ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
رِجَالٌ ۙ— لَّا تُلْهِیْهِمْ تِجَارَةٌ وَّلَا بَیْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ وَاِقَامِ الصَّلٰوةِ وَاِیْتَآءِ الزَّكٰوةِ— یَخَافُوْنَ یَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِیْهِ الْقُلُوْبُ وَالْاَبْصَارُ ۟ۙ
මිනිසුන් පිරිසකි. ඔවුන් ශුවිශුද්ධයාණන් වන අල්ලාහ්ව මෙනෙහි කිරීමෙන් හෝ සලාතය පූර්ණ අයුරින් විධිමත්ව ඉටු කිරීමෙන් හෝ සකාතය එයට අදාළ ස්ථාන වෙත පිරිනැමීමෙන් හෝ ඔවුන්ගේ ව්යාපාරික ගනුදෙනු ඔවුන් වෙනතකට යොමු නොකළ පිරිසකි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය ගැන ඔවුහු බියවෙති. දඬුවමින් මිදීමේ ආශාව හා ඒ ගැන වූ බිය අතර හදවත් දෝළනය වෙමින් පවතින; එහිදී කුමන දිශාවකට බැල්ම හෙළිය යුතු දැයි පෙරළෙමින් පවතින දිනයකි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِیَجْزِیَهُمُ اللّٰهُ اَحْسَنَ مَا عَمِلُوْا وَیَزِیْدَهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ؕ— وَاللّٰهُ یَرْزُقُ مَنْ یَّشَآءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ ۟
ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා ඔවුන් කළ දෑට වඩා යහපත් තිළිණ අල්ලාහ් ඔවුනට පිරිනැමීම උදෙසාත් ඒ සඳහා ලැබෙන ප්රතිඵල ඔහුගේ භාග්යයෙන් ඔවුනට වර්ධනය කිරීම උදෙසාත් ඔවුහු එසේ ඉටු කළෝය. අල්ලාහ් අභිමත කරන්නන් හට ඔවුන්ගේ ක්රියාවන්හි ප්රමාණයට වඩා අධික සම්පත් කිසිදු ගණනයකින් තොරව පිරිනමනු ඇත. එය ඔවුන් කළ ක්රියාවන් ගුණ කරමින් ඔවුනට ඔහු පිරිනමනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍۭ بِقِیْعَةٍ یَّحْسَبُهُ الظَّمْاٰنُ مَآءً ؕ— حَتّٰۤی اِذَا جَآءَهٗ لَمْ یَجِدْهُ شَیْـًٔا وَّوَجَدَ اللّٰهَ عِنْدَهٗ فَوَفّٰىهُ حِسَابَهٗ ؕ— وَاللّٰهُ سَرِیْعُ الْحِسَابِ ۟ۙ
අල්ලාහ් ව ප්රතික්ෂේප කළවුන් වනාහි, ඔවුන් සිදු කළ ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා කිසිදු කුසලක් නැත. එය පහත් පොළොවෙහි පවතින මිරිඟුවකට සමානය. පිපාසිතයා එය දැක එය ජලය යැයි සිතයි. ඒ වෙත පැමිණෙන තෙක් ඔහු ගමන් කර එහි නතර වෙයි. නමුත් ඔහු ජලය නොලබයි. දේව ප්රතික්ෂේපකයා ද එලෙසය. සැබැවින්ම ඔහු මරණයට පත්ව යළි අවදි කරනු ලබන තෙක් ඔහුගේ ක්රියාවන් ඔහුට සෙත සලසනු ඇතැයි සිතයි. නමුත් එහි කුසල් ඔහු හිමි කර ගන්නේ නැත. ඔහු ඉදිරියේ ඔහුගේ පරමාධිපති දැක ගනී. ඔහුගේ ක්රියාවන්හි සම්පූර්ණ විනිශ්චය පූර්ණවත් කරයි. අල්ලාහ් විනිශ්චය කිරීමෙහි ඉතා වේගවත්ය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوْ كَظُلُمٰتٍ فِیْ بَحْرٍ لُّجِّیٍّ یَّغْشٰىهُ مَوْجٌ مِّنْ فَوْقِهٖ مَوْجٌ مِّنْ فَوْقِهٖ سَحَابٌ ؕ— ظُلُمٰتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ ؕ— اِذَاۤ اَخْرَجَ یَدَهٗ لَمْ یَكَدْ یَرٰىهَا ؕ— وَمَنْ لَّمْ یَجْعَلِ اللّٰهُ لَهٗ نُوْرًا فَمَا لَهٗ مِنْ نُّوْرٍ ۟۠
එසේ නැතහොත් ගැඹුරු මුහුදේ අන්ධකාරයන් මෙනි, රළ පහර ඊට උඩින් පවතී. එම රළ පහළට ඉහළින් තවත් රළ පහරය. ඊටත් උඩින් මඟ පෙන්වන තාරකාවන් වැසී ඇති වළාකුලකි. එකින් උඩ එක බැඳුණු අන්ධකාරයන්ය. එම අන්ධකාරයෙහි වැටුණු අයෙකු ඔහුගේ අත බැහැරට ගත්ත ද දැඩි අන්ධකාරය හේතුවෙන් එය දකින්නට ඔහු සමත් වන්නේ නැත. දේව ප්රතික්ෂේපකයා ද එලෙසමය. අඥානකම, සැකය, ව්යාකූලත්වය ඔහුගේ හදවත මත පවතින මුද්රාව වැනි අන්ධකාරයන් ඔහු මත එකිනෙක ඇමිණී පවතී. අල්ලාහ් කවරෙකුට නොමගින් යහමග හා ඔහුගේ පුස්තකයේ දැනුම ප්රදානය නොකළේ ද ඔහුට මඟපෙන්වන වෙනත් කිසිදු යහමගක් ඔහුට නොවන අතරමට අලෝකය සෙවිය හැකි පුස්තකයක් ද නොවනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ یُسَبِّحُ لَهٗ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَالطَّیْرُ صٰٓفّٰتٍ ؕ— كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهٗ وَتَسْبِیْحَهٗ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌۢ بِمَا یَفْعَلُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ මැවීම් අතරින් අහස්හි ඇති දෑ ඔහු ව සුවිශුද්ධ කරන බවත් මහපොළොවේ ඇති දෑ ද ඔහු ව සුවිශුද්ධ කරන බවත් ආකාශයේ පියාපත් විහිදුවා පියාසර කරන පක්ෂීන් ද ඔහු ව සුවිශුද්ධ කරන බවත් නුඹ නොදන්නෙහි ද? ඒ සෑම මැවීමක් අතරින්ම මිනිසා මෙන් ඔහුට නැමදුම් කරන අයගේ නැමදුම පිළිබඳව ද පක්ෂීන් මෙන් සුවිශුද්ධ කරන දෑහි සුවිශුද්ධ කිරීම ද අල්ලාහ් දනී. ඔවුන් සිදු කරන දෑ පිළිබඳව අල්ලාහ් මැනවින් දන්නාය. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ یُزْجِیْ سَحَابًا ثُمَّ یُؤَلِّفُ بَیْنَهٗ ثُمَّ یَجْعَلُهٗ رُكَامًا فَتَرَی الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلٰلِهٖ ۚ— وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَآءِ مِنْ جِبَالٍ فِیْهَا مِنْ بَرَدٍ فَیُصِیْبُ بِهٖ مَنْ یَّشَآءُ وَیَصْرِفُهٗ عَنْ مَّنْ یَّشَآءُ ؕ— یَكَادُ سَنَا بَرْقِهٖ یَذْهَبُ بِالْاَبْصَارِ ۟ؕ
අහෝ දූතය! සැබැවින්ම අල්ලාහ් වළාකුළු ගමන් කරවයි. පසුව කොටස් වශයෙන් වූ ඒවා එනිනෙක සම්බන්ධ කරයි. පසුව එකිනෙක ඇමුණුනු වළාකුලක් බවට පත් කරයි. වළාකුළු ඇතුළතින් වර්ෂාව බැහැර වනු නුඹ දකින්නෙහිය. එමෙන්ම ප්රමාණයෙන් කඳු මෙන් පවතින ඝණ වළාකුළු අතරින් කුඩා ගල්කැට මෙන් හිමකැට ද අහස දෙසින් පහළ වනු ඇත. තම ගැත්තන් අතරින් ඔහු අභිමත කරන අයට එම සීතල හට ගන්වයි. ඔවුන් අතරින් ඔහු අභිමත කරන අයගෙන් එය වෙනතකට යොමු කරයි. වළාකුළු අතරින් හටගන්නා අකුණු එළිය වනාහි, එහි දීප්තිය හේතුවෙන් බැල්ම ඉවත් කරන්නාක් මෙන් පවතියි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• موازنة المؤمن بين المشاغل الدنيوية والأعمال الأخروية أمر لازم.
• بطلان عمل الكافر لفقد شرط الإيمان.
•ඊමාන් හෙවත් දේව විශ්වාසය යන කොන්දේසිය නොමැති වීම හේතුවෙන් දේව ප්රතික්ෂේපකයා සිදු කරන ක්රියාවන්හි නිෂ්ඵලභාවය.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫