ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَلَئِن مُّتُّمۡ أَوۡ قُتِلۡتُمۡ لَإِلَى ٱللَّهِ تُحۡشَرُونَ
ហើយប្រសិនបើពួកអ្នកស្លាប់នៅក្នុងស្ថានភាពណាក៏ដោយនៃការស្លាប់របស់ពួកអ្នក ឬក៏ពួកអ្នកត្រូវបានគេសម្លាប់នោះ ពិតប្រាកដណាស់ពួកអ្នកទាំងអស់គ្នានឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដើម្បីទ្រង់នឹងធ្វើការតបស្នងទៅលើទង្វើរបស់ពួកអ្នក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَبِمَا رَحۡمَةٖ مِّنَ ٱللَّهِ لِنتَ لَهُمۡۖ وَلَوۡ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ ٱلۡقَلۡبِ لَٱنفَضُّواْ مِنۡ حَوۡلِكَۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ وَشَاوِرۡهُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِۖ فَإِذَا عَزَمۡتَ فَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَوَكِّلِينَ
ជាការពិតណាស់ ដោយសារក្តីមេត្តាករុណាដ៏ធំធេងពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺរូបអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានធ្វើអត្តចរិតទន់ភ្លន់ជាមួយបណ្តាសហការីរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើអ្នកធ្វើអាកប្បកិរិយាកោងកាចទាំងក្នុងពាក្យសំដីនិងទង្វើរបស់អ្នក ហើយមានចិត្តរឹងរូសវិញនោះ ពួកគេនឹងរត់ចេញពីអ្នកជាមិនខានឡើយ។ ដូចនេះ ចូរអ្នកអធ្យាស្រ័យឲ្យពួកគេចំពោះការខ្វះខាតរបស់ពួកគេមកលើអ្នក ហើយចូរអ្នកសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះឲ្យពួកគេ និងសុំយោបល់ពីពួកគេក្នុងកិច្ចការដែលត្រូវការពិគ្រោះយោបល់។ ហើយនៅពេលដែលអ្នកបានសមេ្រចចិត្ដធ្វើអ្វីមួយបន្ទាប់ពីបានពិគ្រោះយោបល់គ្នាហើយនោះ ចូរអ្នកប្រគល់កិច្ចការនោះទៅអល់ឡោះនិងទុកចិត្ដលើទ្រង់ចុះ។ ពិតណាស់ អល់ឡោះស្រឡាញ់បណ្តាអ្នកដែលប្រគល់ការទុកចិត្តលើទ្រង់ ដោយទ្រង់នឹងចង្អុលពួកគេហើយនិងគាំទ្រដល់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن يَنصُرۡكُمُ ٱللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمۡۖ وَإِن يَخۡذُلۡكُمۡ فَمَن ذَا ٱلَّذِي يَنصُرُكُم مِّنۢ بَعۡدِهِۦۗ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
ប្រសិនបើអល់ឡោះគាំទ្រពួកអ្នកដោយការផ្ដល់ជំនួយនិងជួយពួកអ្នកនោះ ពិតណាស់គ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះពួកអ្នកបានឡើយទោះបីជាមនុស្សទាំងអស់នៅលើផែនដីនេះប្រមូលផ្តំគ្នាវាយសម្រុកមកលើពួកអ្នកក៏ដោយ។ ហើយប្រសិនបើទ្រង់បោះបង់ការជួយគាំទ្រដល់ពួកអ្នក ហើយទុកពួកអ្នកឲ្យពួកអ្នកដោះស្រាយខ្លួនឯងនោះ ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចជួយពួកអ្នកក្រោយពីទ្រង់បានបោះបង់ចោលពួកហើយនោះដែរ ដោយសារជោគជ័យទាំងឡាយគឺស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ទ្រង់តែមួយគត់។ ហើយចូរឲ្យបណ្តាអ្នកមានជំនឿប្រគល់ការទុកចិត្តលើអល់ឡោះដោយមិនត្រូវប្រគល់ការទុកចិត្តលើនរណាម្នាក់ក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَغُلَّۚ وَمَن يَغۡلُلۡ يَأۡتِ بِمَا غَلَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
អំពើក្បត់មិនសាកសមចំពោះព្យាការីណាម្នាក់ក្នុងចំណោមបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយ ដោយគេយកអ្វីមួយនៃទ្រព្យជ័យភណ្ឌក្រៅពីអ្វីដែលអល់ឡោះបានកំណត់ឲ្យគាត់នោះនោះឡើយ។ ហើយជនណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកអ្នកបានក្បត់ដោយយកអ្វីមួយអំពីទ្រព្យជ័យភណ្ឌនោះ គេនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មដោយត្រូវគេបកអាក្រាតរឿងនោះនៅថ្ងៃបរលោក ដោយបុគ្គលនោះនឹងដើរមកដោយស្ពាយអ្វីដែលគេបានយកនោះដើរកាត់ពីមុខម៉ាខ្លូកទាំងអស់។ ក្រោយមក បុគ្គលគ្រប់រូបនឹងត្រូវបានគេតបស្នងទៅលើអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្តយ៉ាងពេញលេញដោយមិនឲ្យខ្វះបន្តិចឡើយ ហើយពួកគេមិនត្រូវបានបំពានដោយបន្ថែមទង្វើអាក្រក់ឲ្យពួកគេ ហើយក៏មិនឲ្យបាត់បង់នូវទង្វើល្អរបស់ពួកគេនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَمَنِ ٱتَّبَعَ رِضۡوَٰنَ ٱللَّهِ كَمَنۢ بَآءَ بِسَخَطٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَمَأۡوَىٰهُ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
អ្នកដែលធ្វើតាមអ្វីដែលនាំឲ្យរូបគេទទួលបានការពេញចិត្តពីអល់ឡោះ ដូចជាការមានជំនឿនិងការសាងទង្វើកុសល ហើយនិងអ្នកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះ ព្រមទាំងបានប្រព្រឹត្តទង្វើអាក្រក់ គឺមិនស្មើគ្នាឡើយសម្រាប់អល់ឡោះ។ គេនឹងវិលត្រឡប់មកវិញដោយទទួលនូវការខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំងពីអល់ឡោះ ហើយកន្លែងរស់នៅសម្រាប់គេគឺនរកជើហាន់ណាំ ហើយវាជាកន្លែងវិលត្រឡប់ និងជាទីជម្រកដ៏អាក្រក់បំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هُمۡ دَرَجَٰتٌ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
អ្នកទាំងនោះមានឋានៈខុសគ្នាទាំងនៅលើលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ហើយអល់ឡោះមហាឃើញនូវអ្វីដែលពួកគេប្រព្រឹត្ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់បុគ្គលគ្រប់រូបទៅតាមទង្វើរបស់គេដែលបានសាង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَقَدۡ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ إِذۡ بَعَثَ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَيُزَكِّيهِمۡ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានប្រទាននូវឧបការគុណឲ្យបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ និងបានធ្វើល្អទៅកាន់ពួកគេ ដោយទ្រង់បានតែងតាំងពីក្នុងចំណោមពួកគេនូវអ្នកនាំសារម្នាក់អំពីជាតិសាសន៍របស់ពួកគេ ដោយអ្នកនាំសារនោះបានសូត្រគម្ពីរគួរអានឲ្យពួកគេស្តាប់ និងជម្រះសម្អាតពួកគេពីប្រការស្ហ៊ីរិកនិងអត្តចរិតស្មោគគ្រោក ហើយបានបង្រៀនគម្ពីរគួរអាន និងស៊ុណ្ណះ(មាគ៌ាព្យាការី)ដល់ពួកគេ ខណៈដែលមុនពេលដែលអល់ឡោះបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារនេះមក ពួកគេស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងយ៉ាងច្បាស់លាស់ ចាកឆ្ងាយពីការចង្អុលបង្ហាញនិងការទូន្មាន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَمَّآ أَصَٰبَتۡكُم مُّصِيبَةٞ قَدۡ أَصَبۡتُم مِّثۡلَيۡهَا قُلۡتُمۡ أَنَّىٰ هَٰذَاۖ قُلۡ هُوَ مِنۡ عِندِ أَنفُسِكُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ហេតុអ្វីបានជានៅពេលដែលពួកអ្នក(ឱបណ្ដាអ្នកមានជំនឿ)ទទួលរងគ្រោះថ្នាក់ ខណៈដែលពួកអ្នកទទួលបរាជ័យនៅក្នុងសង្គ្រាមអ៊ូហ៊ុទដោយមួយចំនួននៃពួកអ្នកត្រូវបានគេសម្លាប់ ដែលពួកអ្នកក៏បានធ្វើឲ្យសត្រូវរបស់ពួកអ្នកទទួលរងគ្រោះទ្វេដងនៃការស្លាប់និងការចាប់ជាឈ្លើយសឹកនៅក្នុងសង្គ្រាមហ្ពាទើរដែរ តែពួកអ្នកបែរជានិយាយថា: តើពួកយើងបានទទួលបរាជ័យនេះមកពីណា ខណៈដែលពួកយើងជាអ្នកដែលមានជំនឿហើយព្យាការីររបស់អល់ឡោះនៅក្នុងចំណោមពួកយើងទៀតនោះទៅវិញ? ចូរអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ អ្វីដែលពួកអ្នកទទួលបាននៃការបរាជ័យនោះ គឺដោយសារតែខ្លួនពួកអ្នកផ្ទាល់ ខណៈដែលពួកអ្នកបានខ្វែងយោបល់គ្នា និងបានល្មើសនឹង(បទបញ្ជា)អ្នកនាំសារ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មានអានុភាពលើអ្វីៗទាំងអស់។ ដូច្នេះ ទ្រង់នឹងជួយទៅចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ហើយទ្រង់នឹងបោះបង់ចោលជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• النصر الحقيقي من الله تعالى، فهو القوي الذي لا يحارب، والعزيز الذي لا يغالب.
• ជោគជ័យពិតប្រាកដនោះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ពិតណាស់ទ្រង់មហាខ្លាំងក្លា មហាខ្លាំងពូកែបំផុតដែលគ្មាននរណាអាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ។
• لا تستوي في الدنيا حال من اتبع هدى الله وعمل به وحال من أعرض وكذب به، كما لا تستوي منازلهم في الآخرة.
• មិនស្មើគ្នាឡើយនៅលើលោកិយរវាងស្ថានភាពអ្នកដែលដើរតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់អល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសល ហើយនិងស្ថានភាពអ្នកដែលងាកចេញពីការចង្អុលបង្ហាញរបស់អល់ឡោះ ហើយគ្មានជំនឿលើទ្រង់ទៀតនោះ។ ដូចគ្នាដែរ ឋានៈរបស់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោកក៏មិនស្មើគ្នាដែរ។
• ما ينزل بالعبد من البلاء والمحن هو بسبب ذنوبه، وقد يكون ابتلاء ورفع درجات، والله يعفو ويتجاوز عن كثير منها.
• ការសាកល្បងនិងគ្រោះមហន្តរាយដែលធ្លាក់លើខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះនោះ គឺដោយសារតែបាបកម្មរបស់គេដែលគេបានសាង។ ប៉ុន្តែការសាកល្បងនោះក៏អាចជាការលើកឋានៈរបស់គេផងដែរ។ ហើយអល់ឡោះបានអភ័យទោស និងអធ្យាស្រ័យចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកគេយ៉ាងច្រើន។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫