ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَاِنْ كَادُوْا لَیَسْتَفِزُّوْنَكَ مِنَ الْاَرْضِ لِیُخْرِجُوْكَ مِنْهَا وَاِذًا لَّا یَلْبَثُوْنَ خِلٰفَكَ اِلَّا قَلِیْلًا ۟
অৱশ্যে কাফিৰসকলে আপোনাক সিহঁতৰ শত্ৰুতাৰে দ্বাৰা বিৰক্ত কৰিবলৈ ধৰিছিল। যাতে আপোনাক মক্কাৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰিব পাৰে। কিন্তু আপোনাক বহিষ্কাৰ কৰাৰ পৰা আল্লাহে সিহঁতক প্ৰতিৰোধ কৰিছিল। অৱশেষত আপুনি নিজ প্ৰতিপালকৰ আদেশত হিজৰত কৰিলে। যদি সিহঁতে আপোনাক বহিষ্কাৰ কৰিলেহেঁতেন, তেন্তে সিহঁতে তাত বেছি দিন টিকিব নোৱাৰিলেহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سُنَّةَ مَنْ قَدْ اَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنْ رُّسُلِنَا وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِیْلًا ۟۠
আপোনাক বহিষ্কাৰ কৰাৰ পিছত সিহঁত যে কেৱল কেইটামান দিনহে টিকিব পাৰিব, এই বিধানটো পূৰ্বৱৰ্তী ৰাছুলসকলৰ দিনত কাৰ্যকৰি হোৱা আল্লাহৰ এটা সাধাৰণ নিয়মৰ অন্তৰ্গত বিধান। কাৰণ পূৰ্বৱৰ্তী যুগত যি সম্প্ৰদায়েই সিহঁতৰ ৰাছুলক বহিষ্কাৰ কৰিছে, সিহঁতৰ ওপৰত আল্লাহে শাস্তি অৱতীৰ্ণ কৰিছে। হে ৰাছুল! আপুনি কদাপিও আমাৰ নীতি-নিয়মত পৰিবৰ্তন নাপাব। বৰং আপুনি ইয়াক প্ৰতিষ্ঠিত তথা কাৰ্যকৰী হিচাপে পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَقِمِ الصَّلٰوةَ لِدُلُوْكِ الشَّمْسِ اِلٰی غَسَقِ الَّیْلِ وَقُرْاٰنَ الْفَجْرِ ؕ— اِنَّ قُرْاٰنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُوْدًا ۟
যথাসময়ত পৰিপূৰ্ণভাৱে ছালাত কায়েম কৰক, মাজ আকাশৰ পৰা সূৰ্য ঢলি পৰাৰ পিছত–জোহৰ আৰু আচৰ ইয়াৰ অন্তৰ্ভুক্ত- ৰাতিৰ অন্ধকাৰ পৰ্যন্ত- মাগৰিব আৰু ঈশ্বা ইয়াৰ অন্তৰ্ভুক্ত। ফজৰৰ ছালাত কায়েম কৰক আৰু ইয়াত দীৰ্ঘ তিলাৱত কৰিব। কিয়নো ফজৰৰ সময়ত দিন আৰু ৰাতিৰ ফিৰিস্তা উপস্থিত থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنَ الَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهٖ نَافِلَةً لَّكَ ۖۗ— عَسٰۤی اَنْ یَّبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُوْدًا ۟
হে ৰাছুল! আপুনি ৰাতিৰ এটা অংশত উঠি ছালাত আদায় কৰক। যাতে এই ছালাতে আপোনাৰ মৰ্যাদা অধিক বৃদ্ধি কৰে। এই সংকল্প থকা উচিত যে, আপোনাৰ প্ৰতিপালকে কিয়ামতৰ দিনা সেই দিৱসৰ ভয়ৱহতাৰ পৰা মানুহক মুক্তি প্ৰদান কৰিবলৈ আপোনাক যাতে মধ্যস্তাকাৰী বনায়, লগতে আপোনাক যাতে ছোপাৰিচৰ সেই মহান স্থান প্ৰদান কৰে, যাৰ প্ৰশংসা পূৰ্বৱৰ্তী আৰু পৰবৰ্তী সকলো লোকে কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقُلْ رَّبِّ اَدْخِلْنِیْ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَّاَخْرِجْنِیْ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَّاجْعَلْ لِّیْ مِنْ لَّدُنْكَ سُلْطٰنًا نَّصِیْرًا ۟
হে ৰাছুল! আপুনি এই বুলি দুআ কৰক, হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোৰ প্ৰৱেশ আৰু মোৰ প্ৰস্থান সকলোবোৰ যাতে তোমাৰ আনুগত্য আৰু তোমাৰ সন্তুষ্টি প্ৰাপ্তিৰ বাবে হয়। আৰু তোমাৰ ফালৰ পৰা মোক এনেকুৱা স্পষ্ট প্ৰমাণ প্ৰদান কৰা, যিটোৱে মোক মোৰ শত্ৰুৰ বিৰুদ্ধে সহায় কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقُلْ جَآءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ؕ— اِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوْقًا ۟
হে ৰাছুল! আপুনি এই মুশ্বৰিকসকলক কৈ দিয়ক যে, ইছলাম আহিছে আৰু আল্লাহে কৰা সহায়ৰ প্ৰতিশ্ৰুতি বাস্তৱায়িত হৈছে। শ্বিৰ্ক আৰু কুফৰৰ সময় শেষ। অসত্য নিঃশেষ হোৱাটো নিশ্চিত, সত্যৰ সন্মুখত কেতিয়াও টিকিব নোৱাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْاٰنِ مَا هُوَ شِفَآءٌ وَّرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِیْنَ ۙ— وَلَا یَزِیْدُ الظّٰلِمِیْنَ اِلَّا خَسَارًا ۟
আমি কোৰআনৰ যি অংশই অৱতীৰ্ণ কৰো সেয়া হৈছে অন্তৰত থকা অজ্ঞানতা কুফৰী আৰু সন্দেহৰ প্ৰতিষেধক। এইদৰে এইটো শাৰিৰীক ব্যাধিৰো প্ৰতিষেধক, যেতিয়া পঢ়ি জৰা ফুঁকা কৰা হয়। আমলকাৰী মুমিনসকলৰ বাবে এইটো ৰহমত। আৰু এই কোৰআনে কাফিৰসকলৰ কেৱল বিনাশেই বৃদ্ধি কৰে, কিয়নো কোৰআন শুনিলে সিহঁত ক্ৰোধান্বিত হয়, লগতে অস্বীকাৰ আৰু বিমুখতা বৃদ্ধি পায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِذَاۤ اَنْعَمْنَا عَلَی الْاِنْسَانِ اَعْرَضَ وَنَاٰ بِجَانِبِهٖ ۚ— وَاِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ یَـُٔوْسًا ۟
মানুহৰ প্ৰতি আমি যেতিয়াই কোনো উপকাৰ কৰোঁ, যেনে- সুস্থতা আৰু ধন-সম্পদ আদি প্ৰদান কৰো, তেতিয়া সি আল্লাহৰ কৃতজ্ঞতা আৰু আনুগত্যৰ পৰা বিমুখ হৈ যায় আৰু অহংকাৰ কৰি আঁতৰি যায়। যেতিয়া সি বেমাৰ আজাৰ আৰু দৰিদ্ৰতাৰ সন্মুখীন হয় তেতিয়া সি আল্লাহৰ দয়াৰ পৰা নিৰাশ হৈ যায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَیَسْـَٔلُوْنَكَ عَنِ الرُّوْحِ ؕ— قُلِ الرُّوْحُ مِنْ اَمْرِ رَبِّیْ وَمَاۤ اُوْتِیْتُمْ مِّنَ الْعِلْمِ اِلَّا قَلِیْلًا ۟
হে ৰাছুল! আহলে কিতাবসকলৰ মাজৰ পৰা কাফিৰসকলে আপোনাক ৰূহৰ বাস্তৱিকতা সম্পৰ্কে প্ৰশ্ন কৰে। এতেকে আপুনি সিহঁতক কৈ দিয়ক, ৰূহৰ প্ৰকৃত তথ্য আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনেও নাজানে। তোমালোকক আৰু গোটেই সৃষ্টিজগতক যি জ্ঞান দিয়া হৈছে সেয়া আল্লাহৰ জ্ঞানৰ তুলনাত নিচেই নগন্য।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَىِٕنْ شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِیْۤ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهٖ عَلَیْنَا وَكِیْلًا ۟ۙ
হে ৰাছুল! আমি অহীৰ জৰিয়তে আপোনাৰ প্ৰতি যি অৱতীৰ্ণ কৰিছো, সেয়া ইচ্ছা কৰিলে পুথি তথা অন্তৰৰ পৰা মচি দিব পাৰো। তেতিয়া আপুনি সেইবোৰ উদ্ধাৰ কৰিবলৈ কোনো সহায়ক বিচাৰি নাপাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• في الآيات دليل على شدة افتقار العبد إلى تثبيت الله إياه، وأنه ينبغي له ألا يزال مُتَمَلِّقًا لربه أن يثبته على الإيمان.
উক্ত আয়াতবোৰত প্ৰমাণ পোৱা গ'ল যে, আল্লাহে যাতে বান্দাক দৃঢ় তথা অটল ৰাখে ইয়াৰ প্ৰতি বান্দা অত্যন্ত অমুখাপেক্ষী। তথা বান্দাই সদায় আল্লাহৰ ওচৰত দুআ কৰা উচিত যে, তেওঁ যেন তাক ঈমানৰ ওপৰত দৃঢ় ৰাখে।
• عند ظهور الحق يَضْمَحِل الباطل، ولا يعلو الباطل إلا في الأزمنة والأمكنة التي يكسل فيها أهل الحق.
সত্য প্ৰকাশ পোৱাৰ লগে লগে অসত্য বিলুপ্ত হয়। আৰু অসত্য সেই সময়তেই আৰু সেই স্থানতেই আত্মপ্ৰকাশ কৰে, য’ত সত্যবাদীসকলে অৱহেলা কৰে।
• الشفاء الذي تضمنه القرآن عام لشفاء القلوب من الشُّبَه، والجهالة، والآراء الفاسدة، والانحراف السيئ والمقاصد السيئة.
কোৰআনত যি প্ৰতিষেধক আছে, সেয়া হৈছেঃ সন্দেহ, মুৰ্খতা, ভ্ৰান্ত ধাৰণা, কুসংস্কাৰ আৰু বেয়া উদ্দেশ্য আদিৰ।
• في الآيات دليل على أن المسؤول إذا سئل عن أمر ليس في مصلحة السائل فالأولى أن يعرض عن جوابه، ويدله على ما يحتاج إليه، ويرشده إلى ما ينفعه.
উক্ত আয়াতবোৰত এই কথাৰো প্ৰমাণ আছে যে, যদি কোনো ব্যক্তিয়ে এনেকুৱা কোনো প্ৰশ্ন কৰে যি প্ৰশ্নত তাৰ বাবে কোনো কল্যাণ নাই, তেনেক্ষেত্ৰত এনেকুৱা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ নিদিয়াই ভাল, আৰু তাক সেই দিশত মাৰ্গদৰ্শন কৰা উচিত যিটো তাৰ বাবে আৱশ্যক, লগতে সেইসমূহ বিষয় জনাই দিয়া উচিত যিবোৰ তাৰ বাবে লাভদায়ক।
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫