ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا لُقۡمَٰنَ ٱلۡحِكۡمَةَ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِلَّهِۚ وَمَن يَشۡكُرۡ فَإِنَّمَا يَشۡكُرُ لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٞ
Биз Луқмонга диний билимни ва барча ишларда тўғри йўл тута билишни ато этдик ва унга шундай дедик: "Эй Луқмон, Парвардигоринг берган неъматлари учун Унга шукр қил. Ким Парвардигорига шукр қилса, ўзи учун қилади. Зеро, Аллоҳ унинг шукридан Беҳожат. Ким Аллоҳнинг неъматларига нонкўрлик қилса, унинг зарари ҳам ўзига бўлади. Аллоҳга зарар қила олмайди. Зеро, Аллоҳ ҳамма махлуқотлардан Беҳожат ва ҳар қандай ҳолатда мақтовга лойиқ Зотдир.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ قَالَ لُقۡمَٰنُ لِٱبۡنِهِۦ وَهُوَ يَعِظُهُۥ يَٰبُنَيَّ لَا تُشۡرِكۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّ ٱلشِّرۡكَ لَظُلۡمٌ عَظِيمٞ
Эй Пайғамбар, эсланг, ўшанда Луқмон ўғлини эзгуликка чорлаб, ёвузликдан қайтариб, шундай деган эди: "Эй ўғилчам, Аллоҳдан бошқасига бандалик қилма. Аллоҳдан бошқасига қуллик қилиш ўзига ўзи қаттиқ зулм қилишдир. Зеро, бу иш дўзахда абадий қолишга олиб борадиган катта гуноҳдир.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنٖ وَفِصَٰلُهُۥ فِي عَامَيۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيۡكَ إِلَيَّ ٱلۡمَصِيرُ
Инсонга ота-онасига яхшилик қилишни, Аллоҳнинг амрига зид бўлмаган ишларда итоат этишни буюрдик. Онаси унга ҳомиладор бўлди. Ҳомила катта бўлгани сари ўзининг ҳам ҳоли қуриб, заифлашгандан заифлашиб борди. Бола туғилганидан кейин эса уни кўкракдан чиқариши икки йилда бўлди. Унга шундай дедик: "Аллоҳ берган неъматларга шукр қил, ундан кейин эса таълим-тарбия берганлари учун ота-онангдан миннатдор бўл. Қайтар жойинг ёлғиз Менгадир. Ўшанда қилган амалингга қараб, жазо ёки мукофотингни берурман".
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِن جَٰهَدَاكَ عَلَىٰٓ أَن تُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَاۖ وَصَاحِبۡهُمَا فِي ٱلدُّنۡيَا مَعۡرُوفٗاۖ وَٱتَّبِعۡ سَبِيلَ مَنۡ أَنَابَ إِلَيَّۚ ثُمَّ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Ота-онанг сени Аллоҳга ширк келтиришга мажбурласалар, уларга итоат этма. Зеро, Яратувчига итоатсизлик бўладиган ишларда бандага итоат этилмас. Улар билан шу дунёда яхши муомалада бўл. Яхшилик қил, ҳолидан хабар ол. Мени бир деб билган ва Менга итоат этган кишиларнинг йўлига эргаш. Кейин Қиёмат куни ҳаммангизнинг қайтиб борар жойингиз Менгадир. Ўшанда амалларингизга яраша жазо ёки мукофотингизни берурман.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰبُنَيَّ إِنَّهَآ إِن تَكُ مِثۡقَالَ حَبَّةٖ مِّنۡ خَرۡدَلٖ فَتَكُن فِي صَخۡرَةٍ أَوۡ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ أَوۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَأۡتِ بِهَا ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٞ
Эй ўғилчам, яхшилик бўлсин, ёмонлик бўлсин, бир хардал уруғидек бўлсин, у ҳеч ким кўрмайдиган бир тош ичида бўлсин ё осмонларда бўлсин ёки ерда бўлсин, Аллоҳ уни Қиёмат куни келтиради. Кейин бандага ўша ишига яраша жазо ёки мукофотини беради. Аллоҳ энг майда, нозик ишлардан ҳам Хабардор, Латиф - нарсаларнинг моҳиятини жуда яхши биладиган Огоҳ Зотдир.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰبُنَيَّ أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱنۡهَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَآ أَصَابَكَۖ إِنَّ ذَٰلِكَ مِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ
Эй ўғилчам, намозни тўкис адо эт, яхшиликка буюр, ёмонликдан қайтар, ўзингга етган мусибатга сабр қил. Мана шу ишлар азму қарор қилишга лойиқ ишлардир. Улар ихтиёрий ишлар эмас. Уларни бажаришга буюрилгансан.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ
Такаббурлик билан одамлардан юз ўгирма. Ер устида кибрланиб, ўзингга бино қўйиб юрма. Аллоҳ такаббурлик қиладиган, ўзига ато этилган неъматлардан босар-тусарини билмай, одамлардан ўзини катта оладиган, неъматлар учун Аллоҳга шукр қилмайдиган ҳеч бир кимсани ёқтирмас.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• لما فصَّل سبحانه ما يصيب الأم من جهد الحمل والوضع دلّ على مزيد برّها.
Онанинг ҳомиладорлик ва туғиш пайтидаги қийинчиликларини Аллоҳ таолонинг Ўзи тилга олган экан, демак, онага янада кўпроқ яхшилик қилиш лозимлиги ўз-ўзидан кўриниб турибди.
• نفع الطاعة وضرر المعصية عائد على العبد.
• وجوب تعاهد الأبناء بالتربية والتعليم.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫