi pahi ba shεli naɣila bɛ zɔrimi (ka chεri yɛlimaŋli).
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱسۡتِكۡبَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَكۡرَ ٱلسَّيِّيِٕۚ وَلَا يَحِيقُ ٱلۡمَكۡرُ ٱلسَّيِّئُ إِلَّا بِأَهۡلِهِۦۚ فَهَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ ٱلۡأَوَّلِينَۚ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَبۡدِيلٗاۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَحۡوِيلًا
43.Ka di nyɛla maŋ’ tibgibu mini nabɛri tiŋgbani yaaŋa zuɣu, nabεri mi bi (sanyoo) luri so zuɣu naɣila di niriba. Di ni bɔŋɔ, bɛ guhirimi ni Naawuni ni daa zaŋ so’ shɛli gbaai kurumbuni nim’ maa ti paai ba, tɔ! Di kariya ka a nya taɣibu ni Naawuni soli, di mi kariya ka a nya gɔŋbu ni Naawuni soli.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَكَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُعۡجِزَهُۥ مِن شَيۡءٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَلِيمٗا قَدِيرٗا
44. Di ni bɔŋɔ,bɛ (Maka chεfurinim’ maa) bi go tiŋgbani yaaŋa zuɣu ka nya ban daa kana poi ni bana maa bahigu ni daa nyɛ shεm, bɛ daa nyɛla ban gari ba yaa. Yaha! Naawuni pala binshɛɣuni yɛn tooi nyɛŋ so sagbana ni tiŋgbani ni. Achiika! O nyɛla Baŋda, Toora.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِمَا كَسَبُواْ مَا تَرَكَ عَلَىٰ ظَهۡرِهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِۦ بَصِيرَۢا
45. Yaha! Naawuni yi di gbaari ninsalinima ni bɛ ni tum shɛli, O naan ku chɛ binneen’ so tiŋgbani yaaŋa zuɣu. Amaa! O naɣisiri mi n-tiri ba hali ni sahamirili. Dinzuɣu, bɛ saha maa yi ti kana, tɔ! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun nyari O daba.
Arabic explanations of the Qur’an:
 
Translation of the meanings Surah: Fātir
Surahs’ Index Page Number
 
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation - Translations’ Index

Translation of the Quran meanings into Dagbani by Muhammad Baba Gutubu

close