Traduction des sens du Noble Coran - Traduction dagbane * - Lexique des traductions


Traduction des sens Sourate: ACH-CHOU’ARÂ’   Verset:

ACH-CHOU’ARÂ’

طسٓمٓ
1. Tā-Siin-Miim (T.S.M.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni].
Les exégèses en arabe:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
2. Ŋɔmaanim’ nyɛla kunduli (Alkur’aani) aayanim’ din kahigiri yɛlli kam polo ni.
Les exégèses en arabe:
لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
3. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Di yi pa shɛlika a kua maŋ’ ni suhusaɣiŋgu domin bɛ (chεfurinim’) bi ti Naawuni yεlimaŋli zuɣu.
Les exégèses en arabe:
إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ
4. Ti (Tinim’ Naawuni) yi bɔra, Ti ni siɣisi ba (chɛfurinim’ maa) alaama shεli ka di yi zuɣusaa na, ka bɛ niŋgoya silim tiŋgbani ni n-ti li.
Les exégèses en arabe:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ
5. Yaha! Teebu (aaya shɛli) na ʒin kaba na din yi Dunia Nambɔzobonaa (Naawuni) sani na, ka nyɛla din yoli sheei na, naɣila bɛ lebimi biri ka chɛ li.
Les exégèses en arabe:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
6. Dinzuɣu, achiika! Bɛ labsi yɛlimaŋli (Alkur’aani) ʒiri, dinzuɣu ni baalim, bɛ ni maandi shεli (azaaba) ansarsi maa lahibaya nyɛla din yɛn kaba na.
Les exégèses en arabe:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ
7. Di ni bɔŋɔ,bɛ bi yuli n-zaŋ chaŋ tiŋgbani kadama di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) yihi (bimbirili) balibu kam din viεla di puuni na.
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
8. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’ maa) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
9. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
وَإِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
10. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teeimi saha shεli a Duuma (Naawuni) ni daa boli Annabi Musa, (ka yεli o): “Cham ninvuɣu shεba ban nyɛ zualindiriba maa sani.”
Les exégèses en arabe:
قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَۚ أَلَا يَتَّقُونَ
11. Bana n-nyɛ Fir’auna niriba. Di nibɔŋɔ,bɛ ku zo Naawuni?
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
12. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiika! Mani zɔrimi ni bɛ ti labsi ma ʒirilana.”
Les exégèses en arabe:
وَيَضِيقُ صَدۡرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ
13. Ka n nyɔɣu muɣi,m mi zinli bɛ lebgira. Dinzuɣu, timmi Haruna sani (ka o ti pahi n zuɣu, ka ti chaŋŋun Fir’auna mini o niriba sani).
Les exégèses en arabe:
وَلَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
14. “Yaha! M-malila taali shɛli bɛ sani, dinzuɣu, ka n-zɔri ni bɛ ti ku ma.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ كَلَّاۖ فَٱذۡهَبَا بِـَٔايَٰتِنَآۖ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ
15. Ka O (Naawuni) yɛli: “Pa lala n-nyɛ li, yi niriba ayi maa cham ni Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima, achiika! Ti nyɛla ban wumda m-pahi yi zuɣu.”
Les exégèses en arabe:
فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
16. “Dinzuɣu cham ya Fir’auna sani, n-ti yεli: “Achiika! Ti niriba ayi ŋɔ nyɛla tuumba ban yi binnamda Duuma sani na.”
Les exégèses en arabe:
أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
17. “Dinzuɣu, chεli Israaila bihi n-ti ti.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ
18. Ka o (Fir’auna) yεli: “Dini bɔŋɔ, ti daa bɛ wumsi a (Musa) ti puuni ka a nyɛla bilεɣu,ka a ʒini ti puuni yuuŋgbaliŋ a nyɛvuli puuni?”
Les exégèses en arabe:
وَفَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَأَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
19. “Ka a ti tum a tuun’shεli ani daa tum la, ka daa be gutulunim’ puuni?”
Les exégèses en arabe:
قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَأَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
20. Ka o (Annabi Musa) yεli: “N-tum li mi ka daa nyɛla ŋun ʒi.”
Les exégèses en arabe:
فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
21. “Dinzuɣu, ka n-zo ka chan ya n-ni daa zo yi dabɛm, ka n Duuma ti ma Annabitali, ka zaŋ ma leei ŋun be tuumba ni.”
Les exégèses en arabe:
وَتِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
22. Yaha! Di daa nyɛla yolsibu ka a yolsi ma, ka ti mali li m-bɔhiri ma namgbani kpalikom, domin a zaŋ Israaila bihi leei daba zuɣu.
Les exégèses en arabe:
قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
23. Ka Fir’auna yεli: “Ka bo n-leei nyɛ binnamda Duuma?”
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
24. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Sagbana ni tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, yi yi nyɛla ban ti Naawuni yεlimaŋli.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ
25. Ka o (Fir’auna) yεli ninvuɣu shεba ban gili o maa: “Di ni bɔŋɔ, yi ku wum (lahiʒiba dimbɔŋɔ maa)?
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
26. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yi mini yi banim’ ban daŋ tooni maa Duuma.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ
27. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! Yi tuun’ so bɛ ni tim na yi sani maa nyɛla yinyaa.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ
28. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Ŋuna n-nyɛ wulimpuhili mini wulinluhili, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, yi yi nyɛla ninvuɣu shεba ban mali haŋkali.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ
29. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! A yi gbubi so ka o nyɛ duuma ka di pa ni mani, tɔ! Achiika! N-nyɛla Ŋun yɛn zaŋ a m-pahi dansarika nim’ puuni.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ
30. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Hali di yi niŋ ka n-ka a na ni binshɛɣu polo ni?”
Les exégèses en arabe:
قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
31. Ka o (Fir’auna) yεli: “Ayi nyɛla yεlimaŋlilana, tɔ! Nyin tahimi li na.”
Les exégèses en arabe:
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
32. Ka o (Annabi Musa) zaŋ o jaangbee n-labi tiŋgbani ni, ka di leei wahu polo ni.
Les exégèses en arabe:
وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
33. Ka o (Annabi Musa) yihi o nuu, ka di nyεɣisira (ka wuntaŋ’ la) n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban lihira.
Les exégèses en arabe:
قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
34. Ka o (Fir’auna) yεli kpambaliba ban gili o maa: “Achiika! Ŋumbɔŋɔ nyɛla sihiralana so ŋun nyɛ baŋda.”
Les exégèses en arabe:
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
35. “Ka o bɔri ni o yihi ya yi tiŋgbani ni ni o sihira maa, dinzuɣu saawɔra dini ka yi mali yɛn ti ma?”
Les exégèses en arabe:
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
36. Ka bɛ (kpambaliba maa) yεli: “Naɣisim n-ti o mini o mabia (Haruna) maa, ka tim tiŋsi ni n-ti laɣim sihiranim’ na (ka bɛ mini Musa maa ti kpa taba).”
Les exégèses en arabe:
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ
37. “Bɛ ni ka a na ni sihiralana kam ŋun nyɛ baŋda.”
Les exégèses en arabe:
فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
38. Ka bɛ laɣim sihiranim’ saha shεli dabsimirili.
Les exégèses en arabe:
وَقِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ
39. Ka bɛ naan yεli niriba: “Di ni bɔŋɔ, yi nyɛla ban yɛn laɣim?”
Les exégèses en arabe:
لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
40. “Achiika! Ti nyɛla ban yɛn doli sihiranim’ maa, dindeei yi niŋ ka bɛ nyɛ nasara (Musa zuɣu).”
Les exégèses en arabe:
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
41. Saha shεli sihiranim’ maa ni ka na, ka bɛ yεli Fir’auna: “Di ni bɔŋɔ, ti mali sanyo’ shεli diyi niŋ ka tinima n-nyɛ nasara?"
Les exégèses en arabe:
قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
42. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! Ka yi lahi yɛn pahi ban miri ma ni.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
43. Ka Annabi Musa yεli ba (sihiranim’ maa): “Zaŋmi ya yi ni yɛn labi shɛli maa n-labi.”
Les exégèses en arabe:
فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَعِصِيَّهُمۡ وَقَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
44. Ka bɛ (sihiranim’ maa) zaŋ bɛ gabsi mini dari n-labi tiŋgbani ni, ka yεli: “Ni Fir’auna nyɛŋsim daalibarika, Ti shiri nyɛla ban yɛn nyɛŋ Musa.”
Les exégèses en arabe:
فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
45. Ka o (Annabi) Musa zaŋ o jaangbee labi (tiŋgbani ni), ka di leei waɣumahili, ka mali bɛ (sihiranim’ maa) ni namdi ʒiri shɛŋa maa n­vaanda.
Les exégèses en arabe:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
46. Ka sihiranim’ maa lu tiŋgbani ni, ka nyɛla ban niŋ suzuuda.
Les exégèses en arabe:
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
47. Ka bɛ yεli: “Ti ti binnamda Duuma yεlimaŋli.”
Les exégèses en arabe:
رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
48. “Annabi Musa mini Annabi Haruna Duuma.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
49. Ka o (Fir’auna) yεli: “Dini bɔŋɔ, yi tio la yεlimaŋli, pɔi ka n-na bi saɣi tin ya? Achiika! Ŋuna (Musa) n-nyɛ yi kpεma ŋun wuhi ya sihiri maa, dinzuɣu ni baalim yi ni baŋ. Achiika! N-ni ŋmahi yi nuhi ni yi napona ka di wolgi ni taba. Yaha! Achiika! N-ni kpahi yi zaasa namgbaniyini n-yili zuɣusaa.”
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ لَا ضَيۡرَۖ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
50. Ka bɛ (sihiranim’ maa) yεli: “Di kabɛrim shɛli, ti nyɛla ban yɛn ŋmalgi nlabi ti Duuma (Naawuni) sani.”
Les exégèses en arabe:
إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
51. Achiika! Ti niŋdi kore ni ti Duuma (Naawuni) chɛ ti taya m-paŋ ti, dama tinim’ n-nyɛ ban ti Naawuni yεlimaŋli pilgu.”
Les exégèses en arabe:
۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
52. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim ni wahayi n-zaŋ chaŋ Annabi Musa sani (ka yεli o): “ZaŋmiNdaba kayiyiyuŋ. Achiika! Yi nyɛla bɛ (Fir’auna mini o niriba) ni yɛn doli shɛba nyaaŋa.”
Les exégèses en arabe:
فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
53. Ka Fir’auna tim tiŋsini ni bɛ ti laɣim tobbihi na.
Les exégèses en arabe:
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ
54. (Ka yεli): “Achiika! Bambɔŋɔnima (Israaila bihi) nyɛla zamaatu bɛla.”
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ
55. “Yaha! Achiika! Bɛ mi nyɛla ban yiɣisiri ti suhi.”
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ
56. “Achiika! Ti mi zaasa nyɛla ban ʒiya guhira.”
Les exégèses en arabe:
فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
57. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yihi ba (Fir’auna mini o niriba) puri mini kobilnin’ shɛŋa puuni.
Les exégèses en arabe:
وَكُنُوزٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ
58. Ni bɛ daarzichi mini zaashekara maa ni.
Les exégèses en arabe:
كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
59. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li (Fir’auna mini o niriba yiŋsi) n­dihi Israaila bihi fali.
Les exégèses en arabe:
فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ
60. Ka bɛ (Fir’auna mini o niriba) kari doli ba (Israaila bihi) wuntaŋpalli.
Les exégèses en arabe:
فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ
61. Saha shεli zamaatu biba ayi maa ni daa nya taba, ka Annabi Musa niriba maa yεli: “Achiika! Ti nyɛla bɛ ni yɛn liri ninvuɣu shεba.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
62. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Pa lala nnyɛ li, achiika! M-mini n Duuma m-be. Achiika! Ni baalim, n Duuma nyɛla ŋun yɛn dolsi ma (Oni wuhi ma ti ni yεn niŋ shεm tilgi ka chε Fir’auna).”
Les exégèses en arabe:
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَۖ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ
63. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim ni wahayi n-zaŋ chaŋ Annabi Musa sani, (ka yεli o): “Zaŋmi a jaangbee ŋɔ maa nfiεbi mɔɣili kom maa,” ka di piri piri (ka ŋma soya ni yεɣayεɣa di puuni), ka yεɣili kam leei kamani zolikarili la.
Les exégèses en arabe:
وَأَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ
64. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ninvuɣu shɛba (Fir’auna ni o niriba) m-miri (mɔɣili maa ni) na.
Les exégèses en arabe:
وَأَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
65. Ka Ti tilgi Annabi Musa n-ti pahi o mini ban be namgbaniyini (ka chɛ kom maa dibu).
Les exégèses en arabe:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
66. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka kom di ninvuɣu shεba (Fir’auna mini o niriba).
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
67. Achiika! Ŋɔ puuni mali kpahimbu (n-zaŋ ti ninsalinima). Amaa! Bɛ pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
68. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεnda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ
69. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Karimmi ba Annabi Ibrahima lahibali.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ
70. Saha shεli oni daa yεli o ba mini o niriba: “Bo ka yi leei jεmda?
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ
71.Ka bɛ yεli: “Ti jεmdila buɣa, ti mi kuli bela di ni wuntaŋ’ ni di luwa.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ
72. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Di nibɔŋɔ,bɛ wumdi ya saha shɛli yi yi ti boondi ba?”
Les exégèses en arabe:
أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ
73. Bee di niŋdi ya la ya anfaani shεli bee chuuta?
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
74. Ka bɛ yεli: “Chɛli gba! Ti paaila ti banim’ ka bɛ niŋdi lala.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
75. Kao yεli: “Dini bɔŋɔ,yi nya yinidaa jεmdi shɛli maa.”
Les exégèses en arabe:
أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ
76. Yi mini yi banim’ ban daa daŋ tooni maa?
Les exégèses en arabe:
فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
77-“Achiika! Bɛ (yi buɣa maa) nyɛla dimba ti ma, naɣila binnamda Duuma.”
Les exégèses en arabe:
ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ
78. “Ŋuna n-nyɛŊun nam ma, Ŋuna n-lahi nyɛŊun dolsiri ma.”
Les exégèses en arabe:
وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ
79. “Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun dihiri ma, ka nyuhiri ma.”
Les exégèses en arabe:
وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ
80. “Yaha! N-yi ti gbaai doro, Ŋuna n-nyɛŊun tiri ma alaafee.”
Les exégèses en arabe:
وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ
81. “Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun yɛn ti kuma, ka ti lahi neei ma (Zaadali).”
Les exégèses en arabe:
وَٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيٓـَٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ
82. “Yaha! Ŋuna ka n-niŋdi kore ni Oti chɛ n-taya paŋ ma Sanyoodali.”
Les exégèses en arabe:
رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
83. “Yaa n Dumma (Naawuni)! Tim ma yεmgoliŋga (Annabitali), ka zaŋ ma niŋ ninvuɣu suma ni (Zaadali).”
Les exégèses en arabe:
وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
84. “Yaha! Zaŋmi ma zali ka m-mali paɣirisuŋ bahigunim’ puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ
85. “Yaha! Zaŋmima niŋ ban diri ni’ima da Alizanda falidiriba puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
86. “Yaha! Chεli paŋ m ba, dama achiika! O nyɛla ŋun be ninvuɣu shεba ban bɔrgi puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَلَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ
87. “Yaha! Di dihi ma vi dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti yiɣisi ba (binnamda).”
Les exégèses en arabe:
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ
88. “Dabsi’ shεli liɣiri mini bihi ni ti bi yɛn niŋ anfaani shεli.”
Les exégèses en arabe:
إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ
89. “Naɣila ninvuɣu so ŋun kana Naawuni sani ni suhu shεli din niŋ kasi.”
Les exégèses en arabe:
وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ
90. Yaha! Ka bɛ vuui Alizanda miri wuntizɔriba.
Les exégèses en arabe:
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ
91. Ka bɛ yihi ʒehiimi buɣum polo ni n-zaŋ wuhi ninvuɣu shεba ban bɔrgi.
Les exégèses en arabe:
وَقِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
92. Ka bɛ (Malaaikanim’) yεli ba: “Yapolo ka yi ni daa jεmdi binyεr’ shεŋa la be?”
Les exégèses en arabe:
مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ
93. Ka di pa ni Naawuni. Di ni bɔŋɔ,bɛ ni tooi sɔŋ ya, bee ka bɛ sɔŋ bɛ maŋa?”
Les exégèses en arabe:
فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَٱلۡغَاوُۥنَ
94. Ka bɛ lebi ba (buɣa maa) pili di (buɣum maa) ni, n-ti pahi ban daa jɛmdi ba maa.
Les exégèses en arabe:
وَجُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ
95. Ni shintaŋ tobbihi namgbaniyini.
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ وَهُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ
96. Ka bɛ (buɣum bihi) yεli, ka nyɛla ban be di puuni n-zabri ni taba.
Les exégèses en arabe:
تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
97. (Ka yɛra): “Naawuni zuɣu, ti daa shiri nyɛla ban be birginsim din be polo ni (Dunia puuni).”
Les exégèses en arabe:
إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
98. “Saha shεli ti ni daa mali ya (yi buɣa maa) m-maɣisiri binnamda Duuma la.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ
99. “Yaha! Pa so n-daa birgi ti naɣila bibɛhi.”
Les exégèses en arabe:
فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ
100. “Dinzuɣu, ti ka ban yɛn suhudee ti.”
Les exégèses en arabe:
وَلَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ
101. “Yaha! Ti ka zo so ŋun yɛn taɣi ti (ka chɛ Naawuni daazaaba).”
Les exégèses en arabe:
فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
102. “Dinzuɣu, ti yi di naan tooi nya soli n-di labi (Dunia puuni), ka ti gba di pahi ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli puuni.”
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
103. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
104. Yaha! (Yaa nyini Annbai)! Achiika! A Duuma nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
105. Annabi Nuhu niriba daa labsi (Naawuni) tuumba ʒirinima.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
106. Saha shεli bɛ mabia Nuhu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Les exégèses en arabe:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
107. “Achiika! Mani nyɛla (Naawuni) tumo polo ni n-zaŋ tin ya.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
108. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
109. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
110. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
۞ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ
111. Ka bɛ yεli: “Ti (asanzanim’) ti ma yεlimaŋli ka tarimba doli a?”
Les exégèses en arabe:
قَالَ وَمَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
112. Ka o (Annabi Nuhu) yεli: “Mani ka bɛ ni tumdi tuun’ shɛli baŋsim.”
Les exégèses en arabe:
إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّيۖ لَوۡ تَشۡعُرُونَ
113. “Bɛ saliya bi ʒi so zuɣu m-pahila n Duuma (Naawuni), yi yi di nyɛla ninvuɣu shɛba ban mi.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
114. Yaha! M-pala ŋun yɛn kari ban ti Naawuni yɛlimaŋli maa.”
Les exégèses en arabe:
إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
115. “M-pala so m-pahila saɣisigu lana polo ni.”
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ
116. Ka bɛ (chɛfurinim’) yεli: “Yaa nyini Nuhu! A yi bi chɛ (a ni yεri shεli maa), achiika! A nyɛla ti ni yɛn labi so kuɣa.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ
117. Ka o (Annabi Nuhu) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiika! N niriba labsi mala ʒirilana.”
Les exégèses en arabe:
فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَبَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
118. “Dinzuɣu, niŋmi fukumsi m mini ba sunsuuni ni yεlimaŋli, ka gu m mini ban ti Naawuni yɛlimaŋli maa.”
Les exégèses en arabe:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
119. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o mini ban be ŋarim shεli din pali la puuni.
Les exégèses en arabe:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ
120. Din nyaaŋa, ka Ti chɛ ka kom di ninvuɣu shεba ban kpalim maa.
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
121. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yɛlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
122. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔoboznaa.
Les exégèses en arabe:
كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
123. Aadunim’ (Annabi Hudu niriba) daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
124. Saha shεli bɛ mabia Hudu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?
Les exégèses en arabe:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
125. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so ŋun mali yɛmbahiga n-zaŋ tin ya.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
126. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
127. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Les exégèses en arabe:
أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ
128. “Di ni bɔŋɔ, yi miεrila yiliwaɣila tamdi zoli din kam be soli zuɣu,ka nyɛla ban kpεrita?”
Les exégèses en arabe:
وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ
129. “Ka yi gbibi yiliwaɣila maa kamani y shiri nyɛla ban yɛn kpalim (Dunia puuni) la.”
Les exégèses en arabe:
وَإِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ
130. “Yi miyitiyɛn gbahi ninvuɣu shɛba (yi dimba), yi gbahiri ba mi ka nyɛla ban kpahiri yεɣiri tariga.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
131. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ
132. “Yaha! Zom ya (Duuma so) Ŋunyolsi ya niyi nimi shɛli.”
Les exégèses en arabe:
أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَبَنِينَ
133. “O (Naawuni) yolsi ya mi ni biŋkɔbri mini bihi.”
Les exégèses en arabe:
وَجَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ
134. “Ni puri mini kobilnina.”
Les exégèses en arabe:
إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
135. “Achiika! Mani zɔrila dabsi’ titali la daazaaba n-tiri ya.”
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ
136. Ka bɛ yεli: “Di nyɛla yim n-ti ti, a niŋ wa’azu, bee a ka ban niŋdi wa’azu ni.”
Les exégèses en arabe:
إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ
137. (Ka bɛ lahi yɛli): “Ŋɔ (Alkur’aani) maa pa shεli m-pahila kurumbuni nima (daadaanima) ta’ada.”
Les exégèses en arabe:
وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
138. “Yaha! Ti pala ninvuɣu shεba bɛ ni yɛn ti niŋ azaaba.”
Les exégèses en arabe:
فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
139. Ka bɛ labsi o (Annabi Hudu) ʒirilana, ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ba hallaka. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinima) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
140. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
141. Samuudu nim’ (Annabi Salihu niriba) daa labsi (Naawuni) tuumba ʒirinima.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
142. Saha shεli bɛ mabia Salihu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Les exégèses en arabe:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
143. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so Ŋun nyɛ yɛmbahigalana n-tin ya.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
144. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
145. “Yaha! Mani bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo m- pahila binnamda Duuma sani.”
Les exégèses en arabe:
أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ
146. “Di ni bɔŋɔ,bɛ ni chan ya (Dunia) ŋɔ maa puuni, ka yi kuli mali yεmbahiga ʒiya?”
Les exégèses en arabe:
فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
147. “Puri mini kobilnina puuni (ka bɛ kuli yɛn chɛn ya)?
Les exégèses en arabe:
وَزُرُوعٖ وَنَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ
148. “Ni bindira, n-ti pahi dobino binwola din bi.”
Les exégèses en arabe:
وَتَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ
149. “Yaha! Ka yi kpεri zoya puuni ka di leeri yiya n-ti ya, ka nyɛla di baŋdiba.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
150. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَلَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
151. “Yaha! Di doli ya ban saɣinda (barinanim’) yεltɔɣa.”
Les exégèses en arabe:
ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ
152. “Ninvuɣu shεba ban saɣindi tiŋgbani yaaŋa zuɣu,ka bi maanda.”
Les exégèses en arabe:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
153. Ka bɛ yεli: “Achiika! A shiri be shirku ni gbaai shεba ni.”
Les exégèses en arabe:
مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بِـَٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
154. “A pala shɛli m-pahila ninsala ti tatabo, dinzuɣu a yi shiri nyɛla yεlimaŋli lana, tɔ! Nyini tahimi ti alaama shεli na.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَلَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
155. Ka o (Annabi Salihu) yεli: “Naawuni laakumi m-bɔŋɔ, ka omalio kom nyubu dabsili (mɔɣili ŋɔ ni), ka yi gba mali yi nyubu dabsili ka sokam mi li (dinzuɣu miri ya ka yi tooi mɔɣili maa kom naɣila yi nyubu dali).”
Les exégèses en arabe:
وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
156. “Yaha! Di niŋ ya o (laakumi maa) biɛrim shεli, ka dabsi’ titali la daazaaba ti gbaai ya.”
Les exégèses en arabe:
فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ
157. Ka bɛ ku o (Laakumi maa), ka leei ninvuɣu shεba ban yoli tiεm.
Les exégèses en arabe:
فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
158. Ka azaaba gbaai ba. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
159. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaddali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
160. Annabi Lutu niriba daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
161. Saha shεli bɛ mabia Lutu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ yi ku zo Naawuni?”
Les exégèses en arabe:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
162. “Achiika! Mani nyɛla (Naawuni) tumo n-tin ya polo ni.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
163. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
164. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo m-pahila binnamda Duuma sani.”
Les exégèses en arabe:
أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
165. “Di ni bɔŋɔ, yinim’ niŋdila dobba kobe binnamda puuni?”
Les exégèses en arabe:
وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ
166. “Ka yi chεri Naawuni ni nam shɛli n-tin ya yi paɣaba ni? Chɛli gba! Yi nyɛla ninvuɣu shεba ban kpahi yεɣi.”
Les exégèses en arabe:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ
167. Ka bɛ yεli: “Yaa nyini Lutu! Achiika! A yi bi chɛ (lala yεltɔɣa), tɔ! achiika! Ti ni yihi a yɛŋɔ.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ
168. Ka o (Annabi Lutu) yεli: “Achiika! N-nyɛla ŋun je yi tuma ŋɔ maa.”
Les exégèses en arabe:
رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ
169. (Ka oyεli): “Yaa n Duuma (Naawuni)! Tilgim m mini m maligu ka chɛ bɛ tuuntumsa ŋɔ maa.”
Les exégèses en arabe:
فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
170. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o mini o maligu zaasa namgbaniyini.
Les exégèses en arabe:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
171. Naɣila paɣakpeen’ so (Annabi Lutu paɣa) n-daa ti pahi ban kpalim azaaba puuni.
Les exégèses en arabe:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
172. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ninvuɣu shɛba ban kpalim hallaka.
Les exégèses en arabe:
وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ
173. Ka Ti lahi mi sakurli (azaaba) m-pa bɛ zuɣu ka di shiri nyɛla mibu ni yεlimaŋli, ka sa’ shɛli din mi ninvuɣu shɛba bɛ ni daa saɣisi maa daa niŋ din be.
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
174. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
175. Yaha! Achiika! (Yaa nyini Annabi)! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔoboznaa.
Les exégèses en arabe:
كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
176. Aikati nima (Annabi Sayibu niriba) daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Les exégèses en arabe:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
177. Saha shεli Annabi Sayibu ni daa yεli ba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Les exégèses en arabe:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
178. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so ŋun nyɛ yɛmbahigalana n-tin ya.”
Les exégèses en arabe:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
179. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
180. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Les exégèses en arabe:
۞ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ
181. “Palimi ya binzahindigu ka di pahi ya ban filindi zaɣa (muuru) puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ
182. “Yaha! Zahimmi ya ni aadalsi binzahindigu.”
Les exégèses en arabe:
وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
183. “Yaha! Di filindi ya niriba binyεra, ka di saɣindi ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu.”
Les exégèses en arabe:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ
184. “Dinzuɣu, zom ya (Duuma) so Ŋun nam ya, ka nam binnamdi shεŋa ban daŋ yi tooni maa.”
Les exégèses en arabe:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
185. Ka bɛ yεli: “Achiika! A shiri be ninvuɣu shεba shirku ni gbaai puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
186. “Yaha! A pala shɛli m-pahila ninsala ti tatabo. Yaha! Tinim’ tεhi ya ni achiika! A shiri be ʒirinim’ puuni.”
Les exégèses en arabe:
فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
187. “Dinzuɣu, chɛ ka sagbana yεɣ’ shεli ŋmaai lu ti zuɣuna, a yi nyɛla ŋun be yɛlimaŋlinim’ puuni.”
Les exégèses en arabe:
قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
188. Ka o (Annabi Sayibu) yεli: “N Duuma (Naawuni) mi yi tuuntumsa.”
Les exégèses en arabe:
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
189. Ka bɛ labsi o ʒirilana, dinzuɣu ka sagbaŋ dali la[1] daazaaba daa gbaai ba, Achiika! Di daa shiri nyɛla azaaba timsili dali.
[1] Naawuni daa yooilaӡahannama buɣum dindoli bahi ba zuɣusaa na, ka tulim m ɔŋ ba bɛ yiŋsi puuni ӡinibu, din nyaaŋa, ka Naawuni chɛ ka sagbaŋ pani bɛ zuɣusaa leei mahim din maasim paai tariga. Ka Naawuni naan lahi chɛ ka sagbaŋ maa taai ni buɣum lu bɛ zuɣu na. Ka bɛ di n-ti naai, ka leei kamani bɛ ni yi she sakɔɣu ka o be shɛm. Ka bɛ leei tamplim kamani bɛ ni daa kuli bɔri Annabi Sayibu sani kadama o chɛ ka sagbaŋ ŋmaai lu bɛ zuɣu na shɛm.
Les exégèses en arabe:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
190. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
191. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
192. Yaha! Achiika! Di (Alkur’aani) nyɛla bɛ ni siɣisi shεli ka di yi binnamda Duuma sani na.
Les exégèses en arabe:
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
193. Yεmbahiga nyɛvuli (Malaaika Ziblila) n-nyɛŋun siɣisi li na (Naawuni sani).
Les exégèses en arabe:
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
194. A (nyini Annabi Muhammadu) suhi ni, domin a be ban valsiri (ninsalinim’ ni buɣum daazaaba) puuni.
Les exégèses en arabe:
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
195. Ni Larbu zinli polo ni (ka bɛ siɣisi li na).
Les exégèses en arabe:
وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ
196. Yaha! Achiika! Di (Alkur’aani) maa yεltɔɣa be (Naawuni) tuumba ban daŋ tooni maa kundinim’ puuni.
Les exégèses en arabe:
أَوَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
197. Di ni bɔŋɔ, di pala alaama shɛli n-zaŋ ti ba (Maka chεfurinim’) kadama Israaila bihi puuni baŋdiba gba mi li?
Les exégèses en arabe:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ
198. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) yi di siɣisi li (Alkur’aani) na n- ti ti bali shεba ban pa Larbunima.
Les exégèses en arabe:
فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
199. Ka o (Annabi Muhammadu) karim li n-wuhi ba, bɛ naan ku ti li yεlimaŋli.
Les exégèses en arabe:
كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
200. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋdi li (Alkur’aani jɛlinsi) n­kpεhiri bibiɛhi suhiri ni.
Les exégèses en arabe:
لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
201. Bɛ (chεfurinim’) ku ti li yεlimaŋli naɣila bɛ ti kuli nyɛla azaabakpeeni.
Les exégèses en arabe:
فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
202. Dinzuɣu, ka di (azaaba maa) kaba na yim zuɣu,ka bɛ nyɛla ban bi mi.
Les exégèses en arabe:
فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ
203. Dinzuɣu, ka bɛ yεli: “Di ni bɔŋɔ, ti nyɛla bɛ ni yɛn naɣisi n-ti shɛba?”
Les exégèses en arabe:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
204. Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba ka bɛ (chεfurinim’) bɔri ni yom yom?
Les exégèses en arabe:
أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ
205. (Yaa nyini Annabi)! A bi nya kadama Ti (Tinim’ Naawuni) yi chɛ ka bɛ wum nyεɣisim yuuŋgbaliŋ.
Les exégèses en arabe:
ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ
206. Din nyaaŋa, kabɛ ni gbaari ba alikauli (azaaba) shεli maa ti kaba na.
Les exégèses en arabe:
مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ
207. Nyεɣisim shεli bɛ ni daa wumdi maa ku tooi taɣi ba ka chɛ li (Naawuni daazaaba maa).
Les exégèses en arabe:
وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ
208. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin niŋ tiŋgbani shɛli nima hallaka, naɣila di (tiŋ’ maa nim’) malila ban niŋdi ba wa’azu.
Les exégèses en arabe:
ذِكۡرَىٰ وَمَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
209. Ka di nyɛla teebu, Ti mi pala zualindiriba.
Les exégèses en arabe:
وَمَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ
210. Yaha! Pa shintana n-siɣsi li (Alkur’aani) na.
Les exégèses en arabe:
وَمَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَمَا يَسۡتَطِيعُونَ
211. Di mi bi simsi ba (shintana maa), hali bɛ ku tooi siɣisi li na gba.
Les exégèses en arabe:
إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ
212. Achiika! Bɛ (shintana) nyɛla bɛ ni taɣi shεba ka chɛ li (Alkur’aani maa) wumbu.
Les exégèses en arabe:
فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ
213. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Di jεm Duuma so pahi Naawuni zuɣu, ka ti pahi ninvuɣu shεba bɛ ni yɛn ti niŋ azaaba puuni (Zaadali).
Les exégèses en arabe:
وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ
214. Yaha! Valsim a dɔɣiriba ban miri a (n-zaŋ chaŋ Chiyaama daazaaba).
Les exégèses en arabe:
وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
215. Yaha! Siɣisim a kpimkpama n-ti ban ti Naawuni yεlimaŋli ka dola maa.
Les exégèses en arabe:
فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
216. Yaha! Bɛ yi zaɣisi a yɛltɔɣa wumbu, tɔ! Nyin yεlima: “Mani nuu ka yi tuuntumsa puuni.”
Les exégèses en arabe:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ
217. Yaha! Dalimmi (Duuma so) Ŋun nyɛ Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa la zuɣu.
Les exégèses en arabe:
ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ
218. Ŋuna n-nyari a saha shεli a ni yiɣisira (m-puhuri jiŋli yuŋ).
Les exégèses en arabe:
وَتَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ
219. Ni a lebginsim suzuuda niŋdibu puuni.
Les exégèses en arabe:
إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
220. Achiika! Ŋuna (Naawuni) n-nyɛ Wumda, Baŋda.
Les exégèses en arabe:
هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ
221. (Yaa nyini Annabi! Yɛlima): “Di ni bɔŋɔ, n-tim ya lahibali n-zaŋ chaŋ alizin’ shintana ni sheeri so zuɣu?
Les exégèses en arabe:
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
222. Bɛ sheerila ŋun kam nyɛʒirilana, ka kpɛri Naawuni taali zuɣu.
Les exégèses en arabe:
يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَأَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ
223. Bɛ (alizinnim’ maa) maa gbilsirila tibli ni bɛ wum (Malaaikanim’) yɛltɔɣa (ka zaŋ li wuhi baɣisi), ka bɛ pam mi nyɛʒirinima.
Les exégèses en arabe:
وَٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ
224. Yaha! Ma a nya yiliyindiba, ninvuɣu shɛba ban birgi n doli ba.
Les exégèses en arabe:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ
225. (Yaa nyini haŋkali lana)! A bi nya ka bɛ (yiliyindiba maa) dolila soli kam ni n-kuli birinda (ka kpahiri yεɣiri tariga)?
Les exégèses en arabe:
وَأَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ
226. Yaha! Achiika! Bɛ nyɛlaban yεri bɛ ni bi tumdi shɛli.
Les exégèses en arabe:
إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ
227. Naɣila ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunviεla, ka teei Naawuni yɛla pam, ka nyɛ nasara saha shɛli bɛ ni di ba zualinsi naai. Dinzuɣu ni baalim, ninvuɣu shεba ban di zualinsi maa ni ti baŋ luɣushɛli polo bɛ ni yɛn ti ŋmalgi kpa (Zaadali).
Les exégèses en arabe:
 
Traduction des sens Sourate: ACH-CHOU’ARÂ’
Lexique des sourates Numéro de la page
 
Traduction des sens du Noble Coran - Traduction dagbane - Lexique des traductions

Traduction des sens du noble Coran en langue dagbane, par Mouhammad Baba Ghatoubou.

Fermeture