قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ছুৰা মাৰয়াম
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
إبطال عقيدة نسبة الولد لله من المشركين والنصارى، وبيان سعة رحمة الله بعباده.
كٓهٰیٰعٓصٓ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ نَادٰی رَبَّهٗ نِدَآءً خَفِیًّا ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اِنِّیْ وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّیْ وَاشْتَعَلَ الرَّاْسُ شَیْبًا وَّلَمْ اَكُنْ بِدُعَآىِٕكَ رَبِّ شَقِیًّا ۟
তেওঁ কৈছিলঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোৰ হাড়সমূহ দুৰ্বল হৈ গৈছে, মোৰ মূৰৰ চুলি বেছি ভাগেই বগা হৈছে। তথা মই তোমাৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰি কেতিয়াও নিৰাশ হোৱা নাই। বৰং মই যেতিয়াই তোমাৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰিছোঁ, তুমি সেয়া কবুল কৰিছা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنِّیْ خِفْتُ الْمَوَالِیَ مِنْ وَّرَآءِیْ وَكَانَتِ امْرَاَتِیْ عَاقِرًا فَهَبْ لِیْ مِنْ لَّدُنْكَ وَلِیًّا ۟ۙ
মোৰ আশংকা হয় মোৰ আত্মীয়সকলে মোৰ মৃত্যুৰ পিচত সাংসাৰীক কামত লিপ্ত হৈ ধাৰ্মিক কৰ্তব্য নিৰ্বাহ কৰা পাহৰি যায় নেকি। ইপিনে মোৰ স্ত্ৰীও বন্ধ্যা। এতেকে তুমি মোক এজন পুত্ৰ সন্তান দান কৰা, যিজন মোৰ বাবে সহায়ক হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰزَكَرِیَّاۤ اِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلٰمِ ١سْمُهٗ یَحْیٰی ۙ— لَمْ نَجْعَلْ لَّهٗ مِنْ قَبْلُ سَمِیًّا ۟
আল্লাহে তেওঁৰ দুআ কবুল কৰিলে আৰু তেওঁক সম্বোধন কৰি ক'লেঃ হে যাকাৰিয়্যা! নিশ্চয় আমি আপোনাক এটা শুভসংবাদ শুনাম, আমি আপোনাৰ দুআ কবুল কৰিছোঁ। আমি আপোনাক এজন সুপুত্ৰ প্ৰদান কৰিম, যাৰ নাম হ'ব ইয়াহইয়া। তেওঁৰ পূৰ্বে আমি এই নাম আন কাকো দিয়া নাছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اَنّٰی یَكُوْنُ لِیْ غُلٰمٌ وَّكَانَتِ امْرَاَتِیْ عَاقِرًا وَّقَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِیًّا ۟
যাকাৰিয়্যা আলাইহিচ্ছালামে আল্লাহৰ ক্ষমতা দেখি আশ্চৰ্য প্ৰকাশ কৰি ক'লেঃ মোৰ ঘৰত কেনেকৈ পুত্ৰ সন্তান জন্ম লভিব, অথচ মোৰ পত্নী হৈছে বন্ধ্যা আৰু মই নিজেও বৃদ্ধাৱস্থাৰ অন্তিম সীমাত উপনীত হৈছোঁ। ইপিনে মোৰ হাড়সমূহও দুৰ্বল হৈ পৰিছে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَذٰلِكَ ۚ— قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَّقَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ تَكُ شَیْـًٔا ۟
ফিৰিস্তাই ক'লেঃ হয়, বিষয়টো তেনেকুৱাই যিদৰে আপুনি ব্যক্ত কৰিছে যে, আপোনাৰ স্ত্ৰী বন্ধ্যা আৰু আপুনিও বৃদ্ধাৱস্থাৰ শেষ সীমাত উপনীত হৈছে তথা আপোনাৰ হাড়সমূহ দুৰ্বল হৈছে। কিন্তু আপোনাৰ প্ৰতিপালকে কৈছেঃ এজনী বন্ধ্যা মাকৰ গৰ্ভৰ পৰা আৰু এজন বৃদ্ধ পিতৃৰ পৰা ইয়াহইয়াক সৃষ্টি কৰা তেওঁৰ বাবে তেনেই সহজ। কিয়নো (হে যাকাৰিয়্যা) ইতিপূৰ্বে মই তোমাক সৃষ্টি কৰিছোঁ, অথচ তুমি উল্লেখযোগ্য একোৱেই নাছিলা। অৰ্থাৎ তোমাৰ কোনো অস্তিত্বই নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِّیْۤ اٰیَةً ؕ— قَالَ اٰیَتُكَ اَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلٰثَ لَیَالٍ سَوِیًّا ۟
যাকাৰিয়্যা আলাইহিচ্ছালামে ক'লেঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোৰ বাবে কিবা এটা সংকেত নিৰ্ধাৰণ কৰি দিয়া, যাতে মোৰ অন্তৰে সন্তুষ্টি লাভ কৰে সেই বিষয়টো অৰ্জন কৰিবলৈ যিটো তুমি ফিৰিস্তাসকলৰ দ্বাৰা সুসংবাদ দিছা। আল্লাহে ক'লেঃ আপোনাক যিটো সুসংবাদ দিয়া হৈছে, সেইটো লাভ কৰাৰ সংকেত হৈছে এই যে, আপুনি তিনিদিনলৈকে মানুহৰ লগত কথা ক'ব নোৱাৰিব, অথচ আপোনাৰ কোনো অসুখ নাথাকিব তথা আপুনি সম্পূৰ্ণ সুস্থ থাকিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَرَجَ عَلٰی قَوْمِهٖ مِنَ الْمِحْرَابِ فَاَوْحٰۤی اِلَیْهِمْ اَنْ سَبِّحُوْا بُكْرَةً وَّعَشِیًّا ۟
যাকাৰিয়্যা আলাইহিচ্ছালামে উপাসনা গৃহৰ পৰা ওলাই নিজ সম্প্ৰদায়ৰ ওচৰলৈ আহিল আৰু তেওঁলোকৰ লগত কথা নোকোৱাকৈ ইংগিতেৰে বুজাই দিলে যে, তোমালোকে পূৱা-গধুলি পৱিত্ৰ আল্লাহৰ পৱিত্ৰতা বৰ্ণনা কৰিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الضعف والعجز من أحب وسائل التوسل إلى الله؛ لأنه يدل على التَّبَرُّؤِ من الحول والقوة، وتعلق القلب بحول الله وقوته.
শিৰ নত কৰা আৰু বিনীত হোৱাটো আল্লাহৰ নৈকট্য অৱলম্বন কৰাৰ এটা প্ৰিয় মাধ্যম। কিয়নো এইটোৱে প্ৰমাণ কৰে যে, মানুহৰ ওচৰত কোনো শক্তি সামৰ্থ নাই। অন্তৰৰ সম্পৰ্ক আল্লাহৰ শক্তি সামৰ্থৰ লগত জৰিত।
• يستحب للمرء أن يذكر في دعائه نعم الله تعالى عليه، وما يليق بالخضوع.
• الحرص على مصلحة الدين وتقديمها على بقية المصالح.
یٰیَحْیٰی خُذِ الْكِتٰبَ بِقُوَّةٍ ؕ— وَاٰتَیْنٰهُ الْحُكْمَ صَبِیًّا ۟ۙ
ইয়াৰ পিচত তেওঁৰ ঘৰত ইয়াহইয়াৰ জন্ম হ'ল। এতেকে তেওঁ যেতিয়া সম্বোধন কৰিব পৰা বয়সত উপনীত হ'ল, তেতিয়া তেওঁক আমি ক'লোঃ “হে ইয়াহইয়া! তাওৰাতক মজবুতভাৱে ধাৰণ কৰা”। আমি তেওঁক শিশু অৱস্থাতেই বোধশক্তি, জ্ঞান, গাম্ভীৰ্য্য আৰু প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسَلٰمٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوْتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا ۟۠
তেওঁৰ বাবে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা শান্তি নিৰ্ধাৰিত, যিদিনা তেওঁ জন্ম গ্ৰহণ কৰিছে আৰু যিদিনা তেওঁ মৃত্যুবৰণ কৰিব তথা এই পাৰ্থিৱ জীৱনৰ পৰা বিদায় লব, আৰু কিয়ামতৰ দিনা যেতিয়া তেওঁ জীৱিত হৈ পুনৰুত্থিত হ'ব। দৰাচলতে এইটোৱে সেই ভয়াৱহ তিনিটা স্থান, যিটো প্ৰত্যেক মানুহেই অতিক্ৰম কৰিব লাগিব। যদি ইয়াৰ পৰা সুকলমে অতিক্ৰম কৰিব পাৰে তেন্তে তাৰ বাবে আন ক’তো কোনো ভয় নাথাকে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُوْنِهِمْ حِجَابًا ۫— فَاَرْسَلْنَاۤ اِلَیْهَا رُوْحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا ۟
ফলত তেওঁ নিজৰ বাবে এখন তম্বু সাজি লৈছিল। যাতে তেওঁ যেতিয়া নিজ প্ৰতিপালকৰ ইবাদত কৰিব তেতিয়া তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে তেওঁক প্ৰত্যক্ষ নকৰে। এই সময়ছোৱাতে আমি জিব্ৰীল আলাইহিচ্ছালামক তেওঁৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিলোঁ। জিব্ৰীল আলাইহিচ্ছালাম তেওঁৰ ওচৰলৈ সম্পূৰ্ণৰূপে মানৱ আকৃতি ধাৰণ কৰি আগমণ কৰিলে। কিন্তু মৰিয়মে ভয় কৰিলে, ভাৱিলে কিবা বেয়া কৰ্ম কৰিব বিচাৰে নেকি।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَتْ اِنِّیْۤ اَعُوْذُ بِالرَّحْمٰنِ مِنْكَ اِنْ كُنْتَ تَقِیًّا ۟
যেতিয়া তেওঁ জিব্ৰীলক দেখা পালে, তেওঁ এজন মানৱ ৰূপ ধাৰণ কৰি তেওঁৰ ফালে আগুৱাই আহি আছিল। তেতিয়া তেওঁ ক'লেঃ হে ব্যক্তি! যদি তুমি এজন সদাচাৰী আৰু আল্লাহক ভয় কৰা তেন্তে শুনা! নিশ্চয় মই তোমাৰ অনিষ্টৰ পৰা অত্যন্ত কৃপাশীল আল্লাহৰ ওচৰত আশ্ৰয় বিচাৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَذٰلِكِ ۚ— قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ ۚ— وَلِنَجْعَلَهٗۤ اٰیَةً لِّلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِّنَّا ۚ— وَكَانَ اَمْرًا مَّقْضِیًّا ۟
জিব্ৰীলে তেওঁক ক'লেঃ হয়, আপুনি কোৱা কথাষাৰেই ঠিক, আপোনাক স্বামীয়েও স্পৰ্শ কৰা নাই তথা আন কোনো পুৰুষৰো সংস্পৰ্শত আপুনি অহা নাই, আৰু আপুনি কোনো ব্যভিচাৰিণীও নহয়। কিন্তু আপোনাৰ পৱিত্ৰ প্ৰতিপালকে কৈছে, পিতৃ নোহোৱাকৈ সন্তান সৃষ্টি কৰা মোৰ পক্ষে তেনেই সহজ। আৰু আপোনাক প্ৰদান কৰা এই সন্তান মানুহৰ বাবে আল্লাহৰ ক্ষমতাৰ প্ৰতীক হ'ব, তথা আমাৰ ফালৰ পৰা আপোনাৰ বাবে আৰু মুমিনসকলৰ বাবে হ'ব ৰহমত। দৰাচলতে আপোনাৰ এই সন্তানৰ সৃষ্টিটো হৈছে আল্লাহৰ পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত এটা সিদ্ধান্ত, যিটো লওহে মাহফুজত লিপিবদ্ধ আছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَجَآءَهَا الْمَخَاضُ اِلٰی جِذْعِ النَّخْلَةِ ۚ— قَالَتْ یٰلَیْتَنِیْ مِتُّ قَبْلَ هٰذَا وَكُنْتُ نَسْیًا مَّنْسِیًّا ۟
ইপিনে তেওঁৰ প্ৰসৱ যন্ত্ৰণা বৃদ্ধি পালে, আৰু ইয়াৰ ফলত তেওঁ এখন খেজুৰ গছৰ তলত গৈ আশ্ৰয় ল'লে, মৰিয়ম আলাইহাচ্ছালামে ক'লেঃ হায়! মই যদি এই দিনটো দেখাৰ পূৰ্বেই মৃত্যুবৰণ কৰিলোহেঁতেন, আৰু মই যদি এনেকুৱা বস্তুত পৰিণত হলোহেঁতেন যিটো উল্লেখযোগ্য একোৱে নহয়। ফলত মোৰ বিষয়ে কোনেও বেয়া ধাৰণা পোষণ কৰিব নোৱাৰিলেহেঁতেন।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُزِّیْۤ اِلَیْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسٰقِطْ عَلَیْكِ رُطَبًا جَنِیًّا ۟ؗ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكُلِیْ وَاشْرَبِیْ وَقَرِّیْ عَیْنًا ۚ— فَاِمَّا تَرَیِنَّ مِنَ الْبَشَرِ اَحَدًا ۙ— فَقُوْلِیْۤ اِنِّیْ نَذَرْتُ لِلرَّحْمٰنِ صَوْمًا فَلَنْ اُكَلِّمَ الْیَوْمَ اِنْسِیًّا ۟ۚ
এতেকে সতেজ খেজুৰ আৰু পানী খোৱা, আৰু নৱজাতককলৈ মন শান্ত কৰা তথা দুখ নকৰিবা। আনহাতে যদি কোনো মানুহ দেখা পোৱা, সি যদি নৱজাতকৰ বিষয়ে কিবা সোধে তেন্তে তাক ক'বাঃ মই মোৰ প্ৰতিপালকৰ সন্তুষ্টি লাভৰ উদ্দেশ্যে কথা নোকোৱাৰ শপত খাইছো। সেয়ে আজি মই কাৰো লগত কথা নকওঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاُخْتَ هٰرُوْنَ مَا كَانَ اَبُوْكِ امْرَاَ سَوْءٍ وَّمَا كَانَتْ اُمُّكِ بَغِیًّا ۟ۖۚ
হে হাৰূণৰ দৰে ইবাদতকাৰী মহিলা (হাৰূণ এজন সদাচাৰী ব্যক্তি আছিল)! তোমাৰ পিতৃতো কেতিয়াও ব্যভিচাৰী নাছিল, আনকি তোমাৰ মাকো বেয়া স্বভাৱৰ নাছিল। নিশ্চয় তুমি সদাচাৰীত প্ৰসিদ্ধ এখন ঘৰৰ মহিলা। তেনেহ'লে কেনেকৈ তুমি পিতৃ নথকা এজন শিশু লৈ আহিলা?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالسَّلٰمُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُّ وَیَوْمَ اَمُوْتُ وَیَوْمَ اُبْعَثُ حَیًّا ۟
তথা মোক চয়তানৰ আৰু তাৰ সহায়কৰ পৰা সুৰক্ষা প্ৰদান কৰা হৈছে, যিদিনা মই জন্ম গ্ৰহণ কৰিছোঁ আৰু যিদিনা মই মৃত্যুবৰণ কৰিম আৰু কিয়ামতৰ দিনা যেতিয়া মোক পুনৰুত্থিত কৰা হ'ব। এই তিনিটা কঠিন সন্ধিক্ষণত চয়তানে মোক প্ৰভাৱিত কৰিব নোৱাৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِلّٰهِ اَنْ یَّتَّخِذَ مِنْ وَّلَدٍ ۙ— سُبْحٰنَهٗ ؕ— اِذَا قَضٰۤی اَمْرًا فَاِنَّمَا یَقُوْلُ لَهٗ كُنْ فَیَكُوْنُ ۟ؕ
সন্তান গ্ৰহণ কৰা আল্লাহৰ মৰ্যাদাৰ পক্ষে অনুচিত। তেওঁ ইয়াৰ পৰা পৱিত্ৰ তথা পাক। তেওঁ যেতিয়া কোনো এটা কাম কৰিব বিচাৰে তেতিয়া পৱিত্ৰ আল্লাহৰ বাবে কেৱল এইখিনি কথাই যথেষ্ট যে ‘হ’ ফলত সেইটো অনিবাৰ্যৰূপে হৈ পৰে। এতেকে এনেকুৱা ক্ষমতাধাৰী সত্ত্বাৰ সন্তানৰ কি প্ৰয়োজন, তেওঁ ইয়াৰ পৰা পৱিত্ৰ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاخْتَلَفَ الْاَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ ۚ— فَوَیْلٌ لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ مَّشْهَدِ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟
ইয়াৰ পিচত ঈছা আলাইহিচ্ছালামৰ বিষয়ে মানুহে মহা বিভেদ সৃষ্টি কৰিছিল আৰু পৃথক পৃথক দলত বিভক্ত হৈছিল। কিছুমানে তেওঁৰ প্ৰতি ঈমান আনিছিল আৰু তেওঁক ৰাছুল হিচাপে বিশ্বাস কৰিছিল। আৰু আন কিছুমানে তেওঁক অস্বীকাৰ কৰিছিল, যেনে ইয়াহুদীসকল। কিন্তু বহুতেই তেওঁৰ বিষয়ে সীমালঙ্ঘন কৰিছিল, কিছুমানে কৈছিলঃ তেৱেঁই আল্লাহ। আৰু আন কিছুমানে কৈছিলঃ তেওঁ আল্লাহৰ পুত্ৰ। প্ৰকৃততে আল্লাহ ইয়াৰ পৰা বহু ঊৰ্দ্ধত। তেওঁৰ বিষয়ে বিভেদ কৰা লোকসকলৰ বাবে কিয়ামতৰ দিনা আছে মহাবিনাশ। যিদিনা ভয়াৱহ পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হ'ব লাগিব, হিচাপ-কিতাপ দিব লাগিব আৰু শাস্তি ভোগ কৰিব লাগিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَسْمِعْ بِهِمْ وَاَبْصِرْ ۙ— یَوْمَ یَاْتُوْنَنَا لٰكِنِ الظّٰلِمُوْنَ الْیَوْمَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
সেইদিনা সিহঁতে ভালদৰেই শুনিব আৰু ভালদৰেই চাব পাৰিব। সেইদিনা সিহঁতে শুনিব পাৰিব কিন্তু সেই শ্ৰৱণে কোনো উপকাৰ সাধন নকৰিব। সেইদিনা সিহঁতে দেখিবও পাৰিব কিন্তু সেই দেখাই কোনো কামত নাহিব। কিন্তু অন্যায়কাৰীসকলে পাৰ্থিৱ জীৱনত সঠিক পথৰ পৰা আঁতৰি পথভ্ৰষ্টতাত লিপ্ত হৈছে। আখিৰাতৰ বাবে কোনো প্ৰস্তুতি গ্ৰহণ কৰা নাই, অথচ সিহঁত অন্যায়ৰ পথত থাকোঁতেই হঠাৎ কিয়ামত সংঘটিত হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• في أمر مريم بالسكوت عن الكلام دليل على فضيلة الصمت في بعض المواطن .
মৰিয়মৰ কথা কোৱাৰ পৰা বিৰত থকা বিষয়টোৱে প্ৰমাণ কৰে যে, কেতিয়াবা কেতিয়াবা মৌনতা অৱলম্বন কৰাটোৱে আৱশ্যক বা উত্তম।
• نذر الصمت كان جائزًا في شرع من قبلنا، أما في شرعنا فقد دلت السنة على منعه.
মৌনতাৰ মান্নত আমাৰ পূৰ্বৰ চৰীয়তসমূহত যদিও বৈধ আছিল, কিন্তু আমাৰ এই চৰীয়তত নিষিদ্ধ কৰা হৈছে এইটো হাদীছৰ দ্বাৰা প্ৰমাণিত।
• أن ما أخبر به القرآن عن كيفية خلق عيسى هو الحق القاطع الذي لا شك فيه، وكل ما عداه من تقولات باطل لا يليق بالرسل.
ঈছা আলাইহিচ্ছালামৰ সৃষ্টি যি বিৱৰণ কোৰআনে বৰ্ণনা কৰিছে, সেইটোৱেই বাস্তৱ সত্য, যি বিষয়ে সন্দেহৰ কোনো অৱকাশ নাই। ইয়াৰ বাহিৰে যি যি কোৱা হয় সেই সকলোবোৰ অসত্য আৰু সেয়া ৰাছুলৰ মৰ্যাদাৰ পক্ষে অনুপোযুক্ত।
وَاَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَةِ اِذْ قُضِیَ الْاَمْرُ ۘ— وَهُمْ فِیْ غَفْلَةٍ وَّهُمْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
হে ৰাছুল! মানুহক আপুনি অনুতাপ দিৱসৰ পৰা সতৰ্ক কৰক, যিদিনা ছহীফা মেৰিয়াই থোৱা হ'ব, মানুহৰ হিচাপ-কিতাপ সম্পন্ন কৰা হ'ব, আৰু প্ৰত্যেক ব্যক্তিকেই নিজৰ নিজৰ কৰ্মফল অৰ্পন কৰা হ'ব, তেতিয়া গুনাহগাৰ ব্যক্তিয়ে নিজৰ গুনাহৰ বাবে অনুতপ্ত হ'ব আৰু পূণ্যৱানসকলে অধিক নেকী নকৰাৰ বাবে পৰিতাপ কৰিব। অথচ পাৰ্থিৱ জীৱনত সিহঁত পৃথিৱীৰ মিছা মোহত পৰি আছিল, আখিৰাতৰ পৰা অমনোযোগী হৈ আছিল আৰু কিয়ামতৰ দিনৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّا نَحْنُ نَرِثُ الْاَرْضَ وَمَنْ عَلَیْهَا وَاِلَیْنَا یُرْجَعُوْنَ ۟۠
প্ৰকৃততে সৃষ্টিজগত বিনাশ হোৱাৰ পিচত কেৱল আমিয়েই অৱশিষ্ট থাকিম। পৃথিৱী আৰু তাত থকা বাকী বস্তুবোৰৰ মালিক কেৱল আমিয়েই। যিহেতু আমিয়েই মালিক সেয়ে সেইবোৰক আমি যিদৰে ইচ্ছা সেইদৰে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিম আৰু প্ৰয়োগ কৰিম। আনহাতে কিয়ামতৰ দিনা প্ৰত্যেকেই হিচাপ-কিতাপ আৰু প্ৰতিফলৰ বাবে আমাৰ ফালেই উভতি আহিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لِاَبِیْهِ یٰۤاَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ مَا لَا یَسْمَعُ وَلَا یُبْصِرُ وَلَا یُغْنِیْ عَنْكَ شَیْـًٔا ۟
যেতিয়া তেওঁ নিজৰ পিতা আঝাৰক ক'লেঃ হে মোৰ পিতা! আপুনি আল্লাহক এৰি মূৰ্তিৰ উপাসনা কিয় কৰে, যাক আপুনি আহ্বান কৰিলে সি আপোনাৰ আহ্বান শুনা নাপায়, যদি আপুনি তাৰ উপাসনা কৰে, সি আপোনাৰ উপাসনা দেখা নাপায়, যিয়ে আপোনাৰ কোনো বিপদ দূৰ কৰিব নোৱাৰে আৰু আপোনাক কোনো উপকাৰো কৰিব নোৱাৰে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاَبَتِ اِنِّیْۤ اَخَافُ اَنْ یَّمَسَّكَ عَذَابٌ مِّنَ الرَّحْمٰنِ فَتَكُوْنَ لِلشَّیْطٰنِ وَلِیًّا ۟
হে মোৰ পিতা! আপুনি যদি এই কুফৰী অৱস্থাতেই মৃত্যুবৰণ কৰে, তেন্তে মোৰ আশংকা হয় ৰহমানৰ শাস্তিয়ে আপোনাক চুব পাৰে, আৰু আপুনি চয়তানৰ লগত বন্ধুত্ব কৰাৰ ফলত শাস্তিৰ ক্ষেত্ৰতো তাৰ অংশীদাৰ হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اَرَاغِبٌ اَنْتَ عَنْ اٰلِهَتِیْ یٰۤاِبْرٰهِیْمُ ۚ— لَىِٕنْ لَّمْ تَنْتَهِ لَاَرْجُمَنَّكَ وَاهْجُرْنِیْ مَلِیًّا ۟
আঝাৰে তেওঁৰ পুত্ৰ ইব্ৰাহীমক ক'লেঃ হে ইব্ৰাহীম! মই যিবোৰ মূৰ্তিৰ উপাসনা কৰোঁ সেইবোৰৰ পৰা তুমি বিমুখ হৈছা নেকি, যদি তুমি মোৰ মূৰ্তিবোৰক গালি-শপনি দিয়াৰ পৰা বিৰত নাথাকা তেন্তে মই তোমাক শিল দলিয়াই খেদিম। শুনা! তুমি দীৰ্ঘ সময়ৰ বাবে মোৰ পৰা আঁতৰি যোৱা, লগতে মোৰ সৈতে কথা নক'বা আৰু মোৰ সন্মুখতো নাহিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ سَلٰمٌ عَلَیْكَ ۚ— سَاَسْتَغْفِرُ لَكَ رَبِّیْ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ بِیْ حَفِیًّا ۟
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে তেওঁৰ পিতৃক উদ্দেশ্যি ক'লেঃ মোৰ ফালৰ পৰা আপোনাৰ প্ৰতি ছালাম জনাওঁ। মোৰ ফালৰ পৰা আপোনাৰ একো হানি নহ'ব। মই মোৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত আপোনাৰ বাবে ক্ষমা আৰু হিদায়ত প্ৰাৰ্থনা কৰিম। নিশ্চয় পৱিত্ৰ আল্লাহ মোৰ প্ৰতি অতি দয়ালু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَعْتَزِلُكُمْ وَمَا تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَاَدْعُوْا رَبِّیْ ۖؗ— عَسٰۤی اَلَّاۤ اَكُوْنَ بِدُعَآءِ رَبِّیْ شَقِیًّا ۟
মই আপোনাৰ পৰা আৰু আল্লাহৰ বাহিৰে আপোনালোকে যিবোৰৰ উপাসনা কৰে সেইবোৰৰ পৰা পৃথক হ'লোঁ। মই কেৱলমাত্ৰ মোৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰতেই প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ, তেওঁৰ লগত আন কাকো অংশীদাৰ নকৰোঁ। মই আশাবাদী যে, মই যেতিয়া তেওঁৰ ওচৰত দুআ কৰিম, তেতিয়া তেওঁ মোৰ দুআ নাকচ কৰি মোক তেওঁৰ দুআৰ পৰা বঞ্চিত নকৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا اعْتَزَلَهُمْ وَمَا یَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ۙ— وَهَبْنَا لَهٗۤ اِسْحٰقَ وَیَعْقُوْبَ ؕ— وَكُلًّا جَعَلْنَا نَبِیًّا ۟
ইয়াৰ পিচত ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে যেতিয়া তেওঁৰ পৰা পৃথক হ'ল আৰু আল্লাহৰ বাহিৰে সিহঁতে যিবোৰ উপাস্যৰ উপাসনা কৰে সেইবোৰক ত্যাগ কৰিলে, তেতিয়া আমি তেওঁক নিজ পৰিয়ালৰ পৰা বঞ্চিত হোৱাৰ প্ৰতিফল দান কৰিলোঁ। এতেকে আমি তেওঁক তেওঁৰ পুত্ৰ ইছহাক দান কৰিলোঁ। তথা নাতি হিচাপে ইয়াকূব প্ৰদান কৰিলোঁ, আৰু প্ৰত্যেককে আমি নবী বনাইছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• لما كان اعتزال إبراهيم لقومه مشتركًا فيه مع سارة، ناسب أن يذكر هبتهما المشتركة وحفيدهما، ثم جاء ذكر إسماعيل مستقلًّا مع أن الله وهبه إياه قبل إسحاق.
যিহেতু ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালাম যেতিয়া নিজ সম্প্ৰদায়ৰ পৰা পৃথক হৈছিল তেতিয়া ‘ছাৰা’ তেওঁৰ লগত আছিল, সেয়ে এই পৃথকতাৰ কথা উল্লেখ কৰাৰ পিচত তেওঁলোক দুজনৰ পৰা জন্ম লাভ কৰা পুত্ৰ ইছহাক আৰু নাতি ইয়াকূবৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰা হৈছে। আৰু ইয়াৰ পিচত পৃথকভাৱে ইছমাঈলৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে। যদিও ইছহাকৰ পূৰ্বে আল্লাহে তেওঁক ইছমাঈল প্ৰদান কৰিছিল।
• التأدب واللطف والرفق في محاورة الوالدين واختيار أفضل الأسماء في مناداتهما.
পিতা-মাতাৰ লগত কথা কোৱাৰ সময়ত শিষ্টাচাৰ, নম্ৰতা-ভদ্ৰতা আৰু সন্মানৰ সৈতে কথা কোৱা উচিত, তথা তেওঁলোকক মাতিবলৈ উত্তম শব্দ ব্যৱহাৰ কৰা উচিত।
• المعاصي تمنع العبد من رحمة الله، وتغلق عليه أبوابها، كما أن الطاعة أكبر الأسباب لنيل رحمته.
পাপ কৰ্মই বান্দাক আল্লাহৰ দয়াৰ পৰা আঁতৰ কৰি দিয়ে, তথা বান্দাৰ বাবে দয়াৰ দুৱাৰ বন্ধ কৰি দিয়ে। পক্ষান্তৰে আল্লাহৰ আনুগত্য হৈছে তেওঁৰ দয়া লাভ কৰাৰ অন্যতম উপায়।
• وعد الله كل محسن أن ينشر له ثناءً صادقًا بحسب إحسانه، وإبراهيم عليه السلام وذريته من أئمة المحسنين.
আল্লাহে প্ৰত্যেক পূণ্যৱান ব্যক্তিক -যিয়ে সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠাৰ সৈতে উত্তম পন্থাৰে কাম কৰে- এই প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে যে, তেওঁৰ এই গুণ অনুপাতে তেওঁৰ সত্য প্ৰশংসা প্ৰচাৰ কৰিব। ইপিনে ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালাম আৰু তেওঁৰ সন্তান-সন্ততি হৈছে এনেকুৱা লোকৰ প্ৰতিনিধি।
وَنَادَیْنٰهُ مِنْ جَانِبِ الطُّوْرِ الْاَیْمَنِ وَقَرَّبْنٰهُ نَجِیًّا ۟
মূছা আলাইহিচ্ছালাম য’ত থিয় হৈ আছিল, সেই ঠাইৰ পৰা সোঁ দিশত তুৰ পৰ্বতৰ পৰা আমি তেওঁক আহ্বান কৰিলোঁ, আৰু গোপন আলোচনা কৰিবলৈ আমি তেওঁক নিকটৱৰ্তী কৰিলোঁ। য’ত মূছা আলাইহিচ্ছালামে আল্লাহৰ কথা শ্ৰৱণ কৰিবলৈ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاذْكُرْ فِی الْكِتٰبِ اِسْمٰعِیْلَ ؗ— اِنَّهٗ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُوْلًا نَّبِیًّا ۟ۚ
হে ৰাছুল! আপোনাৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ হোৱা কোৰআনত ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামৰ বিষয়ে স্মৰণ কৰক। নিশ্চয় তেওঁ প্ৰতিশ্ৰুতি পূৰণত সত্যবাদী আছিল। তেওঁ যেতিয়াই প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল, সেইটো নিশ্চিতভাৱে পূৰণ কৰিছিল। তথা তেওঁ ৰাছুল আৰু নবী আছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّرَفَعْنٰهُ مَكَانًا عَلِیًّا ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَیْهِمْ مِّنَ النَّبِیّٖنَ مِنْ ذُرِّیَّةِ اٰدَمَ ۗ— وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوْحٍ ؗ— وَّمِنْ ذُرِّیَّةِ اِبْرٰهِیْمَ وَاِسْرَآءِیْلَ ؗ— وَمِمَّنْ هَدَیْنَا وَاجْتَبَیْنَا ؕ— اِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِمْ اٰیٰتُ الرَّحْمٰنِ خَرُّوْا سُجَّدًا وَّبُكِیًّا ۟
এই ছুৰাত যিসকলৰ নাম উল্লেখ কৰা হৈছে, যাকাৰিয়্যা আলাইহিচ্ছালামৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ইদ্ৰীছ আলাইহিচ্ছালাম লৈকে, তেওঁলোকেই হৈছে সেইসকল লোক, যিসকলৰ প্ৰতি আল্লাহে নবুওৱত প্ৰদান কৰি অনুগ্ৰহ কৰিছে। তেওঁলোক হৈছে আদম আলাইহিচ্ছালামৰ সন্তান, আৰু সেইসকল লোকৰ সন্তান যিসকলে নূহৰ সৈতে নাঁৱত আৰোহণ কৰিছিল, তথা তেওঁলোকৰ মাজৰ কিছুমান হৈছে ইব্ৰাহীম আৰু ইয়াকূবৰ সন্তান। আৰু সেইসকল লোকৰ মাজৰ পৰাও আছিল যিসকলক আমি ইছলাম গ্ৰহণ কৰাৰ তাওফীক প্ৰদান কৰিছিলোঁ। আমি তেওঁলোকক মনোনীত কৰিছিলোঁ আৰু নবী বনাইছিলোঁ। এওঁলোকে যেতিয়া আল্লাহৰ আয়াত তিলাৱত কৰা শুনিছিল তেতিয়া ভয়তে কান্দি কান্দি ছাজদাত পৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ اَضَاعُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوٰتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا ۟ۙ
আল্লাহৰ এই মনোনীত নবীসকলৰ পিচত এনেকুৱা বেয়া আৰু পথভ্ৰষ্ট অনুসাৰী জন্ম লাভ কৰিলে, যিসকলে ছালাত বিনষ্ট কৰিছিল, অৰ্থাৎ যেনেকৈ ছালাত আদায় কৰিব লাগিছিল সেইদৰে আদায় কৰা নাছিল। মনে যিটো বিচাৰিছিল সেই গুনাহকে কৰিছিল, আনকি ব্যভিচাৰো কৰিছিল। এনেকুৱা লোকসকলে জাহান্নামত বেয়া পৰিস্থিতি আৰু ক্ষতিগ্ৰস্ততাৰ সন্মুখীন হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا مَنْ تَابَ وَاٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَاُولٰٓىِٕكَ یَدْخُلُوْنَ الْجَنَّةَ وَلَا یُظْلَمُوْنَ شَیْـًٔا ۟ۙ
কিন্তু যিয়ে নিজৰ ভুল-ত্ৰুটিৰ পৰা তাওবা কৰিছে আৰু আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান আনিছে তথা নেক কৰ্ম কৰিছে, তেন্তে এনেকুৱা বৈশিষ্ট্যৰ অধিকাৰী লোকসকলে জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰিব। তেওঁলোকৰ আমলৰ প্ৰতিদান অকণো হ্ৰাস কৰা নহ'ব, যিমানেই কম নহওক কিয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
جَنّٰتِ عَدْنِ ١لَّتِیْ وَعَدَ الرَّحْمٰنُ عِبَادَهٗ بِالْغَیْبِ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ وَعْدُهٗ مَاْتِیًّا ۟
প্ৰতিষ্ঠিত জান্নাত, য'ত তেওঁলোক চিৰকাল বসবাস কৰিব, যিটো ৰহমানে তেওঁৰ পূণ্যৱান বান্দাসকলৰ বাবে গায়েবৰ পৰা প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰদান কৰিছে যে, তেওঁলোকক তাত প্ৰৱেশ কৰাব। তেওঁলোকে সেইখন নেদেখাকৈয়ে তাৰ প্ৰতি ঈমান আনিছে। আল্লাহে প্ৰদান কৰা জান্নাতৰ প্ৰতিশ্ৰুতি যদিও অদৃশ্য কিন্তু সেয়া নিশ্চয় পূৰণ হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یَسْمَعُوْنَ فِیْهَا لَغْوًا اِلَّا سَلٰمًا ؕ— وَلَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیْهَا بُكْرَةً وَّعَشِیًّا ۟
তেওঁলোকে তাত কোনো ধৰণৰ অযথা কথা তথা অশ্লীল শব্দ শুনিবলৈ নাপাব। বৰং তেওঁলোকে ইজনে সিজনক কৰা ছালাম শুনিবলৈ পাব আৰু ফিৰিস্তাসকলে তেওঁলোকক কৰা ছালাম শুনিবলৈ পাব। লগতে তেওঁলোকে বিচৰা সকলো প্ৰকাৰ খাদ্য পূৱা-গধুলি তাত পাই থাকিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا نَتَنَزَّلُ اِلَّا بِاَمْرِ رَبِّكَ ۚ— لَهٗ مَا بَیْنَ اَیْدِیْنَا وَمَا خَلْفَنَا وَمَا بَیْنَ ذٰلِكَ ۚ— وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیًّا ۟ۚ
হে জিব্ৰীল! মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামক কৈ দিয়ক, ফিৰিস্তাসকলে নিজ ইচ্ছা মতে অৱতৰণ নকৰে, বৰং তেওঁলোক আল্লাহৰ আদেশতহে অৱতৰণ কৰে। সেইবোৰো আল্লাহৰ আদেশতেই সংঘটিত হ'ব, যিবোৰ আমি আখিৰাতত সন্মুখীন হ'ম। আৰু এই পৃথিৱীও তেওঁৰ আদেশতেই নিয়ন্ত্ৰিত যিটোক আমি পিচ পেলাই গৈ আছো। তথা পৃথিৱী আৰু আখিৰাতৰ মাজৰ বিষয়বোৰো তেওঁৰ দ্বাৰাই নিয়ন্ত্ৰিত। হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালকে একোৱেই পাহৰি নাযায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهٖ ؕ— هَلْ تَعْلَمُ لَهٗ سَمِیًّا ۟۠
তেৱেঁই আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীৰ সৃষ্টিকৰ্তা, মালিক আৰু নিয়ন্ত্ৰণকাৰী। তথা এই দুয়োৰ মাজত থকা সকলোৰে সৃষ্টিকৰ্তা, মালিক আৰু নিয়ন্ত্ৰণকাৰী। এতেকে কেৱল তেওঁৰেই ইবাদত কৰা। কেৱল তেৱেঁই ইবাদতৰ যোগ্য। তথা তেওঁৰ ইবাদতৰ ওপৰতেই অটল থাকিবা। কিয়নো তেওঁৰ ইবাদতত অংশীদাৰ হব পৰা তেওঁৰ কোনো সমকক্ষ তথা সাদৃশ্য নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوَلَا یَذْكُرُ الْاِنْسَانُ اَنَّا خَلَقْنٰهُ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ یَكُ شَیْـًٔا ۟
পুনৰুত্থানক অস্বীকাৰকাৰী এই ব্যক্তিয়ে স্মৰণ নকৰে নেকি যে, নিশ্চয় আমিয়েই তাক সৃষ্টি কৰিছো যেতিয়া তাৰ অস্তিত্বই নাছিল? (যদি সি চিন্তা-চৰ্চা কৰিলেহেঁতেন তেন্তে অৱশ্যে সি গম পালেহেঁতেন যে,) প্ৰথম সৃষ্টিয়ে দ্বিতীয় সৃষ্টিৰ প্ৰমাণবহন কৰে। লগতে দ্বিতীয়বাৰ সৃষ্টি কৰাটো হৈছে অধিক সহজ তথা উজু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَرَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَالشَّیٰطِیْنَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِیًّا ۟ۚ
হে ৰাছুল! আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ শপত! নিশ্চয় আমি সিহঁতক কবৰৰ পৰা উঠাই হাচৰৰ ময়দানত একত্ৰিত কৰিম। সিহঁতৰ লগত সেই চয়তানো থাকিব, যিয়ে সিহঁতক পথভ্ৰষ্ট কৰিছিল। ইয়াৰ পিচত আমি সিহঁতক অপমানজনক অৱস্থাত আঁঠু কঢ়াই জাহান্নামৰ ফালে খেদি লৈ যাম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِیْنَ اتَّقَوْا وَّنَذَرُ الظّٰلِمِیْنَ فِیْهَا جِثِیًّا ۟
এই সেঁতু পাৰ কৰাৰ পিচত আমি সেইসকল লোকক সুৰক্ষিত কৰিম, যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকৰ আদেশ পালন কৰিছিল আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকিছিল। আনহাতে অন্যায়কাৰী বিলাকক আমি আঁঠুকঢ়া অৱস্থাত এৰি দিম, সিহঁতে তাৰ পৰা পলায়ন কৰিব নোৱাৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِمْ اٰیٰتُنَا بَیِّنٰتٍ قَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا ۙ— اَیُّ الْفَرِیْقَیْنِ خَیْرٌ مَّقَامًا وَّاَحْسَنُ نَدِیًّا ۟
আমাৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ স্পষ্ট আয়াতসমূহ যেতিয়া মানুহৰ সন্মুখত তিলাৱত কৰা হয়, তেতিয়া কাফিৰসকলে মুমিনসকলক উদ্দেশ্যি কয়ঃ কোৱাচোন, অৱস্থান তথা বসবাসৰ ফালৰ পৰা কোনটো দল উত্তম, আৰু বৈঠক তথা সমাৱেশৰ ফালৰ পৰা কোনটো দল উত্তম, তোমালোকৰটো নে আমাৰটো?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ مَنْ كَانَ فِی الضَّلٰلَةِ فَلْیَمْدُدْ لَهُ الرَّحْمٰنُ مَدًّا ۚ۬— حَتّٰۤی اِذَا رَاَوْا مَا یُوْعَدُوْنَ اِمَّا الْعَذَابَ وَاِمَّا السَّاعَةَ ؕ۬— فَسَیَعْلَمُوْنَ مَنْ هُوَ شَرٌّ مَّكَانًا وَّاَضْعَفُ جُنْدًا ۟
হে ৰাছুল! আপুনি কৈ দিয়ক, যিয়ে পথভ্ৰষ্টতাত পতিত হৈ আছে, ৰহমানে তাক আৰু অৱকাশ দিব, যাতে তাৰ পথভ্ৰষ্টতা আৰু বৃদ্ধি পায়। অৱশেষত এইসকল লোকে যেতিয়া এই পৃথিৱীত অনতিপলমে অথবা দেৰিকৈ কিয়ামতৰ দিনা সিহঁতৰ লগত কৰা প্ৰতিশ্ৰুতমূলক শাস্তি নিজ চকুৰে প্ৰত্যক্ষ কৰিব, তেতিয়া সিহঁতে গম পাব যে, কাৰ ঠিকনা অতি নিকৃষ্ট আৰু কাৰ সহায়ক অতি কম? সেইটো সিহঁতৰ দল নে মুমিনসকলৰ দল?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَزِیْدُ اللّٰهُ الَّذِیْنَ اهْتَدَوْا هُدًی ؕ— وَالْبٰقِیٰتُ الصّٰلِحٰتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَّخَیْرٌ مَّرَدًّا ۟
আল্লাহে যিসকল লোকক পথভ্ৰষ্টতাত নিমজ্জিত কৰিবলৈ অধিক অৱকাশ দিয়ে, তেনেকুৱা লোকৰ বিপৰীতে তেওঁ হিদায়তপ্ৰাপ্ত লোকসকলৰ ঈমান আৰু আনুগত্য অধিক বৃদ্ধি কৰি দিয়ে। তথা হে ৰাছুল! সৎকৰ্ম, যিটোৱে চিৰস্থায়ী সুখ প্ৰদান কৰে, আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত প্ৰতিফলৰ ফালেৰে অধিক লাভদায়ক আৰু উত্তম পৰিণামৰ যোগ্য।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• على المؤمنين الاشتغال بما أمروا به والاستمرار عليه في حدود المستطاع.
• وُرُود جميع الخلائق على النار - أي: المرور على الصراط، لا الدخول في النار - أمر واقع لا محالة.
সকলো মানুহেই জাহান্নামৰ ওপৰেৰে পাৰ হ'ব লাগিব, এইটো নিশ্চিত। অৰ্থাৎ জাহান্নামৰ ওপৰত স্থাপিত সেঁতুৰে পাৰ হ'ব লাগিব। কিন্তু সকলোৱে জাহান্নামত প্ৰৱেশ নকৰিব।
• أن معايير الدين ومفاهيمه الصحيحة تختلف عن تصورات الجهلة والعوام.
• من كان غارقًا في الضلالة متأصلًا في الكفر يتركه الله في طغيان جهله وكفره، حتى يطول اغتراره، فيكون ذلك أشد لعقابه.
যি ব্যক্তি পথভ্ৰষ্টতাত নিমজ্জিত আৰু কুফৰীত অটল, আল্লাহে তাক তাৰ সেই মুৰ্খতা আৰু কুফৰীৰ মাজত বিভ্ৰান্ত হৈ ঘূৰি ফুৰিবলৈ এৰি দিয়ে। যাতে সি প্ৰতাৰণাৰ গহীন গহ্বৰত সোমাই যায় আৰু অধিক কঠিন শাস্তিৰ সন্মুখীন হয়।
• يثبّت الله المؤمنين على الهدى، ويزيدهم توفيقًا ونصرة، وينزل من الآيات ما يكون سببًا لزيادة اليقين مجازاةً لهم.
আল্লাহে মুমিনসকলক সত্যৰ পথত দৃঢ়তাৰ সৈতে প্ৰতিষ্ঠিত কৰে, তেওঁলোকক অধিক তাওফীক প্ৰদান কৰে তথা সহায় কৰে। এনেকুৱা এনেকুৱা নিদৰ্শন অৱতীৰ্ণ কৰে যিবোৰে তেওঁলোকৰ বিশ্বাস বৃদ্ধি কৰাত সহায়ক সাব্যস্ত হয়।
اَفَرَءَیْتَ الَّذِیْ كَفَرَ بِاٰیٰتِنَا وَقَالَ لَاُوْتَیَنَّ مَالًا وَّوَلَدًا ۟ؕ
হে ৰাছুল! আপুনি সেই ব্যক্তিক দেখা নাইনে, যিয়ে আমাৰ প্ৰমাণসমূহক অস্বীকাৰ কৰিছে আৰু আমাৰ সতৰ্কবাণীক নাকচ কৰি কৈছেঃ মোৰ মৃত্যুৰ পিছত, যদি মোক পুনৰ্জীৱিত কৰা হয় তেন্তে অৱশ্যে মোক প্ৰচুৰ ধন-সম্পদ আৰু সন্তান-সন্ততি প্ৰদান কৰা হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَطَّلَعَ الْغَیْبَ اَمِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمٰنِ عَهْدًا ۟ۙ
সেই ব্যক্তিয়ে অদৃশ্য সম্পৰ্কে অৱগত হৈছে নেকি, তেন্তে প্ৰমাণ নোহোৱাকৈ কিহৰ ভিত্তিত এনেকুৱা কথা কৈ আছে? অথবা সি আল্লাহৰ পৰা কোনো প্ৰতিশ্ৰুতি গ্ৰহণ কৰিছে নেকি যে, আল্লাহে তাক অৱশ্যে জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাব, তথা নিশ্চিতভাৱে তাক ধন-সম্পদ আৰু সন্তান-সন্ততি প্ৰদান কৰিব?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَلَّا ؕ— سَیَكْفُرُوْنَ بِعِبَادَتِهِمْ وَیَكُوْنُوْنَ عَلَیْهِمْ ضِدًّا ۟۠
বিষয়টো তেনেকুৱা নহয় যিদৰে সিহঁতে ধাৰণা কৰে। এতেকে কিয়ামতৰ দিনা এই উপাস্যবোৰে সিহঁতৰ উপাসনাক অস্বীকাৰ কৰিব, যিবোৰক সিহঁতে আল্লাহৰ বাহিৰে উপাসনা কৰে। কেৱল এয়াই নহয়, বৰং সিহঁতৰ পৰা নিজকে সম্পৰ্কচ্ছেদ কৰিব তথা সিহঁতক নিজৰ শত্ৰু বুলি গণ্য কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَا تَعْجَلْ عَلَیْهِمْ ؕ— اِنَّمَا نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا ۟ۚ
এতেকে হে ৰাছুল! আপুনি আল্লাহৰ ওচৰত সিহঁতৰ ধ্বংস সম্পৰ্কীয় অনুৰোধ কৰাত বেছি খৰখেদা নকৰিব। নিশ্চয় আমি সিহঁতৰ জীৱনৰ এটা এটা পল হিচাপ কৰি আছোঁ। অৱশেষত সিহঁতৰ অৱকাশৰ সময়সীমা যেতিয়া সমাপ্ত হ'ব, তেতিয়া আমি সিহঁতক সেই শাস্তিয়ে প্ৰদান কৰিম যিটো শাস্তি পোৱাৰ সিহঁত উপযুক্ত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِیْنَ اِلَی الرَّحْمٰنِ وَفْدًا ۟ۙ
তথা হে ৰাছুল! আপুনি কিয়ামত দিৱসটো স্মৰণ কৰকচোন, যিদিনা আমি সেইসকল লোকক যিসকলে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰিছিল, তেওঁলোকক আমি সম্পূৰ্ণ সন্মান-সম্ভাষণৰ সৈতে একত্ৰিত কৰিম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّنَسُوْقُ الْمُجْرِمِیْنَ اِلٰی جَهَنَّمَ وِرْدًا ۟ۘ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمٰنُ وَلَدًا ۟ؕ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدْ جِئْتُمْ شَیْـًٔا اِدًّا ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تدل الآيات على سخف الكافر وسَذَاجة تفكيره، وتَمَنِّيه الأماني المعسولة، وهو سيجد نقيضها تمامًا في عالم الآخرة.
এই আয়াতসমূহে কাফিৰসকলৰ মুৰ্খতা, নিকৃষ্ট মানসিকতা আৰু সিহঁতৰ আকৰ্ষণীয় আশাত নিমজ্জিত থকাৰ বৰ্ণনা কৰে। অথচ আখিৰাতত সিহঁতে সম্পূৰ্ণ বিপৰীত অৱস্থাৰ সন্মুখীন হ'ব।
اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمٰنُ وُدًّا ۟
নিশ্চয় যিসকলে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান আনিছে আৰু সেইসমূহ নেক আমল কৰিছে যিবোৰ আল্লাহৰ দৃষ্টিত পছন্দনীয়। আল্লাহে তেওঁলোকক মুহাব্বত প্ৰদান কৰিব অৰ্থাৎ স্বয়ং আল্লাহে তেওঁলোকক মুহাব্বত কৰিব। তথা তেওঁৰ বান্দাসকলৰ মাজত তাক প্ৰিয় বনাই দিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِنَّمَا یَسَّرْنٰهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِیْنَ وَتُنْذِرَ بِهٖ قَوْمًا لُّدًّا ۟
হে ৰাছুল! এই কোৰআনখনক আপোনাৰ ভাষাত অৱতীৰ্ণ কৰি সৰল কৰি দিছোঁ। যাতে ইয়াৰ দ্বাৰা আপুনি সেইসকল লোকক সতৰ্ক কৰিব পাৰে যিসকলে মোৰ আদেশ পালন কৰি আৰু মোৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি মোৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰিছে। তথা ইয়াৰ দ্বাৰা যাতে আপুনি সেইসকল লোকক ভয় দেখুৱাব পাৰে, যিসকল বাক-বিতণ্ডাপ্ৰিয় আৰু সত্য গ্ৰহণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত স্বৈৰাচাৰী তথা অহংকাৰী।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمْ اَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِّنْ قَرْنٍ ؕ— هَلْ تُحِسُّ مِنْهُمْ مِّنْ اَحَدٍ اَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِكْزًا ۟۠
আপোনাৰ সম্প্ৰদায়ৰ পূৰ্বে আমি বহুতো সম্প্ৰদায়ক বিনাশ কৰিছোঁ। সেই সম্প্ৰদায়সমূহৰ মাজৰ কাৰোবাৰ আপুনি উমান পাইছেনে? আপুনি সিহঁতৰ কোনো গোপন ধ্বনি শুনা পাইছেনে? যি বিপদৰ সিহঁতে সন্মুখীন হৈছিল, সেই বিপদে আনকো চুব পাৰে। পলম কেৱল আল্লাহৰ অনুমতিৰ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.
মহান কোৰআনখনক এইকাৰণে অৱতীৰ্ণ কৰা হোৱা নাই যে, মানুহে ক্লান্তদায়ক ইবাদতত নিজকে ব্যস্ত কৰি ৰাখিব আৰু কঠিনতাৰ সন্মুখীন হ'ব। বৰং কোৰআন হৈছে উপদেশ তথা স্মৰণ কৰোৱা গ্ৰন্থ। ইয়াৰ দ্বাৰা কেৱল সেইসকল লোকেই উপকৃত হয়, যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকক ভয় কৰে।
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە مەريەم
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.