ترجمهٔ معانی سوره سوره شمس - ترجمه ى ازبکی - علاء الدین منصور - دایرة المعارف قرآن کریم

Шамс сураси

آیه: 1

وَٱلشَّمۡسِ وَضُحَىٰهَا

1. Қуёш ва унинг ёғдусига қасам.

آیه: 2

وَٱلۡقَمَرِ إِذَا تَلَىٰهَا

2. У (қуёш)нинг ортидан келган ойга қасам.

آیه: 3

وَٱلنَّهَارِ إِذَا جَلَّىٰهَا

3. У (қуёшни оламга) ошкор қилган кундузга қасам.

آیه: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَغۡشَىٰهَا

4. У (қуёшни ўз зулмати билан) ўраб-яширган кечага қасам.

آیه: 5

وَٱلسَّمَآءِ وَمَا بَنَىٰهَا

5. Осмонга ва уни бино қилган Зотга қасам.

آیه: 6

وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا طَحَىٰهَا

6. Ерга ва уни ёйиб-текис қилиб қўйган Зотга қасам.

آیه: 7

وَنَفۡسٖ وَمَا سَوَّىٰهَا

7. Жонга ва уни расо қилиб-яратган,

آیه: 8

فَأَلۡهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقۡوَىٰهَا

8. Унга фисқ-фужурини ҳам, тақвосини ҳам илҳом қилиб-ўргатиб қўйган Зотга қасамки,

آیه: 9

قَدۡ أَفۡلَحَ مَن زَكَّىٰهَا

9. Дарҳақиқат, уни (яъни, ўз нафсини-жонини иймон ва тақво билан) поклаган киши нажот топди.

آیه: 10

وَقَدۡ خَابَ مَن دَسَّىٰهَا

10. Ва у (жонни фисқ-фужур билан) кўмиб хорлаган кимса номурод бўлди.

И з о ҳ. Саҳобалардан Абдуллоҳ ибн Аббос томонидан (Аллоҳ у кишилардан рози бўлсин) ривоят қилинишича, Пайғамбар алайҳис-салоту вас-салом қачон юқоридаги оятларни тиловат қилсалар, бир тўхтаб Аллоҳ таолога бундай дуо қилар эканлар: «Аллоҳим, Ўзинг нафсимга — жонимга тақво ато этгин, Ўзинг унинг Эгаси — Хожасисан ва Ўзинг уни энг яхши поклагувчисан». Энди қуйидаги оятларда Самуд қабиласининг кирдикорлари баён қилинади. Улар ўзларига юборилган Пайғамбар Солиҳ алайҳиссаломни ёлғончи қилишиб, у зотдан мўъжиза талаб қилганларида Солиҳ алайҳиссалом Аллоҳ таолонинг қудрати билан бир харсанг тошни тирик туяга айлантириб қўядилар ва Самуд қабиласининг одамларига у туяга бирон зиён-заҳмат етказмасдан, навбати келганда, суғориб туришни буюрадилар ва акс ҳолда ҳалокатга учрашлари ҳақида огоҳлантирадилар. Лекин у кофирлар пайғамбарнинг устидан кулишиб, туяни сўйиб ташлайдилар ва оқибатда барчалари ҳалок бўладилар. (Биз бу ҳодиса ҳақида аввалги сураларнинг изоҳларида ҳам айтиб ўтган эдик).

آیه: 11

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ بِطَغۡوَىٰهَآ

11. Самуд (қабиласи) ҳаддан ошганлари сабабли (ўз пайғамбарларини) ёлғончи қилишди.

آیه: 12

إِذِ ٱنۢبَعَثَ أَشۡقَىٰهَا

12. Эсланг, уларнинг энг бадбахтлари (туяни сўйиш учун) қўзғалганларида,

آیه: 13

فَقَالَ لَهُمۡ رَسُولُ ٱللَّهِ نَاقَةَ ٱللَّهِ وَسُقۡيَٰهَا

13. Аллоҳнинг пайғамбари (Солиҳ алайҳиссалом) уларга: «Аллоҳнинг туяси(ни сўйиб юбориш)дан ва уни суғориш(га тўсиқ бўлиш)дан сақланинглар!», деди.

آیه: 14

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمۡدَمَ عَلَيۡهِمۡ رَبُّهُم بِذَنۢبِهِمۡ فَسَوَّىٰهَا

14. Бас, улар (Пайғамбарни) ёлғончи қилишиб, у (туя)ни сўйиб юборган эдилар, Парвардигорлари ўзларининг гуноҳлари сабабли устларига қирғин юбориб, уни (қирғинни барчаларига) баробар қилди.

آیه: 15

وَلَا يَخَافُ عُقۡبَٰهَا

15. (Зотан, Аллоҳ таоло бу ишининг) оқибатидан қўрқмас!

И з о ҳ. Яъни Еру осмонлардаги барча мавжудот Аллоҳ таолонинг Ўз мулки бўлгани сабабли У зот Ўз мулкини ўзи хоҳлагандек тасарруф қилади ва бу тасарруфи хусусида ҳеч кимнинг олдида ҳисоб-китоб бермайди. Аксинча, бутун борлиқ У зотнинг ҳузурида ҳисоб-китоб беради.