قرآن کریم کے معانی کا ترجمہ - المختصر فی تفسیر القرآن الکریم کا فارسی ترجمہ * - ترجمے کی لسٹ


معانی کا ترجمہ سورت: سورۂ فُصّلت   آیت:

سوره فصلت

سورہ کے بعض مقاصد:
بيان حال المعرضين عن الله، وذكر عاقبتهم.
بیان حال افراد رویگردان از پروردگار و بیان عاقبت آنان.

حٰمٓ ۟ۚ
﴿حمٓ﴾ سخن در مورد حروف شبیه این حروف در ابتدای سورۀ بقره بیان شد.
عربی تفاسیر:
تَنْزِیْلٌ مِّنَ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیْمِ ۟ۚ
این قرآن از جانب اللهِ بخشنده و مهربان نازل شده است.
عربی تفاسیر:
كِتٰبٌ فُصِّلَتْ اٰیٰتُهٗ قُرْاٰنًا عَرَبِیًّا لِّقَوْمٍ یَّعْلَمُوْنَ ۟ۙ
کتابی است که آیات آن به بهترین و کامل‌ترین وجه بیان شده است، و قرآنی به زبانی عربی نازل شده برای مردمی که می‌دانند؛ زیرا اینها همان کسانی هستند که از معانی قرآن، و هدایت به‌سوی حق که در آن وجود دارد سود می‌برند.
عربی تفاسیر:
بَشِیْرًا وَّنَذِیْرًا ۚ— فَاَعْرَضَ اَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لَا یَسْمَعُوْنَ ۟
مژده‌ دهندۀ مؤمنان به پاداش بزرگی که الله برای‌شان آماده ساخته است، و ترسانندۀ کافران از عذاب دردناک الله است، اما بیشتر آنها از قرآن رویگردان شدند، و هدایت موجود در آن را به نیت قبول کردن گوش نمی‌کنند.
عربی تفاسیر:
وَقَالُوْا قُلُوْبُنَا فِیْۤ اَكِنَّةٍ مِّمَّا تَدْعُوْنَاۤ اِلَیْهِ وَفِیْۤ اٰذَانِنَا وَقْرٌ وَّمِنْ بَیْنِنَا وَبَیْنِكَ حِجَابٌ فَاعْمَلْ اِنَّنَا عٰمِلُوْنَ ۟
و گفتند: دل‌هایمان با حجاب‌هایی پوشیده شده و در آنچه ما را به‌سوی آن فرا می‌خوانی نمی‌اندیشند، و در گوش‌هایمان سنگینی‌ای است که آن را نمی‌شنوند، و میان ما و تو پرده‌ای قرار دارد که هیچ یک از سخنان تو به ما نمی‌رسد. پس تو به روش خودت عمل کن، ما نیز به روش خودمان عمل می‌کنیم، و هرگز از تو پیروی نخواهیم کرد.
عربی تفاسیر:
قُلْ اِنَّمَاۤ اَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ یُوْحٰۤی اِلَیَّ اَنَّمَاۤ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ فَاسْتَقِیْمُوْۤا اِلَیْهِ وَاسْتَغْفِرُوْهُ ؕ— وَوَیْلٌ لِّلْمُشْرِكِیْنَ ۟ۙ
- ای رسول- به این ستیزه‌جویان بگو: من فقط انسانی مانند خودتان هستم که الله به من وحی می‌کند که معبود برحق شما معبودی یگانه یعنی فقط الله است. پس راه منتهی به او را بپیمایید، و بخشایش گناهان‌تان را از او بخواهید، و نابودی و عذاب بر مشرکان است که کسی را غیر الله عبادت می‌کنند یا با او تعالی شریک می‌گردانند.
عربی تفاسیر:
الَّذِیْنَ لَا یُؤْتُوْنَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ بِالْاٰخِرَةِ هُمْ كٰفِرُوْنَ ۟
همان کسانی‌که زکات اموال‌شان را نمی‌پردازند، و همان‌ها به آخرت- و نعمت‌های جاویدان و عذاب دردناک آن- کافر هستند.
عربی تفاسیر:
اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ اَجْرٌ غَیْرُ مَمْنُوْنٍ ۟۠
همانا کسانی‌که به الله و رسولانش ایمان آورده، و اعمال صالح انجام داده‌اند پاداشی جاویدان و قطع نشدنی یعنی بهشت برای‌شان است.
عربی تفاسیر:
قُلْ اَىِٕنَّكُمْ لَتَكْفُرُوْنَ بِالَّذِیْ خَلَقَ الْاَرْضَ فِیْ یَوْمَیْنِ وَتَجْعَلُوْنَ لَهٗۤ اَنْدَادًا ؕ— ذٰلِكَ رَبُّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۚ
- ای رسول- برای توبیخ مشرکان بگو: چرا به الله که زمین را در دو روز: یکشنبه و دوشنبه، آفرید کفر می‌ورزید، و همتایانی برایش قرار می‌دهید و آنها را به جای او عبادت می‌کنید؟! این است پروردگار تمام مخلوقات.
عربی تفاسیر:
وَجَعَلَ فِیْهَا رَوَاسِیَ مِنْ فَوْقِهَا وَبٰرَكَ فِیْهَا وَقَدَّرَ فِیْهَاۤ اَقْوَاتَهَا فِیْۤ اَرْبَعَةِ اَیَّامٍ ؕ— سَوَآءً لِّلسَّآىِٕلِیْنَ ۟
و بر فراز زمین، کوه هایی استوار که آن را از تكان خوردن نگه می دارند، قرار داد، و در آن برکت قرار داد و آن را برای همیشه پر خیر و برکت کرد، و رزق و روزی مردم و حیوانات را در آن قرار داد. این ها را در دو روز سه شنبه و چهارشنبه آفرید که همراه با دو روز قبل (که در آن زمین را آفريد) چهار روز می شود، و (حقیقت امر) برای سؤال کنندگان بیان و روشن گردید.
عربی تفاسیر:
ثُمَّ اسْتَوٰۤی اِلَی السَّمَآءِ وَهِیَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْاَرْضِ ائْتِیَا طَوْعًا اَوْ كَرْهًا ؕ— قَالَتَاۤ اَتَیْنَا طَآىِٕعِیْنَ ۟
سپس او سبحانه قصد آفرینش آسمان کرد، و آسمان در آن روز دودی بود که به آن و زمین فرمود: به اختیار، یا به اجبار از فرمان من اطاعت کنید، که هیچ راه گریزی از آن ندارید. آسمان و زمین گفتند: پروردگارا فرمان‌بردارانه آمدیم، و هیچ اراده‌ای جز ارادۀ تو نداریم.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• تعطيل الكافرين لوسائل الهداية عندهم يعني بقاءهم على الكفر.
عدم استفادۀ کافران از وسایل هدایت؛ به معنای باقی‌ماندن آنها در کفر است.

• بيان منزلة الزكاة، وأنها ركن من أركان الإسلام.
بیان جایگاه زکات، و اینکه یکی از ارکان اسلام است.

• استسلام الكون لله وانقياده لأمره سبحانه بكل ما فيه.
تسلیم ‌بودنِ تمام هستی در برابر الله و فرمان‌برداری از امر او سبحانه.

فَقَضٰىهُنَّ سَبْعَ سَمٰوَاتٍ فِیْ یَوْمَیْنِ وَاَوْحٰی فِیْ كُلِّ سَمَآءٍ اَمْرَهَا وَزَیَّنَّا السَّمَآءَ الدُّنْیَا بِمَصَابِیْحَ ۖۗ— وَحِفْظًا ؕ— ذٰلِكَ تَقْدِیْرُ الْعَزِیْزِ الْعَلِیْمِ ۟
پس الله آفرینش آسمان‌ها را در دو روز: پنج‌شنبه و جمعه کامل کرد، و با این دو روز آفرینش آسمان‌ها و زمین را در شش روز به پایان برد، و الله در هر آسمانی آنچه را که در آن مقدر می‌کند، و طاعت و عبادتی را که به آن امر می‌کند، وحی کرد. و آسمان دنیا را با ستارگان آراستیم، و با آنها آسمان را از استراق سمع شیاطین حفظ کردیم. تمام این موارد، تقدیر ذات شکست ‌ناپذیری است که هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود و از آفرینش خویش بسیار دانا است.
عربی تفاسیر:
فَاِنْ اَعْرَضُوْا فَقُلْ اَنْذَرْتُكُمْ صٰعِقَةً مِّثْلَ صٰعِقَةِ عَادٍ وَّثَمُوْدَ ۟ؕ
پس - ای رسول- اگر اینها از ایمان به آنچه آورده‌ای روی گرداندند به آنها بگو: شما را از عذابی ترساندم که بر شما واقع می‌شود مانند عذابی که بر عاد قوم هود علیه السلام، و ثمود قوم صالح علیه السلام وارد شد آن‌‌گاه که آن دو (پیامبر) را تکذیب کردند.
عربی تفاسیر:
اِذْ جَآءَتْهُمُ الرُّسُلُ مِنْ بَیْنِ اَیْدِیْهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ اَلَّا تَعْبُدُوْۤا اِلَّا اللّٰهَ ؕ— قَالُوْا لَوْ شَآءَ رَبُّنَا لَاَنْزَلَ مَلٰٓىِٕكَةً فَاِنَّا بِمَاۤ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ كٰفِرُوْنَ ۟
وقتی رسولانمان پیاپی نزدشان آمدند و هر یک از این پیامبران با دعوتی واحد به آنها امر می‌کرد که فقط الله را عبادت کنید، کافران‌شان گفتند: اگر پروردگارمان فروفرستادن فرشتگان به عنوان رسول را به‌سوی ما می‌خواست به‌طور قطع آنها را فرو می‌فرستاد. پس ما به آنچه شما با آن فرستاده شده‌اید کافر هستیم؛ چون انسان‌هایی مانند خودمان هستید.
عربی تفاسیر:
فَاَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوْا فِی الْاَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَقَالُوْا مَنْ اَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً ؕ— اَوَلَمْ یَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ الَّذِیْ خَلَقَهُمْ هُوَ اَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً ؕ— وَكَانُوْا بِاٰیٰتِنَا یَجْحَدُوْنَ ۟
اما عاد قوم هود علیه السلام افزون بر کفر به الله، در زمین به‌ناحق تکبر ورزیدند، و به کسانی‌که پیرامون‌شان بودند ستم کردند، و درحالی‌که به نیروی خویش مغرور بودند گفتند: چه کسی از ما نیرومندتر است؟! به گمان‌شان هیچ‌کس از آنها نیرومندتر نبود، پس الله این‌گونه به آنها پاسخ داد: آیا اینها نمی‌دانند و نمی‌بینند الله که آنها را آفریده و نیرویی را که آنها را از راه به در برده است در آنها به ودیعه گذاشته، از آنها نیرومندتر است؟! و به آیات الله که هود علیه السلام آنها را آورد کفر می‌ورزیدند.
عربی تفاسیر:
فَاَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ رِیْحًا صَرْصَرًا فِیْۤ اَیَّامٍ نَّحِسَاتٍ لِّنُذِیْقَهُمْ عَذَابَ الْخِزْیِ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ؕ— وَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَخْزٰی وَهُمْ لَا یُنْصَرُوْنَ ۟
پس بادی با صدایی آزار دهنده که به‌سبب عذابی که در آن وجود داشت برای‌شان شوم و نامبارک بود در شش روز بر آنها فرستادیم؛ تا عذاب ذلت و خواری را در زندگی دنیا به آنها بچشانیم، و به‌طور قطع عذاب آخرت که در انتظارشان است خوارکننده‌تر است، و هیچ‌کس را نمی‌یابند که به آنها یاری رساند و آنها را از عذاب نجات دهد.
عربی تفاسیر:
وَاَمَّا ثَمُوْدُ فَهَدَیْنٰهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمٰی عَلَی الْهُدٰی فَاَخَذَتْهُمْ صٰعِقَةُ الْعَذَابِ الْهُوْنِ بِمَا كَانُوْا یَكْسِبُوْنَ ۟ۚ
و اما ثمود، قوم صالح -علیه السلام- را با روشن کردن راه حق راهنمایی کردیم، اما آنان گمراهی را بر هدایت ترجیح دادند، پس به سبب کفر و گناهانی که می کردند؛ آذرخش از عذاب و ذلت آور آنان را نابود کرد.
عربی تفاسیر:
وَنَجَّیْنَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَكَانُوْا یَتَّقُوْنَ ۟۠
و کسانی را که به الله و رسولانش ایمان آورده بودند، و با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله از او تعالی می‌ترسیدند نجات دادیم، و آنها را از عذابی که به قوم‌شان رسید رهاندیم.
عربی تفاسیر:
وَیَوْمَ یُحْشَرُ اَعْدَآءُ اللّٰهِ اِلَی النَّارِ فَهُمْ یُوْزَعُوْنَ ۟
و روزی‌که الله دشمنانش را به‌سوی آتش گرد می‌آورد، مأموران جهنم همگی آنها را به یکجا می‌رانَند، و نمی‌توانند از جهنم بگریزند.
عربی تفاسیر:
حَتّٰۤی اِذَا مَا جَآءُوْهَا شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَاَبْصَارُهُمْ وَجُلُوْدُهُمْ بِمَا كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
تا به جهنم که به‌سوی آن رانده می‌شدند برسند، و از آنچه که در دنیا انجام می‌دادند شانه خالی می‌کنند. گوش‌ها و چشم‌ها و پوست‌های‌شان به کفر و گناهانی که در دنیا انجام می‌دادند بر ضد آنها گواهی می‌دهند.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• الإعراض عن الحق سبب المهالك في الدنيا والآخرة.
رویگردانی از حق سبب وقوع عذاب‌های نابودگر در دنیا و آخرت است.

• التكبر والاغترار بالقوة مانعان من الإذعان للحق.
تکبر و فریب‌ خوردن به قدرت، دو مورد از موانع فرمان‌برداری از حق هستند.

• الكفار يُجْمَع لهم بين عذاب الدنيا وعذاب الآخرة.
کافران هم در دنیا و هم در آخرت عذاب می‌شوند.

• شهادة الجوارح يوم القيامة على أصحابها.
گواهی ‌دادن اعضای بدن در روز قیامت علیه صاحبان خویش.

وَقَالُوْا لِجُلُوْدِهِمْ لِمَ شَهِدْتُّمْ عَلَیْنَا ؕ— قَالُوْۤا اَنْطَقَنَا اللّٰهُ الَّذِیْۤ اَنْطَقَ كُلَّ شَیْءٍ وَّهُوَ خَلَقَكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍ وَّاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
و کافران به پوست‌های‌شان می‌گویند: چرا به آنچه که در دنیا انجام می‌دادیم بر ضد ما گواهی دادید؟! پوست‌ها در پاسخ صاحبان‌شان می‌گویند: الله که هر چیزی را به سخن آورده ما را به سخن آورد، و او شما را اولین بار آن‌گاه که در دنیا بودید آفرید، و در آخرت برای حسابرسی و جزا فقط به‌سوی او بازگردانیده می‌شوید.
عربی تفاسیر:
وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُوْنَ اَنْ یَّشْهَدَ عَلَیْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَاۤ اَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُوْدُكُمْ وَلٰكِنْ ظَنَنْتُمْ اَنَّ اللّٰهَ لَا یَعْلَمُ كَثِیْرًا مِّمَّا تَعْمَلُوْنَ ۟
و هنگام ارتکاب گناهان، آنها را پنهان نمی‌کردید تا گوش‌ها و چشم‌ها و پوست‌های‌تان بر ضد شما گواهی ندهند؛ زیرا شما به حساب و کیفر و پاداش پس از مرگ ایمان نداشتید، اما گمان کردید که الله سبحانه بسیاری از کارهای‌تان را نمی‌داند، و بر او پوشیده می‌ماند، پس فریب خوردید.
عربی تفاسیر:
وَذٰلِكُمْ ظَنُّكُمُ الَّذِیْ ظَنَنْتُمْ بِرَبِّكُمْ اَرْدٰىكُمْ فَاَصْبَحْتُمْ مِّنَ الْخٰسِرِیْنَ ۟
و همین گمان بدی که به پروردگارتان بردید شما را نابود کرد، و این‌گونه در دنیا و آخرت از زیان‌دیدگان شدید.
عربی تفاسیر:
فَاِنْ یَّصْبِرُوْا فَالنَّارُ مَثْوًی لَّهُمْ ؕ— وَاِنْ یَّسْتَعْتِبُوْا فَمَا هُمْ مِّنَ الْمُعْتَبِیْنَ ۟
پس اگر اینها که گوش‌ها و چشم‌ها و پوست‌های‌شان بر ضد آنها گواهی داده‌اند شکیبایی کنند، جهنم جایگاه و پناهگاهشان است که به آن پناه می‌برند، و اگر دفع عذاب و جلب رضایت الله از خودشان را درخواست کنند، هرگز نه به رضایت او تعالی دست خواهند یافت و نه وارد بهشت خواهند شد.
عربی تفاسیر:
وَقَیَّضْنَا لَهُمْ قُرَنَآءَ فَزَیَّنُوْا لَهُمْ مَّا بَیْنَ اَیْدِیْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَیْهِمُ الْقَوْلُ فِیْۤ اُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِّنَ الْجِنِّ وَالْاِنْسِ ۚ— اِنَّهُمْ كَانُوْا خٰسِرِیْنَ ۟۠
و برای این کافران، همنشینانی از شیاطین آماده کردیم که همراه آنها بودند، و اعمال بدشان را در دنیا برای‌شان آراستند، و امر آخرت را که در پی آنها بود برای‌شان آراستند تا اینکه یادآوری آخرت و عمل به آن را از یادشان بردند، و عذاب در میان امت‌های جن و انسی که قبل از آنها گذشته بودند بر آنها واجب شد، به‌راستی‌که آنها زیانکار بودند چون در روز قیامت به خودشان و خانواده‌های‌شان با وارد شدن در جهنم زیان رسانده‌اند.
عربی تفاسیر:
وَقَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَا تَسْمَعُوْا لِهٰذَا الْقُرْاٰنِ وَالْغَوْا فِیْهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُوْنَ ۟
و کافران وقتی از رویارویی دلیل با دلیل ناتوان ماندند این‌گونه به یکدیگر توصیه کردند: به این قرآن که محمد بر شما می‌خوانَد گوش ندهید، و از آنچه در آن است فرمان‌برداری نکنید، و هنگام قرائت آن توسط محمد فریاد بکشید و صداهای‌تان را بالا ببرید؛ تا با این کار بر او پیروز شوید، و او از تلاوت قرآن و دعوت به آن دست بکشد، آن‌گاه از او راحت شویم.
عربی تفاسیر:
فَلَنُذِیْقَنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا عَذَابًا شَدِیْدًا وَّلَنَجْزِیَنَّهُمْ اَسْوَاَ الَّذِیْ كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
و به‌طور قطع به کسانی‌که به الله کفر ورزیدند و رسولانش را تکذیب کردند عذابی سخت در روز قیامت خواهیم چشاند، و قطعاً آنها را به کیفر اعمال‌شان بر حسب بدترین شرک و گناهی که انجام می‌دادند مجازات خواهیم کرد.
عربی تفاسیر:
ذٰلِكَ جَزَآءُ اَعْدَآءِ اللّٰهِ النَّارُ ۚ— لَهُمْ فِیْهَا دَارُ الْخُلْدِ ؕ— جَزَآءً بِمَا كَانُوْا بِاٰیٰتِنَا یَجْحَدُوْنَ ۟
این جزا، جزای دشمنان الله که به او تعالی کفر ورزیدند و رسولانش را تکذیب کردند: جهنم است، که جاویدان و برای همیشه در آن می‌مانند، جزایی بر انکار و عدم ایمان آنها به آیات الله، با وجود وضوح و حجت قوی‌ای که این آیات داشتند.
عربی تفاسیر:
وَقَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا رَبَّنَاۤ اَرِنَا الَّذَیْنِ اَضَلّٰنَا مِنَ الْجِنِّ وَالْاِنْسِ نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ اَقْدَامِنَا لِیَكُوْنَا مِنَ الْاَسْفَلِیْنَ ۟
و کسانی‌که به الله کفر ورزیدند و رسولانش را تکذیب کردند گفتند: پروردگارا، جن‌ها و انسان‌هایی که ما را گمراه کردند به ما نشان بده: ابلیس که کفر و دعوت به آن را پایه‌گذاری کرد، و پسر آدم که ریختن خون را بنا نهاد، که این دو را در جهنم زیر پاهایمان قرار دهیم؛ تا از پایین‌ترین کسانی ‌باشند که سخت‌ترین عذاب جهنم برای‌شان است.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• سوء الظن بالله صفة من صفات الكفار.
بدگمانی به الله متعال یکی از صفات کافران است.

• الكفر والمعاصي سبب تسليط الشياطين على الإنسان.
کفر و گناهان، سبب مسلط ‌شدن شیاطین بر انسان است.

• تمنّي الأتباع أن ينال متبوعوهم أشدّ العذاب يوم القيامة.
آرزوی پیروان به اینکه در روز قیامت سخت‌ترین عذاب به پیشوایان‌شان برسد.

اِنَّ الَّذِیْنَ قَالُوْا رَبُّنَا اللّٰهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوْا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ اَلَّا تَخَافُوْا وَلَا تَحْزَنُوْا وَاَبْشِرُوْا بِالْجَنَّةِ الَّتِیْ كُنْتُمْ تُوْعَدُوْنَ ۟
همانا کسانی‌که گفتند: پروردگار ما الله است، و هیچ پروردگاری جز او نداریم، و بر اجرای اوامر و اجتناب از نواهی او تعالی پایداری کردند، فرشتگان هنگام فرا رسیدن مرگشان بر آنها فرود می‌آیند و به آنها می‌گویند: نه از مرگ بترسید و نه از آنچه پس از آن است، و بر آنچه در دنیا به جای می‌گذارید اندوهگین نشوید، و شما را بشارت باد به بهشتی که در دنیا در قبال ایمان‌تان به الله و اعمال صالحتان به آن وعده داده می‌شدید.
عربی تفاسیر:
نَحْنُ اَوْلِیٰٓؤُكُمْ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَفِی الْاٰخِرَةِ ۚ— وَلَكُمْ فِیْهَا مَا تَشْتَهِیْۤ اَنْفُسُكُمْ وَلَكُمْ فِیْهَا مَا تَدَّعُوْنَ ۟ؕ
ما دوستان شما در زندگی دنیا هستیم، که شما را به راه راست ارشاد و محافظت می‌کردیم، و در آخرت نیز دوستان شما هستیم، پس دوستی ما با شما پایدار است، و در بهشت تمام خوشی‌ها و آرزوها و خواسته‌هایی را که می‌طلبید برای‌تان فراهم است.
عربی تفاسیر:
نُزُلًا مِّنْ غَفُوْرٍ رَّحِیْمٍ ۟۠
رزق و روزیِ آماده‌شده‌ای است برای پذیرایی شما از سوی پروردگاری که نسبت به گناهان کسانی از بندگانش که به‌سوی او توبه کنند، بسیار آمرزنده، و نسبت به آنها بسیار مهربان است.
عربی تفاسیر:
وَمَنْ اَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّنْ دَعَاۤ اِلَی اللّٰهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَّقَالَ اِنَّنِیْ مِنَ الْمُسْلِمِیْنَ ۟
و هیچ‌کس خوش‌گفتارتر از کسی نیست که به‌سوی توحید الله و عمل به شریعت او تعالی فرامی‌خواند، و عملی صالح که پروردگارش را راضی می‌سازد انجام می‌دهد، و می‌گوید: همانا من از تسلیم‌شدگان و فرمان‌برداران الله هستم، و هرکس تمام این موارد را انجام دهد خوش‌گفتارترین مردم است.
عربی تفاسیر:
وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَا السَّیِّئَةُ ؕ— اِدْفَعْ بِالَّتِیْ هِیَ اَحْسَنُ فَاِذَا الَّذِیْ بَیْنَكَ وَبَیْنَهٗ عَدَاوَةٌ كَاَنَّهٗ وَلِیٌّ حَمِیْمٌ ۟
و انجام نیکی‌ها و طاعات که الله را راضی می‌سازند، و انجام بدی‌ها و گناهان که او تعالی را به خشم می‌آورند یکسان نیستند. بدی کسی را که به تو بدی کرده با نیکوترین خصلت دفع کن، آن‌گاه کسی که میان تو و او دشمنی دیرینه‌ای وجود دارد- وقتی که بدی‌اش را با نیکوکاری به او دفع کردی- گویی رفیقی شفیق است.
عربی تفاسیر:
وَمَا یُلَقّٰىهَاۤ اِلَّا الَّذِیْنَ صَبَرُوْا ۚ— وَمَا یُلَقّٰىهَاۤ اِلَّا ذُوْ حَظٍّ عَظِیْمٍ ۟
و جز کسانی‌که در برابر آزار و بدی‌هایی که از جانب مردم با آن روبرو می‌شوند شکیبایی کرده‌اند به این خصلت پسندیده دست نمی‌یابند، و جز کسی‌که صاحب سهمی بزرگ است به آن نمی‌رسد؛ زیرا خیر زیاد، و سود فراوانی در آن وجود دارد.
عربی تفاسیر:
وَاِمَّا یَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّیْطٰنِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
و اگر در هر زمان شیطان، شری را به تو وسوسه کرد به الله پناه ببر؛ زیرا او تعالی سخنانت را می‌شنود، و از حال تو بسیار آگاه است.
عربی تفاسیر:
وَمِنْ اٰیٰتِهِ الَّیْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ ؕ— لَا تَسْجُدُوْا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوْا لِلّٰهِ الَّذِیْ خَلَقَهُنَّ اِنْ كُنْتُمْ اِیَّاهُ تَعْبُدُوْنَ ۟
و از جمله آیات الله که بر عظمت و یگانگی او تعالی دلالت دارند در پی هم آمدن شب و روز، و خورشید و ماه است. - ای مردم- نه برای خورشید سجده کنید، و نه برای ماه؛ و فقط الله را سجده کنید که آنها را آفریده است اگر واقعا الله را عبادت می‌کنید.
عربی تفاسیر:
فَاِنِ اسْتَكْبَرُوْا فَالَّذِیْنَ عِنْدَ رَبِّكَ یُسَبِّحُوْنَ لَهٗ بِالَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَهُمْ لَا یَسْـَٔمُوْنَ ۟
پس اگر تکبر ورزیدند و روی گردانیدند، و برای الله آفریدگار سجده نکردند، فرشتگانی که نزد الله هستند شب و روز او سبحانه را تسبیح و ستایش می‌کنند، و از عبادت او تعالی خسته نمی‌شوند.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• منزلة الاستقامة عند الله عظيمة.
استقامت جایگاه بزرگی نزد الله دارد.

• كرامة الله لعباده المؤمنين وتولِّيه شؤونهم وشؤون مَن خلفهم.
الله بندگان مؤمن خویش را گرامی می‌دارد و امور آنها و بازماندگان‌شان را برعهده می‌گیرد.

• مكانة الدعوة إلى الله، وأنها أفضل الأعمال.
جایگاه دعوت به‌سوی الله، و اینکه برترین عمل است.

• الصبر على الإيذاء والدفع بالتي هي أحسن خُلُقان لا غنى للداعي إلى الله عنهما.
صبر در برابر آزارها و دفع آن با نیکوترین روش، دو خصلت اخلاقی هستند که دعوتگر به‌سوی الله از آنها بی‌نیاز نیست.

وَمِنْ اٰیٰتِهٖۤ اَنَّكَ تَرَی الْاَرْضَ خَاشِعَةً فَاِذَاۤ اَنْزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَآءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ ؕ— اِنَّ الَّذِیْۤ اَحْیَاهَا لَمُحْیِ الْمَوْتٰی ؕ— اِنَّهٗ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
و از دیگر آیات الله که بر عظمت و یگانگی و قدرت او تعالی بر رستاخیز دلالت دارد این است که تو زمین را بدون گیاه می‌بینی، و چون آب باران را بر آن فرو فرستیم به‌سبب نمو بذرهای نهان در آن به جنبش درمی‌آید، و برمی‌دمد. همان ذاتی‌که این زمین مرده را با گیاهان زنده گردانید، به‌طور قطع زنده‌ کنندۀ مردگان و برانگیزانندۀ آنها برای حسابرسی و جزا است؛ زیرا او بر هر کاری توانا است، و نه زنده‌گرداندن زمین پس از اینکه مرده بود او را ناتوان می‌سازد، و نه زنده‌گرداندن و برانگیختن مردگان از قبرهایشان.
عربی تفاسیر:
اِنَّ الَّذِیْنَ یُلْحِدُوْنَ فِیْۤ اٰیٰتِنَا لَا یَخْفَوْنَ عَلَیْنَا ؕ— اَفَمَنْ یُّلْقٰی فِی النَّارِ خَیْرٌ اَمْ مَّنْ یَّاْتِیْۤ اٰمِنًا یَّوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— اِعْمَلُوْا مَا شِئْتُمْ ۙ— اِنَّهٗ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
حالِ کسانی‌که در آیات ما با انکار و تکذیب و تحریف آنها از حق به انحراف می‌روند، بر ما پوشیده نیست، و ما از آنها آگاه هستیم. پس آیا کسی‌که در جهنم افکنده می‌شود بهتر است یا کسی‌که روز قیامت در حالی می‌آید که از عذاب ایمن است؟ - ای مردم- هر خیر و شری که می‌خواهید انجام دهید، که ما خیر و شر را برای‌تان مشخص کرده‌ایم. همانا الله آنچه را انجام می‌دهید می‌بیند، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند.
عربی تفاسیر:
اِنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَآءَهُمْ ۚ— وَاِنَّهٗ لَكِتٰبٌ عَزِیْزٌ ۟ۙ
به‌طور قطع کسانی‌که به قرآن وقتی از جانب الله نزدشان آمد کفر ورزیدند در روز قیامت عذاب می‌شوند، و قطعاً قرآن کتاب محکم و استواری است، که نه هیچ تحریف‌ کننده‌ای می‌تواند آن را تحریف کند، و نه هیچ تبدیل ‌کننده‌ای می‌تواند آن را تغییر دهد.
عربی تفاسیر:
لَّا یَاْتِیْهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهٖ ؕ— تَنْزِیْلٌ مِّنْ حَكِیْمٍ حَمِیْدٍ ۟
باطل نه از پیش روی آن و نه از پشت سرش با کاسته ‌شدن یا افزوده‌ شدن یا تبدیل و تحریف به‌سوی قرآن نمی‌آید، از جانب ذاتی‌که در آفرینش و تقدیر و تشریعش بسیار دانا، و در هر حالتی ستوده‌شده است، نازل گردیده است.
عربی تفاسیر:
مَا یُقَالُ لَكَ اِلَّا مَا قَدْ قِیْلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ ؕ— اِنَّ رَبَّكَ لَذُوْ مَغْفِرَةٍ وَّذُوْ عِقَابٍ اَلِیْمٍ ۟
- ای رسول- جز تکذیبی که به رسولان پیش از تو گفته شده است به تو گفته نمی‌شود پس شکیبا باش؛ زیرا پروردگارت برای هرکس از بندگانش که به‌سوی او توبه کند صاحب آمرزش، وبرای کسی‌که بر گناهانش اصرار ورزد و هرگز توبه نکند صاحب کیفری دردناک است.
عربی تفاسیر:
وَلَوْ جَعَلْنٰهُ قُرْاٰنًا اَعْجَمِیًّا لَّقَالُوْا لَوْلَا فُصِّلَتْ اٰیٰتُهٗ ؕ— ءَاَؔعْجَمِیٌّ وَّعَرَبِیٌّ ؕ— قُلْ هُوَ لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْا هُدًی وَّشِفَآءٌ ؕ— وَالَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ فِیْۤ اٰذَانِهِمْ وَقْرٌ وَّهُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی ؕ— اُولٰٓىِٕكَ یُنَادَوْنَ مِنْ مَّكَانٍ بَعِیْدٍ ۟۠
و اگر این قرآن را به زبانی غیر از زبان عربی نازل کرده بودیم به‌طور قطع کافران از میان آنها می‌گفتند: چرا آیاتش به روشنی بیان نشده تا آنها را بفهمیم، آیا قرآن، غیر عربی و کسی‌که آن را آورده عربی است؟ - ای رسول- به اینها بگو: قرآن- برای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اند و رسولانش را تصدیق کرده‌اند- هدایتی از گمراهی و شفای جهل و آثار جهل که در سینه‌ها وجود دارد است، و کسانی‌که به الله ایمان نمی‌آورند در گوش‌های‌شان سنگینی است، و قرآن برای آنها مبهم و غیر قابل فهم است. اینها که صفات مذکور را دارند مانند کسانی هستند که از مکان دور صدا زده می‌شوند، پس چگونه می‌توانند صدای منادی را بشنوند!
عربی تفاسیر:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا مُوْسَی الْكِتٰبَ فَاخْتُلِفَ فِیْهِ ؕ— وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَاِنَّهُمْ لَفِیْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِیْبٍ ۟
و به تحقیق که به موسی علیه السلام تورات را دادیم و در آن اختلاف واقع شد؛ برخی از آنها به آن ایمان آوردند، و برخی از آنها به آن کفر ورزیدند، و اگر وعده‌ای از جانب الله نبود مبنی بر اینکه در روز قیامت میان بندگانش در آنچه در آن با هم اختلاف دارند داوری می‌کند به‌طور قطع میان اختلاف ‌کنندگان در تورات حکم می‌کرد، و راستگو و یاوه‌گو را مشخص می‌ساخت، آن‌گاه راستگو را گرامی می‌داشت و یاوه‌گو را خوار می‌ساخت، و به‌راستی‌که کافران دربارۀ قرآن به شکی سخت گرفتار هستند.
عربی تفاسیر:
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ اَسَآءَ فَعَلَیْهَا ؕ— وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِیْدِ ۟
هرکس عمل صالحی انجام دهد سود عمل او به خودش بازمی‌گردد، زیرا عمل صالحِ هیچ‌کسی به الله سود نمی‌رساند، و هرکس عمل بدی مرتکب شود زیان آن به خودش بازمی‌گردد، زیرا نافرمانی هیچ‌یک از مخلوقات الله به او تعالی زیانی نمی‌رساند، و به‌زودی هرکس را به آنچه که استحقاقش را دارد جزا خواهد داد، و - ای رسول- پروردگارت نسبت به بندگان خویش ستمکار نیست، و هرگز از نیکی‌های‌شان نخواهد کاست، و بر بدی‌های‌شان نخواهد افزود.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• حَفِظ الله القرآن من التبديل والتحريف، وتَكَفَّل سبحانه بهذا الحفظ، بخلاف الكتب السابقة له.
الله قرآن را برخلاف کتاب‌های پیش از آن، از تبدیل و تحریف حفظ، و این حفاظت را تضمین کرده و برعهده گرفته است،.

• قطع الحجة على مشركي العرب بنزول القرآن بلغتهم.
اتمام حجت بر مشرکان عرب با نزول قرآن به زبان خودشان.

• نفي الظلم عن الله، وإثبات العدل له.
نفی ستم از الله، و اثبات عدالت برای او تعالی.

اِلَیْهِ یُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ ؕ— وَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرٰتٍ مِّنْ اَكْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ اُ وَلَا تَضَعُ اِلَّا بِعِلْمِهٖ ؕ— وَیَوْمَ یُنَادِیْهِمْ اَیْنَ شُرَكَآءِیْ ۙ— قَالُوْۤا اٰذَنّٰكَ ۙ— مَا مِنَّا مِنْ شَهِیْدٍ ۟ۚ
دانش قیامت فقط به الله بازگردانده می‌شود؛ زیرا فقط او می‌داند که چه زمانی رخ می‌دهد، و غیر او از این امر آگاه نیست. و جز به علم او تعالی هیچ میوه‌ای از غلافش بیرون نمی‌آید، و هیچ ماده‌ای بار برنمی‌دارد و بار نمی‌گذارد. و ذره‌ای از این امر از دستش نمی‌رود، و روزی‌که الله مشرکان را که همراه او بت‌ها را عبادت می‌کردند، از روی توبیخ به خاطر عبادت بت‌ها، این‌گونه ندا می‌دهد: شریکان من که ادعا می‌کردید شریکانم هستند کجایند؟ مشرکان می‌گویند: در برابر تو اعتراف کردیم، که اکنون هیچ‌یک از ما نیست که گواهی دهد تو شریکی داری.
عربی تفاسیر:
وَضَلَّ عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا یَدْعُوْنَ مِنْ قَبْلُ وَظَنُّوْا مَا لَهُمْ مِّنْ مَّحِیْصٍ ۟
و بت‌های ادعایی آنها از نظرشان پنهان می‌شوند، و یقین می‌کنند که هیچ راه فرار و گریزی از عذاب الله ندارند.
عربی تفاسیر:
لَا یَسْـَٔمُ الْاِنْسَانُ مِنْ دُعَآءِ الْخَیْرِ ؗ— وَاِنْ مَّسَّهُ الشَّرُّ فَیَـُٔوْسٌ قَنُوْطٌ ۟
انسان از درخواست سلامتی و مال و فرزند و سایر نعمت‌ها خسته نمی‌شود، و اگر فقر یا بیماری و آسیبی دیگر به او برسد از رحمت الله بسیار مأیوس و نومید می‌گردد.
عربی تفاسیر:
وَلَىِٕنْ اَذَقْنٰهُ رَحْمَةً مِّنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّآءَ مَسَّتْهُ لَیَقُوْلَنَّ هٰذَا لِیْ ۙ— وَمَاۤ اَظُنُّ السَّاعَةَ قَآىِٕمَةً ۙ— وَّلَىِٕنْ رُّجِعْتُ اِلٰی رَبِّیْۤ اِنَّ لِیْ عِنْدَهٗ لَلْحُسْنٰی ۚ— فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِمَا عَمِلُوْا ؗ— وَلَنُذِیْقَنَّهُمْ مِّنْ عَذَابٍ غَلِیْظٍ ۟
و اگر سلامتی و ثروت و بهبودی از مصیبت و بیماری‌ای که به او رسیده است به او بچشانیم به‌طور قطع خواهد گفت: این از آنِ من است؛ چون شایسته و سزاوارش هستم، و گمان نمی‌کنم که قیامت برپا شود، و به فرض اگر قیامت برپا شود نزد الله صاحب ثروت و مال خواهم بود، و همان‌گونه که به‌سبب استحقاقم در دنیا بر من نعمت ارزانی داشت در آخرت بر من نعمت می‌بخشد، و به‌طور قطع کسانی را که به الله کفر ورزیده‌اند از کفر و گناهانی که انجام داده‌اند باخبر خواهیم ساخت، و به‌طور قطع عذابی را که به نهایت سختی رسیده است به آنها خواهیم چشاند.
عربی تفاسیر:
وَاِذَاۤ اَنْعَمْنَا عَلَی الْاِنْسَانِ اَعْرَضَ وَنَاٰ بِجَانِبِهٖ ۚ— وَاِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُوْ دُعَآءٍ عَرِیْضٍ ۟
و هرگاه سلامتی و بهبودی و نعمتی دیگر به انسان بخشیم از یاد و طاعت الله غافل می‌شود، و متکبرانه روی می‌گرداند، و هرگاه بیماری و فقر و مانند آن به او رسد بسیار به‌سوی الله دعا می‌کند، و از آسیبی که به او رسیده به‌سوی الله شکوه و گلایه می‌کند تا آسیب را از او برطرف سازد؛ یعنی نه وقتی‌ پروردگارش بر او نعمت بخشد از او سپاسگزاری می‌کند، و نه در برابر مصیبت او آن‌گاه که او را گرفتار سازد شکیبایی می‌کند.
عربی تفاسیر:
قُلْ اَرَءَیْتُمْ اِنْ كَانَ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ ثُمَّ كَفَرْتُمْ بِهٖ مَنْ اَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ فِیْ شِقَاقٍ بَعِیْدٍ ۟
- ای رسول- به این مشرکان تکذیب‌کننده بگو: به من خبر دهید اگر این قرآن از جانب الله باشد، و شما به آن کفر ورزید و آن را تکذیب کنید، پس چه حالی خواهید داشت؟! و چه کسی گمراه‌تر است از آن کس که با حق ستیزه‌جویی می‌کند با آن‌که حق آشکار شده و دلیل و قوت دلیلش روشن شده است؟!
عربی تفاسیر:
سَنُرِیْهِمْ اٰیٰتِنَا فِی الْاٰفَاقِ وَفِیْۤ اَنْفُسِهِمْ حَتّٰی یَتَبَیَّنَ لَهُمْ اَنَّهُ الْحَقُّ ؕ— اَوَلَمْ یَكْفِ بِرَبِّكَ اَنَّهٗ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ شَهِیْدٌ ۟
به زودی آیات خویش در کرانه‌های زمین از آنچه که الله برای مسلمانان فتح می‌کند، و آیات خویش را در خودشان با فتح مکه به آنها نشان خواهیم داد؛ تا آنچه این شک را برطرف می‌سازد که این قرآن حقیقتی است که هیچ شکی در آن راه ندارد برای‌شان روشن شود. آیا برای این مشرکان بر اینکه قرآن حقیقت است، این گواهی الله که قرآن از جانب او آمده، کافی نیست؟! گواهی چه کسی از گواهی الله بزرگتر است؟! پس اگر حق را می‌خواستند به‌طور قطع به گواهی پروردگارشان بسنده می‌کردند.
عربی تفاسیر:
اَلَاۤ اِنَّهُمْ فِیْ مِرْیَةٍ مِّنْ لِّقَآءِ رَبِّهِمْ ؕ— اَلَاۤ اِنَّهٗ بِكُلِّ شَیْءٍ مُّحِیْطٌ ۟۠
آگاه باشید که مشرکان در مورد دیدار پروردگارشان در روز قیامت مردد هستند چون رستاخیز را انکار می‌کنند، و آنها به آخرت ایمان نمی‌آورند؛ از این رو با انجام عمل صالح برای آن آماده نمی‌شوند. بدانید که علم و قدرت الله بر هر چیزی احاطه دارد.
عربی تفاسیر:
حالیہ صفحہ میں آیات کے فوائد:
• علم الساعة عند الله وحده.
علم قیامت فقط نزد الله است.

• تعامل الكافر مع نعم الله ونقمه فيه تخبط واضطراب.
در برخورد کافر با نعمت‌ها و مصیبت‌هایی که از جانب الله به او می‌رسد اضطراب و آشفتگی وجود دارد.

• إحاطة الله بكل شيء علمًا وقدرة.
احاطۀ علم و قدرت الله بر همه چیز.

 
معانی کا ترجمہ سورت: سورۂ فُصّلت
سورتوں کی لسٹ صفحہ نمبر
 
قرآن کریم کے معانی کا ترجمہ - المختصر فی تفسیر القرآن الکریم کا فارسی ترجمہ - ترجمے کی لسٹ

المختصر فی تفسیر القرآن الکریم کا فارسی ترجمہ، مرکز تفسیر للدراسات الاسلامیۃ کی جانب سے جاری۔

بند کریں