Kur'an-ı Kerim meal tercümesi - الترجمة الكردية الكرمانجية * - Mealler fihristi
Sûratu'l-Furkân
تَبَارَكَ ٱلَّذِي نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦ لِيَكُونَ لِلۡعَٰلَمِينَ نَذِيرًا
1. پاك و بلند بوو، و پڕ خێر و بەرەكەت بوو، ئەو خودایێ، فورقان [ئانكو قورئان، ئەوا ڤاڤێرێ دئێخیتە ڕاستییێ و پویچییێ، و حەلالییێ و حەرامییێ] بۆ بەندەیێ خۆ هنارتی، دا بۆ خەلكی ببیتە پێغەمبەر و ئاگەهداركەر.
Arapça tefsirler:
ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدٗا وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ شَرِيكٞ فِي ٱلۡمُلۡكِ وَخَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖ فَقَدَّرَهُۥ تَقۡدِيرٗا
2. ئەوێ خودانییا ئەرد و ئەسمانان یا وی، و چو كوڕ و كچ بۆ خۆ نەدانایین و نەگرتین، و چو هەڤال و هەڤپشك د خودانییێ و ملكیدا بۆ نەیی، و یێ هەمی تشت دایین و چێكرین، ڤێجا كا چ ب كێر وان دئێت، بێ كێماسی بۆ وان پەیداكرن.
Arapça tefsirler:
وَٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ لَّا يَخۡلُقُونَ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ وَلَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا وَلَا يَمۡلِكُونَ مَوۡتٗا وَلَا حَيَوٰةٗ وَلَا نُشُورٗا
3. و وان هندەك پەرستی شوینا خودێ پەرستن، چو نادەن و چو چێ ناكەن، و ئەو ب خۆ [ژ لایێ مرۆڤانڤە] یێت هاتینە چێكرن، و نەشێن زیانەكێ یان مفایەكی بگەهیننە خۆ ب خۆ [ڤێجا چاوا دێ گەهیننە هەوە]، و نە ژیان وان پێ چێ دبیت، و نە مرن، و نە ساخكرنا پشتی مرنێ..
Arapça tefsirler:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٌ ٱفۡتَرَىٰهُ وَأَعَانَهُۥ عَلَيۡهِ قَوۡمٌ ءَاخَرُونَۖ فَقَدۡ جَآءُو ظُلۡمٗا وَزُورٗا
4. و ئەوێت گاور بوویین، گۆتن: ئەڤ [قورئانە] درەوە ژ دەڤ خۆ یا چێكری و ئینایی، و هندەكان [ژ جوهی و فەلەیان] هاریكارییا وی ل سەر چێكرنا ڤێ درەوێ یا كری، و ب سویند وان گاوران [ب ڤێ گۆتنا خۆ، كو پێغەمبەرێ عەرەب، ئەڤ قورئانا موعجیزە، ژ هندەكێت نەعەرەب، یا وەرگرتی] ستەم و بێ بەختییەكا مەزن كرییە.
Arapça tefsirler:
قُلۡ أَنزَلَهُ ٱلَّذِي يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
6. [هەی موحەممەد] بێژە: ئەوێ نهینی و ڤەشارتیێت ئەرد و ئەسمانان دزانیت، ئەڤ قورئانە یا ئینایییە خوارێ، ب ڕاستی خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە [لەو لەزێ ل ئیزادانا هەوە ناكەت، ل سەر درەو و بێ بەختیا، هوین دكەن].
Arapça tefsirler:
وَقَالُواْ مَالِ هَٰذَا ٱلرَّسُولِ يَأۡكُلُ ٱلطَّعَامَ وَيَمۡشِي فِي ٱلۡأَسۡوَاقِ لَوۡلَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مَلَكٞ فَيَكُونَ مَعَهُۥ نَذِيرًا
7. و گۆتن: ئەڤە چ پێغەمبەرە؟ [ئانكو چاوا ئەڤە دێ بیتە پێغەمبەر، و ئەو وەكی مە] خوارنێ دخۆت، و ل سویكان دگەڕیێت [بۆ خزمەتان، هەروەكی ئەم دچین]، بلا ملیاكەتەك د گەل هاتبایە خوارێ، و بۆ ببایە شاهد [دا مە باوەری پێ ئینابایە].
Arapça tefsirler:
أَوۡ يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡهِ كَنزٌ أَوۡ تَكُونُ لَهُۥ جَنَّةٞ يَأۡكُلُ مِنۡهَاۚ وَقَالَ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
8. یان ژی گەنجخانەیەك [ژ ئەسمانان] بۆ وی هاتبایە [دا پاكی ب كەسێ نەمابایە، و هەوجەی بازاڕێ نەبایە]، یان ژی جنیكەك هەبایە ژێ خواربایە [دیسا هەوجەی كەسێ نەبایە]، و ئەوێت ستەمكار گۆتن: هوین ل دویڤ مرۆڤەكێ سحرلێكری پێڤەتر ناچن [ئەڤێ هوین ل دویڤ دچن ژ مرۆڤەكی سحرلێكری پێڤەتر نینە].
Arapça tefsirler:
تَبَارَكَ ٱلَّذِيٓ إِن شَآءَ جَعَلَ لَكَ خَيۡرٗا مِّن ذَٰلِكَ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ وَيَجۡعَل لَّكَ قُصُورَۢا
10. پاك و بلندبوو و پڕ خێر و بەرەكەت بوو [ئەو خودایێ] ئەگەر ڤیا دێ ژ گەنجخانە و جنیكان چێتر دەتە تە، جنیكێت ڕویبار د ناڤڕا دئێن و دچن، و دێ قەسران ژی [دگەل وان جنیكان] دەتە تە.
Arapça tefsirler:
بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلسَّاعَةِۖ وَأَعۡتَدۡنَا لِمَن كَذَّبَ بِٱلسَّاعَةِ سَعِيرًا
11. [باوەری نەئینانا وان ب تە، نە ژ بەر زادخوارن، و چۆنا تە بۆ سویكانە، وەكی ئەو دبێژن] بەلێ وان ڕۆژا قیامەتێ ب خۆ، درەو دانا و باوەری پێ نەئینا، و مە بۆ وان ئەوێت قیامەتێ درەو ددانن، ئاگرەكێ دژوار یێ بەرهەڤكری.
Arapça tefsirler:
إِذَا رَأَتۡهُم مِّن مَّكَانِۭ بَعِيدٖ سَمِعُواْ لَهَا تَغَيُّظٗا وَزَفِيرٗا
Arapça tefsirler:
لَّا تَدۡعُواْ ٱلۡيَوۡمَ ثُبُورٗا وَٰحِدٗا وَٱدۡعُواْ ثُبُورٗا كَثِيرٗا
14. ئەڤرۆ جارەكێ ب تنێ داخوازا نەمانا خۆ نەكەن، بەلێ گەلەك جاران داخوازا نەمانێ بكەن [ئەڤرۆ ئیزایا ل سەر هەوە گەلەكە، و یا بێ ڤەبڕە، و ژ هندێ پترە هوین جارەكێ ب تنێ داخوازا نەمانێ بكەن، و ل گەل هندێ ژی بێ هیڤی بن ژ نەمانێ].
Arapça tefsirler:
قُلۡ أَذَٰلِكَ خَيۡرٌ أَمۡ جَنَّةُ ٱلۡخُلۡدِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَۚ كَانَتۡ لَهُمۡ جَزَآءٗ وَمَصِيرٗا
15. [هەی موحەممەد] بێژە [وان]: ئەرێ ئەڤە [ئاگرێ هۆسا یێ دژوار] بۆ هەوە چێترە، یان ژی بەحەشتا هەروهەر هەی، ئەوا پەیمان بۆ پارێزكاران پێ هاتییە دان، كو دێ بیتە خەلاتێ وان و دویماهییا وان.
Arapça tefsirler:
وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَقُولُ ءَأَنتُمۡ أَضۡلَلۡتُمۡ عِبَادِي هَٰٓؤُلَآءِ أَمۡ هُمۡ ضَلُّواْ ٱلسَّبِيلَ
17. و ڕۆژا خودێ وان و ئەوێت وان شوینا خودێ دپەرستن كۆم دكەت، و دێ بێژیتە وان [پەرستییان]: ئەرێ هەوە بەندەیێت من ئەڤە، د سەردابرینە و بەرزەكرینە، یان وان ب خۆ ڕێ بەرزەكر و د سەرداچۆن؟
Arapça tefsirler:
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ مَا كَانَ يَنۢبَغِي لَنَآ أَن نَّتَّخِذَ مِن دُونِكَ مِنۡ أَوۡلِيَآءَ وَلَٰكِن مَّتَّعۡتَهُمۡ وَءَابَآءَهُمۡ حَتَّىٰ نَسُواْ ٱلذِّكۡرَ وَكَانُواْ قَوۡمَۢا بُورٗا
18. ئەو دێ بێژن: ئەم تە ژ هەمی كێماسییان پاقژ دكەین، بۆ مە دورست نەبوو، ئەم چو پشتەڤانان ژ بلی تە، بۆ خۆ بگرین [هەتا كو ئەم بێژینە وان مە بپەرێسن]، بەلێ تە خۆشی دانە وان و باب و باپیرێت وان، هەتا بیرئینانا تە ژ بیركرین، و سوپاسییا نیعمەتێت تە نەكرین، و ئەو ب خۆ ملەتەكێ چۆیی بوون.
Arapça tefsirler:
فَقَدۡ كَذَّبُوكُم بِمَا تَقُولُونَ فَمَا تَسۡتَطِيعُونَ صَرۡفٗا وَلَا نَصۡرٗاۚ وَمَن يَظۡلِم مِّنكُمۡ نُذِقۡهُ عَذَابٗا كَبِيرٗا
19. [خودێ دێ بێژیتە وان] ڤێجا [ئەڤە ئەون یێت هەوە دپەرستن] وان هوین ب وێ ئاخڤتنا هەوە دكر، هوین درەوین دەرئێخستن، ڤێجا هوین [وی وەختی، گەلی گاوران] نەشێن ئیزا و عەزابێ ژ خۆ بدەنە پاش، و نەشێن هاریكارییا خۆ [یان یا ئێكدو] ژی بكەن، و كی ژ هەوە ستەمێ بكەت [ئانكو هەڤپشكان بۆ خودێ چێ بكەت]، ب ڕاستی ئەم دێ ئیزایەكا مەزن دەینێ.
Arapça tefsirler:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّآ إِنَّهُمۡ لَيَأۡكُلُونَ ٱلطَّعَامَ وَيَمۡشُونَ فِي ٱلۡأَسۡوَاقِۗ وَجَعَلۡنَا بَعۡضَكُمۡ لِبَعۡضٖ فِتۡنَةً أَتَصۡبِرُونَۗ وَكَانَ رَبُّكَ بَصِيرٗا
20. و مە چو پێغەمبەر بەری تە نەهنارتینە، ئەگەر وان ب ڕاستی زاد نەخواربیت و ل سویكان نەگەڕیابن، و مە هندەك ژ هەوە بۆ هندەكێت دی یێت كرینە جهێ جەڕباندنێ [هەژاران ب زەنگینان دجەڕبینین كا دێ سەبری كێشن، و زەنگینان ب هەژاران دجەڕبینین كا دێ سوپاسییا خودێ كەن، و هندەك ژ هەژاران دێ بەری زەنگینان موسلمان بن، كا گرگرە دێ چ كەن] كا دێ سەبرێ [بەرانبەر ئێكدو] كێشن؟ و خودایێ تە ئاگەهـ ژ وان هەیە [كا كی دێ سەبرا خۆ كێشیت، و كی خۆ ل بەر ناگریت].
Arapça tefsirler:
۞ وَقَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ نَرَىٰ رَبَّنَاۗ لَقَدِ ٱسۡتَكۡبَرُواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ وَعَتَوۡ عُتُوّٗا كَبِيرٗا
21. و ئەوێت باوەری ب ڕۆژا قیامەتێ نەی [و نە ل وێ هیڤیێ، ل بەر دەستێ خودێ ڕاوەستن] گۆتن: بلا ملیاكەت ب سەر مەدا هاتبانە خوارێ، یان مە خودایێ خۆ دیتبایە [دا مە باوەری ئینابایە]، ب سویند خۆ مەزن دیتن و خۆ مەزن كرن، و مەزناتی یا ژ قامێ دەرئێخستین.
Arapça tefsirler:
أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ يَوۡمَئِذٍ خَيۡرٞ مُّسۡتَقَرّٗا وَأَحۡسَنُ مَقِيلٗا
Arapça tefsirler:
وَيَوۡمَ تَشَقَّقُ ٱلسَّمَآءُ بِٱلۡغَمَٰمِ وَنُزِّلَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ تَنزِيلًا
Arapça tefsirler:
لَّقَدۡ أَضَلَّنِي عَنِ ٱلذِّكۡرِ بَعۡدَ إِذۡ جَآءَنِيۗ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِلۡإِنسَٰنِ خَذُولٗا
29. ب سویند وی بەرێ من ژ ڕێكا ڕاست وەرگێڕا، پشتی ئەز ڕاستەڕێ بووییم و من باوەری ئینایی، نێ شەیتان زێدە یێ هڤال هێلە [پشتی مرۆڤان سەردا دبەت، و ژ ڕێكا ڕاست دەردئێخیت، وان ب تنێ دهێلیت].
Arapça tefsirler:
وَقَالَ ٱلرَّسُولُ يَٰرَبِّ إِنَّ قَوۡمِي ٱتَّخَذُواْ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ مَهۡجُورٗا
Arapça tefsirler:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ٱلۡقُرۡءَانُ جُمۡلَةٗ وَٰحِدَةٗۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِۦ فُؤَادَكَۖ وَرَتَّلۡنَٰهُ تَرۡتِيلٗا
32. و ئەوێت گاوربوویین گۆتن: بلا قورئان ب جارەكێ و پێكڤە بۆ هاتبایە خوارێ [وەكی هەمی كتێبێت دی یێت ئەسمانی]. پیچ پیچە و جودا جودا ئەم قورئانێ بۆ تە دئینینە خوارێ، دا دلێ تە پێ موكوم بكەین و ب هێز بێخین [و تو دلێت موسلمانان پێ ب هێز بێخی، دا ب ساناهی ژ بەر بكەن و تێ بگەهن، و دا بەردەوام بەرسڤا گاوران بدەی، ل سەر وان تشتێت وان دڤێن تە تێدا ئاسێ بكەن]، و مە قورئان ئایەت ئایەت [ئانكو پیچ پیچە] ب تە [ب ڕێكا جبریلی] دا خواندنێ.
Arapça tefsirler:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَجَعَلۡنَا مَعَهُۥٓ أَخَاهُ هَٰرُونَ وَزِيرٗا
Arapça tefsirler:
فَقُلۡنَا ٱذۡهَبَآ إِلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا فَدَمَّرۡنَٰهُمۡ تَدۡمِيرٗا
36. ڤێجا مە گۆتە وان [مەخسەد پێ مووسا و هاروونن]: هوین هەردو هەڕنە دەڤ وی ملەتی، ئەوێ نیشان و موعجیزەیێت مە دەرو دانایین [بەلێ ملەتێ ژێگۆتی گوهێ خۆ نەدا وان، و ب گۆتنا وان نەكر]، ڤێجا مە ژی ژ بەر هندێ ب دژواری د هیلاك برن.
Arapça tefsirler:
وَقَوۡمَ نُوحٖ لَّمَّا كَذَّبُواْ ٱلرُّسُلَ أَغۡرَقۡنَٰهُمۡ وَجَعَلۡنَٰهُمۡ لِلنَّاسِ ءَايَةٗۖ وَأَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ عَذَابًا أَلِيمٗا
37. و ملەتێ نووحی ژی [مە ڤەبراندن] وەختێ وان پێغەمبەر دەروین دانایین [و یێ پێغەمبەرەكی درەوین دانیت و باوەرییێ پێ نەئینیت، ئەو هەمی پێغەمبەران درەوین ددانیت و باوەرێی پێ نائینیت]، مە ئەو [د ئاڤێدا] خەندقاندن، و بۆ خەلكی كرنە چامە، و مە ئیزایەكا ب ژان و دژوار بۆ ستەمكاران بەرهەڤكرییە.
Arapça tefsirler:
وَعَادٗا وَثَمُودَاْ وَأَصۡحَٰبَ ٱلرَّسِّ وَقُرُونَۢا بَيۡنَ ذَٰلِكَ كَثِيرٗا
38. و مە عاد و (ثمود) [ملەتێ هوود پێغەمبەر و ملەتێ (صالح) پێغەمبەر] و خودانێت بیرێ [ملەتێ شوعەیب پێغەمبەر، و هاتییە گۆتن خەلكێ بیرێ: ژ گوندیت سەمودە و هاتییە گۆتن: خەلكێ گوندێ انتاكیانە ئەوێت چێروكا وان دسۆرەتا یاسیندا هاتی و هاتییە گۆتن: ملەتەكە ل دۆر بیرێ كۆم بوو بوون و ژ بەر نەباوەری پێ ئێنانا وان خودێ ئێخستنە د بیرێدا و هەمی هیلاك برن، و هاتییە گۆتن: ملەتەكێ گونەهكارە پێغەمبەرێ خۆ كرنە دبیرێدا و ل سەر سەردەركر]، و گەلەك ملەتێت دی ژی، د ناڤبەرا واندا مە ڤەبراندن.
Arapça tefsirler:
وَلَقَدۡ أَتَوۡاْ عَلَى ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلَّتِيٓ أُمۡطِرَتۡ مَطَرَ ٱلسَّوۡءِۚ أَفَلَمۡ يَكُونُواْ يَرَوۡنَهَاۚ بَلۡ كَانُواْ لَا يَرۡجُونَ نُشُورٗا
40. و ب سویند [قورەیشی] یێت هاتینە وی گوندی و یێت تێڕا چۆیین، ئەوێ مە بارانا بەران ب سەردا باراندی [گوندێ سەدووم كو ژ مەزنترین گوندێت (لوط)ییە]، ئەرێ ما وان بەرێ خۆ نەددایێ كا چ ب سەرێ وان هاتییە؟ بەلێ ئەو باوەری ب ڕابوونا پشتی مرنێ نائینن [لەو بۆ خۆ چو چامە و عیبرەتان ژێ ناگرن].
Arapça tefsirler:
وَإِذَا رَأَوۡكَ إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَٰذَا ٱلَّذِي بَعَثَ ٱللَّهُ رَسُولًا
Arapça tefsirler:
إِن كَادَ لَيُضِلُّنَا عَنۡ ءَالِهَتِنَا لَوۡلَآ أَن صَبَرۡنَا عَلَيۡهَاۚ وَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ حِينَ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ مَنۡ أَضَلُّ سَبِيلًا
42. و [دێ بێژن] ئەگەر ژ بەر وێ سەبرێ نەبایە ئەوا مە ل سەر پەرستییێت خۆ كێشایی، نێزیك بوو ئەو [مەخسەد موحەممەد] بەرێ مە ژ وان وەرگێڕیت، و ئەم پەرستنا وان بهێلین، و وەختێ ئەو ئیزا و عەزابێ [یا خودێ] دبینن، هنگی دێ زانن، كا كی یێ گومڕا و ڕێ بەرزەیە [ئەو یان موسلمان].
Arapça tefsirler:
أَمۡ تَحۡسَبُ أَنَّ أَكۡثَرَهُمۡ يَسۡمَعُونَ أَوۡ يَعۡقِلُونَۚ إِنۡ هُمۡ إِلَّا كَٱلۡأَنۡعَٰمِ بَلۡ هُمۡ أَضَلُّ سَبِيلًا
44. یان ژی تو ل وێ هزرێیی كو باراپتر ژ وان [شیرەتان] گولێ دبن یان تێ دگەهن، ب ڕاستی ئەو [د گولێبوون و تێگەهشتنا خۆدا] وەكی جانەوەرانە، بەلكی خرابتر و ڕێبەرزەترن ژی.
Arapça tefsirler:
أَلَمۡ تَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ كَيۡفَ مَدَّ ٱلظِّلَّ وَلَوۡ شَآءَ لَجَعَلَهُۥ سَاكِنٗا ثُمَّ جَعَلۡنَا ٱلشَّمۡسَ عَلَيۡهِ دَلِيلٗا
45. ما تو بەرێ خۆ نادەیە [هێز و شیان و دورستكرنا] خودایێ خۆ، كا خودایێ تە چاوا سیبەر درێژ كرییە [ژ دەركەڤتنا ڕۆژێ هەتا ئاڤابوونا وێ]، و ئەگەر ڤیابایە دا ڕاوەستینیت [ژ جهەكی نەدچۆ جهەكی]، پاشی مە ڕۆژ بۆ كرە سەبەب و نیشان.
Arapça tefsirler:
ثُمَّ قَبَضۡنَٰهُ إِلَيۡنَا قَبۡضٗا يَسِيرٗا
Arapça tefsirler:
وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِبَاسٗا وَٱلنَّوۡمَ سُبَاتٗا وَجَعَلَ ٱلنَّهَارَ نُشُورٗا
47. و ئەو [خودا] ئەوە، یێ شەڤ بۆ هەوە كرییە پەردە و كراس [چونكی شەڤ ب تارییا خۆ، لەشان ژ دیتنێ ڤەدشێریت، هەروەكی جلك لەشێ مرۆڤی ڤەدشێرن]، و مە نڤستن بۆ هەوە یا كرییە ڤەهەسیان [بۆ نەهێلانا وێ وەستیانا هوین د بزاڤا خۆ یا ڕۆژانەدا دبینن، و جارەكا دی دزڤڕنەڤە سەر بزاڤا خۆ]، و مە ڕۆژ یا كرییە وەختێ ڕابوون و بەلاڤبوونا هەوە.
Arapça tefsirler:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦۚ وَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ طَهُورٗا
Arapça tefsirler:
لِّنُحۡـِۧيَ بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗا وَنُسۡقِيَهُۥ مِمَّا خَلَقۡنَآ أَنۡعَٰمٗا وَأَنَاسِيَّ كَثِيرٗا
49. دا ئەم پێ (ب وێ ئاڤێ) ئەردەكێ مری و هشك و بێ شینكاتی ساخكەین و شین بكەین، و دا گەلەك ژ ئەوێت مە [ژ ئاڤێ] دایین و چێكرین، ژ جانەوەران و تەرش و تەوالان یان خەلكێ دەشتێ و گەلەك مرۆڤان [خەلكێ باژێران]، ئاڤ بدەین.
Arapça tefsirler:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَٰهُ بَيۡنَهُمۡ لِيَذَّكَّرُواْ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا
50. و ب سویند مە ئەو باران ب گەلەك ڕەنگان ب سەر واندا باراندییە [ل هندەك جهان دبارینین و ل هندەكان نە، ل هندەكان گەلەكێ دبارینین و ل هندەكان كێم دبارینین، و ل هندە جهێت ب ڕەخێكڤە ل ڕەخەكی دبارینین، و ل ڕەخێ دی نە]، دا مرۆڤ هزرا خۆ بكەن و بزانن [ئەوێ ئەرد ساخكری، دشێت مرییان ژی ژ گۆڕان ڕاكەتەڤە و ساخ بكەت]، بەلێ باراپتر ژ مرۆڤان بەرانبەری نیعمەتا باران هاتنێ نە د سوپاسدارن.
Arapça tefsirler:
فَلَا تُطِعِ ٱلۡكَٰفِرِينَ وَجَٰهِدۡهُم بِهِۦ جِهَادٗا كَبِيرٗا
Arapça tefsirler:
۞ وَهُوَ ٱلَّذِي مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ هَٰذَا عَذۡبٞ فُرَاتٞ وَهَٰذَا مِلۡحٌ أُجَاجٞ وَجَعَلَ بَيۡنَهُمَا بَرۡزَخٗا وَحِجۡرٗا مَّحۡجُورٗا
53. و ئەوە یێ هێلایی هەردو دەریا بگەهنە ئێك و بكەڤنە ڕەخێك، ئەڤە یا شرین و خۆشە، و ئەڤە زێدە یا سویرە (شۆرە) [نائێتە ڤەخوارن] و ناڤبڕەك یا ئێخستییە د ناڤبەرا واندا [دا تێكەل نەبن ]، و ئێكا ل ئێكێ حەرامكری تێكەلی ئێك ببن [نەیا شرین سویر (شۆر) دبیت، و نەیا سویر شرین دبیت، و هەر ئێك وەكی خۆ دمینیت].
Arapça tefsirler:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا مُبَشِّرٗا وَنَذِيرٗا
Arapça tefsirler:
قُلۡ مَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِلَّا مَن شَآءَ أَن يَتَّخِذَ إِلَىٰ رَبِّهِۦ سَبِيلٗا
57. [هەی موحەممەد] بێژە: ئەز چو كرێیان بەرانبەری گەهاندنا ڤێ پەیامێ ژ هەوە ناخوازم، بەلێ یێ بڤێت ڕێیەكێ بۆ خودایێ خۆ بگریت، بلا بگریت [ئانكو ئەز چو مالی ژ هەوە ناخوازم، تشتێ ئەز دخوازم ئەوە، كو هوین ڕێكا خودێ بگرن، و كرێیا من خودێ دێ دەتە من].
Arapça tefsirler:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡحَيِّ ٱلَّذِي لَا يَمُوتُ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِهِۦۚ وَكَفَىٰ بِهِۦ بِذُنُوبِ عِبَادِهِۦ خَبِيرًا
58. و پشتا خۆ ب خودایێ هەر ساخ، ئەوێ مرن بۆ نەیی، گەرەم بكە، و تەسبیح و پەسنا وی بكە، و ژ كێم و كاسیان پاقژ بكە، و بەسی وییە ئەو ب گونەهێت بەندەیێت خۆ یێ ئاگەهدار و شارەزا بیت.
Arapça tefsirler:
ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ ٱلرَّحۡمَٰنُ فَسۡـَٔلۡ بِهِۦ خَبِيرٗا
59. ئەوێ ئەرد و ئەسمان و هندی د ناڤبەرا واندا هەی، د شەش ڕۆژاندا دایین، پاشی بلندبوویە سەر عەرشی [بلندبوونەكا هێژایی وی، و بێ چاوایی]، ئەو خودایێ دلۆڤانە، ڤێجا ژ وی بخوازە، ئەو یێ شارەزایە [یان پسیارا خۆ د ڕاستا خودێدا، ژ شارەزایان بكە].
Arapça tefsirler:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱسۡجُدُواْۤ لِلرَّحۡمَٰنِ قَالُواْ وَمَا ٱلرَّحۡمَٰنُ أَنَسۡجُدُ لِمَا تَأۡمُرُنَا وَزَادَهُمۡ نُفُورٗا۩
60. و وەختێ پێغەمبەر دبێژیتە [وان موشركان]: بۆ خودایێ دلۆڤان هەڕنە سوجدەیێ، دێ بێژن: [خودایێ] دلۆڤان كییە؟ ئەرێ ئەم سوجدەیێ بۆ وی ببەین یێ تو دبێژییە مە [و یێ ئەم نەنیاسین]؟! و ڤێ گۆتنێ ئەو پتر ژ دینی دویر ئێخستن.
Arapça tefsirler:
وَعِبَادُ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلَّذِينَ يَمۡشُونَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ هَوۡنٗا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ ٱلۡجَٰهِلُونَ قَالُواْ سَلَٰمٗا
63. و بەندەیێت خودایێ دلۆڤان [یێت دورست] ئەون، ئەوێت ب ئەدەب و بێ مەزنایی، ل سەر ئەردی ب ڕێڤە دچن، و ئەگەر نەزانان [ب ڕەقی] ئاخاڤتن، ئاخڤتنەكا وەسا دبێژن ژ گونەهێ ب سلامەت بن، و وەكی وان ب ڕەقی وان نائاخێڤن.
Arapça tefsirler:
وَٱلَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمۡ سُجَّدٗا وَقِيَٰمٗا
Arapça tefsirler:
إِنَّهَا سَآءَتۡ مُسۡتَقَرّٗا وَمُقَامٗا
Arapça tefsirler:
وَٱلَّذِينَ لَا يَدۡعُونَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ وَلَا يَقۡتُلُونَ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَلَا يَزۡنُونَۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ يَلۡقَ أَثَامٗا
68. و ئەون ئەوێت ژ بلی خودێ، دوعایان ژ كەسێ دی نەكەن [ژ بلی خودێ كەسێ نەپەرێسن] و ئەو، ئەو مرۆڤێ خودێ كوشتنا وی دورست نەكری، و ب هەقی نەبیت [كو بەرانبەر ئێكێ دی بێتە كوشتن] ناكوژن، و زنایێ و دەهمەن پیسییێ ناكەن، و هەركەسێ ڤان بكەت، دێ گونەهـ ل سەر ستویر بن، و دێ پێ ئێتە جزاكرن.
Arapça tefsirler:
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ عَمَلٗا صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ يُبَدِّلُ ٱللَّهُ سَيِّـَٔاتِهِمۡ حَسَنَٰتٖۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
70. ژ بلی وی یێ تۆبەكری و باوەری ئینای و كار و كریارێت ڕاست و قەنج كرین، ئەڤێت هۆسا، خودێ دێ گونەهێت وان كەتە خێر [ئانكو دێ گونەهێت وان ژێبەت، و خێران دێ ل جهێ وان دانیت]، و خودێ ب خۆ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.
Arapça tefsirler:
وَمَن تَابَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَإِنَّهُۥ يَتُوبُ إِلَى ٱللَّهِ مَتَابٗا
Arapça tefsirler:
وَٱلَّذِينَ لَا يَشۡهَدُونَ ٱلزُّورَ وَإِذَا مَرُّواْ بِٱللَّغۡوِ مَرُّواْ كِرَامٗا
72. و ئەون ئەوێت بەرهەڤ نەبن خرابییێ و پویچییێ بكەن [چ شرك چ درەو چ شەهدەزۆری چ ژی هەر تشتەكێ پویچێ دی]، و ئەوێت گاڤا د بەر تشتێ بێ فایدەڕا [چ گۆتن چ كریار] دبۆرن، ڕوییێ خۆ ژێ وەردگێڕن، بێ خۆشكاندن [نە پشكدارییا وان دكەن، نە ژی ژ وان ڕازی دبن].
Arapça tefsirler:
وَٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبۡ لَنَا مِنۡ أَزۡوَٰجِنَا وَذُرِّيَّٰتِنَا قُرَّةَ أَعۡيُنٖ وَٱجۡعَلۡنَا لِلۡمُتَّقِينَ إِمَامًا
74. و ئەون ئەوێت دبێژن: خودێوۆ، تو وان هەڤسەر و وێ دویندەهێ بدە مە، ئەوێت چاڤ پێ ڕۆن و خۆش دبن [و دل پێ ڤەهەسن]، و تو مە بۆ پارێزكاران، بكە پێشی و جهێ چاڤلێكرنێ د باشییێدا.
Arapça tefsirler:
خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ حَسُنَتۡ مُسۡتَقَرّٗا وَمُقَامٗا
Arapça tefsirler:
قُلۡ مَا يَعۡبَؤُاْ بِكُمۡ رَبِّي لَوۡلَا دُعَآؤُكُمۡۖ فَقَدۡ كَذَّبۡتُمۡ فَسَوۡفَ يَكُونُ لِزَامَۢا
77. ما خودێ دێ چ ل هەوە كەت، و چ ژ هەوە دێ گەهیتێ [ئانكو دەولەمەندە، و چو پاكی ب هەوە نینە، و هوین نەداینە دا هوین مفایەكی بگەهیننێ] ژ بلی پەرستنا هەوە بۆ وی [ئانكو هوین بەس بۆ پەرستنا خۆ، یێت داین]، ب سویند [گەلی گاورێت خەلكێ مەكەهێ] هەوە پێغەمبەر و قورئان درەو دانان، ڤێجا هوین دێ ب بەر ئیزایێ كەڤن و ئیزا ژ هەوە ڤەنابیت.
Arapça tefsirler:
Kur'an-ı Kerim meal tercümesi - الترجمة الكردية الكرمانجية - Mealler fihristi
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.