ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߦߊ߯ߺߎ߯ߞߊ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߡߎ߬ߤ߭ߊߡߡߊߘߎ߫ ߓߎߣ ߊ߳ߺߊߓߑߘߎ߫ ߊ.ߟߑߤ߭ߊߡߌ߯ߘߌ߫ ߛߊߟߌ߯ߞߊ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَإِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فِي ٱلۡبَحۡرِ ضَلَّ مَن تَدۡعُونَ إِلَّآ إِيَّاهُۖ فَلَمَّا نَجَّىٰكُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ أَعۡرَضۡتُمۡۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ كَفُورًا
Sano pati gampatile masausyo m’mbwani, (wosope) ŵankwalumbanjilaga akasasoŵaga kusigala Jwalakwepe (Allah), nambo pati ankulupwisye pakunyyikasya pankuuli, nkasagalauka (kunneka Allah). Sano mundu aŵele jwakanila (ukoto waakumpa, jwangatogolela.)[4]
(17:4) Jwaŵechete Ibn Kathîr m’chitabu chakwe cha Tafsîr yakwamba jele Ȃyaji kuti: “Ikrimah bin Abî Jahl jwaŵigwile ulendo kuntila Ntenga jwa Allahﷺndema ja waugulidwe nsinda wa Maaka. Jwalakwe jwajesile wa pa mbwani jechejeu pakatanganya wa ku Ethiopia, nambo pandema jaŵajendelechelaga ulendo wao, mbungo jamachili japitikwisye liboti lyao lyaŵakwesile, ni gayichilile matumbela gamakulungwakulungwa kuumila mbali ni mbali, ni ŵaganisyisye ŵanganyao kuti asyungulilidwe ni ilagasyo m’mbwanimo. Ŵandu ŵa mwiboti mula ŵasalilene kuti: ‘Pangali jwampaka ankulupusye pangaŵaga Allah – Nnungu jusyesyene jwa kumawunde ni petaka. Basi munnumbanjile Jwele pejo mwakunswejechesya dini Jakwe, kuti an’jokole ku kumilwa.’ Ikrimah jwaŵechete chamuntima kuti: ‘Ngunnumbila Allah! Naga pangali jwampaka akamuchisye pa mbwani ikaŵeje Allah pe basi, nikuti pangali kaichila yanti pangali soni jwampaka akamuchisye pankuuli, ikaŵeje Allah pe basi. E Allah! Une ngumpa chilanga chanti: Naga nkumbikasya pankuuli mwantunjelele, tingaŵiiche magasa gangu mmagasa ga Ntume Muhammadi ﷺ, soni chisimu chene tingansimane jwalakwejo juli jwakupepa nnope ntima, jwambone, nambo soni jwachanasa.’ Kaneka ŵanganyao ŵakulupusyidwe ni Allah, mpaka ŵajile kochela munjengwe ja mbwani, ni ŵakopweche m’mbwani mula. Ikrimah jwapite kwa ntume Muhammadi ﷺ ni kuja kwinjila mu Usilamu, ni jwaliji nsilamu jwambone nnope.” (Nnole mu Tafsîr Ibn Kathîr).
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَأَمِنتُمۡ أَن يَخۡسِفَ بِكُمۡ جَانِبَ ٱلۡبَرِّ أَوۡ يُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ حَاصِبٗا ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ وَكِيلًا
Ana nkuliŵika pantunjelele wanti Jwalakwe (Allah) ngaŵa nkuntitimisya nao upande wapankuuli, kapena kuntumichisya chimbunga chasakalawe? Kaneko jenumanja ngasimwapata akunchenjela.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ أَمِنتُمۡ أَن يُعِيدَكُمۡ فِيهِ تَارَةً أُخۡرَىٰ فَيُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ قَاصِفٗا مِّنَ ٱلرِّيحِ فَيُغۡرِقَكُم بِمَا كَفَرۡتُمۡ ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ عَلَيۡنَا بِهِۦ تَبِيعٗا
Kapena nkuliŵika pantunjelele wanti Jwalakwe (Allah) ngaŵa nkum’buchisya jenumanja mwalakwe (m’mbwanimo) kaaŵiili ni kuntumichisya mbungo jaukali ni kummisya ligongo lyaukafili wenu? Kaneko jenumanja ngasimwapata akumputila ngondo Kukwetu pa yalakweyi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ وَحَمَلۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِيلٗا
Soni chisimu chene pamasile patwachimbichisye ŵanache ŵa Adam, ni twapele yakwela pankuli ni pambwani, ni twapele soni lisiki lyambone, nambo soni twachimbichisye ni uchimbichimbi wekulungwa nnope kuipunda yaijinji mu iwumbe yatugumbile.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَوۡمَ نَدۡعُواْ كُلَّ أُنَاسِۭ بِإِمَٰمِهِمۡۖ فَمَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَقۡرَءُونَ كِتَٰبَهُمۡ وَلَا يُظۡلَمُونَ فَتِيلٗا
(Kumbuchilani) Lisiku lyatuchaŵilanga ŵandu wosope (nkutula uliose) ni nnongola jwao. Sano ŵatakapedwe chitabu chao ni nkono wao wan’dyo, basi ŵanganyao chakasoome chitabu chao (mwakusengwa), soni ngasaja kutendedwa lupuso atamose pa (kachindu kamwana kanti chisawu) kawuusi kankati mwa lupele lwa tende.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَن كَانَ فِي هَٰذِهِۦٓ أَعۡمَىٰ فَهُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡمَىٰ وَأَضَلُّ سَبِيلٗا
Sano jwali jwangalola apano (pa duniya kulola kwakuchetelela ilosyo ya Allah ni ngankulupilila Jwalakwe), basi jwalakwejo ku Akhera takaŵe jwangalola (kwene) soni takapotele nnope kuleka litala (lyachokoko).
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِن كَادُواْ لَيَفۡتِنُونَكَ عَنِ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ لِتَفۡتَرِيَ عَلَيۡنَا غَيۡرَهُۥۖ وَإِذٗا لَّٱتَّخَذُوكَ خَلِيلٗا
Soni chisimu chene ŵanganyao ŵasigele panandi kuti am’bwatanganye (mmwe Muhammadi ﷺ) kwakuleka ayila yatun’juwulile kuti ntusepelele Uwwe ikaliyo, sano pajele ndemajo akantesile kuŵa chisyoŵe chapantima.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذٗا لَّأَذَقۡنَٰكَ ضِعۡفَ ٱلۡحَيَوٰةِ وَضِعۡفَ ٱلۡمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيۡنَا نَصِيرٗا
Mwanti (nkapendechele), chisimu tukampele kupasya (ilagasyo) yakonjechesya pa awuno umi uno (kwapunda ŵandu ŵane), ni (ilagasyo) yakonjechesya panyuma pakuwa, kaneko nga nganimwapata akunkulupusya Kukwetu.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߦߊ߯ߺߎ߯ߞߊ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߡߎ߬ߤ߭ߊߡߡߊߘߎ߫ ߓߎߣ ߊ߳ߺߊߓߑߘߎ߫ ߊ.ߟߑߤ߭ߊߡߌ߯ߘߌ߫ ߛߊߟߌ߯ߞߊ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߘߟߊߡߌߘߊ ߦߊ߯ߺߎ߯ߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߎ߬ߤ߭ߊߡߡߊߘߎ߫ ߓߎߣ ߊ߳ߺߊߓߑߘߎ߫ ߊ.ߟߑߤ߭ߊߡߌ߯ߘߌ߫ ߛߊߟߌ߯ߞߊ߫ ߟߊ߫ ߘߟߊߡߌߘߊߟߌ ߟߋ߬.