ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߘߊߜ߭ߑߓߊߣߌߞߊ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߡߊߙߌߦߡߊ߫ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

ߡߊߙߌߦߡߊ߫ ߝߐߘߊ

كٓهيعٓصٓ
1. Kaaf-Ha-Ya-Aiin-Sād (K. H. Y. I. S). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di fasara naɣila Naawuni].
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ذِكۡرُ رَحۡمَتِ رَبِّكَ عَبۡدَهُۥ زَكَرِيَّآ
2. (Yaa nyini Annabi)! Ŋɔ maa nyɛla teebu n-zaŋ chaŋ a Duuma (Naawuni) ni daa zo O dabli Annabi Zakariya nambɔɣu shεm.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥ نِدَآءً خَفِيّٗا
3. Saha shεli o (Annabi Zakariya) ni daa boli o Duuma (Naawuni) boondi shεli din nyɛ sɔɣisinli ni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ ٱلۡعَظۡمُ مِنِّي وَٱشۡتَعَلَ ٱلرَّأۡسُ شَيۡبٗا وَلَمۡ أَكُنۢ بِدُعَآئِكَ رَبِّ شَقِيّٗا
4. Ka o (Annabi Zakariya) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Achiiika! Gbarginsim paai ma, ka n zabri palgi. M-mi pala A ni zaɣisiri so suhigu deebu.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِنِّي خِفۡتُ ٱلۡمَوَٰلِيَ مِن وَرَآءِي وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا فَهَبۡ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيّٗا
5. “Yaha! Achiika! N-zɔrilan dɔɣim dabiɛm n kum nyaaŋa, ka mpaɣa mi nyɛ paɣaŋɔli, dinzuɣu tim ma bisuŋŋun yi A sani na.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنۡ ءَالِ يَعۡقُوبَۖ وَٱجۡعَلۡهُ رَبِّ رَضِيّٗا
6. “Ka o di n fali, ka di Annabi Ya’akuba yiŋnim’ fali. Yaha! Zaŋmi o leeia ni niŋ so yεda.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰزَكَرِيَّآ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَٰمٍ ٱسۡمُهُۥ يَحۡيَىٰ لَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ مِن قَبۡلُ سَمِيّٗا
7. (Ka Naawuni yɛli): “Yaa nyini Zakariya! Achiika! Ti tiri a suhupiεlli lahibali ni bidibbila so (a paɣani yɛndɔɣi),ka o yuli yɛn nyɛ “Yahaya.” Ti na ʒin zaŋ yuli ŋɔ maa m-boli ninvuɣuso pɔi ni ŋuna.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِي غُلَٰمٞ وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا وَقَدۡ بَلَغۡتُ مِنَ ٱلۡكِبَرِ عِتِيّٗا
8. Ka o (Annabi Zakaria) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! N-yɛn niŋ wula mali bia, ka m paɣa nyɛ paɣaŋɔli, ka n kuriginsim lahi paai tariga.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ كَذَٰلِكَ قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞ وَقَدۡ خَلَقۡتُكَ مِن قَبۡلُ وَلَمۡ تَكُ شَيۡـٔٗا
9. Ka o (Malaaika) yεli: “Lala ka a Duuma (Naawuni) yεli, di nyɛla soochi N (Mani Naawuni) sani. Achiika! N-daa nam a mi ka a pa shɛli.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ ٱجۡعَل لِّيٓ ءَايَةٗۖ قَالَ ءَايَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ ٱلنَّاسَ ثَلَٰثَ لَيَالٖ سَوِيّٗا
10. Ka o (Annabi Zakariya) yεli: “Yaa n Duuma! Wuhimi ma alaama shεli (din wuhiri ni m paɣani dɔɣi), ka o (Naawuni) yεli: “A daalaama nyɛla a ku tooi tɔɣisi yɛltɔɣa ni niriba dabsa ata, ka kuli nyɛla ŋun mali alaafee.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ مِنَ ٱلۡمِحۡرَابِ فَأَوۡحَىٰٓ إِلَيۡهِمۡ أَن سَبِّحُواْ بُكۡرَةٗ وَعَشِيّٗا
11. Ka o (Annabi Zakariya) yi o niriba sani o jεma shee n-ti tiri wuhi ba (ka yεli): “Niŋmi ya Naawuni kasi Asiba ni Zaawuni.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰيَحۡيَىٰ خُذِ ٱلۡكِتَٰبَ بِقُوَّةٖۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحُكۡمَ صَبِيّٗا
12. “(Ka Naawuni yɛri yɛltɔɣani bia so bɛ ni dɔɣi maa) Yaa nyini Yahaya! Gbibi litaafi (Attaura) ŋɔ maa ni yaa,” ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o Annabitali ka o nyɛla bia.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَحَنَانٗا مِّن لَّدُنَّا وَزَكَوٰةٗۖ وَكَانَ تَقِيّٗا
13. Ka o (Annabi Yahaya) nyɛla ŋun zɔri nambɔɣu Ti (Tinim’ Naawuni) sani, ka o lahi be kasi, ka daa nyɛla wuntizɔra.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبَرَّۢا بِوَٰلِدَيۡهِ وَلَمۡ يَكُن جَبَّارًا عَصِيّٗا
14. Yaha! O daa nyɛla bia so ŋun dolio ba nio ma, o mi daa pala ninvuɣu so ŋun tibgi o maŋ’ ka kpɛri Naawuni taali ni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَسَلَٰمٌ عَلَيۡهِ يَوۡمَ وُلِدَ وَيَوۡمَ يَمُوتُ وَيَوۡمَ يُبۡعَثُ حَيّٗا
15. Yaha! Suhudoo be o zuɣu dabsi shεli bɛ ni daa dɔɣio na, ni o kum dali, n-ti pahi dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti yiɣisio ka labsi o o nyɛvuli ni na.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مَرۡيَمَ إِذِ ٱنتَبَذَتۡ مِنۡ أَهۡلِهَا مَكَانٗا شَرۡقِيّٗا
16. (Yaa nyini Annabi)! Teemi Mariam yɛla kundili (Alkur’aani) puuni, saha shεli oni daa niŋ katiŋ’ ka chɛ o niriba n-zaŋ labi wulimpuhili polo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَٱتَّخَذَتۡ مِن دُونِهِمۡ حِجَابٗا فَأَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرٗا سَوِيّٗا
17. Ka o (Mariam) bo saɣili n-taɣi o maŋ’ ka chɛ ba, ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim Ti Ruuhi (Malaaika) na o sani, ka o ka o na ni ninsala pali ŋmali.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَتۡ إِنِّيٓ أَعُوذُ بِٱلرَّحۡمَٰنِ مِنكَ إِن كُنتَ تَقِيّٗا
18. Ka o (Mariyam) yεli: “M-bɔri taɣibu ni Nambɔzobonaa (Naawuni) a sani, a yi nyɛla wuntizɔra.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ إِنَّمَآ أَنَا۠ رَسُولُ رَبِّكِ لِأَهَبَ لَكِ غُلَٰمٗا زَكِيّٗا
19. Ka o (Malaaika) yεli: “Achiika! Mani nyɛla a Duuma (Naawuni) tumo, (n-kami na), ni n-ti ti a bidibbila so a ni yɛn dɔɣi lahibali, ka o nyɛla bia so ŋun niŋ kasi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَتۡ أَنَّىٰ يَكُونُ لِي غُلَٰمٞ وَلَمۡ يَمۡسَسۡنِي بَشَرٞ وَلَمۡ أَكُ بَغِيّٗا
20. Ka o (Mariyam) yεli: “Di yɛn niŋ wula ka m mali bia, ka doo bi shihi ma, m mi pala pagɔrili?”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ كَذَٰلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞۖ وَلِنَجۡعَلَهُۥٓ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِ وَرَحۡمَةٗ مِّنَّاۚ وَكَانَ أَمۡرٗا مَّقۡضِيّٗا
21. Ka o (Malaaika) yεli: “Lala ka a Duuma (Naawuni) yεli: “Di nyɛla soochi N (Mani Naawuni) sani. Yaha! domin Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ o (bia maa) zali ka o nyɛla yɛlikpahindili nzaŋ ti ninsalinima, ni nambɔzɔbo din yi Ti sani na. Yaha! Di nyɛla yεli shεli din yεn niŋ (ka Naawuni pun sabi li zali).
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ فَحَمَلَتۡهُ فَٱنتَبَذَتۡ بِهِۦ مَكَانٗا قَصِيّٗا
22. Ka o (Mariyam) kpiɣi o (Annabi Issa) puli, ka zaŋ li n-yi kpaŋ luɣushɛli polo din niŋ katiŋa (ka chɛ o niriba sani).[1]
[1] Malaaika daa pobsimi niŋ Mariyam sitira ni, ka o kpiɣi AnnabiIssa puli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَأَجَآءَهَا ٱلۡمَخَاضُ إِلَىٰ جِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ قَالَتۡ يَٰلَيۡتَنِي مِتُّ قَبۡلَ هَٰذَا وَكُنتُ نَسۡيٗا مَّنسِيّٗا
23. Ka dɔɣim biɛrim ti ka o na (ka o wolsi) hali n-zaŋ chaŋ dobino tigbirli gbini, ka o yεli: “Yaa ni n-da ashaara, bo n-di leei niŋ ka n­kpi poi ni ŋɔ maa, ka leei ŋun filiŋ,ka bɛ (Dunianim’) tam n yεla.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَنَادَىٰهَا مِن تَحۡتِهَآ أَلَّا تَحۡزَنِي قَدۡ جَعَلَ رَبُّكِ تَحۡتَكِ سَرِيّٗا
24. Ka o (Malaaika) boli o di (dobino tia maa) gbini (ka yεli o): “Di niŋ suhusaɣiŋgu, achiika! A Duuma zali a la kobilnina shɛli a tiŋli.”[2]
[2] Ibnu Abbas yεliya ni Malaaika daa zaŋla o napɔŋ tabgi tiŋgbani ni, ka konyεisili kobilnii puhi tiŋgbani ni na, ka Malaaika Zibliila yεli ni o zaŋ li nyu.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُزِّيٓ إِلَيۡكِ بِجِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ تُسَٰقِطۡ عَلَيۡكِ رُطَبٗا جَنِيّٗا
25. “Yaha! Gbaɣalim dobino tigbirili maa n-labsi a polo na, dobino maha din bi ni yi zuɣusaa n-lu a tooni na.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَكُلِي وَٱشۡرَبِي وَقَرِّي عَيۡنٗاۖ فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ ٱلۡبَشَرِ أَحَدٗا فَقُولِيٓ إِنِّي نَذَرۡتُ لِلرَّحۡمَٰنِ صَوۡمٗا فَلَنۡ أُكَلِّمَ ٱلۡيَوۡمَ إِنسِيّٗا
26. “Dinzuɣu dim ka nyu ka niŋ suhupiɛlli. Yaha! A yi nya ninsalinim’ puuni so (ka o bɔhi a), nyin yεlima: “Achiika! “N-gbaaila alikauli ni Naawuni kadama n-ku tɔɣisi yɛltɔɣa ni ninsala kam zuŋɔ dabsili ŋɔ.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَأَتَتۡ بِهِۦ قَوۡمَهَا تَحۡمِلُهُۥۖ قَالُواْ يَٰمَرۡيَمُ لَقَدۡ جِئۡتِ شَيۡـٔٗا فَرِيّٗا
27. Ka o (Mariyam) zaŋ o (bia maa) nkana o niriba sani, n-ti gbibi o, ka bɛ yεli: “Yaa nyini Mariam! Achiika! A tahi yɛltɔɣa titali na.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأُخۡتَ هَٰرُونَ مَا كَانَ أَبُوكِ ٱمۡرَأَ سَوۡءٖ وَمَا كَانَتۡ أُمُّكِ بَغِيّٗا
28. “Yaa nyini Haruna tuzopaɣa! A ba daa pala ninvuɣu yoli, a ma mi gba daa pala pagɔrili.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَأَشَارَتۡ إِلَيۡهِۖ قَالُواْ كَيۡفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي ٱلۡمَهۡدِ صَبِيّٗا
29. Ka o (Mariyam) tiri wuhi o (bia maa), ka bɛ yεli: “Wula ka ti yɛn tɔɣisi yεltɔɣa n-gargi biliεɣu so ŋun na dozuɣukuɣura ni?”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ إِنِّي عَبۡدُ ٱللَّهِ ءَاتَىٰنِيَ ٱلۡكِتَٰبَ وَجَعَلَنِي نَبِيّٗا
30. Ka o (biliεɣu maa, Annabi Issa) yεli: “Mani nyɛla Naawuni dabli, ka O ti ma litaafi, ka zaŋ ma leei Annabi.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيۡنَ مَا كُنتُ وَأَوۡصَٰنِي بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱلزَّكَوٰةِ مَا دُمۡتُ حَيّٗا
31. “Ka Ozaŋ ma leei alibarka nira luɣulikam n-ni be, ka saɣisi ma ni jiŋli puhibu mini zaka tibu dindee yi niŋ ka n na be n nyɛvuli puuni.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبَرَّۢا بِوَٰلِدَتِي وَلَمۡ يَجۡعَلۡنِي جَبَّارٗا شَقِيّٗا
32. “Yaha! Ka n-nyɛla ŋun doli m ma. Yaha! O (Naawuni) bi zaŋ ma leei ŋun tibgi o maŋa, kanyɛ zuɣubεɣulana.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلسَّلَٰمُ عَلَيَّ يَوۡمَ وُلِدتُّ وَيَوۡمَ أَمُوتُ وَيَوۡمَ أُبۡعَثُ حَيّٗا
33. “Yaha! Suhudoo be n zuɣu dabsi shɛli bɛ ni dɔɣi ma, ni n kum dali, n-ti pahi dabsi’ shɛli bɛ ni yɛn ti yiɣisi ma ka n-labi na n nyɛvuli puuni.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ذَٰلِكَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَۖ قَوۡلَ ٱلۡحَقِّ ٱلَّذِي فِيهِ يَمۡتَرُونَ
34. Lala n-nyɛ Annabi Issa Mariyam bia yɛlimaŋli yɛltɔɣa shɛli bɛ (Yahuudu mini Nashaara) ni zilsiri di puuni maa.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَا كَانَ لِلَّهِ أَن يَتَّخِذَ مِن وَلَدٖۖ سُبۡحَٰنَهُۥٓۚ إِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
35. Di bi tu ni Naawuni gbibi so ka o nyɛ O bia, O nam simsiya, O yi zali zaligu, achiika! O yεrili mi: “Leema, ka di leei.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِنَّ ٱللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ
36. “Yaha! Achiika! Naawuni nyɛla n Duuma ni yi Duuma, dinzuɣu jεmmi ya O, ŋɔ maa n-nyɛ sochibga.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن مَّشۡهَدِ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
37. Ka laɣinsi niŋ namgbankpeeni bɛ sunsuuni.[3] Dinzuɣu, azaabakpeeni be ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa zuɣu ni zatitali maa dali.”
[3] Naawuni ni kpiɣi Annabi Issa zuɣusaa, ka Yahudunim’ yɛli ni o pa halali bia, ka Nasharanim’ pu siɣim buta, ka bɛ shɛba yɛli ni o nyɛla Naawuni bia, ka shɛba mi yɛli ni o pahi duumanim’ ata puuni, ka ban kpalim maa yɛli ni ŋuna n-nyɛ Naawuni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَسۡمِعۡ بِهِمۡ وَأَبۡصِرۡ يَوۡمَ يَأۡتُونَنَا لَٰكِنِ ٱلظَّٰلِمُونَ ٱلۡيَوۡمَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
38. Wula n-leei yɛn ti nyɛ bɛ wumbu ni bɛ nyabu, dabsi’ shεli bɛ ni yɛn ti kana Ti (Tinim’ Naawuni) sani? Amaa! Zuŋɔ, zualindiriba be birginsim din be polo ni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡحَسۡرَةِ إِذۡ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ وَهُمۡ فِي غَفۡلَةٖ وَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
39. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Varsim ba n-zaŋ chaŋ yolitεm dabsili maa, saha shεli bɛ ni yɛn ti ŋmaai saliya (ka ban yɛn kpe Alizanda kpe, ka ban mi yɛn kpe buɣum ni kpe), amaa! Ka bɛ nyɛla ban be tamsim ni (Dunia ŋɔ) ka nyɛla ban bi tiri Naawuni yεlimaŋli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّا نَحۡنُ نَرِثُ ٱلۡأَرۡضَ وَمَنۡ عَلَيۡهَا وَإِلَيۡنَا يُرۡجَعُونَ
40. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) n-diri tiŋgbani fali, ni din kam be di zuɣu. Yaha! Ti sani ka bɛ yɛn ti labsi ba (binnamda na) na.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِبۡرَٰهِيمَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صِدِّيقٗا نَّبِيًّا
41. (Yaa nyini Annabi)! Teemi Annabi Ibrahima yεla litaafi (Alkur’aani) puuni. Achiika! O daa nyɛla yεlimaŋlilana, ka daa nyɛ Annabi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ يَٰٓأَبَتِ لِمَ تَعۡبُدُ مَا لَا يَسۡمَعُ وَلَا يُبۡصِرُ وَلَا يُغۡنِي عَنكَ شَيۡـٔٗا
42. Saha shεli o ni daa yεli o ba: “Yaa nyini m ba! Bozuɣuka a jεmdi din bi wumdi ka bi nyara, ka mi ku tooi niŋ a anfaani shεli?”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَبَتِ إِنِّي قَدۡ جَآءَنِي مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَمۡ يَأۡتِكَ فَٱتَّبِعۡنِيٓ أَهۡدِكَ صِرَٰطٗا سَوِيّٗا
43. “Yaa nyini m ba! Achiika! Baŋsim shεli din ka a sani kama na, dinzuɣu, doli ma ka n-dolsi a sochibga.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَبَتِ لَا تَعۡبُدِ ٱلشَّيۡطَٰنَۖ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ كَانَ لِلرَّحۡمَٰنِ عَصِيّٗا
44. Yaa nyini m ba! Di jεm shintaŋ, achiika! Shintaŋ nyɛla ŋun kpεri Nambɔnaa (Naawuni) taali ni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَبَتِ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يَمَسَّكَ عَذَابٞ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ فَتَكُونَ لِلشَّيۡطَٰنِ وَلِيّٗا
45. Yaa nyini m ba! Achiika! Mani zɔri mi ni azaaba shεli ti shihi a Nambɔzobonaa (Naawuni) sani, ka a leei shintaŋ yura.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ أَرَاغِبٌ أَنتَ عَنۡ ءَالِهَتِي يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُۖ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ لَأَرۡجُمَنَّكَۖ وَٱهۡجُرۡنِي مَلِيّٗا
46. Ka o (Annabi Ibrahima ba) yεli: “Yaa nyini Ibrahima! Di ni bɔŋɔ,a nyɛla ŋun zaɣisiri n duumanim’ maa?” Tɔ! Achiika! A yi bi chɛ, n-nyɛla ŋun yɛn labi a kuɣa. Yaha! Niŋmi ma katiŋ sahawaɣinli.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكَۖ سَأَسۡتَغۡفِرُ لَكَ رَبِّيٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ بِي حَفِيّٗا
47. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Suhudoo be a zuɣu, ni baalim, n-ni bo gaafara n-ti a n Duuma (Naawuni) sani. Achiika! O (Naawuni) nyɛla Ŋun tibgi ma.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَعۡتَزِلُكُمۡ وَمَا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَأَدۡعُواْ رَبِّي عَسَىٰٓ أَلَّآ أَكُونَ بِدُعَآءِ رَبِّي شَقِيّٗا
48. “Yaha! N-nyɛla ŋun yɛn niŋ katiŋ’ ka chɛ yi mini binyεr’ shεŋa yi ni jεmdi ka pa ni Naawuni maa, ka jεm n Duma (Naawuni), m-mali tamaha kadama n Duuma (Naawuni) ku zaɣisi n suhigu deebu.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلَمَّا ٱعۡتَزَلَهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۖ وَكُلّٗا جَعَلۡنَا نَبِيّٗا
49. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa niŋ katiŋ’ ka chɛ bɛ mini binyεr’ shεŋa bɛ ni jɛmdi ka pa Naawuni maa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o Annabi Is’haka dɔɣim, ni Annabi Ya’akuba. Yaha! Ka Ti zaŋ bɛ zaɣiyino kam n-lee Annabi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَوَهَبۡنَا لَهُم مِّن رَّحۡمَتِنَا وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ لِسَانَ صِدۡقٍ عَلِيّٗا
50. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti ba Ti nambɔzɔbo puuni shɛli, ka chɛ ka bɛ teeri bɛ yɛla ni zaɣivɛlli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مُوسَىٰٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ مُخۡلَصٗا وَكَانَ رَسُولٗا نَّبِيّٗا
51. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi Annabi Musa yεla kundili (Alkur’aani) puuni. Achiika! O daa nyɛla ninvuɣu gahindili, ka lahi nyɛ Naawuni tumo, ni Annabi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنِ وَقَرَّبۡنَٰهُ نَجِيّٗا
52. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) boli o Tuuri zoli nudirgu zuɣu, ka zaŋ o miri na Ti sani, ka o nyɛla Ti ni diri so fiila.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥ مِن رَّحۡمَتِنَآ أَخَاهُ هَٰرُونَ نَبِيّٗا
53. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) lahi ti o mabia Haruna Annabitali Ti nambɔzɔbo puuni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِسۡمَٰعِيلَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صَادِقَ ٱلۡوَعۡدِ وَكَانَ رَسُولٗا نَّبِيّٗا
54. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi Annabi Smaila yεla kunduli (Alkur’aani) puuni. Achiika! O daa nyɛla alikauli paanda, ka daa nyɛ Naawuni tumo, ni Annabi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَانَ يَأۡمُرُ أَهۡلَهُۥ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱلزَّكَوٰةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِۦ مَرۡضِيّٗا
55. Yaha! O daa nyɛla ŋun puhiri o maligu ni jiŋli puhibu, n-ti pahi zakka tibu, ka daa nyɛla yεdalana o Duuma (Naawuni) sani.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِدۡرِيسَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صِدِّيقٗا نَّبِيّٗا
56. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teeimi Annabi Idrisu yεla kundili (Alkur’aani) puuni. Achiika! O daa nyɛla ŋun mali yεlimaŋli pam, ka daa lahi nyɛ Annabi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَرَفَعۡنَٰهُ مَكَانًا عَلِيًّا
57. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) duhi o zaashe’ shɛli (Alizanda) din du.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مِن ذُرِّيَّةِ ءَادَمَ وَمِمَّنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٖ وَمِن ذُرِّيَّةِ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡرَٰٓءِيلَ وَمِمَّنۡ هَدَيۡنَا وَٱجۡتَبَيۡنَآۚ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُ ٱلرَّحۡمَٰنِ خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَبُكِيّٗا۩
58. Bana n-nyɛ ninvuɣu shɛba Naawuni ni niŋ ba ni’ima Annabinim’ ban yi Adam zuliya puuni na la, ni ninvuɣu shεba Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa kpiɣi ŋarim puuni m-pahi Annabi Nuhu zuɣu la, ni Annabi Ibrahima zuliya, ni Israaila (Annabi Ya’akuba), ni Ti (Tinim’ Naawuni) ni dolsi shεba ka gahim ba puuni. Bɛ yi ti karindi ba Nambɔnaa (Naawuni) aayanima, ka bɛ lu ka nyɛla ban niŋ suzuuda, ka kuhira.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٌ أَضَاعُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّبَعُواْ ٱلشَّهَوَٰتِۖ فَسَوۡفَ يَلۡقَوۡنَ غَيًّا
59. Ka ninvuɣu shεba kana n-ti zani bɛ zaani bɛ nyaaŋa, ka zaɣisi jiŋli puhibu, ka doli la (Dunia) kɔrsi, tɔ! Ni baalim, bɛ ni laɣim ni Gayya (buɣum kobilnin’ shɛli yuli m-bala)
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ وَلَا يُظۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا
60. Naɣila ninvuɣu so ŋun niŋ tuuba, ka ti Naawuni yεlimanli, ka lahi tum tuunviεlli, tɔ! Bannim’ maa ni kpe Alizanda. Yaha! Bɛ ti bi yɛn di ba zualinsi shɛli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَنَّٰتِ عَدۡنٍ ٱلَّتِي وَعَدَ ٱلرَّحۡمَٰنُ عِبَادَهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ إِنَّهُۥ كَانَ وَعۡدُهُۥ مَأۡتِيّٗا
61. (Bɛ sanyoo) nyɛla ʒinahigu Daalizanda shεli Nambɔzobonaa (Naawuni) ni niŋ O daba di daalikauli ni sɔɣisinli la. Achiika! O daalikauli maa nyɛla din yɛn ti kana.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوًا إِلَّا سَلَٰمٗاۖ وَلَهُمۡ رِزۡقُهُمۡ فِيهَا بُكۡرَةٗ وَعَشِيّٗا
62. Bɛ (Alizanda bihi) bi wumdi yεltɔɣa kaha di puuni naɣila suhudoo. Yaha! Ka bɛ mali bɛ daarzichi (bindirigu) di puuni Asiba mini Zaawuni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تِلۡكَ ٱلۡجَنَّةُ ٱلَّتِي نُورِثُ مِنۡ عِبَادِنَا مَن كَانَ تَقِيّٗا
63. Dina n-nyɛ Alizanda shεli Ti (Tinim’Naawuni) ni mali dihiri ti daba puuni ŋun nyɛ wuntizɔra fali.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمۡرِ رَبِّكَۖ لَهُۥ مَا بَيۡنَ أَيۡدِينَا وَمَا خَلۡفَنَا وَمَا بَيۡنَ ذَٰلِكَۚ وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا
64. Yaha! Ti (Malaaikanim’) bi sheeri tiŋgbani ni na naɣila ni a Duuma zaligu, Ŋuna n-su din be ti tooni, ni din be ti nyaaŋa (Dunia ni Chiyaama), ni din be di sunsuuni. Yaha! A Duuma (Naawuni) pala Ŋun Tamda.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا فَٱعۡبُدۡهُ وَٱصۡطَبِرۡ لِعِبَٰدَتِهِۦۚ هَلۡ تَعۡلَمُ لَهُۥ سَمِيّٗا
65. Sagbana mini tiŋgbani n-ti pahi din be di suusuuni Duuma. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! JεmmiO,ka niŋ suɣulo ni O jɛma. Di ni bɔŋɔ, a mi (duuma so) ŋun kuli ŋmani O?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَءِذَا مَا مِتُّ لَسَوۡفَ أُخۡرَجُ حَيًّا
66. Ka ninsala (chεfura) yεra: “Di nibɔŋɔ n-yi kpi, bɛ ni ti lahi yiɣisi ma ka n-labi na n nyɛvuli ni?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَا يَذۡكُرُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَنَّا خَلَقۡنَٰهُ مِن قَبۡلُ وَلَمۡ يَكُ شَيۡـٔٗا
67. Di ni bɔŋɔ, ninsala bi teeri kadama Ti (Tinim’ Naawuni) n-daa nam o ka o pa shεli pɔi ni lala?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَوَرَبِّكَ لَنَحۡشُرَنَّهُمۡ وَٱلشَّيَٰطِينَ ثُمَّ لَنُحۡضِرَنَّهُمۡ حَوۡلَ جَهَنَّمَ جِثِيّٗا
68. Dinzuɣu, m-po a Duuma, achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nyɛla ban yɛn ti yiɣisi ba (chεfurinim’ maa), n-ti pahi shintana, din nyaaŋa achiika! Ti ni zaŋ ba na kabɛ ti nyɛla ban gbaŋgbaya n-gili ʒahannama buɣum.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ لَنَنزِعَنَّ مِن كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمۡ أَشَدُّ عَلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ عِتِيّٗا
69. Din nyaaŋa, achiika! Ti nyɛla ban yɛn dargi tɔhigi zamaatu kam puuni ŋun kpɛri Nambɔzobonaa taali ni n-gari sokam.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ لَنَحۡنُ أَعۡلَمُ بِٱلَّذِينَ هُمۡ أَوۡلَىٰ بِهَا صِلِيّٗا
70. Din nyaaŋa, Ti (Tinim’ Naawuni) m-mi ninvuɣu shεba ban tunibɛ kpe li (buɣum).
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِن مِّنكُمۡ إِلَّا وَارِدُهَاۚ كَانَ عَلَىٰ رَبِّكَ حَتۡمٗا مَّقۡضِيّٗا
71. Yaha! Yi (ninsalinim’) puuni so n-kani m-pahila o yɛn ti kpahimi yɛɣi di (ʒahannama buɣum)[4] zuɣu,di nyɛla talahi n-ti a Duuma (Naawuni), ka nyɛla din fukumsi pun naai.
[4] Zaadali, bɛ yi daa ti yiɣisi ninsalinim’ ni bɛ kari ba saliya, bɛ yɛn ti zaŋla buɣum zali bɛ mini Alizanda sunsuuni, ka zaŋ kodoriko dolsibuɣummaa zuɣusaa, domin ninsalinimkpahi yɛɣi li ti kpe Alizanda. Ninvuɣu shɛba yɛn ti pihigimi lu buɣum maa ni domin bɛ tuumbiɛri zuɣu. Ka bantumtuunviɛla ban ti kpahi yɛɣi litikpe Alizanda.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ نُنَجِّي ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْ وَّنَذَرُ ٱلظَّٰلِمِينَ فِيهَا جِثِيّٗا
72. Din nyaaŋa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn ti tilgi wuntizɔriba, ka chɛ zualindiriba di (buɣum maa) puuni, ka bɛ nyɛla ban gbaŋgbaya.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ خَيۡرٞ مَّقَامٗا وَأَحۡسَنُ نَدِيّٗا
73. Yaha! Bɛ yi ti karindi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima n-tiri ba polo ni, ka ninvuɣu shɛba ban niŋ chɛfuritali maa (bundannim’) naan yεli ban ti Naawuni yεlimaŋli (faranima): “Ti zamaatu bɛ ba ayi ŋɔ puuni banima n-leei mali zaashee din tibgi, ni ʒishesuŋ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هُمۡ أَحۡسَنُ أَثَٰثٗا وَرِءۡيٗا
74. Di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa niŋ tiŋgbani shɛlinim’ ban daa kana pɔi ni bana (Maka chɛfurinima) maa hallaka, ka bɛ daa gari ba aʒiya (duu nyɛma), ka saɣi daadama nim’ n-gari ba.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ مَن كَانَ فِي ٱلضَّلَٰلَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ مَدًّاۚ حَتَّىٰٓ إِذَا رَأَوۡاْ مَا يُوعَدُونَ إِمَّا ٱلۡعَذَابَ وَإِمَّا ٱلسَّاعَةَ فَسَيَعۡلَمُونَ مَنۡ هُوَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَأَضۡعَفُ جُندٗا
75. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Ninvuɣu so ŋun be birginsim puuni, tɔ! Nambɔnaa (Naawuni) ni waɣisi mia n-ti o, hali ni saha shεli bɛ ni yɛn ti nya bɛ ni niŋdi ba alikauli ni shεlimaa, diyi pa shɛli ka bɛ nya azaaba (Dunia ŋɔ), bee Chiyaama yiɣsibu. Ni baalim bɛ (chɛfurinim’) ni ti baŋŋun bɛhigu shee niŋ zaɣibɛɣu, ni ŋun tobbihi chɔɣim.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَزِيدُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ٱهۡتَدَوۡاْ هُدٗىۗ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٞ مَّرَدًّا
76. Ka Naawuni pahiri ninvuɣu shεba ban bɔri dolsigu dolsigu. Yaha! Tuunvɛla din (laara) kpalinda, dina nnyɛ din gari a Duuma (Naawuni) sani, ni labbu shee din gari.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي كَفَرَ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالَ لَأُوتَيَنَّ مَالٗا وَوَلَدًا
77. (Yaa nyini Annabi)! Di ni bɔŋɔ, a nya ninvuɣu so ŋun niŋ chεfuritali ni Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ ka yεli: “Achiika! Bɛ ni ti lahi ti ma liɣiri mini bihi (Zaadali)?”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَطَّلَعَ ٱلۡغَيۡبَ أَمِ ٱتَّخَذَ عِندَ ٱلرَّحۡمَٰنِ عَهۡدٗا
78. Di ni bɔŋɔ, o nyɛladin sɔɣi bee o gbibila alikauli shεli Naawuni sani?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَلَّاۚ سَنَكۡتُبُ مَا يَقُولُ وَنَمُدُّ لَهُۥ مِنَ ٱلۡعَذَابِ مَدّٗا
79. Haifa! Ti (Tinim’ Naawuni) ni sabi o ni yεri shɛli maa, ka zaŋ li nabgi o daazaaba, nabgibu ni yεlimaŋli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَرِثُهُۥ مَا يَقُولُ وَيَأۡتِينَا فَرۡدٗا
80. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) di o fali domin o ni yɛri shɛli maa zuɣu,ka o ti kana Ti sani o ko.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ ءَالِهَةٗ لِّيَكُونُواْ لَهُمۡ عِزّٗا
81. Kabɛ (chεfurinim’) naan gbibi duuma shɛba ka pa ni Naawuni, domin di leei tibginsim n-zaŋ ti ba (Dunia ŋɔ).
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَلَّاۚ سَيَكۡفُرُونَ بِعِبَادَتِهِمۡ وَيَكُونُونَ عَلَيۡهِمۡ ضِدًّا
82. Haifa! Bɛ (buɣa maa) ni ti zaɣisiba ka yεli ni bɛ daa bijεm ba (Dunia), ka leei nyintahi n-zaŋ ti ba.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّآ أَرۡسَلۡنَا ٱلشَّيَٰطِينَ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ تَؤُزُّهُمۡ أَزّٗا
83. (Yaa nyini Annabi)! Di ni bɔŋɔ, a bi nya kadama Ti (Tinim’ Naawuni) tim la shintana na (ka bɛ ti mali yaa) chεfurinim’ zuɣu, ka yɔhindi ba ka mali ba n-kpɛhiri Naawuni taali kpɛbu ni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلَا تَعۡجَلۡ عَلَيۡهِمۡۖ إِنَّمَا نَعُدُّ لَهُمۡ عَدّٗا
84. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Di bo yom bɛ (chɛfurinim’ maa) zuɣu, Ti (Tinim’ Naawuni) naɣisirimi tiri ba naɣisibu ni yɛlimaŋli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَوۡمَ نَحۡشُرُ ٱلۡمُتَّقِينَ إِلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ وَفۡدٗا
85. Dabsi’ shεli Ti ni yɛn ti laɣim wuntizɔriba Nambɔzobonaa (Naawuni) sani, ka bɛ nyɛ saaŋgahinda.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَسُوقُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وِرۡدٗا
86. Yaha! Ka Ti kari bibɛhi hali ti niŋʒahannama buɣumni, ka bɛ nyɛla konyuri ni wum shɛba.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا يَمۡلِكُونَ ٱلشَّفَٰعَةَ إِلَّا مَنِ ٱتَّخَذَ عِندَ ٱلرَّحۡمَٰنِ عَهۡدٗا
87. Bɛ ka suhudee yiko (dindali maa) naɣila ninvuɣu so ŋun gbibi alikauli shεli Nambɔnaa (Naawuni) sani.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗا
88. Yaha! Ka bɛ (chεfurinima) naan yεli: “Nambɔzobonaa (Naawuni) mali bia.”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّقَدۡ جِئۡتُمۡ شَيۡـًٔا إِدّٗا
89. Achiika! Yi (chεfurinim’) tahi binshɛɣu din be pam na.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَكَادُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ يَتَفَطَّرۡنَ مِنۡهُ وَتَنشَقُّ ٱلۡأَرۡضُ وَتَخِرُّ ٱلۡجِبَالُ هَدًّا
90. Sagbana chɛ bɛla ni di tahibɔɣi, ka tiŋgbani mi chɛhi, ka zoya lu n-dahim.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَن دَعَوۡاْ لِلرَّحۡمَٰنِ وَلَدٗا
91. Domin bɛ yεli ni Nambɔzobonaa (Naawuni) mali bia zuɣu.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا يَنۢبَغِي لِلرَّحۡمَٰنِ أَن يَتَّخِذَ وَلَدًا
92. Dibɛ tu kamaata ni Nambɔzobonaa (Naawuni) gbibi so ka o nyɛ O bia.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن كُلُّ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ إِلَّآ ءَاتِي ٱلرَّحۡمَٰنِ عَبۡدٗا
93. So n-ka sagbana mini tiŋgbani ni naɣilao yɛn kala Nambɔzobonaa (Naawuni) sani na ka nyɛ dabli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّقَدۡ أَحۡصَىٰهُمۡ وَعَدَّهُمۡ عَدّٗا
94. Achiika! O (Naawuni) mi bɛ tariga, ka kali ba kalibu ni yɛlimaŋli.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكُلُّهُمۡ ءَاتِيهِ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَرۡدًا
95. Yaha! Bɛ zaa nyɛla banyɛn ti kana O (Naawuni) sani, ka nyɛla ninvuɣu gaŋ gaŋ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا
96. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunvεla, ni baalim, Nambɔnaa (Naawuni) ni zaŋ yurlim niŋ bɛ sunsuuni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَإِنَّمَا يَسَّرۡنَٰهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ ٱلۡمُتَّقِينَ وَتُنذِرَ بِهِۦ قَوۡمٗا لُّدّٗا
97. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) balgi li (Alkur’aani) mi a zilli zuɣu, domin a zaŋ li n-ti wuntizɔriba suhupεlli lahibali, ka zaŋ li n-valsi ninvuɣu shεba ban zooi namgbankpeeni.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هَلۡ تُحِسُّ مِنۡهُم مِّنۡ أَحَدٍ أَوۡ تَسۡمَعُ لَهُمۡ رِكۡزَۢا
98. Yaha! Di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa niŋ tiŋgbani shɛli nim’ hallaka pɔi ni bana (Maka chɛfurinima). Di ni bɔŋɔ, a lahi nyari bɛ puuni so, bee ka a wumdi bɛ damli?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߡߊߙߌߦߡߊ߫ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߘߊߜ߭ߑߓߊߣߌߞߊ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߊߜ߭ߑߓߊߣߌߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߎ߬ߤ߭ߊߡߡߊߘߎ߫ ߓߊ߯ߓߊ߯ ߜ߭ߊߕ߭ߏ߯ߓߏ߫

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲