ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
جاسىيە
ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان أحوال الخلق من الآيات الشرعية والكونية، ونقض حجج منكري البعث المتكبرين وترهيبهم.
حمٓ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَفِي خَلۡقِكُمۡ وَمَا يَبُثُّ مِن دَآبَّةٍ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
ئەي ئىنسانلار! سىلەرنىڭ مەنىي ئىسپېرمىدىن، ئاندىن بىر پارچە گۆشتىن، ئاندىن لەختە قاندىن، يارىتىلىشىڭلاردا، ئاللاھ تائالا (ئەتراپقا) تارقىتىۋەتكەن زېمىندا ئۆمىلەيدىغان جانلىقلارنىڭ يارىتىلىشىدا ئاللاھنىڭ ھەقىقىي ياراتقۇچى ئىكەنلىكىگە چىن پۈتىدىغان قەۋم ئۈچۈن ئۇنىڭ يەككە - يېگانىلىكىنى ئۇقتۇرىدىغان دەلىللەر بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن رِّزۡقٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
كېچە-كۈندۈزنىڭ نۆۋەتلىشىپ تۇرۇشىدا، ئاللاھنىڭ ئاسماندىن يامغۇر ياغدۇرۇپ، شۇ ئارقىلىق گىياھسىز، قاقاس زېمىننى گۈللەندۈرۈشىدە ھەمدە سىلەرنىڭ مەنپەئەتىڭلار ئۈچۈن شاماللارنى بەزىدە بىر تەرەپتىن، بەزىدە يەنە بىر تەرەپتىن چىقىرىشىدا ئەقلىنى ئىشقا سېلىپ، مەزكۇر ھادىسىلەرنى ئاللاھنىڭ يەككە - يېگانىلىكىگە، (ئىنسانلارنى) ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلدۈرەلەيدىغانلىقىغا ۋە ھەر نەرسىگە قادىر ئىكەنلىكىگە دەلىل قىلىدىغان قەۋم ئۈچۈن دەلىل - پاكىتلار بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ نَتۡلُوهَا عَلَيۡكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَ ٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ يُؤۡمِنُونَ
ئەي پەيغەمبەر! بىز ساڭا بۇ ئايەتلەرنى ۋە دەلىل - پاكىتلارنى ھەق بىلەن ئوقۇپ بېرىمىز. ئۇلار ئاللاھنىڭ بەندىسىگە نازىل قىلىنغان سۆزىگە ۋە دەلىل - پاكىتلىرىغا ئىشەنمىسە، ئۇنىڭدىن كېيىن قانداق ساڭا ئىشىنىدۇ؟ ئۇنىڭدىن كېيىن قانداق دەلىل - پاكىتلارنى تەستىقلايدۇ؟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيۡلٞ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَسۡمَعُ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسۡتَكۡبِرٗا كَأَن لَّمۡ يَسۡمَعۡهَاۖ فَبَشِّرۡهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
بۇ كاپىر ئۆزىگە ئوقۇپ بېرىلىۋاتقان قۇرئاندىكى ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى ئاڭلاپ تۇرىدۇ. ئاندىن ئۇ گوياكى ئۆزىگە ئوقۇپ بېرىلىۋاتقان ئاشۇ ئايەتلەرنى ئاڭلىمىغاندەك قىياپەتتە كۆڭلىدە ھەقىقەتكە ئەگىشىشتىن چوڭچىلىق قىلىپ بۇرۇندىن قىلىپ كەلگەن كۇپۇرلۇق ھەم گۇناھ - مەئسىيەتلىرىنى داۋاملاشتۇرىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! ئاخىرەتتە ئۇنى قايغۇغا سالىدىغان نەرسىنى ئۇنىڭغا ئېيتىپ بەرگىنكى، ئۇ نەرسە بولسا ئاخىرەتتە ئۇنى كۈتۈپ تۇرۇۋاتقان قاتتىق بىئارام قىلغۇچى ئازابتۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا عَلِمَ مِنۡ ءَايَٰتِنَا شَيۡـًٔا ٱتَّخَذَهَا هُزُوًاۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّهِينٞ
ئۇنىڭغا قۇرئاندىن بىرەر نەرسە يەتسە ئۇنى مەسخىرە قىلىدىغان ئويۇنچۇق قىلىۋالىدۇ. قۇرئان كەرىمنى مەسخىرە قىلىدىغان قىلىقى بار ئاشۇ ئادەملەرگە قىيامەت كۈنى خار قىلغۇچى ئازاب باردۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مِّن وَرَآئِهِمۡ جَهَنَّمُۖ وَلَا يُغۡنِي عَنۡهُم مَّا كَسَبُواْ شَيۡـٔٗا وَلَا مَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٌ
ئاخىرەتتە ئۇلارنى دوزاخنىڭ ئوتى كۈتۈپ تۇرىدۇ، ئۇلارنىڭ مال - مۈلۈكلىرى ئاللاھنىڭ ئالدىدا ھېچ نەرسىگە ئەسقاتمايدۇ، ئاللاھنى قويۇپ چوقۇنغان بۇتلىرىمۇ ئۇلاردىن ھېچ نەرسىگە ئارا تۇرالمايدۇ. قىيامەت كۈنى ئۇلارغا كاتتا ئازاب بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا هُدٗىۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ لَهُمۡ عَذَابٞ مِّن رِّجۡزٍ أَلِيمٌ
بىز پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەدكە نازىل قىلغان بۇ كىتاب توغرا يولغا باشلايدۇ. پەرۋەردىگارىنىڭ پەيغەمبىرىگە نازىل قىلىنغان ئايەتلىرىگە كاپىر بولغانلار قاتتىق بىئارام قىلغۇچى ئازابقا دۇچار بولىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ ٱلۡبَحۡرَ لِتَجۡرِيَ ٱلۡفُلۡكُ فِيهِ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ئەي ئىنسانلار! يەككە - يېگانە ئاللاھ كېمىلەرنىڭ ئۆز ئەمرى بىلەن مېڭىشى ئۈچۈن ۋە سىلەر تۈرلۈك ھالال كەسىپلەر ئارقىلىق ئاللاھنىڭ پەزلىنى ئىزدىشىڭلار ئۈچۈن سىلەرگە دېڭىزلارنى بويسۇندۇرۇپ بەردى. ئاللاھنىڭ سىلەرگە ئاتا قىلغان نېئمەتلىرىگە شۈكرى قىلغايسىلەر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا مِّنۡهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
ئاللاھ تائالا سىلەرگە ئاسمانلاردىكى قۇياش، ئاي ۋە يۇلتۇزلارنى، زېمىندىكى دەريالارنى، دەل - دەرەخلەرنى، تاغلارنى ۋە باشقا ساناقسىز نەرسىلەرنى بويسۇندۇرۇپ بەردى. ئاللاھنىڭ ئاشۇ نەرسىلەرنى سىلەرگە بويسۇندۇرۇپ بېرىشىدە ئاللاھنىڭ ئايەتلىرى ئۈستىدە پىكىر يۈزگۈزىدىغان ۋە ئۇلاردىن پەند - نەسىھەت ئالىدىغان قەۋم ئۈچۈن ئاللاھنىڭ يەككە - يېگانىلىكىگە ۋە قۇدرىتىگە دالالەت قىلىدىغان ئالامەتلەر باردۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الكذب والإصرار على الذنب والكبر والاستهزاء بآيات الله: صفات أهل الضلال، وقد توعد الله المتصف بها.
يالغانچىلىق ھەمدە گۇناھ - مەئسىيەت، تەكەببۇرلۇق ۋە ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى مەسخىرە قىلىشنى داۋاملاشتۇرۇش ئازغۇنلارنىڭ سۈپەتلىرى بولۇپ، بۇنداق كىشىلەرگە ئاللاھ (قاتتىق ئازاب بىلەن) تەھدىت قىلغان.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫