قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الفلانية * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
Simoo tuubabuya
بَرَآءَةٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَذَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلنَّاسِ يَوۡمَ ٱلۡحَجِّ ٱلۡأَكۡبَرِ أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ وَرَسُولُهُۥۚ فَإِن تُبۡتُمۡ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
E ewnaango immorde ka Alla e Nulaaɗo Makko on, haa e yimɓe ɓen, ñalaande Hajju Mawnde nden, wonnde : Alla e Nulaaɗo Makko on ko daɗndiiɓe e sirkooɓe ɓen. Si on tuubii, ko ɗum ɓuri moƴƴannde on. Si on huccitii non, anndee pellet, on wonaali ronkinooɓe Alla. Humpitir ɓen yedduɓe lepte muusuɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ثُمَّ لَمۡ يَنقُصُوكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَمۡ يُظَٰهِرُواْ عَلَيۡكُمۡ أَحَدٗا فَأَتِمُّوٓاْ إِلَيۡهِمۡ عَهۡدَهُمۡ إِلَىٰ مُدَّتِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Si wanaa ɓen sirkooɓe ɓe ahoduɗon, refti ɓe ɗuytaali [e ahodal] mon ngal hay e huunde, ɓe wallindiraali kadi e gooto hoore-mon : timminanee ɓen ɗon ahadi maɓɓe ndin haa ka dumunna maɓɓe. Anndon pellet, Alla no yiɗi gomɗuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا ٱنسَلَخَ ٱلۡأَشۡهُرُ ٱلۡحُرُمُ فَٱقۡتُلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَيۡثُ وَجَدتُّمُوهُمۡ وَخُذُوهُمۡ وَٱحۡصُرُوهُمۡ وَٱقۡعُدُواْ لَهُمۡ كُلَّ مَرۡصَدٖۚ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Si lebbi hormante ɗin timmii, waree sirkooɓe ɓen kala ka tawuɗon ɓe : nanngee ɓe, huuɓiton ɓe jooɗanoɗon ɓe e kala tommborde. Si ɓe tuubii, ɓe ñiiɓinii julde ɓe tottii zakka, (haray) accitee laawol maɓɓe ngol. Pellet, Alla ko Haforoowo Hinnotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ يَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ أَبۡلِغۡهُ مَأۡمَنَهُۥۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡلَمُونَ
Si goɗɗo e sirkooɓe ɓen fatike(hoddiniimo) ma, fattin(hottu) mbo haa o nana konngol Alla ngol, refti yottinoy mo nokku hisirde makko. Tawde kamɓe ko ɓe yimɓe ɓe anndaa.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَيۡفَ يَكُونُ لِلۡمُشۡرِكِينَ عَهۡدٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعِندَ رَسُولِهِۦٓ إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ فَمَا ٱسۡتَقَٰمُواْ لَكُمۡ فَٱسۡتَقِيمُواْ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Ko honno ahadi woniranta sirkooɓe ɓen ka Alla e ka Nulaaɗo Makko on? Si wanaa ɓen ɓe ahoduɗon ka Juulirde hormanteere. Fodde hiɓe ñinnani on, ñinnanee ɓe. Pellet, Alla no yiɗi gomɗuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَيۡفَ وَإِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ لَا يَرۡقُبُواْ فِيكُمۡ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ يُرۡضُونَكُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَتَأۡبَىٰ قُلُوبُهُمۡ وَأَكۡثَرُهُمۡ فَٰسِقُونَ
Ko honno si ɓe foolii on, ɓe aynitataa e mooɗon enɗam wanaa ahadi?! Hiɓe weltinira on kunndule maɓɓe, ɓerɗe maɓɓe ɗen saloo; ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe kadi ko faasiqiiɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا يَرۡقُبُونَ فِي مُؤۡمِنٍ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُعۡتَدُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُم مِّنۢ بَعۡدِ عَهۡدِهِمۡ وَطَعَنُواْ فِي دِينِكُمۡ فَقَٰتِلُوٓاْ أَئِمَّةَ ٱلۡكُفۡرِ إِنَّهُمۡ لَآ أَيۡمَٰنَ لَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَنتَهُونَ
Si ɓe firtii goondooje maɓɓe ɗen ɓaawo ahadi maɓɓe ndin ɓe yuwi e diina mon kan, haray haɓee hooreeɓe keeferaaku ɓen -tawde kamɓe ahadi alanaa ɓe - belajo'o, ɓe haɗitoto.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَا تُقَٰتِلُونَ قَوۡمٗا نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُمۡ وَهَمُّواْ بِإِخۡرَاجِ ٱلرَّسُولِ وَهُم بَدَءُوكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٍۚ أَتَخۡشَوۡنَهُمۡۚ فَٱللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخۡشَوۡهُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
E on haɓataa yimɓe firtuɓe goondooje maɓɓe, ɓe himmiri yaltinngol Nulaaɗo on, ko kamɓe kadi adii on ɗaɓɓitude? E on hulay ɓe?! Ko Alla ɓuri hanndude Mo huloton si on laatike gomɗimɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيُذۡهِبۡ غَيۡظَ قُلُوبِهِمۡۗ وَيَتُوبُ ٱللَّهُ عَلَىٰ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تُتۡرَكُواْ وَلَمَّا يَعۡلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ مِنكُمۡ وَلَمۡ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَا رَسُولِهِۦ وَلَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَلِيجَةٗۚ وَٱللَّهُ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Kaa on sikku on accete, hara Alla anndaali ɓen tiiɗniiɓe e mon, hara ɓe jogitaaki gaanin Alla e Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen weldiiɓe? Alla ko Humpitiiɗo ko golloton.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِلۡمُشۡرِكِينَ أَن يَعۡمُرُواْ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ شَٰهِدِينَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِم بِٱلۡكُفۡرِۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ وَفِي ٱلنَّارِ هُمۡ خَٰلِدُونَ
Haananaa sirkooɓe ɓen nde ɓe wuurnitata Juulirɗe Alla ɗen, hara ko ɓe seeditaniiɓe wonkiiji maɓɓe ɗin keeferaaku. Ɓen ɗon golle maɓɓe ɗen yirbii yani; ko ka Yiite woni ko ɓe luttoyta.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا يَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَلَمۡ يَخۡشَ إِلَّا ٱللَّهَۖ فَعَسَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
Anndee ko wuurnitata Juulirɗe Alla ɗen : ko on gomɗinɗo Alla e Ñalaande Sakkitiinde nden, o ñiiɓni julde nde, o totti zakka on hara kadi o hulaali ko wanaa Alla. Hino tijjaa ka ɓen ɗon wondata e feewuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَعِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَجَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
E on waɗay yarnooɓe hajjunkeeɓe ɓen e wuurnitooɓe Juulirde hormanteere nden wano on gomɗinɗo Alla e Ñalaande Sakkitiinde O tiiɗnii e laawol Alla?! Ɓen ɓe fotataa ka Alla. Alla non fewnataa yimɓe tooñooɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ أَعۡظَمُ دَرَجَةً عِندَ ٱللَّهِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
Ɓen gomɗimɓe, ɓe feridi fii laawol Alla ngol jawle maɓɓe e wonkiiji maɓɓe, ɓuri mawnude darja ka Alla. Ko ɓen woni malaaɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَابَآءَكُمۡ وَإِخۡوَٰنَكُمۡ أَوۡلِيَآءَ إِنِ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡكُفۡرَ عَلَى ٱلۡإِيمَٰنِۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Ko onon yo gomɗimɓe, wota on jogitor baabi- raaɓe mon ɓen e musiɗɓe mon ɓen weldiiɓe; si ɓe suɓike keeferaaku e dow liimanaaku. Kala e mo'on welduɗo e maɓɓe, ko ɓen ɗon woni tooñuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِن كَانَ ءَابَآؤُكُمۡ وَأَبۡنَآؤُكُمۡ وَإِخۡوَٰنُكُمۡ وَأَزۡوَٰجُكُمۡ وَعَشِيرَتُكُمۡ وَأَمۡوَٰلٌ ٱقۡتَرَفۡتُمُوهَا وَتِجَٰرَةٞ تَخۡشَوۡنَ كَسَادَهَا وَمَسَٰكِنُ تَرۡضَوۡنَهَآ أَحَبَّ إِلَيۡكُم مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَجِهَادٖ فِي سَبِيلِهِۦ فَتَرَبَّصُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Maaku : "Si tawii ko baabiraaɓe mon ɓen, e ɓiɗɓe mon ɓen, e musiɗɓe mon ɓen, e resondiraa- ɓe mon ɓen, e bolondaa mon on, e jawle (mon) ɗe faggitiɗon, e ngeygu ngu hulaɗon yeebagol, e koɗooli ɗi welaɗon- ɓuraa yiɗeede e mon diini Alla, e Nulaaɗo Makko on e tiiɗnorgol fii Makko, haray heɗitee haa Alla adda yamiroore Makko nden. Alla non fewnataa yimɓe faasiqiiɓe ɓen".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدۡ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٖ وَيَوۡمَ حُنَيۡنٍ إِذۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡ كَثۡرَتُكُمۡ فَلَمۡ تُغۡنِ عَنكُمۡ شَيۡـٔٗا وَضَاقَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ ثُمَّ وَلَّيۡتُم مُّدۡبِرِينَ
Gomɗii Alla wallii on e nokkeeli ɗuuɗuɗi. [Annditee] kadi ñalnde Hunayni, tuma nde ɗuuɗal mon haawnunoo on, ngal duncanaali on hay e huunde, leydi ndin faaɗani on e hoore ko ndi yaaji kon fow, refti huccituɗon ko on doguɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَعَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَأَنزَلَ جُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَا وَعَذَّبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Refti Alla Jippini deeƴere Makko nden e dow Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen. O Jippini kadi konu ngu on yi'aali, O lepti ɓen yedduɓe. Ko ɗum woni njoɓdu yedduɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ يَتُوبُ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ عَلَىٰ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ بَعۡدَ عَامِهِمۡ هَٰذَاۚ وَإِنۡ خِفۡتُمۡ عَيۡلَةٗ فَسَوۡفَ يُغۡنِيكُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦٓ إِن شَآءَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Ko onon yo gomɗimɓe, anndee sirkooɓe ɓen ko soɓuɓe : wata ɓe ɓaɗto Juulirde hormanteere nden ɓaawo hitaande maɓɓe ndee ɗoo. Si on hulii baasal, arma Alla alɗinira on ɓural Makko ngal, si on muuyii. Pellet, Alla ko Annduɗo Ñeeñuɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ
Haɓee ɓen ɓe gomɗinaa Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, ɓe harmintaa ko Alla e Nulaaɗo Makko on harmini kon, ɓe diininortaako diina goonga, ɓeen jeyaaɓe e okkaaɓe Defte, haa ɓe jonnira sagalle=lempo on juuɗe [maɓɓe], ko ɓe jaasuɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ عُزَيۡرٌ ٱبۡنُ ٱللَّهِ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَى ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ ٱللَّهِۖ ذَٰلِكَ قَوۡلُهُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡۖ يُضَٰهِـُٔونَ قَوۡلَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبۡلُۚ قَٰتَلَهُمُ ٱللَّهُۖ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
Alyahuuda'en wi'i : "Uzayru ko ɓiɗɗo Alla", Annasara'en kadi wi'i : "Almasiihu ko ɓiɗɗo Alla". Ɗum ko konngol maɓɓe iwrungol e kunndule maɓɓe. Hiɓe nanndinoo konngol ɓen yeddunooɓe ko adii. Alla huɗii ɓe. Ko honno ɓe wonaa fefindoreede (e meere)?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَرُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗاۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Ɓe jogitorii jannguɓe maɓɓe ɓen, e ruuɗiiɓe maɓɓe ɓen, e Almasiihu ɓiɗɗo Maryama rewetee gaanin Alla, ɓe yamiranooka si wanaa nde ɓe rewa reweteeɗo gooto, reweteeɗo alaa ko wanaa Kanko. Senayee woodanii Mo e kon ko ɓe sirkata.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُرِيدُونَ أَن يُطۡفِـُٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَيَأۡبَى ٱللَّهُ إِلَّآ أَن يُتِمَّ نُورَهُۥ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Hiɓe faandorii ñifinirgol Annoora Alla on kunndule maɓɓe ɗen, Alla no saloo si wanaa nde O timmiŋta Annoora Makko on, hay si heeferɓe ɓen añii [ɗum].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡأَحۡبَارِ وَٱلرُّهۡبَانِ لَيَأۡكُلُونَ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۗ وَٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلۡفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
Ko onon yo gomɗimɓe, tabitii ko ɗuuɗuɓe e jannguɓe (Alyahuuda) ɓen, e ruuɗiiɓe (Annasaara) ɓen, hino ñaamira jawle yimɓe ɓen meere, hiɓe sakkoo e laawol Alla ngol. Ɓen ɓe no mooɓindira kaŋŋe e kaalise hara ɓe wintortaako(nafqataaɗe) fii laawol Alla, weltinirɓe lepte muusuɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَ يُحۡمَىٰ عَلَيۡهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكۡوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمۡ وَجُنُوبُهُمۡ وَظُهُورُهُمۡۖ هَٰذَا مَا كَنَزۡتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡ فَذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَكۡنِزُونَ
Ñalnde ɗen (jawle) wulnoytee ka Yiite Jahannama, ɗe sunniree geece maɓɓe, e becce maɓɓe e ɓabbe maɓɓe : ko ɗum ɗoo mooɓannoɗon wonkiiji mon, meeɗee non kon ko mooɓanaynoɗon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ مِنۡهَآ أَرۡبَعَةٌ حُرُمٞۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُۚ فَلَا تَظۡلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمۡۚ وَقَٰتِلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ كَآفَّةٗ كَمَا يُقَٰتِلُونَكُمۡ كَآفَّةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Tabitii limoore lebbi ɗin ka Alla, ko lebbi sappo e ɗiɗi, ka Alluwal Alla (reenaangal), Ñalnde O tagunoo kammuuli ɗin e leydi ndin. No e majji nayi hormanteeji : Ko ɗum woni diina ñiiɓuka. Wata on tooñu e majji wonkiiji mon. Haɓee sirkooɓe fow maɓɓe wano ɓe haɓirta on ɓe fow maɓɓe. Anndon pellet, Alla na wondi e gomɗumɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ يُضَلُّ بِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُحِلُّونَهُۥ عَامٗا وَيُحَرِّمُونَهُۥ عَامٗا لِّيُوَاطِـُٔواْ عِدَّةَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ فَيُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُۚ زُيِّنَ لَهُمۡ سُوٓءُ أَعۡمَٰلِهِمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Anndee neeɓnugol ngol ko ɓeydaari e keeferaaku. Ɗum no majjiniree ɓen yedduɓe : hiɓe dagintinira ɗum hitaande, ɓe harmintina ɗum hitaande, fii yo ɓe hawritoy e limoore nden nde Alla harmini, ɓe dagintina ko Alla harmini. Ɓe cuɗanaama golle maɓɓe bonɗe ɗen. Alla non fewnataa yimɓe heeferɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَا لَكُمۡ إِذَا قِيلَ لَكُمُ ٱنفِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱثَّاقَلۡتُمۡ إِلَى ٱلۡأَرۡضِۚ أَرَضِيتُم بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مِنَ ٱلۡأٓخِرَةِۚ فَمَا مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ
Ko onon yo gomɗimɓe, ko heɓi on, si on wi'anaama : "yaltee fii laawol Alla"; teddintinoɗo ka leydi? E on wela nguurndam aduna e diini laakara? Dakamme aduna ɗam wonaali ka laakara si wanaa seeɗa!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدۡ نَصَرَهُ ٱللَّهُ إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَيۡهِ وَأَيَّدَهُۥ بِجُنُودٖ لَّمۡ تَرَوۡهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلسُّفۡلَىٰۗ وَكَلِمَةُ ٱللَّهِ هِيَ ٱلۡعُلۡيَاۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
Si on wallaali mo, gomɗii Alla walliino mo; tuma nde ɓen yedduɓe yaltinnoo mo, ɗiɗaɓo e ɗiɗooɓe, tuma nde ɓe wonunoo ka fammeere=wimmba, tuma nde o maakanaynoo wondiiɗo makko on : "Wata a suno, pellet, Alla no wondi e meeɗen". Alla Jippini deeƴere Makko nden e makko, O semmbini- niri mo konuuli ko on yi'aali, O waɗi konngol ɓen yedduɓe lesɗungol, Konngol Alla ngol woni toowungol. Alla ko Fooluɗo Ñeeñuɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱنفِرُواْ خِفَافٗا وَثِقَالٗا وَجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Yehee [ka jihaadi] ko on hoyfiraaɓe, maa teddiraaɓe, tiiɗnoron jawle mon e wonkiiji mon fii laawol Alla. Ko ɗum mooɗon ɓuri moƴƴannde on, si on laatike annduɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوۡ كَانَ عَرَضٗا قَرِيبٗا وَسَفَرٗا قَاصِدٗا لَّٱتَّبَعُوكَ وَلَٰكِنۢ بَعُدَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلشُّقَّةُۚ وَسَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَوِ ٱسۡتَطَعۡنَا لَخَرَجۡنَا مَعَكُمۡ يُهۡلِكُونَ أَنفُسَهُمۡ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Sinno ɗum laatino weeɓitannde (konhoyri) ɓadiindi e setewu raɓɓindungu=datangal ngal juutaani, ɓe jokketeno; kono saɗteende (yahdu ndun) woɗɗanii ɓe. Aray ka ɓe woondira Alla: "Sinno men hattanno, men yaltidayno e mo'on".Hiɓe halka wonkiiji maɓɓe. Alla no anndi pellet, ko ɓe fenuɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلۡمُتَّقِينَ
Ɓen gomɗimɓe Alla e Ñalaande sakkitiinde nden duŋinortaako ma nde ɓe waɗata jihaadi jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin. Alla ko annduɗo gomɗuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱرۡتَابَتۡ قُلُوبُهُمۡ فَهُمۡ فِي رَيۡبِهِمۡ يَتَرَدَّدُونَ
Anndu ko duŋinoto maa, ko ɓen ɓe gomɗintaa Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, ɓerɗe maɓɓe ɗen sikkitii. Kamɓe e sikkitaare maɓɓe nden hiɓe rutti-ruttinnoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَلَوۡ أَرَادُواْ ٱلۡخُرُوجَ لَأَعَدُّواْ لَهُۥ عُدَّةٗ وَلَٰكِن كَرِهَ ٱللَّهُ ٱنۢبِعَاثَهُمۡ فَثَبَّطَهُمۡ وَقِيلَ ٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Sinno ɓe faalano yaltugol, ɓe hebilanayno ngol hebilaare. Kono Alla añii yaltugol ɓe ngol; O aamini ɓe. Ɓe wi'anaa : "Jooɗodee e jooɗiiɓe ɓen".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوۡ خَرَجُواْ فِيكُم مَّا زَادُوكُمۡ إِلَّا خَبَالٗا وَلَأَوۡضَعُواْ خِلَٰلَكُمۡ يَبۡغُونَكُمُ ٱلۡفِتۡنَةَ وَفِيكُمۡ سَمَّٰعُونَ لَهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
Sinno ɓe yaltiduno e mooɗon, ɓe ɓeydataano on si wanaa bone, ɓe liɓayno kadi konnaagu hakkunde mon; hiɓe ɗaɓɓana on fitina. Hino e mo'on heɗitantooɗo ɓe. Alla non ko annduɗo tooñooɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ ٱئۡذَن لِّي وَلَا تَفۡتِنِّيٓۚ أَلَا فِي ٱلۡفِتۡنَةِ سَقَطُواْۗ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
Hino e maɓɓe wi'oowo : "Duŋano(sakkitan) lam (heddagol), wata a fitinam." Anndee ko e fitina on (tigiri) ɓe yani; pellet, Jahannama ko huuɓitaynge(fiiltii) heeferɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ هَلۡ تَرَبَّصُونَ بِنَآ إِلَّآ إِحۡدَى ٱلۡحُسۡنَيَيۡنِۖ وَنَحۡنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمۡ أَن يُصِيبَكُمُ ٱللَّهُ بِعَذَابٖ مِّنۡ عِندِهِۦٓ أَوۡ بِأَيۡدِينَاۖ فَتَرَبَّصُوٓاْ إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ
Maaku : "Hara hiɗon habbitori men si wanaa gootel e moƴƴereeji ɗin ɗiɗi? Menen kadi meɗen faditii e mon, nde Alla meminirta on lepte immorde ka Makko, maa e juuɗe amen. Habbitee! Menen meɗen habbodi e mooɗon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مَنَعَهُمۡ أَن تُقۡبَلَ مِنۡهُمۡ نَفَقَٰتُهُمۡ إِلَّآ أَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَبِرَسُولِهِۦ وَلَا يَأۡتُونَ ٱلصَّلَوٰةَ إِلَّا وَهُمۡ كُسَالَىٰ وَلَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمۡ كَٰرِهُونَ
Haɗaali ɓe jaɓeede wintaaje maɓɓe ɗen, si wanaa ko ɓe yeddiri kon Alla e Nulaaɗo Makko on, ɓe arataa e julde si wanaa hara ko ɓe aamuɓe, ɓe wintotaako si wanaa hara ko ɓe añuɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Wata jawle maɓɓe e ɓiɗɓe maɓɓe haawne! Anndu ko Alla faandii ko nde O leptirta ɗe ɓe ka nguurndam aduna, wonkiiji maɓɓe ɗin ɗoofee hara ko ɓe yedduɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوۡ يَجِدُونَ مَلۡجَـًٔا أَوۡ مَغَٰرَٰتٍ أَوۡ مُدَّخَلٗا لَّوَلَّوۡاْ إِلَيۡهِ وَهُمۡ يَجۡمَحُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ أَنَّهُمۡ رَضُواْ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَقَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ سَيُؤۡتِينَا ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَرَسُولُهُۥٓ إِنَّآ إِلَى ٱللَّهِ رَٰغِبُونَ
Sinno kamɓe ɓe weltorno kon ko Alla okki ɓe e Nulaaɗo Makko on, ɓe wi'i : "Alla yonii men. Arma Alla okkora men e ɓural Makko ngal e Nulaaɗo Makko on. Menen ko men rerɗuɓe faade e Alla".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱلۡعَٰمِلِينَ عَلَيۡهَا وَٱلۡمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمۡ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَٱلۡغَٰرِمِينَ وَفِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۖ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Anndee sadakaaji ɗin ko fii waasuɓe ɓen, e miskiinaaɓe ɓen, e gollooɓe e majji ɓen, e woowinirteeɓe ɓerɗe mun (Lislaamu) ɓen, e daaɗe rinɗinteeɓe, e ɓen ñawliiɓe, e fii laawol Alla e ɓii-laawol. Ko farilla immorde ka Alla. Alla ko Annduɗo Ñeeñuɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنۡهُمُ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلنَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٞۚ قُلۡ أُذُنُ خَيۡرٖ لَّكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ رَسُولَ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
No e maɓɓe ɓen lorrayɓe Annabiijo on hiɓe wi'a : "Ko o nopel".-Maaku : "Ko noppel moƴƴere mon. Himo gomɗini Alla o goongini gomɗimɓe ɓen, e yurmeende ɓen gomɗimɓe e mooɗon. Ɓen lorrayɓe Nulaaɗo Alla on, hino woodani ɓe lepte muusuɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّهُۥ مَن يُحَادِدِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَأَنَّ لَهُۥ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدٗا فِيهَاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡخِزۡيُ ٱلۡعَظِيمُ
E ɓe anndaa woonde mo lunnduki Alla e Nulaaɗo Makko on, haray no woodani mo Yiite Jahannama, ko o luttoowo e magge? Ko ɗum woni koyeera mawɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَحۡذَرُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُورَةٞ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمۡۚ قُلِ ٱسۡتَهۡزِءُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ مُخۡرِجٞ مَّا تَحۡذَرُونَ
Naafiqiiɓe ɓen no huli nde cortewol(simoore) Jippintee e maɓɓe ngol no humpita ɓe ko woni e ɓerɗe maɓɓe. Maaku : "Jalkitee, pellet, Alla ko yaltinoowo kon ko huluɗon (wata jippo)".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُمۡ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلۡعَبُۚ قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ
Si a lanndike ɓe, ɓe wi'ay: "Anndee men laatinoke meɗen jumpa meɗen fija." Maaku : "E ko Alla, e Aayeeje Makko ɗen e Nulaaɗo Makko on laatinoɗon hiɗon jalkita?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ إِن نَّعۡفُ عَن طَآئِفَةٖ مِّنكُمۡ نُعَذِّبۡ طَآئِفَةَۢ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ
Wata on ngantino: gomɗii on yeddii ɓaawo gomɗinal mon. Si Men yaafike fedde goo e mooɗon, Men leptay fedde goo tawde kamɓe ɓe laatinoke bonnooɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ بَعۡضُهُم مِّنۢ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمُنكَرِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَقۡبِضُونَ أَيۡدِيَهُمۡۚ نَسُواْ ٱللَّهَ فَنَسِيَهُمۡۚ إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
Naafiqi'en worɓe, e naafiqi'en rewɓe, yoga maɓɓe no jeyaa e yaoga. Hiɓe yamira ŋiñere, ɓe haɗa moƴƴere, hiɓe tama juuɗe maɓɓe. Ɓe yejjitii Alla, Kanko kadi O yejjiti ɓe. Pellet, naafiqiiɓe ɓen ko kamɓe woni faasiqi'en.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ هِيَ حَسۡبُهُمۡۚ وَلَعَنَهُمُ ٱللَّهُۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ
Alla fodii naafiqi'en worɓe, e naafiqi'en rewɓe, e heeferɓe ɓen, Yiite Jahannama, ko ɓe luttinteeɓe ton.Nge yonii ɓe. Alla huɗii ɓe, hino woodani ɓe lepte duumiiɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنكُمۡ قُوَّةٗ وَأَكۡثَرَ أَمۡوَٰلٗا وَأَوۡلَٰدٗا فَٱسۡتَمۡتَعُواْ بِخَلَٰقِهِمۡ فَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِخَلَٰقِكُمۡ كَمَا ٱسۡتَمۡتَعَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُم بِخَلَٰقِهِمۡ وَخُضۡتُمۡ كَٱلَّذِي خَاضُوٓاْۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
[Hiɓe wa'i] wano ɓen adinooɓe on : ɓe laatinoke ɓurɓe on saɗtude doole, ɓurɓe on ɗuuɗude jawle e ɓiɗɓe. Ɓe dakmitori [ontuma] e tagu maɓɓe ngu dakmitorɗon geɓal mon ngal wano adinooɓe on ɓen dakmitornoo geɓal maɓɓe ngal, jumpirɗon wano ɓe jumpirnoo. Ɓen ɗon, golle maɓɓe ɗen poɓii(yirbii) aduna e laakara. Ko ɓen ɗon woni hayruɓe(perdube) ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ يَأۡتِهِمۡ نَبَأُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَقَوۡمِ إِبۡرَٰهِيمَ وَأَصۡحَٰبِ مَدۡيَنَ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتِۚ أَتَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
E kabaaru ɓen adinooɓe ɓe araali ɓe : yimɓe Nuuhu ɓen, e Aadi'en, e Thamuuda'en, e yimɓe Ibraahiima ɓen, e wonndiɓe Madyana ɓen e waylitanooɓe ɓen? Nulaaɓe maɓɓe ɓen addani ɓe hujjaaji ɓannguɗi. Alla wonaali tooñoowo ɓe, ko woni tun ko wonkiiji maɓɓe ɗin ɓe wonunoo tooñude.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَيُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرۡحَمُهُمُ ٱللَّهُۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Gomɗimɓe worɓe ɓen e gomɗimɓe rewɓe ɓen yoga maɓɓe ko wallooɓe yoga. Hiɓe yamira moƴƴere, ɓe haɗa ŋiñere, ɓe ñiiɓna julde, ɓe totta zakka, ɓe ɗoftoo Alla e Nualaaɗo Makko on. Ɓen ɗon, arma Alla yurmee ɓe. Pellet, Alla ko Fooluɗo, Ñeeñuɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖۚ وَرِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Alla fodii gomɗimɓe worɓe ɓen e gomɗimɓe rewɓe ɓen Aljannaaji, ɗi canɗi ilata e ley majji, ko ɓe duumotooɓe nder majji, e koɗooli laaɓuɗi e nder Aljanna duumal. E yarluyee Alla ɓurɗo mawnude. Ko ɗum woni malal mawnungal. @تەكشۈرگۈچى
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ مَا قَالُواْ وَلَقَدۡ قَالُواْ كَلِمَةَ ٱلۡكُفۡرِ وَكَفَرُواْ بَعۡدَ إِسۡلَٰمِهِمۡ وَهَمُّواْ بِمَا لَمۡ يَنَالُواْۚ وَمَا نَقَمُوٓاْ إِلَّآ أَنۡ أَغۡنَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ مِن فَضۡلِهِۦۚ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيۡرٗا لَّهُمۡۖ وَإِن يَتَوَلَّوۡاْ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ عَذَابًا أَلِيمٗا فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۚ وَمَا لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
Hiɓe woondira Alla ɓe wowlaali, gomɗii le ɓe wowlii konngol keeferaaku ngol, ɓe yeddi ɓaawo silmugol maɓɓe, ɓe himmiri ko ɓe heɓaali. Ɓe mettiniraali (ɓe aybiniri) si wanaa fii Alla - e Nulaaɗo Makko on - alɗinirii ɓe e ɓural Makko ngal. Si ɓe tuubii, wonanay ɓe moƴƴere. Si ɓe huccitii non, Alla leptiray ɓe lepte muusuɗe aduna e laakara; giɗo alanaa ɓe ka leydi wanaa ballo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ ءَاتَىٰهُم مِّن فَضۡلِهِۦ بَخِلُواْ بِهِۦ وَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعۡرِضُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَعۡقَبَهُمۡ نِفَاقٗا فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ يَلۡقَوۡنَهُۥ بِمَآ أَخۡلَفُواْ ٱللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ
O waɗtintinirani ɓe naafiqaaku ka ɓerɗe maɓɓe haa Ñalnde ɓe hawroyta e Makko, sabu ko ɓe lunndii Alla kon ko ɓe fodunoo Mo e ko ɓe laatinoo hiɓe fena.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ فَيَسۡخَرُونَ مِنۡهُمۡ سَخِرَ ٱللَّهُ مِنۡهُمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Ɓen aybinooɓe gattooɓe jeyaaɓe e gomɗimɓe ɓen ka sadakaaji e ɓen ɓe heɓataa si wanaa tiiɗnaare maɓɓe nden, hiɓe jalkita ɓen. Alla jalkitii ɓe. Hino woodani ɓe lepte muusuɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ أَوۡ لَا تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ إِن تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ سَبۡعِينَ مَرَّةٗ فَلَن يَغۡفِرَ ٱللَّهُ لَهُمۡۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Insinano ɓe, maa hara a insinanaaki ɓe -hay si a insinanike ɓe laaɓi cappanɗe jeeɗiɗi - Alla yaafantaako ɓe. Ko waɗi ɗum, ɓen ɓe yeddii Alla e Nulaaɗo Makko on. Alla feewnataa yimɓe faasiqiiɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرِحَ ٱلۡمُخَلَّفُونَ بِمَقۡعَدِهِمۡ خِلَٰفَ رَسُولِ ٱللَّهِ وَكَرِهُوٓاْ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَقَالُواْ لَا تَنفِرُواْ فِي ٱلۡحَرِّۗ قُلۡ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرّٗاۚ لَّوۡ كَانُواْ يَفۡقَهُونَ
Tultunooɓe ɓen weltorii jooɗagol maɓɓe ngol lunndoo Nulaaɗo Alla on, ɓe añiniri haɓirgol jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin fii laawol Alla ngol, ɓe wi'i : "Wata on yaltu e nguleendi ndin". Maaku : "Ko Yiite Jahannama ɓuri tiiɗude nguleendi." - Sinno ɓe faamaynoo ! -
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلۡيَضۡحَكُواْ قَلِيلٗا وَلۡيَبۡكُواْ كَثِيرٗا جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِن رَّجَعَكَ ٱللَّهُ إِلَىٰ طَآئِفَةٖ مِّنۡهُمۡ فَٱسۡتَـٔۡذَنُوكَ لِلۡخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخۡرُجُواْ مَعِيَ أَبَدٗا وَلَن تُقَٰتِلُواْ مَعِيَ عَدُوًّاۖ إِنَّكُمۡ رَضِيتُم بِٱلۡقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٖ فَٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡخَٰلِفِينَ
Si Alla ruttitii ma faade e fedde jeyaande e maɓɓe ɓe duŋinani maa yaltugol, maaku : "On yaltidataa e am poomaa, on haɓidataa e am gaño. Onon on welaama jooɗagol ka laawol aranol, jooɗodee e lunndii ɓe ɓen".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا وَلَا تَقُمۡ عَلَىٰ قَبۡرِهِۦٓۖ إِنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَمَاتُواْ وَهُمۡ فَٰسِقُونَ
Wata a juulu e gooto maɓɓe maayɗo poomaa, wata a daro e qabru makko. Kamɓe ɓe yeddii Alla e Nulaaɗo Makko on ɓe maayi ko ɓe faasiqiiɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَأَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Wata jawle maɓɓe e ɓiɗɓe maɓɓe haawne! Anndu ko Alla faandii ko nde O leptirta ɗe ɓe ka aduna, wonkiiji maɓɓe ɗin ɗoofee hara ko ɓe yedduɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٌ أَنۡ ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَجَٰهِدُواْ مَعَ رَسُولِهِ ٱسۡتَـٔۡذَنَكَ أُوْلُواْ ٱلطَّوۡلِ مِنۡهُمۡ وَقَالُواْ ذَرۡنَا نَكُن مَّعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Si Cortewol jippinaama : "Si ko woni, gomɗinee Alla tiiɗnodon jihaadi e Nulaaɗo Makko on", jom-yaajeende'en e maɓɓe duŋinoto ma ɓe wi'a : "Accu men wontida e jooɗiiɓe ɓen".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَفۡقَهُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَٰكِنِ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡخَيۡرَٰتُۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
Kono Nulaaɗo on kañum e gomɗimɓe wonnduɓe e makko ɓen ɓe tiiɗnorii jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin. Ɓen ɗon, hino woodani ɓe moƴƴereeji, ko ɓen kadi woni malaaɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَعَدَّ ٱللَّهُ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Alla heblanii ɓe Aljannaaji ɗi canɗi ilata senngo ley majji, ko ɓe duumotooɓe ton. Ko ɗum woni maloore mawnde nden. @تەكشۈرگۈچى
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَآءَ ٱلۡمُعَذِّرُونَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ لِيُؤۡذَنَ لَهُمۡ وَقَعَدَ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۚ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Ngantinotooɓe jeyaaɓe e yimɓe buruure ɓen ari fii yo ɓe duŋinane. Ɓen fenanɓe Alla e Nulaaɗo Makko on luttiti (jooɗii). Arma lepte muusuɗe mema ɓen yedduɓe e maɓɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّيۡسَ عَلَى ٱلضُّعَفَآءِ وَلَا عَلَى ٱلۡمَرۡضَىٰ وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُواْ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦۚ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ مِن سَبِيلٖۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Bakkaatu fawaaki e lo'uɓe ɓen, wanaa nawnuɓe ɓen, wanaa ɓen ɓe heɓaali ko wintoo( nafqa) si ɓe laaɓanii Alla e Nulaaɗo Makko on. Laawol feloore alanaa moƴƴimɓe ɓen. Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ تَوَلَّواْ وَّأَعۡيُنُهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُواْ مَا يُنفِقُونَ
Wanaa kadi e ɓen arooɓe ka maaɗa fii yo a waɗɗimɓe, wi'aa : "Mi heɓaali ko mi waɗɗina on." Ɓe huccita hara gite maɓɓe no yuppa gomɗi suno fii ɓe heɓaali ko ɓe wintoo nafqi.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَسۡتَـٔۡذِنُونَكَ وَهُمۡ أَغۡنِيَآءُۚ رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَطَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Anndu ko laawol (bakkaatu) fawii, ko ɓen duŋinotooɓe(sakkinkinotoobe) ma hara ko ɓe alɗuɓe. Ɓe welaama nde ɓe laatoda e tultuɓe ɓen. Alla noti ka ɓerɗe maɓɓe tawi kamɓe ɓe anndaa.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡتَذِرُونَ إِلَيۡكُمۡ إِذَا رَجَعۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡۚ قُل لَّا تَعۡتَذِرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكُمۡ قَدۡ نَبَّأَنَا ٱللَّهُ مِنۡ أَخۡبَارِكُمۡۚ وَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Hiɓe ngantinoo e mooɗon si on ruttitike e maɓɓe. Maaku : "Wata on ngantino : Men goongintaa on. Gomɗii Alla habriino men kabaruuji moooɗon. Arma Alla yi'a golle mon ɗen, e Nulaaɗo Makko on. Refti ruttiteɗon e on annduɗo wirniiɗi e feeñuɗi, O humpita on kon ko laatinoɗon hiɗon golla.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ إِذَا ٱنقَلَبۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ لِتُعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ فَأَعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ إِنَّهُمۡ رِجۡسٞۖ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Aray ka ɓe woondirana on Alla, si on ruttitike e maɓɓe, fii yo on ɗuurno ɓe (on felaali ɓe). Ɗuurnee ɓe. Pellet, ɓe koɓe soɓe. Jaaƴorde maɓɓe nden ko Jahannama, njoɓdi kon kobe laatinoo hiɓe faggitoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلۡأَعۡرَابُ أَشَدُّ كُفۡرٗا وَنِفَاقٗا وَأَجۡدَرُ أَلَّا يَعۡلَمُواْ حُدُودَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Yimɓe ladde en hino ɓuri tiiɗude keeferaaku e naafiqaaku, ɓe ɓuri hanndude kadi nde ɓe anndataa keeri ɗi Alla jippini e Nulaaɗo Makko on. Alla ko Annduɗo, Ñeeñuɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغۡرَمٗا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ ٱلدَّوَآئِرَۚ عَلَيۡهِمۡ دَآئِرَةُ ٱلسَّوۡءِۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Hino e yimɓe ladde ɓen, on mo no jogitoo ko wintotoo kon sooyo, himo habbitanoo on yiilotooɗi bonɗi. Ko e dow maɓɓe yiilotooɗi bonɗi (yanata). Alla ko Nanoowo, Annduɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَٰتٍ عِندَ ٱللَّهِ وَصَلَوَٰتِ ٱلرَّسُولِۚ أَلَآ إِنَّهَا قُرۡبَةٞ لَّهُمۡۚ سَيُدۡخِلُهُمُ ٱللَّهُ فِي رَحۡمَتِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Hino e yimɓe ladde ɓen (fahin), on gomɗinoowo Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, o jogitora kon ko o nafqata ɓaɗtorɗum ka Alla e [heɓugol] du'aaji Nulaaɗo on. Anndee ɗum ko ɓadorɗum (Alla) wonannde ɓe. Aray Alla naada ɓe ka Yurmeende Makko. Pellet, Alla Haforoowo, Hinnotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Ɓen adinooɓe [gomɗinal] adiiɓe e feruɓe ɓen e weernuɓe wallitiiɓe ɓen, e ɓen jokkitoriiɓe ɓen no moƴƴiri, Alla welaama ɓe, kamɓe kadi ɓe welaama Mo. O maranii ɓe Aljannaaji ɗi canɗi ilata ley majji, ko ɓe duumotooɓe ton poomaa. Ko ɗum woni malal mawnungal. @تەكشۈرگۈچى
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِمَّنۡ حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مُنَٰفِقُونَۖ وَمِنۡ أَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى ٱلنِّفَاقِ لَا تَعۡلَمُهُمۡۖ نَحۡنُ نَعۡلَمُهُمۡۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيۡنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٖ
Hino e ɓen wonɓe banŋe mon jeyaaɓe e yimɓe ladde ɓen,naafiqiiɓe,e yimɓe Madiina ɓen kadi.Ɓe sandolɗinii e naafiqaaku.A anndaa ɓe, Menen Meɗen anndi ɓe.Aray Men lepta ɓe laabi ɗiɗi,refti ɓe ruttitee e lepte mawnuɗe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
E woɗɓe goo, qirritiiɓe junuubi maɓɓe ɗin, ɓe jilli gollal moƴƴal e goɗngal bongal. Hino tijja nde Alla jaɓanta ɓe tuubuubuyee.Pellet, Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
خُذۡ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡ صَدَقَةٗ تُطَهِّرُهُمۡ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيۡهِمۡۖ إِنَّ صَلَوٰتَكَ سَكَنٞ لَّهُمۡۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
Ƴettu e jawle maɓɓe ɗen sadaka, laɓɓiniraaɓe lootiraaɓe mo, du'anoɗaa ɓe. Pellet, du'aa maa ko deeƴere wonannde ɓe. Alla ko Nanoowo, Annduɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
E ɓe andaali wonnde ko Alla no jaɓana jeyaaɓe Makko ɓen tuubuubuyee, himo jaɓa sadakaaji ɗin, e wonnde ko Alla woni Jaɓoowo tuubuubuyee, ko jurmotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Maaku : "Gollee, arma Alla yi'a golle mon ɗen, e Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen. Aray ruttita-ɗon ka Annduɗo wirniiɗi e feeñuɗi ɗin, O humpita on ko gollaynoɗon".
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مَسۡجِدٗا ضِرَارٗا وَكُفۡرٗا وَتَفۡرِيقَۢا بَيۡنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَإِرۡصَادٗا لِّمَنۡ حَارَبَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ مِن قَبۡلُۚ وَلَيَحۡلِفُنَّ إِنۡ أَرَدۡنَآ إِلَّا ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَٱللَّهُ يَشۡهَدُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Ɓen jogitorɓe juulirde fii lorra, e keefereegu, e senndude hakkunde gomɗimɓe ɓen, e tommbaade on habuɗo Alla e Nulaaɗo Makko on ko adii. Pellet, hiɓe woondira : "Men faandaaki si wanaa moƴƴere" Alla no seedii wonnde pellet, ko ɓe fenooɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗاۚ لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِۚ فِيهِ رِجَالٞ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْۚ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُطَّهِّرِينَ
Wata a daro (juulugol) e mayre poomaa. Ko juulirda didiraande kulol Alla gila ka arannde ñalaande, ɓuri jojjude nde darotoɗaa e mun [juulaa]. Hino e mayre worɓe yiɗuɓe nde ɓe laɓɓinotoo. Alla no yiɗi laɓɓinotooɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمَنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ تَقۡوَىٰ مِنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٍ خَيۡرٌ أَم مَّنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٖ فَٱنۡهَارَ بِهِۦ فِي نَارِ جَهَنَّمَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
E ko on didirɗo maadi mu'un kulol Alla e welayee Makko, ɓuri moƴƴude, kaa ko on didirɗo maadi mu'un e sera ngayka yirbuka, o yirbida e mayri ka Yiite Jahannama?! Alla fewnataa yimɓe tooñooɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ ٱشۡتَرَىٰ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَنفُسَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ ٱلۡجَنَّةَۚ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيَقۡتُلُونَ وَيُقۡتَلُونَۖ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ وَٱلۡقُرۡءَانِۚ وَمَنۡ أَوۡفَىٰ بِعَهۡدِهِۦ مِنَ ٱللَّهِۚ فَٱسۡتَبۡشِرُواْ بِبَيۡعِكُمُ ٱلَّذِي بَايَعۡتُم بِهِۦۚ وَذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Pellet, Alla sooditirii e gomɗimɓe ɓen wonkiiji maɓɓe ɗin, e jawle maɓɓe ɗen wonnde no woodani ɓe Aljanna. Hiɓe haɓa fii laawol Alla ngol : hiɓe wara, hiɓe waree. Ko fodoore goonga nde O fodi ka tawreeta, e ka Linjiila e Alqur'aana. Ko hommbo ɓuri Alla hunnugol ahdi mun? Wewliree ngeyngu mon ngu yeeyondirɗon e mun : ko ɗum woni malala mawnungal ngal.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلتَّٰٓئِبُونَ ٱلۡعَٰبِدُونَ ٱلۡحَٰمِدُونَ ٱلسَّٰٓئِحُونَ ٱلرَّٰكِعُونَ ٱلسَّٰجِدُونَ ٱلۡأٓمِرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱلنَّاهُونَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡحَٰفِظُونَ لِحُدُودِ ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Ko tuubooɓe ɓen, rewooɓe (Alla) ɓen, yettooɓe (Mo) ɓen, hoorooɓe ɓen, ruƴƴooɓe ɓen, sujjooɓe ɓen, yamirooɓe ko moƴƴi ɓen haɗa ko boni, e reenotooɓe e keeri Alla ɗin.Wewlin gomɗimɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن يَسۡتَغۡفِرُواْ لِلۡمُشۡرِكِينَ وَلَوۡ كَانُوٓاْ أُوْلِي قُرۡبَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمۡ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Haananaa Annabiijo on e ɓen gomɗimɓe nde ɓe insinantoo sirkooɓe ɓen, hay si ɓen laatike joomiraaɓe ɓadondiral, ɓaawo nde feeñani ɓe wonnde koɓe yimɓe Jahiimi.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ ٱسۡتِغۡفَارُ إِبۡرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَن مَّوۡعِدَةٖ وَعَدَهَآ إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥٓ أَنَّهُۥ عَدُوّٞ لِّلَّهِ تَبَرَّأَ مِنۡهُۚ إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَأَوَّٰهٌ حَلِيمٞ
Insinanagol Ibraahiima ngol ben makko wonaano si wanaa fodoore nde o fodannnoo mo. Tuma nde ɓanngannoo mo wonnde on ko gaño Alla, o daɗndino(hisnii) mo. Pellet, Ibraahiima ko heewuɗo yankinaare, muññiiɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Gomɗii Alla jaɓanii Annabiijo on tuubuubuyee, e feruɓe ɓen e walluɓe weerni ɓen jokkuɓe e saa'a saɗtuɗo, ɓaawo nde ɓerɗe woɗɓe e maɓɓe eɓɓunoo ooñaade. Refti Alla jaɓani ɓe tuubgol. Pellet, Kanko ko O Yaafotoooɗo, Hinnotooɗo ɓe.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
[O jaɓanii tuubuubuyee on] kadi ɓen tato tultunooɓe, haa leydi ndin faaɗani ɓe e hoore ko ndi yaaji kon; wonkiiji maɓɓe ɗin ɓittaniiɓe, ɓe fellitii wonnde moolorde e Alla aalaa si wanaa ka Makko. Refti O hawrindini ɓe e tuubuubuyee fii yo ɓe tuubu. Pellet, ko Alla woni jaɓoowotuubabuya, Hinnotooɗo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ ٱلصَّٰدِقِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِأَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ وَمَنۡ حَوۡلَهُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ ٱللَّهِ وَلَا يَرۡغَبُواْ بِأَنفُسِهِمۡ عَن نَّفۡسِهِۦۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ لَا يُصِيبُهُمۡ ظَمَأٞ وَلَا نَصَبٞ وَلَا مَخۡمَصَةٞ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَطَـُٔونَ مَوۡطِئٗا يَغِيظُ ٱلۡكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنۡ عَدُوّٖ نَّيۡلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُم بِهِۦ عَمَلٞ صَٰلِحٌۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Haananaa yimɓe Madiina ɓen, e ɓen wonɓe sera maɓɓe immorde e yimɓe ladde ɓen, nde ɓe luttitata ɓaawo Nulaaɗo Alla on, wanaa nde ɓe yiɗatanta ko'e maɓɓe ɓura mo.Ko waɗi, noon ko heɓataa ɓe, wanaa tampere, wanaa heege fii laawol Alla ngol, ɓe tippataa(yabbatah) e nokkuure tikkinaynde heeferɓe ɓen, ɓe hawrataa e gaño hawrannde, si wanaa ɓe winndante e ɗum gollal moƴƴal. Pellet, Alla yeebataako njoɓdi moƴƴinooɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يُنفِقُونَ نَفَقَةٗ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةٗ وَلَا يَقۡطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمۡ لِيَجۡزِيَهُمُ ٱللَّهُ أَحۡسَنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ɓe wintotaako(nafqatah) wintaari, fanɗundi maa mawnundi, ɓe taƴataa aynde(joolol), si wanaa ɓe winndante ɗum, fii yo Alla warjo ɓe ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَمَا كَانَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَآفَّةٗۚ فَلَوۡلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرۡقَةٖ مِّنۡهُمۡ طَآئِفَةٞ لِّيَتَفَقَّهُواْ فِي ٱلدِّينِ وَلِيُنذِرُواْ قَوۡمَهُمۡ إِذَا رَجَعُوٓاْ إِلَيۡهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَحۡذَرُونَ
Haananaa gomɗimɓe ɓen nde ɓe yahata (jihaadi) ɓe fow maɓɓe. Ko haɗno fedde kala e maɓɓe yalta fii yo ɓe faamino ka diina, e fii yo ɓe jertin yimɓe maɓɓe ɓe si ɓe ruttitike e maɓɓe, belajo'o, kamɓe ɓe rentoto.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَلۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Ko onon yo gomɗimɓe, haɓee ɓen ɓaɗiiɓe on immorde e heeferɓe ɓen; yo ɓe taw e mooɗon ñaande. Anndon pellet Alla no wonndi e gomɗuɓe ɓen.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
Si cortewol(simoore) jippinaama, hino e maɓɓe on wi'oowo : "ko hommbo e mo'on woni ko ngol ɓeydi gomɗiɓal?" Ammaa ɓen gomɗimɓe, ngol ɓeydu ɓe gomɗinal, kamɓe hiɓe weltoo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْۚ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
Si tawii cortewol jippinaama, yoga maɓɓe ndaara yoga [ɓe wi'a] : "Hara goɗɗo no yi*a on?" Refti ɓe haɓana. Alla surii ɓerɗe maɓɓe tawde ko ɓe yimɓe ɓe faamataa.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
Si ɓe huccitii(runtiima), maaku : "Alla yonii lam. Alaa reweteeɗo si wanaa Kanko. Ko e Makko mi fawii; ko Kanko woni Jeyɗo Arsi mawnuɗo on". @تەكشۈرگۈچى
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە تەۋبە
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الفلانية - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الفلانية، ترجمها فريق مركز رواد الترجمة بالتعاون مع موقع دار الإسلام www.islamhouse.com.