ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
أَفَرَءَيۡتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَٰهَهُۥ هَوَىٰهُ وَأَضَلَّهُ ٱللَّهُ عَلَىٰ عِلۡمٖ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمۡعِهِۦ وَقَلۡبِهِۦ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِۦ غِشَٰوَةٗ فَمَن يَهۡدِيهِ مِنۢ بَعۡدِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
Эй Пайғамбар, ҳавойи нафсига эргашиб, уни худди маъбуддек кўрадиган кимсага бир қаранг. Аллоҳ уни билган ҳолида адаштириб қўйган. У ўзи адаштирилишга лойиқ бўлган. Унинг қулоғи ва қалбини муҳрлаган. Энди унинг қулоғига фойдали гаплар кирмайди. Аллоҳ унинг кўзига парда тортиб қўйган. Энди у ҳақни кўра олмайди. Аллоҳ адаштириб қўйганидан кейин энди унга ким ҳам тавфиқ бера оларди?! Бас, ҳавойи нафсга эргашишнинг зарарларини, Аллоҳнинг шариатига эргашишнинг фойдаларини кўриб, улардан ибрат олмайсизларми?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ وَمَا لَهُم بِذَٰلِكَ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِنۡ هُمۡ إِلَّا يَظُنُّونَ
Қайта тирилишни инкор қиладиган кофирлар шундай дейдилар: "Шу дунёдаги ҳаётимиздан бошқа ҳаёт йўқ. Бир авлод ўлиб, бошқаси туғилиб, ҳаёт шу тахлит давом этаверади. Бизни фақат вақт ўтиши, кеча ва кундузнинг алмашиниб туриши ўлдиради, холос". Лекин уларда қайта тирилишни инкор қилишга илмий асос йўқ. Улар фақат гумон-тахмин қиладилар, холос. Гумон эса ҳаргиз ҳақиқатнинг ўрнини боса олмас.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتُواْ بِـَٔابَآئِنَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Қайта тирилишни инкор қиладиган мушрикларга оятларимиз очиқ-равшан тарзда ўқиб берилганда уларнинг ҳужжатлари Пайғамбар алайҳиссаломга: "Ўлимдан кейин яна ҳаёт бор, деган даъвойинглар рост бўлса, ўлиб кетган ота-боболаримизни тирилтириб беринглар-чи", дейишдан бошқа нарса бўлмади.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلِ ٱللَّهُ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يَجۡمَعُكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
Эй Пайғамбар, уларга айтинг: "Аллоҳ сизларни яратиб тирилтирган, кейин ўлдиради, кейин яна ўлганингиздан сўнг ҳисоб-китоб қилиш ва жазо ёки мукофот бериш учун Қиёмат кунида тўплайди. Бу кунинг келишига заррача шак-шубҳа йўқ. Лекин одамларнинг кўплари билмайдилар. Шу сабабли солиҳ амаллар қилиб, ўша кун учун тайёргарлик кўрмайдилар".
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَخۡسَرُ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
Самолар мулки ҳам, замин мулки ҳам Аллоҳникидир. Ундан ўзга чин маъбуд йўқдир. Қиёмат куни Аллоҳ мурдаларни ҳисоб-китоб қилиш ва жазо ёки мукофот бериш учун қайта тирилтирганда Аллоҳдан бошқага бандалик қилган ва ҳақни ноҳаққа, ноҳақни эса ҳаққа чиқаришга уринган ботил аҳли зарарга йўлиқади.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٖ جَاثِيَةٗۚ كُلُّ أُمَّةٖ تُدۡعَىٰٓ إِلَىٰ كِتَٰبِهَا ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Эй Пайғамбар, у кунда ҳар бир умматни тиз чўккан ҳолда ўзини нима қилишларини кутаётганини кўрасиз. Ҳар бир уммат икки елкасидаги фаришталар ёзиб борган номаи аъмолига чақирилади. Эй одамлар, бу кунда дунёда қилиб ўтган яхши-ёмон амалларингизга яраша жазо ёки мукофот олурсизлар.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا كِتَٰبُنَا يَنطِقُ عَلَيۡكُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّا كُنَّا نَسۡتَنسِخُ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Фаришталар қилган ишларингизни ёзиб бориб, китоб ҳолига келган бу китоб фақат ростни сўзлайди ва сизларга қарши ҳақли гувоҳлик беради. Бас, уни ўқинглар. Биз елкангиздаги фаришталарга дунёда қилиб ўтган ишларингизни ёзиб боришни буюрганмиз.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُدۡخِلُهُمۡ رَبُّهُمۡ فِي رَحۡمَتِهِۦۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ
Бас, иймон келтириб, яхши ишларни қилган зотларни Парвардигорлари Ўз раҳматига, жаннатига киритади. Аллоҳ уларга ато этган мана шу мукофот ёрқин, мислсиз муваффақиятдир.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَفَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ وَكُنتُمۡ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ
Аллоҳга куфр келтирганларга эса зуғум билан шундай дейилур: "Оятларим сизларга ўқиб берилмаганмиди?! Сизлар эса уларга иймон келтиришдан ўзларингизни катта олмаганмидингизлар?! Куфру маъсиятларга ботган жиноятчи қавм бўлмаганмидингизлар?!"
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَٱلسَّاعَةُ لَا رَيۡبَ فِيهَا قُلۡتُم مَّا نَدۡرِي مَا ٱلسَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنّٗا وَمَا نَحۡنُ بِمُسۡتَيۡقِنِينَ
Сизларга: "Аллоҳнинг бандаларига берган уларни қайта тирилтириб, қилган ишларига яраша жазо ёки мукофот бериши ҳақидаги ваъдаси ҳақдир. Қиёматнинг юз бериши ҳақдир. Унга тайёргарлик кўринглар", дейилса, "Биз Қиёмат нималигини билмаймиз. У ҳақдаги гумонимиз жуда заиф, унинг юз бериш эҳтимоли жуда кам, деб биламиз. Унинг содир бўлишига ишончимиз тўла эмас", дедингизлар.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• اتباع الهوى يهلك صاحبه، ويحجب عنه أسباب التوفيق.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫