Qurani Kərimin mənaca tərcüməsi - Doğban dilinə tərcümə * - Tərcumənin mündəricatı


Mənaların tərcüməsi Surə: əl-Kəhf   Ayə:

əl-Kəhf

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَٰبَ وَلَمۡ يَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ
1. Paɣibu balibu kam nyεla din dihitabli n-zaŋ ti Naawuni so Ŋun siɣisi kunduli (Alkur’aani) na n-ti ti O dabli (Annabi Muhammadu), O mi bi chɛ ka dimali gɔŋbu.
Ərəbcə təfsirlər:
قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَيُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا
2. Ka di nyɛla din tuhi, domin O zaŋ li varsi (ninsalinim’) ni azaabakpeeni din be O sani, ka ti ban ti Naawuni yɛlimaŋli ka tumdi tuunviεla suhupεlli lahibali kadama bɛ mali sanyoviɛlli (Alizanda).
Ərəbcə təfsirlər:
مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا
3. Ka bɛ nyɛla ban yɛn ti ʒini di (Alizanda) puuni kuli mali wɔra.
Ərəbcə təfsirlər:
وَيُنذِرَ ٱلَّذِينَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗا
4. Ka O lahi varsi ninvuɣu shεba ban yεli: “Naawuni mali bia.”
Ərəbcə təfsirlər:
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
5. Bɛ ka di baŋsim shεli, lala n-daa nyɛ bɛ banim’ gba, yεltɔɣa shεli din yiri bɛ noya ni maa bara, ka shεli ka bɛ yεra mpahila ʒiri.
Ərəbcə təfsirlər:
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
6. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A di chɛ bɛlani a kua maŋ’ (ni suhusaɣiŋgu) bɛ (chεfurinim’ maa) boba zuɣu, domin bɛ bi ti yɛltɔɣali (Alkur’aani) ŋɔ maa yεlimaŋli zuɣu.
Ərəbcə təfsirlər:
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
7. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋla dinbe tiŋgbani yaaŋa zuɣu leei naɣachinsi n-ti li, domin Ti dahim ba (bɛ ninsalinima) ka nya bɛ puuni ŋuni n-yɛnvεlgi o tuma.
Ərəbcə təfsirlər:
وَإِنَّا لَجَٰعِلُونَ مَا عَلَيۡهَا صَعِيدٗا جُرُزًا
8. Yaha! Achiika! Ti nyɛla ban yɛn zaŋ din be di zuɣu leei tiŋgbani kuŋ (Zaadali).
Ərəbcə təfsirlər:
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
9. (Yaa nyini Annabi)! Di ni bɔŋɔ,atεhirimi ni zoloŋnima (nachimba n-daa nyɛ ba), n-ti pahi woliga la daa nyɛla lahiʒiba Ti (Tinim’ Naawuni) nam yɛlikpahinda puuni? [1]
[1] Naɣachimba maa daa tila Naawuni yɛlimaŋli, ka leei sɔɣi bɛ maŋa. Domin tiŋ maa nim’ ti baŋ ka ku ba zuɣu, ka bɛ zo n-yi tiŋ maa ni yuŋ. Ka biɛɣu neeika bɛ zo n-ti kpe zoloŋ maa ni. Ka Naawuni deei bɛ nyɛvuya zoloŋ maa ni yuuŋkobsita ni awei. Din nyaaŋa ka Naawuni lahi labsi bɛ nyevuya ti ba. Bana ka bɛ boondi Ashaabul Kahf la (ninvuɣu shɛba ban zo n-ti kpe zoloŋ ni).
Ərəbcə təfsirlər:
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
10. Saha shεli nachimba maa ni daa zo n-ti laɣim zoloŋ maa ni, kabɛ yεli: “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Tim ti nambɔzɔbo din yi A sani na, ka balgi dolsigu n-ti ti hali shεli puuni ti ni be ŋɔ maa.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَضَرَبۡنَا عَلَىٰٓ ءَاذَانِهِمۡ فِي ٱلۡكَهۡفِ سِنِينَ عَدَدٗا
11. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka bɛʒeei gom zoloŋ maa ni yuungbaliŋ.
Ərəbcə təfsirlər:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِنَعۡلَمَ أَيُّ ٱلۡحِزۡبَيۡنِ أَحۡصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدٗا
12. Din nyaaŋa, ka Ti lahi neei ba domin ti baŋ zamaatu biba ayi puuni ban mi yuun’ shεŋa tariga bɛ ni ʒini (zoloŋ maa ni).
Ərəbcə təfsirlər:
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَزِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
13. (Yaa nyini Annabi)! Ti (Tinim’ Naawuni) n-tira bɛ lahibali ni yεlimaŋli. Achiika! Bɛ daa nyɛla naɣachin’ shεba ban tibɛ Duuma (Naawuni) yεlimaŋli, ka Ti pahi ba dolsigu.
Ərəbcə təfsirlər:
وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
14. Yaha! Ka ti kpaŋsi bɛ suhiri, saha shεli bɛ ni daa yiɣisi (bɛ ni daa yiɣisi zani bɛ ya naa maa tooni), ka bɛ yεli: “Ti Duuma Naawuni n-nyɛ sagbana mini tiŋgbani Duuma, di kariya ka ti jεm duuma Ŋuna, (ti yi niŋ lala), din ŋuna ti di yɛli yɛltɔɣa din kpahi yɛɣi tariga.”
Ərəbcə təfsirlər:
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۭ بَيِّنٖۖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
15. (Ka nachimba maa yεli): “Ti niriba ŋɔ maa gbibila duuma shεba dabam ka chɛŊuna (Naawuni). Bozuɣu ka bɛ bi tahi daliri shεli din be polo ni. Dinzuɣu, zualindira bɛ lahi paai ninvuɣu so ŋun ŋma ʒiri m-pa Naawuni.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَإِذِ ٱعۡتَزَلۡتُمُوهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأۡوُۥٓاْ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ يَنشُرۡ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَيُهَيِّئۡ لَكُم مِّنۡ أَمۡرِكُم مِّرۡفَقٗا
16. (Ka nachimba yεli taba): “Yi yi niŋ katiŋ’ ka chɛ ba ni binyɛr’ shɛŋa bɛ ni jɛmda ka pa Naawuni maa, tɔ! Yin laɣimmi ya yi maŋa n-tahi zoloŋ ŋɔ maa ni, yi Duuma (Naawuni) ni yεrigi O nambɔzobo m-pli ya, ka balgi yi vɛnyɛla shee n-tin ya.
Ərəbcə təfsirlər:
۞ وَتَرَى ٱلشَّمۡسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهۡفِهِمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقۡرِضُهُمۡ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمۡ فِي فَجۡوَةٖ مِّنۡهُۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِۗ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيّٗا مُّرۡشِدٗا
17. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Ka a nya ka wuntaŋ’ yi ti puhi na, ka di naan sheendi ka chεri bɛ (naɣachimba maa) zoloŋ maa nudirgu polo, wuntaŋ’ yi ti lahi yɛn lu, ka di milgiri ka chɛri ba nuzaa polo, ka bɛ nyɛla ban do zoloŋ maa sunsuuni. Dimbɔŋɔ maa bela Naawuni nam yɛlikpahinda puuni. Naawuni ni dolsi so, tɔ! Ŋuna n-nyɛŋun shiri dolsi, O mi yi birgi so, tɔ! Di kariya ka a nya zo so ŋun yɛn tooi taɣi o, ka dolsi o.
Ərəbcə təfsirlər:
وَتَحۡسَبُهُمۡ أَيۡقَاظٗا وَهُمۡ رُقُودٞۚ وَنُقَلِّبُهُمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَذَاتَ ٱلشِّمَالِۖ وَكَلۡبُهُم بَٰسِطٞ ذِرَاعَيۡهِ بِٱلۡوَصِيدِۚ لَوِ ٱطَّلَعۡتَ عَلَيۡهِمۡ لَوَلَّيۡتَ مِنۡهُمۡ فِرَارٗا وَلَمُلِئۡتَ مِنۡهُمۡ رُعۡبٗا
18. Yaha! (A yi daa nya ba), a naan tεhi ni bɛ nyɛla ninvuɣu shɛba ban ne, amaa! Ka bɛ nyɛla ban gbihira. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) naan lahi lebgiri ba nudirgu mini nuzaa polo, ka bɛ baa teei o napɔna n-do zoloŋ maa noli ni. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di yi di daa niŋ ka a vɔhim n-lihi ba, a naan ŋmalgi vaai guui ka chɛ ba. Achiika! Dabεm naan lahi pali a suhu ni ni bana.
Ərəbcə təfsirlər:
وَكَذَٰلِكَ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيۡنَهُمۡۚ قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ كَمۡ لَبِثۡتُمۡۖ قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۚ قَالُواْ رَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثۡتُمۡ فَٱبۡعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمۡ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلۡمَدِينَةِ فَلۡيَنظُرۡ أَيُّهَآ أَزۡكَىٰ طَعَامٗا فَلۡيَأۡتِكُم بِرِزۡقٖ مِّنۡهُ وَلۡيَتَلَطَّفۡ وَلَا يُشۡعِرَنَّ بِكُمۡ أَحَدًا
19. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa neei ba domin bɛ bɔhiri taba bɛ suusuuni, ka bɛ puuni so yεli: “Saha dini ka yi zaŋʒini (zoloŋ ŋɔ ni)?” “Ka bɛ yεli: “Ti ʒinila kpe dahinyini, bee dabsili pirgili.” Ka bɛ (puuni shεba mi) yεli: “Yi Duuma (Naawuni) n-nyɛŊun mi yi ni ʒini kpe saha shɛli tariga. Dinzuɣu, zaŋmiyayi anʒilfa liɣiri ŋɔ maa n-tim yi ni so tiŋ’ puuni, ka o ti yuli nya bindir’ shεli din niŋ kasi, ka kan ya na ni bindirgu di puuni. Amaa! O yulmi viɛnyɛla ka di chɛ ka ninvuɣu so baŋ yi yεla.”
Ərəbcə təfsirlər:
إِنَّهُمۡ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ يَرۡجُمُوكُمۡ أَوۡ يُعِيدُوكُمۡ فِي مِلَّتِهِمۡ وَلَن تُفۡلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
20. Achiika! Bɛ (tiŋ’ puuni nim’) yi baŋ yi yεla kpe, bɛ ni labi ya kuɣa,bee ka bɛ labsi ya bɛ daadiini (buɣajɛma) puuni, din ŋuna yi ku tilgi (Naawuni sani) kuli mali wɔra.
Ərəbcə təfsirlər:
وَكَذَٰلِكَ أَعۡثَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ لِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيۡبَ فِيهَآ إِذۡ يَتَنَٰزَعُونَ بَيۡنَهُمۡ أَمۡرَهُمۡۖ فَقَالُواْ ٱبۡنُواْ عَلَيۡهِم بُنۡيَٰنٗاۖ رَّبُّهُمۡ أَعۡلَمُ بِهِمۡۚ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِمۡ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيۡهِم مَّسۡجِدٗا
21. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ bɛ yɛltɔɣa m-baŋsi (ninsalinima), domin bɛ baŋ ni Naawuni daalikauli nyɛla yεlimaŋli, ka baŋ ni Chiyaama yiɣisibu ka zilsigu di puuni. Saha shɛli bɛ (tiŋ’ maa nim’) ni daa ŋmεri namgbankpeeni bɛ sunsuuni. [2]Ka bɛ naan yεli: “Miεm ya mee n-tam bɛ zuɣu, bɛ Duuma (Naawuni) n-nyɛŊun mi bɛ yεlimaŋli, ka ninvuɣu shεba banyεltɔɣa nyεŋ yεli: “Achiika! Ti ni mɛ jiŋli n-tam bɛ zuɣu.”
[2] Saha shɛli lahibali nidaa paai tiŋ maa nima, ka bɛ kana ti nya ba, ka bɔhi ba daliri shɛlidin tahi ba na, ka bɛ yɛli din daa yihi ba tiŋ maa ni, ka tiŋ maa nim’ baŋsi ba kadama bɛ yaannim’ zaamani niriba n-nya ba, domin na’ so ŋun daa diri maa yuli n-daa boondi Dakayaanusu, o mi kani ka di paai yuunkobsi ta ni awei, bɛ ni yɛli ba lala ti naai, ka Naawuni lahi deei bɛ nyɛvuya. Ka tiŋ maa nim’ gbaai saawɔra kadama bɛ miɛmjiŋli n-tam bɛ zuɣu.
Ərəbcə təfsirlər:
سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٞ رَّابِعُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ وَيَقُولُونَ خَمۡسَةٞ سَادِسُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ رَجۡمَۢا بِٱلۡغَيۡبِۖ وَيَقُولُونَ سَبۡعَةٞ وَثَامِنُهُمۡ كَلۡبُهُمۡۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا قَلِيلٞۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمۡ إِلَّا مِرَآءٗ ظَٰهِرٗا وَلَا تَسۡتَفۡتِ فِيهِم مِّنۡهُمۡ أَحَدٗا
22. Ni baalim, bɛ (ninsalinim’) ni yɛli: “Bɛ daa nyɛla niriba ata, ka bɛ baa maa pahi bɛ zuɣu anahi, ka shεba yεlini bɛ daa nyɛla niriba anu, ka bɛ baa maa pahi bɛ zuɣu ayobu, ka di nyɛla biɛhim n-zaŋ ti ba zimsim puuni. Yaha! Bɛ ni lahi yεli: “Bɛ nyɛla niriba ayɔpoin, ka bɛ baa maa pahi bɛ zuɣu anii.” (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “N Duuma (Naawuni) n-nyɛŊun mi, so ʒi bɛ tariga naɣila niriba bɛla. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Miri ka a ŋmε so namgbankpeeni n­zaŋ chaŋ bɛ polo, a mi miri ka a bɔhi bɛ (chɛfurinim’) puuni so bɛ yɛltɔɣa.
Ərəbcə təfsirlər:
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا
23. Yaha! Di yεli shɛli: “Achiika! Mani nyɛla ŋun sayɛn niŋ bini yaakaza biεɣuni.”
Ərəbcə təfsirlər:
إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ وَٱذۡكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَهۡدِيَنِ رَبِّي لِأَقۡرَبَ مِنۡ هَٰذَا رَشَدٗا
24. Naɣila Naawuni yi yu. Yaha! Di yi ti niŋ kaatam, tɔ! Nyin teemi a Duuma (Naawuni) yɛla. Yaha! Yεlima: “N-niŋdi tamaha ni n Duuma (Naawuni) dolsi ma n-zaŋ chaŋ din miri dolsigu ngari ŋɔ maa.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَلَبِثُواْ فِي كَهۡفِهِمۡ ثَلَٰثَ مِاْئَةٖ سِنِينَ وَٱزۡدَادُواْ تِسۡعٗا
25. Ka bɛ (nachimba maa) ʒini bɛ zoloŋ maa ni yuuŋkɔbsi ata, ka lahi pahi yuma awei di zuɣu.
Ərəbcə təfsirlər:
قُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثُواْۖ لَهُۥ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَبۡصِرۡ بِهِۦ وَأَسۡمِعۡۚ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا يُشۡرِكُ فِي حُكۡمِهِۦٓ أَحَدٗا
26. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Naawuni m-mi saha shεli tariga bɛ ni daa ʒini zoloŋ maa ni, Ŋuna n-su din sɔɣi sagbana mini tiŋgbani ni, O nyabu mini O wumbu paai tariga, bɛ ka ŋun yɛn guli ba ka pa Ŋuna. Yaha! O mini so bɛ laɣinda O nam zaligu puuni.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدٗا
27. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Karimmi ba bɛ ni siɣisi shɛli wahayi n-ti a na din nyɛ a Duuma (Naawuni) litaafi, so nkani yɛn tooi taɣiO yɛltɔɣa (zaligu). Yaha! Di kariya ka a nya sɔɣibu shee kapaniO sani.
Ərəbcə təfsirlər:
وَٱصۡبِرۡ نَفۡسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ وَلَا تَعۡدُ عَيۡنَاكَ عَنۡهُمۡ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَا تُطِعۡ مَنۡ أَغۡفَلۡنَا قَلۡبَهُۥ عَن ذِكۡرِنَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَكَانَ أَمۡرُهُۥ فُرُطٗا
28. Yaha! (Yaa nyinin Annabi)! Tim a maŋ’ suɣulo ni ninvuɣu shεba ban jεmdi bɛ Duuma (Naawuni) Asiba ni Zaawuni ka di nyɛla bɛ bɔri la O yεda. Yaha! Di ŋmalgi a nini ka chɛ ba domin mi miri ka a doli ninvuɣu so Ti (Tinim’ Naawuni) ni zaŋ tamsim niŋ o suhu ni, ka o tam Ti yεla teebu, ka dinzuɣu chɛ ka o doli o suhuyurlim, ka o bɛhigu ti leei hallaka.
Ərəbcə təfsirlər:
وَقُلِ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَن شَآءَ فَلۡيُؤۡمِن وَمَن شَآءَ فَلۡيَكۡفُرۡۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمۡ سُرَادِقُهَاۚ وَإِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَۚ بِئۡسَ ٱلشَّرَابُ وَسَآءَتۡ مُرۡتَفَقًا
29. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Yεlimaŋli bela yi Duuma (Naawuni) sani, dinzuɣu ŋun bɔra, ŋun timyεlimaŋli, ŋun mi bɔra, ŋun niŋmi gutulunsi. Achiika! Ti malila buɣum shεli shili n-guli zualindiriba, ka di goma ti yɛn gili ba. Yaha! Bɛ yi ti bɔri kunzoo, ka bɛ zoba kuŋ’ ni ko’ shεli din ŋmani kpatulli din chimdi (ninsalinim’) nina ni. Di binnyurgu maa nyɛla din be, ka lahi be ni di nyɛ vuhim shee.
Ərəbcə təfsirlər:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ مَنۡ أَحۡسَنَ عَمَلًا
30. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunvεla, tɔ! Ti (Tinim’ Naawuni) ku chɛ ka ninvuɣu shεba ban tum tuunsuma sanyoo bahi yoli.
Ərəbcə təfsirlər:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَيَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِۚ نِعۡمَ ٱلثَّوَابُ وَحَسُنَتۡ مُرۡتَفَقٗا
31. Bannim’ maa sanyoo nyɛla ʒinahigu Daalizanda, ka kulibɔnati yɛn zɔri di gbinni, ka bɛ dihi ba nachinsi ni salima baŋsi, ka yεli ba sitira din nyɛ vakaha, ka di nyɛla silki din tibsi ni din bi tibsa, ka bɛ dondoya n-dalim kuɣuwaɣila zuɣu. Mbo ni sanyoo dimbɔŋɔ maa, Yaha! Di (Alizanda) vεla ni di leei vuhim shee (n-zaŋ ti ninsala).
Ərəbcə təfsirlər:
۞ وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلٗا رَّجُلَيۡنِ جَعَلۡنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيۡنِ مِنۡ أَعۡنَٰبٖ وَحَفَفۡنَٰهُمَا بِنَخۡلٖ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمَا زَرۡعٗا
32. (Yaa nyini Annabi)! Tim ba niriba ayi ŋmahinli, Ti (Tinim’ Naawuni) zalila bɛ puuni yino Inabi (sinsaba) puri ayi, ka zaŋ dobino tihi n-gili li. Yaha! Ka Ti zali bimbilma di sunsuuni.
Ərəbcə təfsirlər:
كِلۡتَا ٱلۡجَنَّتَيۡنِ ءَاتَتۡ أُكُلَهَا وَلَمۡ تَظۡلِم مِّنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ وَفَجَّرۡنَا خِلَٰلَهُمَا نَهَرٗا
33. Ka di puri ayi maa puuni zaɣiyini kam yihi di bindirigu na ka shɛli bi pooi di puuni. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) lahi chɛ ka kulibɔŋ puhi di sunsuuni.
Ərəbcə təfsirlər:
وَكَانَ لَهُۥ ثَمَرٞ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَا۠ أَكۡثَرُ مِنكَ مَالٗا وَأَعَزُّ نَفَرٗا
34. Ka o nyɛla ŋun mali binwola, ka naan yεliozomaa ka di nyɛla o ŋmεri o la namgbani kpeeni: “Mani n-nyɛŋun garia liɣiri, ni jilma niriba ni.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا
35. Ka kpe o puu maa ni, ka nyɛla ŋun dirila o maŋ’ zualinsi ka yεli: “Mani bi tεhiri ni ŋɔ maa (puri ayi maa) ni ti kpi kuli mali wɔra.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا
36. Yaha! Mani bi tεhiri ni Chiyaami ni yiɣisi. Yaha! Di yi ti niŋ ka bɛ labsi ma n Duuma (Naawuni) sani (Zaadali), tɔ! Achiika! N-nyɛla ŋun yɛn nya viɛnyɛla din gari lala, ka di nyɛla labrisuŋ shee n-ti ma.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا
37. Kaozomaa yεli,ka di nyɛlaolabsirio layɛltɔɣa: “Di ni bɔŋɔ,a niŋla gutulunsi ni Ŋun nama (a ba Annabi Adam) ni taŋkpaɣu, din nyaaŋa ka O nam a ni maniyyi (dablim kom), ka nam a saɣisi ka a nyɛ ninsala?”
Ərəbcə təfsirlər:
لَّٰكِنَّا۠ هُوَ ٱللَّهُ رَبِّي وَلَآ أُشۡرِكُ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
38. Amaa! Mani, (n-ti yɛlimaŋli) ni Ŋuna n-nyɛ Naawuni, n Duuma, m-pala ŋun yɛn laɣim n Duuma (Naawuni) ni so jεm.
Ərəbcə təfsirlər:
وَلَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَوَلَدٗا
39. “Bozuɣuka a ni di kpe a puu maa ni, ka a bi yεli: “Naawuni ni yu shεli (dina n-yɛn niŋ). Yiko shɛli kani naɣila ni Naawuni, domin a nya ma ka m-bi paagi a liɣiri mini bihi zuɣu.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا
40. “Tamaha beni kadama n Duuma ni ti ma (arzichi) din gari a puu ŋɔ maa, ka tim azaaba shεli ka di yi zuɣusaa na (nti shee a puu maa ni), ka di leei tiŋgbani shɛli din niŋ polipoli (ka ku tooi lahi ko).”
Ərəbcə təfsirlər:
أَوۡ يُصۡبِحَ مَآؤُهَا غَوۡرٗا فَلَن تَسۡتَطِيعَ لَهُۥ طَلَبٗا
41. “Bee ka di kom leei din zilgi tiŋgbani ni, ka a ku tooi lahi bo n-nya li.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
42. Ka o (o puu maa) binwola zaa saɣim, ka o leei ŋun kpalim n-lebri o nuhi ayi domin o ni di laɣi shεli puu maa ni zuɣu,ka dilu n-do di wula zuɣu,kaonaan yεra: “M-baye, bo n-di leei niŋ kam bi laɣim n Duuma mini so.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَلَمۡ تَكُن لَّهُۥ فِئَةٞ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مُنتَصِرًا
43. Ka o ka zamaatu shɛba ban yɛnsɔŋ o ka pa ni Naawuni, o mi ku tooi sɔŋ o maŋa (ka chɛ Naawuni daazaaba).
Ərəbcə təfsirlər:
هُنَالِكَ ٱلۡوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلۡحَقِّۚ هُوَ خَيۡرٞ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ عُقۡبٗا
44. Nimaa ni ka sɔŋsim nyɛ Naawuni so Ŋun nyɛ yɛlimaŋli lana maa ko dini, Ŋun gari sokam sanyoo ni bahindi suŋ.
Ərəbcə təfsirlər:
وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا
45. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Tim ba ŋmahinli ni Dunia biεhigu, di ŋmanila ko’ shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni siɣisi na zuɣusaa, ka tiŋgbani ni bimbila gabi ni dina, (ka di bili na n-ti niŋ bindirigu), din nyaaŋa ka di kuui, ka kabsi kabsi, ka pɔhim ʒɛri li. Yaha! Naawuni nyɛla Toora binshɛɣu kam zuɣu.
Ərəbcə təfsirlər:
ٱلۡمَالُ وَٱلۡبَنُونَ زِينَةُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ أَمَلٗا
46. Arzichi mini bihi nyɛla Dunia biεhigu nachintεri, amaa! Tuunviεla din kpalinda, dina n-nyɛ din sanyoo gari a Duuma (Naawuni) sani, dina n-lahi nyɛ din tamaha gari.
Ərəbcə təfsirlər:
وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا
47. Yaha! Dabsi’ shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni yɛn ti vuui zoya, ka a nya ka tiŋgbani kuli ne n-doya, ka Ti laɣimba (bɛ ninsalinima), Ti mi ti bi yɛn chɛ bɛ puuni ninvuɣu yino.
Ərəbcə təfsirlər:
وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۭۚ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا
48. (Yaa nyini Annabi)! Ka bɛ yɛn ti zaŋ ba n-zali a Duuma (Naawuni) tooni, ka bɛ nyɛla ban ʒe safu ni (ka bɛ yɛli ba): “Achiika! Yi kana Ti (Tinim’ Naawuni) sani na kamani Ti ni daa nam ya pilgu maa shɛm, chɛli gba! Yi daa tɛhimi ni di kariya ka Ti zaliya laɣimbu saha.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَوُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗاۗ وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا
49. Ka bɛ zali (ninsalinim’) tuuntumsa litaafi (ka bɛ zaŋ ninvuɣu suma sabli niŋ bɛ nudirgu ni, ka zaŋ bibɛhi litaafi niŋ bɛ nuzaa ni), ka a nya bibɛhi ka bɛ zɔri dabεm ni din be di (sabli maa) puuni, ka bɛ naan yεra: “Yaa ni ti yolitɛm! Bo sabli n-leei bɔŋɔ, di bi chεri tuun’ shɛli din pɔra bee din galsi, naɣila di gu li mi (ka di sabi doya)?” Ka bɛ (ninsalinima) nya bɛ ni tum shɛli ka di ʒebɛ tooni. Yaha! A Duuma (Naawuni) bi diri so zualinsi.
Ərəbcə təfsirlər:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا
50. (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa yεli Malaaikanima: “Niŋmi ya suzuuda n-ti Annabi Adam, ka bɛ niŋ suzuuda maa, naɣila Ibliisu (shintaŋ), o daa bela alizinnim’ puuni, ka kpee yi ka chɛ o Duuma (Naawuni) zaligu. Di ni bɔŋɔ, yi (ninsalinim’) yɛn zaŋla o mini o zuliya n-leei duumanim’ ka pa ni Mani (Naawuni)? Ka bɛ mi nyɛla dimba nzaŋ tin ya? Di shintaŋ dolibu ka pa ni Naawuni maa nyɛla din be n-zaŋ ti zualindiriba.
Ərəbcə təfsirlər:
۞ مَّآ أَشۡهَدتُّهُمۡ خَلۡقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَا خَلۡقَ أَنفُسِهِمۡ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلۡمُضِلِّينَ عَضُدٗا
51. N (Mani Naawuni) daa bi niŋ ba (shintaŋ mini o zuliya) saawɔra sagbana mini tiŋgbani nambu puuni, lala n-nyɛ bɛ mammaŋ’ nambu ni, M-mi pala Ŋun yɛn gbubi ban birgiri (ninsalinim’ maa) ka bɛ nyɛ sɔŋdiba.
Ərəbcə təfsirlər:
وَيَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا
52. Yaha! Dabsi’ shεli O (Naawuni) ni yɛnti yεli: “Bolimi ya yi ni daa boondi duuma shεba ka di pa Mani (Naawuni) maa,” ka bɛ boli ba, ka bɛ bi saɣi ti ba, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zali Maubika (hallaka) bɛ sunsuuni.
Ərəbcə təfsirlər:
وَرَءَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمۡ يَجِدُواْ عَنۡهَا مَصۡرِفٗا
53. Ka bibɛhi nya buɣum, ka dihitabli ni achiika! Bɛ nyɛla ban yɛn faai lu di puuni, ka mi ku tooi nya ŋmaɣibu shee ka chɛ li.
Ərəbcə təfsirlər:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٖۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ أَكۡثَرَ شَيۡءٖ جَدَلٗا
54. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) tila ninsalinim’ ŋmahinli kam Alkur’aani ŋɔ puuni, amaa! Ninsala nyɛla ŋun zooi namgbankpeeni gari binshɛɣu kam.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
55. Yaha! Pa shɛli m-mɔŋ ninsalinim’ ni bɛ ti Naawuni yεlimaŋli kabo chɛmpaŋ bɛ Duuma (Naawuni) sani saha shεli dolsigu ni daa ti kaba na mpahila bɛ guhiri mi ni din daa paai tooni nim’ maa kaba na, bee ka azaaba kaba na polo ni.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
56. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) bi timdi tuumba na naɣila bɛ ti leei suhupiεlli lahibali tiriba (ni Alizanda kpεbu), ka lahi kpεhiri dabiεm (ni buɣum daazaaba). Ka ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa naan ŋmɛri namgbankpeeni domin bɛ zaŋ li saɣim yεlimaŋli. Ka bɛ gbibi N (Mani Naawuni) aayanima, n-ti pahi bɛ ni saɣisiri ba ni shεli maa ka dinyɛ ansarsi.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۖ وَإِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
57. Yaha! Ŋuni n-leei nyɛ zualindira nti lahi paai ninvuɣu so bɛ ni zaŋ o Duuma (Naawuni) aayanim’ teegi o, ka o lebi biri li, ka tam o nuhi ayi ni daŋ tum tuun’ shεŋa. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋla binwɔri ŋari bɛ suhiri zuɣu, ka bɛ ku tooi lahi baŋ li, ka zaŋ tibsim (tikpirlim) niŋ bɛ tiba ni. Yaha! Yi yi boli ba n-zaŋ chaŋ dolsigu shee, di kariya ka bɛ dolsi kuli mali wɔra.
Ərəbcə təfsirlər:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۖ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
58. (Yaa nyini Annabi)! A Duuma (Naawuni) nyɛla Chεmpaŋlana, Nambɔzobonaa, O yi di yɛn gbibi ba (ninsalinima) ni bɛ ni tuuntumsa, tɔ! O naan niŋ ba azaaba ni yomyoma. Chɛli gba! Bɛ malila saha shɛli bɛ (Naawuni) ni zali ba, (dindali maa), di kariya ka bɛ yɛn ti nya sɔɣibu shee ka pa ni O (Naawuni) sani.
Ərəbcə təfsirlər:
وَتِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
59. Yaha! Di lala tiŋgbana (Aadu mini Samuudunim’ tiŋgbana) maa, Ti (Tinim’ Naawuni) daa niŋ ba la hallaka saha shεli bɛ ni daa di zualinsi. Yaha! Ti daa zali la bɛ hallaka maa ka di mali di saha.
Ərəbcə təfsirlər:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
60. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha shεli Annabi Musa ni daa yεli o nachimbila (Annabi Ishawu): “Mani bi yɛn chɛ chandi ŋɔ maa naɣila n-ti paai kuli kara ayi la laɣimbu sheei, bee ka ntuɣi n-chandi yuungbaliŋ.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَلَمَّا بَلَغَا مَجۡمَعَ بَيۡنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ سَرَبٗا
61. Saha shεli bɛ niriba ayi (Annabi Musa mini o nachimbila) maa ni ti paai di (kuli kara ayi maa) laɣimbu shee, ka bɛ tam bɛ zahim yεla, ka di (zahim maa) gbaagi di soli n-chana kom maa ni, ka di leei dolibu shee n-zaŋ ti o.
Ərəbcə təfsirlər:
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَىٰهُ ءَاتِنَا غَدَآءَنَا لَقَدۡ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبٗا
62. Saha shεli bɛ ni daa ti chaŋ yɛɣi (kulikara ayi maa shee), ka o (Annabi Musa) yεli o nachimbila maa: “Zaŋmi ti bindirigu la na, achiika! Ti yi wahala zuɣuti gɔrim ŋɔ ni.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ أَرَءَيۡتَ إِذۡ أَوَيۡنَآ إِلَى ٱلصَّخۡرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ ٱلۡحُوتَ وَمَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡكُرَهُۥۚ وَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ عَجَبٗا
63. Ka O (nachimbila maa) yεli: “Ma a nya saha shεli ti ni di laɣim tampiŋ maa gbinni la, mani di tamla zahim maa yεla, pa so mi n-chɛ ka n-tam di yεla naɣila shintaŋ, ka di (zahim maa) gbaai di chandi kom maa ni, ka di nyɛla lahiʒiba (n-ti Annabi Musa mini o nachimbila maa).
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبۡغِۚ فَٱرۡتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصٗا
64. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Ŋɔ maa n-nyɛ ti ni bɔri shεli maa (domin zahim maa nyɛla alaama shεli n-zaŋ titi), ka bɛ niriba ayi maa naan labi n-ti doli bɛ napɔmbɔba.
Ərəbcə təfsirlər:
فَوَجَدَا عَبۡدٗا مِّنۡ عِبَادِنَآ ءَاتَيۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَعَلَّمۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلۡمٗا
65. Ka bɛ (niriba ayi maa) nya dab’ so Ti (Tinim’ Naawuni) daba puuni, ka Ti ti o nambɔzɔhigu Ti sani, ka baŋsi o baŋsim shεli din yi Ti sani na.
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰ هَلۡ أَتَّبِعُكَ عَلَىٰٓ أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمۡتَ رُشۡدٗا
66. Ka Annabi Musa yεli o (Naawuni dabli maa): “Di ni bɔŋɔ, n-doli a ka a baŋsima bɛ (Naawuni) ni baŋsi a shɛli ka leei ŋun dolsi?”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
67. Ka O (Naawuni dabli maa, Annabi Halaru) yεli: “Achiika! Di kariya ka a tooi niŋ suɣulo ni mani.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَكَيۡفَ تَصۡبِرُ عَلَىٰ مَا لَمۡ تُحِطۡ بِهِۦ خُبۡرٗا
68. “Kawula ka a yɛn tooi niŋ suɣulo ni binshɛɣubɛ ni bi baŋsi a di yɛlimaŋli?”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ صَابِرٗا وَلَآ أَعۡصِي لَكَ أَمۡرٗا
69. Ka o (Annabi Musa) yεli: “Ni baalim, Naawuni yi saɣi, a ni nya ma ka n-nyɛla suɣulolana, m-mi ku tum birgi a zaligu.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ فَإِنِ ٱتَّبَعۡتَنِي فَلَا تَسۡـَٔلۡنِي عَن شَيۡءٍ حَتَّىٰٓ أُحۡدِثَ لَكَ مِنۡهُ ذِكۡرٗا
70. Ka o (Annabi Halaru) yεli: “Tɔ! A yi doli ma, nyin miri ka a bɔhi ma shɛli yɛla naɣilam maŋmaŋ’ti tɔɣisiadini nyɛ shɛm.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِي ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَاۖ قَالَ أَخَرَقۡتَهَا لِتُغۡرِقَ أَهۡلَهَا لَقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـًٔا إِمۡرٗا
71. Kabɛ chaŋ hali ti kpe ŋarim ni, ka o (Annabi Halaru) chɛ n-vubgi li (ŋarim maa), ka o (Annabi Musa) yεli: “Di nibɔŋɔ, a chɛmi vubgi li, ni kom di ban be di puuni maa? Achiika! A tum tuumbiɛɣu din galsi.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ أَلَمۡ أَقُلۡ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
72. Ka o (Annabi Halaru) Yεli: “Di nibɔŋɔ, m-bi yεla ni di kariya ka a tooi niŋ suɣulo ni mani?”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ لَا تُؤَاخِذۡنِي بِمَا نَسِيتُ وَلَا تُرۡهِقۡنِي مِنۡ أَمۡرِي عُسۡرٗا
73. Ka o (Annabi Musa) Yεli: “Di gbibi ma ni taali n-ni tam ka tum shɛli ŋɔ maa zuɣu,a mi di zaŋ wahala pa n zuɣum mini a biɛhigu puuni.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمٗا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا زَكِيَّةَۢ بِغَيۡرِ نَفۡسٖ لَّقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـٔٗا نُّكۡرٗا
74. Ka bɛ niriba ayi maa lahi chaŋ hali n-ti chirigi bidibbila so, ka o (Annabi Halaru) ku o, ka o (Annabi Musa) Yεli: “Di ni bɔŋɔ, o kula nyɛvuli din niŋ kasi ka pa ni di yihila nyɛvuli shεli? Achiika! A tum tuumbiɛɣu.”
Ərəbcə təfsirlər:
۞ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
75. Ka o (Annabi Halaru) yεli: “Di nibɔŋɔ, m-bi yεli a ni di kariya ka a tooi niŋ suɣulo ni mani?
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ إِن سَأَلۡتُكَ عَن شَيۡءِۭ بَعۡدَهَا فَلَا تُصَٰحِبۡنِيۖ قَدۡ بَلَغۡتَ مِن لَّدُنِّي عُذۡرٗا
76. ka o (Annabi Musa) yεli: “N-yi lahi bɔhi a shɛli yɛla di nyaaŋa, tɔ! Nyin miri ka a lahi chɛ ka n-doli a, achiika! A fabla paai tariga n­zaŋ kana n sani.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
77. Ka bɛ lahi chaŋ hali ti paai tiŋshee nima, ka suhi di tiŋ’ maa nim’ bindirigu, ka bɛ zaɣisi ni bɛ deei bɛ saani, ka bɛ (Annabi Halaru mini Annabi Musa) nya dikpini shεli di (tiŋ’ maa) ni ka di bɔri ni di lu, ka o (Annabi Halaru) mali li zali dede. Ka o (Annabi Musa) yεli: “A yi di saɣi, a naan deei laɣ’ shεli di zuɣu.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيۡنِي وَبَيۡنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأۡوِيلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرًا
78. Ka o (Annabi Halaru) yεli: “Ŋɔ maa n-nyɛ m mina sunsuuni wolgibu. Amaa! Ni baalim, n-ni yɛli a a ni bi tooi niŋ suɣulo ni shɛli maa gbinni.”
Ərəbcə təfsirlər:
أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتۡ لِمَسَٰكِينَ يَعۡمَلُونَ فِي ٱلۡبَحۡرِ فَأَرَدتُّ أَنۡ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٞ يَأۡخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصۡبٗا
79. (Yaa nyini Musa)! Ma a nya ŋarim la, ban su li nyɛla faranima, ka bɛ mali li tumdi tuma kulgi maa ni, ka m-bɔri ni n-saɣim li, dama na’ so m-be tiŋ maa ni n-fari ŋarim kam (din viεla) ka di nyɛla ni zualinsi.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَأَمَّا ٱلۡغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤۡمِنَيۡنِ فَخَشِينَآ أَن يُرۡهِقَهُمَا طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗا
80. Yaha! A nya bidibbila maa, o ba ni o ma nyɛla ban ti Naawuni yεlimaŋli, ka ti zo dabiεm ni otizaŋ tipawumli mini chɛfuritali m-pili ba.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَأَرَدۡنَآ أَن يُبۡدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيۡرٗا مِّنۡهُ زَكَوٰةٗ وَأَقۡرَبَ رُحۡمٗا
81. Ka ti yu ni bɛ Duuma (Naawuni) taɣi ba (bia so) ŋun niŋ kasi n­gari o, ka lahi zɔri ba nambɔɣu n-gari o.
Ərəbcə təfsirlər:
وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ ذَٰلِكَ تَأۡوِيلُ مَا لَمۡ تَسۡطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرٗا
82. Yaha! A nya dikpini la, ninvuɣu shεba ban suli nyɛla bidibbihi ayi ban nyɛ kpibsi tiŋ’ maa ni, ka di (dikpini maa) gbinni mali arzichi ka di nyɛ bɛ dini, ka bɛ ba daa nyɛ ninvuɣu suŋ, dinzuɣu ka a Duuma (Naawuni) yu ni bɛ ti bi dobba ka yihi bɛ daarzichi, ka di nyɛla nambɔzɔbo din yi a Duuma sani na. M-mi bi niŋ li ni n suhuyurlim. Dina n-nyɛ a ni bi tooi niŋ shɛli suɣulo maa fasara.”
Ərəbcə təfsirlər:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَن ذِي ٱلۡقَرۡنَيۡنِۖ قُلۡ سَأَتۡلُواْ عَلَيۡكُم مِّنۡهُ ذِكۡرًا
83. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Bɛ bɔhiri a Zulkarnaini yɛla. Yεlima: “Ni baalim, n-ni karim ya o yεltɔɣa puuni shεli.”
Ərəbcə təfsirlər:
إِنَّا مَكَّنَّا لَهُۥ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَءَاتَيۡنَٰهُ مِن كُلِّ شَيۡءٖ سَبَبٗا
84. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti o yiko tiŋgbani yaaŋa zuɣu, ka balgi soli kam n-ti o.
Ərəbcə təfsirlər:
فَأَتۡبَعَ سَبَبًا
85. (Dahinshɛli) Ka o ti doli so’ shεli.
Ərəbcə təfsirlər:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغۡرِبَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَغۡرُبُ فِي عَيۡنٍ حَمِئَةٖ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوۡمٗاۖ قُلۡنَا يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمۡ حُسۡنٗا
86. Hali ti paai wuntaŋ’ lubu shee, ka nya ka di lurila kobilnin’ shεli din nyɛ yεɣiri sabinli ni, ka o nya ninvuɣu shεba nimaa ni, ka Ti (Tinim’ Naawuni) Yεli o: “Yaa nyini Zulkarnaini, a yi yu, nyini niŋmi ba azaaba, bee ka a gbibi ba ni vIεnyεla.”
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوۡفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِۦ فَيُعَذِّبُهُۥ عَذَابٗا نُّكۡرٗا
87. Ka o (Zulkarnaini) yεli: “Amaa! Ŋun di zualinsi, tɔ! Ni baalim, Tini niŋ o azaaba, din nyaaŋa, kabɛ ti labsi o o Duuma sani, ka o ti niŋ o azaaba din be n-gari lala.
Ərəbcə təfsirlər:
وَأَمَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُۥ جَزَآءً ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنۡ أَمۡرِنَا يُسۡرٗا
88. “Yaha! Amaa! Ŋun ti Naawuni yεlimaŋli, ka tum tuunsuŋ, tɔ! O mali tuunvɛla sanyoo (Alizanda).Yaha! Ni baalim, Ti ni yεli o dinnyɛ tuŋ (soochi) ti zaligu puuni.”
Ərəbcə təfsirlər:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
89. Din nyaaŋa, ka o (Zulkarnaini) lahi doli so’ shεli (o gɔrim puuni).
Ərəbcə təfsirlər:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَطۡلِعَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَطۡلُعُ عَلَىٰ قَوۡمٖ لَّمۡ نَجۡعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتۡرٗا
90. Hali ti paai wuntaŋ’ puhibu shee, ka nya ka li (wuntaŋ’ maa) ka di puhirila ninvuɣu shεba zuɣu Ti (Tinim’ Naawuni) ni bɛ ti ba din yɛn taɣiriba ka chɛ li (wuntaŋ’ maa tulum).
Ərəbcə təfsirlər:
كَذَٰلِكَۖ وَقَدۡ أَحَطۡنَا بِمَا لَدَيۡهِ خُبۡرٗا
91. Lala n-daa nyɛ li, ka Ti (Tinim’ Naawuni) mi o (Zulkarnaini) lahibali kam ni daa nyɛ shεm.
Ərəbcə təfsirlər:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
92. Din nyaaŋa, ka o lahi doli so’ shεli (o gɔrim puuni).
Ərəbcə təfsirlər:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ بَيۡنَ ٱلسَّدَّيۡنِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوۡمٗا لَّا يَكَادُونَ يَفۡقَهُونَ قَوۡلٗا
93. Hali ti paai zoya ayi sunsuuni, ka nya ninvuɣu shεba (nimaani), ka bɛ kuli bi wumdi (Dunia) balli kam.
Ərəbcə təfsirlər:
قَالُواْ يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِنَّ يَأۡجُوجَ وَمَأۡجُوجَ مُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَهَلۡ نَجۡعَلُ لَكَ خَرۡجًا عَلَىٰٓ أَن تَجۡعَلَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَهُمۡ سَدّٗا
94.Ka bɛ yεli: “Yaa nyini Zulkarnaini Achiika! Yaazuuzu mini Maazuuzu[3] nyɛla ban saɣindi tiŋgbani yaaŋa zuɣu. Di ni bɔŋɔ, ti yom farku n-ti a, ka a zali saɣali ti mini ba sunsuuni?
[3] Yaazuuzu mini Maazuuzu nyɛla zuliyanima ayi ninsalinim’ puuni, ka Naawuni filim bɛ nama. Bɛ mi yi kpe tiŋ ni, bɛ kurila tiŋ maa zaa, ka tum tuumbiɛri kam bɛ nibɔra. Ka affa shɛba yɛli ni bɛ ŋubrila ninsalinim’ nimdi. Bɛ yirila shɛɣuni na, bɛ mi bichɛrimomaha, bɛ di ti yɛlinimokuma,naɣilabɛ ŋubi naai li.
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيۡرٞ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجۡعَلۡ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ رَدۡمًا
95. Ka o (Zulkarnaini) yεli: “N Duuma (Naawuni) ni ti ma yiko shɛli n­nyɛ din gari. Dinzuɣu, sɔŋmi ya ma ni yaa, ka n-zali gooni yi mini ba sunsuuni.
Ərəbcə təfsirlər:
ءَاتُونِي زُبَرَ ٱلۡحَدِيدِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا سَاوَىٰ بَيۡنَ ٱلصَّدَفَيۡنِ قَالَ ٱنفُخُواْۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَعَلَهُۥ نَارٗا قَالَ ءَاتُونِيٓ أُفۡرِغۡ عَلَيۡهِ قِطۡرٗا
96. Tim ya ma kurikabsa (ka n-zaŋ li tam taba zuɣu)halikadi ti saɣisi zoya ayi maa sunsuuni, ka o yεli: “Vubmi ya” hali ti zaŋ li leei buɣum, ka yεli: “Tim ya ma ka n-kpaai dalima pa di zuɣu.”
Ərəbcə təfsirlər:
فَمَا ٱسۡطَٰعُوٓاْ أَن يَظۡهَرُوهُ وَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ لَهُۥ نَقۡبٗا
97. Dinzuɣu, bɛ (Yaazuuzu mini Maazuuzu) daa bi tooi lahi du li, bɛ mi bɛ tooi chibi li voli (di gbinni).
Ərəbcə təfsirlər:
قَالَ هَٰذَا رَحۡمَةٞ مِّن رَّبِّيۖ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ رَبِّي جَعَلَهُۥ دَكَّآءَۖ وَكَانَ وَعۡدُ رَبِّي حَقّٗا
98. Ka o (Zulkarnaini) yεli: “Ŋɔ maa nyɛla nambɔzɔbo din yi n Duuma (Naawuni) sani na, Dinzuɣu n Duuma daalikauli saha (Chiyaama yiɣisibu) yi ti paai, o ni chɛ ka di (dukpini maa) lu n-dahim (ka Yaazuuzu mini Maazuuzu maa yi na). Yaha! N Duuma (Naawuni) daalikauli nyɛla yɛlimaŋli.”
Ərəbcə təfsirlər:
۞ وَتَرَكۡنَا بَعۡضَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ يَمُوجُ فِي بَعۡضٖۖ وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَجَمَعۡنَٰهُمۡ جَمۡعٗا
99. Yaha! Dindali maa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn ti chɛ ka bɛ (ninsalinim’) kpe n-shɛbsi taba ni, ka bɛ piεbsi kikaa ni, ka Ti laɣim ba, ka di nyɛla laɣimbu ni yεlimaŋli.
Ərəbcə təfsirlər:
وَعَرَضۡنَا جَهَنَّمَ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡكَٰفِرِينَ عَرۡضًا
100. Yaha! Dindali maa, ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɛn yihi ʒahannama buɣum zali chεfurinim’ tooni polo ni.
Ərəbcə təfsirlər:
ٱلَّذِينَ كَانَتۡ أَعۡيُنُهُمۡ فِي غِطَآءٍ عَن ذِكۡرِي وَكَانُواْ لَا يَسۡتَطِيعُونَ سَمۡعًا
101. Ninvuɣu shεba ban nina daa be zimsim ni ka chɛ N (Mani Naawuni) yɛla teebu, ka daa nyɛla ban bi tooi wumdi li.
Ərəbcə təfsirlər:
أَفَحَسِبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن يَتَّخِذُواْ عِبَادِي مِن دُونِيٓ أَوۡلِيَآءَۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ نُزُلٗا
102. (Ka Naawuni yɛli): “Di ni bɔŋɔ, ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa tεhirimi ni bɛ ni tooi gbibi n daba ka bɛ nyɛ duumanim’ ka pa ni Mani? Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) kpaɣisila ʒahannama buɣum n-zali chεfurinima, ka di yɛn ti nyɛ sheebu shee n-zaŋ ti ba.
Ərəbcə təfsirlər:
قُلۡ هَلۡ نُنَبِّئُكُم بِٱلۡأَخۡسَرِينَ أَعۡمَٰلًا
103. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Di ni bɔŋɔ, n-tim ya ninvuɣu shεba ban tuuntumsa nyɛ kɔhilu lahibali?
Ərəbcə təfsirlər:
ٱلَّذِينَ ضَلَّ سَعۡيُهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا
104. Ninvuɣu shɛba ban tuma saɣim Dunia biɛhigu puuni, ka bɛ mi tεhiri ni bɛ viεlgiri la tuma.
Ərəbcə təfsirlər:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَلَا نُقِيمُ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَزۡنٗا
105. Bana n-nyɛ ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali ni bɛ Duuma (Naawuni) aayanim’ mini O laɣimbu, ka bɛ tuuntumsa (sanyoo) saɣim, dinzuɣu Ti (Tinim’ Naawuni) ti bi yɛn chɛ ka bɛ ti mali timsim (jilma) Zaadali. [4]
[4] Affa shεba yεli ni bε ti bi yεn zaŋ bε tuuntumsa tam binzahindigu zuɣu, bε di ti yεli ni bε zahim bε tuma.
Ərəbcə təfsirlər:
ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُمۡ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُواْ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَرُسُلِي هُزُوًا
106. Di ʒahannama (buɣum) n-nyɛ bɛ sanyoo domin bɛ ni niŋ chεfuritali shεli maa zuɣu, ka bɛ daa lahi gbibi N aayanim’ mini N tuumba ni ansarsi.
Ərəbcə təfsirlər:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَانَتۡ لَهُمۡ جَنَّٰتُ ٱلۡفِرۡدَوۡسِ نُزُلًا
107. Achiika! Ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunviεla, Firdausi Daalizanda yiya n-yɛn ti nyɛ saani n-zaŋ ti ba.
Ərəbcə təfsirlər:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يَبۡغُونَ عَنۡهَا حِوَلٗا
108. Ka bɛ nyɛla banyɛn ti kpalim di puuni, ka bɛ bi lahi bɔri ni bɛŋmalgi ba ka chɛ li.
Ərəbcə təfsirlər:
قُل لَّوۡ كَانَ ٱلۡبَحۡرُ مِدَادٗا لِّكَلِمَٰتِ رَبِّي لَنَفِدَ ٱلۡبَحۡرُ قَبۡلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَٰتُ رَبِّي وَلَوۡ جِئۡنَا بِمِثۡلِهِۦ مَدَدٗا
109. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Teeku kom yi di yɛn leei tadabo (ni bɛ zaŋ li sabi) n Duuma (Naawuni) yεltɔɣa (Alkur’aani), achiika! Teeku kom maa naan naai, pɔi ka n Duuma (Naawuni) yεltɔɣa na bi naai, hali Ti (Tinim’ Naawuni) yi di tahi di tatabo na n-ti pahi di zuɣu.”
Ərəbcə təfsirlər:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَمَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلۡيَعۡمَلۡ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَلَا يُشۡرِكۡ بِعِبَادَةِ رَبِّهِۦٓ أَحَدَۢا
110. (Yaa nyini Annabi)! Yεlima: “Achiika! N-nyɛla ninsala yi tatabo, ka bɛ siɣisiri wahayi (tuuntali) n-tiri ma na, kadama yi Duuma nyɛla Duuma yino. Dinzuɣu, ŋun niŋdi kore ni o Duuma (Naawuni) laɣimbu, tɔ! Ŋun tummi tuunvIɛlli, ka miri ka o laɣim so ni o Duuma (Naawuni) jɛm.
Ərəbcə təfsirlər:
 
Mənaların tərcüməsi Surə: əl-Kəhf
Surələrin mündəricatı Səhifənin rəqəmi
 
Qurani Kərimin mənaca tərcüməsi - Doğban dilinə tərcümə - Tərcumənin mündəricatı

Qurani Kərimin Doğbən dilinə mənaca tərcüməsi. Tərcüməçi: Məhəmməd Baba Qutubu

Bağlamaq