ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَلَقَدۡ ذَرَأۡنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ لَهُمۡ قُلُوبٞ لَّا يَفۡقَهُونَ بِهَا وَلَهُمۡ أَعۡيُنٞ لَّا يُبۡصِرُونَ بِهَا وَلَهُمۡ ءَاذَانٞ لَّا يَسۡمَعُونَ بِهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ كَٱلۡأَنۡعَٰمِ بَلۡ هُمۡ أَضَلُّۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ
ហើយជាការពិតណាស់ យើងបានបង្កើតភាគច្រើននៃពពួកជិន និងមនុស្សលោកសម្រាប់ដាក់ក្នុងនរកជើហាន់ណាំ ដោយសារតែយើងបានដឹងថា ពិតណាស់ ពួកគេនឹងសាងទង្វើរបស់ពួកដែលចូលឋាននរក។ ពួកគេមានចិត្ត តែពួកគេមិនយកវាមកពិចារណាដើម្បីដឹងថា តើអ្វីដែលនាំមកនូវផលប្រយោជន៍និងអ្វីដែលនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ចំពោះពួកគេឡើយ។ ពួកគេមានភ្នែក ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានយកភ្នែករបស់ពួកគេមើលសញ្ញាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះដែលមាននៅក្នុងខ្លួនរបស់ពួកគេនិងក្នុងពិភពលោកនេះ ដោយយកវាជាមេរៀននោះឡើយ។ ពួកគេមានត្រចៀក តែពួកគេមិនយកវាមកស្តាប់វាក្យខណ្ឌទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះ និងពិចារណាចំពោះអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានោះឡើយ។ ពួកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិបែបនេះ ពួកគេប្រៀបដូចជាសត្វពាហនៈដែលគ្មានសតិបញ្ញាដូច្នោះដែរ តែផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេគឺវង្វេងជាងសត្វពាហនៈទាំងនោះទៅទៀត។ ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលធ្វេសប្រហែសពីការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ហើយសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់មានព្រះនាមដ៏ល្អប្រពៃជាច្រើនដែលបង្ហាញទៅលើភាពខ្ពង់ខ្ពស់ និងភាពពេញលេញរបស់ទ្រង់។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកបួងសួងសុំពីអល់ឡោះតាមរយៈព្រះនាមទាំងនោះនូវអ្វីដែលពួកអ្នកចង់បាន ហើយចូរពួកអ្នកកោតសរសើរចំពោះទ្រង់ចុះ។ ហើយចូរពួកអ្នកបោះបង់ពួកដែលវង្វេងចេញពីការពិតពាក់ព័ន្ធនឹងព្រះនាមទាំងនេះ ដោយពួកគេចាត់ទុកវាសម្រាប់អ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ឬក៏បដិសេធវាអំពីទ្រង់ ឬក៏កែប្រែអត្ថន័យរបស់វា ឬក៏យកវាទៅប្រដូចនឹងអ្វីផ្សេងក្រៅពីទ្រង់។ យើងនឹងតបស្នងចំពោះពួកដែលវង្វេងចេញពីការពិតទាំងនោះនូវទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់បំផុតចំពោះអ្វីដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្ត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِمَّنۡ خَلَقۡنَآ أُمَّةٞ يَهۡدُونَ بِٱلۡحَقِّ وَبِهِۦ يَعۡدِلُونَ
ហើយក្នុងចំណោមអ្នកដែលយើងបានបង្កើតនោះ គឺមានក្រុមមួយដែលពួកគេទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ការពិត ហើយពួកគេក៏បានអំពាវនាវអ្នកដទៃទៅកាន់ការពិតនោះផងដែរ។ ដូច្នេះ ពួកគេក៏ទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ(ទាំងអស់គ្នា) ហើយពួកគេកាត់សេចក្តីនឹងវាដោយភាពយុត្តិធម៌ ដោយពួកគេមិនលម្អៀងនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយពួកដែលបដិសេធនឹងបណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់យើង និងគ្មានជំនឿនឹងវា ថែមទាំងប្រឆាំងចំពោះវាទៀតនោះ យើងនឹងបើកនូវបណ្តាទ្វារនៃលាភសក្ការៈសម្រាប់ពួកគេ តែវាពុំមែនជាការលើកតម្កើងពួកគេនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាគឺជាការល្បួងពួកគេប៉ុណ្ណោះដើម្បីឲ្យពួកគេនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើភាពវង្វេង។ ក្រោយមក ពួកគេនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មរបស់យើង ខណៈដែលពួកគេមិនដឹងខ្លួនឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ
តែយើងនឹងពន្យារពេលដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេ រហូតដល់ពួកគេគិតស្មានថា ពួកគេមិនត្រូវបានគេដាក់ទណ្ឌកម្មឡើយ។ ដូច្នេះ ពួកគេនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើការបដិសេធ និងការប្រឆាំងបែបនេះ រហូតដល់ទណ្ឌកម្មកើនទ្វេដងចំពោះពួកគេ។ ជាការពិតណាស់ វិធីសាស្ត្ររបស់យើងគឺខ្លាំងក្លាបំផុត ដោយយើងបង្ហាញភាពសប្បុរសរបស់យើងដល់ពួកគេ តែគោលបំណងគឺចង់ឲ្យពួកគេបរាជ័យ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَمۡ يَتَفَكَّرُواْۗ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٌ
តើពួកដែលបដិសេធនឹងបណ្តាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះ និងប្រឆាំងនឹងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះ ពួកគេមិនគិតពិចារណាដោយប្រើសតិបញ្ញារបស់ពួកគេគិតពិចារណាដើម្បីបញ្ជាក់ថា ពិតណាស់ ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ មិនមែនជាមនុស្សវិកលចរិក ទេឬ? ជាការពិត រូបគាត់គឺជាអ្នកនាំសារម្នាក់មកពីអល់ឡោះដែលទ្រង់បានចាត់តាំងគាត់មកដើម្បីធ្វើជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់នូវការដាស់តឿនព្រមានមួយយ៉ាងច្បាស់លាស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَمۡ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ وَأَنۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَدِ ٱقۡتَرَبَ أَجَلُهُمۡۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ
ហើយតើពួកទាំងនោះមិនបានសម្លឹងមើលដោយយកជាមេរៀនចំពោះការគ្រប់គ្រងមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ និងមិនបានសម្លឹងមើលទៅកាន់អ្វីដែលអល់ឡោះបានបង្កើតនៅក្នុងវាទាំងពីរ ដូចជាពពួកសត្វ រុក្ខជាតិ និងអ្វីផ្សេងៗទៀតនោះ ហើយនិងមិនបានសម្លឹងមើលទៅកាន់ឆាកជីវិតរបស់ពួកគេដែលវាអាចនឹងមកដល់ទីបញ្ចប់(ក្នុងពេលឆាប់ៗ) ដោយពួកគេសារភាពកំហុសមុននឹងផុតពេលវេលារបស់វាទេឬ? ដូច្នេះ ប្រសិនបើពួកគេមិនមានជំនឿចំពោះគម្ពីរគួរអាន ហើយនិងអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានៃការសន្យា និងការព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មទេនោះ តើមានគម្ពីរណាមួយផ្សេងពីនេះទៀតដែលពួកគេមានជំនឿចំពោះវានោះ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُۥۚ وَيَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
ជនណាហើយដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ធ្វើឲ្យរូបគេវង្វេងចេញពីការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ការពិត និងធ្វើឲ្យរូបគេវង្វេងចេញពីមាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវនោះ ពិតណាស់ រូបគេគ្មានអ្នកចង្អុលបង្ហាញណាដែលចង្អុលបង្ហាញរូបគេទៅកាន់វានោះឡើយ។ ហើយអល់ឡោះនឹងបណ្តោយឲ្យពួកគេស្ថិតក្នុងភាពវង្វេងនិងការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ ដោយពួកគេមានភាពស្ទាក់ស្ទើរមិនបានទទួលការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់អ្វីមួយ(ច្បាស់លាស់)ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّيۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقۡتِهَآ إِلَّا هُوَۚ ثَقُلَتۡ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَا تَأۡتِيكُمۡ إِلَّا بَغۡتَةٗۗ يَسۡـَٔلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنۡهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ ٱللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
ពួកបដិសេធដែលចចេសរឹងរូសទាំងនោះនឹងសួរអ្នកអំពីថ្ងៃបរលោក ថាតើពេលណាទើបវាកើតឡើង? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ខ្ញុំគ្មានចំណេះដឹងអ្វីអំពីវានោះឡើយ ហើយអ្នកផ្សេងទៀតក៏មិនបានដឹង(អំពីពេលវេលារបស់វា)ដូចគ្នាដែរ។ តាមពិត អ្នកដែលមានចំណេះដឹងពីបញ្ហានេះ គឺមានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ គ្មាននរណាម្នាក់ដែលដឹងពីពេលវេលាកំណត់របស់វា(ថាកើតឡើងនៅពេលណា)នោះឡើយ គឺមានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ទ្រង់លាក់បាំងវាមិនឲ្យនរណាម្នាក់បានដឹងនោះឡើយមិនថាអ្នកដែលនៅលើមេឃ ឬអ្នកដែលនៅលើផែនដីនោះទេ ដោយវានឹងមកដល់ដល់ពួកអ្នកភ្លាមៗ។ ពួកគេសួរអ្នកពីថ្ងៃបរលោកនេះហាក់បីដូចជាអ្នកដឹងច្បាស់អំពីវា ហើយពួកគេមិនបានដឹងទេថា ពិតណាស់អ្នកមិនបានសួរអំពីវា(ថ្ងៃបរលោក)នោះទេដោយសារតែភាពពេញលេញនៃចំណេះដឹងរបស់អ្នកចំពោះម្ចាស់របស់អ្នក។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ការដឹងពីបញ្ហាថ្ងៃបរលោកនោះ គឺមានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សលោកភាគច្រើនមិនបានដឹងដូចនេះនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• خلق الله للبشر آلات الإدراك والعلم - القلوب والأعين والآذان - لتحصيل المنافع ودفع المضار.
• អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបង្កើតឲ្យមនុស្សលោកនូវញាណដែលទទួលដឹងលឺ(ដួងចិត្ត ភ្នែក ត្រចៀក)ដើម្បីអាចឲ្យពួកគេទាញយកផលប្រយោជន៍ និងការពារពីគ្រោះថ្នាក់នានា។
• الدعاء بأسماء الله الحسنى سبب في إجابة الدعاء، فيُدْعَى في كل مطلوب بما يناسب ذلك المطلوب، مثل: اللهمَّ تب عَلَيَّ يا تواب.
• ការបួងសួងសុំតាមរយៈព្រះនាមរបស់អល់ឡោះដ៏ល្អប្រពៃ គឺជាមូលហេតុមួយដែលនាំឲ្យទ្រង់ទទួលយកការបួងសួងនោះ។ ដូច្នេះ គេបួងសួងសុំរាល់សំណូមពររបស់គេ(ដោយប្រើព្រះនាមរបស់ទ្រង់)ឲ្យសមស្របនឹងសំណូមពរនោះ។ ឧទាហរណ៍ៈ “ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! សូមទ្រង់មេត្តាទទួលយកនូវការសារភាពរបស់ខ្ញុំផងចុះ ឱម្ចាស់ដែលមហាទទួលយកនូវការសារភាពកំហុស”។
• التفكر في عظمة السماوات والأرض، والتوصل بهذا التفكر إلى أن الله تعالى هو المستحق للألوهية دون غيره؛ لأنه المنفرد بالصنع.
• ការត្រិះរិះពិចារណាអំពីភាពធំធេងនៃមេឃានិងផែនដី ហើយផ្សាភ្ជាប់ការត្រិះរិះនេះទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ដែលថាពិតណាស់ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលសាកសមត្រូវគេគោរពសក្ការៈបំផុតដោយគ្មាននរណាផ្សេងពីទ្រង់ឡើយ ពីព្រោះទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតអ្វីៗទាំងអស់នេះតែមួយអង្គឯងគត់។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫