ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߓߏ߬ߛߟߌ߬ߟߊ ߟߎ߬ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲

ən-Naziat

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:

التذكير بالله واليوم الآخر.

Allahı və Axirət gününü xatırlatmaq.

---

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 1

وَٱلنَّٰزِعَٰتِ غَرۡقٗا

Uca Allah kafirlərin canını zorla və amansızcasına alan mələklərə and içir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 2

وَٱلنَّٰشِطَٰتِ نَشۡطٗا

Uca Allah möminlərin canını rahatlıqla və asanlıqla alan mələklərə and içir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 3

وَٱلسَّٰبِحَٰتِ سَبۡحٗا

Uca Allah Öz əmri ilə göydən yerə enən mələklərə and içir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 4

فَٱلسَّٰبِقَٰتِ سَبۡقٗا

Uca Allah Öz buyuruqlarını yerinə yetirməkdə bir-birini ötən mələklərə and içir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 5

فَٱلۡمُدَبِّرَٰتِ أَمۡرٗا

Uca Allah əzəldən yazdığı qəza və qədərə müvafiq olan əmrlərini yerinə yetirən mələklərə - məsələn, qulların əməllərini qeydə almaq üçün müvəkkəl edilmiş mələklərə and içir. Allah, məxluqatı hesaba çəkəcəyinə və əməllərinin əvəzini verəcəyinə dair bu mələklərə and içir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 6

يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلرَّاجِفَةُ

İlk sur üfürüləcəyi gün yer lərzəyə gələcək.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 7

تَتۡبَعُهَا ٱلرَّادِفَةُ

Bu üfürülmənin ardından ikinci kərə sura üfürüləcək.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 8

قُلُوبٞ يَوۡمَئِذٖ وَاجِفَةٌ

Qiyamət günü kafirlərin və fasiqlərin qəlbi qorxu içində olacaq.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 9

أَبۡصَٰرُهَا خَٰشِعَةٞ

Onların gözlərində zəlillik əlaməti görünəcək.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 10

يَقُولُونَ أَءِنَّا لَمَرۡدُودُونَ فِي ٱلۡحَافِرَةِ

Halbuki, onlar deyərdilər: "Yəni biz öldükdən sonra yenidən həyata qaytarılacağıq?!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 11

أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا نَّخِرَةٗ

Sümüklərimiz çürüyüb yox olduqdan sonra gerimi qaytarılacağıq?!"

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 12

قَالُواْ تِلۡكَ إِذٗا كَرَّةٌ خَاسِرَةٞ

Onlar dedilər: "Əgər biz qayıtsaq, bu, ziyanlı, həm də sahibini aldadan bir qayıdış olar".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 13

فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ

Yenidən dirilmə olduqca sadə bir işdir. Belə ki, bu, sura üfürməyə müvəkkəl edilmiş mələyin bircə dəfə sura üfürməsi ilə baş verəcəkdir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 14

فَإِذَا هُم بِٱلسَّاهِرَةِ

O vaxt yerin altındakı ölülərin hamısı dirilib dərhal yerin səthinə çıxacaqlar.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 15

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Musanın öz Rəbbi ilə, habelə, öz düşməni Fironla olan əhvalatı sənə gəlib çatdımı?!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 16

إِذۡ نَادَىٰهُ رَبُّهُۥ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوًى

O zaman Rəbbi onu pak Tuva vadisində səsləyib demişdi:

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• التقوى سبب دخول الجنة.

Allahdan qorxmaq Cənnətə daxil olmaq üçün səbəbdir.

• تذكر أهوال القيامة دافع للعمل الصالح.

Qiyamət günü baş verəcək dəhşətli hadisələri xatırlamaq insanı yaxşı işlər görməyə sövq etdirən amildir.

• قبض روح الكافر بشدّة وعنف، وقبض روح المؤمن برفق ولين.

Kafirin canının zorla və amansızcasına, möminin canının isə mülayim və rahat şəkildə alınması.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 17

ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ

Allah Musaya belə buyurdu: "Fironun yanına get! Həqiqətən də, o, zülm və təkəbbürlükdə həddi aşmışdır".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 18

فَقُلۡ هَل لَّكَ إِلَىٰٓ أَن تَزَكَّىٰ

"Ona de: "Ey Firon! Küfrdən və günahlardan təmizlənmək istəyirsənmi?"

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 19

وَأَهۡدِيَكَ إِلَىٰ رَبِّكَ فَتَخۡشَىٰ

Səni, səni yaradan və sənin qeydinə qalan Rəbbinə tərəf yönəldimmi ki, Ondan qorxub Onu razı salacaq əməllər edəsən və Onu qəzəbə gətirəcək işlərdən çəkinəsən?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 20

فَأَرَىٰهُ ٱلۡأٓيَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰ

Musa (aleyhissəlam) Rəbbi tərəfindən göndərilmiş elçi olduğuna dəlalət edən ən əzəmətli əlaməti Firona göstərdi: bu da, əlin ağappaq olması və əsanın ilana çevrilməsidir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 21

فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ

Firon isə sadəcə bu əlamətləri yalan saydı və Musanın (aleyhissəlam) ona əmr etdiyinə asi oldu.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 22

ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ

Sonra asilik edərək və haqdan üz döndərərək, Musanın -Aleyhissəlam- təbliğ etdiyinə iman gətirməkdən üz çevirdi.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 23

فَحَشَرَ فَنَادَىٰ

Öz qövmünü və tabeçiliyində olanları bir yerə toplayıb, Musaya - Aleyhissəlam- qalib gəlmək üçün onlara belə səsləndi:

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 24

فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ

"Sizin uca rəbbiniz mənəm. Odur ki, siz məndən başqasına itaət etməməlisiniz".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 25

فَأَخَذَهُ ٱللَّهُ نَكَالَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَٱلۡأُولَىٰٓ

Elə buna görə də Allah onu bu dünyada dənizdə qərq etməklə, axirətdə də, ən şiddətli əzaba düçar etməklə cəzalandırdı.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 26

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰٓ

Həqiqətən də, dünyada və axirətdə Firona verdiyimizi cəzada Allahdan qorxan kimsə üçün ibrət vardır. Məhz beləsi ibrətlərdən fayda götürər.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 27

ءَأَنتُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَمِ ٱلسَّمَآءُۚ بَنَىٰهَا

Ey yenidən dirilməni yalan sayanlar! Allah üçün sizin yaradılışınız çətindir, yoxsa möhkəm qurduğu göyün?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 28

رَفَعَ سَمۡكَهَا فَسَوَّىٰهَا

Allah onun səmtini yüksəyə doğru ucaltmış və onu heç biri çatı, heç bir yarığı və heç bir qüsuru olmadığı şəkildə, dümdüz yaratmışdır.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 29

وَأَغۡطَشَ لَيۡلَهَا وَأَخۡرَجَ ضُحَىٰهَا

Günəş batdıqda göyü zülmətə bürüyər, günəş çıxdıqda isə onun nurlandırar.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 30

وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ

Allah göyü yaratdıqdan sonra yeri döşədi və orada faydalı şeylər yaratdı.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 31

أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا

Orada axar bulaqlar yaratdı, habelə, heyvanların yemlənməsi üçün bitkilər yetişdirdi.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 32

وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا

Dağları da yerə möhkəm yerləşdirdi.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 33

مَتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

Ey insanlar! Bütün bunlar sizin və sizin heyvanlarınızın faydalanması üçündür. Bunların hamısını (heçdən) yaradan Allah, onları yenidən yaratmağa aciz deyildir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 34

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلطَّآمَّةُ ٱلۡكُبۡرَىٰ

Dəhşəti hər şeyi bürüyəcək ikinci sur üfürüləcəyi və qiyamət qopacağı zaman -

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 35

يَوۡمَ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا سَعَىٰ

O gün insan dünyada etdiyi xeyir və ya şər əməlləri xatırlayacaq.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 36

وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِمَن يَرَىٰ

Cəhənnəm də gətirilib onu görə bilən hər kəsə göstəriləcəkdir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 37

فَأَمَّا مَن طَغَىٰ

Azğınlıqda həddini aşmış kimsəyə gəlincə,

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 38

وَءَاثَرَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Fani dünya həyatını əbədi axirət həyatından üstün tutmuşsa,

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 39

فَإِنَّ ٱلۡجَحِيمَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ

Şübhəsiz ki, onun qərar tutacağı yer atəş olacaqdır.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 40

وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ

Rəbbinin hüzurunda duracağından qorxan və Allahın haram buyurduqlarını nəfsinə yasaq edən kimsəyə gəldikdə isə, həqiqətən də, onun qərar tutacağı yer Cənnət olacaqdır.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 41

فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ

Rəbbinin hüzurunda duracağından qorxan və Allahın haram buyurduqlarını nəfsinə yasaq edən kimsəyə gəldikdə isə, həqiqətən də, onun qərar tutacağı yer Cənnət olacaqdır.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 42

يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَا

Ey Peyğəmbər! Öldükdən sonra yenidə dirilməni yalan hesab edənlər səndən: "Qiyamət nə zaman qopacaq?" – deyə soruşurlar.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 43

فِيمَ أَنتَ مِن ذِكۡرَىٰهَآ

Bu haqda sənin bildiyin bir şey yoxdur ki, onlara nə isə bildirəsən. Bunun sənə aid olan bir şey deyil. Sənə aid olan, yalnız o gün üçün hazırlıq görməyindir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 44

إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ

Qiyamətin qopacağı vaxtı dəqiqliyi ilə bilmək təkcə sənin Rəbbinə aiddir.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 45

إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا

Sən sadəcə qiyamət qopacağından qorxan kimsəni xəbərdar edənsən. Çünki yalnız beləsi sənin xəbərdarlığından faydalana bilər.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 46

كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَهَا لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا عَشِيَّةً أَوۡ ضُحَىٰهَا

Onlar qiyamətin qopacağını öz gözləri ilə gördükləri zaman, dünya həyatlarında sadəcə bir günün axşamını və ya onun səhərini yaşadıqlarını güman edəcəklər.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• وجوب الرفق عند خطاب المدعوّ.

Allahın dininə dəvət olunan kimsəyə xitab etdikdə mülayim davranmağın vacib olması.

• الخوف من الله وكفّ النفس عن الهوى من أسباب دخول الجنة.

Allahdan qorxmaq və nəfsi istəklərdən saxlamaq, Cənnətə aparan səbəblərdəndir.

• علم الساعة من الغيب الذي لا يعلمه إلا الله.

Qiyamətin nə zaman qopacağı, yalnız Allahın bildiyi qeyb elminə aiddir.

• بيان الله لتفاصيل خلق السماء والأرض.

Allahın göyü və yeri necə yaratdığını təfsilatlı şəkildə izah etməsi.