Traduzione dei Significati del Sacro Corano - Traduzione dagbani * - Indice Traduzioni


Traduzione dei significati Sura: Ash-Shu‘arâ’   Versetto:

Ash-Shu‘arâ’

طسٓمٓ
1. Tā-Siin-Miim (T.S.M.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni].
Esegesi in lingua araba:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
2. Ŋɔmaanim’ nyɛla kunduli (Alkur’aani) aayanim’ din kahigiri yɛlli kam polo ni.
Esegesi in lingua araba:
لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
3. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Di yi pa shɛlika a kua maŋ’ ni suhusaɣiŋgu domin bɛ (chεfurinim’) bi ti Naawuni yεlimaŋli zuɣu.
Esegesi in lingua araba:
إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ
4. Ti (Tinim’ Naawuni) yi bɔra, Ti ni siɣisi ba (chɛfurinim’ maa) alaama shεli ka di yi zuɣusaa na, ka bɛ niŋgoya silim tiŋgbani ni n-ti li.
Esegesi in lingua araba:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ
5. Yaha! Teebu (aaya shɛli) na ʒin kaba na din yi Dunia Nambɔzobonaa (Naawuni) sani na, ka nyɛla din yoli sheei na, naɣila bɛ lebimi biri ka chɛ li.
Esegesi in lingua araba:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
6. Dinzuɣu, achiika! Bɛ labsi yɛlimaŋli (Alkur’aani) ʒiri, dinzuɣu ni baalim, bɛ ni maandi shεli (azaaba) ansarsi maa lahibaya nyɛla din yɛn kaba na.
Esegesi in lingua araba:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ
7. Di ni bɔŋɔ,bɛ bi yuli n-zaŋ chaŋ tiŋgbani kadama di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) yihi (bimbirili) balibu kam din viεla di puuni na.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
8. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’ maa) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
9. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
وَإِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
10. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teeimi saha shεli a Duuma (Naawuni) ni daa boli Annabi Musa, (ka yεli o): “Cham ninvuɣu shεba ban nyɛ zualindiriba maa sani.”
Esegesi in lingua araba:
قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَۚ أَلَا يَتَّقُونَ
11. Bana n-nyɛ Fir’auna niriba. Di nibɔŋɔ,bɛ ku zo Naawuni?
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
12. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiika! Mani zɔrimi ni bɛ ti labsi ma ʒirilana.”
Esegesi in lingua araba:
وَيَضِيقُ صَدۡرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ
13. Ka n nyɔɣu muɣi,m mi zinli bɛ lebgira. Dinzuɣu, timmi Haruna sani (ka o ti pahi n zuɣu, ka ti chaŋŋun Fir’auna mini o niriba sani).
Esegesi in lingua araba:
وَلَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
14. “Yaha! M-malila taali shɛli bɛ sani, dinzuɣu, ka n-zɔri ni bɛ ti ku ma.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ كَلَّاۖ فَٱذۡهَبَا بِـَٔايَٰتِنَآۖ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ
15. Ka O (Naawuni) yɛli: “Pa lala n-nyɛ li, yi niriba ayi maa cham ni Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima, achiika! Ti nyɛla ban wumda m-pahi yi zuɣu.”
Esegesi in lingua araba:
فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
16. “Dinzuɣu cham ya Fir’auna sani, n-ti yεli: “Achiika! Ti niriba ayi ŋɔ nyɛla tuumba ban yi binnamda Duuma sani na.”
Esegesi in lingua araba:
أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
17. “Dinzuɣu, chεli Israaila bihi n-ti ti.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ
18. Ka o (Fir’auna) yεli: “Dini bɔŋɔ, ti daa bɛ wumsi a (Musa) ti puuni ka a nyɛla bilεɣu,ka a ʒini ti puuni yuuŋgbaliŋ a nyɛvuli puuni?”
Esegesi in lingua araba:
وَفَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَأَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
19. “Ka a ti tum a tuun’shεli ani daa tum la, ka daa be gutulunim’ puuni?”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَأَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
20. Ka o (Annabi Musa) yεli: “N-tum li mi ka daa nyɛla ŋun ʒi.”
Esegesi in lingua araba:
فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
21. “Dinzuɣu, ka n-zo ka chan ya n-ni daa zo yi dabɛm, ka n Duuma ti ma Annabitali, ka zaŋ ma leei ŋun be tuumba ni.”
Esegesi in lingua araba:
وَتِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
22. Yaha! Di daa nyɛla yolsibu ka a yolsi ma, ka ti mali li m-bɔhiri ma namgbani kpalikom, domin a zaŋ Israaila bihi leei daba zuɣu.
Esegesi in lingua araba:
قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
23. Ka Fir’auna yεli: “Ka bo n-leei nyɛ binnamda Duuma?”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
24. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Sagbana ni tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, yi yi nyɛla ban ti Naawuni yεlimaŋli.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ
25. Ka o (Fir’auna) yεli ninvuɣu shεba ban gili o maa: “Di ni bɔŋɔ, yi ku wum (lahiʒiba dimbɔŋɔ maa)?
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
26. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Yi mini yi banim’ ban daŋ tooni maa Duuma.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ
27. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! Yi tuun’ so bɛ ni tim na yi sani maa nyɛla yinyaa.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ
28. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Ŋuna n-nyɛ wulimpuhili mini wulinluhili, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, yi yi nyɛla ninvuɣu shεba ban mali haŋkali.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ
29. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! A yi gbubi so ka o nyɛ duuma ka di pa ni mani, tɔ! Achiika! N-nyɛla Ŋun yɛn zaŋ a m-pahi dansarika nim’ puuni.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ
30. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Hali di yi niŋ ka n-ka a na ni binshɛɣu polo ni?”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
31. Ka o (Fir’auna) yεli: “Ayi nyɛla yεlimaŋlilana, tɔ! Nyin tahimi li na.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
32. Ka o (Annabi Musa) zaŋ o jaangbee n-labi tiŋgbani ni, ka di leei wahu polo ni.
Esegesi in lingua araba:
وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
33. Ka o (Annabi Musa) yihi o nuu, ka di nyεɣisira (ka wuntaŋ’ la) n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban lihira.
Esegesi in lingua araba:
قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
34. Ka o (Fir’auna) yεli kpambaliba ban gili o maa: “Achiika! Ŋumbɔŋɔ nyɛla sihiralana so ŋun nyɛ baŋda.”
Esegesi in lingua araba:
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
35. “Ka o bɔri ni o yihi ya yi tiŋgbani ni ni o sihira maa, dinzuɣu saawɔra dini ka yi mali yɛn ti ma?”
Esegesi in lingua araba:
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
36. Ka bɛ (kpambaliba maa) yεli: “Naɣisim n-ti o mini o mabia (Haruna) maa, ka tim tiŋsi ni n-ti laɣim sihiranim’ na (ka bɛ mini Musa maa ti kpa taba).”
Esegesi in lingua araba:
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ
37. “Bɛ ni ka a na ni sihiralana kam ŋun nyɛ baŋda.”
Esegesi in lingua araba:
فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
38. Ka bɛ laɣim sihiranim’ saha shεli dabsimirili.
Esegesi in lingua araba:
وَقِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ
39. Ka bɛ naan yεli niriba: “Di ni bɔŋɔ, yi nyɛla ban yɛn laɣim?”
Esegesi in lingua araba:
لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
40. “Achiika! Ti nyɛla ban yɛn doli sihiranim’ maa, dindeei yi niŋ ka bɛ nyɛ nasara (Musa zuɣu).”
Esegesi in lingua araba:
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
41. Saha shεli sihiranim’ maa ni ka na, ka bɛ yεli Fir’auna: “Di ni bɔŋɔ, ti mali sanyo’ shεli diyi niŋ ka tinima n-nyɛ nasara?"
Esegesi in lingua araba:
قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
42. Ka o (Fir’auna) yεli: “Achiika! Ka yi lahi yɛn pahi ban miri ma ni.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
43. Ka Annabi Musa yεli ba (sihiranim’ maa): “Zaŋmi ya yi ni yɛn labi shɛli maa n-labi.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَعِصِيَّهُمۡ وَقَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
44. Ka bɛ (sihiranim’ maa) zaŋ bɛ gabsi mini dari n-labi tiŋgbani ni, ka yεli: “Ni Fir’auna nyɛŋsim daalibarika, Ti shiri nyɛla ban yɛn nyɛŋ Musa.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
45. Ka o (Annabi) Musa zaŋ o jaangbee labi (tiŋgbani ni), ka di leei waɣumahili, ka mali bɛ (sihiranim’ maa) ni namdi ʒiri shɛŋa maa n­vaanda.
Esegesi in lingua araba:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
46. Ka sihiranim’ maa lu tiŋgbani ni, ka nyɛla ban niŋ suzuuda.
Esegesi in lingua araba:
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
47. Ka bɛ yεli: “Ti ti binnamda Duuma yεlimaŋli.”
Esegesi in lingua araba:
رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
48. “Annabi Musa mini Annabi Haruna Duuma.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
49. Ka o (Fir’auna) yεli: “Dini bɔŋɔ, yi tio la yεlimaŋli, pɔi ka n-na bi saɣi tin ya? Achiika! Ŋuna (Musa) n-nyɛ yi kpεma ŋun wuhi ya sihiri maa, dinzuɣu ni baalim yi ni baŋ. Achiika! N-ni ŋmahi yi nuhi ni yi napona ka di wolgi ni taba. Yaha! Achiika! N-ni kpahi yi zaasa namgbaniyini n-yili zuɣusaa.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ لَا ضَيۡرَۖ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
50. Ka bɛ (sihiranim’ maa) yεli: “Di kabɛrim shɛli, ti nyɛla ban yɛn ŋmalgi nlabi ti Duuma (Naawuni) sani.”
Esegesi in lingua araba:
إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
51. Achiika! Ti niŋdi kore ni ti Duuma (Naawuni) chɛ ti taya m-paŋ ti, dama tinim’ n-nyɛ ban ti Naawuni yεlimaŋli pilgu.”
Esegesi in lingua araba:
۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
52. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim ni wahayi n-zaŋ chaŋ Annabi Musa sani (ka yεli o): “ZaŋmiNdaba kayiyiyuŋ. Achiika! Yi nyɛla bɛ (Fir’auna mini o niriba) ni yɛn doli shɛba nyaaŋa.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
53. Ka Fir’auna tim tiŋsini ni bɛ ti laɣim tobbihi na.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ
54. (Ka yεli): “Achiika! Bambɔŋɔnima (Israaila bihi) nyɛla zamaatu bɛla.”
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ
55. “Yaha! Achiika! Bɛ mi nyɛla ban yiɣisiri ti suhi.”
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ
56. “Achiika! Ti mi zaasa nyɛla ban ʒiya guhira.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
57. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yihi ba (Fir’auna mini o niriba) puri mini kobilnin’ shɛŋa puuni.
Esegesi in lingua araba:
وَكُنُوزٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ
58. Ni bɛ daarzichi mini zaashekara maa ni.
Esegesi in lingua araba:
كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
59. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li (Fir’auna mini o niriba yiŋsi) n­dihi Israaila bihi fali.
Esegesi in lingua araba:
فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ
60. Ka bɛ (Fir’auna mini o niriba) kari doli ba (Israaila bihi) wuntaŋpalli.
Esegesi in lingua araba:
فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ
61. Saha shεli zamaatu biba ayi maa ni daa nya taba, ka Annabi Musa niriba maa yεli: “Achiika! Ti nyɛla bɛ ni yɛn liri ninvuɣu shεba.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
62. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Pa lala nnyɛ li, achiika! M-mini n Duuma m-be. Achiika! Ni baalim, n Duuma nyɛla ŋun yɛn dolsi ma (Oni wuhi ma ti ni yεn niŋ shεm tilgi ka chε Fir’auna).”
Esegesi in lingua araba:
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَۖ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ
63. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim ni wahayi n-zaŋ chaŋ Annabi Musa sani, (ka yεli o): “Zaŋmi a jaangbee ŋɔ maa nfiεbi mɔɣili kom maa,” ka di piri piri (ka ŋma soya ni yεɣayεɣa di puuni), ka yεɣili kam leei kamani zolikarili la.
Esegesi in lingua araba:
وَأَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ
64. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ninvuɣu shɛba (Fir’auna ni o niriba) m-miri (mɔɣili maa ni) na.
Esegesi in lingua araba:
وَأَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
65. Ka Ti tilgi Annabi Musa n-ti pahi o mini ban be namgbaniyini (ka chɛ kom maa dibu).
Esegesi in lingua araba:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
66. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka kom di ninvuɣu shεba (Fir’auna mini o niriba).
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
67. Achiika! Ŋɔ puuni mali kpahimbu (n-zaŋ ti ninsalinima). Amaa! Bɛ pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
68. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεnda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ
69. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Karimmi ba Annabi Ibrahima lahibali.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ
70. Saha shεli oni daa yεli o ba mini o niriba: “Bo ka yi leei jεmda?
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ
71.Ka bɛ yεli: “Ti jεmdila buɣa, ti mi kuli bela di ni wuntaŋ’ ni di luwa.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ
72. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Di nibɔŋɔ,bɛ wumdi ya saha shɛli yi yi ti boondi ba?”
Esegesi in lingua araba:
أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ
73. Bee di niŋdi ya la ya anfaani shεli bee chuuta?
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
74. Ka bɛ yεli: “Chɛli gba! Ti paaila ti banim’ ka bɛ niŋdi lala.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
75. Kao yεli: “Dini bɔŋɔ,yi nya yinidaa jεmdi shɛli maa.”
Esegesi in lingua araba:
أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ
76. Yi mini yi banim’ ban daa daŋ tooni maa?
Esegesi in lingua araba:
فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
77-“Achiika! Bɛ (yi buɣa maa) nyɛla dimba ti ma, naɣila binnamda Duuma.”
Esegesi in lingua araba:
ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ
78. “Ŋuna n-nyɛŊun nam ma, Ŋuna n-lahi nyɛŊun dolsiri ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ
79. “Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun dihiri ma, ka nyuhiri ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ
80. “Yaha! N-yi ti gbaai doro, Ŋuna n-nyɛŊun tiri ma alaafee.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ
81. “Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun yɛn ti kuma, ka ti lahi neei ma (Zaadali).”
Esegesi in lingua araba:
وَٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيٓـَٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ
82. “Yaha! Ŋuna ka n-niŋdi kore ni Oti chɛ n-taya paŋ ma Sanyoodali.”
Esegesi in lingua araba:
رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
83. “Yaa n Dumma (Naawuni)! Tim ma yεmgoliŋga (Annabitali), ka zaŋ ma niŋ ninvuɣu suma ni (Zaadali).”
Esegesi in lingua araba:
وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
84. “Yaha! Zaŋmi ma zali ka m-mali paɣirisuŋ bahigunim’ puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ
85. “Yaha! Zaŋmima niŋ ban diri ni’ima da Alizanda falidiriba puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
86. “Yaha! Chεli paŋ m ba, dama achiika! O nyɛla ŋun be ninvuɣu shεba ban bɔrgi puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَلَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ
87. “Yaha! Di dihi ma vi dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti yiɣisi ba (binnamda).”
Esegesi in lingua araba:
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ
88. “Dabsi’ shεli liɣiri mini bihi ni ti bi yɛn niŋ anfaani shεli.”
Esegesi in lingua araba:
إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ
89. “Naɣila ninvuɣu so ŋun kana Naawuni sani ni suhu shεli din niŋ kasi.”
Esegesi in lingua araba:
وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ
90. Yaha! Ka bɛ vuui Alizanda miri wuntizɔriba.
Esegesi in lingua araba:
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ
91. Ka bɛ yihi ʒehiimi buɣum polo ni n-zaŋ wuhi ninvuɣu shεba ban bɔrgi.
Esegesi in lingua araba:
وَقِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
92. Ka bɛ (Malaaikanim’) yεli ba: “Yapolo ka yi ni daa jεmdi binyεr’ shεŋa la be?”
Esegesi in lingua araba:
مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ
93. Ka di pa ni Naawuni. Di ni bɔŋɔ,bɛ ni tooi sɔŋ ya, bee ka bɛ sɔŋ bɛ maŋa?”
Esegesi in lingua araba:
فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَٱلۡغَاوُۥنَ
94. Ka bɛ lebi ba (buɣa maa) pili di (buɣum maa) ni, n-ti pahi ban daa jɛmdi ba maa.
Esegesi in lingua araba:
وَجُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ
95. Ni shintaŋ tobbihi namgbaniyini.
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ وَهُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ
96. Ka bɛ (buɣum bihi) yεli, ka nyɛla ban be di puuni n-zabri ni taba.
Esegesi in lingua araba:
تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
97. (Ka yɛra): “Naawuni zuɣu, ti daa shiri nyɛla ban be birginsim din be polo ni (Dunia puuni).”
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
98. “Saha shεli ti ni daa mali ya (yi buɣa maa) m-maɣisiri binnamda Duuma la.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ
99. “Yaha! Pa so n-daa birgi ti naɣila bibɛhi.”
Esegesi in lingua araba:
فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ
100. “Dinzuɣu, ti ka ban yɛn suhudee ti.”
Esegesi in lingua araba:
وَلَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ
101. “Yaha! Ti ka zo so ŋun yɛn taɣi ti (ka chɛ Naawuni daazaaba).”
Esegesi in lingua araba:
فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
102. “Dinzuɣu, ti yi di naan tooi nya soli n-di labi (Dunia puuni), ka ti gba di pahi ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli puuni.”
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
103. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
104. Yaha! (Yaa nyini Annbai)! Achiika! A Duuma nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
105. Annabi Nuhu niriba daa labsi (Naawuni) tuumba ʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
106. Saha shεli bɛ mabia Nuhu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Esegesi in lingua araba:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
107. “Achiika! Mani nyɛla (Naawuni) tumo polo ni n-zaŋ tin ya.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
108. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
109. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
110. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
۞ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ
111. Ka bɛ yεli: “Ti (asanzanim’) ti ma yεlimaŋli ka tarimba doli a?”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ وَمَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
112. Ka o (Annabi Nuhu) yεli: “Mani ka bɛ ni tumdi tuun’ shɛli baŋsim.”
Esegesi in lingua araba:
إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّيۖ لَوۡ تَشۡعُرُونَ
113. “Bɛ saliya bi ʒi so zuɣu m-pahila n Duuma (Naawuni), yi yi di nyɛla ninvuɣu shɛba ban mi.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
114. Yaha! M-pala ŋun yɛn kari ban ti Naawuni yɛlimaŋli maa.”
Esegesi in lingua araba:
إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
115. “M-pala so m-pahila saɣisigu lana polo ni.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ
116. Ka bɛ (chɛfurinim’) yεli: “Yaa nyini Nuhu! A yi bi chɛ (a ni yεri shεli maa), achiika! A nyɛla ti ni yɛn labi so kuɣa.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ
117. Ka o (Annabi Nuhu) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiika! N niriba labsi mala ʒirilana.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَبَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
118. “Dinzuɣu, niŋmi fukumsi m mini ba sunsuuni ni yεlimaŋli, ka gu m mini ban ti Naawuni yɛlimaŋli maa.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
119. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o mini ban be ŋarim shεli din pali la puuni.
Esegesi in lingua araba:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ
120. Din nyaaŋa, ka Ti chɛ ka kom di ninvuɣu shεba ban kpalim maa.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
121. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yɛlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
122. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔoboznaa.
Esegesi in lingua araba:
كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
123. Aadunim’ (Annabi Hudu niriba) daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
124. Saha shεli bɛ mabia Hudu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?
Esegesi in lingua araba:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
125. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so ŋun mali yɛmbahiga n-zaŋ tin ya.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
126. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
127. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Esegesi in lingua araba:
أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ
128. “Di ni bɔŋɔ, yi miεrila yiliwaɣila tamdi zoli din kam be soli zuɣu,ka nyɛla ban kpεrita?”
Esegesi in lingua araba:
وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ
129. “Ka yi gbibi yiliwaɣila maa kamani y shiri nyɛla ban yɛn kpalim (Dunia puuni) la.”
Esegesi in lingua araba:
وَإِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ
130. “Yi miyitiyɛn gbahi ninvuɣu shɛba (yi dimba), yi gbahiri ba mi ka nyɛla ban kpahiri yεɣiri tariga.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
131. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ
132. “Yaha! Zom ya (Duuma so) Ŋunyolsi ya niyi nimi shɛli.”
Esegesi in lingua araba:
أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَبَنِينَ
133. “O (Naawuni) yolsi ya mi ni biŋkɔbri mini bihi.”
Esegesi in lingua araba:
وَجَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ
134. “Ni puri mini kobilnina.”
Esegesi in lingua araba:
إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
135. “Achiika! Mani zɔrila dabsi’ titali la daazaaba n-tiri ya.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ
136. Ka bɛ yεli: “Di nyɛla yim n-ti ti, a niŋ wa’azu, bee a ka ban niŋdi wa’azu ni.”
Esegesi in lingua araba:
إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ
137. (Ka bɛ lahi yɛli): “Ŋɔ (Alkur’aani) maa pa shεli m-pahila kurumbuni nima (daadaanima) ta’ada.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
138. “Yaha! Ti pala ninvuɣu shεba bɛ ni yɛn ti niŋ azaaba.”
Esegesi in lingua araba:
فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
139. Ka bɛ labsi o (Annabi Hudu) ʒirilana, ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ba hallaka. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinima) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
140. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
141. Samuudu nim’ (Annabi Salihu niriba) daa labsi (Naawuni) tuumba ʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
142. Saha shεli bɛ mabia Salihu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Esegesi in lingua araba:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
143. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so Ŋun nyɛ yɛmbahigalana n-tin ya.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
144. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
145. “Yaha! Mani bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo m- pahila binnamda Duuma sani.”
Esegesi in lingua araba:
أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ
146. “Di ni bɔŋɔ,bɛ ni chan ya (Dunia) ŋɔ maa puuni, ka yi kuli mali yεmbahiga ʒiya?”
Esegesi in lingua araba:
فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
147. “Puri mini kobilnina puuni (ka bɛ kuli yɛn chɛn ya)?
Esegesi in lingua araba:
وَزُرُوعٖ وَنَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ
148. “Ni bindira, n-ti pahi dobino binwola din bi.”
Esegesi in lingua araba:
وَتَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ
149. “Yaha! Ka yi kpεri zoya puuni ka di leeri yiya n-ti ya, ka nyɛla di baŋdiba.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
150. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَلَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
151. “Yaha! Di doli ya ban saɣinda (barinanim’) yεltɔɣa.”
Esegesi in lingua araba:
ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ
152. “Ninvuɣu shεba ban saɣindi tiŋgbani yaaŋa zuɣu,ka bi maanda.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
153. Ka bɛ yεli: “Achiika! A shiri be shirku ni gbaai shεba ni.”
Esegesi in lingua araba:
مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بِـَٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
154. “A pala shɛli m-pahila ninsala ti tatabo, dinzuɣu a yi shiri nyɛla yεlimaŋli lana, tɔ! Nyini tahimi ti alaama shεli na.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَلَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
155. Ka o (Annabi Salihu) yεli: “Naawuni laakumi m-bɔŋɔ, ka omalio kom nyubu dabsili (mɔɣili ŋɔ ni), ka yi gba mali yi nyubu dabsili ka sokam mi li (dinzuɣu miri ya ka yi tooi mɔɣili maa kom naɣila yi nyubu dali).”
Esegesi in lingua araba:
وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
156. “Yaha! Di niŋ ya o (laakumi maa) biɛrim shεli, ka dabsi’ titali la daazaaba ti gbaai ya.”
Esegesi in lingua araba:
فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ
157. Ka bɛ ku o (Laakumi maa), ka leei ninvuɣu shεba ban yoli tiεm.
Esegesi in lingua araba:
فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
158. Ka azaaba gbaai ba. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
159. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaddali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
160. Annabi Lutu niriba daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
161. Saha shεli bɛ mabia Lutu ni daa yεliba: “Dini bɔŋɔ yi ku zo Naawuni?”
Esegesi in lingua araba:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
162. “Achiika! Mani nyɛla (Naawuni) tumo n-tin ya polo ni.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
163. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
164. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo m-pahila binnamda Duuma sani.”
Esegesi in lingua araba:
أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
165. “Di ni bɔŋɔ, yinim’ niŋdila dobba kobe binnamda puuni?”
Esegesi in lingua araba:
وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ
166. “Ka yi chεri Naawuni ni nam shɛli n-tin ya yi paɣaba ni? Chɛli gba! Yi nyɛla ninvuɣu shεba ban kpahi yεɣi.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ
167. Ka bɛ yεli: “Yaa nyini Lutu! Achiika! A yi bi chɛ (lala yεltɔɣa), tɔ! achiika! Ti ni yihi a yɛŋɔ.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ
168. Ka o (Annabi Lutu) yεli: “Achiika! N-nyɛla ŋun je yi tuma ŋɔ maa.”
Esegesi in lingua araba:
رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ
169. (Ka oyεli): “Yaa n Duuma (Naawuni)! Tilgim m mini m maligu ka chɛ bɛ tuuntumsa ŋɔ maa.”
Esegesi in lingua araba:
فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
170. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) tilgi o mini o maligu zaasa namgbaniyini.
Esegesi in lingua araba:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
171. Naɣila paɣakpeen’ so (Annabi Lutu paɣa) n-daa ti pahi ban kpalim azaaba puuni.
Esegesi in lingua araba:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
172. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ninvuɣu shɛba ban kpalim hallaka.
Esegesi in lingua araba:
وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ
173. Ka Ti lahi mi sakurli (azaaba) m-pa bɛ zuɣu ka di shiri nyɛla mibu ni yεlimaŋli, ka sa’ shɛli din mi ninvuɣu shɛba bɛ ni daa saɣisi maa daa niŋ din be.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
174. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu. Amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
175. Yaha! Achiika! (Yaa nyini Annabi)! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔoboznaa.
Esegesi in lingua araba:
كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
176. Aikati nima (Annabi Sayibu niriba) daa labsi Naawuni tuumba ʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
177. Saha shεli Annabi Sayibu ni daa yεli ba: “Dini bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”
Esegesi in lingua araba:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
178. “Achiika! Mani nyɛla tuun’ so ŋun nyɛ yɛmbahigalana n-tin ya.”
Esegesi in lingua araba:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
179. “Dinzuɣu, zom ya Naawuni ka doli ma.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
180. “Yaha! M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, n-ka sanyoo naɣila binnamda Duuma sani.”
Esegesi in lingua araba:
۞ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ
181. “Palimi ya binzahindigu ka di pahi ya ban filindi zaɣa (muuru) puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ
182. “Yaha! Zahimmi ya ni aadalsi binzahindigu.”
Esegesi in lingua araba:
وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
183. “Yaha! Di filindi ya niriba binyεra, ka di saɣindi ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu.”
Esegesi in lingua araba:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ
184. “Dinzuɣu, zom ya (Duuma) so Ŋun nam ya, ka nam binnamdi shεŋa ban daŋ yi tooni maa.”
Esegesi in lingua araba:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
185. Ka bɛ yεli: “Achiika! A shiri be ninvuɣu shεba shirku ni gbaai puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
186. “Yaha! A pala shɛli m-pahila ninsala ti tatabo. Yaha! Tinim’ tεhi ya ni achiika! A shiri be ʒirinim’ puuni.”
Esegesi in lingua araba:
فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
187. “Dinzuɣu, chɛ ka sagbana yεɣ’ shεli ŋmaai lu ti zuɣuna, a yi nyɛla ŋun be yɛlimaŋlinim’ puuni.”
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
188. Ka o (Annabi Sayibu) yεli: “N Duuma (Naawuni) mi yi tuuntumsa.”
Esegesi in lingua araba:
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
189. Ka bɛ labsi o ʒirilana, dinzuɣu ka sagbaŋ dali la[1] daazaaba daa gbaai ba, Achiika! Di daa shiri nyɛla azaaba timsili dali.
[1] Naawuni daa yooilaӡahannama buɣum dindoli bahi ba zuɣusaa na, ka tulim m ɔŋ ba bɛ yiŋsi puuni ӡinibu, din nyaaŋa, ka Naawuni chɛ ka sagbaŋ pani bɛ zuɣusaa leei mahim din maasim paai tariga. Ka Naawuni naan lahi chɛ ka sagbaŋ maa taai ni buɣum lu bɛ zuɣu na. Ka bɛ di n-ti naai, ka leei kamani bɛ ni yi she sakɔɣu ka o be shɛm. Ka bɛ leei tamplim kamani bɛ ni daa kuli bɔri Annabi Sayibu sani kadama o chɛ ka sagbaŋ ŋmaai lu bɛ zuɣu na shɛm.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
190. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu, amaa! Bɛ (chεfurinim’) pam pala ban ti Naawuni yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
191. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A Duuma (Naawuni) nyɛla Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa.
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
192. Yaha! Achiika! Di (Alkur’aani) nyɛla bɛ ni siɣisi shεli ka di yi binnamda Duuma sani na.
Esegesi in lingua araba:
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
193. Yεmbahiga nyɛvuli (Malaaika Ziblila) n-nyɛŋun siɣisi li na (Naawuni sani).
Esegesi in lingua araba:
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
194. A (nyini Annabi Muhammadu) suhi ni, domin a be ban valsiri (ninsalinim’ ni buɣum daazaaba) puuni.
Esegesi in lingua araba:
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
195. Ni Larbu zinli polo ni (ka bɛ siɣisi li na).
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ
196. Yaha! Achiika! Di (Alkur’aani) maa yεltɔɣa be (Naawuni) tuumba ban daŋ tooni maa kundinim’ puuni.
Esegesi in lingua araba:
أَوَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
197. Di ni bɔŋɔ, di pala alaama shɛli n-zaŋ ti ba (Maka chεfurinim’) kadama Israaila bihi puuni baŋdiba gba mi li?
Esegesi in lingua araba:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ
198. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) yi di siɣisi li (Alkur’aani) na n- ti ti bali shεba ban pa Larbunima.
Esegesi in lingua araba:
فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
199. Ka o (Annabi Muhammadu) karim li n-wuhi ba, bɛ naan ku ti li yεlimaŋli.
Esegesi in lingua araba:
كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
200. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋdi li (Alkur’aani jɛlinsi) n­kpεhiri bibiɛhi suhiri ni.
Esegesi in lingua araba:
لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
201. Bɛ (chεfurinim’) ku ti li yεlimaŋli naɣila bɛ ti kuli nyɛla azaabakpeeni.
Esegesi in lingua araba:
فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
202. Dinzuɣu, ka di (azaaba maa) kaba na yim zuɣu,ka bɛ nyɛla ban bi mi.
Esegesi in lingua araba:
فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ
203. Dinzuɣu, ka bɛ yεli: “Di ni bɔŋɔ, ti nyɛla bɛ ni yɛn naɣisi n-ti shɛba?”
Esegesi in lingua araba:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
204. Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba ka bɛ (chεfurinim’) bɔri ni yom yom?
Esegesi in lingua araba:
أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ
205. (Yaa nyini Annabi)! A bi nya kadama Ti (Tinim’ Naawuni) yi chɛ ka bɛ wum nyεɣisim yuuŋgbaliŋ.
Esegesi in lingua araba:
ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ
206. Din nyaaŋa, kabɛ ni gbaari ba alikauli (azaaba) shεli maa ti kaba na.
Esegesi in lingua araba:
مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ
207. Nyεɣisim shεli bɛ ni daa wumdi maa ku tooi taɣi ba ka chɛ li (Naawuni daazaaba maa).
Esegesi in lingua araba:
وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ
208. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin niŋ tiŋgbani shɛli nima hallaka, naɣila di (tiŋ’ maa nim’) malila ban niŋdi ba wa’azu.
Esegesi in lingua araba:
ذِكۡرَىٰ وَمَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
209. Ka di nyɛla teebu, Ti mi pala zualindiriba.
Esegesi in lingua araba:
وَمَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ
210. Yaha! Pa shintana n-siɣsi li (Alkur’aani) na.
Esegesi in lingua araba:
وَمَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَمَا يَسۡتَطِيعُونَ
211. Di mi bi simsi ba (shintana maa), hali bɛ ku tooi siɣisi li na gba.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ
212. Achiika! Bɛ (shintana) nyɛla bɛ ni taɣi shεba ka chɛ li (Alkur’aani maa) wumbu.
Esegesi in lingua araba:
فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ
213. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Di jεm Duuma so pahi Naawuni zuɣu, ka ti pahi ninvuɣu shεba bɛ ni yɛn ti niŋ azaaba puuni (Zaadali).
Esegesi in lingua araba:
وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ
214. Yaha! Valsim a dɔɣiriba ban miri a (n-zaŋ chaŋ Chiyaama daazaaba).
Esegesi in lingua araba:
وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
215. Yaha! Siɣisim a kpimkpama n-ti ban ti Naawuni yεlimaŋli ka dola maa.
Esegesi in lingua araba:
فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
216. Yaha! Bɛ yi zaɣisi a yɛltɔɣa wumbu, tɔ! Nyin yεlima: “Mani nuu ka yi tuuntumsa puuni.”
Esegesi in lingua araba:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ
217. Yaha! Dalimmi (Duuma so) Ŋun nyɛ Nyεŋda, Zaadali Nambɔzobonaa la zuɣu.
Esegesi in lingua araba:
ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ
218. Ŋuna n-nyari a saha shεli a ni yiɣisira (m-puhuri jiŋli yuŋ).
Esegesi in lingua araba:
وَتَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ
219. Ni a lebginsim suzuuda niŋdibu puuni.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
220. Achiika! Ŋuna (Naawuni) n-nyɛ Wumda, Baŋda.
Esegesi in lingua araba:
هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ
221. (Yaa nyini Annabi! Yɛlima): “Di ni bɔŋɔ, n-tim ya lahibali n-zaŋ chaŋ alizin’ shintana ni sheeri so zuɣu?
Esegesi in lingua araba:
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
222. Bɛ sheerila ŋun kam nyɛʒirilana, ka kpɛri Naawuni taali zuɣu.
Esegesi in lingua araba:
يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَأَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ
223. Bɛ (alizinnim’ maa) maa gbilsirila tibli ni bɛ wum (Malaaikanim’) yɛltɔɣa (ka zaŋ li wuhi baɣisi), ka bɛ pam mi nyɛʒirinima.
Esegesi in lingua araba:
وَٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ
224. Yaha! Ma a nya yiliyindiba, ninvuɣu shɛba ban birgi n doli ba.
Esegesi in lingua araba:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ
225. (Yaa nyini haŋkali lana)! A bi nya ka bɛ (yiliyindiba maa) dolila soli kam ni n-kuli birinda (ka kpahiri yεɣiri tariga)?
Esegesi in lingua araba:
وَأَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ
226. Yaha! Achiika! Bɛ nyɛlaban yεri bɛ ni bi tumdi shɛli.
Esegesi in lingua araba:
إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ
227. Naɣila ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunviεla, ka teei Naawuni yɛla pam, ka nyɛ nasara saha shɛli bɛ ni di ba zualinsi naai. Dinzuɣu ni baalim, ninvuɣu shεba ban di zualinsi maa ni ti baŋ luɣushɛli polo bɛ ni yɛn ti ŋmalgi kpa (Zaadali).
Esegesi in lingua araba:
 
Traduzione dei significati Sura: Ash-Shu‘arâ’
Indice delle Sure Numero di pagina
 
Traduzione dei Significati del Sacro Corano - Traduzione dagbani - Indice Traduzioni

Traduzione dei significati del Nobile Corano in dagbani, a cura di Muhammad Baba Ghoutubu

Chiudi