مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە ساد - الترجمة الدغبانية - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

سۈرە ساد

ئايەت: 1

صٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ذِي ٱلذِّكۡرِ

1. SAAD (S). [Bachi gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di fasara naɣila Naawuni]. M (Mani Naawuni) po Alkur’aani shεli din mali teebu.

ئايەت: 2

بَلِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي عِزَّةٖ وَشِقَاقٖ

2. Chɛli gba! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa kuli bela maŋ’ tibgibu mini namgbankpeeni (ni Annabi Muhammadu).

ئايەت: 3

كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ فَنَادَواْ وَّلَاتَ حِينَ مَنَاصٖ

3. Di zooiya ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ tiŋgbani shɛli hallaka pɔi ni bana (Maka chɛfurinima), ka bɛ kuhi (bɔri sɔŋsim), ka di lahi pala saha shεli bɛ ni yɛn tooi zo n-tilgi.

ئايەت: 4

وَعَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡۖ وَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا سَٰحِرٞ كَذَّابٌ

4. Kɛ bɛ (Larbunim’) niŋ lahiʒiba domin wa’azulana so (Annabi Muhammadu) kaba na bɛ puuni zuɣu. ka chεfurinim’ maa naan yεli: “Ŋumbɔŋɔ nyɛla sihiralana, ni ʒirilana titali.”

ئايەت: 5

أَجَعَلَ ٱلۡأٓلِهَةَ إِلَٰهٗا وَٰحِدًاۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٌ عُجَابٞ

5. (Ka bɛ lahi yεli): “Di ni bɔŋɔ, o (Muhammadu maa) zaŋla duumanim’ zaasa leei duuma yino? Achiika! Ŋɔ maa shiri nyɛla lahiʒibsi bini.”

ئايەت: 6

وَٱنطَلَقَ ٱلۡمَلَأُ مِنۡهُمۡ أَنِ ٱمۡشُواْ وَٱصۡبِرُواْ عَلَىٰٓ ءَالِهَتِكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٞ يُرَادُ

6. Ka bɛ puuni asanzanim’ chaŋ (n-ti yεli: “Cham ya n-ti niŋ suɣulo ni yi buɣajɛma, achiika! Ŋɔ maa nyɛla yɛltɔɣa shɛli ka bɛ bɔra (ni bɛ zaŋ li mbirgiya).

ئايەت: 7

مَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِي ٱلۡمِلَّةِ ٱلۡأٓخِرَةِ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا ٱخۡتِلَٰقٌ

7. Tinim’ na ʒin wum ŋɔ maa tatabo adiini shεli din kana bahigu ŋɔ puuni (Annabi Issa daadiini), ŋɔ maa pala shεli m-pahila ʒiri ka o (Muhammadu) ŋma.”

ئايەت: 8

أَءُنزِلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ مِنۢ بَيۡنِنَاۚ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ مِّن ذِكۡرِيۚ بَل لَّمَّا يَذُوقُواْ عَذَابِ

8. “Di ni bɔŋɔ, o (Muhammadu) koŋkosani ka bɛ (Naawuni) siɣisi teebu (Alkur’aani) na ti puuni? Chɛli gba! Bɛ (chεfurnim’) bela zilsigu puuni ni teebu (Alkur’aani). Chɛli gba! Bɛ na bi lamla azaaba.

ئايەت: 9

أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَحۡمَةِ رَبِّكَ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡوَهَّابِ

9. Bee bɛ sani ka a Duuma so Ŋun nyɛ Nyεŋda, ni Pintira nambɔzɔhigu arzichi sɔŋbu shee be?

ئايەت: 10

أَمۡ لَهُم مُّلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۖ فَلۡيَرۡتَقُواْ فِي ٱلۡأَسۡبَٰبِ

10. Bee bɛ malila sagbana ni tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni yiko? Tɔ! (Di yi nyɛla lala), bɛ dum zuɣusaa (n-ti mɔŋ Alkur’aani aayanim’ sheebu na Annabi Muhammadu sani).

ئايەت: 11

جُندٞ مَّا هُنَالِكَ مَهۡزُومٞ مِّنَ ٱلۡأَحۡزَابِ

11. Bɛ (chɛfurinim’) nyɛla tobbihi shɛba bɛ ti yɛn ti tuhi nyɛŋ ba nimaa ni (Badar tobu ni), ka bɛ be laɣinsi puuni.

ئايەت: 12

كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ ذُو ٱلۡأَوۡتَادِ

12. Annabi Nuhu niriba daa labsi o ʒirilana pɔi ni bana (Maka chɛfurinima), ni Aadunima (Annabi Hudu niriba), n-ti pahi Fir’auna so ŋun daa nyɛ bandilana (ankufunim’ lana) la. ^[1]

[1] Fir’auna daa nyɛla ŋun kpa kpahi tiŋgbani ni, ka mali niriba lɔritabindikpahi maa, dinzuɣu ka Naawuni boli o kpahilana aaya ŋɔ puuni.

ئايەت: 13

وَثَمُودُ وَقَوۡمُ لُوطٖ وَأَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَحۡزَابُ

13. Ni Samudunima (Annabi Sālihu niriba), ni Annabi Lutu niriba, n-ti pahi Annabi Sayibu niriba, bannim’ maa daa nyɛla laɣinsi.

ئايەت: 14

إِن كُلٌّ إِلَّا كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ عِقَابِ

14. Bɛ zaɣiyino kam daa bi niŋ shɛli mpahila bɛ labsila bɛ tuumba ʒirinima, ka azaaba niŋ talahi bɛ zuɣu.

ئايەت: 15

وَمَا يَنظُرُ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ مَّا لَهَا مِن فَوَاقٖ

15. Yaha! Bɛ (Makka chεfurinim’ maa) bi guhiri shεli m-pahila tahigu yim zuɣu (ka Dunia yiɣisi), di mi ti ka ŋmaabu.

ئايەت: 16

وَقَالُواْ رَبَّنَا عَجِّل لَّنَا قِطَّنَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ

16. Kabɛ (chεfurinim’ maa) naan yεli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Tim ti ti tarli (azaaba) yomyom’ pɔi ni saliya karibu dabsili maa.

ئايەت: 17

ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَا دَاوُۥدَ ذَا ٱلۡأَيۡدِۖ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ

17. (Yaa nyini Annabi)! Niŋmi suɣulo ni bɛ ni yεri shεli maa, ka teei Ti (Tinim’ Naawuni) dabli Annabi Dawuda yɛla, ŋuna n-daa nyɛŋun mali yaa (Naawuni jεma shee). Achiika! O daa nyɛla ŋun niŋdi tuuba (n-labri Naawuni sani).

ئايەت: 18

إِنَّا سَخَّرۡنَا ٱلۡجِبَالَ مَعَهُۥ يُسَبِّحۡنَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِشۡرَاقِ

18. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa balgila zoya n-ti o (Annabi Dawuda), ka di niŋdi Naawuni kasi Zaawuni mini Wuntaŋ’ puhili saha m-pahi o zuɣu.

ئايەت: 19

وَٱلطَّيۡرَ مَحۡشُورَةٗۖ كُلّٞ لَّهُۥٓ أَوَّابٞ

19. Ka noombihi gba laɣisiri o (Annabi Dawuda) sani, ka bɛ zaɣiyino kam doli o zaligu.

ئايەت: 20

وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ

20. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) kpaŋsio nam maa, ka Ti ti o yεmgoliŋga (Annabitali), n-ti pahi yεltɔɣa kahigibu.

ئايەت: 21

۞ وَهَلۡ أَتَىٰكَ نَبَؤُاْ ٱلۡخَصۡمِ إِذۡ تَسَوَّرُواْ ٱلۡمِحۡرَابَ

21. (Yaa nyini Annabi)! Di ni bɔŋɔ, namgbankpeeni nim’ la (Malaaikanim’ ayi la) lahibali ka a na saha shεli bɛ ni daa du gooni la n-kpe (Annabi Dawuda sani) jiŋli puhibu shee la?

ئايەت: 22

إِذۡ دَخَلُواْ عَلَىٰ دَاوُۥدَ فَفَزِعَ مِنۡهُمۡۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ خَصۡمَانِ بَغَىٰ بَعۡضُنَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فَٱحۡكُم بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَلَا تُشۡطِطۡ وَٱهۡدِنَآ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلصِّرَٰطِ

22. Saha shεli bɛ (Malaaikanim’ maa) ni daa kpe Annabi Dawuda sani, ka o yirgi ni bana, ka bɛ yεli: “Miri ka a zo dabεm, tinyɛla zazabra ayi ban kpahi yεɣi taba hachi zuɣu, dinzuɣu niŋmi fukumsi ti sunsuuni ni yεlimaŋli, ka miri ka a di zualinsi, ka dolsi ti n-zaŋ chaŋ sochibga.

ئايەت: 23

إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ

23. (Ka bɛ puuni so yεli): “Achiika! M mabia ŋɔ maa malila penyεma pihiwei ni awei, ka m mi mali penyεŋ zaɣiyino, ka o lahi yεli ni mani zaŋmi n-dini maa n-ti o, ka yɛli nyεŋ ma.”

ئايەت: 24

قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩

24. Ka o (Annabi Dawuda) yεli: “Achiika! O di a zualinsi ni o ni suhi a peyino maa ni o zaŋ pahi o dini ni ma. Yaha! Achiika! Zonim’ pam diri taba zualinsi ni lala maa, naɣila ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunvεla, bɛ mi nyɛla bɛla (ninsalinim’ puuni). Ka Annabi Dawuda tɛhi ni Ti (Tinim’ Naawuni) dahimmi o mi, ka bo o Duuma (Naawuni) gaafara, ka lu n-niŋ suzuuda, ka niŋ tuuba n-labi Naawuni sani.

ئايەت: 25

فَغَفَرۡنَا لَهُۥ ذَٰلِكَۖ وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ

25. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ m-paŋ o. Yaha! Achiika! O nyɛla ninvuɣu so ŋun miri Ti (Tinim’ Naawuni), ka lahi mali labrisuŋ shee (Alizanda).

ئايەت: 26

يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ ٱلۡهَوَىٰ فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا نَسُواْ يَوۡمَ ٱلۡحِسَابِ

26. (Ka Naawuni Yεli): “Yaa nyini Dawuda! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ a mi leei gbaŋlana tiŋgbani yaaŋa zuɣu, dinzuɣu niŋmi fukumsi ninsalinim’ sunsuuni ni yεlimaŋli, ka miri ka o doli suhuyurlim ka dinzuɣu ti birgi a ka chɛ Naawuni soli. Achiika! Ninvuɣu shεba ban birgiri (ninsalinim’) ka chɛ Naawuni soli maa, bɛ mali azaaba kpeeni domin bɛ ni tam Saliya karibu dali maa zuɣu.

ئايەت: 27

وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا بَٰطِلٗاۚ ذَٰلِكَ ظَنُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنَ ٱلنَّارِ

27. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) bɛ nam sagbana mini tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni ka di nyɛla kpɛrigu zuɣu, dina n-nyɛ ninvuɣu shɛba ban niŋ chɛfuritali maa tɛha ni nyɛ shɛli, dinzuɣu buɣum daazaaba be ninvuɣu shɛba ban niŋ chεfuritali maa zuɣu.

ئايەت: 28

أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَٱلۡمُفۡسِدِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلۡمُتَّقِينَ كَٱلۡفُجَّارِ

28. Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) ni zaŋ ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunvεla mini ban saɣindi tiŋgbani yaaŋa zuɣu niŋ yim? Bee Ti ni zaŋ wuntizɔriba mini bibiɛhi leei yim?

ئايەت: 29

كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ

29. (Yaa nyini Annabi)! Di (Alkur’aani ŋɔ maa) nyɛla litaafi shεli Ti ni siɣisi nzaŋ kana a sani, ka di nyɛ alibarika dini, domin bɛ (ninsalinim’) kpahim di aayanima. Yaha! Domin ninvuɣu shεba ban mali haŋkali zaŋ li n-teei Naawuni yɛla.

ئايەت: 30

وَوَهَبۡنَا لِدَاوُۥدَ سُلَيۡمَٰنَۚ نِعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ

30. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti Annabi Dawuda Sulemana. M-bo ni Ti dabli ŋɔ maa. Achiika! O nyɛla ŋun niŋdi tuba n-labri Naawuni sani.

ئايەت: 31

إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ

31. Saha shɛli bɛ ni daa zaŋ yuri ban zaandi bɛ naba ata zuɣu n-wuhi o (Annabi Sulemana) Zaawuni.

ئايەت: 32

فَقَالَ إِنِّيٓ أَحۡبَبۡتُ حُبَّ ٱلۡخَيۡرِ عَن ذِكۡرِ رَبِّي حَتَّىٰ تَوَارَتۡ بِٱلۡحِجَابِ

32. Kao yεli: “Achiika! N-gahim yuri yurlim ka kpalim bɛ yulibu ni, ka tam Naawuni yεla teebu, hali ka wuntaŋ’ ti lu.”

ئايەت: 33

رُدُّوهَا عَلَيَّۖ فَطَفِقَ مَسۡحَۢا بِٱلسُّوقِ وَٱلۡأَعۡنَاقِ

33. (Ka Annabi Sulemana) yεli: “Labsim ya ba (yuri maa) n-ti ma na, ka o dii kɔriti ba (n-wahiri) bɛ biɛhi mini bɛ niŋgoya.

ئايەت: 34

وَلَقَدۡ فَتَنَّا سُلَيۡمَٰنَ وَأَلۡقَيۡنَا عَلَىٰ كُرۡسِيِّهِۦ جَسَدٗا ثُمَّ أَنَابَ

34. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa dahim Annabi sulemana,^[2] ka Tizaŋ nimgbin’ shɛli (alizini) n-ʒili o nam kuɣu zuɣu, din nyaaŋa ka o niŋ tuuba nlabi Naawuni sani.

[2] Annabi Sulemana daa gbaai alikauli kadama o ni gili o paɣaba pishiyopoin sani dahinyini, ka bε kpiɣi puhi dɔɣi ban yεn tisɔŋdio adiinitobu tuhibu, amaa! Ka o daa biyεli ni Naawuni yisaɣi, ka shiri gili tuui bε zaasa yuŋ yini, ka bε daa bi niŋ puhi maa naɣila paɣayino ko, kao mi ti yεn dɔɣi ka dɔɣibia maa ka o nyε ninsala pirgili. Dinsaha ka o teei kadama o daa bi yεli ni Naawuni yisaɣi, ka o ni ŋ tuuba ka labsi yεllikam ti Naawuni.

ئايەت: 35

قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَهَبۡ لِي مُلۡكٗا لَّا يَنۢبَغِي لِأَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِيٓۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡوَهَّابُ

35. Ka o (Annabi Sulemana) yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Chɛli paŋ ma, ka ti ma nam, ka so ku lahi tooi di li n nyaaŋa. Achiika! Nyini n-nyɛ Pintira.”

ئايەت: 36

فَسَخَّرۡنَا لَهُ ٱلرِّيحَ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦ رُخَآءً حَيۡثُ أَصَابَ

36. Dinzuɣu, ka Ti (Tinim’ Naawuni) balgi pɔhim n-ti o, ka di chana ni o fukumsi, ka ʒɛri ni baalim, ka di doli o luɣulikam o ni bɔra.

ئايەت: 37

وَٱلشَّيَٰطِينَ كُلَّ بَنَّآءٖ وَغَوَّاصٖ

37. Ni alizinnim’ balibu kam ban mi tandi mεbu (ka Naawuni balgi ba n-ti o), n-ti pahi ban fimdi kom gbinni.

ئايەت: 38

وَءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي ٱلۡأَصۡفَادِ

38. Bɛ (alizinnim’ maa) shɛba mi, ka bɛ loba kabɛ be bandi ni.

ئايەت: 39

هَٰذَا عَطَآؤُنَا فَٱمۡنُنۡ أَوۡ أَمۡسِكۡ بِغَيۡرِ حِسَابٖ

39. (Ka Naawuni yεli Sulemana): “Ŋɔ maa nyɛla Ti (Tinim’ Naawuni) pini, dinzuɣu,a nibɔriso kaa niŋ o alheeri, bee ka a chɛ, kadipani saliya shɛli karibu m beni.”

ئايەت: 40

وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ

40. Yaha! Achiika! O nyɛla ninvuɣu so ŋun miri Ti (Tinim’ Naawuni), ka lahi mali labrisuŋ shee (Alizanda).

ئايەت: 41

وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَآ أَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بِنُصۡبٖ وَعَذَابٍ

41. Yaha! Teemi Ti (Tinim Naawuni) dabli Ayuba yɛla, saha shεli o ni daa boli o Duuma (ka yεli): “Achiika! Shintaŋ shihi ma ni wahala ni azaaba..”

ئايەت: 42

ٱرۡكُضۡ بِرِجۡلِكَۖ هَٰذَا مُغۡتَسَلُۢ بَارِدٞ وَشَرَابٞ

42. (Ka Naawuni yεli o): “(Yaa nyini Ayuba)! Zaŋmi a napɔŋ n-to tiŋa, (ka o shiri to li, ka kom puhi na tiŋgbani ni, ka Naawuni yεli o): “Ŋɔ maa nyɛla kosurum mini konyurim din maai.”

ئايەت: 43

وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنَّا وَذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ

43. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o o malgu (iyaali), ka lahi pahi o bɛ ŋmali, ka di nyɛ nambɔzɔbo Ti sani, ka nyɛ teebu n-ti haŋkayanima.

ئايەت: 44

وَخُذۡ بِيَدِكَ ضِغۡثٗا فَٱضۡرِب بِّهِۦ وَلَا تَحۡنَثۡۗ إِنَّا وَجَدۡنَٰهُ صَابِرٗاۚ نِّعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٞ

44. (Ka Naawuni lahi yεli o)! Zaŋmi a nuu gbaai mokpalli ŋɔ maa, ka zaŋ li n-fεbi (apaɣa maa), ka miri ka a labsi a pɔri maa. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) shiri nya o (Annabi Ayuba) ka o nyɛla suɣulolana. M-bo ni Ti dabli ŋɔ maa. Achiika! O nyɛla ŋun niŋdi tuuba nlabri Naawuni sani.

ئايەت: 45

وَٱذۡكُرۡ عِبَٰدَنَآ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ أُوْلِي ٱلۡأَيۡدِي وَٱلۡأَبۡصَٰرِ

45. Yaha! Teemi Ti (Tinim’ Naawuni) dabli Annabi Ibrahima yɛla, n-ti pahi Annabi Is’haka mini Annabi Ya’akuba, bɛ daa nyɛla ban mali yaa (Naawuni jɛma shee), ka bɛ suhiri ne.

ئايەت: 46

إِنَّآ أَخۡلَصۡنَٰهُم بِخَالِصَةٖ ذِكۡرَى ٱلدَّارِ

46. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa gahim ba mi ni hali suŋ zaɣiyini, dina n-nyɛ Chiyaama yili yɛla teebu.

ئايەت: 47

وَإِنَّهُمۡ عِندَنَا لَمِنَ ٱلۡمُصۡطَفَيۡنَ ٱلۡأَخۡيَارِ

47. Yaha! Achiika! Bɛ daa be bɛ ni gahim shɛba ka be ninvuɣu gahinda puuni Ti sani.

ئايەت: 48

وَٱذۡكُرۡ إِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَذَا ٱلۡكِفۡلِۖ وَكُلّٞ مِّنَ ٱلۡأَخۡيَارِ

48. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi Annabi Ismaaila, ni Annabi Yasaɣa, n-ti pahi Annabi Zulkiflu yɛla, bɛ zaasa daa nyɛla Ti Tinim’ (Naawuni) ni gahim shεba.

ئايەت: 49

هَٰذَا ذِكۡرٞۚ وَإِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ لَحُسۡنَ مَـَٔابٖ

49. Ŋɔ maa nyɛla teebu. Achiika! wuntizɔriba yɛn ti mali la labrisuŋ shee (Alizanda).

ئايەت: 50

جَنَّٰتِ عَدۡنٖ مُّفَتَّحَةٗ لَّهُمُ ٱلۡأَبۡوَٰبُ

50. Ʒinahigu Daalizanda la, ka bɛ yɛn ti yooi di dindoya m- bahi ba.

ئايەت: 51

مُتَّكِـِٔينَ فِيهَا يَدۡعُونَ فِيهَا بِفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ وَشَرَابٖ

51. Ka bɛ do n-dalim di puuni, ka boondi ni bɛ ti ti ba binwola pam mini binnyura.

ئايەت: 52

۞ وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ أَتۡرَابٌ

52. Kabɛ lahi mali Alizanda paɣa shεba ban bi lihiri bɛ yidannim’ ko, ka bɛ yuma lahi saɣisi taba.

ئايەت: 53

هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ

53. (Ka bɛ yεli ba)! “Ŋɔ maa n-nyɛ bɛ ni daa gbaari ya alikauli shεli zaŋ chaŋ Saliya karibu dali la.”

ئايەت: 54

إِنَّ هَٰذَا لَرِزۡقُنَا مَا لَهُۥ مِن نَّفَادٍ

54. “Achiika! Ŋɔ maa nyɛla Ti (Tinim’ Naawuni) yolsigu, di nyɛla din ka naabu.”

ئايەت: 55

هَٰذَاۚ وَإِنَّ لِلطَّٰغِينَ لَشَرَّ مَـَٔابٖ

55. Lala n-nyɛ li! Achiika! Ninvuɣu shεba ban kpahi yaɣi, bɛ labbu shee ti yɛn nyɛla din be (Zaadali).

ئايەت: 56

جَهَنَّمَ يَصۡلَوۡنَهَا فَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ

56. Bɛ yɛn ti kpɛla ʒahannama buɣum ni, dinzuɣu di dooshee maa nyɛla din be.

ئايەت: 57

هَٰذَا فَلۡيَذُوقُوهُ حَمِيمٞ وَغَسَّاقٞ

57. Ŋɔ maa (azaaba), bɛ lammi li, di nyɛla kotulum mini mari.

ئايەت: 58

وَءَاخَرُ مِن شَكۡلِهِۦٓ أَزۡوَٰجٌ

58. Ni azaaba shεli din ŋmani li yaha, ka di nyɛ balibu.

ئايەت: 59

هَٰذَا فَوۡجٞ مُّقۡتَحِمٞ مَّعَكُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِهِمۡۚ إِنَّهُمۡ صَالُواْ ٱلنَّارِ

59. (Ka Malaaikanim’ yεli chεfurinim’ toondannima): “Bambɔŋɔnima (yi nyaandoliba maa) n-nyɛ salo ban yɛn kpe (buɣum ni) m-pahi yi zuɣu, (ka bɛ toondannim’ maa yɛli): “Ti ku niŋ ba maraaba, achiika! Bɛ nyɛla ban yɛn kpe buɣum ni.”

ئايەت: 60

قَالُواْ بَلۡ أَنتُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِكُمۡۖ أَنتُمۡ قَدَّمۡتُمُوهُ لَنَاۖ فَبِئۡسَ ٱلۡقَرَارُ

60. Ka bɛ (nyaandolibu maa yεli bɛ toondannima): “Chɛli gba! Ti gba ku niŋ ya maraaba, domin yinima n-nyɛ ban bo li n-ti ti, dinzuɣu bɛhigu shee ŋɔ maa (buɣum) nyɛla din be.”

ئايەت: 61

قَالُواْ رَبَّنَا مَن قَدَّمَ لَنَا هَٰذَا فَزِدۡهُ عَذَابٗا ضِعۡفٗا فِي ٱلنَّارِ

61. Ka bɛ (nyaandoliba maa) lahi yεli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Ninvuɣu so ŋun tahi ti ŋɔ maa na, tɔ! Nyin pahimi o azaaba shεli din nabgi buɣum ŋɔ ni.”

ئايەت: 62

وَقَالُواْ مَا لَنَا لَا نَرَىٰ رِجَالٗا كُنَّا نَعُدُّهُم مِّنَ ٱلۡأَشۡرَارِ

62. Ka bɛ (toondannim’ maa) yεli: “Bo n-leei chɛ ka ti bi nyari ninvuɣu shεba ti ni daa kaandi pahiri ninvuɣubɛri puuni la?”

ئايەت: 63

أَتَّخَذۡنَٰهُمۡ سِخۡرِيًّا أَمۡ زَاغَتۡ عَنۡهُمُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ

63. “Dini bɔŋɔ, ti daa kuli maandi ba la ansarsi (Dunia puuni), bee ti nina n-kuli bi pali ba (buɣum ŋɔ ni)?”

ئايەت: 64

إِنَّ ذَٰلِكَ لَحَقّٞ تَخَاصُمُ أَهۡلِ ٱلنَّارِ

64. Achiika! Di lala buɣum bihi namgbanpeeni ŋɔ maa nyɛla yɛlimaŋli.

ئايەت: 65

قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مُنذِرٞۖ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ

65. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima! Achiika! Mani nyɛla saɣisigu lana. Yaha! Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Naawuni, O nyɛla zaɣiyini, Nyɛŋda.

ئايەت: 66

رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡغَفَّٰرُ

66. “Sagbana mini tiŋgbani, n-ti pahi din be di sunsuuni Duuma, Ŋuna n-nyɛ Nyɛŋda, Chεmpaŋlana.

ئايەت: 67

قُلۡ هُوَ نَبَؤٌاْ عَظِيمٌ

67. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Di (Alkur’aani) nyɛla lahibali din bara.”

ئايەت: 68

أَنتُمۡ عَنۡهُ مُعۡرِضُونَ

68. Yinim’ (Larbunim’) mi nyɛla ban lebi biri ka chɛ li.

ئايەت: 69

مَا كَانَ لِيَ مِنۡ عِلۡمِۭ بِٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰٓ إِذۡ يَخۡتَصِمُونَ

69. N-di ka baŋsim shεli n-zaŋ chaŋ Malaaikanim’ sani saha shɛli bɛ ni daa ŋmεri namgbankpeeni la.

ئايەت: 70

إِن يُوحَىٰٓ إِلَيَّ إِلَّآ أَنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ

70. Bɛ bi siɣsiri wahayi n-tiri ma na m-pahila n-nyɛla saɣisigulana n-tin ya polo ni.

ئايەت: 71

إِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن طِينٖ

71. (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli a Duuma (Naawuni) ni daa yεli Malaaikanima: “Achiika! N (Mani Naawuni) nyɛla Ŋun yɛn nam ninsala ni yεɣari.”

ئايەت: 72

فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَنَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ

72. “Dinzuɣu, N-yi ti nam o naai, ka pɔbsiN nyɛvuli niŋ o ni, yi (Malaaikanim’) man lum ya, ka nyɛla ban niŋdi suzuuda n- tiri o.”

ئايەت: 73

فَسَجَدَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ كُلُّهُمۡ أَجۡمَعُونَ

73. Ka Malaaikanim’ zaasa lu n-niŋ suzuuda n-ti o namgbaniyini.

ئايەت: 74

إِلَّآ إِبۡلِيسَ ٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

74. Naɣila Ibliisa (shintaŋ) n-daa tibgi o maŋa, ka pahi gutulunim’ puuni.

ئايەت: 75

قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسۡجُدَ لِمَا خَلَقۡتُ بِيَدَيَّۖ أَسۡتَكۡبَرۡتَ أَمۡ كُنتَ مِنَ ٱلۡعَالِينَ

75. Ka O (Naawuni) yεli: “Yaa nyini Ibliisa (shintaŋ)! Bo n-leei mɔŋ a ni a lu suzuuda ti N-ni nam ni N (Mani Naawuni) nuhi ayi? Di ni bɔŋɔ, a tibgila a maŋa, bee a bela ban duhiri bɛ maŋ’ zuɣusaa puuni?

ئايەت: 76

قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ

76. Ka o (shintaŋ) yεli: “Mani n-gari o, A nam ma mi ni buɣum, ka nam o ni yεɣiri.”

ئايەت: 77

قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ

77. Ka O (Naawuni) yεli: “Tɔ! Yim di (Alizanda maa) puuni, achiika! A nyɛla bɛ ni kari so yihi N nambɔzɔhigu ni.”

ئايەت: 78

وَإِنَّ عَلَيۡكَ لَعۡنَتِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ

78. “Yaha! Achiika! N narimbu be a zuɣu n-zaŋ hali ni Sanyoodali.”

ئايەت: 79

قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

79. Ka o (shintaŋ)yεli: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Naɣisim ma hali ni dabsi’ shεli Chiyaama ni yɛn ti yiɣisi.”

ئايەت: 80

قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ

80. Ka O (Naawuni) yεli: “Achiika! A be bɛ ni yɛn naɣisi shɛba ni.”

ئايەت: 81

إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ

81. “N-zaŋ chaŋ dabsili shɛli din mali sahamirili dali.”

ئايەت: 82

قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ

82. Ka o (shintaŋ)yεli: “M-po A nam nyɛŋsim, achiika! N-nyɛla ŋun yɛn birgi ba namgbaniyini.”

ئايەت: 83

إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

83. “Naɣila bɛ puuni ban nyɛ A dabgahinda.”

ئايەت: 84

قَالَ فَٱلۡحَقُّ وَٱلۡحَقَّ أَقُولُ

84. Ka O (Naawuni) yεli: “Di nyɛla yεlimaŋli, yεlimaŋli mika n-yɛra.”

ئايەت: 85

لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكَ وَمِمَّن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ أَجۡمَعِينَ

85. Achiika! N (Mani Naawuni) nyɛla Ŋun yɛn chɛ ka ʒahannama (buɣum) pali ni nyini (shintaŋ), n-ti pahi ban doli a bɛ (ninsalinim’) puuni namgbaniyini.

ئايەت: 86

قُلۡ مَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُتَكَلِّفِينَ

86. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “M-bi bɔhiri ya sanyo’ shεli n-zaŋ chaŋ di (Alkur’aani wumbu) zuɣu.M mi ka ban ŋmari ʒiri puuni.”

ئايەت: 87

إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ

87. “Di (Alkur’aani maa) pala shεli mpahila teebu n-zaŋ ti binnamda.”

ئايەت: 88

وَلَتَعۡلَمُنَّ نَبَأَهُۥ بَعۡدَ حِينِۭ

88. “Yaha! Achiika! Yi ni ti baŋ di lahibali ni saha bɛla nyaaŋa.”