قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە شۇئەرا   ئايەت:

ছুৰা আশ্ব-শ্বুআৰা

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
بيان آيات الله في تأييد المرسلين وإهلاك المكذبين.
এই কথাৰ বৰ্ণনা যে, আল্লাহৰ নিদৰ্শনসমূহে ৰাছুলসকলক সমৰ্থন কৰে আৰু অস্বীকাৰকাৰীসকলক ধ্বংস কৰে।

طٰسٓمّٓ ۟
(ত্ব-ছীন-মীম) ছুৰা আল-বাক্বাৰাৰ আৰম্ভণিত এইবোৰ আখৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تِلْكَ اٰیٰتُ الْكِتٰبِ الْمُبِیْنِ ۟
এইবোৰ হৈছে স্পষ্ট কোৰআনৰ আয়াত, যিবোৰে সত্য আৰু অসত্যৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ اَلَّا یَكُوْنُوْا مُؤْمِنِیْنَ ۟
হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতৰ হিদায়তপ্ৰাপ্তিৰ বাবে ইমান আগ্ৰহী যে, এনেকুৱা লাগে যেনিবা সিহঁতৰ হিদায়তৰ আগ্ৰহত আৰু হিদায়ত নোপোৱাৰ শোকত আপুনি নিজকে ধ্বংস কৰি পেলাব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ نَّشَاْ نُنَزِّلْ عَلَیْهِمْ مِّنَ السَّمَآءِ اٰیَةً فَظَلَّتْ اَعْنَاقُهُمْ لَهَا خٰضِعِیْنَ ۟
আমি সিহঁতৰ ওপৰত (সিহঁতৰ ইচ্ছানুসাৰে) আকাশৰ পৰা কোনো নিদৰ্শন অৱতীৰ্ণ কৰিব বিচাৰিলে, অৱশ্যে অৱতীৰ্ণ কৰিলোহেঁতেন; তেতিয়া অপমান আৰু লাঞ্ছনাত সিহঁতে শিৰনত কৰিলেহেঁতেন। কিন্তু আমি সিহঁতক পৰীক্ষা কৰাৰ উদ্দেশ্যে এইটো কৰা নাছিলোঁ। চাওঁ সিহঁতে গায়েবৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰে নে নকৰে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا یَاْتِیْهِمْ مِّنْ ذِكْرٍ مِّنَ الرَّحْمٰنِ مُحْدَثٍ اِلَّا كَانُوْا عَنْهُ مُعْرِضِیْنَ ۟
যেতিয়াই এই মুশ্বৰিকসকলৰ ওচৰলৈ ৰহমানৰ ফালৰ পৰা কোনো নতুন উপদেশ আহে, যিটোৱে তেওঁৰ তাওহীদৰ প্ৰমাণ বহন কৰে তথা তেওঁৰ নবীৰ সত্যতা স্পষ্ট কৰে, তেতিয়াই সিহঁতে সেইটো শুনাৰ পৰা আৰু সেইটোক সমৰ্থন কৰাৰ পৰা বিমুখ হৈ পৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَدْ كَذَّبُوْا فَسَیَاْتِیْهِمْ اَنْۢبٰٓؤُا مَا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟
সিহঁতৰ ওচৰলৈ সিহঁতৰ ৰাছুলসকলে যি বাৰ্তা লৈ আহিছিল, সেইটোক সিহঁতে অস্বীকাৰ কৰিছে। এতেকে এতিয়া অতিশীঘ্ৰেই সিহঁতৰ ওচৰলৈ সেই বাৰ্তাৰ বাস্তৱতা আহি পৰিব যিটোকলৈ সিহঁতে উপহাস কৰিছিল। তথা সিহঁতৰ ওপৰত শাস্তি নামি আহিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوَلَمْ یَرَوْا اِلَی الْاَرْضِ كَمْ اَنْۢبَتْنَا فِیْهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ كَرِیْمٍ ۟
এই মুশ্বৰিকসকল এতিয়াও কুফৰীত অটল আছেনে, সিহঁতে পৃথিৱীত চকু মেলি নাচায় নেকি যে, আমি তাত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ অতি সুন্দৰ আৰু লাভদায়ক গছ-গছনি তথা উদ্ভিদ উৎপন্ন কৰিছোঁ?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
পৃথিৱীত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ উদ্ভিদ উৎপন্ন কৰি সেউজীয়া কৰাৰ মাজত এই কথাৰ স্পষ্ট প্ৰমাণ পোৱা যায় যে, তেওঁ নিশ্চিতভাৱে মৃতসকলক জীৱিত কৰিবলৈ সক্ষম। কিন্তু ইয়াৰ পিছতো সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশই ঈমান পোষণ নকৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক ইমান শক্তিশালী যে, তেওঁক কোনেও পৰাজিত কৰিব নোৱাৰে তথা তেওঁ বান্দাসকলৰ প্ৰতি অতি দয়ালু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذْ نَادٰی رَبُّكَ مُوْسٰۤی اَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! স্মৰণ কৰক, যেতিয়া আপোনাৰ প্ৰতিপালকে মুছাক অত্যাচাৰী সম্প্ৰদায়ৰ ওচৰলৈ যোৱাৰ নিৰ্দেশ প্ৰদান কৰিছিল। যিসকলে আল্লাহক অস্বীকাৰ কৰিছিল আৰু মুছাৰ সম্প্ৰদায়ক দাসত পৰিণত কৰি ৰাখিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَوْمَ فِرْعَوْنَ ؕ— اَلَا یَتَّقُوْنَ ۟
সেই সম্প্ৰদায়ৰ দ্বাৰা ফিৰআউন সম্প্ৰদায়ক বুজোৱা হৈছে। তাতগৈ সিহঁতক আদেশ দিয়ক যে, সিহঁতে যেন আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰে আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰে তথা তেওঁক ভয় কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اِنِّیْۤ اَخَافُ اَنْ یُّكَذِّبُوْنِ ۟ؕ
মুছা আলাইহিচ্ছালামে ক’লেঃ মই আপোনাৰ ফালৰ পৰা যি আদেশ সিহঁতক পৌঁচাবলৈ গৈ আছোঁ, মোৰ আশংকা হয় সিহঁতে সেইটোক অস্বীকাৰ কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَضِیْقُ صَدْرِیْ وَلَا یَنْطَلِقُ لِسَانِیْ فَاَرْسِلْ اِلٰی هٰرُوْنَ ۟
সিহঁতে মোক অস্বীকাৰ কৰিব বুলি মোৰ বুকু সংকুচিত হৈ আছে, তথা মই স্বাভাৱিকভাৱে কথাও ক’ব পৰা নাই। এতেকে জিব্ৰীলৰ দ্বাৰা মোৰ ভাতৃৰ ওচৰলৈও অহী প্ৰেৰণ কৰা, যাতে তেওঁ মোৰ সহায়ক হয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَهُمْ عَلَیَّ ذَنْۢبٌ فَاَخَافُ اَنْ یَّقْتُلُوْنِ ۟ۚۖ
আনহাতে সিহঁতৰ মাজৰ এজন কিবতীক মই হত্যা কৰিছিলোঁ, ফলত মই সিহঁতৰ ওচৰত অপৰাধী। গতিকে মোৰ আশংকা হয়, সিহঁতে মোক হত্যা কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَلَّا ۚ— فَاذْهَبَا بِاٰیٰتِنَاۤ اِنَّا مَعَكُمْ مُّسْتَمِعُوْنَ ۟
আল্লাহে মুছা আলাইহিচ্ছালামক ক'লেঃ নহয়, এনেকুৱা কেতিয়াও হ'ব নোৱাৰে। কেতিয়াও সিহঁতে আপোনাক হত্যা কৰিব নোৱাৰে। এতেকে আপুনি আৰু আপোনাৰ ভাই হাৰূন দুয়ো মিলি আমাৰ নিদৰ্শনসমূহ লৈ যাওক, যিবোৰে আপোনালোকৰ সত্যতা প্ৰমাণ কৰিব। নিশ্চয় আমি আপোনালোক দুয়োকে সহায়-সমৰ্থন কৰিম। আপোনালোকে সিহঁতক আৰু সিহঁতে আপোনালোকক যি যি ক’ব, সেইবোৰ মই শুনিম। একোৱেই আমাৰ পৰা এৰি নাযাব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاْتِیَا فِرْعَوْنَ فَقُوْلَاۤ اِنَّا رَسُوْلُ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ
আপোনালোক দুয়ো ফিৰআউনৰ ওচৰলৈ যাওক, আৰু কওকঃ নিশ্চয় আমি দুয়ো গোটেই সৃষ্টিজগতৰ প্ৰতিপালকৰ তৰফৰ পৰা তোমাৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰিত হৈছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَنْ اَرْسِلْ مَعَنَا بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
এতেকে তুমি আমাৰ সৈতে বনী ইছৰাঈলক যাবলৈ দিয়া।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اَلَمْ نُرَبِّكَ فِیْنَا وَلِیْدًا وَّلَبِثْتَ فِیْنَا مِنْ عُمُرِكَ سِنِیْنَ ۟ۙ
ফিৰআউনে মুছা আলাইহিচ্ছালামক ক’লেঃ হে মুছা! আমি তোমাক বাল্যকালত আমাৰ ইয়াত লালন-পালন কৰা নাছিলোনে? তুমি আমাৰ মাজত জীৱনৰ কেইবাটাও বছৰ অতিবাহিত কৰা নাছিলানে, তেন্তে কি ভিত্তিত তুমি নবুওৱতৰ দাবীদাৰ হৈ পৰিলা?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَعَلْتَ فَعْلَتَكَ الَّتِیْ فَعَلْتَ وَاَنْتَ مِنَ الْكٰفِرِیْنَ ۟
লগতে তুমি তোমাৰ সম্প্ৰদায়ৰ এজনক সহায় কৰিবলৈ গৈ এজন কিবতীক হত্যা কৰি মহা অপৰাধ কৰিছিলা। গতিকে তুমি আমাৰ অনুগ্ৰহৰ এজন অকৃতজ্ঞ ব্যক্তি।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• حرص الرسول صلى الله عليه وسلم على هداية الناس.
মানৱজাতিৰ হিদায়তৰ প্ৰতি ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ আগ্ৰহ।

• إثبات صفة العزة والرحمة لله.
প্ৰভুত্ব আৰু দয়া, এই দুটা গুণ আল্লাহৰ বাবে প্ৰমাণিত হ'ল।

• أهمية سعة الصدر والفصاحة للداعية.
আল্লাহৰ প্ৰতি আহ্বান কৰিবলৈ অন্তৰ প্ৰশস্ত হোৱা উচিত তথা ভাষাজ্ঞান থকা আৱশ্যক।

• دعوات الأنبياء تحرير من العبودية لغير الله.
নবীসকলৰ দাৱাতৰ উদ্দেশ্য আছিল মানুহক আল্লাহৰ বাহিৰে আনৰ ইবাদতৰ পৰা উলিয়াই আনা।

• احتج فرعون على رسالة موسى بوقوع القتل منه عليه السلام فأقر موسى بالفعلة، مما يشعر بأنها ليست حجة لفرعون بالتكذيب.
ফিৰআউনে মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ ৰিছালতৰ বিৰুদ্ধে এটা যুক্তি দাঙি ধৰিলে যে, তেওঁ এজন ব্যক্তিক হত্যা কৰিছিল, সেই কথাটো মুছা আলাইহিচ্ছালামেও স্বীকাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁ বুজাব বিচাৰিছিল যে, ৰিছালত অস্বীকাৰ কৰিবলৈ এনেকুৱা যুক্তিৰ কোনো স্থান নাই।

قَالَ فَعَلْتُهَاۤ اِذًا وَّاَنَا مِنَ الضَّآلِّیْنَ ۟ؕ
মুছা আলাইহিচ্ছালামে সেই অপৰাধ স্বীকাৰ কৰি ক’লেঃ মই সেই ব্যক্তিজনক সেই সময়ত হত্যা কৰিছিলোঁ যেতিয়া মই অজ্ঞ আছিলোঁ আৰু মোৰ ওচৰত অহী অহা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَبَ لِیْ رَبِّیْ حُكْمًا وَّجَعَلَنِیْ مِنَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟
তাৰ পিছত মই যেতিয়া আশংকা কৰিলোঁ যে, তোমালোকে মোক হত্যাৰ অপৰাধত হত্যা কৰিবা, তেতিয়া মই মাদিয়ানৰ পিনে পলায়ন কৰিছিলোঁ। তাতেই মোৰ প্ৰতিপালকে মোক জ্ঞান দান কৰিছে। তথা মোক সেইসকল ৰাছুলৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে, যিসকলক তেওঁ মানুহৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتِلْكَ نِعْمَةٌ تَمُنُّهَا عَلَیَّ اَنْ عَبَّدْتَّ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
এইটো সত্য যে, তুমি মোক বনী ইছৰাঈলৰ দৰে দাস বনোৱাৰ পৰিবৰ্তে যত্ন সহকাৰে লালন-পালন কৰিছিলা। এই উপকাৰৰ বিষয়ে গাই ফুৰাটো তোমাৰ পক্ষে ঠিকেই আছে। কিন্তু মই তোমাক আল্লাহৰ পিনে আহ্বান কৰিব নোৱাৰিম বুলি এইটোৱে প্ৰমাণ বহন নকৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فِرْعَوْنُ وَمَا رَبُّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
ফিৰআউনে মুছাক উভতি ধৰি ক'লেঃ কোন এইজন বিশ্বজগতৰ ৰব্ব, যাৰ ফালৰ পৰা তুমি নিজকে ৰাছুল বুলি দাবী কৰি আছা?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ؕ— اِنْ كُنْتُمْ مُّوْقِنِیْنَ ۟
মুছাই ফিৰআউনক উত্তৰ দি ক’লেঃ বিশ্বজগতৰ ৰব্ব হৈছে সেই সত্ত্বা, যিজন আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীৰ ৰব্ব, তথা এই দুয়োৰে মাজত থকা সকলো বস্তুৰে ৰব্ব। এতেকে যদি তুমি বিশ্বাস কৰা যে, তেওঁ সকলোৰে ৰব্ব, তেন্তে তুমি একমাত্ৰ তেওঁৰেই ইবাদত কৰা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لِمَنْ حَوْلَهٗۤ اَلَا تَسْتَمِعُوْنَ ۟
ফিৰআউনে তাৰ ওচৰে পাঁজৰে থকা নেতাসকলক উদ্দেশ্য কৰি ক’লেঃ তোমালোকে মুছাৰ উত্তৰৰ পিনে লক্ষ্য কৰিছানে, তেওঁ কিদৰে মিছা দাবী কৰি আছে?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبُّكُمْ وَرَبُّ اٰبَآىِٕكُمُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
মুছাই সিহঁতক ক’লেঃ আল্লাহ কেৱল তোমালোকৰেই ৰব্ব নহয়, বৰং তোমালোকৰ পিতৃপুৰুষ সকলৰো ৰব্ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اِنَّ رَسُوْلَكُمُ الَّذِیْۤ اُرْسِلَ اِلَیْكُمْ لَمَجْنُوْنٌ ۟
ফিৰআউনে ক'লেঃ যিয়ে তোমালোকৰ পিনে ৰাছুল হৈ অহা বুলি দাবী কৰি আছে, সি হৈছে এজন উন্মাদ। সি এইটোও নাজানে যে, কেনেকৈ উত্তৰ দিব লাগে। আনকি সি নিজে যি কয়, সেইটো সি নিজেই বুজি নাপায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَمَا بَیْنَهُمَا ؕ— اِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُوْنَ ۟
মুছাই ক'লেঃ মই যি আল্লাহৰ প্ৰতি তোমালোকক আহ্বান কৰি আছোঁ, তেওঁ পূৱ, পশ্চিম আৰু এই দুয়োৰে মাজত থকা সকলোৰে ৰব্ব। যদি তোমালোকৰ বিবেক আছে, ভাৱি চোৱা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَىِٕنِ اتَّخَذْتَ اِلٰهًا غَیْرِیْ لَاَجْعَلَنَّكَ مِنَ الْمَسْجُوْنِیْنَ ۟
মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ যুক্তি খণ্ডন কৰিব নোৱাৰি ফিৰআউনে ক'লেঃ যদি তুমি মোৰ বাহিৰে আন কোনো উপাস্যৰ উপাসনা কৰা, তেন্তে মই তোমাক কাৰাবন্দী কৰিম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اَوَلَوْ جِئْتُكَ بِشَیْءٍ مُّبِیْنٍ ۟ۚ
মুছা আলাইহিচ্ছালামে ফিৰআউনক ক’লেঃ শুনা! মই যদি তোমাৰ ওচৰলৈ এনেকুৱা এটা বস্তু লৈ আহোঁ, যিটোৱে মই আল্লাহৰ ফালৰ পৰা তোমাৰ ওচৰলৈ লৈ অহা বিষয়টোৰ সত্যতা প্ৰমাণ কৰিব, তথাপিও তুমি মোক কাৰাৰুদ্ধ কৰিবানে?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَاْتِ بِهٖۤ اِنْ كُنْتَ مِنَ الصّٰدِقِیْنَ ۟
তেতিয়া সি ক’লেঃ যদি তুমি তোমাৰ দাবীত সত্যবাদী তেন্তে আনাগৈ, কি আনিবা তোমাৰ সত্যতা প্ৰমাণ কৰিবলৈ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَلْقٰی عَصَاهُ فَاِذَا هِیَ ثُعْبَانٌ مُّبِیْنٌ ۟ۚۖ
তেতিয়া মুছা আলাইহিচ্ছালামে তেওঁৰ লাখুটিডাল মাটিত নিক্ষেপ কৰিলে, হঠাৎ সেইডাল অজগৰ সাপত পৰিণত হ’ল, যিটোক প্ৰকাশ্যভাৱে দেখা পোৱা গৈছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّنَزَعَ یَدَهٗ فَاِذَا هِیَ بَیْضَآءُ لِلنّٰظِرِیْنَ ۟۠
তেওঁ নিজৰ হাতখন কাষলতিত সোমাই দিলে, কিন্তু তাৰ পৰা যেতিয়া উলিয়াই আনিলে তেতিয়া তেওঁৰ হাতখন শুভ্ৰ উজ্জ্বল হৈ জিলিকিবলৈ ধৰিলে। এইটো কোনো বেমাৰৰ কাৰণে হোৱা নাছিল। কিন্তু প্ৰত্যক্ষদৰ্শীসকলে তেনেকুৱাই দেখি আছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لِلْمَلَاِ حَوْلَهٗۤ اِنَّ هٰذَا لَسٰحِرٌ عَلِیْمٌ ۟ۙ
ফিৰআউনে তাৰ ওচৰে পাঁজৰে থকা নেতাসকলক ক'লেঃ এওঁ দেখোন দক্ষ যাদুকৰ। যাদুৰ সম্পৰ্কে পাকৈত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُّرِیْدُ اَنْ یُّخْرِجَكُمْ مِّنْ اَرْضِكُمْ بِسِحْرِهٖ ۖۗ— فَمَاذَا تَاْمُرُوْنَ ۟
দৰাচলতে এওঁ যাদুৰ জৰিয়তে তোমালোকক তোমালোকৰ জন্মভূমিৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰিব বিচাৰে। গতিকে এই বিষয়ে তোমালোকৰ মন্তব্য কি? এই বিষয়ে কি সিদ্ধান্ত লোৱা উচিত?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْۤا اَرْجِهْ وَاَخَاهُ وَابْعَثْ فِی الْمَدَآىِٕنِ حٰشِرِیْنَ ۟ۙ
সিহঁতে ফিৰআউনক ক’লেঃ মুছা আৰু তেওঁৰ ভাতৃক কিছুসময় অৱকাশ দিয়া যাওক। তেওঁলোকক শাস্তি প্ৰদান কৰিবলৈ খৰধৰ কৰা উচিত নহ’ব। ইপিনে মিচৰৰ বিভিন্ন চহৰলৈ বাৰ্তাবাহক প্ৰেৰণ কৰক, সিহঁতে যাতে সুদক্ষ যাদুকৰসকলক একত্ৰিত কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَاْتُوْكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِیْمٍ ۟
সিহঁতে আপোনাৰ ওচৰলৈ সুদক্ষ, পৰিপক্ক, নিপুণ আৰু পাৰদৰ্শী যাদুকৰবিলাকক লৈ আহিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجُمِعَ السَّحَرَةُ لِمِیْقَاتِ یَوْمٍ مَّعْلُوْمٍ ۟ۙ
ইপিনে ফিৰআউনে তাৰ যাদুকৰবিলাকক মুছাৰ বিৰুদ্ধে মোকাবিলা কৰিবলৈ এটা নিৰ্ধাৰিত সময়ত নিৰ্দিষ্ট ঠাইত একত্ৰিত কৰিলে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّقِیْلَ لِلنَّاسِ هَلْ اَنْتُمْ مُّجْتَمِعُوْنَ ۟ۙ
তথা মানুহৰ মাজতো ঘোষণা কৰি দিয়া হ’ল যে, তোমালোকেও একত্ৰিত হ’বা, যাতে তোমালোকেও চাব পাৰা, কোনে বিজয় লাভ কৰে, মুছা নে যাদুকৰসকল?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أخطاء الداعية السابقة والنعم التي عليه لا تعني عدم دعوته لمن أخطأ بحقه أو أنعم عليه.
আহ্বায়ক ব্যক্তিৰ পূৰ্বৱৰ্তী ভুল-ত্ৰুটি আৰু তেওঁৰ প্ৰতি কৰা উপকাৰ, কেতিয়াও প্ৰাচীৰ হ'ব নোৱাৰে যে, তেওঁ যাৰ ক্ষতি কৰিছে অথবা যিয়ে তেওঁক উপকাৰ কৰিছে সিহঁতক আহ্বান কৰিব নোৱাৰিব।

• اتخاذ الأسباب للحماية من العدو لا ينافي الإيمان والتوكل على الله.
শত্ৰুৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈ উপায় অৱলম্বন কৰাটো ঈমান তথা আল্লাহৰ প্ৰতি ভৰসাৰ পৰিপন্থী নহয়।

• دلالة مخلوقات الله على ربوبيته ووحدانيته.
আল্লাহৰ সৃষ্টিসমূহৰ মাজতেই তেওঁৰ প্ৰভুত্ব আৰু একত্বৰ প্ৰমাণ নিহিত হৈ আছে।

• ضعف الحجة سبب من أسباب ممارسة العنف.
যুক্তিত দৰ্বল হ’লে মানুহে হিংসাত্মক কাৰ্য্য কৰাতো কুণ্ঠাবোধ নকৰে।

• إثارة العامة ضد أهل الدين أسلوب الطغاة.
জনতাক ধাৰ্মিক লোকসকলৰ বিৰুদ্ধে উচটনি দিয়াটো অত্যাচাৰী শাসকসকলৰ নীতি।

لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ السَّحَرَةَ اِنْ كَانُوْا هُمُ الْغٰلِبِیْنَ ۟
এই আশাত যে, যদি যাদুকৰবিলাকে মুছাক পৰাজিত কৰিব পাৰে, তেন্তে আমি সেই যাদুকৰবিলাকৰ অনুসৰণ কৰিম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا جَآءَ السَّحَرَةُ قَالُوْا لِفِرْعَوْنَ اَىِٕنَّ لَنَا لَاَجْرًا اِنْ كُنَّا نَحْنُ الْغٰلِبِیْنَ ۟
যেতিয়া যাদুকৰসকলে মুছাক পৰাজিত কৰিবলৈ ফিৰআউনৰ ওচৰত আহি উপস্থিত হ’ল, তেতিয়া সিহঁতে তাক ক’লেঃ যদি আমি মুছাক পৰাজিত কৰিবলৈ সক্ষম হওঁ, তেন্তে আমাক আৰ্থিক অথবা নৈতিকভাৱে কোনো পুৰস্কাৰ দিয়া হ’বনে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ نَعَمْ وَاِنَّكُمْ اِذًا لَّمِنَ الْمُقَرَّبِیْنَ ۟
ফিৰআউনে সিহঁতক ক’লেঃ নিশ্চয় তোমালোকে পুৰস্কাৰ লাভ কৰিবা। তোমালোকে বিজয় লাভ কৰাৰ লগে লগে মোৰ নিকটৱৰ্তীসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাবা আৰু মই তোমালোকক উচ্চ পদত অধিষ্ঠিত কৰিম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَهُمْ مُّوْسٰۤی اَلْقُوْا مَاۤ اَنْتُمْ مُّلْقُوْنَ ۟
প্ৰথমেই মুছা আলাইহিচ্ছালামে আল্লাহৰ প্ৰতি পূৰ্ণ বিশ্বাস ৰাখি এই কথা স্পষ্ট কৰিলে যে, তেওঁৰ ওচৰত যি আছে সেইবোৰ যাদু নহয়। তাৰ পিছত তেওঁ যাদুকৰবিলাকক ক’লেঃ তোমালোকৰ ৰছী আৰু লাখুটি, যি যি আছে নিক্ষেপ কৰা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَلْقَوْا حِبَالَهُمْ وَعِصِیَّهُمْ وَقَالُوْا بِعِزَّةِ فِرْعَوْنَ اِنَّا لَنَحْنُ الْغٰلِبُوْنَ ۟
ইয়াৰ পিছত সিহঁতে ফিৰআউনৰ প্ৰভুত্বৰ শপত খাই নিজৰ লাখুটি আৰু ৰছীবোৰ নিক্ষেপ কৰিলে আৰু ক’লেঃ নিশ্চয় আমি বিজয়ী হ’ম, তথা মুছা হ’ব পৰাজিত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَلْقٰی مُوْسٰی عَصَاهُ فَاِذَا هِیَ تَلْقَفُ مَا یَاْفِكُوْنَ ۟ۚۖ
তাৰ পিছত মুছা আলাইহিচ্ছালামে নিজৰ লাখুটিডাল নিক্ষেপ কৰিলে, তথা চাওঁতে চাওঁতে সেইডাল প্ৰকাণ্ড অজগৰ সাপত পৰিণত হ’ল, আৰু সিহঁতে যাদুৰ জৰিয়তে মানুহক ঠগিবলৈ যি বনাইছিল, সেইবোৰক গিলি খাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاُلْقِیَ السَّحَرَةُ سٰجِدِیْنَ ۟ۙ
যাদুকৰসকলে যেতিয়া মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ লাখুটিডালক অজগৰ সাপ হৈ সিহঁতৰ যাদুৰ প্ৰভাৱত সৃষ্টি হোৱা বস্তুবোৰক গিলি খোৱা দেখিলে, তেতিয়া সিহঁত সকলোৱে ছাজদাৱনত হ'ল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْۤا اٰمَنَّا بِرَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ
সিহঁতে ক’লেঃ আমি সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান আনিছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبِّ مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ ۟
যিজন মুছা আৰু হাৰূনৰ ৰব্ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اٰمَنْتُمْ لَهٗ قَبْلَ اَنْ اٰذَنَ لَكُمْ ۚ— اِنَّهٗ لَكَبِیْرُكُمُ الَّذِیْ عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ ۚ— فَلَسَوْفَ تَعْلَمُوْنَ ؕ۬— لَاُقَطِّعَنَّ اَیْدِیَكُمْ وَاَرْجُلَكُمْ مِّنْ خِلَافٍ وَّلَاُوصَلِّبَنَّكُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟ۚ
ফিৰআউনে যাদুকৰসকলৰ ঈমানক অস্বীকাৰ কৰি ক'লেঃ মই অনুমতি দিয়াৰ পূৰ্বেই তোমালোকে মুছাৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কেনেকৈ কৰিলা, নিশ্চয় মুছাই হৈছে তোমালোকৰ গুৰু, তেৱেঁই তোমালোকক যাদুবিদ্যা শিকাইছে। নিশ্চয় তোমালোক আটায়ে মিলি মিচৰৰ অধিবাসীসকলক সিহঁতৰ জন্মভূমিৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰাৰ ষড়যন্ত্ৰ ৰচিছা। তোমালোকে অচিৰেই গম পাবা, ইয়াৰ শাস্তি কি হ'ব পাৰে। নিশ্চিতভাৱে মই তোমালোকৰ হাত ভৰি বিপৰীত দিশৰ পৰা কাটিম আৰু তোমালোক আটাইকে খেজুৰ গছত ফাঁচি দিম, এজনকো এৰি নিদিওঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا لَا ضَیْرَ ؗ— اِنَّاۤ اِلٰی رَبِّنَا مُنْقَلِبُوْنَ ۟ۚ
যাদুকৰসকলে ফিৰআউনক ক’লেঃ পাৰ্থিৱ জীৱনত তুমি আমাৰ হাত-ভৰি কাটি পেলোৱাৰ আৰু আমাক ফাঁচি দিয়াৰ যি ধমকি দি আছা, সেইটোক আমি অকণো ভ্ৰূক্ষেপ নকৰোঁ। এই শাস্তি অচিৰেই সমাপ্ত হ’ব। কাৰণ আমি আমাৰ প্ৰতিপালকৰ পিনে প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰি আছোঁ। তেওঁ অতিশীঘ্ৰে আমাক তেওঁৰ চিৰস্থায়ী কৃপাত প্ৰৱেশ কৰাব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّا نَطْمَعُ اَنْ یَّغْفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطٰیٰنَاۤ اَنْ كُنَّاۤ اَوَّلَ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟ؕ۠
নিশ্চয় আল্লাহে আমাৰ পূৰ্বৱৰ্তী গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিব। কাৰণ আমিয়ে সৰ্বপ্ৰথম মুছাৰ প্ৰতি ঈমান আনিছোঁ আৰু তেওঁক সত্য বুলি স্বীকাৰ কৰিছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَوْحَیْنَاۤ اِلٰی مُوْسٰۤی اَنْ اَسْرِ بِعِبَادِیْۤ اِنَّكُمْ مُّتَّبَعُوْنَ ۟
তথা আমি মুছাক অহী কৰিছিলোঁ যে, তুমি ৰাতিৰ ভিতৰতেই বনী ইছৰাঈলক লগত লৈ ইয়াৰ পৰা গুচি যোৱা। আৰু ইপিনে ফিৰআউন আৰু তাৰ সঙ্গীসকলে তেওঁলোকক ওভোতাই আনিবলৈ চোঁচা ল’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِی الْمَدَآىِٕنِ حٰشِرِیْنَ ۟ۚ
যেতিয়া ফিৰআউনে গম পালে যে, বনী ইছৰাঈল মিছৰৰ পৰা পলায়ন কৰিছে, তেতিয়া সি কিছুমান লোকৰ জৰিয়তে নগৰসমূহত সেনাবাহিনী একত্ৰিত কৰাৰ নিৰ্দেশ দি পঠিয়ালে। যাতে সিহঁতে বনী ইছৰাঈলক ওভোতাই আনিব পাৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ هٰۤؤُلَآءِ لَشِرْذِمَةٌ قَلِیْلُوْنَ ۟ۙ
ফিৰআউনে বনী ইছৰাঈলক তুচ্ছ বুলি ভাৱি ক’লেঃ নিশ্চয় সিহঁত সংখ্যালঘু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهُمْ لَنَا لَغَآىِٕظُوْنَ ۟ۙ
তথাপিও সিহঁতে এনেকুৱা কাম কৰে, যাৰ ফলত সিহঁতৰ প্ৰতি আমাৰ ক্ৰোধ বৃদ্ধি পায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّا لَجَمِیْعٌ حٰذِرُوْنَ ۟ؕ
নিশ্চয় আমি সিহঁতৰ বিষয়ে সদায় প্ৰস্তুত তথা সাৱধান থকা লোক।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَخْرَجْنٰهُمْ مِّنْ جَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۙ
এইদৰেই আমি ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ক ঘন বাগান থকা আৰু প্ৰবাহিত নিজৰা থকা মিছৰৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّكُنُوْزٍ وَّمَقَامٍ كَرِیْمٍ ۟ۙ
তথা সেই ভূমিৰ পৰা, য’ত আছিল ধন ভাণ্ডাৰ আৰু সৌন্দৰ্যময় বাসস্থান।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذٰلِكَ ؕ— وَاَوْرَثْنٰهَا بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
যিদৰে আমি এই নিয়ামতসমূহৰ পৰা ফিৰআউন তথা তাৰ সম্প্ৰদায়ক বহিষ্কাৰ কৰি বঞ্চিত কৰিছিলোঁ, ঠিক তেনেকুৱা নিয়ামত আমি বনী ইছৰাঈলক শ্বাম (ছিৰিয়া) দেশত প্ৰদান কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَتْبَعُوْهُمْ مُّشْرِقِیْنَ ۟
এতেকে ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে বনী ইছৰাঈলক কৰায়ত্ত্ব কৰিবলৈ সূৰ্যোদয়ৰ সময়ত ওলাই পৰিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• العلاقة بين أهل الباطل هي المصالح المادية.
অসত্যৰ অনুসাৰীসকলৰ মাজত কেৱল আৰ্থিক লাভালাভৰ সম্পৰ্ক পোৱা যায়।

• ثقة موسى بالنصر على السحرة تصديقًا لوعد ربه.
মুছা আলাইহিচ্ছালাম সম্পূৰ্ণৰূপে আশ্বস্ত আছিল যে, তেওঁ যাদুকৰসকলক পৰাস্ত কৰি বিজয় লাভ কৰিব। কিয়নো নিজ প্ৰতিপালকৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ প্ৰতি তেওঁৰ সম্পূৰ্ণ ভৰসা আছিল।

• إيمان السحرة برهان على أن الله هو مُصَرِّف القلوب يصرفها كيف يشاء.
যাদুকৰসকলৰ ঈমানে এই কথা প্ৰমাণ কৰে যে, নিশ্চয় আল্লাহেই অন্তৰসমূহক নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। তেওঁ যিদৰে ইচ্ছা কৰে, সেইদৰেই সঞ্চালিত কৰে।

• الطغيان والظلم من أسباب زوال الملك.
অন্যায়-অত্যাচাৰ আৰু সীমালঙ্ঘন, এইবোৰ হৈছে ৰাজত্ব হেৰুৱাৰ অন্যতম কাৰণ।

فَلَمَّا تَرَآءَ الْجَمْعٰنِ قَالَ اَصْحٰبُ مُوْسٰۤی اِنَّا لَمُدْرَكُوْنَ ۟ۚ
এতেকে যেতিয়া ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ে মুছা আৰু তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ মুখামুখি হ'ল, তথা দুয়ো দলে ইজনে সিজনক প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল। তেতিয়া মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ সঙ্গীসকলে ক'লেঃ নিশ্চয় ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ে আজি আমাক কৰায়ত্ত্ব কৰিবই, আজি ৰক্ষা পোৱাৰ কোনো অৱকাশ নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَلَّا ۚ— اِنَّ مَعِیَ رَبِّیْ سَیَهْدِیْنِ ۟
মুছা আলাইহিচ্ছালামে নিজ সম্প্ৰদায়ক ক'লেঃ তোমালোকে যিদৰে ভাৱি আছা, তেনেকুৱা কেতিয়াও নহয়। মোৰ প্ৰতিপালকে মোক সহায় আৰু সমৰ্থন কৰিবলৈ নিশ্চিতভাৱে সদায় তৎপৰ। নিশ্চয় তেওঁ মোক পথ দেখুৱাব তথা মুক্তিৰ ৰাস্তা দেখুৱাই দিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَوْحَیْنَاۤ اِلٰی مُوْسٰۤی اَنِ اضْرِبْ بِّعَصَاكَ الْبَحْرَ ؕ— فَانْفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرْقٍ كَالطَّوْدِ الْعَظِیْمِ ۟ۚ
ইপিনে আমি এই আদেশ প্ৰদান কৰি মুছালৈ অহী কৰিলোঁ যে, আপুনি আপোনাৰ লাখুটিডালেৰে সাগৰত আঘাত কৰক। এতেকে তেওঁ যেতিয়া সাগৰত বেত্ৰাঘাত কৰিলে, ইয়াৰ ফলত সাগৰত ফাট মেলি বনী ইছৰাঈলৰ গোত্ৰৰ সংখ্যা অনুসাৰে বাৰটা পথ তৈয়াৰ হ’ল। প্ৰত্যেক পথৰ দুয়োটা অংশ পৰ্বতৰ দৰে মজবুত আৰু বিশাল আছিল। এটোপাল পানীও তাৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَزْلَفْنَا ثَمَّ الْاٰخَرِیْنَ ۟ۚ
ইয়াৰ পিছত ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ক আমি তেওঁলোকৰ ওচৰ চপাই দিলোঁ, অৱশেষত সিহঁতেও সেই সাগৰীয় পথত প্ৰৱেশ কৰিলে, তথা ভাৱিলে যে, পথটোৰে সাগৰ অতিক্ৰম কৰিব পাৰি।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَنْجَیْنَا مُوْسٰی وَمَنْ مَّعَهٗۤ اَجْمَعِیْنَ ۟ۚ
ইপিনে আমি মুছা আৰু তেওঁৰ লগত থকা বনী ইছৰাঈলৰ সকলো লোককে ৰক্ষা কৰিছিলোঁ, তেওঁলোকৰ কোনেও ধ্বংস হোৱা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ اَغْرَقْنَا الْاٰخَرِیْنَ ۟ؕ
আনহাতে ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ক সাগৰত ডুবাই ধ্বংস কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ বাবে সাগৰত পথ তৈয়াৰ হোৱা, তাৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা, লগতে ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ৰ ধ্বংসৰ মাজত আছে এনেকুৱা নিদৰ্শন, যিবোৰে মুছা আলাইহিচ্ছালামৰ সত্যতা প্ৰমাণ কৰে। ফিৰআউনৰ লগত থকা অধিকাংশই মুমিন নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু সিহঁতৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَاَ اِبْرٰهِیْمَ ۟ۘ
হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতক ইব্ৰাহীমৰ ঘটনা বৰ্ণনা কৰি শুনাওক।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لِاَبِیْهِ وَقَوْمِهٖ مَا تَعْبُدُوْنَ ۟
যেতিয়া তেওঁ নিজৰ পিতা আঝৰ আৰু তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ক কৈছিলঃ আপোনালোকে আল্লাহৰ বাহিৰে কাৰ উপাসনা কৰে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا نَعْبُدُ اَصْنَامًا فَنَظَلُّ لَهَا عٰكِفِیْنَ ۟
তেতিয়া তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ে কৈছিলঃ আমি মূৰ্তিবোৰৰ উপাসনা কৰোঁ। তথা সিহঁতৰেই বন্দনা কৰি থাকোঁ আৰু এই কৰ্মতেই জৰিত থাকোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هَلْ یَسْمَعُوْنَكُمْ اِذْ تَدْعُوْنَ ۟ۙ
ইব্ৰাহীমে সিহঁতক সুধিলেঃ আচ্ছা কোৱাচোন, তোমালোকে যেতিয়া সিহঁতৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰা, তেতিয়া সিহঁতে শুনা পায়নে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوْ یَنْفَعُوْنَكُمْ اَوْ یَضُرُّوْنَ ۟
অথবা যেতিয়া তোমালোকে সিহঁতৰ আজ্ঞাপালন কৰা, তেতিয়া সিহঁতে তোমালোকৰ কোনো উপকাৰ কৰিব পাৰেনে? আনহাতে যদি তোমালোকে সিহঁতৰ অবাধ্যতা কৰা তেতিয়া সিহঁতে তোমালোকক ক্ষতি কৰিব পাৰেনে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا بَلْ وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا كَذٰلِكَ یَفْعَلُوْنَ ۟
সিহঁতে উত্তৰ দি ক’লেঃ এইটো কথা সঁচা যে, যেতিয়া আমি সিহঁতৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ তেতিয়া সিহঁতে শুনা নাপায়; আৰু আমি যদি সিহঁতৰ আজ্ঞাপালন কৰোঁ, তেতিয়াও সিহঁতে আমাক কোনো উপকাৰ কৰিব নোৱাৰে; আনকি আমি যদি সিহঁতৰ অবাধ্যতা কৰোঁ, তথাপিও সিহঁতে আমাৰ একো ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে। দৰাচলতে আমি আমাৰ পিতৃপুৰুষসকলক এনেকুৱাই কৰা দেখিছোঁ, আৰু আমিও তেওঁলোককেই অনুসৰণ কৰি আছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اَفَرَءَیْتُمْ مَّا كُنْتُمْ تَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
ইব্ৰাহীমে ক’লেঃ তোমালোকে আল্লাহৰ বাহিৰে যিবোৰ মূৰ্তিৰ উপাসনা কৰা, সেইবোৰৰ বিষয়ে কেতিয়াবা সুস্থ মস্তিষ্কৰে চিন্তা-চৰ্চা কৰিছানে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَنْتُمْ وَاٰبَآؤُكُمُ الْاَقْدَمُوْنَ ۟ؗ
যিবোৰক তোমালোকৰ পিতৃপুৰুষসকলে পূজা-পাঠ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِّیْۤ اِلَّا رَبَّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ
নিঃসন্দেহে সেইবোৰ আটায়ে মোৰ শত্ৰু। কাৰণ সেইবোৰ হৈছে অসত্য। একমাত্ৰ আল্লাহৰ বাহিৰে, কিয়নো তেওঁ গোটেই সৃষ্টিজগতৰ প্ৰতিপালক।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
الَّذِیْ خَلَقَنِیْ فَهُوَ یَهْدِیْنِ ۟ۙ
তেৱেঁই মোক সৃষ্টি কৰিছে, তেৱেঁই মোক পৃথিৱী আৰু আখিৰাতৰ কল্যাণৰ পিনে পথপ্ৰদৰ্শন কৰায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْ هُوَ یُطْعِمُنِیْ وَیَسْقِیْنِ ۟ۙ
মোৰ যেতিয়া ভোক লাগে, একমাত্ৰ তেৱেঁই মোক পানাহাৰ কৰায়। আৰু যেতিয়া মোৰ পিয়াহ লাগে, তেতিয়া তেৱেঁই মোক পানী খুৱায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِیْنِ ۟
যেতিয়া মই অসুস্থ হওঁ, কেৱল তেৱেঁই মোক আৰোগ্য প্ৰদান কৰে। তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনো আৰোগ্য প্ৰদানকাৰী নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْ یُمِیْتُنِیْ ثُمَّ یُحْیِیْنِ ۟ۙ
যেতিয়া মোৰ আয়ু শেষ হ’ব, কেৱল তেৱেঁই মোক মৃত্যু প্ৰদান কৰিব। তথা মোৰ মৃত্যুৰ পিছত তেৱেঁই মোক পুনৰ্জীৱিত কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْۤ اَطْمَعُ اَنْ یَّغْفِرَ لِیْ خَطِیْٓـَٔتِیْ یَوْمَ الدِّیْنِ ۟ؕ
কেৱল তেওঁৰ ওচৰতেই মই আশাবাদী যে, তেওঁ প্ৰতিদান দিৱসত মোৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبِّ هَبْ لِیْ حُكْمًا وَّاَلْحِقْنِیْ بِالصّٰلِحِیْنَ ۟ۙ
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে নিজ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰি কৈছিলঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! তুমি মোক দ্বীনৰ সঠিক জ্ঞান দান কৰা। লগতে মোক পূৰ্বে অতিবাহিত হোৱা পূণ্যৱান নবীসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা, যাতে তেওঁলোকৰ সৈতে জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিব পাৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الله مع عباده المؤمنين بالنصر والتأييد والإنجاء من الشدائد.
আল্লাহে সদায় তেওঁৰ মুমিন বান্দাসকলক সহায়, সমৰ্থন কৰে, তথা তেওঁলোকক বিপদৰ পৰা ৰক্ষা কৰে।

• ثبوت صفتي العزة والرحمة لله تعالى.
সৰ্বশক্তিমান আৰু ৰহমত, আল্লাহৰ এই দুটা বৈশিষ্ট্যৰ প্ৰমাণ পোৱা গ’ল।

• خطر التقليد الأعمى.
অন্ধ অনুকৰণৰ লোকচান।

• أمل المؤمن في ربه عظيم.
মুমিনসকল নিজ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত ডাঙৰ আশাবাদী।

وَاجْعَلْ لِّیْ لِسَانَ صِدْقٍ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ۙ
তথা পৰবৰ্তী প্ৰজন্মৰ মাজত মোৰ ভাল চৰ্চা আৰু প্ৰশংসা অব্যাহত ৰাখিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاجْعَلْنِیْ مِنْ وَّرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِیْمِ ۟ۙ
লগতে মোক জান্নাতৰ সেইসমূহ অট্টালিকাৰ উত্তৰাধিকাৰী বনাই দিয়া, যিবোৰত বসবাস কৰি তোমাৰ মুমিন বান্দাসকলে বিভিন্ন নিয়ামত উপভোগ কৰিব। তথা সেইবোৰৰ অধিবাসী বনাই দিয়া।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاغْفِرْ لِاَبِیْۤ اِنَّهٗ كَانَ مِنَ الضَّآلِّیْنَ ۟ۙ
তথা মোৰ পিতৃক ক্ষমা কৰি দিয়া, তেওঁ শ্বিৰ্ক কৰাৰ কাৰণে সত্যৰ পৰা আঁতৰি পথভ্ৰষ্টসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে। নিজৰ পিতৃৰ বাবে ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে এই দুআ সেই সময়ত কৰিছিল যেতিয়া তেওঁ জনা নাছিল যে, তেওঁৰ পিতৃ এজন জাহান্নামী। এতেকে যেতিয়া তেওঁ এই বিষয়টো স্পষ্টৰূপে গম পালে, তেতিয়া তেওঁ ইয়াৰ পৰা নিজকে বিৰত ৰাখিলে, তথা তেওঁৰ পিতৃৰ বাবে দুআ কৰা বন্ধ কৰিলে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تُخْزِنِیْ یَوْمَ یُبْعَثُوْنَ ۟ۙ
তথা মোক সেইদিনা শাস্তি প্ৰদান কৰি অপমানিত নকৰিবা, যিদিনা মানুহক হিচাপ-নিকাচৰ বাবে পুনৰুত্থিত কৰা হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ لَا یَنْفَعُ مَالٌ وَّلَا بَنُوْنَ ۟ۙ
যিদিনা কোনো সম্পদ কামত নাহিব, যিবোৰ সম্পদ মানুহে পৃথিৱীত সঞ্চয় কৰিছিল। আনহাতে সন্তান-সন্ততিয়েও কোনো উপকাৰ কৰিব নোৱাৰিব, পৃথিৱীত যিসকলে সিহঁতক সহায় কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا مَنْ اَتَی اللّٰهَ بِقَلْبٍ سَلِیْمٍ ۟ؕ
কিন্তু সেই ব্যক্তিৰ বাহিৰে যিয়ে আল্লাহৰ ওচৰত পৱিত্ৰ অন্তৰলৈ আহিব। যি অন্তৰত শ্বিৰ্ক, নিফাক, লোকপ্ৰদৰ্শন, তথা অহংকাৰ আদিৰ কোনো স্থান নাই। তেনেকুৱা ব্যক্তিয়ে নিজৰ ধন-সম্পদৰ দ্বাৰা উপকৃত হ'ব, যি সম্পদ তেওঁ আল্লাহৰ পথত ব্যয় কৰিছিল, লগতে তেওঁ নিজৰ সন্তান-সন্ততিৰ দ্বাৰাও উপকৃত হ'ব, যিসকলে তেওঁৰ বাবে দুআ কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
জান্নাতক মুত্ত্বাক্বীসকলৰ নিকটৱৰ্তী কৰা হ’ব, যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকৰ আদেশ পালন কৰিছিল আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبُرِّزَتِ الْجَحِیْمُ لِلْغٰوِیْنَ ۟ۙ
হাচৰৰ ময়দানত পথভ্ৰষ্টসকলৰ বাবে জাহান্নাম প্ৰকাশ কৰা হ'ব, যিসকলে সঠিক ধৰ্মৰ পৰা পথভ্ৰষ্ট হৈছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِیْلَ لَهُمْ اَیْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
সিহঁতক ভৰ্ৎসনা কৰি কোৱা হ’ব, তোমালোকে পূজা-পাঠ কৰা সেই মূৰ্তিবোৰ আজি ক’ত?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— هَلْ یَنْصُرُوْنَكُمْ اَوْ یَنْتَصِرُوْنَ ۟ؕ
আল্লাহক এৰি তোমালোকে যিবোৰৰ উপাসনা কৰিছিলা? সেইবোৰে তোমালোকক আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰি সহায় কৰিব পাৰিবনে? নাইবা সেইবোৰে নিজৰেই কিবা উপকাৰ সাধিব পাৰিব নেকি?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكُبْكِبُوْا فِیْهَا هُمْ وَالْغَاوٗنَ ۟ۙ
ইয়াৰ পিছত সিহঁতক জাহান্নামত ইজনৰ ওপৰত সিজনক নিক্ষেপ কৰা হ’ব, লগতে সিহঁতকো নিক্ষেপ কৰা হ’ব, যিসকলে সিহঁতক পথভ্ৰষ্ট কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجُنُوْدُ اِبْلِیْسَ اَجْمَعُوْنَ ۟ؕ
লগতে ইবলীছৰ গোটেই চয়তান সঙ্গীসকলকো জাহান্নামত নিক্ষেপ কৰা হ’ব। সিহঁতৰ কোনেও সাৰি যাব নোৱাৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا وَهُمْ فِیْهَا یَخْتَصِمُوْنَ ۟ۙ
মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহৰ বাহিৰে যিবোৰক উপাসনা কৰিছিল, তথা যিবোৰক আল্লাহৰ সমকক্ষ স্থিৰ কৰিছিল, সিহঁতৰ লগত সেইদিনা সিহঁতে বাদানুবাদ কৰি ক’বঃ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَاللّٰهِ اِنْ كُنَّا لَفِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟ۙ
আল্লাহৰ শপত! নিশ্চিতভাৱে আমি সত্যৰ পৰা স্পষ্টৰূপে পথভ্ৰষ্ট আছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ نُسَوِّیْكُمْ بِرَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
যেতিয়া আমি তোমালোকক বিশ্বজগতৰ প্ৰতিপালকৰ সমকক্ষ স্থিৰ কৰি লৈছিলোঁ। তেতিয়া তেওঁৰ দৰেই আমি তোমালোকৰো উপাসনা কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَضَلَّنَاۤ اِلَّا الْمُجْرِمُوْنَ ۟
অপৰাধীসকলেই আমাক সত্যৰ পথৰ পৰা বিভ্ৰান্ত কৰিছিল, যিসকলে আমাক আল্লাহৰ বাহিৰে আনৰ ইবাদতৰ পিনে আহ্বান কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَمَا لَنَا مِنْ شَافِعِیْنَ ۟ۙ
গতিকে আজি আমাৰ মধ্যস্থতা কৰিবলৈ কোনো নাই। যিয়ে আল্লাহৰ ওচৰত আমাৰ বাবে মধ্যস্থতা কৰি তেওঁৰ শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব পাৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا صَدِیْقٍ حَمِیْمٍ ۟
লগতে আজি আমাৰ কোনো অন্তৰঙ্গ বন্ধুও নাই, যিয়ে আমাৰ হৈ প্ৰতিৰক্ষা কৰিব তথা আমাৰ বাবে মধ্যস্থতা কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوْ اَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَكُوْنَ مِنَ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
এতেকে যদি আমাৰ বাবে পুনৰ পৃথিৱীলৈ উভতি যোৱাৰ সুবিধা থাকিলহেঁতেন তেন্তে আমি অৱশ্যে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিলোহেঁতেন।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামৰ এই ঘটনা তথা অস্বীকাৰকাৰীসকলৰ পৰিণামৰ মাজত সেইসকল লোকৰ বাবে আছে শিক্ষামূলক পাঠ, যিসকলে শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিব বিচাৰে। সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশৰে ঈমান পোষণ কৰাৰ মানসিকতা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু সিহঁতৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوْحِ ١لْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
নূহ আলাইহিচ্ছালামক অস্বীকাৰ কৰি তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ে গোটেই ৰাছুলসকলকেই অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لَهُمْ اَخُوْهُمْ نُوْحٌ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟ۚ
স্মৰণ কৰা সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া সিহঁতৰ বংশীয় ভাই নূহ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহক ভয় নকৰা নেকি? তেওঁৰ ভয়ত আনৰ উপাসনা কৰা এৰি নিদিয়া কিয়?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ
নিশ্চয় মই তোমালোকৰ ৰাছুল। আল্লাহে মোক তোমালোকৰ পিনে প্ৰেৰণ কৰিছে। মই এজন আমানতদাৰ ব্যক্তি। আল্লাহে মোলৈ যি অহী প্ৰেৰণ কৰে, তাত মই অকণো কম-বেছি নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ مِنْ اَجْرٍ ۚ— اِنْ اَجْرِیَ اِلَّا عَلٰی رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۚ
মই তোমালোকক মোৰ প্ৰতিপালকৰ পৰা লৈ অহা যি শিক্ষা দি আছোঁ, তাৰ পৰিবৰ্তে তোমালোকৰ পৰা মই কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচৰা নাই। মোৰ প্ৰতিদান কেৱল সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহ তাআলাইহে প্ৰদান কৰিব, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ؕ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْۤا اَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْاَرْذَلُوْنَ ۟ؕ
তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে ক’লেঃ হে নূহ! আমি তোমাৰ দৰে লোকৰ প্ৰতি ঈমান আনিম নেকি? তথা তুমি যি লৈ আহিছা সেইটো অনুসৰণ কৰিম নেকি আৰু সেইমতে আমল কৰিম নেকি? অথচ তোমাক যিসকল লোকে অনুসৰণ কৰে সেই সকলোৱে হৈছে নিম্নশ্ৰেণীৰ লোক আৰু অতি তুচ্ছ। সিহঁতৰ মাজত এজনো প্ৰতিষ্ঠিত তথা নেতৃস্থানীয় ব্যক্তি নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أهمية سلامة القلب من الأمراض كالحسد والرياء والعُجب.
অন্তৰক ঈৰ্ষা, লোকপ্ৰদৰ্শন তথা অহংকাৰ আদিৰ দৰে ৰোগৰ পৰা পৱিত্ৰ ৰখাৰ গুৰুত্ব।

• تعليق المسؤولية عن الضلال على المضلين لا تنفع الضالين.
বিভ্ৰান্ত কৰাৰ দোষ পথভ্ৰষ্টকাৰীসকলৰ কান্ধত জাপি দিয়াটো পথভ্ৰষ্টসকলৰ বাবে কেতিয়াও উপকাৰী হ'ব নোৱাৰে।

• التكذيب برسول الله تكذيب بجميع الرسل.
আল্লাহৰ যিকোনো এজন ৰাছুলক অস্বীকাৰ কৰাটোৱে গোটেই ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰা বুজায়।

• حُسن التخلص في قصة إبراهيم من الاستطراد في ذكر القيامة ثم الرجوع إلى خاتمة القصة.
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামৰ ঘটনা বৰ্ণনা কৰাৰ পিছত কিয়ামতৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰি, পুনৰ ঘটনালৈ উভতি অহাটো সুন্দৰ সমাপ্তি হৈছে।

قَالَ وَمَا عِلْمِیْ بِمَا كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟ۚ
নূহ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক ক’লেঃ মই কি জানো এই মুমিনসকলে কি কাম কৰিছে? মইতো সিহঁতৰ সংৰক্ষক নহয় যে, সিহঁতৰ সকলো কৰ্ম গণনা কৰি ৰাখিম?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ حِسَابُهُمْ اِلَّا عَلٰی رَبِّیْ لَوْ تَشْعُرُوْنَ ۟ۚ
তেওঁলোকৰ হিচাপ-নিকাচ আল্লাহৰ দায়িত্বত, তেৱেঁই তেওঁলোকৰ প্ৰকাশ্য-অপ্ৰকাশ্য সকলো কৰ্ম সম্পৰ্কে জানে। এইটো মোৰ দায়িত্ব নহয়। আফচোচ! তোমালোকে যদি উপলব্ধি কৰিব পাৰিলাহেঁতেন যে, তোমালোকে কিমান ডাঙৰ কথা কৈছা!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَنَا بِطَارِدِ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟ۚ
তোমালোকে ঈমান আনিবা বুলি কৈ মোক যি প্ৰস্তাৱ দি আছা, সেই প্ৰস্তাৱ স্বীকাৰ কৰি মই কেতিয়াও মোৰ বৈঠকৰ পৰা মুমিনসকলক আঁতৰাই দিব নোৱাৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ اَنَا اِلَّا نَذِیْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ؕ
মই এজন প্ৰকাশ্য সতৰ্ককাৰী। তোমালোকক আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা সতৰ্ক কৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا لَىِٕنْ لَّمْ تَنْتَهِ یٰنُوْحُ لَتَكُوْنَنَّ مِنَ الْمَرْجُوْمِیْنَ ۟ؕ
তেওঁক তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে ক’লেঃ তুমি আমাক যি ধৰ্মৰ পিনে আহ্বান কৰি আছা, যদি তুমি ইয়াৰ পৰা বিৰত নাথাকা তেন্তে নিশ্চয় তোমাক লাঞ্ছিত অপমানিত কৰি শিল দলিয়াই মৃত্যুদণ্ড প্ৰদান কৰা হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اِنَّ قَوْمِیْ كَذَّبُوْنِ ۟ۚۖ
নূহ আলাইহিচ্ছালামে তেওঁৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত দুআ কৰি ক’লেঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! নিশ্চয় মোৰ সম্প্ৰদায়ে মোক অস্বীকাৰ কৰিছে। তথা তোমাৰ ফালৰ পৰা মই যি লৈ আহিছোঁ, সেয়া সিহঁতে বিশ্বাস কৰা নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَافْتَحْ بَیْنِیْ وَبَیْنَهُمْ فَتْحًا وَّنَجِّنِیْ وَمَنْ مَّعِیَ مِنَ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
এতেকে তুমি, মোৰ আৰু সিহঁতৰ মাজত মীমাংসা কৰি দিয়া, এনেকুৱা মীমাংসা কৰিবা যাতে সিহঁতে অসত্যৰ ওপৰত অটল থকাৰ কাৰণে ধ্বংস হৈ যায়। লগতে মোক আৰু মোৰ সম্প্ৰদায়ৰ মুমিনসকলক সেই শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰা, যি শাস্তিৰ জৰিয়তে তুমি মোৰ সম্প্ৰদায়ৰ কাফিৰসকলক ধ্বংস কৰিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَنْجَیْنٰهُ وَمَنْ مَّعَهٗ فِی الْفُلْكِ الْمَشْحُوْنِ ۟ۚ
এতেকে আমি তেওঁৰ প্ৰাৰ্থনা কবূল কৰিলোঁ, লগতে তেওঁক আৰু তেওঁৰ লগত থকা মুমিনসকলক ৰক্ষা কৰি সেই নাঁৱত আৰোহণ কৰালোঁ, যিখন নাও মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৰে ভৰা আছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ اَغْرَقْنَا بَعْدُ الْبٰقِیْنَ ۟ؕ
তাৰ পিছত আমি তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাকী লোকসকলক ধ্বংস কৰিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
নূহ আৰু তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ এই ঘটনাত তথা নূহ আৰু তেওঁৰ লগত থকা মুমিনসকলৰ নাজাতৰ মাজত, লগতে কাফিৰসকলৰ ধ্বংসৰ মাজত সেইসকল লোকৰ বাবে ডাঙৰ শিক্ষা আছে, যিসকলে শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিব বিচাৰে। তথাপিও অধিকাংশ লোকে ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু সিহঁতৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়ালু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَّبَتْ عَادُ ١لْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
এইদৰে আদ সম্প্ৰদায়েও সিহঁতৰ ৰাছুল হূদক অস্বীকাৰ কৰি, গোটেই ৰাছুলসকলকেই অস্বীকাৰ কৰিছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لَهُمْ اَخُوْهُمْ هُوْدٌ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟ۚ
স্মৰণ কৰা সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া সিহঁতৰ বংশীয় ভাই হূদ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহক ভয় নকৰা নেকি? তেওঁৰ ভয়ত আনৰ উপাসনা কৰা এৰি নিদিয়া কিয়?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ
নিশ্চয় মই তোমালোকৰ ৰাছুল। আল্লাহে মোক তোমালোকৰ পিনে প্ৰেৰণ কৰিছে। মই এজন বিশ্বস্ত ব্যক্তি। আল্লাহে মোক যি প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আদেশ দিছে, তাত মই অকণো কম-বেছি নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ مِنْ اَجْرٍ ۚ— اِنْ اَجْرِیَ اِلَّا عَلٰی رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ؕ
মই তোমালোকক মোৰ প্ৰতিপালকৰ পৰা লৈ অহা যি শিক্ষা দি আছোঁ, তাৰ পৰিবৰ্তে তোমালোকৰ পৰা মই কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচৰা নাই। মোৰ প্ৰতিদান কেৱল সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহ তাআলাইহে প্ৰদান কৰিব, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَتَبْنُوْنَ بِكُلِّ رِیْعٍ اٰیَةً تَعْبَثُوْنَ ۟ۙ
তোমালোকে প্ৰত্যেক উচ্চ স্থানত অলাগতীয়াল স্মাৰক কিয় বনোৱা, অথচ পৃথিৱী আৰু আখিৰাতত সেইবোৰে তোমালোকৰ একো উপকাৰ সাধন কৰিব নোৱাৰে?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَتَّخِذُوْنَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُوْنَ ۟ۚ
তোমালোকে এনেকুৱা দুৰ্গ আৰু অট্টালিকা নিৰ্মাণ কৰা, এনেকুৱা লাগে যেনিবা তোমালোকে এই পৃথিৱীত অমৰ হৈ থাকিবা, ইয়াৰ পৰা কেতিয়াও বিদায় নল’বা!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا بَطَشْتُمْ بَطَشْتُمْ جَبَّارِیْنَ ۟ۚ
লগতে তোমালোকে যেতিয়া কাৰোবাক হত্যা কৰিবলৈ অথবা আঘাত কৰিবলৈ আক্ৰমণ কৰা, তেতিয়া নিৰ্দয় আৰু নিষ্ঠুৰ হৈ আক্ৰমণ কৰা পৰিলক্ষিত হয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ,সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاتَّقُوا الَّذِیْۤ اَمَدَّكُمْ بِمَا تَعْلَمُوْنَ ۟ۚ
তোমালোকে আল্লাহৰ ক্ৰোধক ভয় কৰা উচিত, তেৱেঁই তোমালোকক এইবোৰ নিয়ামত প্ৰদান কৰিছে, যিবোৰ প্ৰতিভা তোমালোকৰ মাজত আছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمَدَّكُمْ بِاَنْعَامٍ وَّبَنِیْنَ ۟ۚۙ
তেৱেঁই তোমালোকক চতুষ্পদ জন্তু প্ৰদান কৰিছে, তথা তোমালোকক সন্তান-সন্ততি দান কৰিছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۚ
তোমালোকক প্ৰদান কৰিছে বিভিন্ন বাগান, আৰু প্ৰবাহিত নিজৰা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْۤ اَخَافُ عَلَیْكُمْ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟ؕ
হে মোৰ জাতিৰ লোকসকল! মই তোমালোকৰ বিষয়ে এটা ভয়ঙ্গকৰ দিৱসৰ শাস্তিকলৈ ভীত-সন্ত্ৰস্ত। সেই দিৱসটো হৈছে কিয়ামত দিৱস।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا سَوَآءٌ عَلَیْنَاۤ اَوَعَظْتَ اَمْ لَمْ تَكُنْ مِّنَ الْوٰعِظِیْنَ ۟ۙ
তেওঁৰ জাতিৰ লোকসকলে ক’লেঃ তুমি আমাক সদোপদেশ দিয়া নিদিয়া দুয়োটাই সমান। আমি কদাপিও তোমাৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ নকৰোঁ। আনহাতে আমি যিটোক অনুসৰণ কৰোঁ, সেইটোক কেতিয়াও বৰ্জন নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أفضلية أهل السبق للإيمان حتى لو كانوا فقراء أو ضعفاء.
ঈমান পোষণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আগভাগ লোৱা লোকসকলৰ শ্ৰেষ্ঠতা, যদিও তেওঁলোক দুৰ্বল তথা দৰিদ্ৰই নহওক কিয়।

• إهلاك الظالمين، وإنجاء المؤمنين سُنَّة إلهية.
অন্যায়কাৰীসকলক ধ্বংস কৰা আৰু মুমিনসকলক ৰক্ষা কৰাটো আল্লাহৰ সাধাৰণ নিয়ম।

• خطر الركونِ إلى الدنيا.
পৃথিৱীক প্ৰাধান্য দিয়া আৰু ইয়াৰ প্ৰতি ভৰসা কৰাৰ ভয়াৱহতা।

• تعنت أهل الباطل، وإصرارهم عليه.
বাতিলপন্থীৰ জিদ আৰু সিহঁতৰ আঁকোৰগোজ স্বভাৱ।

اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا خُلُقُ الْاَوَّلِیْنَ ۟ۙ
এইটো দৰাচলতে পূৰ্বৱৰ্তী লোকসকলৰ ধৰ্ম, সিহঁতৰ স্বভাৱ তথা আচৰণৰ বাহিৰে আন একো নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِیْنَ ۟ۚ
আমাক কেতিয়াও শাস্তি প্ৰদান কৰা নহ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَذَّبُوْهُ فَاَهْلَكْنٰهُمْ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
এতেকে সিহঁতে সিহঁতৰ নবী হূদক অস্বীকাৰ কৰাত ব্যস্ত থাকিল। ফলত অস্বীকাৰ কৰাৰ কাৰণে আমি সিহঁতক প্ৰচণ্ড ধুমুহাৰ দ্বাৰা ধ্বংস কৰিলোঁ। নিশ্চয় এই বিনাশত শিক্ষা গ্ৰহণকাৰীসকলৰ বাবে আছে শিক্ষা। কিন্তু তথাপিও সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশই ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু তেওঁৰ বান্দাসকলৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَّبَتْ ثَمُوْدُ الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
ছামূদ জাতিয়েও গোটেই ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰিছিল, কাৰণ সিহঁতে সিহঁতৰ নবী ছলেহক অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لَهُمْ اَخُوْهُمْ صٰلِحٌ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟ۚ
স্মৰণ কৰা সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া সিহঁতৰ বংশীয় ভাই ছলেহ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহক ভয় নকৰা নেকি? তেওঁৰ ভয়ত আনৰ উপাসনা কৰা এৰি নিদিয়া কিয়?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ
নিশ্চয় মই তোমালোকৰ ৰাছুল। আল্লাহে মোক তোমালোকৰ পিনে প্ৰেৰণ কৰিছে। আল্লাহে মোক যি প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আদেশ দিছে সেই ক্ষেত্ৰত মই এজন বিশ্বস্ত ব্যক্তি, তাত মই অকণো কম-বেছি নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ مِنْ اَجْرٍ ۚ— اِنْ اَجْرِیَ اِلَّا عَلٰی رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ؕ
মই তোমালোকক মোৰ প্ৰতিপালকৰ পৰা লৈ অহা যি শিক্ষা দি আছোঁ, তাৰ পৰিবৰ্তে তোমালোকৰ পৰা মই কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচৰা নাই। মোৰ প্ৰতিদান কেৱল সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহ তাআলাইহে প্ৰদান কৰিব, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَتُتْرَكُوْنَ فِیْ مَا هٰهُنَاۤ اٰمِنِیْنَ ۟ۙ
তোমালোকে এইটো বিচৰা নেকি যে, তোমালোকক এই সুখ-সুবিধা আৰু নিয়ামতৰ মাজত নিৰাপদে এৰি দিয়া হ’ব? তোমালোকে ভয় নোপোৱানে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فِیْ جَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۙ
উদ্যানসমূহত আৰু জলপ্ৰপাতসমূহৰ মাজত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّزُرُوْعٍ وَّنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِیْمٌ ۟ۚ
খেতি-বাতি আৰু খেজুৰ বাগানৰ মাজত, যিবোৰৰ ফল পকি নৰম হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَنْحِتُوْنَ مِنَ الْجِبَالِ بُیُوْتًا فٰرِهِیْنَ ۟ۚ
তোমালোকে পৰ্বত কাটি বসবাসযোগ্য ঘৰ নিৰ্মাণ কৰা, লগতে তোমালোক পৰ্বত খননত অতি পাকৈত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تُطِیْعُوْۤا اَمْرَ الْمُسْرِفِیْنَ ۟ۙ
তথা সেইসকল লোকৰ অনুসৰণ নকৰিবা, যিসকলে গুনাহত লিপ্ত হৈ নিজৰে অন্যায় কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
الَّذِیْنَ یُفْسِدُوْنَ فِی الْاَرْضِ وَلَا یُصْلِحُوْنَ ۟
যিসকলে পৃথিৱীত পাপকৰ্ম প্ৰচাৰ কৰি উপদ্ৰৱ সৃষ্টি কৰে। তথা আল্লাহৰ আনুগত্য কৰি নিজৰ সংশোধন কৰিব নিবিচাৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْۤا اِنَّمَاۤ اَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِیْنَ ۟ۚ
তেওঁৰ জাতিৰ লোকসকলে তেওঁক ক’লেঃ তুমি হৈছা সেইসকল লোকৰ মাজৰ এজন, যাক বাৰে বাৰে যাদু কৰা হৈছে; অৱশেষত সেই যাদু মস্তিষ্কত প্ৰভাৱ পেলাইছে, যাৰ ফলত বিবেক নিষ্ক্ৰিয় হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَاۤ اَنْتَ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا ۖۚ— فَاْتِ بِاٰیَةٍ اِنْ كُنْتَ مِنَ الصّٰدِقِیْنَ ۟
তুমি আমাৰ দৰেই এজন মানৱ। আমাতকৈ ভিন্ন তোমাৰ মাজত এনেকুৱা কোনো গুণ নাই, যাৰ ফলত তুমি ৰাছুল হোৱাৰ যোগ্য হ'ব পাৰিবা। যদি তুমি সঁচাই ৰাছুল, তথা যদি তুমি তোমাৰ এই দাবীত সত্যবাদী, তেন্তে নিদৰ্শন (প্ৰতীক) লৈ আহা; যি নিদৰ্শনে প্ৰমাণ কৰিব যে, তুমি আল্লাহৰ ৰাছুল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هٰذِهٖ نَاقَةٌ لَّهَا شِرْبٌ وَّلَكُمْ شِرْبُ یَوْمٍ مَّعْلُوْمٍ ۟ۚ
আল্লাহে যেতিয়া তেওঁক প্ৰতীক হিচাপে উট প্ৰদান কৰিলে, যিটোক আল্লাহে প্ৰকাণ্ড শিলৰ পৰা উলিয়াইছিল, তেতিয়া ছলেহ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক ক’লেঃ এইটো উট (হৈছে মোৰ প্ৰতীক), যিটোক তোমালোকে প্ৰকাশ্য চাবও পাৰা আৰু চুবও পাৰা। শুনা! পানী পান কৰাৰ বাবে ইয়াৰ এটা নিৰ্ধাৰিত দিন থাকিব, তথা তোমালোকৰ বাবেও থাকিব নিৰ্ধাৰিত দিন। কিন্তু যিদিনা তোমালোকৰ পাল থাকিব, সেইদিনা এই উট পানী পান কৰিবলৈ নাযাব। আনহাতে যিদিনা এই উটৰ পাল থাকিব, সেইদিনা কিন্তু তোমালোকেও পানী পান কৰিবলৈ যাব নোৱাৰিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَمَسُّوْهَا بِسُوْٓءٍ فَیَاْخُذَكُمْ عَذَابُ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟
লগতে জানি থোৱা, ইয়াক হত্যা অথবা আঘাত কৰা আদি বেয়া উদ্দেশ্যেৰে কেতিয়াও স্পৰ্শ নকৰিবা, অন্যথা ইয়াৰ ফলত আল্লাহৰ এনেকুৱা শাস্তিয়ে তোমালোকক কৰায়ত্ত্ব কৰিব, যি শাস্তিয়ে তোমালোকক বিনাশ কৰিব। সেইদিনটো হ’ব এটা ভয়াৱহ দিন, যিদিনা তোমালোকৰ ওপৰত ঘোৰ প্ৰকোপ অৱতীৰ্ণ হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَعَقَرُوْهَا فَاَصْبَحُوْا نٰدِمِیْنَ ۟ۙ
তথাপিও সিহঁতে সেই উটক বধ কৰিবলৈ সকলোৱে একমত হ'ল, আৰু সিহঁতৰ মাজৰ এজন অতি দুৰ্ভগীয়া ব্যক্তিয়ে উটজনীক হত্যা কৰিলে। কিন্তু যেতিয়া সিহঁতে গম পালে যে, সিহঁতৰ এই কৰ্মৰ ফলত নিশ্চিতভাৱে আল্লাহৰ শাস্তি আহিবই, তেতিয়া সিহঁতে আফচোচ কৰিবলৈ ধৰিলে আৰু অনুতপ্ত হ'ল। কিন্তু শাস্তি প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ পিছত আফচোচ কৰাৰ কোনো ফল পোৱা নাযায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَخَذَهُمُ الْعَذَابُ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
অৱশেষত সেই শাস্তিয়ে সিহঁতক গ্ৰাস কৰিলে, যি শাস্তিৰ পৰা সিহঁতক সতৰ্ক কৰা হৈছিল। শাস্তিটো আছিল ভয়াৱহ ভূমিকম্প আৰু প্ৰচণ্ড চিয়ঁৰ। ছলেহ আলাইহিচ্ছালাম আৰু তেওঁৰ জাতিৰ এই ঘটনাৰ মাজত শিক্ষা গ্ৰহণকাৰীসকলৰ বাবে আছে শিক্ষা। তথাপিও সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশই ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু তেওঁৰ বান্দাসকলৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• توالي النعم مع الكفر استدراج للهلاك.
কুফৰী কৰাৰ পিছতো ধাৰাবাহিকভাৱে নিয়ামত পোৱাটোৱে ধ্বংসৰ পিনে গতি কৰা বুজায়।

• التذكير بالنعم يُرتجى منه الإيمان والعودة إلى الله من العبد.
এইকাৰণে নিয়ামত স্মৰণ কৰাই দিয়া হয়, যাতে বান্দাই ঈমান পোষণ কৰে আৰু আল্লাহৰ ফালে উভতি আহে।

• المعاصي هي سبب الفساد في الأرض.
পাপ কৰ্মই হৈছে পৃথিৱীত উপদ্ৰৱ তথা বিপৰ্যয় সৃষ্টিৰ মূল কাৰক।

كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوْطِ ١لْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
লূত সম্প্ৰদায়েও গোটেই ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰিছিল, কাৰণ সিহঁতে সিহঁতৰ নবী লূতক অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لَهُمْ اَخُوْهُمْ لُوْطٌ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟ۚ
স্মৰণ কৰা সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া সিহঁতৰ বংশীয় ভাই লূত আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহক ভয় নকৰা নেকি? তেওঁক ভয় কৰি শ্বিৰ্ক কৰ্ম এৰি নিদিয়া কিয়?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ
নিশ্চয় মই তোমালোকৰ ৰাছুল। আল্লাহে মোক তোমালোকৰ পিনে প্ৰেৰণ কৰিছে। আল্লাহে মোক যি প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আদেশ দিছে সেই ক্ষেত্ৰত মই এজন বিশ্বস্ত ব্যক্তি, তাত মই অকণো কম-বেছি নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ مِنْ اَجْرٍ ۚ— اِنْ اَجْرِیَ اِلَّا عَلٰی رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ؕ
মই তোমালোকক মোৰ প্ৰতিপালকৰ পৰা লৈ অহা যি শিক্ষা দি আছোঁ, তাৰ পৰিবৰ্তে তোমালোকৰ পৰা মই কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচৰা নাই। মোৰ প্ৰতিদান কেৱল সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহ তাআলাইহে প্ৰদান কৰিব, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَتَاْتُوْنَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ
তোমালোকে পুৰুষসকলৰ পিছফালৰ লজ্জাস্থানত কিয় উপগত হোৱা?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَذَرُوْنَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِّنْ اَزْوَاجِكُمْ ؕ— بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ عٰدُوْنَ ۟
ইপিনে নিজৰ পত্নীৰ সন্মুখৰ লজ্জাস্থান বৰ্জন কৰা, যিটোক আল্লাহে তোমালোকৰ কামভাৱ পূৰণৰ বাবে সৃষ্টি কৰিছে। বৰং তোমালোকে সেই অশ্লীল কৰ্মত লিপ্ত হৈ আল্লাহৰ সীমা ৰেখা উলঙ্ঘা কৰিছা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا لَىِٕنْ لَّمْ تَنْتَهِ یٰلُوْطُ لَتَكُوْنَنَّ مِنَ الْمُخْرَجِیْنَ ۟
তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে তেওঁক ক’লেঃ হে লূত! যদি তুমি আমাৰ এই কৰ্মক নিষেধ কৰাৰ পৰা আৰু ইয়াক নিন্দা কৰাৰ পৰা বিৰত নাথাকা, তেন্তে আমি তোমাক আৰু তোমাৰ সৈতে যিসকল আছে, সিহঁত আটাইকে আমাৰ সমাজৰ পৰা বহিষ্কৃত কৰিম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اِنِّیْ لِعَمَلِكُمْ مِّنَ الْقَالِیْنَ ۟ؕ
লূত আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কলেঃ নিশ্চয় মই তোমালোকৰ এই কৰ্মক অপছন্দ কৰোঁ তথা ঘৃণা কৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبِّ نَجِّنِیْ وَاَهْلِیْ مِمَّا یَعْمَلُوْنَ ۟
তেওঁ নিজ প্ৰতিপালকক প্ৰাৰ্থনা কৰি ক’লেঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! তুমি মোক আৰু মোৰ পৰিয়ালবৰ্গক সেই শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰা, যি শাস্তি ইহঁতৰ এই অশ্লীল কৰ্মকাণ্ডৰ কাৰণে ইহঁতলোকৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَنَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗۤ اَجْمَعِیْنَ ۟ۙ
এতেকে আমি তেওঁৰ প্ৰাৰ্থনা স্বীকাৰ কৰিলোঁ আৰু তেওঁৰ গোটেই পৰিয়ালবৰ্গক ৰক্ষা কৰিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا عَجُوْزًا فِی الْغٰبِرِیْنَ ۟ۚ
কিন্তু তেওঁৰ পত্নীৰ বাহিৰে। কাৰণ তাই কাফিৰ আছিল। গতিকে তায়ো ধ্বংস আৰু বিনাশ হোৱা লোকসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ دَمَّرْنَا الْاٰخَرِیْنَ ۟ۚ
ইয়াৰ পিছত লূত আলাইহিচ্ছালাম আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালবৰ্গ যেতিয়া (ছাদুম) জনবসতিৰ পৰা ওলাই গৈছিল, তেতিয়া আমি অৱশিষ্ট লোকসকলক পৰিপূৰ্ণৰূপে ধ্বংস তথা বিনাশ কৰিছিলোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَمْطَرْنَا عَلَیْهِمْ مَّطَرًا ۚ— فَسَآءَ مَطَرُ الْمُنْذَرِیْنَ ۟
আমি সিহঁতৰ ওপৰত বৰষুণৰ দৰে শিল বৰ্ষণ কৰিছিলোঁ। সেই বৰষুণ কিমান নিকৃষ্ট আছিল, যিটোৰ পৰা লূত আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক সতৰ্ক কৰিছিল আৰু আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা ভয় দেখুৱাইছিল যে, যদি সিহঁতে এই নিকৃষ্ট অশ্লীল কৰ্মৰ পৰা বিৰত নাথাকে তেন্তে সিহঁতে আল্লাহৰ শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
লূত আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত নামি অহা এই শাস্তিৰ মাজত, শিক্ষাগ্ৰহণকাৰী সকলৰ বাবে আছে ডাঙৰ শিক্ষা, যিটো সিহঁতৰ প্ৰকাশ্য অশ্লীলতাৰ কাৰণে অৱতীৰ্ণ হৈছিল। তথাপিও সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশই ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু তেওঁৰ বান্দাসকলৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَّبَ اَصْحٰبُ لْـَٔیْكَةِ الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
ঘন গছ-গছনি থকা (আইকাহ নামক) গাওঁবাসীসকলেও ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰিছিল, যেতিয়া সিহঁতে সিহঁতৰ নবী শ্বুআইবক অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَیْبٌ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟ۚ
স্মৰণ কৰা সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া সিহঁতৰ নবী শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহক ভয় নকৰা নেকি? তেওঁৰ ভয়ত আনৰ উপাসনা কৰা এৰি নিদিয়া কিয়?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ
নিশ্চয় মই তোমালোকৰ প্ৰতি প্ৰেৰিত ৰাছুল। আল্লাহে মোক তোমালোকৰ পিনে প্ৰেৰণ কৰিছে। মই যি প্ৰচাৰ কৰি আছোঁ সেই ক্ষেত্ৰত মই এজন বিশ্বস্ত ব্যক্তি, মোক প্ৰচাৰ কৰিবলৈ যি আদেশ দিয়া হৈছে তাত মই অকণো কম-বেছি নকৰোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟ۚ
এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। তথা মই তোমালোকক যিবোৰ আদেশ দিওঁ, সেইবোৰ মানি চলা; আৰু মই তোমালোকক যিবোৰ বস্তুৰ পৰা নিষেধ কৰোঁ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থকা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ مِنْ اَجْرٍ ۚ— اِنْ اَجْرِیَ اِلَّا عَلٰی رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ؕ
মই তোমালোকক মোৰ প্ৰতিপালকৰ পৰা লৈ অহা যি শিক্ষা দি আছোঁ, তাৰ পৰিবৰ্তে তোমালোকৰ পৰা মই কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচৰা নাই। মোৰ প্ৰতিদান কেৱল সৃষ্টিজগতৰ ৰব্ব আল্লাহ তাআলাইহে প্ৰদান কৰিব, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوْفُوا الْكَیْلَ وَلَا تَكُوْنُوْا مِنَ الْمُخْسِرِیْنَ ۟ۚ
শুনা! বিক্ৰীৰ কৰাৰ সময়ত মানুহক পৰিপূৰ্ণৰূপে ওজন কৰি দিবা। সেইসকল লোকৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহ’বা, যিসকলে কিবা বিক্ৰী কৰিলে মানুহক ওজনত ক'ম দিয়ে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَزِنُوْا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیْمِ ۟ۚ
তথা মানুহক ওজন কৰি দিয়াৰ সময়ত সঠিক তৰ্জুৰে ওজন কৰি দিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ اَشْیَآءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِی الْاَرْضِ مُفْسِدِیْنَ ۟ۚ
মানুহক সিহঁতৰ অধিকাৰৰ পৰা বঞ্চিত নকৰিবা। লগতে অধিক পাপ কৰ্ম কৰি পৃথিৱীত উপদ্ৰৱ নকৰিবা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• اللواط شذوذ عن الفطرة ومنكر عظيم.
সমকামিতা হৈছে অপ্ৰাকৃতিক কৰ্ম তথা মহা অপৰাধ।

• من الابتلاء للداعية أن يكون أهل بيته من أصحاب الكفر أو المعاصي.
এজন আহ্বায়কৰ বাবে পৰিস্থিতি সেইসময়ত অধিক কঠিন হৈ পৰে, যেতিয়া তেওঁৰ নিজৰ পৰিয়ালৰ কোনো সদস্য কুফৰীত তথা গুনাহত লিপ্ত থাকে।

• العلاقات الأرضية ما لم يصحبها الإيمان، لا تنفع صاحبها إذا نزل العذاب.
সাংসাৰিক সম্বন্ধৰ সৈতে যদি ঈমানৰ অটুট বন্ধন নাথাকে, তেন্তে শাস্তিৰ সময়ত কোনো উপকাৰ সাধন নকৰে।

• وجوب وفاء الكيل وحرمة التَّطْفِيف.
পৰিপূৰ্ণৰূপে ওজন কৰি দিয়াটো অত্যন্ত জৰুৰী, আনহাতে ওজনত কম দিয়াটো হাৰাম।

وَاتَّقُوا الَّذِیْ خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْاَوَّلِیْنَ ۟ؕ
সেই সত্ত্বাৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা, যিজনে তোমালোকক সৃষ্টি কৰিছে আৰু তোমালোকৰ পূৰ্বৱৰ্তী উম্মতসমূহক সৃষ্টি কৰিছে; লগতে তেওঁক ভয় কৰা, যাতে তেওঁ তোমালোকৰ ওপৰত শাস্তি অৱতীৰ্ণ নকৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْۤا اِنَّمَاۤ اَنْتَ مِنَ الْمُسَحَّرِیْنَ ۟ۙ
শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়ে তেওঁক ক’লেঃ দৰাচলতে তুমি সেইসকল লোকৰ অন্তৰ্ভুক্ত, যাক বাৰে বাৰে যাদু কৰা হৈছে, অৱশেষত যাদুৰ প্ৰভাৱত তুমি বিবেকহীন হৈ পৰিছা, তথা বোধশক্তি হেৰাইছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَنْتَ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا وَاِنْ نَّظُنُّكَ لَمِنَ الْكٰذِبِیْنَ ۟ۚ
তুমি দেখোন আমাৰ দৰেই এজন সাধাৰণ মানৱ। আমাতকৈ ভিন্ন তোমাৰ মাজত কোনো বিশেষত্ব নাই। তেনেস্থলত তুমি কেনেকৈ ৰাছুল হ’ব পাৰা? তুমি নিজকে ৰাছুল হোৱাৰ যি দাবী কৰি আছা, এই ক্ষেত্ৰত আমি তোমাক মিছলীয়া বুলি ভাৱোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَسْقِطْ عَلَیْنَا كِسَفًا مِّنَ السَّمَآءِ اِنْ كُنْتَ مِنَ الصّٰدِقِیْنَ ۟ؕ
যদি তুমি নিজৰ এই দাবীত সত্যবাদী, তেন্তে তুমি আমাৰ ওপৰত আকাশৰ এটা টুকুৰা পেলাই দেখুৱাচোন।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّیْۤ اَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ ۟
শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক ক’লেঃ তোমালোকে যিবোৰ শ্বিৰ্ক আৰু পাপ কৰ্ম কৰি আছা, মোৰ প্ৰতিপালক সেইবোৰৰ বিষয়ে ভালকৈয়ে অৱগত। তোমালোকৰ কোনো কৰ্মই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَذَّبُوْهُ فَاَخَذَهُمْ عَذَابُ یَوْمِ الظُّلَّةِ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟
তথাপিও সিহঁতে শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামক অস্বীকাৰ কৰা কাৰ্যত ব্ৰতী থাকিল। ফলত ভয়ঙ্কৰ শাস্তিয়ে সিহঁতক গ্ৰাস কৰিলে। প্ৰচণ্ড গৰমৰ দিনা, ক’লা মেঘে আকাশ ছানি ধৰাৰ পিছত জুই বৰ্ষণ হ’বলৈ ধৰিলে আৰু সিহঁত সেই জুইত ভস্মীভূত হ’ল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً ؕ— وَمَا كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়ৰ ধ্বংসৰ মাজত, শিক্ষাগ্ৰহণকাৰী সকলৰ বাবে আছে ডাঙৰ শিক্ষা। তথাপিও সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশই ঈমান পোষণ কৰা নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালক মহাপৰাক্ৰমশালী, তেওঁ শত্ৰুসকলৰ পৰা প্ৰতিশোধ লয়, কিন্তু তেওঁৰ বান্দাসকলৰ মাজৰ যিসকলে তাওবা কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়াশীল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهٗ لَتَنْزِیْلُ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ؕ
নিঃসন্দেহে মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ এই কোৰআন, বিশ্বজগতৰ প্ৰতিপালক আল্লাহৰ ফালৰ পৰা অৱতীৰ্ণ কৰা হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَزَلَ بِهِ الرُّوْحُ الْاَمِیْنُ ۟ۙ
বিশ্বস্ত ফিৰিস্তা জিব্ৰীল আলাইহিচ্ছালামে ইয়াকলৈ অৱতৰণ কৰিছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلٰی قَلْبِكَ لِتَكُوْنَ مِنَ الْمُنْذِرِیْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! তেৱেঁই এই কোৰআনৰ বাণীলৈ আপোনাৰ অন্তৰত অৱতৰণ কৰিছে, যাতে আপুনি সেইসকল ৰাছুলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হয়, যিসকলে মানুহক সতৰ্ক কৰে তথা যিসকলে আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা মানুহক ভয় দেখুৱায়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بِلِسَانٍ عَرَبِیٍّ مُّبِیْنٍ ۟ؕ
বিশুদ্ধ আৰু স্পষ্ট আৰবী ভাষাত ইয়াক অৱতীৰ্ণ কৰিছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهٗ لَفِیْ زُبُرِ الْاَوَّلِیْنَ ۟
এই কোৰআন সম্পৰ্কে পূৰ্বৱৰ্তী গ্ৰন্থসমূহতো বৰ্ণনা আহিছে। গতিকে ইয়াৰ বিষয়ে বিগত ঐশী গ্ৰন্থসমূহতো সুসংবাদ দিয়া হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوَلَمْ یَكُنْ لَّهُمْ اٰیَةً اَنْ یَّعْلَمَهٗ عُلَمٰٓؤُا بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
এই অস্বীকাৰকাৰীসকলৰ বাবে এইটো আপোনাৰ সত্যতাৰ প্ৰতীক নহয়নে যে, আব্দুল্লাহ বিন ছালামৰ দৰে বনী ইছৰাঈলৰ বিদ্যানসকলেও আপোনাৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হোৱা এই কোৰআনৰ বাস্তৱিকতা সম্পৰ্কে সুপৰিচিত?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْ نَزَّلْنٰهُ عَلٰی بَعْضِ الْاَعْجَمِیْنَ ۟ۙ
যদি আমি এই কোৰআনখনক কোনো আজমী (অৰ্থাৎ অনাৰব) ব্যক্তিৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ কৰিলোহেঁতেন, যিয়ে আৰবীত কথা ক’ব নোৱাৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَرَاَهٗ عَلَیْهِمْ مَّا كَانُوْا بِهٖ مُؤْمِنِیْنَ ۟ؕ
তেওঁ যদি সিহঁতৰ সন্মুখত এই কোৰআনখন তিলাৱত কৰিলেহেঁতেন, তথাপিও সিহঁতে ঈমান পোষণ নকৰিলেহেঁতেন। তেতিয়া সিহঁতে এই যুক্তি প্ৰক্ষেপ কৰিলেহেঁতেন যে, আমি এইখন বুজি নাপাওঁ। গতিকে সিহঁতে আল্লাহৰ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰা উচিত যে, কোৰআনখন সিহঁতৰ নিজৰ ভাষাত অৱতীৰ্ণ কৰা হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذٰلِكَ سَلَكْنٰهُ فِیْ قُلُوْبِ الْمُجْرِمِیْنَ ۟ؕ
এইদৰেই আমি অস্বীকাৰ আৰু কুফৰীৰ প্ৰবৃত্তি অপৰাধীসকলৰ অন্তৰত সোমাই দিছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یُؤْمِنُوْنَ بِهٖ حَتّٰی یَرَوُا الْعَذَابَ الْاَلِیْمَ ۟ۙ
সিহঁতে যি কুফৰীত লিপ্ত হৈ আছে, সিহঁতৰ সেই অৱস্থা কেতিয়াও পৰিবৰ্তন নহ’ব, যেতিয়ালৈকে সিহঁতে কষ্টদায়ক শাস্তি প্ৰত্যক্ষ নকৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَیَاْتِیَهُمْ بَغْتَةً وَّهُمْ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟ۙ
সিহঁতৰ ওপৰত এই শাস্তি আকস্মিক আহিব। এই শাস্তি যেতিয়া আহিব সিহঁতে গমেই নাপাব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَیَقُوْلُوْا هَلْ نَحْنُ مُنْظَرُوْنَ ۟ؕ
যেতিয়া সিহঁতৰ ওপৰত আকস্মিক শাস্তি নামি আহিব তেতিয়া সিহঁতে প্ৰচুৰ অনুতাপ কৰি ক'বঃ আমি কিছু সময়ৰ বাবে হলেও অৱকাশ পামনে, যাতে আল্লাহৰ ওচৰত তাওবা কৰিব পাৰোঁ?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَبِعَذَابِنَا یَسْتَعْجِلُوْنَ ۟
এই কাফিৰসকলে আমাৰ শাস্তিৰ বাবে ইমান খৰধৰ কিয় কৰি আছে, সিহঁতে কয়ঃ আমি তোমাৰ প্ৰতি কেতিয়াও ঈমান পোষণ নকৰোঁ, যেতিয়ালৈকে তুমি ভৱা অনুযায়ী আমাৰ ওপৰত আকাশৰ কোনো টুকুৰা ভাঙি নপৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَرَءَیْتَ اِنْ مَّتَّعْنٰهُمْ سِنِیْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! আপুনি কওকচোন, আপুনি যি লৈ আহিছে সেইটোৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰাৰ পৰা বিমুখ হোৱা এই কাফিৰসকলক যদি আমি দীৰ্ঘ সময়লৈকে নিয়ামত উপভোগ কৰাৰ সুযোগ দিওঁ,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ جَآءَهُمْ مَّا كَانُوْا یُوْعَدُوْنَ ۟ۙ
এতেকে নিয়ামত উপভোগ কৰা এই সময়ছোৱা শেষ হোৱাৰ পিছত, যদি সেই শাস্তি আহি পৰে, যি শাস্তিৰ বিষয়ে সিহঁতক সতৰ্ক কৰা হৈছে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• كلما تعمَّق المسلم في اللغة العربية، كان أقدر على فهم القرآن.
এজন মুছলিমে আৰবী ভাষা যিমান গভীৰভাৱে অধ্যয়ন কৰিব, সেই অনুপাতে কোৰআন বুজাৰ দক্ষতা লাভ কৰিব।

• الاحتجاج على المشركين بما عند المُنْصِفين من أهل الكتاب من الإقرار بأن القرآن من عند الله.
ঐশীগ্ৰন্থ প্ৰাপ্ত লোকসকলৰ মাজৰ ন্যায়প্ৰিয় লোকসকলৰ এই স্বীকাৰোক্তি মুশ্বৰিকসকলৰ বিৰুদ্ধে উপযুক্ত প্ৰমাণ যে, কোৰআন আল্লাহৰ ফালৰ পৰা অৱতীৰ্ণ।

• ما يناله الكفار من نعم الدنيا استدراج لا كرامة.
কাফিৰসকলে পৃথিৱীত লাভ কৰা নিয়ামতবোৰ হৈছে সিহঁতৰ বাবে এক প্ৰকাৰ অৱকাশ, সন্মান নহয়।

مَاۤ اَغْنٰی عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا یُمَتَّعُوْنَ ۟ؕ
পৃথিৱীত সিহঁতে যিবোৰ নিয়ামত উপভোগ কৰিলে, সেইবোৰে সিহঁতক কিবা উপকাৰ কৰিবনে? সেইবোৰ নিয়ামতৰ কেতিয়াবাই সমাপ্তি ঘটিছে, একোৱেই উপকাৰ সাধন কৰিব পৰা নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَهْلَكْنَا مِنْ قَرْیَةٍ اِلَّا لَهَا مُنْذِرُوْنَ ۟
আমি বিগত যিমানবোৰ উম্মতক ধ্বংস কৰিছোঁ, সেইবোৰৰ মাজত প্ৰথমে ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰি আৰু কিতাব অৱতীৰ্ণ কৰি সিহঁতৰ অজুহাত দেখুৱাৰ দুৱাৰ বন্ধ কৰিছোঁ।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذِكْرٰی ۛ۫— وَمَا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
সিহঁতক সুপথ দেখুৱাবলৈ আৰু উপদেশ প্ৰদান কৰিবলৈ। যিহেতু পূৰ্বেই আমি সিহঁতৰ প্ৰতি ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰি আৰু কিতাব অৱতীৰ্ণ কৰি সিহঁতক সুযোগ প্ৰদান কৰিছিলোঁ, গতিকে ইয়াৰ পিছত সিহঁতক শাস্তি দিয়াটো কোনো অন্যায় নাছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّیٰطِیْنُ ۟ۚ
ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ অন্তৰত এই কোৰআনখন কোনো চয়তানে অৱতীৰ্ণ কৰা নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا یَنْۢبَغِیْ لَهُمْ وَمَا یَسْتَطِیْعُوْنَ ۟ؕ
এইটো কেতিয়াও সম্ভৱ নহয় যে, সি আপোনাৰ অন্তৰত অৱতৰণ কৰিব, এই শক্তি চয়তানৰ ওচৰত নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهُمْ عَنِ السَّمْعِ لَمَعْزُوْلُوْنَ ۟ؕ
সিহঁতে এইটো কেতিয়াও কৰিব নোৱাৰে, কাৰণ আকাশৰ সেই স্থানৰ পৰাও সিহঁতক বিতাৰিত কৰা হৈছে। গতিকে তেনেস্থলত সি কেনেকৈ তালৈ যাব পাৰে আৰু সেই বাণীলৈ অৱতৰণ কৰিব পাৰে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَا تَدْعُ مَعَ اللّٰهِ اِلٰهًا اٰخَرَ فَتَكُوْنَ مِنَ الْمُعَذَّبِیْنَ ۟ۚ
গতিকে আপুনি আল্লাহৰ সৈতে আন কোনো উপাস্যৰ উপাসনা নকৰিব। অন্যথা আপুনিও ইয়াৰ ফলত শাস্তি ভোগ কৰিব লাগিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَنْذِرْ عَشِیْرَتَكَ الْاَقْرَبِیْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! আপুনি আপোনাৰ সম্প্ৰদায়ৰ যিজন যিমান নিকটৱৰ্তী, তাক সিমান সোনকালে সতৰ্ক কৰক, কাৰণ যদি সিহঁত শ্বিৰ্কত লিপ্ত থাকে তেন্তে আল্লাহৰ শাস্তিয়ে সিহঁতক স্পৰ্শ কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟ۚ
লগতে মুমিনসকলৰ মাজৰ যিসকলে আপোনাক অনুসৰণ কৰে তেওঁলোকৰ বাবে দয়া আৰু কোমলতাৰ সৈতে আপুনি আপোনাৰ বাহু অৱনত কৰক।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ اِنِّیْ بَرِیْٓءٌ مِّمَّا تَعْمَلُوْنَ ۟ۚ
যদি সিহঁতে আপোনাক অৱজ্ঞা কৰে, লগতে আল্লাহৰ তাওহীদ আৰু তেওঁৰ আনুগত্যৰ প্ৰতি জনোৱা আপোনাৰ আহ্বানত যদি সঁহাৰি নিদিয়ে তেন্তে আপুনি সিহঁতক কৈ দিয়কঃ তোমালোকে যিবোৰ শ্বিৰ্ক আৰু পাপ কৰ্ম কৰা, সেইবোৰৰ লগত মোৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَوَكَّلْ عَلَی الْعَزِیْزِ الرَّحِیْمِ ۟ۙ
আপুনি আপোনাৰ সকলো কৰ্মত সেই সত্ত্বাৰ ওপৰত ভৰসা কৰক, যিজন মহাপৰাক্ৰমশালী তথা নিজৰ শত্ৰুৰ পৰা প্ৰতিশোধ গ্ৰহণকাৰী। কিন্তু তেওঁৰ ওচৰলৈ যিসকলে প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰে, তেওঁলোকৰ প্ৰতি তেওঁ অতি দয়ালু।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
الَّذِیْ یَرٰىكَ حِیْنَ تَقُوْمُ ۟ۙ
যেতিয়া আপুনি চালাতত থিয় হয়, তেতিয়াও তেওঁ আপোনাৰ গতি-বিধি লক্ষ্য কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَقَلُّبَكَ فِی السّٰجِدِیْنَ ۟
চালাতত থকা অৱস্থাত আপুনি যেতিয়া এটা অৱস্থাৰ পৰা আনটো অৱস্থালৈ যায়, তেতিয়াও পৱিত্ৰ আল্লাহে আপোনাক লক্ষ্য কৰে। তেওঁৰ পৰা আপোনাৰ তথা আন কোনো লোকৰ কোনো কৰ্মই গোপন নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهٗ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
চালাতত আপুনি কোৰআনৰ পৰা যি তিলাৱত কৰে আৰু যিবোৰ দুআ পাঠ কৰে, সেই সকলোবোৰ তেওঁ শুনে। লগতে আপোনাৰ নিয়্যত সম্পৰ্কেও তেওঁ অৱগত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَلْ اُنَبِّئُكُمْ عَلٰی مَنْ تَنَزَّلُ الشَّیٰطِیْنُ ۟ؕ
তোমালোকে যে ধাৰণা কৰা এই কোৰআনখনক চয়তানে অৱতীৰ্ণ কৰিছে। শুনা! মই তোমালোকক জনামনে চয়তান কাৰ ওপৰত অৱতৰণ কৰে?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَنَزَّلُ عَلٰی كُلِّ اَفَّاكٍ اَثِیْمٍ ۟ۙ
চয়তান অৱতৰণ কৰে প্ৰত্যেক মহাপাপী, মিছলীয়া জ্যোতিষীৰ ওপৰত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُّلْقُوْنَ السَّمْعَ وَاَكْثَرُهُمْ كٰذِبُوْنَ ۟ؕ
চয়তানে গোপনে ফিৰিস্তাসকলৰ কথা শুনে, তাৰ পিছত সেই কথা সিহঁতৰ জ্যোতিষী বন্ধুক জনাই দিয়ে। অধিকাংশ জ্যোতিষীয়েই হৈছে মিছলীয়া। যদি সিহঁতৰ এটা কথা সঁচা হয় তেন্তে তাৰ সৈতে আৰু এশটা মিছা কথা মিশ্ৰিত কৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالشُّعَرَآءُ یَتَّبِعُهُمُ الْغَاوٗنَ ۟ؕ
আনহাতে তোমালোকে যে মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামক কবি বুলি ধাৰণা কৰা, তোমালোকে নাজানা নেকি যে, কবিসকলক কেৱল সঠিক পথৰ পৰা বিভ্ৰান্ত লোকেহে অনুসৰণ কৰে, যিসকলে সিহঁতে গোৱা কবিতাবোৰক প্ৰাধান্য দিয়ে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلَمْ تَرَ اَنَّهُمْ فِیْ كُلِّ وَادٍ یَّهِیْمُوْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! আপুনি লক্ষ্য কৰা নাইনে, সিহঁতৰ পথভ্ৰষ্টতাৰ নিদৰ্শনৰ অন্যতম এটা হৈছে এই যে, সিহঁতে উদ্ভ্ৰান্ত হৈ যিকোনো উপত্যকাত ঘূৰি ফুৰে। কেতিয়াবা প্ৰশংসাৰ উপত্যকাত বাহৰ পাতে, আকৌ কেতিয়াবা নিন্দা তিৰস্কাৰৰ উপত্যকাত ফুটনি মাৰি ফুৰে। আকৌ কেতিয়াবা এই দুয়োটাৰ বাহিৰে বেলেগ কোনো বিষয়ত লাগি থাকে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَنَّهُمْ یَقُوْلُوْنَ مَا لَا یَفْعَلُوْنَ ۟ۙ
নিশ্চয় সিহঁত মিছলীয়া। সিহঁতে কয়ঃ আমি ইটো কৰিছোঁ, সিটো কৰিছোঁ, দৰাচলতে একো কৰা নাই।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَذَكَرُوا اللّٰهَ كَثِیْرًا وَّانْتَصَرُوْا مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوْا ؕ— وَسَیَعْلَمُ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْۤا اَیَّ مُنْقَلَبٍ یَّنْقَلِبُوْنَ ۟۠
কিন্তু যিসকল কবিয়ে ঈমান পোষণ কৰিছে; আৰু সৎকৰ্ম কৰিছে তথা আল্লাহক বেছি বেছি স্মৰণ কৰিছে, লগতে শত্ৰুৰ নিৰ্যাতন সহ্য কৰাৰ পিছত প্ৰতিশোধ লৈছে, তেওঁলোকৰ বিষয়টো সুকীয়া। যেনেঃ হাচ্ছান বিন ছাবিত ৰাদ্বিয়াল্লাহু আনহু। আনহাতে যিসকলে আল্লাহৰ লগত শ্বিৰ্ক কৰি অন্যায় কৰিছে তথা তেওঁৰ বান্দাসকলৰ লগত দুৰ্ব্যৱহাৰ কৰি অত্যাচাৰ কৰিছে, সিহঁতে অতিশীঘ্ৰে গম পাব যে, সিহঁতৰ পৰিণাম কেনেকুৱা হ’ব? নিশ্চিতভাৱে সিহঁতে এটা কঠিন সন্ধিক্ষণৰ আৰু পুংখানুপুংখ হিচাপ-নিকাচৰ সন্মুখীন হ’ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• إثبات العدل لله، ونفي الظلم عنه.
আল্লাহৰ ক্ষেত্ৰত ন্যায় হৈছে সদায় ইতিবাচক, আৰু অন্যায়-অত্যাচাৰ হৈছে নেতিবাচক।

• تنزيه القرآن عن قرب الشياطين منه.
কোৰআন যে চয়তানৰ ফালৰ পৰা নহয়, এই কথা স্পষ্টভাৱে নসাৎ কৰি পৱিত্ৰ ঘোষণা কৰা হৈছে।

• أهمية اللين والرفق للدعاة إلى الله.
ধৰ্ম প্ৰচাৰকসকলৰ বাবে নম্ৰতা তথা কোমলতা অৱলম্বন কৰা অতি আৱশ্যক।

• الشعر حَسَنُهُ حَسَن، وقبيحه قبيح.
কবিতা যদি ভাল হয় তেন্তে ভাল বুলিয়ে পৰিগণিত হ’ব; আনহাতে বেয়া হ’লে, বেয়া বুলিয়ে পৰিগণিত হ’ব।

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە شۇئەرا
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش