Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Teburin Bayani kan wasu Fassarori


Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Alkiyama   Aya:

سورەتی القیامة

daga cikin abunda Surar ta kunsa:
إظهار قدرة الله على بعث الخلق وجمعهم يوم القيامة.
دەرخستنی توانا و دەسەڵاتی خواى گەورە لەسەر زیندووکردنەوەی خوڵقێنراوەکان و کۆکردنەوەیان لە ڕۆژی قیامەتدا.

لَآ أُقۡسِمُ بِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ
اللە -تەعالا- سوێند دەخوات بەڕۆژی دوایی، ئەو ڕۆژەی ھەموو خەڵک لەگۆڕەکانیان ھەڵدەسنەوە ودەچن بەرەو لای پەروەردگاری ھەموو بەدیھێنراوەکان (ئەم سوێندەش بەڵگەیە لەسەر گرنگی ئەو ڕۆژە لای اللە -تەعاﻻ-).
Tafsiran larabci:
وَلَآ أُقۡسِمُ بِٱلنَّفۡسِ ٱللَّوَّامَةِ
وە سوێند دەخوات بەو دەروونە پاکانەی کە خاوەنەکانیان لۆمە دەکەن لەکەمتەرخەمییان لە ئەنجامدانى کردەوە چاکەکان، وکردنی گوناھــ وتاوانەکان، سوێند بێت بەو دووانە ھەموو خەڵکی زیندوو دەکرێنەوە بۆ لێپرسینەوە وپاداشت وەرگرتن.
Tafsiran larabci:
أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ
ئایا مرۆڤـــ وادەزانێت کە پاش مردن ئێسکە ڕزیووەکانی کۆناکەینەوە بۆئەوەى زیندووی بکەینەوە بۆ لێپرسینەوه وپاداشتدانەوە؟!
Tafsiran larabci:
بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ
بەڵێ، ئێمە زۆر بەتواناین تەنانەت لەسەر ڕێککردنەوەی خەت وھێڵی سەرپەنجەکانیشیان، وەك پێشتر چۆن بووە.
Tafsiran larabci:
بَلۡ يُرِيدُ ٱلۡإِنسَٰنُ لِيَفۡجُرَ أَمَامَهُۥ
بەڵکو مرۆڤــ دەیەوێت بەنکۆڵی کردنی لە زیندووبوونەوە، لەداھاتوودا بەردەوام بێت لەسەر خراپەکاری (وبیر لە پەشیمان بوونەوە وتەوبەیش نەکاتەوە).
Tafsiran larabci:
يَسۡـَٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ
بەگاڵتەکردن و بەدوور زانینی ھاتنی ڕۆژی قیامەت دەپرسێت ودەڵێت: ئاخۆ کەی ڕۆژی دوایی دێت؟
Tafsiran larabci:
فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ
جا کاتێک (لەترسی مردن وھاتنی قیامەت) چاو ئەبڵەق وسەرسام دەبێت، کاتێک بەچاوی خۆیان ئەوە دەبینن کە باوەڕیان پێی نەبوو.
Tafsiran larabci:
وَخَسَفَ ٱلۡقَمَرُ
وە مانگ گیرا وتاریک بوو.
Tafsiran larabci:
وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ
وە ڕۆژ ومانگ کۆکرانەوە (واتە لەشوێنی خۆیان نەمان و کەوتنە خوارەوە).
Tafsiran larabci:
يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ
جا لەو ڕۆژەدا مرۆڤــــی تاوانبار (لەترس وبیمی ناڕەحەتیەکانی ئەو ڕۆژە) ھاوار دەکات ودەڵێت: ئەی ھاوار بۆ کوێ ڕابکەم وھەڵبێم؟!
Tafsiran larabci:
كَلَّا لَا وَزَرَ
نەخێر لەو ڕۆژەدا ھیچ پەناگایەک وکەسێک نییە تاوانبار وگوناھبار پەنای بۆ ببات، وخۆی پێ بپارێزێت.
Tafsiran larabci:
إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ
-ئەی پێغەمبەر- لەو ڕۆژەدا گەڕانەوە وسەرەنجام بۆ لێپرسینەوە وپاداشت دانەوە تەنھا بۆلای پەروەردگارتە.
Tafsiran larabci:
يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۭ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ
لەو ڕۆژەدا ھەموو ھەواڵێک دەدرێت بە مرۆڤەکان لەو کردەوانەی کە پێش خۆیان خستووە و لەوەشی دوای خۆیان خستووە (لەچاکە وخراپە).
Tafsiran larabci:
بَلِ ٱلۡإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦ بَصِيرَةٞ
(نەک ھەر ئەوەندە) بەڵکو مرۆڤـــ ئاگادارە وشاهێدە بەسەر خۆیەوە (ھەموو ئەندامەکانی شاھێدی دەدەن لەسەر ئەوەی کە کردوویانە لە گوناهــ وتاوان).
Tafsiran larabci:
وَلَوۡ أَلۡقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ
ھەرچەند بڕ وبیانووی زۆریش بھێنێتەوە بۆ خۆی کە کردەوەی خراپی نەکردووە، ھیچ سوودێکی پێناگەیەنێت.
Tafsiran larabci:
لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ
(پێغەمبەر -صلی اللە علیە وسلم- کاتێک قورئانی بۆ دەھات پێش ئەوەی جبریل لێببێتەوە پەلەی دەکرد لە خوێندنی قورئانەکە هەتاوەکو لەبیری نەچێتەوە و لەبەری بکات، اللە -تەعاﻻ-یش ئەم ئایەتەی ناردە خوارەوە) -ئەی پێغەمبەر- پەلە مەکە بە زمانت لە قورئان خوێندن (بۆ لەبەرکردنی لەترسی ئەوەى لەبيرت بچێتەوە).
Tafsiran larabci:
إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ
بێگومان لەسەر ئێمەیە کۆکردنەوەی لەسنگتدا، وە جێگیرکردنی خوێندنەوەی لەسەر زمانت.
Tafsiran larabci:
فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ
ئەگەر نێردراوەکەمان جبریل قورئانی بۆت خوێندەوە ئەوا بەجوانى و وردی گوێ بگرە بۆ خوێندنەوەکەى.
Tafsiran larabci:
ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ
پاشان لەسەر ئێمەیشە ڕاڤە وڕوونکردنەوەی مانا و واتاکانی.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• مشيئة العبد مُقَيَّدة بمشيئة الله.
ویستی بەندەکان پەیوەستە بە ویستی اللە -تەعاﻻ-وە.

• حرص رسول الله صلى الله عليه وسلم على حفظ ما يوحى إليه من القرآن، وتكفّل الله له بجمعه في صدره وحفظه كاملًا فلا ينسى منه شيئًا.
بەپەرۆشی پێغەمبەر -صلی اللە علیە وسلم- لەسەر لەبەرکردن وپاراستنی ئەو قورئانەی بۆ وەحی دەکرا، وە اللە -تەعاﻻ-یش کۆکردنەوە وپاراستنی لەسینگیدا بەتەواوی بۆی زامنی کرد بەشێوەیەک ھەرگیز لەبیری ناچێتەوە.

كَلَّا بَلۡ تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ
نەخێر وانییە، کە نکۆڵیتان لە زیندووبووەنەوەی پاش مردن دەکرد، ئێوە دەزانن ئەو زاتەی کە دەسەوسان نەبووە لە بەدیھێنانتان لەسەرەتاوە، بێگومان دەسەوسانیش نابێت لە زیندووکردنەوەتان لەپاش مردن، بەڵام ھۆکاری باوەڕ نەکردنتان بەزیندووبوونەوە ئەوەیە ژیانی دونیاتان زۆر خۆش دەوێت کە زۆر خێرا کۆتایی دێت.
Tafsiran larabci:
وَتَذَرُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ
وە وازھێنانتان لەژیانی دواڕۆژ کە ڕێگای ھەستانە بەوەی اللە -تەعاﻻ- فەرمانی پێکردوون لە پەرستن وگوێرایەڵی، وە وازھێنانە لەوەی ئەو زاتە پیرۆزە داوای لێکردوون لێی دوور بکەونەوە لە قەدەغە ونەهی لێکراوەکان.
Tafsiran larabci:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ
ڕووخساری خەڵکانی باوەڕدار وبەختەوەر لەو ڕۆژەدا گەشاوە ودرەوشاوەن بەهۆی نور وڕۆشناییەوە.
Tafsiran larabci:
إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ
بۆ پەروەردگاری خۆیان دەڕوانن وتەماشا دەکەن، چێژی لێوەردەگرن (کۆمەڵە فەرموودەیەکی سەحیح ھاتووە باس لەوە دەکەن کە باوەڕداران لەڕۆژی دوایدا خوای گەورە دەبینن هەروەکو چۆن لەشەوێکی ساماڵدا سەیری مانگ دەکەن).
Tafsiran larabci:
وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذِۭ بَاسِرَةٞ
وە ڕووخساری خەڵکانی بێباوەڕ وبەدبەختیش لەو ڕۆژەدا تاڵ وڕەشن.
Tafsiran larabci:
تَظُنُّ أَن يُفۡعَلَ بِهَا فَاقِرَةٞ
دڵنیان لەوەی سزایەکی گەورە و بەئازاریان بەسەردا دادەبەزێت.
Tafsiran larabci:
كَلَّآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلتَّرَاقِيَ
نەخێر بەو شێوەیە نییە کە بت پەرست وموشریکەکان لێی دەڕوانن گوایە ئەگەر مردن سزا نادرێن (ھەر ئاوا بۆیان ناچێتە سەر)، کاتێک کە گیان -ڕۆح- گەشتە گەروو وقوڕ قوڕاگەیان.
Tafsiran larabci:
وَقِيلَ مَنۡۜ رَاقٖ
ئینجا دەووترێت: کێ فریای ئەو کەسە دەکەوێت (کە گیانی -ڕۆحی- گەشتووەتە گەرووی)، وڕوقیەیەکی بەسەردا بخوێنیت بەڵکو چاک بێتەوە؟!
Tafsiran larabci:
وَظَنَّ أَنَّهُ ٱلۡفِرَاقُ
ئەو کەسەی کە گیانی دەکێشرێت و لەسەرە مەرگدایە دەزانێت کە ئیتر کاتی ماڵ ئاواییە له دونیا به مردن.
Tafsiran larabci:
وَٱلۡتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ
ناڕەحەتیەکان کۆ دەبنەوە وزۆر دەبن لەکاتی کۆتایی ھاتنی دونیا و سەرەتای ھاتنی ڕۆژی دوایی.
Tafsiran larabci:
إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمَسَاقُ
ئەگەر ئەوە ھاتەدی و ڕوویدا، ئیتر مردوو دەدرێنە بەر بۆ لای پەروەردگاری.
Tafsiran larabci:
فَلَا صَدَّقَ وَلَا صَلَّىٰ
کافر وبێباوەڕان باوەڕیان نەکرد بەو پەیامەی پێغەمبەر ھێناویەتی، وە نوێژیشیان نەکرد بۆ اللە -تەعاﻻ- (پاک وبێگەردی بۆ زاتی بەرز وبڵندی ئەو -سبحانه وتعالى-).
Tafsiran larabci:
وَلَٰكِن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ
بەڵکو سەرەڕای ئەوەش پێغەمبەری بەدرۆزانی وباوەڕی نەکرد بەپەیامەکەی وپشتی لێهەڵکرد.
Tafsiran larabci:
ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ
پاشان ئەو بێباوەڕە بە لووتبەرزی و خۆبەزلزانیەوە گەڕایەوە نێو ماڵ ومنداڵی.
Tafsiran larabci:
أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ
اللە -تەعاﻻ- ھەڕەشە لە بێباوەڕ دەکات وپێی دەفەرموێت: سزاکەی شوێنی کەوتووە ونزیک بووەتەوە لێی.
Tafsiran larabci:
ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ
پاشان ئەو ڕستەیە بۆ زیاتر دڵنیا بوون دووبارە دەکاتەوە ودەفەرموێت: (پاشان اللە -تەعاﻻ- ھەڕەشە لە بێباوەڕ دەکات وپێی دەفەرموێت: ﴿ثُمَّ أَوْلَى لَكَ فَأَوْلَى﴾ واتە: ﴿پاشان سزاکەی شوێنی کەوتووە ونزیک بووەتەوە لێی﴾).
Tafsiran larabci:
أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَن يُتۡرَكَ سُدًى
ئایا مرۆڤ وادەزانێت ھەروا وازی لێدەھێنرێت وبەرەڵا دەکرێت، وداوای لێناکرێت کە شەریعەت وبەرنامەیەک جێبەجێ بکات؟!
Tafsiran larabci:
أَلَمۡ يَكُ نُطۡفَةٗ مِّن مَّنِيّٖ يُمۡنَىٰ
ئایا ئەم مرۆڤە ڕۆژێک دڵۆپە ئاوێک نەبوو لە تۆوی پیاوەوە دەڕژێنرایە (ناو منداڵدانی ئافرەتەوە، ئەی لەبەر چی ئێستا ئا بەو شێوەیە)؟!
Tafsiran larabci:
ثُمَّ كَانَ عَلَقَةٗ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ
پاشان بوو بە پارچە خوێنێکی ھەڵواسراو (بە منداڵدانەوە) وپاشتریش اللە تەعالا ڕێک وپێکی کرد (وڕۆحی کرد بەبەریدا و بەجوانترین شێوە بەدیھێنا).
Tafsiran larabci:
فَجَعَلَ مِنۡهُ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰٓ
جا ھەر لەو دڵۆپە ئاوەوە اللە -تەعاﻻ- نێر ومێی پێکھێنا وبەدیھێنا.
Tafsiran larabci:
أَلَيۡسَ ذَٰلِكَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ
ئایا اللە -تەعاﻻ- (بەو شێوە وقۆناغە یەک لەدوای یەکانە مرۆڤی بەدیھێناوە) ناتوانێت جارێکی تر مردووەکان زیندوو بکاتەوە بۆ لێپرسینەوە وپاداشتدانەوە؟ بەڵێ، دەتوانێت ئەوە بکات ودەسەڵاتی ھەیە مردوووەکان زیندوو بکاتەوە.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• خطر حب الدنيا والإعراض عن الآخرة.
مەترسی خۆشەویستی دونیا وپشت هەڵکردن لەدواڕۆژ.

• ثبوت الاختيار للإنسان، وهذا من تكريم الله له.
سەرپشک بوون جێگیرکراوە بۆ مرۆڤ، بەوەی سەرپشکە لەدەست نیشانکردنی دواڕۆژی خۆی، ئەمەش گەورەترین ڕێزە اللە -تەعاﻻ- لەمرۆڤی ناوە.

• النظر لوجه الله الكريم من أعظم النعيم.
تەماشا کردنی ڕووخساری پیرۆزی اللە -تەعاﻻ- لەڕۆژی دواییدا بۆ باوەڕداران گەورەترین نیعمەتە پێی دەدرێت.

 
Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Alkiyama
Teburin Jerin Sunayen Surori Lambar shafi
 
Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Teburin Bayani kan wasu Fassarori

الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

Rufewa