ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߕߋ߲ߟߎ߯ߋ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
فَاِنْ كَذَّبُوْكَ فَقُلْ رَّبُّكُمْ ذُوْ رَحْمَةٍ وَّاسِعَةٍ ۚ— وَلَا یُرَدُّ بَاْسُهٗ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِیْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా వారు ఒక వేళ మిమ్మల్ని తిరస్కరిస్తే, మీ ప్రభువు వద్ద నుంచి మీరు తీసుకుని వచ్చిన దానిని అంగీకరించకపోతే వారిని ప్రోత్సహించటానికి ఇలా చెప్పండి : మీ ప్రభువు విస్తృతమైన కారుణ్యము కలవాడు. మీకు గడువివ్వటం,మీపై శిక్షను కురిపించటంలో తొందర చేయకపోవటం మీపై ఆయన కారుణ్యమే. మీరు (ఓ ప్రవక్తా) వారిని హెచ్చరిస్తూ ఇలా అనండి : నిశ్చయంగా పాపాలకు పాల్పడే,అవిధేయతకు పాల్పడే జాతి వారి పైనుండి తొలగించబడదు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ اَشْرَكُوْا لَوْ شَآءَ اللّٰهُ مَاۤ اَشْرَكْنَا وَلَاۤ اٰبَآؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِنْ شَیْءٍ ؕ— كَذٰلِكَ كَذَّبَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ حَتّٰی ذَاقُوْا بَاْسَنَا ؕ— قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوْهُ لَنَا ؕ— اِنْ تَتَّبِعُوْنَ اِلَّا الظَّنَّ وَاِنْ اَنْتُمْ اِلَّا تَخْرُصُوْنَ ۟
ముష్రికులు అల్లాహ్ తోపాటు వారి సాటి కల్పించటం సరైనదనటంపై అల్లాహ్ చిత్తము,ఆయన తఖ్దీరు ద్వారా వాదిస్తూ తొందరలోనే ఇలా అంటారు : ఒక వేళ అల్లాహ్ మేము సాటి కల్పించ కూడదని,మరియు మా తాత ముత్తాతలు సాటి కల్పించ కూడదని అనుకుంటే మేము ఆయన తోపాటు సాటి కల్పించేవారము కాదు. ఒక వేళ అల్లాహ్ మేము మాపై నిషేదించుకున్న వాటిని నిషేదించుకో కూడదని అనుకుంటే మేము వాటిని నిషేదించుకునే వారము కాదు. వారి నిరాకరించిన వాదన వలె వారికన్న మునుపు వారు తమ ప్రవక్తలను ఇలా తెలుపుతూ తిరస్కరించారు : ఒక వేళ మేము వారిని తిరస్కరించ కూడదని అల్లాహ్ అనుకుంటే మేము వారిని తిరస్కరించే వాళ్ళము కాదు. మేము వారిపై కురిపించిన శిక్షను రుచి చూసే వరకు వారు ఈ తిరస్కరణను కొనసాగించారు. ఓ ప్రవక్తా ఈ ముష్రికులందరితో ఇలా తెలపండి : మీరు అల్లాహ్ తోపాటు సాటి కల్పించటాన్ని,ఆయన హరామ్ చేసిన వాటిని మీరు హలాల్ చేసుకోవటాన్ని,ఆయన హలాల్ చేసిన వాటిని మీరు హరామ్ చేసుకోవటాన్ని ఆయన మీతో ప్రసన్నుడైనట్లు నిరూపించే ఏదైన ఆధారం మీ వద్ద ఉన్నదా ?. అది (హలాల్,హరామ్ ) మీ ద్వారా జరగటం ఆయన మీ నుండి ప్రసన్నుడైనట్లు ఆధారం కాదు. మీరు ఈ విషయంలో కేవలం ఊహలను అనుసరిస్తున్నారు. నిశ్చయంగా ఊహ సత్యం విషయంలో దేనికి పనికి రాదు.మరియు మీరు కేవలం తిరస్కరిస్తున్నారు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ فَلِلّٰهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ ۚ— فَلَوْ شَآءَ لَهَدٰىكُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా ముష్రికులతో ఇలా తెలియ పరచండి : మీకు ఈ బలహీన వాదనలు తప్ప వేరే వాదనలు లేవు. నిశ్చయంగా అల్లాహ్ కొరకు పరిపూర్ణ వాదన కలదు. మీరు ప్రవేశపెట్టే వంకలు దాని ముందట సమాప్తమైపోతాయి. మరియు దాని ద్వారా మీరు జత చేయబడిన మీ పోలిక నిర్వీర్యమైపోతుంది. ఒక వేళ మీకందరికి సత్యమును అనుసరించే సౌభాగ్యమును ప్రసాధించాలని అల్లాహ్ అనుకుంటే దానిని మీకు తప్పకుండా ప్రసాధించేవాడు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ الَّذِیْنَ یَشْهَدُوْنَ اَنَّ اللّٰهَ حَرَّمَ هٰذَا ۚ— فَاِنْ شَهِدُوْا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ ۚ— وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَ الَّذِیْنَ كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَا وَالَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ وَهُمْ بِرَبِّهِمْ یَعْدِلُوْنَ ۟۠
ఓ ప్రవక్తా అల్లాహ్ హలాల్ చేసిన వాటిని హరామ్ చేసుకుని దానిని అల్లాహ్ యే హరామ్ చేశాడని వాదించే ఈ ముష్రికులందరితో ఇలా తెలపండి : మీరు నిషేదించుకున్న ఈ వస్తువులన్నింటిని అల్లాహ్ నిషేదించాడు అని సాక్షం పలకటానికి మీ సాక్షులను మీరు ప్రవేశపెట్టండి. ఒక వేళ వారు అల్లాహ్ నిషేదించాడు అనటానికి ఎటువంటి జ్ఞానం లేకుండా నిరాధారంగా సాక్షమిస్తే ఓ ప్రవక్తా మీరు వారిని వారి సాక్ష్యం విషయంలో అంగీకరించకండి. ఎందుకంటే అది అబద్ద సాక్ష్యం. తమ కోరికలను శాసించే వారి కోరికలను నీవు అనుసరించకు. ఎప్పుడైతే వారు అల్లాహ్ హలాల్ చేసిన వాటిని తమ కొరకు హరామ్ చేసుకున్నారో వారు మా ఆయతులను తిరస్కరించారు. పరలోకమును విశ్వసించని వారిని మీరు అనుసరించకండి. వారందరు తమ ప్రభువుతోపాటు వేరేవారిని సమానులుగా చేసి సాటి కల్పిస్తున్నారు. తన ప్రభువుతో ఎవరి నడవడి ఈ విధంగా ఉన్నదో అతడు ఎలా అనుసరించబడుతాడు ?.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ تَعَالَوْا اَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَیْكُمْ اَلَّا تُشْرِكُوْا بِهٖ شَیْـًٔا وَّبِالْوَالِدَیْنِ اِحْسَانًا ۚ— وَلَا تَقْتُلُوْۤا اَوْلَادَكُمْ مِّنْ اِمْلَاقٍ ؕ— نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَاِیَّاهُمْ ۚ— وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۚ— وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِیْ حَرَّمَ اللّٰهُ اِلَّا بِالْحَقِّ ؕ— ذٰلِكُمْ وَصّٰىكُمْ بِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు ప్రజలతో ఇలా అనండి : మీరు రండి అల్లాహ్ నిషేదించిన వాటిని మీకు నేను చదివి వినిపిస్తాను. అల్లాహ్ సృష్టితాల్లోంచి దేనిని కూడా మీరు ఆయనతో పాటు సాటి కల్పించటాన్ని,మీ తల్లిదండ్రులపట్ల మీరు అవిధేయతకు పాల్పడటంను,కాని వారితో మంచిగా మెలగటం మీపై తప్పనిసరి.పేదరికం కారణం చేత మీ సంతానమును మీరు హత్య చేయటంను మీ పై నిషేదించాడు. ఏ విధంగానైతే అజ్ఞానులు చేసేవారో ఆవిధంగా. మేమే మీకు ఆహారాన్ని ప్రసాధిస్తాము,వారికి ఆహారాన్ని ప్రసాధిస్తాము. సిగ్గుమాలిన పనులు అవి బాహటంగా జరిగేవైనా,గుట్టుగా జరిగేవైనా వాటికి మీరు దగ్గరవటాన్ని,అల్లాహ్ దేని హత్య చేయటంను నిషేధించాడో దానిని మీరు ఆ ప్రాణమును హత్య చేయటంను మీపై నిషేధించాడు. కాని సత్యబద్ధంగా వివాహం తరువాత వ్యభిచారం చేయటం,ఇస్లాం స్వీకరించిన తరువాత ఇస్లాం నుండి మరలి పోవటం లాంటివి. మీరు అల్లాహ్ ఆదేశించిన వాటిని,ఆయన వారించిన వాటిని అర్ధం చేసుకుంటారని ఆయన ఈ ప్రస్తావించిన వాటి ద్వారా మిమ్మల్ని ఆదేశిస్తున్నాడు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الحذر من الجرائم الموصلة لبأس الله؛ لأنه لا يُرَدُّ بأسه عن القوم المجرمين إذا أراده.
అల్లాహ్ శిక్షకు చేరవేసే పాపముల నుండి జాగ్రత్త పడటం ఎందుకంటే ఆయన దానిని పాపాత్ముల కొరకు నిర్ణయించినప్పుడు ఆయన శిక్ష వారి నుండి మరలించబడదు.
• الاحتجاج بالقضاء والقدر بعد أن أعطى الله تعالى كل مخلوق قُدْرة وإرادة يتمكَّن بهما من فعل ما كُلِّف به؛ ظُلْمٌ مَحْض وعناد صرف.
ప్రతి జీవికి అప్పగించబడిన వాటిని చేయటానికి అల్లాహ్ శక్తిని,సంకల్పాన్ని (నిర్ణయాధికారము) ప్రసాధించిన తరువాత దైవ నిర్ణయం (ఖజా), తఖ్దీరు గురించి వాదించటం శుద్ద అన్యాయం,శుద్ద మొండితనం.
• دَلَّتِ الآيات على أنه بحسب عقل العبد يكون قيامه بما أمر الله به.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߕߋ߲ߟߎ߯ߋ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫