ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊߛߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلصَّٰبِـِٔينَ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Həqiqətən bu ümmətdən və həmçinin Muhəmmədin (ona Allahın salavatı və salamı olsun) peyğəmbər göndərilməzdən əvvəlki keçmiş ümmətlərdən iman edən yəhudi, nəsrani və Allaha və axirət gününə iman gətirmiş peyğəmbərlərin bəzi tərəfdarlarından olan sabiilərin mükafatları Rəbbinin yanındadır. Axirət də onları qarşılayacaq şeylərə görə onların nə bir qorxusu olar, nə də ki, dünyada ikən əldə edə bilmədikləri şeylərə görə onlar bir hüzün görərlər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
Bir zaman sizdən Allaha və rasullarına iman gətirəsiniz deyə ağır bir əhd aldığımızı xatırlayın. Sizi əhdə əməl etməməkdən qorxudub çəkindirnək, sizə göndərdiyimiz Tövrata səhlənkar və tənbəlliklə deyil, əksinə, ondan möhkəm tutunmaq, içindəkiləri isə qoruyub (və ya əzbərləyib) tədəbbür etməyiniz üçün dağı başınız üstünə qaldırdıq ki, bəlkə, bunun səbəbi ilə Uca
Allahın əzabından çəkinəsiniz.
Allahın əzabından çəkinəsiniz.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ تَوَلَّيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَۖ فَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ لَكُنتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Siz isə sizdən ağır bir əhd alındıqdan sonra üz döndərib Allaha asi oldunuz. Əgər Allah lütfü ilə sizi bağışlayıb rəhməti ilə tövbənizi qəbul etməsəydi, üz döndərib Allaha asi olduğunuza görə mütləq ziyana uğrayanlardan olardınız.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلَّذِينَ ٱعۡتَدَوۡاْ مِنكُمۡ فِي ٱلسَّبۡتِ فَقُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ
Şübhəsiz ki, bablarınızın xəbərindən sizin məlumatınız vardır. Belə ki, onlara şənbə günü ov etmək haram edildiyi halda şənbə günündən əvvəl torları suya salıb bazar günü sudan çıxardaraq hiyləgərlik etdilər. Və bununla onlara qoyulan hədləri aşdılar. Allah da onları belə hiyləgərlik edənləri əməllərinin müqabili olaraq mənfur meymunlara çevirdi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَجَعَلۡنَٰهَا نَكَٰلٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهَا وَمَا خَلۡفَهَا وَمَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ
Biz həddi aşan bu kənd sakinlərini qonşu kəndlərdə yaşayanlar və sonradan gələn insanlar üçün ibrət etdik ki, heç kəs bir daha onların etdikləri kimi edib Allahın əzabına düçar olmasın. Biz bunu Allahın əzabından və həmçinin Onun hədlərini aşanlardan intiqam alacağından qorxan müttəqilərdən ötrü nəsihət olsun deyə etdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تَذۡبَحُواْ بَقَرَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَتَّخِذُنَا هُزُوٗاۖ قَالَ أَعُوذُ بِٱللَّهِ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
Babalarınızla Musa (Aleyhis-salam) arasında baş vermiş əhvalatı yadınıza salın. Belək ki, Musa Allahın onlara hər hansı bir inək kəsmələrini əmr etdiyini xəbər verdikdə, onlar inək kəsməyə tələsmək əvəzinə, inadkarlıqla: "Sən bizə istehza edirsən" –dedilər. Musa isə cavabında onlara: "Allah adından yalan söyləyib, insanlara istehza etməkdən Allaha sığınıram!"– dedi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا فَارِضٞ وَلَا بِكۡرٌ عَوَانُۢ بَيۡنَ ذَٰلِكَۖ فَٱفۡعَلُواْ مَا تُؤۡمَرُونَ
Onlar Musaya dedilər: "Rəbbinə dua et ki, kəsilməsini əmr etdiyi inəyin nə cür inək olduğunu bizə bildirsin!". Musa onlara dedi: "Allah buyurur ki, o, nə qoca, nə də cavan olmayan, lakin bunların ikisinin arasında olan orta yaşlı bir inəkdir. Rəbbinizin əmrini yerinə yetirməyə tələsin!".
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا لَوۡنُهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ صَفۡرَآءُ فَاقِعٞ لَّوۡنُهَا تَسُرُّ ٱلنَّٰظِرِينَ
Onlar bu mübahisələrinə davam edərək Musaya (Aleyhis-salam) "Rəbbinə dua et ki, onun rəngini də bizə bildirsin!" - deyib işlərini bir az da çətinləşdirdilər. Musa isə cavabında onlara: "Allah onun tünd sarı rəngli və görənləri heyran edən bir inək olduğunu buyurur" –dedi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الحُكم المذكور في الآية الأولى لِمَا قبل بعثة النبي صلى الله عليه وسلم، وأما بعد بعثته فإن الدين المَرْضِيَّ عند الله هو الإسلام، لا يقبل غيره، كما قال الله تعالى: ﴿ وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْه ﴾ (آل عمران: 85).
• Birinci ayədə qeyd edilən hökm Peyğəmbərimiz (ona Allahın salavatı və salamı olsun) göndərilməzdən əvvəlki vaxta aid idi. Amma göndərildikdən sonra İslam dini Allahın razı olduğu və ondan başqasının qəbul edilmədiyi bir din olmuşdur. Necə ki Uca Allah buyurur: (Kim islamdan başqa bir din ardınca gedərsə, (o din) heç vaxt ondan qəbul olunmaz və o şəxs axirətdə zərər çəkənlərdən olar!) Ali İmran: 85.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊߛߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫