قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ছুৰা আত-তাগাবূন
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
التحذير مما تحصل به الندامة والغبن يوم القيامة.
یُسَبِّحُ لِلّٰهِ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ۚ— لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ ؗ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীত থকা সকলো সৃষ্টিয়ে আল্লাহক সেই সকলো ত্ৰুটিৰ পৰা পৱিত্ৰ ঘোষণা কৰে, যিবোৰ তেওঁৰ মৰ্যাদাৰ অনুৰূপ নহয়। ৰাজত্ব কেৱল তেওঁৰেই। তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনো স্বত্বাধিকাৰী নাই। উত্তম প্ৰসংশাও কেৱল তেওঁৰেই। তেওঁ প্ৰত্যেক বস্তুৰ ওপৰত ক্ষমতাৱান। কোনেও তেওঁক পৰাস্ত কৰিব নোৱাৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ الَّذِیْ خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كَافِرٌ وَّمِنْكُمْ مُّؤْمِنٌ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
হে মানৱজাতি! তেৱেঁই তোমালোকক সৃষ্টি কৰিছে। তাৰ পিছত তোমালোকৰ মাজৰ কিছুমানে অস্বীকাৰ কৰিছে, সিহঁতৰ ঠিকনা হৈছে জাহান্নাম। আৰু কিছুমানে ইমান পোষণ কৰিছে, তেওঁলোকৰ ঠিকনা হৈছে জান্নাত। তোমালোকে যি কৰা সেই সম্পৰ্কে আল্লাহ সম্যক দ্ৰষ্টা। তোমালোকৰ কোনো কৰ্মই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। অনতিপলমে তেওঁ তোমালোকক ইয়াৰ প্ৰতিদান দিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَاَحْسَنَ صُوَرَكُمْ ۚ— وَاِلَیْهِ الْمَصِیْرُ ۟
আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীক সত্যৰ সৈতে সৃষ্টি কৰিছে, অনৰ্থক সৃষ্টি কৰা নাই। হে মানৱজাতি! তেৱেঁই তোমালোকক আকৃতি দান কৰিছে আৰু তেওঁৰ অনুগ্ৰহ ও কৃপাত উত্তম আকৃতি দিছে। অন্যথা ইচ্ছা কৰিলে বেয়া আকৃতি দিব পাৰিলেহেঁতেন। ক্বিয়ামতৰ দিনা কেৱল তেওঁৰ ওচৰতেই প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰিব লাগিব। য’ত তেওঁ তোমালোকক তোমালোকৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দিয়া হ'ব। যদি ভাল হয় তেন্তে ভাল ফলাফল আৰু যদি বেয়া হয় তেন্তে বেয়া প্ৰতিদান।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَعْلَمُ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَیَعْلَمُ مَا تُسِرُّوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীত যি আছে সেই সকলো তেওঁ জানে। তোমালোকে যিবোৰ গোপনে কৰা সেইবোৰো তেওঁ জানে আৰু যিবোৰ কৰ্ম প্ৰকাশ্যভাৱে কৰা সেয়াও জানে। আল্লাহে অন্তৰত থকা ভাল-বেয়া গোপন ভেদ সম্পৰ্কেও অৱগত। এই সংক্ৰান্তীয় কোনো বিষয়েই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلَمْ یَاْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ قَبْلُ ؗ— فَذَاقُوْا وَبَالَ اَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
হে মুশ্বৰিকসকল! তোমালোকৰ ওচৰত তোমালোকৰ পূৰ্বে অতিবাহিত হোৱা অস্বীকাৰকাৰী জাতিসমূহৰ খবৰ আহি পোৱা নাইনে? উদাহৰণস্বৰূপে নূহ আলাইহিছ ছালামৰ জাতি, আদ, ছামূদ আদি জাতিসমূহ। যিসকলে পৃথিৱীতেই নিজৰ কুফুৰীৰ শাস্তি ভোগ কৰিছে আৰু সিহঁতৰ বাবে পৰকালত আছে কষ্টদায়ক শাস্তি? নিশ্চয় তোমালোকৰ ওচৰত সেইবোৰ খবৰ আহি পাইছে। এতেকে সিহঁতৰ পৰিণামৰ পৰা শিক্ষা গ্ৰহণ কৰা আৰু তোমালোকে তেনেকুৱা শাস্তিৰ সন্মুখীন হোৱাৰ আগতেই আল্লাহৰ ওচৰত তাওবা কৰা, যি শাস্তিৰ সন্মুখীন সিহঁত হৈছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذٰلِكَ بِاَنَّهٗ كَانَتْ تَّاْتِیْهِمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَقَالُوْۤا اَبَشَرٌ یَّهْدُوْنَنَا ؗ— فَكَفَرُوْا وَتَوَلَّوْا وَّاسْتَغْنَی اللّٰهُ ؕ— وَاللّٰهُ غَنِیٌّ حَمِیْدٌ ۟
এই শাস্তি সিহঁতক এই কাৰণে বিহা হৈছিল যে, সিহঁতৰ ওচৰত ৰাছুলসকলে স্পষ্ট প্ৰমাণ আৰু স্পষ্ট যুক্তি সহকাৰে আহিছিল। কিন্তু সিহঁতে মানৱ জাতিৰ পৰা ৰাছুল হোৱা বিষয়টোক আশ্চৰ্য প্ৰকাশ কৰি ক'লেঃ মানুহে আমাক সত্যৰ পথ দেখুৱাব নেকি? এইদৰে সিহঁতে অস্বীকাৰ কৰিলে আৰু ঈমানৰ পৰা মুখ ঘূৰাই ললে। কিন্তু সিহঁতে আল্লাহৰ কোনো ক্ষতি কৰিব পৰা নাই। কিয়নো আল্লাহ সিহঁতৰ ইবাদতৰ পৰা অমুখাপেক্ষী। তদোপৰি সিহঁতৰ আনুগত্যৰ ফলত আল্লাহৰ কোনো মৰ্যাদা বৃদ্ধি নহয়। আল্লাহ অমুখাপেক্ষী, বান্দাৰ প্ৰতি মুখাপেক্ষী নহয়। তেওঁ নিজৰ কথা আৰু কৰ্মত সপ্ৰশংসিত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
زَعَمَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَنْ لَّنْ یُّبْعَثُوْا ؕ— قُلْ بَلٰی وَرَبِّیْ لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ ؕ— وَذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ یَسِیْرٌ ۟
আল্লাহক অস্বীকাৰকাৰীসকলে ভাবিছে যে, আল্লাহে সিহঁতৰ মৃত্যুৰ পিছত সিহঁতক কেতিয়াও পুনৰ্জীৱিত নকৰিব। হে ৰাছুল! এই পুনৰুত্থান অস্বীকাৰকাৰীসকলক কৈ দিয়কঃ কিয় নহয়, মোৰ প্ৰতিপালকৰ শপত! নিশ্চয় ক্বিয়ামতৰ দিনা তোমালোকক পুনৰ্জীৱিত কৰা হ'ব। তাৰ পিছত তোমালোকক পৃথিৱীত কৰা কৰ্মবোৰৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হ'ব। আৰু এই পুনৰুত্থান আল্লাহৰ বাবে তেনেই উজু, কিয়নো তেৱেঁই তোমালোকক প্ৰথম বাৰ সৃষ্টি কৰিছে। গতিকে তোমালোকৰ মৃত্যুৰ পিছত তোমালোকক হিচাপ-নিকাচৰ বাবে পুনৰ্জীৱিত কৰিবলৈ তেওঁ সক্ষম।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاٰمِنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَالنُّوْرِ الَّذِیْۤ اَنْزَلْنَا ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِیْرٌ ۟
গতিকে হে মানৱজাতি! আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা, লগতে সেই কোৰআনৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা যিটো আমি আমাৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ কৰিছো। আৰু আল্লাহ তোমালোকৰ কৰ্ম সম্পৰ্কে সম্যক অৱগত। তোমালোকৰ কোনো কৰ্মই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। অনতিপলমে তোমালোকক ইয়াৰ প্ৰতিদানো দিয়া হ'ব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ یَجْمَعُكُمْ لِیَوْمِ الْجَمْعِ ذٰلِكَ یَوْمُ التَّغَابُنِ ؕ— وَمَنْ یُّؤْمِنْ بِاللّٰهِ وَیَعْمَلْ صَالِحًا یُّكَفِّرْ عَنْهُ سَیِّاٰتِهٖ وَیُدْخِلْهُ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَاۤ اَبَدًا ؕ— ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟
হে ৰাছুল! স্মৰণ কৰক, ক্বিয়ামতৰ দিনা আল্লাহে যেতিয়া তোমালোকৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দিবলৈ তোমালোকক একত্ৰিত কৰিব। সেই দিনটো হ'ব কাফিৰসকলৰ ক্ষতি প্ৰকাশ হোৱাৰ দিন। কিয়নো মুমিনসকলে জান্নাতৰ ভিতৰত জাহান্নামীসকলৰ অট্টালিকাসমূহৰ উত্তৰাধিকাৰী হ'ব। আনহাতে জাহান্নামত জাহান্নামীসকলে জান্নাতিসকলৰ ঠিকনাৰ উত্তৰাধিকাৰী হ'ব। এতেকে যিয়ে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান আনিব আৰু সৎকৰ্ম কৰিব, আল্লাহে তেওঁলোকৰ পাপসমূহ মোচন কৰি দিব আৰু এনেকুৱা জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাব যাৰ অট্টালিকা আৰু বৃক্ষবোৰৰ তলেদি নিজৰাসমূহ প্ৰৱাহিত হ'ব। তেওঁলোকে তাত চিৰকাল থাকিব। তেওঁলোক তাৰ পৰা কেতিয়াও বহিষ্কৃত নহ'ব আৰু ইয়াৰ নিয়ামতবোৰৰ ধাৰাবাহিকতাও বিচ্ছিন্ন নহ'ব। তেওঁলোকে লাভ কৰা এই বস্তুবোৰেই হৈছে প্ৰকৃত সফলতা। এই সফলতাৰ মুকাবিলা আন কোনো সফলতাই কৰিব নোৱাৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَاۤ اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ؕ— وَبِئْسَ الْمَصِیْرُ ۟۠
আৰু যিসকলে আল্লাহৰ লগত কুফুৰী কৰিছে আৰু আমি আমাৰ ৰাছুলৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ কৰা আয়াতসমূহক অস্বীকাৰ কৰিছে, সেইসকল লোকেই জাহান্নামী। তাত সিহঁত চিৰকাল থাকিব আৰু সিহঁতৰ ঠিকনা হৈছে অতি নিকৃষ্ট ঠিকনা।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَاۤ اَصَابَ مِنْ مُّصِیْبَةٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— وَمَنْ یُّؤْمِنْ بِاللّٰهِ یَهْدِ قَلْبَهٗ ؕ— وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
জান, মাল বা সন্তান-সন্ততিৰ ক্ষেত্ৰত যি বিপদ আহে সেয়া আল্লাহৰ নিৰ্ণয় আৰু ফয়চালা অনুসাৰেই আহে। আৰু যিয়ে আল্লাহ প্ৰতি, তেওঁৰ নিৰ্ণয়ৰ প্ৰতি আৰু ভাগ্যৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিব, আল্লাহে তাৰ অন্তৰক তেওঁৰ আদেশৰ সন্মুখত নত হোৱাৰ তথা তেওঁৰ নিৰ্ণয়ৰ প্ৰতি সন্তুষ্ট হোৱাৰ তাওফীক দিব। আৰু আল্লাহ প্ৰত্যেক বিষয়ে সৰ্বজ্ঞ। তেওঁৰ পৰা কোনো বিষয় গোপন নহয়।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوا الرَّسُوْلَ ۚ— فَاِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاِنَّمَا عَلٰی رَسُوْلِنَا الْبَلٰغُ الْمُبِیْنُ ۟
তথা আল্লাহৰ অনুসৰণ কৰা আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ অনুসৰণ কৰা। ইয়াৰ পিছত যদি তোমালোকে তেওঁৰ ৰাছুলে লৈ অহা চৰীয়তৰ পৰা মুখ ঘূৰাই লোৱা তেন্তে এই বিমুখ হোৱাৰ পাপ তোমালোকৰ ওপৰতেই বৰ্তিব। আমাৰ ৰাছুলৰ দায়িত্ব কেৱল সেই সংবাদ পৌঁচাই দিয়া, যিটো পৌঁচাবলৈ আমি তেখেতক আদেশ কৰিছো। আৰু তেওঁ তোমালোকক সেইটো পৌঁচাই দিছে যিটো পৌঁচাই দিবলৈ তেওঁক আদেশ দিয়া হৈছিল।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّ مِنْ اَزْوَاجِكُمْ وَاَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَّكُمْ فَاحْذَرُوْهُمْ ۚ— وَاِنْ تَعْفُوْا وَتَصْفَحُوْا وَتَغْفِرُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
হে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণকাৰী আৰু তেওঁৰ চৰীয়তৰ প্ৰতি আমলকাৰীসকল! নিশ্চয় তোমালোকৰ কিছুমান স্ত্ৰী আৰু সন্তান তোমালোকৰ শত্ৰু। কিয়নো সিহঁতে তোমালোকক আল্লাহৰ স্মৰণ আৰু তেওঁৰ পথত যু্দ্ধৰ পৰা অমনোযোগী কৰি ৰাখে। গতিকে সাৱধান থাকিবা, যাতে সিহঁতে তোমালোকক প্ৰভাৱিত কৰিব নোৱাৰে। এতেকে যদি তোমালোকে সিহঁতৰ ভুলবোৰ ক্ষমা কৰি দিয়া আৰু সিহঁতক আওকাণ কৰি চলা, লগতে সিহঁতৰ পৰা গোপনে ৰাখা তেন্তে আল্লাহে তোমালোকৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিব আৰু তোমালোকৰ প্ৰতি দয়া কৰিব।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّمَاۤ اَمْوَالُكُمْ وَاَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ ؕ— وَاللّٰهُ عِنْدَهٗۤ اَجْرٌ عَظِیْمٌ ۟
নিশ্চয় তোমালোকৰ ধন তথা তোমালোকৰ সন্তান হৈছে তোমালোকৰ বাবে মুচিবত তথা পৰীক্ষাস্বৰূপ। কিয়নো সিহঁতে কেতিয়াবা কেতিয়াবা তোমালোকক হাৰাম উপাৰ্জন কৰিবলৈ আৰু আল্লাহৰ আনুগত্যৰ পৰা দূৰ হোৱাৰ প্ৰেৰণা দিয়ে। এতেকে আল্লাহৰ ওচৰত মহাপ্ৰতিদান আছে, সেই ব্যক্তিৰ বাবে যিয়ে আল্লাহৰ আনুগত্যক সন্তানৰ আনুগত্যৰ ওপৰত তথা সম্পত্তিৰ লোভত ব্যস্ত থকাৰ ওপৰত অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ে। আৰু এই মহাপ্ৰতিদানটো হৈছে জান্নাত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوْا وَاَطِیْعُوْا وَاَنْفِقُوْا خَیْرًا لِّاَنْفُسِكُمْ ؕ— وَمَنْ یُّوْقَ شُحَّ نَفْسِهٖ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ ۟
আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি, যথাসম্ভৱ তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। শুনা তথা আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ অনুসৰণ কৰা। লগতে আল্লাহে দিয়া ধন সৎ পথত ব্যয় কৰা। আল্লাহে যাক অন্তৰৰ লালসাৰ পৰা ৰক্ষা কৰে, দৰাচলতে তেওঁলোকেই নিজৰ বিচৰা উদ্দেশ্যত সাফল্যমণ্ডিত আৰু ভয়ৰ পৰা মুক্তিপ্ৰাপ্ত।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ تُقْرِضُوا اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا یُّضٰعِفْهُ لَكُمْ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ شَكُوْرٌ حَلِیْمٌ ۟ۙ
যদি তোমালোকে আল্লাহক উত্তম ঋণ দিয়া অৰ্থাৎ তেওঁৰ পথত নিজৰ ধন ব্যয় কৰা তেন্তে তোমালোকৰ পুণ্যক দশৰ পৰা সাত শ গুণ আৰু তাতোকৈয়ো অধিকগুণ পৰ্যন্ত বৃদ্ধি কৰি দিয়া হ'ব, লগতে তোমালোকৰ পাপসমূহ ক্ষমা কৰি দিয়া হ'ব। কাৰণ আল্লাহ হৈছে গুণগ্ৰাহী, সৰু কামৰ ডাঙৰ প্ৰতিফল দিয়ে। তেওঁ সহনশীল, শাস্তি প্ৰদানত খৰধৰ নকৰে।
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• مهمة الرسل التبليغ عن الله، وأما الهداية فهي بيد الله.
• الإيمان بالقدر سبب للطمأنينة والهداية.
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە تەغابۇن
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الأسامية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.