Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - Fassara da Yaren IDagbaniyanci * - Teburin Bayani kan wasu Fassarori


Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Alhajj   Aya:

Suratu Alhajj

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمۡۚ إِنَّ زَلۡزَلَةَ ٱلسَّاعَةِ شَيۡءٌ عَظِيمٞ
1. Yaa yinim’ ninsalinima! Zom ya yi Duuma (Naawuni). Achiika! Chiyaama yiɣisibu saha tiŋgbani damli maa nyɛla binshɛɣu din bara.
Tafsiran larabci:
يَوۡمَ تَرَوۡنَهَا تَذۡهَلُ كُلُّ مُرۡضِعَةٍ عَمَّآ أَرۡضَعَتۡ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمۡلٍ حَمۡلَهَا وَتَرَى ٱلنَّاسَ سُكَٰرَىٰ وَمَا هُم بِسُكَٰرَىٰ وَلَٰكِنَّ عَذَابَ ٱللَّهِ شَدِيدٞ
2. Dabsi’ shɛli yiniyɛn ti nya li (Chiyaama yiɣisibu maa) ka paɣa so ŋun mɔɣisiri bia bihili tam o bia yεla, ka paɣapuulana kam dɔɣi din be o puli ni, ka a nya ninsalinim’ ka bɛ nyɛla ban kuunda, ka mi pala ban nyu dam ka kuunda, amaa! Naawuni daazaaba n-nyɛ din kpɛma.
Tafsiran larabci:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُجَٰدِلُ فِي ٱللَّهِ بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيۡطَٰنٖ مَّرِيدٖ
3. Yaha! Ninsalinim’ puuni shεba beni ŋmεri namgbankpeeni Naawuni yɛltɔɣa ni ka di pala ni baŋsi shεli, ka doli la shintaŋ kam ŋun nyɛ tipawumlilana.
Tafsiran larabci:
كُتِبَ عَلَيۡهِ أَنَّهُۥ مَن تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُۥ يُضِلُّهُۥ وَيَهۡدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ
4. Bɛ (Naawuni) zali zaligu o (shintaŋ) zuɣu ni kadama ŋun ti zaŋ o leei o yura, tɔ! Achiika! O nyɛla ŋun yɛn birgi o, ka boli o n-zaŋ chaŋ sa’iiri (buɣum) daazaaba ni.
Tafsiran larabci:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّنَ ٱلۡبَعۡثِ فَإِنَّا خَلَقۡنَٰكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَةٖ ثُمَّ مِن مُّضۡغَةٖ مُّخَلَّقَةٖ وَغَيۡرِ مُخَلَّقَةٖ لِّنُبَيِّنَ لَكُمۡۚ وَنُقِرُّ فِي ٱلۡأَرۡحَامِ مَا نَشَآءُ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى ثُمَّ نُخۡرِجُكُمۡ طِفۡلٗا ثُمَّ لِتَبۡلُغُوٓاْ أَشُدَّكُمۡۖ وَمِنكُم مَّن يُتَوَفَّىٰ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡلَا يَعۡلَمَ مِنۢ بَعۡدِ عِلۡمٖ شَيۡـٔٗاۚ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ هَامِدَةٗ فَإِذَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهَا ٱلۡمَآءَ ٱهۡتَزَّتۡ وَرَبَتۡ وَأَنۢبَتَتۡ مِن كُلِّ زَوۡجِۭ بَهِيجٖ
5. Yaa yinim’ ninsalinima! Yi yi nyɛla ban be zilsigu puuni n- zaŋ chaŋ Chiyaama yiɣisibu, tɔ! Ti (Tinim’ Naawuni) n-nam ya ni taŋkpaɣu, din nyaaŋa ka Ti nam ya ni maniyyi (dablim kom), din nyaaŋa, ka Ti chɛ ka di leei ʒitalli, din nyaaŋa ka di leei nimkpilli, din nama pali, ni din nama bi pali, domin Ti baŋsi ya (Ti nam yiko). Yaha! Ti zaandila Ti ni bɔri shɛli paɣaba tolaansi puuni hali ni saha shεli (dɔɣim saha). Din nyaaŋa, ka Tiyihi yana ka yinyɛla bilεri, din nyaaŋa kayi ti saɣi daadama. Yaha! Yi puuni so beni ka bɛ yɛn deegi o nyɛvuli (ka o na bi saɣi daadam), ka yi puuni so mi beni ka bɛ labsiri o filiŋ bɛhigu (kurginsim) puuni, domin o ti di lahi mi shɛli milinsi nyaaŋa. Yaha! Ka a nyari tiŋgbani ka di nyɛla din kuui, di yi ti niŋ ka Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisi kom na di zuɣu, ka di dam ka piri, ka yihi bimbirili balibu kam din viɛla na.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَأَنَّهُۥ يُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَأَنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
6. Ŋɔ maa daliri nyɛla achiika! Naawuni n-nyɛ yεlimaŋli. Yaha! Achiika! Ŋuna n-neeri kpiimba. Yaha! Achiika! Ŋuna n-nyɛ Toora binshɛɣu kam zuɣu.
Tafsiran larabci:
وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٞ لَّا رَيۡبَ فِيهَا وَأَنَّ ٱللَّهَ يَبۡعَثُ مَن فِي ٱلۡقُبُورِ
7. Yaha! Achiika! Chiyaama yiɣisibu nyɛla din yɛn kana ka zilsigu shɛli ka di puuni. Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun yɛn ti yiɣisi ban be gbala ni.
Tafsiran larabci:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُجَٰدِلُ فِي ٱللَّهِ بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَلَا هُدٗى وَلَا كِتَٰبٖ مُّنِيرٖ
8. Yaha! Ninsalinim’ puuni, so beni ŋmεri namgbankpeeni Naawuni yεltɔɣanika di pa ni baŋsim shεli, o mi ka dolsigu bee litaafi shεli din mali neesim (din wuhiri o sochibga).
Tafsiran larabci:
ثَانِيَ عِطۡفِهِۦ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۖ لَهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞۖ وَنُذِيقُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
9. Ka o nyɛla ŋun sheendi o niŋgoli, domin o birgi ninsalinim’ ka chɛ Naawuni soli. Tɔ! Filiŋ be ozuɣu Dunia puuni. Yaha! Zaadali ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti lahi yɛn chɛ ka o lam azaaba shɛli din nyɛ buɣum.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتۡ يَدَاكَ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَيۡسَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ
10. (Ka bɛ yɛli o): “Ŋɔ maa (azaaba ŋɔ bi yi shɛlina naɣila) domin a nuhi ayi ni daŋsi tuun’ shɛli. Yaha! Achiika! Naawuni pala Ŋun diri daba zualinsi.
Tafsiran larabci:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَعۡبُدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ حَرۡفٖۖ فَإِنۡ أَصَابَهُۥ خَيۡرٌ ٱطۡمَأَنَّ بِهِۦۖ وَإِنۡ أَصَابَتۡهُ فِتۡنَةٌ ٱنقَلَبَ عَلَىٰ وَجۡهِهِۦ خَسِرَ ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةَۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡخُسۡرَانُ ٱلۡمُبِينُ
11. Yaha! Ninsalinim’ puuni so beni jεmdi Naawuni ni yεɣiyini. Alheeri shεli yipaagi o, ka o niŋ suhudoo ni dina, amaa! Dahindi shεli yi nya o, ka o lebi biri. Tɔ! Oniŋ ashaara Dunia ni Chiyaama, dina n-nyɛ ashaara din be polo ni.
Tafsiran larabci:
يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُۥ وَمَا لَا يَنفَعُهُۥۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلضَّلَٰلُ ٱلۡبَعِيدُ
12. O ni jεmdi shɛli din pa Naawuni maa ku tooi niŋ o chuuta bee anfaani shεli. Tɔ! Dina n-nyɛ birginsim din niŋ katiŋa (ka chɛ dolsigu).
Tafsiran larabci:
يَدۡعُواْ لَمَن ضَرُّهُۥٓ أَقۡرَبُ مِن نَّفۡعِهِۦۚ لَبِئۡسَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَلَبِئۡسَ ٱلۡعَشِيرُ
13. Ojεmdila din chuuta be yoma n-gari di daanfaani, di (buɣuli maa) be ni di leei sɔŋda, ka lahi be ni di leei zo.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱللَّهَ يُدۡخِلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يُرِيدُ
14. Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun yɛn kpεhi ninvuɣu shεba ban ti yεlimaŋli ka tum tuunvεla Alizanda yili shεŋa kulibɔna ni yɛn tizɔri gindi di gbinni. Achiika! Naawuni tumdila O ni bɔri shεli.
Tafsiran larabci:
مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ ٱللَّهُ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ بِسَبَبٍ إِلَى ٱلسَّمَآءِ ثُمَّ لۡيَقۡطَعۡ فَلۡيَنظُرۡ هَلۡ يُذۡهِبَنَّ كَيۡدُهُۥ مَا يَغِيظُ
15. Ninvuɣu so ŋun tεhiri ni di kariya ka Naawuni sɔŋ o (Annabi Muhammadu) Dunia ni Chiyaama, tɔ! Ŋun teemi mia m-bahi zuɣusaa (ka yili o maŋa), ka ŋma n-chihi li, ka nya o lala nabiɛri maa ni tooi vuui o bɛrim maa.
Tafsiran larabci:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖ وَأَنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يُرِيدُ
16. Yaha! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisi li (Alkur’aani) na, ka di nyɛ dalirinim’ din be polo ni. Yaha! Achiika! Naawuni dolsirila O ni yu ninvuɣu so.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلصَّٰبِـِٔينَ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلۡمَجُوسَ وَٱلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡصِلُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٌ
17. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli (Muslinnima), ni Yahuudunima, ni ban jεmdi saŋmarsi bee Malaaikanima, ni Nashaaranima (dolodolonima), ni Majuusinima (ban jεmdi buɣum), n-ti pahi ban bo nyintahi n-ti Naawuni, achiika! Naawuni ni ti niŋ fukumsi bɛ sunsuuni Zaadali. Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun diri binshɛɣu kam shɛhira.
Tafsiran larabci:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ يَسۡجُدُۤ لَهُۥۤ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ وَٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ وَٱلنُّجُومُ وَٱلۡجِبَالُ وَٱلشَّجَرُ وَٱلدَّوَآبُّ وَكَثِيرٞ مِّنَ ٱلنَّاسِۖ وَكَثِيرٌ حَقَّ عَلَيۡهِ ٱلۡعَذَابُۗ وَمَن يُهِنِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن مُّكۡرِمٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يَشَآءُ۩
18. A bi nya kadama achiika! Naawuni maa, (binnamdi shεŋa) ban be sagbana ni, ni ban be tiŋgbani yaaŋa zuɣu, n-ti pahi wuntaŋ’ mini goli, ni saŋmarsi, ni zoya, n-ti pahi biŋkɔbri mini ninsalinim’ puuni pam niŋdila suzuuda n-tiri O. Bɛ pam mi beni ka azaaba yɛn ti niŋ talahi bɛ zuɣu. Dinzuɣu, Naawuni ni filim so, tɔ! So n-kani yɛn tooi tibgi o. Achiika! Naawuni tumdila O ni bɔri shεli.
Tafsiran larabci:
۞ هَٰذَانِ خَصۡمَانِ ٱخۡتَصَمُواْ فِي رَبِّهِمۡۖ فَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قُطِّعَتۡ لَهُمۡ ثِيَابٞ مِّن نَّارٖ يُصَبُّ مِن فَوۡقِ رُءُوسِهِمُ ٱلۡحَمِيمُ
19. Salonima ayi ŋɔ maa[1] n-niŋ namgbankpeeni bɛ Duuma (Naawuni) yɛltɔɣa ni. Dinzuɣu ninvuɣu shɛba ban niŋ chεfuritali maa, bɛ yɛn ti ŋmahila buɣum sitira n-ti ba (Zaadali), ka bɛ kpaari kotulum m-bahiri bɛ zuɣuri ni.
[1] Salonima ayi maa n-nyɛ bantiNaawuniyɛlimaŋli, ni ban niŋ chɛfuritali ni Naawuni.
Tafsiran larabci:
يُصۡهَرُ بِهِۦ مَا فِي بُطُونِهِمۡ وَٱلۡجُلُودُ
20. Dina ka bɛ yɛn ti mali nyεlgiri din be bɛ puya ni mini bɛ nimgbiŋgbana.
Tafsiran larabci:
وَلَهُم مَّقَٰمِعُ مِنۡ حَدِيدٖ
21. Ka bɛ lahi mali kurugu hammanima m-buri ba.
Tafsiran larabci:
كُلَّمَآ أَرَادُوٓاْ أَن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا مِنۡ غَمٍّ أُعِيدُواْ فِيهَا وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
22. Saha shεli kam ka bɛ yi ti bɔri ni bɛ yi di (buɣum maa) ni, ka bɛ taɣi ba labsi di puuni, ka chɛ ka bɛ lam buɣum shɛli din nyoori daazaaba.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱللَّهَ يُدۡخِلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَلُؤۡلُؤٗاۖ وَلِبَاسُهُمۡ فِيهَا حَرِيرٞ
23. Achiika! Naawuni ni zaŋ ninvuɣu shεba ban tiyεlimaŋli ka tum tuunvεla m-kpεhi Alizanda yili shεŋa din kulibɔna yɛn ti zɔri gindi di gbinni, ka bɛ yɛn ti dihi ba nachinsi ni salima baŋsi, n-ti pahi alulluɣi, ka bɛ sitira yɛn ti nyɛ silki.
Tafsiran larabci:
وَهُدُوٓاْ إِلَى ٱلطَّيِّبِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ وَهُدُوٓاْ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡحَمِيدِ
24. Yaha! Bɛ daa dolsi ba mi n-zaŋ chaŋ yεltɔɣa suŋ (Dunia puuni), ka daa dolsi ba n-zaŋ chaŋ paɣibu soli.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ ٱلَّذِي جَعَلۡنَٰهُ لِلنَّاسِ سَوَآءً ٱلۡعَٰكِفُ فِيهِ وَٱلۡبَادِۚ وَمَن يُرِدۡ فِيهِ بِإِلۡحَادِۭ بِظُلۡمٖ نُّذِقۡهُ مِنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ
25. Achiika! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali, ka taɣiri (ninsalinim’) ka chɛ Naawuni soli mini Harami jiŋ’ shɛli Ti (Tinim’ Naawuni) ni zaŋ zali ninsalinim’ zuɣu,ka di nyɛ yim n-ti ŋun ʒi Maka, ni ŋun yi shɛli polo na. Yaha! Ŋun tiyuni o milgi ka chɛ yɛlimaŋli di puuni ni zualinsi, tɔ! Ti (Tinim’ Naawuni) ni chɛ ka o lam azaabakpeeni.
Tafsiran larabci:
وَإِذۡ بَوَّأۡنَا لِإِبۡرَٰهِيمَ مَكَانَ ٱلۡبَيۡتِ أَن لَّا تُشۡرِكۡ بِي شَيۡـٔٗا وَطَهِّرۡ بَيۡتِيَ لِلطَّآئِفِينَ وَٱلۡقَآئِمِينَ وَٱلرُّكَّعِ ٱلسُّجُودِ
26. (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa wuhi Annabi Ibrahima Ka’aba zaashee, (ka yεli o): “Di laɣim M (Naawuni) mini shɛli jεm, kaniŋ N duu kasi, domin ban yɛn ti gindi li, ka zaandi puhiri jiŋli, ni ban kurundi ka ŋmεri gbiεɣu.
Tafsiran larabci:
وَأَذِّن فِي ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ يَأۡتُوكَ رِجَالٗا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٖ يَأۡتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٖ
27. Yaha! (Yaa nyini Ibrahima)! Bolmi ninsalinim’ ni bɛ ti niŋ haʒi, bɛ nyɛla ban yɛn ka a na bɛ napɔna zuɣu, ni laakumi kɔɣu kam zuɣu, bɛ nyɛla ban yɛn yi soli waɣinli kam n-kana.
Tafsiran larabci:
لِّيَشۡهَدُواْ مَنَٰفِعَ لَهُمۡ وَيَذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡلُومَٰتٍ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّنۢ بَهِيمَةِ ٱلۡأَنۡعَٰمِۖ فَكُلُواْ مِنۡهَا وَأَطۡعِمُواْ ٱلۡبَآئِسَ ٱلۡفَقِيرَ
28. Domin bɛ ti nya bɛ daanfaani ni nyɛ shɛli, ka boli Naawuni yuli dabsimira (Haʒi dabsa) la puuni, domin O ni largi ba yiŋ biŋkobri la zuɣu. Dinzuɣu, ŋubmi ya di puuni shɛli, ka dihi ya faralana ŋun be miisim ni.
Tafsiran larabci:
ثُمَّ لۡيَقۡضُواْ تَفَثَهُمۡ وَلۡيُوفُواْ نُذُورَهُمۡ وَلۡيَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ
29. Di nyaaŋa, di tuya ni bɛ yihi bɛ daɣari (Ka bɛ pini bɛ zabri), ka pali bɛ daalikauli. Yaha! Ka bɛ gili yilikurili maa (Ka’aba).
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَۖ وَمَن يُعَظِّمۡ حُرُمَٰتِ ٱللَّهِ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥ عِندَ رَبِّهِۦۗ وَأُحِلَّتۡ لَكُمُ ٱلۡأَنۡعَٰمُ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡۖ فَٱجۡتَنِبُواْ ٱلرِّجۡسَ مِنَ ٱلۡأَوۡثَٰنِ وَٱجۡتَنِبُواْ قَوۡلَ ٱلزُّورِ
30. Dini nyɛ shεm, ŋun kam tibgi Naawuni zalsi, tɔ! Dina n-nyɛ viɛnyɛla n-zaŋ ti o o Duuma sani. Yaha! Bɛ niŋ yiŋ biŋkɔbri halalsi n-tin ya, naɣila bɛ ni karindi shεli n-tiri ya (Alkur’aani puuni) maa. Dinzuɣu, niŋmi ya katiŋ’ ka chɛ daɣiri din yi buɣajεma ni na, ka Niŋ ya katiŋ’ ka chɛʒiri yɛltɔɣa.
Tafsiran larabci:
حُنَفَآءَ لِلَّهِ غَيۡرَ مُشۡرِكِينَ بِهِۦۚ وَمَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَتَخۡطَفُهُ ٱلطَّيۡرُ أَوۡ تَهۡوِي بِهِ ٱلرِّيحُ فِي مَكَانٖ سَحِيقٖ
31. Ka yi nyɛla ban zani tuhi Naawuni ni jεma, ka pa ban laɣindi O mini shɛli, dinzuɣu, ŋun ti bo nyintaa ti Naawuni, tɔ! Achiika! Di ŋmanila o yila zuɣusaa n-lu na, ka noombihi ʒɛri o, bee ka pɔhim ʒɛ o n-ti labi katiŋa.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَۖ وَمَن يُعَظِّمۡ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقۡوَى ٱلۡقُلُوبِ
32. Di ni nyɛ shεm, ŋun tibgi Naawuni daadiini alaamanima, tɔ! Achiika! Di be suhiri wuntia puuni.
Tafsiran larabci:
لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى ثُمَّ مَحِلُّهَآ إِلَى ٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ
33. Yi (Alahiʒinim’) mali anfaani di puuni, hali ni sahamirili (bɛ kɔrgibu saha). Din nyaaŋa, di kɔrgibu shee nnyɛ yili kurli maa (Ka’aba) gbini.
Tafsiran larabci:
وَلِكُلِّ أُمَّةٖ جَعَلۡنَا مَنسَكٗا لِّيَذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّنۢ بَهِيمَةِ ٱلۡأَنۡعَٰمِۗ فَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَلَهُۥٓ أَسۡلِمُواْۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُخۡبِتِينَ
34. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) zali la ali’umma kam ka bɛ mali kɔrgibu shee, kadama bɛ bolimi Naawuni yuli O ni largi ba biŋkɔb’ shɛŋa maa zuɣu. Dinzuɣu, yi Duuma nyɛla Duuma yino, zaŋmi yi maŋ’ zaasa n-ti O. Dinzuɣu, (yaa nyini Annabi)! Tim ninvuɣu shεba ban filindi bɛ maŋa n-tiri Naawuni maa suhupεlli lahibali (ni Alizanda).
Tafsiran larabci:
ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَجِلَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَٱلصَّٰبِرِينَ عَلَىٰ مَآ أَصَابَهُمۡ وَٱلۡمُقِيمِي ٱلصَّلَوٰةِ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
35. Ninvuɣu shεba bɛ yi ti boli Naawuni yuli, ka bɛ suhiri dam, ni ban niŋdi suɣulo ni yɛlibɛɣu din nya ba, ka nyɛla ninvuɣu shεba ban puhiri jiŋli, ka dihira Ti ni largi ba shεli puuni.
Tafsiran larabci:
وَٱلۡبُدۡنَ جَعَلۡنَٰهَا لَكُم مِّن شَعَٰٓئِرِ ٱللَّهِ لَكُمۡ فِيهَا خَيۡرٞۖ فَٱذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا صَوَآفَّۖ فَإِذَا وَجَبَتۡ جُنُوبُهَا فَكُلُواْ مِنۡهَا وَأَطۡعِمُواْ ٱلۡقَانِعَ وَٱلۡمُعۡتَرَّۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرۡنَٰهَا لَكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
36. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) zali ya la laakumi kara maa ka bɛ be Naawuni jɛma daalaamanim’ puuni. Yi mali anfaani di (biŋkobri maa) ni, dinzuɣu (yi yi yɛnkɔrgi ba) tɔ! Yin bolimi ya Naawuni yuli bɛ zuɣu ka bɛ nyɛla ban ʒe m-pa taba zuɣu (kɔrgibu maa shee). Dinzuɣu, bɛ yi ti lu bɛ yɛɣili, tɔ! Yin ŋubmi ya di puuni shɛli, ka dihi ya faralana ŋun bi suhira, ni barimaanda. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) balgi ba n-tin ya, domin achiika! Yi ni paɣi (Naawuni).
Tafsiran larabci:
لَن يَنَالَ ٱللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَآؤُهَا وَلَٰكِن يَنَالُهُ ٱلتَّقۡوَىٰ مِنكُمۡۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمۡ لِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
37. Di kariya ka di nimdi mini di ʒima paai Naawuni sani, amaa! Wuntia din yi yi sani m-paari o. Lala ka Ti balgi ba ntin ya, domin yi tibgi Naawuni O ni dolsi ya la zuɣu. Dinzuɣu! (Yaa nyini Annabi): “Tim tuunviɛla nim’ suhupiεlli lahibali (ni Alizanda).”
Tafsiran larabci:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ يُدَٰفِعُ عَنِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٖ كَفُورٍ
38. Achiika! Naawuni taɣirila ninvuɣu shεba ban tiyεlimaŋli (ka chɛ chɛfurinim’ barina). Achiika! Naawuni bi bɔri bilkɔŋsilana kam, ni gutulunsi lana.
Tafsiran larabci:
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَٰتَلُونَ بِأَنَّهُمۡ ظُلِمُواْۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ نَصۡرِهِمۡ لَقَدِيرٌ
39. Bɛ saɣi ti bɛ ni tuhiri ninvuɣu shɛba (Muslinnim’) maa (kadama bε gba tuhumi bɛ chɛfurinim’ maa), domin bɛ di ba zualinsi. Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun yɛn ti ba nasara.
Tafsiran larabci:
ٱلَّذِينَ أُخۡرِجُواْ مِن دِيَٰرِهِم بِغَيۡرِ حَقٍّ إِلَّآ أَن يَقُولُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُۗ وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّهُدِّمَتۡ صَوَٰمِعُ وَبِيَعٞ وَصَلَوَٰتٞ وَمَسَٰجِدُ يُذۡكَرُ فِيهَا ٱسۡمُ ٱللَّهِ كَثِيرٗاۗ وَلَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
40. Ninvuɣu shεba bɛ ni yihi bɛ yiŋsi puuni, ka di pa ni yεlimaŋli shεli zuɣu m-pahila bɛ yεlimi: “Ti Duuma n-nyɛ Naawuni.” Di yi di pala Naawuni ni zaŋdi ninsalinima n-taɣiri taba zuɣu, bɛ naan wurim faaranim’ jɛma shee, ni cheechi duri, ni Yahuudunim’ gba jεma shee, n-ti pahi Muslinnim’ jiŋ’ shεŋa bɛ ni boondi Naawuni yuli di puuni pam. Yaha! Achiika! Naawuni sɔŋdila ŋun sɔŋdi O. Achiika! Naawuni nyɛla Kpεŋlana, Nyɛŋda.
Tafsiran larabci:
ٱلَّذِينَ إِن مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ وَأَمَرُواْ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَنَهَوۡاْ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۗ وَلِلَّهِ عَٰقِبَةُ ٱلۡأُمُورِ
41. Ninvuɣu shεba Ti (Tinim’ Naawuni) yi ti ba yiko tiŋgbani yaaŋa zuɣu,ka bɛ puhiri jiŋli, ka tiri zakka, ka puhiri tuunvεla tumbu, ka mɔŋdi Naawuni ni mɔŋ shεli. Achiika! Naawuni sani ka yεllikam bahigu be.
Tafsiran larabci:
وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَعَادٞ وَثَمُودُ
42. (Yaa nyini Annabi)! Bɛ yi labsi a ʒirilana, tɔ! Achiika! Annabi Nuhu niriba daa labsi o ʒirilana poi ni bana, n-ti pahi Aadu mini samuudunima (Annabi Hudu mini Annabi Salihu niriba).
Tafsiran larabci:
وَقَوۡمُ إِبۡرَٰهِيمَ وَقَوۡمُ لُوطٖ
43. Ni Annabi Ibrahima niriba, n-ti pahi Annabi Lutu niriba.
Tafsiran larabci:
وَأَصۡحَٰبُ مَدۡيَنَۖ وَكُذِّبَ مُوسَىٰۖ فَأَمۡلَيۡتُ لِلۡكَٰفِرِينَ ثُمَّ أَخَذۡتُهُمۡۖ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
44. Ni Madyana nima (Annabi Sayibu niriba). Yaha! Bɛ daa labsi Annabi Musa ʒirilana, ka N (Mani Naawuni) daa naɣisi ti chεfurnima, din nyaaŋa, ka n-daa ti gbaai ba gbaarikpeeni, ka wula n-daa leei nyɛ namgbankpeeni ni N (Mani Naawuni) yɛltɔɣa?
Tafsiran larabci:
فَكَأَيِّن مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَا وَهِيَ ظَالِمَةٞ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَبِئۡرٖ مُّعَطَّلَةٖ وَقَصۡرٖ مَّشِيدٍ
45. Di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ tiŋgbani shɛli hallaka, ka di nyɛla din di zualinsi, ka nyɛla di lu n-dahim di nyɛbli zuɣu, ni kobil’ shɛli din nyɛ zaɣikuŋ, ni nam yiya din du zuɣusaa.
Tafsiran larabci:
أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَتَكُونَ لَهُمۡ قُلُوبٞ يَعۡقِلُونَ بِهَآ أَوۡ ءَاذَانٞ يَسۡمَعُونَ بِهَاۖ فَإِنَّهَا لَا تَعۡمَى ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَلَٰكِن تَعۡمَى ٱلۡقُلُوبُ ٱلَّتِي فِي ٱلصُّدُورِ
46. Di ni bɔŋɔ,bɛ (Maka chεfurinim’) bɛ gola tiŋgbani yaaŋa zuɣu, ka di chɛ ka bɛ mali suhi shɛŋabɛ ni yɛn mali tɛhira, bee tiba din wumdi yεlimaŋli, domin achiika! Di ni nyɛ shɛm, nimbihi bɛ zomda, amaa! Suhiri din be nyɔri ni n-nyɛ din zomda.
Tafsiran larabci:
وَيَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَلَن يُخۡلِفَ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥۚ وَإِنَّ يَوۡمًا عِندَ رَبِّكَ كَأَلۡفِ سَنَةٖ مِّمَّا تَعُدُّونَ
47. (Yaa nyini Annabi)! Bɛ bɔri yomyom’ a sani (ni a chɛ ka) azaaba kaba na, Naawuni mi bɛ yiɣisiri O daalikauli. Yaha! Achiika! (Chiyaama) dahinyini a Duuma sani ŋmanila yuuntuhuli yi (Dunia) laasabu puuni.
Tafsiran larabci:
وَكَأَيِّن مِّن قَرۡيَةٍ أَمۡلَيۡتُ لَهَا وَهِيَ ظَالِمَةٞ ثُمَّ أَخَذۡتُهَا وَإِلَيَّ ٱلۡمَصِيرُ
48. Di zooiya ka N (Mani Naawuni) naɣisi ti tiŋgbani shɛli, ka di nyɛla din di zualinsi, din nyaaŋa, ka N-ti gbaai. Yaha! N-sani n-nyɛ labbu shee.
Tafsiran larabci:
قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّمَآ أَنَا۠ لَكُمۡ نَذِيرٞ مُّبِينٞ
49. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Yaa yinim’ ninsalinima! Achiika! Mani nyɛla saɣisigulana n-tin ya polo ni.”
Tafsiran larabci:
فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ
50. Dinzuɣu, ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunviεla, bɛ mali chɛmpaŋ, ni arzichi din bara.
Tafsiran larabci:
وَٱلَّذِينَ سَعَوۡاْ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مُعَٰجِزِينَ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
51. Yaha! Ninvuɣu shεba ban yi n-zani ni bɛ saɣim Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima, ka tɛhiri ni bɛ nyɛla banyɛn tooi nyɛŋ Naawuni (ka zo n-tilgi), ban nim n-nyɛʒehiimi buɣum bihi.
Tafsiran larabci:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٖ وَلَا نَبِيٍّ إِلَّآ إِذَا تَمَنَّىٰٓ أَلۡقَى ٱلشَّيۡطَٰنُ فِيٓ أُمۡنِيَّتِهِۦ فَيَنسَخُ ٱللَّهُ مَا يُلۡقِي ٱلشَّيۡطَٰنُ ثُمَّ يُحۡكِمُ ٱللَّهُ ءَايَٰتِهِۦۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
52. (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin tim tuun’ so, bee Annabi so na poi ni nyini, naɣila o yi ti niŋ kore (ni yɛltɔɣa shεli), shintaŋ zaŋdila binshɛɣu n-labi o ni niŋdi shεli kore maa ni, ka Naawuni mi nyεhi shintaŋ ni zaŋ shɛli labi maa, din nyaaŋa ka Naawuni viɛlgi O aayanima. Yaha! Naawuni nyɛla Baŋda, Yεmgoliŋgu lana.
Tafsiran larabci:
لِّيَجۡعَلَ مَا يُلۡقِي ٱلشَّيۡطَٰنُ فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمۡۗ وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ لَفِي شِقَاقِۭ بَعِيدٖ
53. Domin O (Naawuni) zaŋ shintaŋ ni zaŋ shɛli labi maa ka di nyɛ dahimbu nti ninvuɣu shεba doro (munaafichitali) ni be bɛ suhiri ni, ni ninvuɣu shεba ban suhiri kuui. Achiika! Zualindiriba be namgbanikpeeni puuni din niŋ katiŋa.
Tafsiran larabci:
وَلِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَيُؤۡمِنُواْ بِهِۦ فَتُخۡبِتَ لَهُۥ قُلُوبُهُمۡۗ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَهَادِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
54. Yaha! Domin ninvuɣu shεba bɛ (Naawuni) ni ti baŋsim maa baŋ ni achiika, di (Alkur’aani) nyɛla yɛlimaŋli din yi a Duuma (Naawuni) sanina,kati li yɛlimaŋli, ka bɛ suhiri doni. Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun yɛn dolsi ninvuɣu shεba ban ti yεlimaŋli n-zaŋ chaŋ sochibga.
Tafsiran larabci:
وَلَا يَزَالُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي مِرۡيَةٖ مِّنۡهُ حَتَّىٰ تَأۡتِيَهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةً أَوۡ يَأۡتِيَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَقِيمٍ
55. Yaha! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa bi yɛn milgi ka kuli be zilsigu puuni hali ka Chiyaama yiɣisibu ti libgi ba, bee ka dabsiŋɔli (Zaadali) la daazaaba ti kaba ba na.
Tafsiran larabci:
ٱلۡمُلۡكُ يَوۡمَئِذٖ لِّلَّهِ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡۚ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
56. Dindali maa, nam daa yɛn nyɛla Naawuni ko dini, ka O yɛn ti niŋ fukumsi bɛ (daba) sunsuuni. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunviεla, tɔ!Bɛ yɛn ti bela yolsigu Daalizanda yiya la puuni.
Tafsiran larabci:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّهِينٞ
57. Yaha! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali, ka labsi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ ʒiri, tɔ! Filiŋ daazaaba be bɛ zuɣu (Zaadali).
Tafsiran larabci:
وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ثُمَّ قُتِلُوٓاْ أَوۡ مَاتُواْ لَيَرۡزُقَنَّهُمُ ٱللَّهُ رِزۡقًا حَسَنٗاۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَهُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
58. Yaha! Ninvuɣu shεba ban zo Hiʒira Naawuni soli, din nyaaŋa ka bɛ ku ba, bee ka bɛ kpi, achiika! Naawuni ni largi ba arzichi din vɛla (Alizanda). Achiika! Naawuni n-nyɛŊun gari ŋun kam tiri arzichi.
Tafsiran larabci:
لَيُدۡخِلَنَّهُم مُّدۡخَلٗا يَرۡضَوۡنَهُۥۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَعَلِيمٌ حَلِيمٞ
59. Achiika! O (Naawuni) ni kpεhi ba kpεhilishee ka bɛ mammaŋ’ ti paɣi li. Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Baŋda, Suɣulolana titali.
Tafsiran larabci:
۞ ذَٰلِكَۖ وَمَنۡ عَاقَبَ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبَ بِهِۦ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيۡهِ لَيَنصُرَنَّهُ ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٞ
60. Lala n-nyɛ li, ŋun ti bɔhi biεri,ka di saɣisi bɛ ni niŋ obɛrim shεli tariga, din nyaaŋa ka bɛ lahi di o zualinsi, tɔ! Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun yɛn ti o nasara. Achiika! Naawuni nyɛla, Chεmpaŋlana, Gaafara Duuma.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ وَأَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعُۢ بَصِيرٞ
61. Ŋɔ maa daliri nyɛla domin achiika! Naawuni nyɛla Ŋun zaŋdi yuŋ kpεhiri wuntaŋ’ ni, ka zaŋdi wuntaŋ’ kpεhiri yuŋ ni. Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla Wumda, Nyara.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَأَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ هُوَ ٱلۡبَٰطِلُ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ
62. Ŋɔ maa daliri nyɛla domin achiika! Naawuni n-nyɛ yεlimaŋli. Yaha! Achiika! Bɛ (chɛfurinim’) ni jɛmdi binyεr’ shεŋa ka di pa Ŋuna (Naawuni) maa nyɛla ʒiri. Achiika! Naawuni mi nyɛla Ŋun nam du ka galsi.
Tafsiran larabci:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَتُصۡبِحُ ٱلۡأَرۡضُ مُخۡضَرَّةًۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٞ
63. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di ni bɔŋɔ,abɛ mi ni achiika! Naawuni n-nyɛŊun siɣisi kom na zuɣusaa ka tiŋgbani leei vakaha. Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun balgiri yɛla n-tiri O daba, Ŋun mi din sɔɣi.
Tafsiran larabci:
لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَهُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
64. Ŋuna n-su din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni. Yaha! Baŋmi ni kadama achiika! Naawuni n-nyɛ Bundana, Duuma paɣirigu.
Tafsiran larabci:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَٱلۡفُلۡكَ تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِأَمۡرِهِۦ وَيُمۡسِكُ ٱلسَّمَآءَ أَن تَقَعَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
65. Di ni bɔŋɔ, a bi nya kadama achiika! Naawuni n-nyɛŊun balgi din be tiŋgbani ni, ni ŋarim din chani kom ni ni O zaligu, ka O gbibi sagbana domin di ti lu tiŋgbani ni zuɣu naɣila ni O yɛdda. Achiika! Naawuni nyɛla Nambɔzɔrikpeeni lana, Zaadali Nambɔzobonaa.
Tafsiran larabci:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَحۡيَاكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡۗ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَكَفُورٞ
66. Yaha! Ŋuna n-nyɛŊuntin yanyɛvuya, din nyaaŋa ka O kuri ya, kati lahiyɛn neei ya di nyaaŋa. Achiika! Ninsala nyɛla ŋun zooi gutulunsi.
Tafsiran larabci:
لِّكُلِّ أُمَّةٖ جَعَلۡنَا مَنسَكًا هُمۡ نَاسِكُوهُۖ فَلَا يُنَٰزِعُنَّكَ فِي ٱلۡأَمۡرِۚ وَٱدۡعُ إِلَىٰ رَبِّكَۖ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدٗى مُّسۡتَقِيمٖ
67. Ti (Tinim’ Naawuni) zalila niriba kam ka bɛ mali zaligu ka mali li tumdi tuma. Dinzuɣu, (yaa nyini Annabi)! Di chɛ ka bɛ (chεfurinim’) ŋmε a namgbankpeeni n-zaŋ chaŋ (a daadiini) polo. Yaha! Bolimi (ninsalinima) n-zaŋ chaŋ a Duuma (Naawuni) polo. Achiika! A nyɛla ŋun be dolsigu din nyɛ sochibgu zuɣu.
Tafsiran larabci:
وَإِن جَٰدَلُوكَ فَقُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
68. Yaha! Bɛ (chɛfurinim’) yi ŋmε a namgbankpeεni, tɔ! Nyini yεlima: “Naawuni mi yi tuuntumsa.”
Tafsiran larabci:
ٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
69. Naawuni ni ti niŋ fukumsi yi sunsuuni Zaadali n-zaŋ chaŋ yi ni ŋmεri namgbankpeeni shɛli puuni maa.
Tafsiran larabci:
أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّ ذَٰلِكَ فِي كِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
70. (Yaa nyini Annabi)! A bi mi ni kadama achiika! Naawuni mi din be sagbana mini tiŋgbani ni. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla din be litaafi (Lauhul Mahfuuz) ni. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla soochi n-zaŋ ti Naawuni.
Tafsiran larabci:
وَيَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَمَا لَيۡسَ لَهُم بِهِۦ عِلۡمٞۗ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٖ
71. Ka bɛ (Maka chεfurinim’) naan jεmdi binyεr’ shεŋa din pa Naawuni, ka di nyɛla O ni bi siɣisi shεli daliri na, bɛ mi ka di baŋsim shɛli. Dinzuɣu, zualindiriba ti ka ŋun yɛn sɔŋ ba (Zaadali).
Tafsiran larabci:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ تَعۡرِفُ فِي وُجُوهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡمُنكَرَۖ يَكَادُونَ يَسۡطُونَ بِٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَاۗ قُلۡ أَفَأُنَبِّئُكُم بِشَرّٖ مِّن ذَٰلِكُمُۚ ٱلنَّارُ وَعَدَهَا ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
72. Yaha! Bɛ yi ti karindi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ tiri ba, a ni baŋ ni ninvuɣu shɛba ban niŋ chεfuritali maa je li bɛ nina polo, di di naan chɛ biɛla ni bɛ gɔhi ninvuɣu shεba ban karindi Ti aayanima n-tiri ba maa. (Yaa nyini Annabi) Yεlima: “Di ni bɔŋɔ, n-tim ya lahibali ni din be n-gari lala? Dina nnyɛ buɣum shεli Naawuni ni niŋ ninvuɣu shɛba ban niŋ chεfuritali di daalikauli la. Yaha! Di labbu shee maa nyɛla din be.”
Tafsiran larabci:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٞ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥٓۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَن يَخۡلُقُواْ ذُبَابٗا وَلَوِ ٱجۡتَمَعُواْ لَهُۥۖ وَإِن يَسۡلُبۡهُمُ ٱلذُّبَابُ شَيۡـٔٗا لَّا يَسۡتَنقِذُوهُ مِنۡهُۚ ضَعُفَ ٱلطَّالِبُ وَٱلۡمَطۡلُوبُ
73. Yaa yinim’ ninsalinima! Bɛ ti ŋmahinli, dinzuɣu wummi ya li. Achiika! Binyεr’ shεŋa yi (chɛfurinim’) ni jεmdi ka di pa Naawuni maa ku tooi nam zoo, hali di yi niŋ ka bɛ (buɣa maa) zaa yi laɣim ni bɛ tum lala tuma. Yaha! Zoo yi dargi deei shɛli bɛ sani, bɛ ku tooi fa lika chɛ o, ŋun bɔri bukaata malgu, ni bɛ ni bɔri bukaata so sani maa zaasa chɔɣim ya.
Tafsiran larabci:
مَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
74. Bɛ bi tibgi Naawuni ni di ni tu bɛ tibgi O shεm. Achiika! Naawuni nyɛla Kpεŋlana, Nyɛŋda.
Tafsiran larabci:
ٱللَّهُ يَصۡطَفِي مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلٗا وَمِنَ ٱلنَّاسِۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعُۢ بَصِيرٞ
75. Naawuni gahindila tuun’ shɛba Malaaikanim’ puuni, ka lahi gahindi ninsalinim’ puuni. Achiika! Naawuni nyɛla Wumda, Nyara.
Tafsiran larabci:
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
76. O (Naawuni) mi din be bɛ tooni, ni din be bɛ nyaaŋa (Dunia ni Chiyaama). Yaha! Naawuni sani ka bɛ labsiri yεllikam.
Tafsiran larabci:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱرۡكَعُواْ وَٱسۡجُدُواْۤ وَٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمۡ وَٱفۡعَلُواْ ٱلۡخَيۡرَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ۩
77. Yaa yinim’ ninvuɣu shɛba ban ti Naawuni yεlimaŋli! Kurummi ya ka ŋmε gbiεɣu n-ti Naawuni, ka jεm ya yi Duuma (Naawuni), ka tum ya din viɛla, achiika! Yi nyɛla ban yɛn tilgi.
Tafsiran larabci:
وَجَٰهِدُواْ فِي ٱللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِۦۚ هُوَ ٱجۡتَبَىٰكُمۡ وَمَا جَعَلَ عَلَيۡكُمۡ فِي ٱلدِّينِ مِنۡ حَرَجٖۚ مِّلَّةَ أَبِيكُمۡ إِبۡرَٰهِيمَۚ هُوَ سَمَّىٰكُمُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ مِن قَبۡلُ وَفِي هَٰذَا لِيَكُونَ ٱلرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيۡكُمۡ وَتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِۚ فَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱعۡتَصِمُواْ بِٱللَّهِ هُوَ مَوۡلَىٰكُمۡۖ فَنِعۡمَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَنِعۡمَ ٱلنَّصِيرُ
78. Yaha! Tuhimi ya Naawuni soli zuɣu ni di ni tu kamaata ni shεm, Ŋuna (Naawuni) n-gahim ya. Yaha! O bi zaŋ wahala shεli m-pa yi zuɣu adiini (Muslinsi) puuni. Di nyɛla yi ba Annabi Ibrahima daadiini, ŋuna n-nyɛŋun daa boli ya Muslinnima (litaafi shɛŋa din pun gari maa ni), n-ti pahi (Alkur’aani) ŋɔ maa puuni, domin Naawuni tumo (Annabi Muhammadu) ti leei Shɛhiradira n-tin ya (Zaadali), ka yi gba leei shɛhiradiriba n-ti ninsalinima. Dinzuɣu, puhimi ya jinli, ka tin ya zaka, ka dihi ya Naawuni tabli, Ŋuna n-nyɛ yi Taɣira. M-bo ni Taɣira. Yaha! M-bo ni Sɔŋda.
Tafsiran larabci:
 
Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Alhajj
Teburin Jerin Sunayen Surori Lambar shafi
 
Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - Fassara da Yaren IDagbaniyanci - Teburin Bayani kan wasu Fassarori

Fassarar Maanonin Alurani mai girma zuwa Yaren Dagabaniyawanda Muh ammad Baba Godiyo ya Fassara

Rufewa