ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِیْهِمْ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَنْ كَانَ یَرْجُوا اللّٰهَ وَالْیَوْمَ الْاٰخِرَ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَلَّ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیْدُ ۟۠
এই উত্তম আদৰ্শ তেৱেঁই পালন কৰিব, যিয়ে পৃথিৱী আৰু পৰকালত আল্লাহৰ পৰা কল্যাণ আশা কৰে। আনহাতে যিয়ে এই উত্তম আদৰ্শৰ পৰা মুখ ঘূৰাই লব তেন্তে জানি থোৱা! নিশ্চয় আল্লাহ তেওঁৰ বান্দাসকলৰ পৰা অমুখাপেক্ষী। সিহঁতৰ আজ্ঞা পালনৰ প্ৰতি তেওঁ মুখাপেক্ষী নহয়। তেওঁ সকলো সময়তে প্ৰশংসনীয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عَسَی اللّٰهُ اَنْ یَّجْعَلَ بَیْنَكُمْ وَبَیْنَ الَّذِیْنَ عَادَیْتُمْ مِّنْهُمْ مَّوَدَّةً ؕ— وَاللّٰهُ قَدِیْرٌ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
হে মুমিনসকল! এয়া কোনো ডাঙৰ কথা নহয় যে, আল্লাহে তোমালোকৰ আৰু সেইসকল কাফিৰৰ মাজত মুহাব্বত সৃষ্টি কৰি দিব যিসকলৰ সৈতে তোমালোকে শত্ৰুতা পোষণ কৰা। এই উপায়ে যে, তেওঁ সিহঁতক ইছলামৰ পথ দেখুৱাই দিব, ফলত সিহঁত তোমালোকৰ ইছলামী ভাই হৈ যাব। আৰু আল্লাহ মহাক্ষমতাৱান। তেওঁ সিহঁতৰ অন্তৰ ঈমানৰ ফালে ঘূৰাই দিবলৈ সক্ষম। নিশ্চয় আল্লাহ তেওঁৰ তাওবাকাৰী (ক্ষমা প্ৰাৰ্থনাকাৰী) বান্দাসকলৰ প্ৰতি ক্ষমাশীল, আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতি দয়ালু।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَا یَنْهٰىكُمُ اللّٰهُ عَنِ الَّذِیْنَ لَمْ یُقَاتِلُوْكُمْ فِی الدِّیْنِ وَلَمْ یُخْرِجُوْكُمْ مِّنْ دِیَارِكُمْ اَنْ تَبَرُّوْهُمْ وَتُقْسِطُوْۤا اِلَیْهِمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِیْنَ ۟
আল্লাহে তোমালোকক সিহঁতৰ লগত ভাল ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ তথা সিহঁতৰ মাজত ন্যায় কৰিবলৈ অৰ্থাৎ সিহঁতক সিহঁতৰ অধিকাৰ দিবলৈ নিষেধ নকৰে, যিসকলে তোমালোকৰ সৈতে ইছলামৰ কাৰণে যুদ্ধ কৰা নাই আৰু তোমালোকক তোমালোকৰ ঘৰৰ পৰা বহিষ্কাৰো কৰা নাই। নিশ্চয় আল্লাহে সেইসকল ন্যায়কাৰীক ভাল পায়, যিসকলে স্বয়ং নিজৰ আৰু নিজ পৰিয়ালৰ তথা আত্মীয়ৰ লগত ন্যায় কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّمَا یَنْهٰىكُمُ اللّٰهُ عَنِ الَّذِیْنَ قَاتَلُوْكُمْ فِی الدِّیْنِ وَاَخْرَجُوْكُمْ مِّنْ دِیَارِكُمْ وَظَاهَرُوْا عَلٰۤی اِخْرَاجِكُمْ اَنْ تَوَلَّوْهُمْ ۚ— وَمَنْ یَّتَوَلَّهُمْ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟
বৰং আল্লাহে তোমালোকক সেইসকল লোকৰ সৈতে বন্ধুত্ব কৰিবলৈ নিষেধ কৰে, যিসকলে তোমালোকৰ লগত তোমালোকৰ ঈমানৰ কাৰণে যুদ্ধ কৰিছিল, আৰু তোমালোকক তোমালোকৰ ঘৰৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰিছিল তথা তোমালোকক বহিষ্কাৰ কৰাত সহায় কৰিছিল, এনেকুৱা লোকৰ সৈতে তোমালোকক বন্ধুত্ব কৰিবলৈ নিষেধ কৰা হৈছে। এতেকে তোমালোকৰ মাজৰ যিসকলে এনেকুৱা লোকৰ লগত বন্ধুত্ব কৰিব তেন্তে (জানি থোৱা) সিহঁতেই নিজৰ ওপৰত অত্যাচাৰকাৰী। কিয়নো সিহঁতে আল্লাহৰ আদেশৰ বিৰোধিতা কৰি নিজকে ধংসৰ স্থানত নিক্ষেপ কৰিছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِذَا جَآءَكُمُ الْمُؤْمِنٰتُ مُهٰجِرٰتٍ فَامْتَحِنُوْهُنَّ ؕ— اَللّٰهُ اَعْلَمُ بِاِیْمَانِهِنَّ ۚ— فَاِنْ عَلِمْتُمُوْهُنَّ مُؤْمِنٰتٍ فَلَا تَرْجِعُوْهُنَّ اِلَی الْكُفَّارِ ؕ— لَا هُنَّ حِلٌّ لَّهُمْ وَلَا هُمْ یَحِلُّوْنَ لَهُنَّ ؕ— وَاٰتُوْهُمْ مَّاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— وَلَا جُنَاحَ عَلَیْكُمْ اَنْ تَنْكِحُوْهُنَّ اِذَاۤ اٰتَیْتُمُوْهُنَّ اُجُوْرَهُنَّ ؕ— وَلَا تُمْسِكُوْا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَسْـَٔلُوْا مَاۤ اَنْفَقْتُمْ وَلْیَسْـَٔلُوْا مَاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— ذٰلِكُمْ حُكْمُ اللّٰهِ ؕ— یَحْكُمُ بَیْنَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌ حَكِیْمٌ ۟
হে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণকাৰী আৰু তেওঁৰ চৰীয়তৰ প্ৰতি আমলকাৰীসকল! যেতিয়া তোমালোকৰ ওচৰত মুমিনা মহিলাসকলে কুফুৰৰ ভূমিৰ পৰা ঈমানৰ ভূমিলৈ হিজৰত কৰি আহে তেতিয়া সিহঁতৰ ঈমানৰ সত্যতা পৰীক্ষা কৰিবা। আল্লাহে সিহঁতৰ ঈমান সম্পৰ্কে অধিক জ্ঞাত। সিহঁতৰ অন্তৰৰ কোনো খবৰ তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। যদি পৰীক্ষাৰ পিছত সিহঁতৰ ঈমানৰ সত্যতা প্ৰকাশ পায় আৰু তোমালোকে গম পোৱা যে, সিহঁত প্ৰকৃত মুমিন তেন্তে সিহঁতক সিহঁতৰ কাফিৰ স্বামীৰ ওচৰলৈ ওভোতাই নপঠাবা। মুমিনা মহিলাৰ নিকাহ কাফিৰৰ লগত বৈধ নহয়। আৰু কাফিৰসকলৰ বাবেও বৈধ নহয় মুমিনা নাৰীক বিবাহ পাশত আৱদ্ধ কৰোৱা। এতেকে সিহঁতৰ স্বামীসকলক মোহৰৰ বাবত খৰচ হোৱা ধন ঘূৰাই দিয়া। হে মুমিনসকল! তোমালোকৰ বাবে কোনো পাপ নহ'ব, যদি তোমালোকে সিহঁতৰ ইদ্দত পাৰ হোৱাৰ পিছত সিহঁতক বিবাহ কৰোৱা, আৰু সিহঁতক সিহঁতৰ মোহৰ আদায় দিয়া। আনহাতে যাৰ স্ত্ৰী কাফিৰা বা ইছলাম ত্যাগ কৰিছে, তেনেকুৱা স্ত্ৰীক বিবাহ পাশত নাৰাখিবা। কিয়নো তাইৰ ঈমান শেষ হৈ যোৱাৰ লগে লগে বিবাহ বিচ্ছেদ হৈ গৈছে। সেয়ে কাফিৰসকলৰ পৰা ইছলাম ত্যাগ কৰা নিজৰ স্ত্ৰীৰ মোহৰ বিচাৰিবা, যিবোৰ তুমি তাইৰ বাবে খৰচ কৰিছিলা। এইদৰে সিহঁতেও সিহঁতৰ ইছলাম গ্ৰহণকাৰীণী স্ত্ৰীসকলৰ মোহৰ বিচৰা উচিত। এইটো (তোমালোকৰ আৰু সিহঁতৰ তৰফৰ পৰা মোহৰ ঘূৰাই পোৱাৰ আবেদন কৰা বিধানটো হৈছে) আল্লাহৰ আদেশ। তেওঁ তোমালোকৰ মাজত যি ইচ্ছা নিৰ্ণয় কৰে। আল্লাহ তেওঁৰ বান্দাসকলৰ পৰিস্থিতি আৰু কৰ্ম সম্পৰ্কে সম্যক অৱগত। তেওঁৰ পৰা কোনো বিষয় গোপন নহয়। বান্দাসকলৰ বাবে চৰীয়ত প্ৰণয়ন কৰাত তেওঁ মহাপ্ৰজ্ঞাময়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنْ فَاتَكُمْ شَیْءٌ مِّنْ اَزْوَاجِكُمْ اِلَی الْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَاٰتُوا الَّذِیْنَ ذَهَبَتْ اَزْوَاجُهُمْ مِّثْلَ مَاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذِیْۤ اَنْتُمْ بِهٖ مُؤْمِنُوْنَ ۟
আৰু যদি এনেকুৱা হয় যে, তোমালোকৰ কিছুমান স্ত্ৰী ইছলাম বৰ্জন কৰি কাফিৰ বিলাকৰ ওচৰলৈ গুচি যায় আৰু তোমালোকে কাফিৰসকলৰ পৰা সিহঁতৰ মোহৰ ঘূৰাই বিচৰা কিন্তু সিহঁতে ঘূৰাই দিবলৈ মান্তি নহয়, তেন্তে তোমালোকে কাফিৰসকলৰ পৰা গনিমত স্বৰূপে পোৱা সম্পদৰ পৰা ইছলাম বৰ্জন কৰি ঘূৰি যোৱা স্ত্ৰীসকলৰ পতিসকলক সিহঁতৰ মোহৰৰ পৰিমাণ ধন আদায় দিবা। এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুবোৰৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা, যাৰ প্ৰতি তোমালোকে ঈমান পোষণ কৰিছা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• في تصريف الله القلب من العداوة إلى المودة، ومن الكفر إلى الإيمان إشارة إلى أن قلوب العباد بين إصبعين من أصابعه سبحانه، فليطلب العبد منه الثبات على الإيمان.
অন্তৰক বিদ্বেষৰ পৰা বন্ধুত্বৰ ফালে আৰু ঈমানৰ পৰা কুফুৰীৰ ফালে ঘূৰাই দিয়া সম্পৰ্কে আল্লাহৰ বাণীয়ে এই কথাৰ ইংগিত বহন কৰে যে, বান্দাৰ অন্তৰ আল্লাহৰ দুই আঙুলিৰ মাজত থাকে। গতিকে বান্দাসকলে আল্লাহৰ ওচৰত ঈমানৰ প্ৰতি অবিচল থকাৰ প্ৰাৰ্থনা কৰা উচিত।
• التفريق في الحكم بين الكفار المحاربين والمسالمين.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫