Mənaların tərcüməsi Ayə 282 Surə əl-Bəqərə - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Qurani Kərim ensiklopediyası

Ayə: 282

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيۡنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَٱكۡتُبُوهُۚ وَلۡيَكۡتُب بَّيۡنَكُمۡ كَاتِبُۢ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَلَا يَأۡبَ كَاتِبٌ أَن يَكۡتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ ٱللَّهُۚ فَلۡيَكۡتُبۡ وَلۡيُمۡلِلِ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥ وَلَا يَبۡخَسۡ مِنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ فَإِن كَانَ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ سَفِيهًا أَوۡ ضَعِيفًا أَوۡ لَا يَسۡتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلۡيُمۡلِلۡ وَلِيُّهُۥ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَٱسۡتَشۡهِدُواْ شَهِيدَيۡنِ مِن رِّجَالِكُمۡۖ فَإِن لَّمۡ يَكُونَا رَجُلَيۡنِ فَرَجُلٞ وَٱمۡرَأَتَانِ مِمَّن تَرۡضَوۡنَ مِنَ ٱلشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحۡدَىٰهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحۡدَىٰهُمَا ٱلۡأُخۡرَىٰۚ وَلَا يَأۡبَ ٱلشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْۚ وَلَا تَسۡـَٔمُوٓاْ أَن تَكۡتُبُوهُ صَغِيرًا أَوۡ كَبِيرًا إِلَىٰٓ أَجَلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِ وَأَقۡوَمُ لِلشَّهَٰدَةِ وَأَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَرۡتَابُوٓاْ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً حَاضِرَةٗ تُدِيرُونَهَا بَيۡنَكُمۡ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَلَّا تَكۡتُبُوهَاۗ وَأَشۡهِدُوٓاْ إِذَا تَبَايَعۡتُمۡۚ وَلَا يُضَآرَّ كَاتِبٞ وَلَا شَهِيدٞۚ وَإِن تَفۡعَلُواْ فَإِنَّهُۥ فُسُوقُۢ بِكُمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱللَّهُۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ

Эй Аллоҳга иймон келтирган ва пайғамбарига эргашган мўминлар, қарзга оид муомала қилганингизда, яъни, бировингиз бошқангизга муайян муддатга қарз берганда уни ёзиб қўйинглар. Бир котиб шариатга мувофиқ инсоф билан тўғрисини ёзсин. Котиб Аллоҳ билдирганидек адолат билан ёзишдан бош тортмасин. Қарз олаётган одам айтиб турсин ва котиб ёзсин. Шу иши унинг қарз олганига иқрори бўлади. Парвардигоридан тақво қилсин-да, қарзнинг миқдори, сифати ва аҳволи ҳақида бирон жойини кам айта кўрмасин. Агар қарз олаётган одам бу ишнинг уддасидан чиқа олмаса ёки ёшлиги ё ақли заифлиги туфайли ожиз бўлса ёки гунглик каби бирон нуқсони сабабли айтиб тура олмаса, унинг ўрнига шу ишга масъул бўлган ҳомий вакили айтиб турсин. У ҳам инсоф билан ростини айтсин. Иккита ақлли, адолатли эркакни гувоҳликка чақиринглар. Икки эркак топилмаса, бир эркак ҳамда икки диндор ва омонатдор аёл бўлсин. Аёллардан бири унутган жойини иккинчиси эслатиб туради. Гувоҳлар қарз муомаласида гувоҳликка чақирилсалар, рад этмасинлар. Гувоҳ бўлиш уларнинг бурчларидир. Қарз оз бўлсин, кўп бўлсин аниқ муддат белгилаб ёзиб қўйишни малол олманглар. Ёзиб қўйиш Аллоҳнинг шариатида адолатлироқ, гувоҳларнинг гувоҳлик беришлари борасида мукаммалроқ, қарзнинг нави, миқдори ва муддати борасида шубҳага ўрин қолдирмайдиганроқ ишдир. Лекин агар муомала нақд нарса ва аниқ нарх билан савдо қилиш бўлса, уни ёзмасангизлар ҳам бўлаверади. Чунки бундай пайтда ёзишга ҳожат қолмайди. Низонинг олдини олиш учун гувоҳ чақириш шариатлаштирилди. Котиблар ва гувоҳларга зарар қилиш жоиз эмас. Айни пайтда котиблар ва гувоҳлар ҳам ёзиб бериш ёки гувоҳликка ўтиб беришни илтимос қилган кишига зарар қилмасинлар. Зарар қилиш Аллоҳга итоатсизлик, маъсиятдир. Эй мўминлар, Аллоҳдан буйруқларини бажариш ва тақиқларидан тийилиш билан тақво қилинглар. Аллоҳ сизларга дунё ва охиратингизни ислоҳ қиладиган ишларни ўргатади. Аллоҳ ҳамма нарсани кўриб-билиб туради. Ҳеч нарса У Зотдан яширин қолмайди.

Bu səhifədə olan ayələrdən faydalar:

• وجوب تسمية الأجل في جميع المداينات وأنواع الإجارات.

Ихтилоф ва низонинг олдини олиш учун қарз ва бошқа молиявий муомалаларнинг ҳужжатлаштирилиши шариатдандир.

Ожиз-нотавонлиги ё ақли заифлиги ёки ёшлиги сабабли бир ишни уддалай олмайдиган одамлар номидан уларнинг ҳомий вакиллари иш юритиши мумкин.

Одамнинг ўз бўйнида қарз ва ҳақ борлигига иқрор бўлиши учун гувоҳлар бўлиши шариатдандир.

Котибнинг ҳар бир муомалада ўзига муносиб сўзларни топиб, чиройли қилиб ёзиши ўз ишини адолат билан пухта бажариши бўлади.

Ҳақларни ёзиш ва ҳужжатлаштириш жараёнида ҳақ эгалари тарафидан ҳам, ёзаётганлар тарафидан ҳам, гувоҳ бўлаётганлар тарафидан ҳам ҳеч кимга ҳеч қандай зарар етмаслиги керак.