Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - Eggo e haala Yaa'u - Muhammad ɓii Abdul Hamiid Seliika. * - Tippudi firooji ɗii
An-Najm
وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ
Faccirooji aarabeeji:
إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ
Faccirooji aarabeeji:
مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ
Faccirooji aarabeeji:
أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ
(53:1) Chitela chansawu chila chaliji nkuwunichilidwa ni lilanguka lya Allah, kwisa soni Achimalaika ŵaŵaliji nti chisawu makungulu, nambo soni ni mitundu jakulekanganalekangana. (Nnole mu Tafsîr Ibn Kathîr).
Faccirooji aarabeeji:
مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ
Chisimu chene jwalakwe (Muhammadi ﷺ) jwaiweni ilosyo yekulungwa-kulungwa ya Ambuje ŵakwe (Allah).[2]
(53:2 (13-18)) Aga ma Ȃyaga gakusala ya Al-Mi‘râj (Ulendo wa Ntume Muhammadi ﷺ wakwela kwinani nichilu chakwe nambo soni ninsimu wakwe, juli mesope ngaŵa yakusagamila kulugono).Akusimulila Mâlik bin Swa‘swa‘ah رضى الله عنه yanti: Ntume ﷺ jwatite: “Pandema janaliji panyumba chilikati cha mundu jwaakuŵaga nnugono ni mesope, (Lilaika lyamanyilile une) mpela mundu jwagonile chilikati cha ŵandu ŵaŵili. Basi ni ŵayiche najo kukwangu mbale jagolodi jegumbasye lunda lwakusokoka kwisa soni chikulupi. Basi chilu changu ni chapapulidwe kutandila pekolongo mpaka pasi palutumbo. Kaneka lutumbo lwangu nilwachapidwe nimesi ga Zamzam, nambo soni (ntima wangu) wagumbasyidwe ni lunda lwakusokoka kwisa soni chikulupi. Kaneka ni ŵayiche najo kukwangu Al-Burâq, chinyama cheswela chakunandipila pa nyumbu nambo chakulila pa mbunda, ni naŵigwile pamo ni Jibrîl, mpaka twajile kwika kwiwunde lyaduniya. Kaneka (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Adam ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe amwanache nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyaŵili. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Isa ni Yahaya, ŵanaŵaŵilio ni ŵatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyatatu. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Yȗsuf, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyancheche. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Idrîsa, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Hârȗna, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano nalimo. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Mȗsâ, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Sano ndema janampundile (Mȗsâjo), jwatandite kulila, ni jwawusyidwe kuti: ‘Kulilaku chichi?’ Jwalakwe jwatite: ‘E Ambuje ŵangu! Aju nchanda jwatumisyidwe panyuma pangune, umati wakwe tiukajinjile ku Mbepo wejinji nnope kupunda umati wangu.’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano nagaŵili. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Ibrâhîma, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe amwanache nambo soni ntume!’ Kaneka ni ŵanosisye Al-Bait Al-Ma‘mȗr (nyumba ja Allah). Une nam’busyisye Jibrîl ya jalakwejo, ni jwatite: ‘Jalakweji ni Al-Bait Al-Ma‘mȗr jaakutendelamo ibada Achimalaika ŵakwana 70,000 lisiku lililyose, sano pati akopwechemo, ŵangaujila soni (nambo lisiku lililyose akwinjilamo ŵane 70,000). Kaneka ŵanosisye Sidrat-ul Muntaha (chitela cha nsawu, chachili chipelela cha ichindu yakwela kwinani kapena kutuluka pasi, chachili kusyeto kwa mawunde nsano nagaŵili), ni nayiweni soni isogosi yakwe ya Nabiq yayalandanaga nti chisawu yagala yelongo ya ku Hajar (nsinda umpepe m’misinda ja ku ŵarabu), soni masamba gakwe galiji nti chisawu mawiwi gandembo, soni sulo ncheche syatulwiche kuumila pepata lyakwe: Sulo siŵili syaliji nkujilima chapachanya, sano siŵili sinesyo syaliji nkujilima chankati. Une nam’busyisye Jibrîl ya syele sulosyo, ni jwasalile kuti: ‘Sulo siŵili syakujilima chapasi; ni sulo sya ku Mbepo. Nambo sulo siŵili syakujilima chapachanya; ni lusulo lwa Nayilo ni lusulo lwa Fulata.’ Kaneka ni kwalamulidwe kukwangu ipindi makumi nsano. Une ni natulukaga, mpaka najile kum’bika Mȗsâ. Jwalakwe jwambusyisye kuti: ‘Ajesile uli kuŵajileku?’ Une natite: ‘Ipindi makumi nsano ilamulidwe kwangune ni umati wangu.’ Jwalakwe jwatite: ‘Une ngwamanya chenene ŵandu, ligongo nalimbene nao ŵanache ŵa Israila kuti mpaka akunde malamusi. Umati wenu ngawuja kombola kwanisya yalakweyo. Basi ujilani kwa Ambuje ŵenu, nkaaŵende kuti ampungule.’ Basi une nawujile kwa Allah, ni nam’bendile kuti ambungule. Jwalakwe ni jwaitesile (ipindi ila) kuŵa makumi ncheche. Une napite soni kwa Mȗsâ, ni jwawilisye soni yajusalile ila, ni nawujile soni kwa Allah, ni nam’bendile soni kuti ambungule. Jwalakwe ni jwaitesile (ipindi ila) kuŵa makumi gatatu. Ni nganineka kuwujauja chilikati cha Musa ni Allah, aku Allah ali nkumbungula ipindi ila, mpaka yasigele nsano. Panawujile soni kwa Mȗsâ, jwambusyisye kuti: ‘Ajesile uli kuŵajileku?’ Une natite: ‘Allah ayitesile kuŵa ipindi nsanope.’ Jwalakwe jwawilisye soni kuŵecheta yanti: ‘Umati wenu ngawuja kombola kwanisya yalakweyo. Basi ujilani kwa Ambuje ŵenu, nkaaŵende kuti ampungule.’ Sano une ni natite: ‘Une basi njitiche (chilamusi chambesi cha Allah).” Basi papopo Ntume jwasalilidwe ni Allah yanti: “Masile panamwile chilamusi changu, ni naapungwile nsigo achikapolo ŵangu, ni tinjalipila pachambone chimo nti chisawu apanganyisye yambone likumi.” Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 3035).
Faccirooji aarabeeji:
أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ
Faccirooji aarabeeji:
وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ
Faccirooji aarabeeji:
أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ
Faccirooji aarabeeji:
إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ
Nganigaŵatu galakwego ikaŵeje menape (ga isanamu) gan’gakolasile jenumanja ni achatati ŵenu, Allah nganatulusya pa yalakweyo umboni uliose (wakundisya kuigalagatila), ngakukuya ŵanganyao ikaŵeje liganichisya, ni yayikusaka mitima, kutendaga pamasile pachaichilile kuumila kwa M’mbuje gwao (Allah) chongoko.
Faccirooji aarabeeji:
أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ
Faccirooji aarabeeji:
فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ
Faccirooji aarabeeji:
۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ
Ana soni Achimalaika ŵalingwa kumawunde ŵangaŵa nkukamuchisya chondechonde jao chilichose, ikaŵeje panyuma pakupeleka lusa Allah kwa jwaankunsaka (mwa ŵanganyao kuti awombe duwa ja chondechonde), ni kunonyelwa najo (nkuwombeledwajo)?
Faccirooji aarabeeji:
Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - Eggo e haala Yaa'u - Muhammad ɓii Abdul Hamiid Seliika. - Tippudi firooji ɗii
Eggo (lapito) mum ko Muhammad ɓii Abdul Hamiid Seliika.