ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߝߊ߯ߙߛߌߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا ؕ— وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
پس پایان کافران با ریشه‌کنی و نابودی همگی آنها و پیروزی رسولان الله بریده شد، و شکر و ستایش فقط برای الله، پروردگار جهانیان است که دشمنانش را نابود کرده و دوستانش را پیروز می‌گرداند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ اَرَءَیْتُمْ اِنْ اَخَذَ اللّٰهُ سَمْعَكُمْ وَاَبْصَارَكُمْ وَخَتَمَ عَلٰی قُلُوْبِكُمْ مَّنْ اِلٰهٌ غَیْرُ اللّٰهِ یَاْتِیْكُمْ بِهٖ ؕ— اُنْظُرْ كَیْفَ نُصَرِّفُ الْاٰیٰتِ ثُمَّ هُمْ یَصْدِفُوْنَ ۟
- ای رسول- به این مشرکان بگو: به من خبر دهید که اگر الله شما را با گرفتن گوش‌های‌تان کر کند، و با گرفتن چشم‌های‌تان کور گرداند، و بر دل‌های‌تان مُهر نهد، آن‌گاه هیچ‌چیز نفهمید؛ کدام معبود بر حقی است که این موارد را که از دست داده‌اید به شما بازگرداند؟ - ای رسول- بیندیش که چگونه دلایل را برای‌شان بیان می‌کنیم، و براهین گوناگونی می‌آوریم، سپس آنها از این دلایل و براهین روی می‌گردانند!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ اَرَءَیْتَكُمْ اِنْ اَتٰىكُمْ عَذَابُ اللّٰهِ بَغْتَةً اَوْ جَهْرَةً هَلْ یُهْلَكُ اِلَّا الْقَوْمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟
- ای رسول- به آنها بگو: به من خبر دهید که اگر عذاب الله ناگهانی و بدون اینکه آن را احساس کنید یا ظاهر و آشکارا شما را فراگیرد، کسی به این عذاب گرفتار نمی‌شود مگر کسانی‌که با کفر به الله و تکذیب رسولانش ستم کردند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِیْنَ اِلَّا مُبَشِّرِیْنَ وَمُنْذِرِیْنَ ۚ— فَمَنْ اٰمَنَ وَاَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُوْنَ ۟
و رسولانی را فقط برای اطلاع اهل ایمان و اهل طاعت، از نعمت‌های ماندگاری که پایان نمی‌پذیرد و از بین نمی‌رود و آنها را شاد می‌کند، و ترساندن کافران و گناهکاران از عذاب شدید ما می‌فرستیم، پس هرکس به رسولان ایمان آورد، وعملش را اصلاح کند، در آنچه که در آخرت‌شان در پیش دارند ترسی بر آنها نیست، و بر آنچه از سهام دنیوی که از دست داده‌اند اندوهگین و حسرت‌زده نمی‌شوند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَا یَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوْا یَفْسُقُوْنَ ۟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ لَّاۤ اَقُوْلُ لَكُمْ عِنْدِیْ خَزَآىِٕنُ اللّٰهِ وَلَاۤ اَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلَاۤ اَقُوْلُ لَكُمْ اِنِّیْ مَلَكٌ ۚ— اِنْ اَتَّبِعُ اِلَّا مَا یُوْحٰۤی اِلَیَّ ؕ— قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الْاَعْمٰی وَالْبَصِیْرُ ؕ— اَفَلَا تَتَفَكَّرُوْنَ ۟۠
- ای رسول- به این مشرکان بگو: به شما نمی‌گویم: گنجینه‌های روزیِ الله نزد من است که هرگونه بخواهم در آن تصرف کنم. و به شما نمی‌گویم: من غیب می‌دانم، جز آنچه که الله از طریق وحی مرا از آن آگاه می‌سازد. و به شما نمی‌گویم: من یکی از فرشتگان هستم، بلکه من فرستاده‌ای از جانب الله هستم، و جز آنچه را که بر من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم، آنچه را که ندارم ادعا نمی‌کنم، - ای رسول- به آنها بگو: آیا کافر که از دیدن حق کور است، و مؤمن که حق را می‌بیند و به آن ایمان می‌آورد یکسان هستند؟ - ای مشرکان- آیا با عقل‌های‌تان در نشانه‌هایی که پیرامون شما وجود دارد نمی‌اندیشید.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاَنْذِرْ بِهِ الَّذِیْنَ یَخَافُوْنَ اَنْ یُّحْشَرُوْۤا اِلٰی رَبِّهِمْ لَیْسَ لَهُمْ مِّنْ دُوْنِهٖ وَلِیٌّ وَّلَا شَفِیْعٌ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُوْنَ ۟
و –ای رسول- با این قرآن کسانی را بترسان که می‌ترسند در روز قیامت به‌سوی پروردگارشان گرد آورده شوند. هیچ کارسازی غیر از الله برای‌شان نیست که برای‌شان سود برساند، و هیچ شفیعی ندارند که آسیب را از آنها برطرف کند، باشد که آنها با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله از او تعالی بترسند، زیرا اینها هستند که از قرآن بهره می‌برند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا تَطْرُدِ الَّذِیْنَ یَدْعُوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَدٰوةِ وَالْعَشِیِّ یُرِیْدُوْنَ وَجْهَهٗ ؕ— مَا عَلَیْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِّنْ شَیْءٍ وَّمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَیْهِمْ مِّنْ شَیْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُوْنَ مِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
و –ای رسول- برای متوجه ساختن بزرگان مشرکان به‌سوی خود، مسلمانان فقیر را که در آغاز و پایان روز همواره مشغول عبادت الله هستند و او تعالی را مخلصانه عبادت می‌کنند، از خود دور نکن، چیزی از حساب این فقرا بر عهدۀ تو نیست؛ حساب آنها فقط نزد پروردگارشان است، و چیزی از حساب تو نیز بر عهدۀ آنها نیست؛ اگر تو آنها را از مجلس خویش دور سازی، قطعاًً از کسانی خواهی بود که از حدود الله گذشته‌اند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الأنبياء بشر، ليس لهم من خصائص الربوبية شيء البتة، ومهمَّتهم التبليغ، فهم لا يملكون تصرفًا في الكون، فلا يعلمون الغيب، ولا يملكون خزائن رزق ونحو ذلك.
پیامبران علیهم السلام انسان هستند، و به‌طور قطع ذره‌ای از خصوصیات ربوبیّت را ندارند، و وظیفۀ آنها تبلیغ است؛ پس هیچ تصرفی در هستی ندارند، علم غیب نمی‌دانند، و مالک خزینه‌های روزی و غیر آن نیستند.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߝߊ߯ߙߛߌߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.