مەنالار تەرجىمىسى ئايەت 35 سۈرە سۈرە نۇر - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

ئايەت: 35

۞ ٱللَّهُ نُورُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ مَثَلُ نُورِهِۦ كَمِشۡكَوٰةٖ فِيهَا مِصۡبَاحٌۖ ٱلۡمِصۡبَاحُ فِي زُجَاجَةٍۖ ٱلزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوۡكَبٞ دُرِّيّٞ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٖ مُّبَٰرَكَةٖ زَيۡتُونَةٖ لَّا شَرۡقِيَّةٖ وَلَا غَرۡبِيَّةٖ يَكَادُ زَيۡتُهَا يُضِيٓءُ وَلَوۡ لَمۡ تَمۡسَسۡهُ نَارٞۚ نُّورٌ عَلَىٰ نُورٖۚ يَهۡدِي ٱللَّهُ لِنُورِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَيَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَٰلَ لِلنَّاسِۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ

Uca Allah göylərin və yerin nu­rudur. O, orada olanları hidayət yoluna yönəldəndir. Uca Allahın möminlərin qəl­bində olan nurunun misalı, pəncərəsiz bir divarda içində çıraq olan bir taxçaya bənzə­yir. O çıraq işıldayan bir şüşənin için­dədir, şüşə isə, san­ki inci kimi parlayan, nuru ərtafa yayılan bir ulduzdur. Bu çıraq, mübarək bir ağacın yağından yandırılar. Bu ağac, səhər-axşam, daima günəş şüa­ları altında qalan mü­barək zey­tun ağacıdır. Onun yağı, özü­nə od to­xun­­masa da, parlaqlığı səbəbindən ətrafa sanki işıq sa­çır. Əgər ona od toxunsaydı, ətrafa gör necə parlaq içiq saçardı. Hidayət nuru ilə parlayan möminin qəlbi də belədir. Uca Allah istə­di­yi qulunu Qurana tabe olmağa müvəffəq edər. Uca Allah əşyaları, onun bənzərini misal çəkərək beləcə açıqlayar. Allah hər şe­yi biləndir. Ona heç bir şey gizli qalmaz.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• الله عز وجل ضيق أسباب الرق (بالحرب) ووسع أسباب العتق وحض عليه .

• Uca Allah köləliyin səbəblərini (hərb yolu ilə) daraltmış, qul azad etmənin səbəblərini genişləndirərək buna təşviq etmişdir.

• التخلص من الرِّق عن طريق المكاتبة وإعانة الرقيق بالمال ليعتق حتى لا يشكل الرقيق طبقة مُسْتَرْذَلة تمتهن الفاحشة.

• Yuxarıda qeyd edilən ayələrdə cəmiyyətdə kölənin zina kimi çirkin əməlləri əl atmaması üçün mükatəbə yolu ilə onun köləlikdən azad olması və bu işdə mal ilə kölələrə yardım edilməsi barədə bəhs edilmişdir.

• قلب المؤمن نَيِّر بنور الفطرة، ونور الهداية الربانية.

• Möminin qəlbi fitrət və Rəbbani hidayət nuru ilə nurlanar.

• المساجد بيوت الله في الأرض أنشأها ليعبد فيها، فيجب إبعادها عن الأقذار الحسية والمعنوية.

• Məscidlər, içində Allaha ibadət edilməsi üçün yer üzündə bina edilmiş uca Allahın evləridir. Buna görə də məscidləri maddi və mənəvi pisliklərdən uzaq tutmaq gərəkdir.

• من أسماء الله الحسنى (النور) وهو يتضمن صفة النور له سبحانه.

• Uca Allahın gözəl adlarından biridə (ən-Nur) adıdır. Bu ad, Uca Allahın nur adına sahib olduğunu özündə ehtiva etmişdir.