قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الدغبانية * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سۈرە سەبەئ
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
1. 1. Paɣibu balibu kam dihitabli ti Naawuni So Ŋun su din be sagbana, ni din be tiŋgbani ni, paɣibu lahi dihitabli n-ti O Zaadali. Ŋuna lahi nnyɛ Yεmgoliŋgalana, Ŋun mi di sɔɣi.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡلَمُ مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا يَخۡرُجُ مِنۡهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا يَعۡرُجُ فِيهَاۚ وَهُوَ ٱلرَّحِيمُ ٱلۡغَفُورُ
2. O mila din kpεri tiŋgbani ni, ni din yiri di puuni na, ka mi din yiri zuɣusaa na, ni din duri di puuni. Ŋuna lahi n-nyɛ Zaadali Nambɔzobonaa, Chεmpaŋlana.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَا تَأۡتِينَا ٱلسَّاعَةُۖ قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتَأۡتِيَنَّكُمۡ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِۖ لَا يَعۡزُبُ عَنۡهُ مِثۡقَالُ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَآ أَصۡغَرُ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡبَرُ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ
3. Ka ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa yεli: “Chiyaama yiɣsibu bi yɛn ka ti na.” Yεlima: “Achiika! M-po n Duuma (Naawuni) so Ŋun mi din sɔɣi, achiika! Di ni kan ya na.” Din pɔrlim ŋmani salinsaa ku tooi sɔɣi ka chɛ O (Naawuni) sagbana bee tiŋgbani ni, di mi pɔrlim yi gari lala, bee di galsi mi ngari lala, naɣila di bela litaafi shεli din be polo la ni (Lauhul Mahfuuz).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَرَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ هُوَ ٱلۡحَقَّ وَيَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَمِيدِ
6. (Yaa nyini Annabi)! Ka ninvuɣu shεba bɛ (Naawuni) ni ti baŋsim maa nyari (kadama) bɛ ni siɣisi shɛli n-ti a na a Duuma (Naawuni) sani maa, dina n-nyɛ yɛlimaŋli, ka dolsira n-zaŋ chaŋ Nyɛŋda, Duuma paɣirigu la soli.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ هَلۡ نَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ يُنَبِّئُكُمۡ إِذَا مُزِّقۡتُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمۡ لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍ
7. Ka ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa yεli: “Di ni bɔŋɔ, ti wuhimi ya ninvuɣu so (Muhammadu) ŋun tiri ya lahibali kadama bɛ yi ti bursi yi koba bursibu kam, achiika! Bɛ ni tooi lahi nam ya ka yi nyɛ binnamdi palli?”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَم بِهِۦ جِنَّةُۢۗ بَلِ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ فِي ٱلۡعَذَابِ وَٱلضَّلَٰلِ ٱلۡبَعِيدِ
8. Di ni bɔŋɔ, o (Muhammadu) ŋmala ʒiri m-pa Naawuni bee o kpela yinyεri? Chɛli gba! Ninvuɣu shεba ban bi ti Chiyaama yεlimaŋli maa be azaaba ni, ni birginsim din niŋ katiŋ’ ka chɛ dolsigu puuni.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِن نَّشَأۡ نَخۡسِفۡ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ نُسۡقِطۡ عَلَيۡهِمۡ كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ
9. Di ni bɔŋɔ,bɛ (Maka chεfurnim’ maa) bi yuli n-zaŋ chaŋ din be bɛ tooni ni bɛ nyaaŋa din yi zuɣusaa ni tiŋgbani ni na? Ti (Tinim’ Naawuni) yi bɔra, ka Ti chɛ ka tiŋgbani vali ba, bee ka Ti chɛ ka sagbana yaɣ’ shεli ŋmaai lu bɛ zuɣu, achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti dabli kam ŋun niŋdi tuuba nlabri Naawuni sani.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ مِنَّا فَضۡلٗاۖ يَٰجِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُۥ وَٱلطَّيۡرَۖ وَأَلَنَّا لَهُ ٱلۡحَدِيدَ
10. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Annabi Dawuda pini shɛlidin yi Ti sani na(ka yεli): “Yaa yinim’ zoya! Niŋmi ya Naawuni kasi m-pahi o zuɣu, ni noombihi. Yaha! Ka Ti daa balgi kurugu balibu kam n-ti o.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَنِ ٱعۡمَلۡ سَٰبِغَٰتٖ وَقَدِّرۡ فِي ٱلسَّرۡدِۖ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًاۖ إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
11. (Ka Naawuni yεli Annabi Dawuda): “Malimi tobu daliyanim’ din galsi, ka viεlgi tobu daliyanim’ maa malibu. Yaha! Tummi ya din vɛla, achiika! N (Mani Naawuni) nyɛla Ŋun nyari yi tuuntumsa.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِسُلَيۡمَٰنَ ٱلرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهۡرٞ وَرَوَاحُهَا شَهۡرٞۖ وَأَسَلۡنَا لَهُۥ عَيۡنَ ٱلۡقِطۡرِۖ وَمِنَ ٱلۡجِنِّ مَن يَعۡمَلُ بَيۡنَ يَدَيۡهِ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَمَن يَزِغۡ مِنۡهُمۡ عَنۡ أَمۡرِنَا نُذِقۡهُ مِنۡ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ
12. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) balgi pɔhim n-ti Annabi Sulemana, ka di (pɔhim maa mali o mini o tobbihi) chani goli yini chandi Asibaasi kam, ni goli yini chandi Zaawuni kam. Yaha! Ka Ti chɛ ka tahiʒɛɣu kobilnina zɔri tiŋgbani ni n-tiri o. Di lahi be alizinnim’ puuni ban tumdi tuma n-tiri o ni o Duuma yεda, dinzuɣu ŋun ti lebi biri bɛ (alizinnim’) puuni ka chɛ Ti ni puhio shεli niŋbu, tɔ! Ti ni chɛ ka o lam Sa’iir buɣum la daazaaba.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡمَلُونَ لَهُۥ مَا يَشَآءُ مِن مَّحَٰرِيبَ وَتَمَٰثِيلَ وَجِفَانٖ كَٱلۡجَوَابِ وَقُدُورٖ رَّاسِيَٰتٍۚ ٱعۡمَلُوٓاْ ءَالَ دَاوُۥدَ شُكۡرٗاۚ وَقَلِيلٞ مِّنۡ عِبَادِيَ ٱلشَّكُورُ
13. Ka bɛ (Alizinnim’ maa) tumdi o ni bɔri shεli n-tiri o, ka miεri yilitamda tiri o, ni binyɛra shifa, ni lahi din galsi ŋmani bɛma, ni duɣiri din kpaŋkpa tiŋgbani ni, yaa yinim’ (Annabi) Dawuda yiŋnima! Paɣimi ya (Naawuni). Yaha! N (Mani Naawuni) daba puuni bεla n-nyɛ ban paɣira.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا قَضَيۡنَا عَلَيۡهِ ٱلۡمَوۡتَ مَا دَلَّهُمۡ عَلَىٰ مَوۡتِهِۦٓ إِلَّا دَآبَّةُ ٱلۡأَرۡضِ تَأۡكُلُ مِنسَأَتَهُۥۖ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ ٱلۡجِنُّ أَن لَّوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٱلۡغَيۡبَ مَا لَبِثُواْ فِي ٱلۡعَذَابِ ٱلۡمُهِينِ
14. Saha shεli Ti (Tinim’ Naawwuni) ni daa deegi o (Annabi sulemana) nyɛvuli, pa shɛli n-daa baŋsi ba (alizinnim’ maa) kadama o kpiya m-pahila tiŋgbani ni binneen’ so (yobli) n-daa diri o jaangbee maa (hali ka di ti kabgi, ka o naan lu). Dinzuɣu saha shεli oni daa ti lu, ka di naan yina polo ni n-ti alizinnim’ maa (kadama) bɛ yi di mi din sɔɣi, bɛ naan ku kpalim azaaba kpeeni (tuunkpɛma) puuni.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدۡ كَانَ لِسَبَإٖ فِي مَسۡكَنِهِمۡ ءَايَةٞۖ جَنَّتَانِ عَن يَمِينٖ وَشِمَالٖۖ كُلُواْ مِن رِّزۡقِ رَبِّكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لَهُۥۚ بَلۡدَةٞ طَيِّبَةٞ وَرَبٌّ غَفُورٞ
15. Achiika! Di daa nyɛla kpahimbu n-ti Saba’i nima bɛ yiŋsi puuni, ka pukara ayi daa be di (tiŋ’ maa) nudirgu ni nuzaa, (ka Naawuni yɛla): “Dim ya yi Duuma (Naawuni) daarzichi puuni ka paɣi O, yi mali tiŋ shɛli din ʒii nyεɣisa, ni Duuma so ŋun nyɛ Chɛmpaŋlana.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَعۡرَضُواْ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ سَيۡلَ ٱلۡعَرِمِ وَبَدَّلۡنَٰهُم بِجَنَّتَيۡهِمۡ جَنَّتَيۡنِ ذَوَاتَيۡ أُكُلٍ خَمۡطٖ وَأَثۡلٖ وَشَيۡءٖ مِّن سِدۡرٖ قَلِيلٖ
16. Ka bɛ (tiŋmaanim’) lebi biri, ka Ti (Tinim’ Naawuni) tim biɛŋ kom na bɛ zuɣu, (ka di ti cheei kpe bɛ puri ayi maa ni), ka Ti lebgi bɛ puri ayi maa ka di leei din biniwola mali gɔhi ka to, ka di lahi nyɛ yɔɣu, ka di puuni biɛla gabi ni Sidri tia.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمۡ وَبَيۡنَ ٱلۡقُرَى ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا قُرٗى ظَٰهِرَةٗ وَقَدَّرۡنَا فِيهَا ٱلسَّيۡرَۖ سِيرُواْ فِيهَا لَيَالِيَ وَأَيَّامًا ءَامِنِينَ
18. Ka Ti lahi zaŋ di mini tiŋsi shɛŋa Ti (Tinim’ Naawuni) ni niŋ li alibarka niŋ di puuni sunsuuni, ka di nyɛ tiŋ shɛŋa din kuli pampa taba zuɣu, ka Ti balgi chandi di puuni (ka yɛli): “Gom ya di (tiŋsi maa) puuni yuŋ ni wuntaŋ’ ni, ka nyɛla ban mali suhudoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالُواْ رَبَّنَا بَٰعِدۡ بَيۡنَ أَسۡفَارِنَا وَظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ وَمَزَّقۡنَٰهُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٖ
19. Ka bɛ naan yεli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Niŋmi waɣililim niŋ ti chandi sunsuuni, ka di bɛ maŋ’ zualinsi, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba leei lahibaya (ni bɛ ti mali li n-teeri bɛ yεla). Yaha! Ka Ti woliwoli ba wolibu kam, achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ŋun kam zooi suɣulo, ŋun paɣiri Naawuni.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَهُۥ عَلَيۡهِم مِّن سُلۡطَٰنٍ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يُؤۡمِنُ بِٱلۡأٓخِرَةِ مِمَّنۡ هُوَ مِنۡهَا فِي شَكّٖۗ وَرَبُّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٍ حَفِيظٞ
21. Yaha! O (shintaŋ) ka yiko shεli bɛ zuɣu, naɣila Ti (Tinim’ Naawuni) bɔrimi ni Ti baŋŋun ti Chiyaama yεlimaŋli, ka chɛŋun be zilsigu ni. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! A Duuma nyɛla Gula binshɛɣu kam zuɣu.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا لَهُمۡ فِيهِمَا مِن شِرۡكٖ وَمَا لَهُۥ مِنۡهُم مِّن ظَهِيرٖ
22. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima! Bolimi ya binyεr’ shεŋa yini jεmdi ka di pa ni Naawuni maa, bɛ ka binshɛɣu din pɔrlim ŋmani moʒi (bee salinsaa) yiko sagbana bee tiŋgbani ni. Yaha! Bɛ ka tarli di puuni. O (Naawuni) mi ka sɔŋda bɛ (Duumanim’ maa) puuni.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ عِندَهُۥٓ إِلَّا لِمَنۡ أَذِنَ لَهُۥۚ حَتَّىٰٓ إِذَا فُزِّعَ عَن قُلُوبِهِمۡ قَالُواْ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمۡۖ قَالُواْ ٱلۡحَقَّۖ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ
23. Yaha! Suhudee ti ku niŋ anfaani O sani (Zaadali) naɣila O ni saɣi ti so, hali ni saha shɛli bɛ yi ti yihi dabiεmbɛ (ban yɛn suhudee maa) suhiri ni, ka bɛ yɛli: “Bo ka yi Duuma (Naawuni) daa yεli?Ka bɛ yεli: “O daa shiri yεli yεlimaŋli. Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun nam du ka galsi.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قُلۡ مَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ قُلِ ٱللَّهُۖ وَإِنَّآ أَوۡ إِيَّاكُمۡ لَعَلَىٰ هُدًى أَوۡ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
24. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Ŋuni n-leei tiri ya arzichi sagbana ni tiŋgbani ni? Yεlima: “Naawuni.” Yaha! Achiika! Ti mini ya puuni so kuli ni be dolsigu bee birginsim polo ni.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
28. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) bi tim a na, naɣila ninsalinim’ zaasa zuɣu, ka a nyɛla ŋun tiri suhupεlli lahibali (ni Alizanda), ka valsira (ni buɣum daazaaba). Amaa! Ninsalinim’ pam bi mi.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ بِهَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ وَلَا بِٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ مَوۡقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمۡ يَرۡجِعُ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ ٱلۡقَوۡلَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ لَوۡلَآ أَنتُمۡ لَكُنَّا مُؤۡمِنِينَ
31. Ka ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa naan yεli: “Di kariya ka ti ti Alkur’aani Ŋɔ maa yεlimaŋli, timiku ti yɛlimaŋli ni (litaafi shεŋa) din daŋ li na. (Yaa nyini Annabi): “Di yi di yɛn niŋ kaa tinya saha shεli bɛ ni yɛn ti taɣi zualindiriba n-zali bɛ Duuma tooni (Zaadali), ka bɛ puuni shɛba labsiri taba yɛltɔɣa (ka bɛ galindi taba), ka tarimba naan yεli bɛ asanzanima: “Di yi di daa pala yi zuɣu, ti daa naan leei ninvuɣu ban ti Naawuni yεlimaŋli.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُوٓاْ أَنَحۡنُ صَدَدۡنَٰكُمۡ عَنِ ٱلۡهُدَىٰ بَعۡدَ إِذۡ جَآءَكُمۖ بَلۡ كُنتُم مُّجۡرِمِينَ
32. Ka asanzanim’ niriba maa yεli tarimba maa: “Di ni boŋɔ, tinima ndaa taɣi ya ka chɛ dolsigu saha shɛli di ni daa kan ya na nyaaŋa? Chɛli gba! Yi daa kuli nyɛla bibiɛhi.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ بَلۡ مَكۡرُ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ إِذۡ تَأۡمُرُونَنَآ أَن نَّكۡفُرَ بِٱللَّهِ وَنَجۡعَلَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۚ وَجَعَلۡنَا ٱلۡأَغۡلَٰلَ فِيٓ أَعۡنَاقِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۖ هَلۡ يُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
33. Ka tarimba maa yɛli bɛ ninvuɣu asanzanim’ maa: “Chɛli gba! Di daa nyɛla yuŋ ni wuntaŋ’ ni ka yi doli ti nnari ti nabiεri, ka wuhiri ti ni tiniŋmi chεfuritali ni Naawuni ka bo duuma shεba m-pahi O zuɣujεmda, ka bɛ sɔɣibɛ yolitεm saha shεli bɛ ni nya azaaba. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ bandi (bee ankufunima) m-piri ninvuɣu shɛba ban niŋ chɛfuritali maa niŋgoya ni. Di nibɔŋɔ, bɛ ni yo ba samli m-pahi bɛ tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتۡرَفُوهَآ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
34. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin tim tuun’ so tiŋgbani shɛlinim’ sani, naɣila bɛ ninvuɣu asanzanim’ yεli: “Tinim’ bi ti yεlimaŋli ni shɛli zuɣubɛ ni tim ya na maa.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَمۡوَٰلُكُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُكُم بِٱلَّتِي تُقَرِّبُكُمۡ عِندَنَا زُلۡفَىٰٓ إِلَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَزَآءُ ٱلضِّعۡفِ بِمَا عَمِلُواْ وَهُمۡ فِي ٱلۡغُرُفَٰتِ ءَامِنُونَ
37. Yaha! Pa yi daarzichi bee yi bihi nnyɛ din zaŋdi ya miriti Ti (Tinim’ Naawuni) m-pahila ninvuɣu so ŋun ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunviεlli, tɔ! Bannim’ maa mali sanyoo din nabgi domin bɛ tuuntumsa zuɣu,ka bɛ nyɛla banyɛn ti be (Alizanda puuni) yilitamda ni, ka nyɛla ban mali suhudoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّ رَبِّي يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَيَقۡدِرُ لَهُۥۚ وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَهُوَ يُخۡلِفُهُۥۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
39. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! N Duuma (Naawuni) yεlgirila arzichi tiri O ni bɔri so O daba puuni, ka mɔŋdi Oni bɔri so. Yaha! Yi ni zaŋ shɛli dihi (Naawuni zuɣu), tɔ! O ni labsi li n-tin ya. Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun gari ŋun kam tiri arzichi.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ أَنتَ وَلِيُّنَا مِن دُونِهِمۖ بَلۡ كَانُواْ يَعۡبُدُونَ ٱلۡجِنَّۖ أَكۡثَرُهُم بِهِم مُّؤۡمِنُونَ
41. Ka bɛ yεli: “A nam niŋ kasi, nyini n-nyɛ ti Duuma ka pa ni bana.” Chɛli gba! Bɛ daa nyɛla ninvuɣu shɛba ban jεmdi alizinnima, ka bɛ pam daa nyɛla ban tiri ba yεlimaŋli.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡيَوۡمَ لَا يَمۡلِكُ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٖ نَّفۡعٗا وَلَا ضَرّٗا وَنَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلنَّارِ ٱلَّتِي كُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
42. Dinzuɣu, yi shεba ku tooi niŋ taba anfaani bee chuuta shεli zuŋɔ, ka Ti (Tinim’ Naawuni) yεli ninvuɣu shεba ban daa di zualinsi maa: “Lammi ya buɣum daazaaba shεli yi ni daa labsiri ʒiri maa.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّا رَجُلٞ يُرِيدُ أَن يَصُدَّكُمۡ عَمَّا كَانَ يَعۡبُدُ ءَابَآؤُكُمۡ وَقَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٞ مُّفۡتَرٗىۚ وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
43. Yaha! Bɛ yi ti karim ba Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ din be polo ni, ka bɛ yεli: “Ŋumbɔŋɔ (Muhammadu) pala so m-pahila ninvuɣu so ŋun bɔri ni O taɣi ya ka chɛ yi banim’ ni daa jεmdi shɛli maa.” Ka bɛ lahi yεli: “Ŋɔ (Alkur’aani) maa pala shεli m-pahila ʒiri ka bɛ kpiri, ka ninvuɣu shεba ban niŋ gutulunsi ni yεlimaŋli saha shεli di ni daa kaba na maa yεli: “Ŋɔ maa pala shεli m-pahila sihira n-nyɛli polo ni.”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَمَا بَلَغُواْ مِعۡشَارَ مَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ فَكَذَّبُواْ رُسُلِيۖ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
45. Yaha! Ninvuɣu shεba ban daa kana pɔi ni bana (Makka chɛfurinim’ maa) daa labsi Naawuni yɛltɔɣa ʒiri, amaa! Bɛ (Maka chɛfurinim’ maa) bi nya Ti ni daa ti ba shɛli vaabu yim pia puuni, ka bɛ labsi N (Mani Naawuni) tuumba ʒirinima, tɔ! Ka wula n-daa ti leei nyɛ Nyɛltɔɣa zaɣisibu bahigu?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قُلۡ إِنَّمَآ أَعِظُكُم بِوَٰحِدَةٍۖ أَن تَقُومُواْ لِلَّهِ مَثۡنَىٰ وَفُرَٰدَىٰ ثُمَّ تَتَفَكَّرُواْۚ مَا بِصَاحِبِكُم مِّن جِنَّةٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا نَذِيرٞ لَّكُم بَيۡنَ يَدَيۡ عَذَابٖ شَدِيدٖ
46. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! Mani saɣisiri ya mi ni yεltɔɣa yini! Dina n-nyɛ yi zani n-ti Naawuni yi niriba ayiyi, bee ninvuɣu gaŋ gaŋ, din nyaaŋa ka tεhiya ka baŋ ni yi mabia maa (Annabi Muhammadu) bi kpɛla yinyεri, o pa so m-pahila Saɣisigulana n-tin ya, ka o daŋ kana pɔi ni azaabakpeeni ti paai ya (Zaadali).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ مَا سَأَلۡتُكُم مِّنۡ أَجۡرٖ فَهُوَ لَكُمۡۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٞ
47. Yεlima: “M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli, di (wa’azu maa) daanfaani nyɛla yinim’ dini. Mani ka sanyo’ shεli naɣila Naawuni sani. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Shɛhiradira yɛllikam zuɣu. ”
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِن ضَلَلۡتُ فَإِنَّمَآ أَضِلُّ عَلَىٰ نَفۡسِيۖ وَإِنِ ٱهۡتَدَيۡتُ فَبِمَا يُوحِيٓ إِلَيَّ رَبِّيٓۚ إِنَّهُۥ سَمِيعٞ قَرِيبٞ
50. Yεlima: “N-yi birgi, tɔ! Achiika! M maŋ’ zuɣu ka m-birgi. M-mi yi dolsi, tɔ! Di nyɛla n Duuma (Naawuni) ni siɣisi shεli wahayi n-tima na, Achiika! O nyɛla Wumda, Ŋun be yoma.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحِيلَ بَيۡنَهُمۡ وَبَيۡنَ مَا يَشۡتَهُونَ كَمَا فُعِلَ بِأَشۡيَاعِهِم مِّن قَبۡلُۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ فِي شَكّٖ مُّرِيبِۭ
54. Ka bɛ niŋ saɣili niŋ bɛ mini bɛ ni niŋdi shεli kore maa (tuuba niŋbu mini Alizanda kpɛbu) sunsuuni, kamani bɛ ni daa niŋ ninvuɣu shɛba ban daa kana pɔi ni bana maa shεm, achiika! Bɛ daa nyɛla ban be bɛhim din paai tariga ni.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە سەبەئ
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الدغبانية - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الدغبانية، ترجمها محمد بابا غطوبو.