وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی سورەتی الفجر - وەرگێڕاوی فلیپینی (تگالۆگ) بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

Al-Fajr

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:

بيان عاقبة الطغاة، والحكمة من الابتلاء، والتذكير بالآخرة.

Ang paglilinaw sa kahihinatnan ng mga tagapagmalabis at kasanhian ng pagsubok at pagpapaalaala hinggil sa Kabilang-buhay.

---

ئایه‌تی: 1

وَٱلۡفَجۡرِ

Sumumpa si Allāh – kaluwalhatian sa Kanya – sa madaling-araw.

ئایه‌تی: 2

وَلَيَالٍ عَشۡرٖ

Sumumpa Siya sa Unang Sampung Gabi ng Dhulḥijjah.

ئایه‌تی: 3

وَٱلشَّفۡعِ وَٱلۡوَتۡرِ

Sumumpa Siya sa magkapares at bukod-tangi sa mga bagay.

ئایه‌تی: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَسۡرِ

Sumumpa Siya sa gabi kapag dumating ito, nagpatuloy ito, at lumisan ito. Ang sagot sa mga panunumpang ito ay: talagang gagantihan nga kayo sa mga gawa ninyo.

ئایه‌تی: 5

هَلۡ فِي ذَٰلِكَ قَسَمٞ لِّذِي حِجۡرٍ

Sa nabanggit na iyon kaya ay may panunumpang kukumbinsi sa may pang-unawa?

ئایه‌تی: 6

أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ

Hindi mo ba napag-alaman, O Sugo, kung papaano ang ginawa ng Panginoon mo sa [liping] `Ād, na mga kalipi ni Hūd, noong nagpasinungaling sila sa sugo nito,

ئایه‌تی: 7

إِرَمَ ذَاتِ ٱلۡعِمَادِ

na lipi ng `Ād na nakaugnay sa lolo nitong si Irām na may mga haliging mahaba,

ئایه‌تی: 8

ٱلَّتِي لَمۡ يُخۡلَقۡ مِثۡلُهَا فِي ٱلۡبِلَٰدِ

na hindi lumikha si Allāh ng tulad ng mga iyon sa bayan;

ئایه‌تی: 9

وَثَمُودَ ٱلَّذِينَ جَابُواْ ٱلصَّخۡرَ بِٱلۡوَادِ

Hindi mo ba napag-alaman kung papaano ang ginawa ng Panginoon mo sa [liping] Thamūd, na mga kalipi ni Ṣāliḥ, na mga bumiyak ng mga malaking bato ng mga bundok at gumawa mula sa mga ito ng mga bahay sa bato.

ئایه‌تی: 10

وَفِرۡعَوۡنَ ذِي ٱلۡأَوۡتَادِ

Hindi mo ba napag-alaman kung papaano ang ginawa ng Panginoon mo kay Paraon na dati ay may mga tulos na pinagdurusa niya sa pamamagitan ng mga ito ang mga tao?

ئایه‌تی: 11

ٱلَّذِينَ طَغَوۡاْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Ang lahat ng mga ito ay lumampas sa hangganan sa paniniil at kawalang-katarungan; bawat isa ay lumampas dito sa bayan niya

ئایه‌تی: 12

فَأَكۡثَرُواْ فِيهَا ٱلۡفَسَادَ

saka nagparami sila sa mga iyon ng katiwalian dahil sa ipinalaganap nila na kawalang-pananampalataya at mga pagsuway,

ئایه‌تی: 13

فَصَبَّ عَلَيۡهِمۡ رَبُّكَ سَوۡطَ عَذَابٍ

kaya nagpalasap sa kanila si Allāh ng matinding pagdurusang dulot Niya at pumuksa Siya sa kanila sa lupain.

ئایه‌تی: 14

إِنَّ رَبَّكَ لَبِٱلۡمِرۡصَادِ

Tunay na ang Panginoon mo, O Sugo, ay talagang tumatambang sa mga gawa ng mga tao at nagmamatyag sa mga ito upang gumanti ng Paraiso sa sinumang gumawa ng maganda at ng Impiyerno sa sinumang gumawa ng masagwa.

ئایه‌تی: 15

فَأَمَّا ٱلۡإِنسَٰنُ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ رَبُّهُۥ فَأَكۡرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَكۡرَمَنِ

Kaya tungkol naman sa tao, bahagi ng kalikasan nito na kapag sumubok dito ang Panginoon nito, nagparangal Siya rito, at nagbiyaya Siya rito ng yaman, mga anak, at impluwensiya, ay nagpapalagay ito na iyon ay dahil sa isang karangalan para rito sa ganang kay Allāh kaya nagsasabi ito: "Ang Panginoon ko ay nagparangal sa akin dahil sa pagiging karapat-dapat ko sa pagpaparangal Niya."

ئایه‌تی: 16

وَأَمَّآ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ فَقَدَرَ عَلَيۡهِ رِزۡقَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَهَٰنَنِ

Tungkol naman sa kapag sumulit Siya rito at gumipit Siya rito sa panustos dito, tunay na ito ay nagpapalagay na iyon ay talagang pagkahamak nito sa Panginoon nito kaya nagsasabi ito: "Ang Panginoon ko ay humamak sa akin."

ئایه‌تی: 17

كَلَّاۖ بَل لَّا تُكۡرِمُونَ ٱلۡيَتِيمَ

Ang usapin ay hindi gaya ng ginuniguni ng taong ito na ang mga biyaya ay patunay sa pagkalugod ni Allāh sa lingkod Niya at na ang mga kawalang-biyaya ay patunay sa pagkahamak ng tao sa ganang Panginoon nito. Bagkus ang reyalidad ay na kayo ay hindi nagpaparangal sa ulila mula sa ibinigay sa inyo ni Allāh na panustos.

ئایه‌تی: 18

وَلَا تَحَٰٓضُّونَ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

Hindi nag-uudyok ang isa't isa sa inyo sa pagpapakain sa maralitang hindi nakatatagpo ng makakain niya.

ئایه‌تی: 19

وَتَأۡكُلُونَ ٱلتُّرَاثَ أَكۡلٗا لَّمّٗا

Kumakain kayo ng mga karapatan ng mahihina kabilang sa mga babae at mga ulila nang pagkaing matindi nang walang pagsasaalang-alang sa pagkaipinahihintulot nito.

ئایه‌تی: 20

وَتُحِبُّونَ ٱلۡمَالَ حُبّٗا جَمّٗا

Umiibig kayo sa yaman nang pag-ibig na sobra sapagkat nagmamaramot kayo sa paggugol nito sa landas ni Allāh dala ng kasakiman dito.

ئایه‌تی: 21

كَلَّآۖ إِذَا دُكَّتِ ٱلۡأَرۡضُ دَكّٗا دَكّٗا

Hindi nararapat na ito ay maging gawain ninyo. Tandaan ninyo, kapag pinagalaw ang lupa nang pagpapagalaw na matindi at pinalindol,

ئایه‌تی: 22

وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا

at dumating ang Panginoon mo, O Sugo, para magpasya sa pagitan ng mga lingkod Niya, at dumating ang mga anghel na mga nakahanay sa mga hanay,

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Ang kainaman ng Unang Sampung Araw ng Dhulḥijjah higit sa mga ibang araw ng taon.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Ang katibayan ng pagdating para kay Allāh sa Araw ng Pagbangon alinsunod sa naaangkop sa Kanya nang walang pagwawangis, walang pagtutulad, at walang pag-aalis ng kahulugan.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Ang mananampalataya, kapag sinubok, ay nagtitiis. Kung binigyan siya ay nagpapasalamat siya.

ئایه‌تی: 23

وَجِاْيٓءَ يَوۡمَئِذِۭ بِجَهَنَّمَۚ يَوۡمَئِذٖ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ وَأَنَّىٰ لَهُ ٱلذِّكۡرَىٰ

at ihahatid sa Araw na iyon ang Impiyerno na may pitumpung libong panghatak, na kasama ng bawat panghatak ay pitumpung libong anghel na hihila niyon. Sa Araw na iyon ay magsasaalaala ang tao sa anumang nagpabaya siya sa nauugnay kay Allāh, at paano ukol sa kanya na magpakinabang sa kanya ang pagsasaalaala sa Araw na iyon dahil iyon ay araw ng pagganti, hindi araw ng paggawa?

ئایه‌تی: 24

يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي قَدَّمۡتُ لِحَيَاتِي

Magsasabi siya dala ng tindi ng pagsisisi: "O kung sana ako ay nagpauna ng mga gawang maayos para sa buhay ko na pangkabilang-buhay na siyang buhay na tunay."

ئایه‌تی: 25

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُۥٓ أَحَدٞ

Kaya sa araw na iyon ay walang isang magpaparusa tulad ng pagdurusang dulot ni Allāh dahil ang pagdurusang dulot ni Allāh ay pinakamatindi at pinakanananatili,

ئایه‌تی: 26

وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُۥٓ أَحَدٞ

at walang isang gagapos sa mga tanikala tulad ng paggapos Niya roon sa mga tagatangging sumampalataya.

ئایه‌تی: 27

يَٰٓأَيَّتُهَا ٱلنَّفۡسُ ٱلۡمُطۡمَئِنَّةُ

Tungkol naman sa kaluluwa ng mananampalataya, sasabihin sa kanya sa sandali ng kamatayan at sa Araw ng Pagbangon: "O kaluluwang napapanatag sa pananampalataya at gawang maayos,

ئایه‌تی: 28

ٱرۡجِعِيٓ إِلَىٰ رَبِّكِ رَاضِيَةٗ مَّرۡضِيَّةٗ

bumalik ka sa Panginoon mo nang nalulugod sa Kanya dahil sa makakamit mo na gantimpalang masagana, na kinalulugdan sa ganang Kanya – kaluwalhatian sa Kanya – dahil sa taglay mo na gawang maayos,

ئایه‌تی: 29

فَٱدۡخُلِي فِي عِبَٰدِي

saka pumasok ka sa kabuuan ng mga lingkod Kong maaayos,

ئایه‌تی: 30

وَٱدۡخُلِي جَنَّتِي

at pumasok ka kasama sa kanila sa Paraiso Ko na inihanda Ko para sa kanila."

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Ang pagpapalaya sa mga alipin, ang pagpapakain sa mga nangangailangan sa oras ng kagipitan, ang pananampalataya kay Allāh, at ang pagtatagubilinan ng pagtitiis at pagkaawa ay kabilang sa mga kadahilanan ng pagpasok sa Paraiso.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Kabilang sa mga patunay ng pagkapropeta ang pagpapabatid sa kanya na ang Makkah ay magiging ipinahihintulot para sa kanya sa anumang oras ng maghapon.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Noong nagpasikip si Allāh ng mga daan ng pang-aalipin, nagpaluwang naman Siya ng mga daan ng pagpapalaya sapagkat ginawa niya ang pagpapalaya na kabilang sa mga pampalapit-loob [sa Kanya] at mga panakip-sala.