ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَلۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
ئاللاھ مۆئمىنلەرنى يېقىن جايدىكى كاپىرلار بىلەن ئۇرۇش قىلىشقا بۇيرۇدى. چۈنكى ئۇلار يېقىن بولغاچقا مۆئمىنلەرنىڭ خەتەرگە ئۇچرىشىغا سەۋەب بولۇپ قالىدۇ. يەنە شۇنداقلا كاپىرلارنى قورقۇتۇپ، ئۇلارنىڭ يامانلىقىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن ئۇلارغا قاتىق قول بولۇشقا بۇيرىدى. ئاللاھ تەقۋادار مۆئمىنلەرگە ياردەم بېرىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
ئاللاھ پەيغەمبىرىگە بىرەر سۈرە نازىل قىلسا مۇناپىقلارنىڭ بەزىلىرى مەسخىرە قىلىش يۈزىسىدىن: مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا نازىل بولغان بۇ سۈرە سىلەرنىڭ قايسىڭلارنىڭ ئىمانىنى كۈچەيتتى؟، دەيدىغانلار بار. ئاللاھقا ئىشەنگەن، ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرىنى تەستىقلىغان مۆئمىنلەرگە كەلسەك، نازىل بولغان سۈرە ئۇلارنىڭ ئىمانىنى كۈچەيتتى. نازىل قىلىنغان ۋەھيىدە ئۇلارنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك مەنپەئەتى بولغانلىقى ئۈچۈن ئۇلار خۇشال بولىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَتۡهُمۡ رِجۡسًا إِلَىٰ رِجۡسِهِمۡ وَمَاتُواْ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
مۇناپىقلارغا كېلىدىغان بولساق، نازىل بولغان ئايەتلەرنىڭ بەزىلىرىدە ئەھكام ۋە قىسسىلەر بولغانلىقى ئۈچۈن، بۇ ئايەتلەر ۋە ئۇنىڭدىكى ئەھكاملارغا ئىنكار قىلغانلىقى سەۋەبىدىن، قۇرئاننىڭ نازىل بولىشى داۋاملاشقانسىرى ئۇلاردىكى مەنىۋىي كېسەللىك ۋە نىجىسلىق زىيادە بولىدۇ. چۈنكى ئۇلار ئايەت نازىل بولسىلا نازىل بولغان نەرسە ھەققىدە شەك قىلىدۇ ۋە ئۇلار كاپىر پېتى ئۆلىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَا يَرَوۡنَ أَنَّهُمۡ يُفۡتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٖ مَّرَّةً أَوۡ مَرَّتَيۡنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمۡ يَذَّكَّرُونَ
ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ ھەر يىلى بىر قېتىم ياكى ئىككى قېتىم سىرلىرىنىڭ ئېچىلىشى ۋە مۇناپىقلىقىنىڭ ئاشكارىلىنىشى ئارقىلىق سىنىلىدىغانلىقىنى بىلمەمدۇ؟ ئۇلار ئاللاھنىڭ ئۆزىنى سىنايدىغانلىقىنى بىلىپ تۇرۇپ كۇپرىلىقىدىن تەۋبە قىلمايدۇ. نىپاقتىن قايتمايدۇ. ئۆزلىرىگە نازىل بولغان سۈرىلەردىن ۋە ئۇ سۈرىلەرنىڭ ئاللاھ تەرىپىدىن نازىل بولىدىغانلىقىدىن ئىبرەت ئالمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْۚ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
ئاللاھ پەيغەمبىرىگە مۇناپىقلارنىڭ ئەھۋالى بايان قىلىنغان بىرەر سۈرىنى نازىل قىلسا، ئۇلار ئۆز-ئارا بىر بىرىگە: سىلەرنى بىرەرسى كۆرۈپ قالارمۇ؟ دىيىشىپ قارىشىدۇ. ئەگەر بىرەرسى ئۇلارنى كۆرمىسە سورۇندىن تېكىۋىتىدۇ. بىلىپ قويۇڭلاركى، ئاللاھ ئۇلارنىڭ دىللىرىنى ھىدايەتتىن، ياخشىلىقتىن ئۆزگەرتىۋەتتى. ئۇلار چۈشەنمەس قەۋم بولغانلىقى ئۈچۈن ئۇلارنى خار قىلدى
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
ئى ئەرەب جامائەسى! شۈبھىسىزكى، سىلەرگە ئۆز-ئاراڭلاردىن پەيغەمبەر كەلدى. ئۇمۇ سىلەرگە ئوخشاش ئەرەب، سىلەرگە ئېغىر كەلگەن ئىش ئۇنىڭغىمۇ ئېغىر كېلىدۇ. ئۇ سىلەرنىڭ ھىدايەت تېپىشىڭلارغا ھېرىسدۇر. ئۇ سىلەرگە كۆيىنىدۇ. خۇسۇسەن مۆئمىنلەرگە ناھايىتى كۆيۈمچان ۋە مېھرىباندۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
ئى پەيغەمبەر! ئەگەر ئۇلار سەندىن يۈز ئۆرۈسە، سەن ئېلىپ كەلگەن نەرسىگە ئىمان ئېيتمىسا، سەن ئۇلارغا: ماڭا ئاللاھ كۇپايە قىلىدۇ، ئۇنىڭدىن باشقا ھەقىقى مەبۇد يوقتۇر، ئۇنىڭغىلا تاياندىم، ئۇ ئەرىشنىڭ بۈيۈك پەرۋەردىگارىدۇر، دېگىن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• وجوب ابتداء القتال بالأقرب من الكفار إذا اتسعت رقعة الإسلام، ودعت إليه حاجة.
ئىسلام جۇغراپىيىسى كېڭىيىپ، ئېھتىياج چۈشكەندە مۇسۇلمانلارغا ئەڭ يېقىن كاپىرلارغا ئالدى بىلەن ئۇرۇش قىلىشنىڭ ۋاجىپلىقى.
• بيان حال المنافقين حين نزول القرآن عليهم وهي الترقُّب والاضطراب.
• بيان رحمة النبي صلى الله عليه وسلم بالمؤمنين وحرصه عليهم.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫