قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
សូរ៉ោះយូសុហ្វ
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
الاعتبار بلطف تدبير الله لأوليائه وتمكينهم، وحسن عاقبتهم.
نَحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ أَحۡسَنَ ٱلۡقَصَصِ بِمَآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ وَإِن كُنتَ مِن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلۡغَٰفِلِينَ
យើងនឹងនិទានប្រាប់ដល់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នូវរឿងមួយដែលល្អជាងគេក្នុងចំណោមរឿងប្រវត្តិសាស្ត្រទាំងឡាយ ដោយសារតែវាជារឿងពិត ហើយពាក្យពេចន៍និងឃ្លោងឃ្លារបស់វាមានភាពសុក្រឹតត្រឹមត្រូវ តាមរយៈការដែលយើងបញ្ចុះទៅកាន់អ្នកនូវគម្ពីរគួរអាននេះ។ ពិតប្រាកដណាស់ មុននឹងការបញ្ចុះគម្ពីរគួរអាននេះ រូបអ្នកគឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលមិនបានដឹងអំពីរឿងទាំងនេះឡើយ ហើយក៏គ្មានចំណេះដឹងអំពីវានោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالَ يُوسُفُ لِأَبِيهِ يَٰٓأَبَتِ إِنِّي رَأَيۡتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوۡكَبٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ رَأَيۡتُهُمۡ لِي سَٰجِدِينَ
យើងនឹងរ៉ាយរ៉ាប់ប្រាប់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅពេលដែលព្យាការីយូសុះបាននិយាយទៅកាន់ឪពុករបស់គាត់ គឺព្យាការីយ៉ាក់កូបថាៈ ឱឪពុករបស់ខ្ញុំ! ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានសុបិន្តឃើញនៅក្នុងដំណេករបស់ខ្ញុំនូវផ្កាយចំនួនដប់មួយដួង ហើយខ្ញុំបានឃើញព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទ។ ខ្ញុំបានឃើញពួកវាទាំងអស់នោះឱនស៊ូជោតមកចំពោះខ្ញុំ។ ពិតណាស់ ការយល់សុបិន្តនេះ គឺជាដំណឹងរីករាយមួយយ៉ាងឆាប់រហ័សសម្រាប់ព្យាការីយូសុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان الحكمة من القصص القرآني، وهي تثبيت قلب النبي صلى الله عليه وسلم وموعظة المؤمنين.
• បញ្ជាក់អំពីបុព្វហេតុនៃការលើកឡើងពីរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាន នោះគឺដើម្បីពង្រឹងដួងចិត្តព្យាការី និងជាដំបូន្មានសម្រាប់អ្នកដែលមានជំនឿ។
• انفراد الله تعالى بعلم الغيب لا يشركه فيه أحد.
• អល់ឡោះតែមួយគត់ដែលដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងឡាយ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់ក្រៅពីទ្រង់អាចដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំងនោះឡើយ។
قَالَ يَٰبُنَيَّ لَا تَقۡصُصۡ رُءۡيَاكَ عَلَىٰٓ إِخۡوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيۡدًاۖ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
ព្យាការីយ៉ាក់កូបក៏បានតបទៅកាន់កូនប្រុសរបស់គាត់ គឺព្យាការីយូសុះវិញថាៈ ឱកូនសម្លាញ់របស់ពុក! ចូរកូនកុំរំលឹករឿងសុបិន្តរបស់កូននេះប្រាប់ដល់បងប្អូនរបស់កូនឲ្យសោះ ព្រោះពួកគេនឹងយល់ពីសុបិន្តនោះ ហើយពួកគេនឹងច្រណែនឈ្នានីសចំពោះកូន ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពួកគេរៀបចំគ្រប់ឧបាយកលប្រឆាំងនឹងកូនដោយសារតែការច្រណែនឈ្នានីសរបស់ពួកគេជាមិនខាន។ ពិតប្រាកដណាស់ ស្ហៃតនគឺជាសត្រូវរបស់មនុស្សយ៉ាងច្បាស់លាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ يَجۡتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكَ وَعَلَىٰٓ ءَالِ يَعۡقُوبَ كَمَآ أَتَمَّهَا عَلَىٰٓ أَبَوَيۡكَ مِن قَبۡلُ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَۚ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
ហើយដូចដែលអ្នកបានសុបិន្តឃើញដូចនោះដែរ ម្ចាស់របស់អ្នកនឹងជ្រើសរើសអ្នក(ឱព្យាការីយូសុះ) ហើយទ្រង់នឹងបង្រៀនអ្នកឲ្យចេះកាត់សុបិន្ត ហើយទ្រង់នឹងបំពេញឧបការគុណរបស់ទ្រង់ចំពោះអ្នក(ដោយការប្រទាននូវភាពជាព្យាការី) និងពូជពង្សរបស់ព្យាការីយ៉ាក់កូប ដូចដែលទ្រង់បានបំពេញនូវឧបការគុណរបស់ទ្រង់ទៅចំពោះជីតាទាំងពីររបស់អ្នក គឺព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម និងព្យាការីអ៊ីស្ហាកពីមុនមកដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នកមហាដឹងបំផុតចំពោះម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ និងមហាគតិបណ្ឌិតបំផុតក្នុងការរចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَىٰٓ أَبِينَا مِنَّا وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
នៅពេលដែលបងប្អូនរបស់គេបាននិយាយគ្នាថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ យូសុះ និងប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គេ(ពុនយ៉ាមីន) គឺជាទីស្រឡាញ់ពេញចិត្តចំពោះឪពុកយើងជាងពួកយើង ទោះបីជាពួកយើងគឺជាក្រុមមួយដែលមានចំនួនច្រើនក៏ដោយ។ បើដូច្នោះ ហេតុដូចម្តេចបានជាគាត់(ឪពុក)ស្រឡាញ់គេទាំងពីរជាងពួកយើង? ពិតណាស់ ពួកយើងឃើញថា គាត់ស្ថិតក្នុងភាពខុសឆ្គង(លម្អៀង)យ៉ាងច្បាស់លាស់ ខណៈដែលគាត់បានស្រឡាញ់ពួកគេទាំងពីរជាងពួកយើងដោយគ្មានមូលហេតុបញ្ជាក់ឲ្យពួកយើងបានដឹងសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱقۡتُلُواْ يُوسُفَ أَوِ ٱطۡرَحُوهُ أَرۡضٗا يَخۡلُ لَكُمۡ وَجۡهُ أَبِيكُمۡ وَتَكُونُواْ مِنۢ بَعۡدِهِۦ قَوۡمٗا صَٰلِحِينَ
ចូរពួកអ្នកសម្លាប់យូសុះ ឬយកគេទៅបំបរបង់ចោលនៅកន្លែងឆ្ងាយចុះ នោះឪពុករបស់ពួកអ្នកនឹងងាកមុខមករកពួកអ្នកវិញ ហើយគាត់នឹងស្រឡាញ់ពួកអ្នកនូវក្តីស្រឡាញ់មួយយ៉ាងពេញលេញ។ ហើយក្រោយពីពួកអ្នកសម្លាប់គេ ឬយកគេទៅបំបរបង់ចោលនៅតំបន់ដែលសែនឆ្ងាយរួចមក ពួកអ្នកនឹងក្លាយជាក្រុមមួយដែលល្អត្រឹមត្រូវវិញនៅពេលដែលពួកអ្នកសារភាពកំហុសពីបាបកម្មរបស់ពួកអ្នកនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ لَا تَقۡتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلۡقُوهُ فِي غَيَٰبَتِ ٱلۡجُبِّ يَلۡتَقِطۡهُ بَعۡضُ ٱلسَّيَّارَةِ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ
ម្នាក់ក្នុងចំណោមបងប្អូនរបស់គេបាននិយាយថាៈ ចូរពួកអ្នកកុំសម្លាប់យូសុះ តែពួកអ្នកត្រូវបោះគេចូលទៅក្នុងបាតអណ្តូងវិញ ពេលនោះអ្នកដំណើរមួយចំនួនដែលឆ្លងកាត់ទីនោះ ពួកគេនឹងរើសយកគេជាមិនខាន ព្រោះការធ្វើដូច្នេះ គឺផ្តល់គ្រោះថ្នាក់(ដល់យូសុះ)ស្រាលជាងការសម្លាប់គេ ប្រសិនបើពួកអ្នកប្តេជ្ញាថានឹងធ្វើចំពោះគេនូវអ្វីដែលពួកអ្នកបាននិយាយគ្នាមែននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأۡمَ۬نَّا عَلَىٰ يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُۥ لَنَٰصِحُونَ
ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានឯកភាពគ្នាក្នុងការបំបរបង់ព្យាការីយូសុះទៅកាន់កន្លែងដ៏សែនឆ្ងាយហើយនោះ ពួកគេក៏បាននិយាយទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកគេ គឺព្យាការីយ៉ាក់កូបថាៈ ឱឪពុករបស់ពួកយើង! ហេតុអ្វីបានជាពុកមិនឲ្យពួកយើងមើលការខុសត្រូវចំពោះយូសុះ? ពិតណាស់ ពួកយើង គឺជាអ្នកដែលមានក្តីសណ្តោសប្រណីចំពោះគេ ដោយពួកយើងនឹងមើលថែគេមិនឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ណាមួយកើតឡើងចំពោះគេឡើយ ហើយពួកយើងគឺជាអ្នកដែលផ្តល់ដំបូន្មានដល់គេ ដោយការការពារនិងថែរក្សាគេ រហូតដល់គេបានវិលត្រឡប់មកកាន់ពុកវិញដោយសុវត្ថិភាព។ ដូច្នេះ តើអ្វីទៅដែលរារាំងពុកមិនឲ្យបញ្ជូនគេទៅជាមូយពួកយើងនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَرۡسِلۡهُ مَعَنَا غَدٗا يَرۡتَعۡ وَيَلۡعَبۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ
សូមពុកអនុញ្ញាតឲ្យពួកយើងអាចយកគេ(ព្យាការីយូសុះ)ទៅជាមួយពួកយើងនៅថ្ងៃស្អែកនេះ ដើម្បីឲ្យគេបានរីករាយនឹងការទទួលទានចំណីអាហារ និងការលេងសប្បាយផងចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកខ្ញុំគឺជាអ្នកមើលថែរក្សាគេពីរាល់ប្រការគ្រោះថ្នាក់ទាំងឡាយដែលបៀតបៀនចំពោះគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ إِنِّي لَيَحۡزُنُنِيٓ أَن تَذۡهَبُواْ بِهِۦ وَأَخَافُ أَن يَأۡكُلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَأَنتُمۡ عَنۡهُ غَٰفِلُونَ
ឪពុករបស់ពួកគេ គឺព្យាការីយ៉ាក់កូប បានតបទៅកាន់កូនៗរបស់គាត់វិញថាៈ ពិតណាស់ យើងមានការព្រួយបារម្ភនៅពេលដែលពួកឯងយកគេទៅជាមួយ ដោយសារតែយើងមិនអាចអត់ធ្មត់ចំពោះការបែកពីគេនោះទេ។ ហើយយើងបារម្ភខ្លាចឆ្កែចចកស៊ីគេ ខណៈដែលពួកឯងព្រងើយកន្តើយនឹងគេ ដោយសារតែពួកឯងរវល់នឹងការលេងសប្បាយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ لَئِنۡ أَكَلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّآ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
ពួកគេក៏បានតបទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកគេវិញថាៈ ប្រសិនបើឆ្កែចចកស៊ីយូសុះខណៈដែលពួកយើងគឺជាក្រុមមួយដែលខ្លាំងក្លានោះ នោះពួកយើងគឺជាពួកដែលគ្មានបានការនោះឡើយ ហើយពួកយើង គឺជាពួកដែលខាតបង់ប្រសិនបើពួកយើងមិនអាចរារាំងឆ្កែចចកមិនឲ្យស៊ីគេបានមែននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ثبوت الرؤيا شرعًا، وجواز تعبيرها.
• مشروعية كتمان بعض الحقائق إن ترتب على إظهارها شيءٌ من الأذى.
• ច្បាប់ឥស្លាមបង្គាប់ប្រើឲ្យលាក់លៀមឬបិទបាំងនូវការពិតមួយចំនួន ប្រសិនបើការបង្ហាញវាចេញមកនាំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ឬបញ្ហាណាមួយកើតឡើង។
فَلَمَّا ذَهَبُواْ بِهِۦ وَأَجۡمَعُوٓاْ أَن يَجۡعَلُوهُ فِي غَيَٰبَتِ ٱلۡجُبِّۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِ لَتُنَبِّئَنَّهُم بِأَمۡرِهِمۡ هَٰذَا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
ពេលនោះ ព្យាការីយ៉ាក់កូបក៏បាន(អនុញ្ញាត)ឲ្យគេ(ព្យាការីយូសុះ)ទៅជាមួយពួកគេ។ ហើយនៅពេលដែលពួកគេបាននាំគេចេញទៅបានឆ្ងាយ ហើយពួកគេបានប្តេជ្ញាចិត្តលើការទម្លាក់គេទៅក្នុងអណ្តូងហើយនោះ យើងក៏បានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់ព្យាការីយូសុះក្នុងពេលនោះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកប្រាកដជានឹងប្រាប់ពួកគេពីទង្វើដែលពួកគេធ្វើនេះ(នៅថ្ងៃណាមួយ) ខណៈដែលពួកគេមិនដឹងខ្លួនឡើយចំពោះអ្នកនៅពេលដែលអ្នកប្រាប់ពួកគេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ يَٰٓأَبَانَآ إِنَّا ذَهَبۡنَا نَسۡتَبِقُ وَتَرَكۡنَا يُوسُفَ عِندَ مَتَٰعِنَا فَأَكَلَهُ ٱلذِّئۡبُۖ وَمَآ أَنتَ بِمُؤۡمِنٖ لَّنَا وَلَوۡ كُنَّا صَٰدِقِينَ
ពួកគេបាននិយាយថាៈ ឱឪពុករបស់ពួកយើង! ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងបានរត់ប្រណាំងគ្នា និងនាំគ្នាបាញ់ព្រួញលេង ហើយពួកយើងបានទុកយូសុះឲ្យនៅជាមួយសម្លៀកបំពាក់ និងស្បៀងអាហាររបស់ពួកយើងដើម្បីឲ្យគេថែរក្សាវា ស្រាប់តែឆ្កែចចកបានមកស៊ីគេ។ ក៏ប៉ុន្តែ (ទោះជាយ៉ាងណា)ពុកមិនជឿពួកយើងឡើយ ទោះបីជាក់ស្តែង ពួកយើងគឺជាអ្នកដែលមានភាពស្មោះត្រង់ចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបាននិយាយប្រាប់ពុកក៏ដោយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَآءُو عَلَىٰ قَمِيصِهِۦ بِدَمٖ كَذِبٖۚ قَالَ بَلۡ سَوَّلَتۡ لَكُمۡ أَنفُسُكُمۡ أَمۡرٗاۖ فَصَبۡرٞ جَمِيلٞۖ وَٱللَّهُ ٱلۡمُسۡتَعَانُ عَلَىٰ مَا تَصِفُونَ
ពួកគេបានរៀបចំល្បិចកលមួយដើម្បីបញ្ជាក់ពីអ្វីដែលពួកគេបានប្រាប់(ដល់ព្យាការីយ៉ាក់កូបជាឪពុក) ដោយពួកគេបាននាំមកនូវអាវរបស់ព្យាការីយូសុះដែលប្រឡាក់ទៅដោយឈាមក្លែងក្លាយដែលមិនមែនជាឈាមរបស់ព្យាការីយូសុះនោះ ដើម្បីបន្លំថា នោះជាស្លាកស្នាមដែលចចកបានហែកស៊ីព្យាការីយូសុះ តែព្យាការីយ៉ាក់កូបបានយល់(ដឹង)ពីភាពកុហកបោកប្រាស់របស់ពួកគេ(ដោយសារអាវដែលពួកគេនាំយកមកនោះ ពុំមានរហែកនោះទេ)។ ដូច្នេះ គាត់ក៏បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ រឿងនោះមិន(ពិត)ដូចអ្វីដែលពួកឯងបានប្រាប់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកឯងបាននាំគ្នាប្រឌិតរឿងរ៉ាវដ៏អាក្រក់នេះឡើងដោយខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ។ ដូចនេះ ការអត់ធ្មត់គឺប្រសើរបំផុតសម្រាប់យើង ជាងការសោកសង្រេងចំពោះរឿងនោះ។ ហើយមានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទេដែលត្រូវបានគេសុំឲ្យជួយបង្ហាញ(ការពិត)នូវអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងតែរ៉ាយរ៉ាប់អំពីរឿងរ៉ាវរបស់យូសុះនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَآءَتۡ سَيَّارَةٞ فَأَرۡسَلُواْ وَارِدَهُمۡ فَأَدۡلَىٰ دَلۡوَهُۥۖ قَالَ يَٰبُشۡرَىٰ هَٰذَا غُلَٰمٞۚ وَأَسَرُّوهُ بِضَٰعَةٗۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
ក្រោយមក ក្បូនអ្នកដំណើរដែលឆ្លងកាត់ក៏បានមកដល់(កន្លែងអណ្តូង) ហើយពួកគេបានបញ្ជូនអ្នកដងទឹកម្នាក់(ឲ្យទៅដងទឹក)ឲ្យពួកគេ។ ពេលនោះ គេ(អ្នកដងទឹក)ក៏បានទម្លាក់យោងទឹករបស់គេចូលទៅក្នុងអណ្តូងនោះ ហើយព្យាការីយូសុះក៏បានតោងខ្សែនោះឡើងមក។ នៅពេលដែលអ្នកដងទឹកនោះបានឃើញព្យាការីយូសុះ គេក៏បានពោលដោយក្តីរីករាយថាៈ អូហ៍ អស្ចារ្យមែន! នេះជាក្មេងប្រុសទេតើ! ហើយអ្នកដងទឹកនិងមិត្តភក្តិរបស់គេក៏បានលាក់បាំងព្យាការីយូសុះពីអ្នកដំណើរឯទៀត ដោយពួកគេតាំងចិត្តថា នឹងយកយូសុះធ្វើជាទំនិញដើម្បីដោះដូរ។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងបំផុតនូវអ្វីដែលពួកគេបានធ្វើចំពោះព្យាការីយូសុះនៃការមិនឲ្យតម្លៃ និងការយកគេទៅលក់ធ្វើជាទំនិញ។ ហើយគ្មានអ្វីមួយនៃទង្វើរបស់ពួកគេអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَشَرَوۡهُ بِثَمَنِۭ بَخۡسٖ دَرَٰهِمَ مَعۡدُودَةٖ وَكَانُواْ فِيهِ مِنَ ٱلزَّٰهِدِينَ
ហើយអ្នកដែលដងទឹកនោះ និងមិត្តភក្តិរបស់គេបានលក់យូសុះនៅឯទឹកដីអេហ្ស៊ីបក្នុងតម្លៃមួយដ៏ថោកបំផុត គឺតែប៉ុន្មានទៀរហាំ(លុយអារ៉ាប់ជំនាន់ដើម)ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពួកគេ គឺជាពួកដែលមិនឲ្យតម្លៃចំពោះព្យាការីយូសុះឡើយ ដោយពួកគេព្យាយាមធ្វើឲ្យយ៉ាងណាលក់យូសុះឲ្យបានឆាប់ ពីព្រោះពួកគេដឹងច្បាស់ថា គេ(ព្យាការីយូសុះ)មិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគេនោះទេ ហើយពួកគេខ្លាចក្រុមគ្រួសាររបស់ព្យាការីយូសុះរកឃើញ។ នេះគឺស្ថិតក្នុងចំណោមក្តីមេត្តាករុណាដ៏ពេញលេញរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះព្យាការីយូសុះ ដើម្បីកុំឲ្យព្យាការីយូសុះនៅជាមួយពួកគេរយៈពេលយូរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِي ٱشۡتَرَىٰهُ مِن مِّصۡرَ لِٱمۡرَأَتِهِۦٓ أَكۡرِمِي مَثۡوَىٰهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوۡ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدٗاۚ وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلِنُعَلِّمَهُۥ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِۚ وَٱللَّهُ غَالِبٌ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِۦ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយបុរសម្នាក់មកពីប្រទេសអេហ្ស៊ីបដែលបានទិញព្យាការីយូសុះនោះបាននិយាយទៅកាន់ភរិយារបស់គេថាៈ ចូរនាងធ្វើល្អចំពោះគេ និងរៀបចំកន្លែងស្នាក់នៅសម្រាប់គេឲ្យបានសមរម្យផង សង្ឃឹមថាគេនឹងអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកយើងដោយគេអាចជួយបំពេញកិច្ចការមួយចំនួនដែលយើងត្រូវការ ឬក៏យើងអាចយកគេធ្វើជាកូនចិញ្ចឹមតែម្តងក៏បាន។ ដូចដែលយើងបានសង្គ្រោះព្យាការីយូសុះពីការសម្លាប់ និងបានបញ្ចេញរូបគេពីក្នុងអណ្តូងមកវិញ ព្រមទាំងធ្វើឲ្យដួងចិត្តរបស់អាហ្ស៊ីស(ជាអ្នកដែលបានទិញយកព្យាការីយូសុះ)មានភាពទន់ភ្លន់ចំពោះគេនោះដែរ យើងបានផ្តល់ឲ្យគេ(ព្យការីយូសុះ)គ្រប់គ្រងនៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប ហើយយើងបានបង្រៀនគេឲ្យចេះបកស្រាយ(កាត់)សុបិន្ត។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលមានអានុភាពបំផុតលើកិច្ចការរបស់ទ្រង់។ ដូចនេះ កិច្ចការរបស់ទ្រង់ គឺមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត ដោយគ្មាននរណាម្នាក់បង្ខិតបង្ខំទ្រង់ឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើន(ពោលគឺពួកប្រឆាំង) ពួកគេមិនបានដឹងដូច្នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥٓ ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីយូសុះធំពេញវ័យនោះ យើងបានប្រទានដល់គេនូវភាពឈ្លាសវៃ និងចំណេះដឹង។ ហើយដូចដែលយើងបានតបស្នងចំពោះគេនោះដែរ យើងក៏នឹងតបស្នងចំពោះបណ្តាអ្នកដែលបានធ្វើល្អក្នុងការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان خطورة الحسد الذي جرّ إخوة يوسف إلى الكيد به والمؤامرة على قتله.
• បញ្ជាក់អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការច្រណែនឈ្នានីសដែលធ្វើឲ្យបងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះរៀបចំល្បិចកល និងគម្រោងការសម្លាប់ព្យាការីយូសុះ។
• مشروعية العمل بالقرينة في الأحكام.
• من تدبير الله ليوسف عليه السلام ولطفه به أن قذف في قلب عزيز مصر معاني الأبوة بعد أن حجب الشيطان عن إخوته معاني الأخوة.
• ក្នុងចំណោមការរៀបចំរបស់អល់ឡោះចំពោះព្យាការីយូសុះ និងភាពទន់ភ្លន់របស់ទ្រង់ចំពោះគាត់នោះ គឺទ្រង់បានធ្វើឲ្យបណ្តុះនៅក្នុងដួងចិត្តរបស់អាហ្ស៊ីសនូវអត្ថន័យនៃភាពឪពុក បន្ទាប់ពីស្ហៃតនបានធ្វើឲ្យដួងចិត្តបងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាត់បង់នូវអត្ថន័យនៃភាពជាបងប្អូន។
وَرَٰوَدَتۡهُ ٱلَّتِي هُوَ فِي بَيۡتِهَا عَن نَّفۡسِهِۦ وَغَلَّقَتِ ٱلۡأَبۡوَٰبَ وَقَالَتۡ هَيۡتَ لَكَۚ قَالَ مَعَاذَ ٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ رَبِّيٓ أَحۡسَنَ مَثۡوَايَۖ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
ហើយភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសបានស្នើសុំយ៉ាងទន់ភ្លន់ ព្រមទាំងបានរៀបចំកលល្បិចចំពោះព្យាការីយូសុះដើម្បីប្រព្រឹត្តនូវទង្វើអសីលធម៌មួយ។ ហើយនាងបានបិទទ្វារទាំងអស់ដើម្បីបាននៅស្ងាត់(តែពីរនាក់) ហើយនាងក៏បាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ សូមអ្នកអញ្ជើញមកកាន់ខ្ញុំមក! ពេលនោះ ព្យាការីយូសុះបានពោលថាៈ ខ្ញុំសុំពីអល់ឡោះការពារខ្ញុំពីអ្វី(អំពើមិនគប្បី)ដែលនាងបានហៅខ្ញុំទៅរកវា។ ពិតណាស់ ចៅហ្វាយរបស់ខ្ញុំ(អាហ្ស៊ីស)បានផ្តល់កន្លែងរស់នៅដ៏ល្អប្រសើរដល់ខ្ញុំ។ ដូចនេះ ខ្ញុំមិនអាចក្បត់គាត់បានទេ។ ប្រសិនបើខ្ញុំក្បត់គាត់នោះ ខ្ញុំនឹងក្លាយជាអ្នកដែលបំពានជាមិនខាន ហើយពិតណាស់ អ្នកដែលបំពាននោះ នឹងមិនអាចទទួលជោគជ័យឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ هَمَّتۡ بِهِۦۖ وَهَمَّ بِهَا لَوۡلَآ أَن رَّءَا بُرۡهَٰنَ رَبِّهِۦۚ كَذَٰلِكَ لِنَصۡرِفَ عَنۡهُ ٱلسُّوٓءَ وَٱلۡفَحۡشَآءَۚ إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُخۡلَصِينَ
ពិតប្រាកដណាស់ នាង(ភរិយាអាហ្ស៊ីស)មានបំណងប្រព្រឹត្តនូវទង្វើអសីលធម៌(ចំពោះព្យាការីយូសុះ) ហើយព្យាការីយូសុះក៏មានបំណងប្រព្រឹត្តទង្វើបែបនេះ(ទៅលើនាង)វិញដែរ ប្រសិនបើគេ(ព្យាការីយូសុះ)មិនបានឃើញបណ្តាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះនូវអ្វីដែលទ្រង់បានបញ្ឈប់គេ និងបានធ្វើឲ្យគេឃ្លាតឆ្ងាយពីទង្វើបែបនេះទេនោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានឲ្យគេឃើញនូវសញ្ញាភស្តុតាងទាំងនោះ គឺដើម្បីយើងនឹងបញ្ចៀសគេពីប្រការអាក្រក់ ព្រមទាំងធ្វើឲ្យគេចាកឆ្ងាយពីការប្រព្រឹត្តហ្ស៊ីណា និងការក្បត់។ ពិតប្រាកដណាស់ ព្យាការីយូសុះគឺស្ថិតក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់យើងដែលត្រូវបានជ្រើសសម្រាប់ធ្វើជាអ្នកនាំសារ និងជាព្យាការី។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱسۡتَبَقَا ٱلۡبَابَ وَقَدَّتۡ قَمِيصَهُۥ مِن دُبُرٖ وَأَلۡفَيَا سَيِّدَهَا لَدَا ٱلۡبَابِۚ قَالَتۡ مَا جَزَآءُ مَنۡ أَرَادَ بِأَهۡلِكَ سُوٓءًا إِلَّآ أَن يُسۡجَنَ أَوۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ហើយគេទាំងពីរ(ព្យាការីយូសុះ និងភរិយាអាហ្ស៊ីស)បានប្រតាយប្រតប់គ្នាទៅរកទ្វារ ដោយព្យាការីយូសុះ(ព្យាយាម)រំដោះខ្លួនរបស់គាត់ ចំណែកឯនាងវិញ(ព្យាយាម)រារាំងគាត់មិនឲ្យចេញ ហើយនាងក៏បានចាប់អាវរបស់ព្យាការីយូសុះដើម្បីរារាំងគាត់មិនឲ្យចេញ។ ពេលនោះ ក៏បានធ្វើឲ្យរហែកអាវរបស់ព្យាការីយូសុះពីខាងក្រោយ ហើយគេទាំងពីរក៏បានប្រទះឃើញស្វាមីរបស់នាងឯមាត់ទ្វារ។ នៅពេលនោះ ភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសក៏បាននិយាយទៅកាន់អាហ្ស៊ីសដោយការក្លែងបន្លំបោកប្រាស់(ទម្លាក់កំហុសទៅលើយូសុះ)ថាៈ គ្មានទណ្ឌកម្មអ្វីសម្រាប់អ្នកដែលមានបំណងប្រព្រឹត្តអសីលធម៌លើភរិយារបស់អ្នក(ឱអាហ្ស៊ីស) ក្រៅពីការចាប់ដាក់គុក ឬក៏ដាក់ទណ្ឌកម្មគេនូវទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هِيَ رَٰوَدَتۡنِي عَن نَّفۡسِيۚ وَشَهِدَ شَاهِدٞ مِّنۡ أَهۡلِهَآ إِن كَانَ قَمِيصُهُۥ قُدَّ مِن قُبُلٖ فَصَدَقَتۡ وَهُوَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
ព្យាការីយូសុះក៏បាននិយាយ(តបទៅវិញ)ថាៈ តាមពិត នាងទេដែលទាមទារឲ្យខ្ញុំប្រព្រឹត្តទង្វើអសីលធម៌(ជាមួយនាង)នោះ ហើយខ្ញុំមិនត្រូវការធ្វើដូច្នោះឡើយ។ ខណៈនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានធ្វើឲ្យទារកម្នាក់អំពីក្រុមគ្រួសាររបស់នាងដែលនៅក្នុងអង្រឹងនៅឡើយនោះចេះនិយាយ ដោយទារកនោះបានធ្វើសាក្សីអះអាងដោយពោលថាៈ ប្រសិនបើអាវរបស់យូសុះរហែកពីខាងមុខនោះ ពិតណាស់ វាគឺជាភស្តុតាងបង្ហាញពីភាពស្មោះត្រង់(ស្អាតស្អំ)របស់នាង ដោយសារតែនាងបានរារាំងគាត់អំពីខ្លួននាង។ ដូចនេះ គេ(ព្យាការីយូសុះ)គឺជាអ្នកដែលនិយាយកុហក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا رَءَا قَمِيصَهُۥ قُدَّ مِن دُبُرٖ قَالَ إِنَّهُۥ مِن كَيۡدِكُنَّۖ إِنَّ كَيۡدَكُنَّ عَظِيمٞ
ហើយនៅពេលដែលអាហ្ស៊ីសបានឃើញថា ជាការពិតណាស់ អាវរបស់ព្យាការីយូសុះ ត្រូវបានរហែកពីខាងក្រោយដែលវាជាការបង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពស្មោះត្រង់(ស្អាតស្អំ)របស់ព្យាការីយូសុះនោះ គេ(អាហ្ស៊ីស)ក៏និយាយថាៈ ការចោទប្រកាន់ដែលនាងបានចោទប្រកាន់ទៅលើគេចំពោះវានោះ គឺគ្រាន់តែជាល្បិចកលរបស់ពួកនាង(ឱពួកស្ត្រីទាំងឡាយ)ប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ឧបាយកលរបស់ពួកនាង គឺជាឧបាយកលមួយដែលខ្លាំងក្លាបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُوسُفُ أَعۡرِضۡ عَنۡ هَٰذَاۚ وَٱسۡتَغۡفِرِي لِذَنۢبِكِۖ إِنَّكِ كُنتِ مِنَ ٱلۡخَاطِـِٔينَ
ហើយគាត់(អាហ្ស៊ីស)ក៏បាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ ឱយូសុះ! ចូរអ្នកបំភ្លេចរឿងនេះចោលចុះ ហើយចូរអ្នកកុំរំលឹករឿងនេះដល់នរណាម្នាក់ឲ្យសោះ។ ហើយចូរនាងសុំការអភ័យទោសចំពោះទោសកំហុសរបស់នាង។ ជាការពិតណាស់ រូបនាងគឺស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានកំហុសដោយសារតែនាងចង់ប្រលោមទៅលើខ្លួនប្រាណរបស់យូសុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَقَالَ نِسۡوَةٞ فِي ٱلۡمَدِينَةِ ٱمۡرَأَتُ ٱلۡعَزِيزِ تُرَٰوِدُ فَتَىٰهَا عَن نَّفۡسِهِۦۖ قَدۡ شَغَفَهَا حُبًّاۖ إِنَّا لَنَرَىٰهَا فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
ហើយដំណឹង(រឿងរ៉ាវ)របស់នាងក៏បានល្បីសុសសាយពេញទីក្រុង។ ហើយមានស្ត្រីមួយក្រុមបាននិយាយរិះគន់ពីទង្វើនោះថាៈ ភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសបានហៅអ្នកបម្រើរបស់នាងដើម្បីប្រលោមទៅលើរូបគេ។ ជាការពិតណាស់ ក្តីស្រឡាញ់បានធ្វើឲ្យចិត្តនាងងប់ងល់។ ពិតណាស់ យើងឃើញថា នាងស្ថិតក្នុងភាពវង្វេងយ៉ាងច្បាស់លាស់ដោយសារតែនាងមានបំណងប្រលោមកាមគុណជាមួយយូសុះ និងក្តីស្រឡាញ់របស់នាងចំពោះគេ ខណៈដែលគេ(យូសុះ)ជាអ្នកបម្រើរបស់ខ្លួននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• قبح خيانة المحسن في أهله وماله، الأمر الذي ذكره يوسف من جملة أسباب رفض الفاحشة.
• ការក្បត់មនុស្សល្អនៅក្នុងគ្រួសារ និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គេ គឺជារឿងដែលអាក្រក់បំផុត។ រឿងដែលព្យាការីយូសុះបានលើកឡើងនេះ(ដែលថា គាត់មិនអាចប្រព្រឹត្តទង្វើអសីលធម៌ដោយក្បត់ចៅហ្វាយនាយរបស់ខ្លួនដែលបានធ្វើល្អចំពោះខ្លួនឡើយ) គឺស្ថិតក្នុងចំណោមមូលហេតុនៃការបដិសេធចំពោះទង្វើអសីលធម៌។
• بيان عصمة الأنبياء وحفظ الله لهم من الوقوع في السوء والفحشاء.
• បញ្ជាក់ពីការការពារ និងការថែរក្សារបស់អល់ឡោះចំពោះបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយមិនឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងប្រការអាក្រក់ និងទង្វើអសីលធម៌ទាំងឡាយ។
• وجوب دفع الفاحشة والهرب والتخلص منها.
فَلَمَّا سَمِعَتۡ بِمَكۡرِهِنَّ أَرۡسَلَتۡ إِلَيۡهِنَّ وَأَعۡتَدَتۡ لَهُنَّ مُتَّكَـٔٗا وَءَاتَتۡ كُلَّ وَٰحِدَةٖ مِّنۡهُنَّ سِكِّينٗا وَقَالَتِ ٱخۡرُجۡ عَلَيۡهِنَّۖ فَلَمَّا رَأَيۡنَهُۥٓ أَكۡبَرۡنَهُۥ وَقَطَّعۡنَ أَيۡدِيَهُنَّ وَقُلۡنَ حَٰشَ لِلَّهِ مَا هَٰذَا بَشَرًا إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا مَلَكٞ كَرِيمٞ
នៅពេលដែលភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសបានស្តាប់លឺពាក្យរិះគន់របស់ស្ត្រីទាំងនោះមកលើនាង និងការនិយាយដើមរបស់ពួកនាងមកចំពោះនាងដូច្នេះ នាងក៏បានចាត់ឲ្យគេទៅអញ្ជើញស្ត្រីទាំងនោះមកដើម្បីឲ្យស្ត្រីទាំងនោះបានឃើញព្យាការីយូសុះ។ ហើយនាងបានរៀបចំសម្រាប់ពួកនាងនូវកន្លែងមួយដែលក្នុងនោះមានទាំងពូក និងខ្នើយថែមទៀតផង ហើយនាងក៏បានផ្តល់ឲ្យបណ្តាស្ត្រីដែលត្រូវបានគេអញ្ជើញមកនោះនូវកាំបិតម្នាក់មួយៗគ្រប់ៗគ្នាទុកសម្រាប់ចិតផ្លែឈើហូប។ ហើយនាងក៏បាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ ចូរឯងចេញទៅកាន់ពួកនាង(ដើរកាត់ពួកនាង)ចុះ។ នៅពេលដែលស្ត្រីទាំងនោះបានឃើញព្យាការីយូសុះ ពួកនាងមានភាពអស្ចារ្យ និងមានការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងចំពោះភាពស្រស់ស្អាត និងសម្រស់ដ៏ស្រស់ផូរផង់របស់ព្យាការីយូសុះ ហើយពួកនាងក៏បានចិតដៃខ្លួនឯងនឹងកាំបិតដែលគេរៀបចំឲ្យសម្រាប់ទុកកាត់ចំណីដោយសារតែការភ្លឹកខ្លាំងពេកចំពោះគាត់ ហើយពួកនាងក៏បាននិយាយថាៈ អល់ឡោះទ្រង់មហាស្អាតស្អំ! ក្មេងប្រុសម្នាក់នេះមិនមែនជាមនុស្សនោះទេ ពីព្រោះភាពស្រស់ស្អាតដូច្នេះ មិនមានចំពោះមនុស្សលោកឡើយ។ តាមពិត គេគឺជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់មួយរូបក្នុងចំណោមម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَتۡ فَذَٰلِكُنَّ ٱلَّذِي لُمۡتُنَّنِي فِيهِۖ وَلَقَدۡ رَٰوَدتُّهُۥ عَن نَّفۡسِهِۦ فَٱسۡتَعۡصَمَۖ وَلَئِن لَّمۡ يَفۡعَلۡ مَآ ءَامُرُهُۥ لَيُسۡجَنَنَّ وَلَيَكُونٗا مِّنَ ٱلصَّٰغِرِينَ
នៅពេលដែលភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសបានឃើញនូវអ្វីដែលពួកនាងបានរងគ្រោះ(ចិតដៃខ្លួនឯង)ដូច្នេះ នាងក៏បាននិយាយទៅកាន់ស្ត្រីទាំងនោះថាៈ គេនេះហើយជាយុវជនដែលពួកអ្នករិះគន់ខ្ញុំដោយសារតែក្តីស្រឡាញ់ចំពោះគេនោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានទាមទារចង់ប្រលោមកាមគុណជាមួយនឹងគេ និងបានរៀបចំកលល្បិចចំពោះគេពិតមែន តែគេបានបដិសេធ។ ហើយប្រសិនបើគេមិនព្រមធ្វើតាមអ្វីដែលខ្ញុំទាមទារពីគេទេនោះ នាពេលខាងមុខ រូបគេពិតជានឹងត្រូវគេបញ្ចូលទៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង ហើយរូបគេនឹងស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលអាប់ឱនបំផុតមិនខានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ ٱلسِّجۡنُ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا يَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِۖ وَإِلَّا تَصۡرِفۡ عَنِّي كَيۡدَهُنَّ أَصۡبُ إِلَيۡهِنَّ وَأَكُن مِّنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
ព្យាការីយូសុះបានបួងសួងសុំទៅកាន់(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់គាត់ថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! ជាការពិតណាស់ មន្ទីរឃុំឃាំងដែលនាង(ភរិយាអាហ្ស៊ីស)គំរាមខ្ញុំនោះ ជាទីពេញចិត្តចំពោះខ្ញុំជាងការប្រព្រឹត្តទង្វើអសីលធម៌ដែលពួកនាងបានលួងលោមខ្ញុំឲ្យទៅរកវាទៅទៀត។ ប្រសិនបើទ្រង់មិនបញ្ចៀសរូបខ្ញុំពីល្បិចកលរបស់ពួកនាងទេនោះ ខ្ញុំប្រាកដជានឹងធ្លាក់ទៅក្នុងភាពវឹកវររបស់ពួកនាង ហើយខ្ញុំនឹងស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលល្ងង់ខ្លៅជាមិនខាន ប្រសិនបើខ្ញុំបានធ្លាក់ទៅក្នុងភាពវឹកវររបស់ពួកនាង និងធ្វើតាមពួកនាងនូវអ្វីដែលពួកនាងចង់បានពីខ្ញុំនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَجَابَ لَهُۥ رَبُّهُۥ فَصَرَفَ عَنۡهُ كَيۡدَهُنَّۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានទទួលយកនូវការបួងសួងរបស់គាត់ ហើយទ្រង់បានបញ្ចៀសគាត់ពីឧបាយកលរបស់ភរិយាអាហ្ស៊ីស និងពីឧបាយកលរបស់ពួកនារីទីក្រុងទាំងនោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាលឺបំផុតនូវការបួងសួងរបស់ព្យាការីយូសុះ និងការបួងសួងរបស់អ្នកដែលបួងសួងសុំទាំងឡាយ ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតពីស្ថានភាពរបស់គាត់(ព្យាការីយូសុះ) និងស្ថានភាពរបស់អ្នកដទៃទៀតក្រៅពីគាត់ផងដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ بَدَا لَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا رَأَوُاْ ٱلۡأٓيَٰتِ لَيَسۡجُنُنَّهُۥ حَتَّىٰ حِينٖ
ក្រោយមក គំនិតផ្សេងក៏បានលេចឡើងចំពោះអាហ្ស៊ីស និងក្រុមរបស់គេនៅពេលដែលពួកគេបានឃើញនូវភស្តុតាងនានាដែលបង្ហាញពីការមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់ព្យាការីយូសុះចំពោះរឿងនោះ ដោយ(ពួកគេយល់ថា) ពួកគេត្រូវតែឃុំឃាំងព្យាការីយូសុះមួយរយៈពេលសិន(ដើម្បីកុំឲ្យរឿងអាស្រូវនោះកាន់តែរីកសុសសាយ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَدَخَلَ مَعَهُ ٱلسِّجۡنَ فَتَيَانِۖ قَالَ أَحَدُهُمَآ إِنِّيٓ أَرَىٰنِيٓ أَعۡصِرُ خَمۡرٗاۖ وَقَالَ ٱلۡأٓخَرُ إِنِّيٓ أَرَىٰنِيٓ أَحۡمِلُ فَوۡقَ رَأۡسِي خُبۡزٗا تَأۡكُلُ ٱلطَّيۡرُ مِنۡهُۖ نَبِّئۡنَا بِتَأۡوِيلِهِۦٓۖ إِنَّا نَرَىٰكَ مِنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ហេតុនេះ ពួកគេក៏បានឃុំឃាំងព្យាការីយូសុះ។ ហើយមានយុវជនពីរនាក់ទៀតក៏បានចូលទៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងនោះជាមួយព្យាការីយូសុះដែរ។ ម្នាក់ក្នុងចំណោមគេទាំងពីរបាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ ខ្ញុំបានសុបិន្តឃើញនៅក្នុងដំណេករបស់ខ្ញុំថា ពិតណាស់ ខ្ញុំបានច្របាច់ទំពាំងបាយជូរដើម្បីយកធ្វើជាស្រា។ ហើយអ្នកទីពីរវិញបាននិយាយថាៈ ពិតណាស់ ខ្ញុំបាន(សុបិន្ត)ឃើញខ្ញុំកំពុងតែទូលនំប៉័ងនៅលើក្បាលរបស់ខ្ញុំ ហើយមានសត្វកំពុងតែចឹកស៊ីនំប៉័ងនោះ។ សូមអ្នក(ឱយូសុះ)បកស្រាយប្រាប់ពួកយើងពីអត្ថន័យរបស់វាចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបាន(សុបិន្ត)ឃើញផងចុះ។ ពិតណាស់ យើងឃើញថា អ្នកគឺស្ថិតក្នុងចំណោមមនុស្សល្អម្នាក់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَا يَأۡتِيكُمَا طَعَامٞ تُرۡزَقَانِهِۦٓ إِلَّا نَبَّأۡتُكُمَا بِتَأۡوِيلِهِۦ قَبۡلَ أَن يَأۡتِيَكُمَاۚ ذَٰلِكُمَا مِمَّا عَلَّمَنِي رَبِّيٓۚ إِنِّي تَرَكۡتُ مِلَّةَ قَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ كَٰفِرُونَ
ព្យាការីយូសុះបាននិយាយថាៈ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែម្ហូបអាហារដែលគេយកមកពីស្តេចឲ្យអ្នកទាំងពីរ ឬអ្វីផ្សេងពីនេះក៏ដោយ ក៏ខ្ញុំអាចបកស្រាយប្រាប់អ្នកទាំងពីរពីធាតុពិតរបស់វា និងលក្ខណៈរបស់វាបានដែរមុនពេលដែលវាមកដល់អ្នកទាំងពីរ។ ការបកស្រាយដែលខ្ញុំបានដឹងនោះហើយ គឺជាអ្វីដែលម្ចាស់របស់ខ្ញុំបានបង្រៀនដល់ខ្ញុំ មិនមែនដោយការទស្សន៍ទាយ ឬការពិនិត្យមើលផ្កាយអ្វីនោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានបោះបង់ចោលសាសនារបស់ក្រុមដែលមិនមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ ហើយពួកគេគឺជាពួកដែលគ្មានជំនឿនឹងថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان جمال يوسف عليه السلام الذي كان سبب افتتان النساء به.
• إيثار يوسف عليه السلام السجن على معصية الله.
• من تدبير الله ليوسف عليه السلام ولطفه به تعليمه تأويل الرؤى وجعلها سببًا لخروجه من بلاء السجن.
• ក្នុងចំណោមការរៀបចំរបស់អល់ឡោះ និងភាពទន់ភ្លន់របស់ទ្រង់ចំពោះព្យាការីយូសុះនោះ គឺទ្រង់បង្រៀនព្យាការីយូសុះឲ្យចេះបកស្រាយសុបិន្ត(កាត់សុបិន្ត) ហើយទ្រង់បានធ្វើឲ្យវាក្លាយជាមូលហេតុមួយដែលនាំឲ្យព្យាការីយូសុះរួចផុតពីការសាកល្បងដោយការជាប់ឃុំឃាំងនេះ។
وَٱتَّبَعۡتُ مِلَّةَ ءَابَآءِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ مَا كَانَ لَنَآ أَن نُّشۡرِكَ بِٱللَّهِ مِن شَيۡءٖۚ ذَٰلِكَ مِن فَضۡلِ ٱللَّهِ عَلَيۡنَا وَعَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
ហើយខ្ញុំបានដើរតាមសាសនារបស់ជីដូនជីតារបស់ខ្ញុំ គឺសាសនារបស់ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម ព្យាការីអ៊ីស្ហាក និងព្យាការីយ៉ាក់កូប ពោលគឺជាសាសនាដែលគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយសម្រាប់ពួកយើងក្នុងការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់នូវអ្វីមួយនោះ។ ទ្រង់គឺជាព្រះជាម្ចាស់ដ៏ពិតប្រាកដតែមួយគត់។ ការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ដែលខ្ញុំនិងជីដូនជីតារបស់ខ្ញុំស្ថិតនៅលើវានេះហើយ ដែលជាការប្រោសប្រទានរបស់អល់ឡោះចំពោះពួកយើង ដោយទ្រង់បានចង្អុលបង្ហាញពួកយើងទៅកាន់វានោះ។ ហើយក៏ជាការប្រោសប្រទានរបស់ទ្រង់ចំពោះមនុស្សលោកទាំងអស់ផងដែរ ខណៈដែលទ្រង់បានចាត់តាំងបណ្តាព្យាការីជាច្រើនទៅកាន់ពួកគេដោយពាំនាំនូវជំនឿនេះទៅកាន់ពួកគេនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សលោកភាគច្រើនមិនថ្លែងអំណរគុណអល់ឡោះចំពោះឧបការគុណរបស់ទ្រង់នោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេបានរមិលគុណចំពោះទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰصَٰحِبَيِ ٱلسِّجۡنِ ءَأَرۡبَابٞ مُّتَفَرِّقُونَ خَيۡرٌ أَمِ ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ
ក្រោយមក ព្យាការីយូសុះក៏បានចោទសួរទៅកាន់យុវជនទាំងពីរនាក់ដែលនៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង(ជាមួយគាត់)នោះថាៈ តើការគោរពសក្ការៈចំពោះព្រះជាច្រើនល្អជាង ឬការគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលទ្រង់គ្មានដៃគូ ជាអ្នកដែលមានឥទ្ធិពលលើអ្វីផ្សេងពីទ្រង់ ជាអ្នកដែលគ្មាននរណាដែលខ្លាំងពូកែជាងទ្រង់នោះល្អជាង?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِهِۦٓ إِلَّآ أَسۡمَآءٗ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِ أَمَرَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
អ្វី(ព្រះនានា)ដែលពួកអ្នកកំពុងគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះនោះ គ្រាន់តែជាឈ្មោះដែលពួកអ្នក និងជីដូនជីតារបស់ពួកអ្នកបានដាក់ឈ្មោះ(ហៅ)ពួកវាថាជាព្រះប៉ុណ្ណោះ ដោយពួកវាគ្មានចំណែកបន្តិចសោះឡើយក្នុងភាពជាព្រះដែលត្រូវគោរពសក្ការៈនោះ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ក៏មិនបានបញ្ចុះភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ទៅលើភាពត្រឹមត្រូវនៃការដាក់ឈ្មោះរបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកដាក់ឈ្មោះឲ្យពួកវា(ថាជាព្រះ)នោះដែរ។ ការកាត់សេចក្តីចំពោះម៉ាខ្លូកទាំងឡាយ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ មិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់ព្រះទាំងនោះដែលពួកអ្នកនិងជីដូនជីតារបស់ពួកអ្នកបានដាក់ឈ្មោះឲ្យវានោះទេ(គឺមានតែអល់ឡោះតែមួយគត់ដែលអាចកាត់សេចក្តីបាន)។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានដាក់បទបញ្ជាលើពួកអ្នកឲ្យគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ និងហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យយកអ្នកផ្សេងមកធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ។ ការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់នោះហើយជាសាសនាដ៏ត្រឹមត្រូវ ដែលគ្មានភាពវៀចវេរនៅក្នុងវានោះឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សលោកភាគច្រើនពួកគេមិនដឹងដូច្នោះឡើយ។ ហេតុនេះហើយទើបពួកគេធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះ ដោយពួកគេបែរជាគោរពសក្ការៈទៅចំពោះម៉ាខ្លូកមួយចំនួនរបស់ទ្រង់ទៅវិញ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰصَٰحِبَيِ ٱلسِّجۡنِ أَمَّآ أَحَدُكُمَا فَيَسۡقِي رَبَّهُۥ خَمۡرٗاۖ وَأَمَّا ٱلۡأٓخَرُ فَيُصۡلَبُ فَتَأۡكُلُ ٱلطَّيۡرُ مِن رَّأۡسِهِۦۚ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ٱلَّذِي فِيهِ تَسۡتَفۡتِيَانِ
ឱមិត្តរួមមន្ទីរឃុំឃាំងទាំងពីររបស់ខ្ញុំ! រីឯម្នាក់ដែលបាន(សុបិន្ត)ឃើញថា រូបគេបានច្របាច់ផ្លែទំពាំងបាយជូរធ្វើជាស្រានោះ ពិតណាស់ គេនឹងបាន(រួចទោស)ចេញពីមន្ទីរឃុំឃាំងនេះ និងបានវិលត្រឡប់ទៅធ្វើការងាររបស់គេ(ដូចពីមុន)វិញ ព្រមទាំងបានចាក់ស្រាឲ្យស្តេចផឹកទៀតផង។ ចំណែកឯម្នាក់ទៀតដែលយល់សុបិន្តឃើញថា រូបគេទូលនំប៉័ននៅលើក្បាលរបស់គេ ហើយមានសត្វបក្សីមកចឹកស៊ីនោះ ពិតណាស់ រូបគេនឹងត្រូវបានគេសម្លាប់ និងយកទៅចងឆ្កាង ហើយសត្វនឹងមកចឹក(ស៊ីសាច់)ក្បាលរបស់គេ។ រឿងរ៉ាវដែលពួកអ្នកទាំងពីរបានស្នើសុំឲ្យបកស្រាយនោះ គឺត្រូវបានបកស្រាយរួចហើយ ហើយវាពិតជានឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដដោយចៀសមិនផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُۥ نَاجٖ مِّنۡهُمَا ٱذۡكُرۡنِي عِندَ رَبِّكَ فَأَنسَىٰهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ ذِكۡرَ رَبِّهِۦ فَلَبِثَ فِي ٱلسِّجۡنِ بِضۡعَ سِنِينَ
ហើយព្យាការីយូសុះក៏បានពោលទៅកាន់អ្នកដែលគាត់បានដឹងថា រូបគេនឹងត្រូវបានរួចផុតពីទោសម្នាក់ក្នុងចំណោមគេទាំងពីរ(ពោលគឺអ្នកដែលចាក់ស្រាឲ្យស្តេចផឹក)ថាៈ ចូរអ្នកជួយរំលឹករឿងរ៉ាវរបស់ខ្ញុំ និងបញ្ហារបស់ខ្ញុំប្រាប់ដល់ព្រះរាជាឲ្យបានដឹងផង សង្ឃឹមថា ទ្រង់នឹងបញ្ចេញខ្ញុំពីមន្ទីរឃុំឃាំងវិញ។ ប៉ុន្តែ ស្ហៃតនបានធ្វើឲ្យបុរសដែលចាក់ស្រាឲ្យស្តេចផឹកនោះភ្លេចរំលឹករឿងរ៉ាវរបស់ព្យាការីយូសុះប្រាប់ដល់ស្តេចនោះ។ ហេតុនេះ ព្យាការីយូសុះក៏បន្តស្ថិតនៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងនោះអស់រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមកទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ إِنِّيٓ أَرَىٰ سَبۡعَ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ وَسَبۡعَ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖۖ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ أَفۡتُونِي فِي رُءۡيَٰيَ إِن كُنتُمۡ لِلرُّءۡيَا تَعۡبُرُونَ
ហើយស្តេចនោះបានមានបន្ទូលថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានសុបិន្តឃើញគោញីធាត់ប្រាំពីរក្បាលត្រូវបានគោស្គមប្រាំពីរក្បាលស៊ីពួកវា ហើយយើងបានឃើញស្រូវសាឡីស្រស់ប្រាំពីរកួរ និងប្រាំពីរកួរទៀតស្ងួត។ ឱពួកមន្ត្រី និងអ្នកដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ទាំងឡាយ! ចូរពួកអ្នកបកស្រាយពន្យល់ប្រាប់យើងអំពីសុបិន្តរបស់យើងនេះ ប្រសិនបើពួកអ្នកជាអ្នកចេះកាត់សុបិន្តនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب اتباع ملة إبراهيم، والبراءة من الشرك وأهله.
• ចាំបាច់ត្រូវប្រតិបត្តិតាមសាសនាព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម(សាសនាឥស្លាម) ហើយចាកឆ្ងាយពីប្រការស្ហ៊ីរិក និងអ្នកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក។
• في قوله:﴿ءَأَرْبَابٌ مُّتَفَرِّقُونَ ...﴾ دليل على أن هؤلاء المصريين كانوا أصحاب ديانة سماوية لكنهم أهل إشراك.
• នៅក្នុងបន្ទូលរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ថា៖ (តើម្ចាស់នានាគ្រប់ទីកន្លែង) ជាភស្តុតាងបង្ហាញថា ពិតប្រាកដណាស់ ជនជាតិអេហ្ស៊ីបទាំងនោះ គឺជាពួកដែលគោរពតាមសាសនាដែលបញ្ចុះពីលើមេឃ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេ ជាពួកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក(គោរពអល់ឡោះផង គោរពព្រះផ្សេងទៀតផង)។
قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمٖۖ وَمَا نَحۡنُ بِتَأۡوِيلِ ٱلۡأَحۡلَٰمِ بِعَٰلِمِينَ
ពួកគេ(ក្រុមមន្ត្រី)បានឆ្លើយថាៈ សុបិន្តរបស់ព្រះអង្គនេះ គឺជាសុបិន្តមួយច្របូកច្របល់ ដែលគ្មានអត្ថន័យអ្វីត្រូវបកស្រាយនោះឡើយ ហើយពួកយើងក៏មិនមែនជាអ្នកដែលមានចំណេះដឹងខាងបកស្រាយសុបិន្តដែលច្របូកច្របល់បែបនេះនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِي نَجَا مِنۡهُمَا وَٱدَّكَرَ بَعۡدَ أُمَّةٍ أَنَا۠ أُنَبِّئُكُم بِتَأۡوِيلِهِۦ فَأَرۡسِلُونِ
ហើយអ្នកដែលចាក់ស្រាឲ្យស្តេចផឹកដែលជាអ្នកបានរួចទោសក្នុងចំណោមអ្នកដែលជាប់ឃុំទាំងពីរនោះ បាននឹកឃើញដល់ព្យាការីយូសុះដែលគាត់ជាអ្នកដែលមានចំណេះដឹងខាងកាត់សុបិន្តនេះក្រោយពីគេបានភ្លេចគាត់អស់មួយរយៈកន្លងមក ហើយគេបាននិយាយថាៈ ខ្ញុំនឹងប្រាប់ពួកអ្នកពីអត្ថន័យនៃសុបិន្តដែលព្រះរាជាទ្រង់បានសុបិន្តឃើញបន្ទាប់ពីទ្រង់សួររកអ្នកដែលមានចំណេះដឹងខាងបកស្រាយសុបិន្តនេះ។ ដូចនេះ សូមទ្រង់(ឱព្រះរាជា)មេត្តាចាត់ខ្ញុំទៅកាន់យូសុះដើម្បីឲ្យគេបកស្រាយសុបិន្តរបស់ទ្រង់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُوسُفُ أَيُّهَا ٱلصِّدِّيقُ أَفۡتِنَا فِي سَبۡعِ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ وَسَبۡعِ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖ لَّعَلِّيٓ أَرۡجِعُ إِلَى ٱلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَعۡلَمُونَ
នៅពេលដែលអ្នកដែលបានរួចទោសនោះបានទៅដល់ព្យាការីយូសុះ គេក៏បាននិយាយថាៈ ឱយូសុះ! ឱអ្នកសច្ចៈអើយ! សូមអ្នកប្រាប់ខ្ញុំអំពីអត្ថន័យ(នៃសុបិន្ត)ផងចុះចំពោះអ្នកដែលបាន(សុបិន្ត)ឃើញគោញីធាត់ប្រាំពីរក្បាលត្រូវបានគោស្គមប្រាំពីរក្បាលស៊ីពួកវា ហើយបាន(សុបិន្ត)ឃើញស្រូវសាឡីស្រស់ប្រាំពីរកួរ និងប្រាំពីរកួរទៀតស្ងួត ដើម្បីខ្ញុំត្រឡប់ទៅកាន់ព្រះរាជា និងអ្នកដែលនៅជាមួយនឹងទ្រង់វិញ ហើយសង្ឃឹមថាពួកគេនឹងដឹង(អត្ថន័យ)សុបិន្តរបស់ទ្រង់ ហើយពួកគេនឹងដឹងពីភាពល្អប្រពៃរបស់អ្នក និងឋានៈរបស់អ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ تَزۡرَعُونَ سَبۡعَ سِنِينَ دَأَبٗا فَمَا حَصَدتُّمۡ فَذَرُوهُ فِي سُنۢبُلِهِۦٓ إِلَّا قَلِيلٗا مِّمَّا تَأۡكُلُونَ
ព្យាការីយូសុះបានបកស្រាយអត្ថន័យសុបិន្តនោះយ៉ាងដូច្នេះថាៈ ពួកអ្នកត្រូវដាំដំណាំចំនួនប្រាំពីរឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ហើយអ្វីដែលពួកអ្នកបានច្រូតទុកជារៀងរាល់ឆ្នាំនៃប្រាំពីរឆ្នាំនោះ ចូរពួកអ្នករក្សាទុកទាំងកួររបស់វាដើម្បីការពារកុំឲ្យវាខូច ឬរលួយ លើកលែងតែមួយចំនួនតូចនៃគ្រាប់ធញ្ញជាតិដែលអ្នកត្រូវការបរិភោគវាប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ يَأۡتِي مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ سَبۡعٞ شِدَادٞ يَأۡكُلۡنَ مَا قَدَّمۡتُمۡ لَهُنَّ إِلَّا قَلِيلٗا مِّمَّا تُحۡصِنُونَ
ក្រោយពីរយៈពេលប្រាំពីរឆ្នាំដែលសម្បូរហូរហៀរដែលពួកអ្នកធ្វើការដាំដុះនៅក្នុងវានោះកន្លងផុតទៅ នឹងមានប្រាំពីរឆ្នាំទៀតមកដល់ ជាឆ្នាំដែល(ពួកអ្នក)ជួបប្រទះនឹងគ្រោះរាំងស្ងួតដែលធ្វើឲ្យមនុស្សនាំគ្នាបរិភោគរាល់អ្វីដែលពួកគេបានប្រមូលទុកក្នុងបណ្តាឆ្នាំដែលសម្បូរហូរហៀរនោះអស់ លើកលែងតែបន្តិចបន្តួចដែលពួកអ្នករក្សាវាទុកធ្វើជាពូជប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ يَأۡتِي مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ عَامٞ فِيهِ يُغَاثُ ٱلنَّاسُ وَفِيهِ يَعۡصِرُونَ
ហើយបន្ទាប់ពីបណ្តាឆ្នាំដែលរាំងស្ងួតនោះបានកន្លងផុតទៅ នឹងមានមួយឆ្នាំទៀតដែលនឹងមកដល់ ជាឆ្នាំដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើន ដំណាំផ្សេងៗដុះលូតលាស់ឡើង ហើយក្នុងឆ្នាំនោះដែរ មនុស្សនឺងនាំគ្នាផលិតនូវអ្វីដែលចាំបាច់សម្រាប់ធ្វើភេសជ្ជៈ(និងប្រេង) ដូចជាផ្លែទំពាំងបាយជូរ អូលីវ និងអំពៅ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ ٱئۡتُونِي بِهِۦۖ فَلَمَّا جَآءَهُ ٱلرَّسُولُ قَالَ ٱرۡجِعۡ إِلَىٰ رَبِّكَ فَسۡـَٔلۡهُ مَا بَالُ ٱلنِّسۡوَةِ ٱلَّٰتِي قَطَّعۡنَ أَيۡدِيَهُنَّۚ إِنَّ رَبِّي بِكَيۡدِهِنَّ عَلِيمٞ
នៅពេលដែលព្រះរាជាទ្រង់បានដឹងពីអត្ថន័យនៃសុបិន្តរបស់ទ្រង់ដែលព្យាការីយូសុះបានបកស្រាយហើយនោះ ទ្រង់ក៏បានមានបន្ទូលទៅកាន់មន្ត្រីរបស់ទ្រង់ថាៈ ចូរពួកអ្នកដោះលែងគេ(ព្យាការីយូសុះ)ចេញពីមន្ទីរឃុំឃាំង ហើយនាំគេមកជួបយើងមក។ ហើយនៅពេលដែលអ្នកនាំសាររបស់ព្រះរាជាបានមកដល់ព្យាការីយូសុះ គាត់(ព្យាការីយូសុះ)ក៏បាននិយាយទៅកាន់គេថាៈ ចូរអ្នកត្រឡប់ទៅកាន់ចៅហ្វាយរបស់អ្នកដែលជាព្រះរាជានោះវិញ ហើយសួរទ្រង់ពីរឿងរ៉ាវរបស់ស្ត្រីដែលបានចិតដៃខ្លួនឯងនោះ ដើម្បីបង្ហាញថាគាត់(ព្យាការីយូសុះ)មិនបានពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនោះនោះទេ មុនពេលគាត់ចាកចេញពីមន្ទីរឃុំឃាំង។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំ(អល់ឡោះ) មហាដឹងបំផុតនូវការប្រលោមរបស់ពួកនាងមកលើខ្ញុំ ដោយគ្មានអ្វីមួយអំពីរឿងនោះអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ مَا خَطۡبُكُنَّ إِذۡ رَٰوَدتُّنَّ يُوسُفَ عَن نَّفۡسِهِۦۚ قُلۡنَ حَٰشَ لِلَّهِ مَا عَلِمۡنَا عَلَيۡهِ مِن سُوٓءٖۚ قَالَتِ ٱمۡرَأَتُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡـَٰٔنَ حَصۡحَصَ ٱلۡحَقُّ أَنَا۠ رَٰوَدتُّهُۥ عَن نَّفۡسِهِۦ وَإِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
ព្រះរាជាក៏បានមានបន្ទូលសួរទៅកាន់ស្ត្រីទាំងនោះថាៈ តើមានអ្វីកើតឡើងនៅពេលដែលពួកអ្នកស្នើសុំពីយូសុះដោយប្រើឧបាយកលដើម្បីឱ្យគេប្រព្រឹត្តទង្វើអសីលធម៌ជាមួយនឹងពួកនាងនោះ? ពួកនាងក៏បានឆ្លើយថាៈ អល់ឡោះទ្រង់មហាស្អាតស្អំ! យើងខ្ញុំមិនធ្លាប់បានដឹងពីភាពអាស្រូវរបស់គេ(ព្យាការីយូសុះ)ឡើយ។ នៅពេលនោះ ភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសក៏បានឆ្លើយសារភាព ទទួលស្គាល់ចំពោះអ្វីដែលនាងបានប្រព្រឹត្តថាៈ ពេលនេះ ការពិតបានលាតត្រដាងអស់ហើយ គឺខ្ញុំទេដែលព្យាយាមប៉ុនប៉ងទៅលើគេ(ព្យាការីយូសុះ)នោះ មិនមែនគេព្យាយាមប៉ុនប៉ងបំពារបំពានមកលើខ្ញុំនោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ រូបគេពិតជាស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រឹមត្រូវចំពោះអ្វីដែលគេអះអាងថា រូបគេស្អាតស្អំ មិនបានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្វីដែលខ្ញុំបានចោទប្រកាន់ទៅលើគេនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ لِيَعۡلَمَ أَنِّي لَمۡ أَخُنۡهُ بِٱلۡغَيۡبِ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي كَيۡدَ ٱلۡخَآئِنِينَ
បន្ទាប់មក យូសុះក៏បាននិយាយថាៈ នោះគឺដើម្បីឲ្យគាត់(អាហ្ស៊ីស)បានដឹងថា ខ្ញុំមិនបានក្បត់គាត់នៅពេលដែលគាត់មិននៅនោះទេ។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនបង្ហាញផ្លូវចំពោះឧបាយកលរបស់ពួកក្បត់ឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من كمال أدب يوسف أنه أشار لحَدَث النسوة ولم يشر إلى حَدَث امرأة العزيز.
• ក្នុងចំណោមសីលធម៌ដ៏ពេញលេញរបស់ព្យាការីយូសុះ គឺគាត់ចង្អុលបង្ហាញឲ្យសើរើពីរឿងរ៉ាវរបស់ស្ត្រីទាំងនោះ ដោយគាត់មិនបង្ហាញឲ្យសើរើរឿងរ៉ាវរបស់ភរិយាអាហ្ស៊ីសតែម្នាក់នោះទេ។
• كمال علم يوسف عليه السلام في حسن تعبير الرؤى.
۞ وَمَآ أُبَرِّئُ نَفۡسِيٓۚ إِنَّ ٱلنَّفۡسَ لَأَمَّارَةُۢ بِٱلسُّوٓءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّيٓۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ភរិយារបស់អាហ្ស៊ីសបានបន្តសម្តីរបស់នាងទៀតថាៈ ហើយខ្ញុំមិនបានបដិសេធថាខ្ញុំមានបំណងអាក្រក់(ទៅលើយូសុះ)នោះទេ ហើយខ្ញុំក៏គ្មានបំណង(បដិសេធ)ដូច្នោះដើម្បីបញ្ជាក់ថាខ្ញុំ(ជាមនុស្ស)ស្អាតស្អំនោះដែរ ពីព្រោះតណ្ហារបស់មនុស្សលោកភាគច្រើន គឺតែងប្រើឲ្យធ្វើអាក្រក់ ដោយសារតែវា(តណ្ហា)តែងទោរទន់ទៅរកអ្វីដែលផ្តល់ឲ្យគេនូវភាពសប្បាយរីករាយ ហើយពិបាកក្នុងការទប់ស្កាត់អំពីវា លើកលែងតែជនណាដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់អាណិតស្រឡាញ់ចំពោះគេប៉ុណ្ណោះ ដោយទ្រង់នឹងទប់ស្កាត់រូបគេមិនឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំមហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ ٱئۡتُونِي بِهِۦٓ أَسۡتَخۡلِصۡهُ لِنَفۡسِيۖ فَلَمَّا كَلَّمَهُۥ قَالَ إِنَّكَ ٱلۡيَوۡمَ لَدَيۡنَا مَكِينٌ أَمِينٞ
នៅពេលដែលភាពស្អាតស្អំរបស់ព្យាការីយូសុះ និងចំណេះដឹងរបស់គាត់ត្រូវបានបញ្ជាក់(ឲ្យព្រះរាជាបានដឹង) ទ្រង់ក៏បានមានបន្ទូលទៅកាន់មន្ត្រីរបស់ទ្រង់ថាៈ ចូរពួកអ្នកនាំគេមកជួបនឹងយើងដើម្បីយើងនឹងតែងតាំងគេជាមនុស្សជំនិតរបស់យើង។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បាននាំគាត់មកជួបនឹងទ្រង់។ នៅពេលដែលព្រះរាជាបានមានបន្ទូលជាមួយនឹងព្យាការីយូសុះរួច ហើយទ្រង់ក៏បានដឹងពីចំណេះដឹងរបស់គាត់ និងប្រាជ្ញារបស់គាត់រួចមក ទ្រង់ក៏មានបន្ទូលទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ អ្នក(ឱយូសុះ) គឺជាអ្នកដែលមានឋានៈនិងបុណ្យសក្តិខ្ពង់ខ្ពស់ និងគួរជាទីទុកចិត្តសម្រាប់យើង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ٱجۡعَلۡنِي عَلَىٰ خَزَآئِنِ ٱلۡأَرۡضِۖ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٞ
ព្យាការីយូសុះបានតបទៅកាន់ព្រះរាជាថាៈ សូមទ្រង់តែងតាំងខ្ញុំឲ្យធ្វើជាអ្នកគ្រប់គ្រងឃ្លាំងទ្រព្យ និងស្បៀងអាហារនៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីបនេះផងចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំគឺជាអ្នកដែលគ្រប់គ្រងថែរក្សាដ៏ស្មោះត្រង់ និងមានចំណេះដឹងយ៉ាងច្បាស់លាស់ចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំគ្រប់គ្រង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَتَبَوَّأُ مِنۡهَا حَيۡثُ يَشَآءُۚ نُصِيبُ بِرَحۡمَتِنَا مَن نَّشَآءُۖ وَلَا نُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ហើយដូចដែលយើង(អល់ឡោះ)បានប្រទានឲ្យព្យាការីយូសុះនូវភាពស្អាតស្អំ(មិនពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងអសីលធម៌) និងការរួចខ្លួនចេញពីមន្ទីរឃុំឃាំងនេះដែរ យើងក៏បានប្រទានឲ្យគេនូវអំណាចគ្រប់គ្រងនៅលើទឹកដីអេហ្ស៊ីបនេះ ដោយគេអាចស្នាក់នៅនិងធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីកន្លែងណាក៏បានតាមដែលគេប្រាថ្នា។ យើងប្រទាននូវក្តីមេត្តាករុណារបស់យើងនៅក្នុងលោកិយនេះទៅចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់យើងទាំងឡាយណាដែលយើងប្រាថ្នា ហើយយើងមិនបំបាត់នូវផលបុណ្យរបស់បណ្តាអ្នកដែលធ្វើអំពើល្អឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ យើងនឹងតបស្នងចំពោះគេវិញយ៉ាងពេញលេញដោយមិនឲ្យខ្វះបន្តិចណាឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
ហើយផលបុណ្យរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានត្រៀមទុកសម្រាប់គេនៅថ្ងៃបរលោកនោះ គឺល្អប្រសើរជាងផលតបស្នងនៅក្នុងលោកិយនេះទៅទៀតសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងកោតខ្លាចចំពោះទ្រង់ដោយការអនុវត្តនូវអ្វីដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ចំពោះវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَآءَ إِخۡوَةُ يُوسُفَ فَدَخَلُواْ عَلَيۡهِ فَعَرَفَهُمۡ وَهُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
ហើយបងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបានមកដល់ទឹកដីអេហ្ស៊ីបដោយនាំមកជាមួយនូវលុយកាក់បន្តិចបន្តួចរបស់ពួកគេ(ដើម្បីដូរយកស្បៀងអាហារត្រឡប់ទៅវិញ) ហើយពួកគេក៏បានចូលទៅជួបនឹងព្យាការីយូសុះ។ ពេលនោះ ព្យាការីយូសុះក៏បានស្គាល់ពួកគេថាជាបងប្អូនរបស់គាត់ តែពួកគេមិនបានស្គាល់ថាគាត់ជាបងប្អូនរបស់ពួកគេនោះទេ ដោយសារតែ(បែកគ្នា)រយៈពេលយូរ ហើយព្យាការីយូសុះក៏បានប្រែប្រួលរូបរាងរបស់គាត់ទៀតនោះ ព្រោះព្យាការីយូសុះនៅក្មេងនៅឡើយនៅពេលដែលពួកគេបោះគាត់ចោលក្នុងអណ្តូងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمۡ قَالَ ٱئۡتُونِي بِأَخٖ لَّكُم مِّنۡ أَبِيكُمۡۚ أَلَا تَرَوۡنَ أَنِّيٓ أُوفِي ٱلۡكَيۡلَ وَأَنَا۠ خَيۡرُ ٱلۡمُنزِلِينَ
ហើយនៅពេលគាត់(ព្យាការីយូសុះ)បានផ្តល់ឲ្យពួកគេ(បងប្អូនរបស់គាត់)នូវការផ្គត់ផ្គង់ និងស្បៀងអាហារដែលពួកគេបានស្នើសុំ និងបន្ទាប់ពីពួកគេបានប្រាប់គាត់ថា ពិតណាស់ ពួកគេមានបងប្អូនរួមឪពុកម្នាក់ដែលពួកគេទុកនៅជាមួយឪពុករបស់ពួកគេនោះ គាត់ក៏បាននិយាយ(ទៅកាន់ពួកគេ)ថាៈ ចូរពួកអ្នកនាំប្អូនប្រុសរបស់ពួកអ្នកពីឪពុករបស់ពួកអ្នកមកជួបខ្ញុំមក នោះខ្ញុំនឹងបន្ថែមដល់ពួកអ្នក(នូវស្បៀងអាហារ)មួយបន្ទុកសត្វអូដ្ឋទៀត។ តើពួកអ្នកមិនបានឃើញទេឬថា ខ្ញុំពិតជាបានវាល់ឲ្យពួកអ្នកយ៉ាងគ្រប់ចំនួនដោយមិនឲ្យខ្វះនោះឡើយ ហើយខ្ញុំគឺជាអ្នកទទួលភ្ញៀវដែលល្អជាងគេនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِن لَّمۡ تَأۡتُونِي بِهِۦ فَلَا كَيۡلَ لَكُمۡ عِندِي وَلَا تَقۡرَبُونِ
តែប្រសិនបើពួកអ្នកមិនបាននាំគេ(ប្អូនប្រុស)មកទេនោះ វាជាការបញ្ជាក់ថា ពួកអ្នកបានភូតកុហកចំពោះការដែលពួកអ្នកអះអាងថា ពួកអ្នកមានបងប្អូនរួមឪពុកម្នាក់ទៀតនោះ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំនឹងមិនវាល់ស្បៀងអាហារឲ្យពួកអ្នកទៀតឡើយ ហើយចូរពួកអ្នកកុំមកជិតទឹកដីរបស់ខ្ញុំទៀតឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ لِفِتۡيَٰنِهِ ٱجۡعَلُواْ بِضَٰعَتَهُمۡ فِي رِحَالِهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَعۡرِفُونَهَآ إِذَا ٱنقَلَبُوٓاْ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
ព្យាការីយូសុះបាននិយាយទៅកាន់កម្មកររបស់គាត់ថាៈ ចូរពួកអ្នកដាក់លុយកាក់របស់ពួកគេទៅក្នុងក្បួនដំណើររបស់ពួកគេវិញ(ដោយសម្ងាត់) ដើម្បីឲ្យពួកគេដឹងនៅពេលដែលពួកគេត្រឡប់ទៅវិញថា ពិតណាស់ យើងមិនបានយកវា(លុយកាក់)ពីពួកគេនោះទេ ហើយនេះ វានឹងបង្ខំពួកគេឲ្យវិលត្រឡប់មកវិញជាលើកទីពីរទៀតដោយនាំមកជាមួយនូវប្អូនប្រុសរបស់ពួកគេ ដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យព្យាការីយូសុះបានដឹងពីភាពស្មោះត្រង់របស់ពួកគេ(ថាពួកគេពិតជានិយាយពិត) ហើយទទួលយកលុយកាក់ពីពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا رَجَعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَبِيهِمۡ قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا مُنِعَ مِنَّا ٱلۡكَيۡلُ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَآ أَخَانَا نَكۡتَلۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ
នៅពេលដែលពួកគេវិលត្រឡប់ទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកគេវិញ ពួកគេក៏បាននិយាយរៀបរាប់ប្រាប់ឪពុករបស់ពួកគេពីការលើកតម្កើងរបស់ព្យាការីយូសុះចំពោះពួកគេ ដោយពួកគេបាននិយាយថាៈ ឱលោកឪពុក! ការវាល់(ដោះដូរស្បៀង)នឹងត្រូវបានគេហាមឃាត់ពីពួកយើង(គេមិនវាល់ឲ្យពួកយើងនោះទេ)ប្រសិនបើពួកយើងមិនបាននាំប្អូនប្រុសរបស់ពួកយើង(ពុនយ៉ាមីន)ទៅជាមួយទេនោះ។ ហេតុនេះ សូមពុកមេត្តាបញ្ជូនប្អូនប្រុសរបស់ពួកយើងទៅជាមួយពួកយើងផងចុះ។ ជាការពិតណាស់ពុក ប្រសិនបើពុកបញ្ជូនគេ(ពុនយ៉ាមីន)ឲ្យទៅជាមួយពួកយើងនោះ ពួកយើងនឹងទទួលបានការវាល់ស្បៀងអាហារទៀតជាមិនខាន ហើយពួកយើងសូមសន្យាថានឹងរក្សាការពារគេឲ្យបានល្អ រហូតដល់គេត្រឡប់មកជួបនឹងពុកវិញដោយសុវត្ថិភាព។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من أعداء المؤمن: نفسه التي بين جنبيه؛ لذا وجب عليه مراقبتها وتقويم اعوجاجها.
• ក្នុងចំណោមសត្រូវរបស់អ្នកមានជំនឿនោះ គឺចំណង់តណ្ហារបស់គេផ្ទាល់ដែលនៅជាប់ជាមួយនឹងរូបគេ។ ដូចនេះ ចាំបាច់លើគេត្រូវឃ្លាំមើល និងកែតម្រង់វាកុំឲ្យវៀចវេរ។
• اشتراط العلم والأمانة فيمن يتولى منصبًا يصلح به أمر العامة.
• គេដាក់លក្ខខណ្ឌថា ចាំបាច់ត្រូវមានចំណេះដឹងនិងភាពស្មោះត្រង់ចំពោះអ្នកដែលត្រូវបានគេតែងតាំងឲ្យកាន់តំណែងណាមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការដែលជាប្រយោជន៍រួម។
قَالَ هَلۡ ءَامَنُكُمۡ عَلَيۡهِ إِلَّا كَمَآ أَمِنتُكُمۡ عَلَىٰٓ أَخِيهِ مِن قَبۡلُ فَٱللَّهُ خَيۡرٌ حَٰفِظٗاۖ وَهُوَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ
ឪពុករបស់ពួកគេ(ព្យាការីយ៉ាក់កូប)បានតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ តើឲ្យយើងទុកចិត្តពួកឯងចំពោះគេ(ពុនយ៉ាមីន) ដូចដែលយើងបានទុកចិត្តពួកឯងចំពោះបងប្រុសបង្កើតរបស់គេ យូសុះ ពីមុនមកនោះឬ? ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានទុកចិត្តពួកឯងចំពោះគេ(ព្យាការីយូសុះ) ហើយពួកឯងបានសន្យាថានឹងថែរក្សាការពារគេ តែពួកឯងមិនបានធ្វើដូចអ្វីដែលពួកឯងបានសន្យានោះទេ។ ដូចនេះ យើងមិនទុកចិត្តចំពោះការសន្យារបស់ពួកឯងដែលថា នឹងថែររក្សាការពារគេ(ប្អូនប្រុស)ទៀតឡើយ។ តាមពិត យើងទុកចិត្តតែលើអល់ឡោះជាម្ចាស់ប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះទ្រង់គឺជាអ្នកថែរក្សាដ៏ល្អបំផុតចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាថែរក្សាគេ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលអាណិតស្រឡាញ់ជាងគេបំផុតចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាចង់ឲ្យគេទទួលបាននូវក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا فَتَحُواْ مَتَٰعَهُمۡ وَجَدُواْ بِضَٰعَتَهُمۡ رُدَّتۡ إِلَيۡهِمۡۖ قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا مَا نَبۡغِيۖ هَٰذِهِۦ بِضَٰعَتُنَا رُدَّتۡ إِلَيۡنَاۖ وَنَمِيرُ أَهۡلَنَا وَنَحۡفَظُ أَخَانَا وَنَزۡدَادُ كَيۡلَ بَعِيرٖۖ ذَٰلِكَ كَيۡلٞ يَسِيرٞ
ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានបើកមើលថង់អាហាររបស់ពួកគេដែលពួកគេទទួលបាននោះ ពួកគេក៏បានប្រទះឃើញលុយកាក់របស់ពួកគេ(ដែលប្រើសម្រាប់ដោះដូរស្បៀងអាហារនោះ)ត្រូវបានគេបង្វិលត្រឡប់មកឲ្យពួកគេវិញ។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បាននិយាយទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកគេថាៈ ឱលោកឪពុករបស់ពួកយើង! តើពួកយើងចង់បានអ្វីទៀតពីលោកម្ចាស់ក្រោយពីការលើកតម្កើងនេះ? នេះគឺជាលុយថ្លៃស្បៀងរបស់ពួកយើងដែលលោកម្ចាស់បានបង្វិលវាមកឲ្យពួកយើងវិញ ជាក្តីសប្បុរសរបស់លោកចំពោះពួកយើង។ ពួកយើងបានទទួលនូវស្បៀងអាហារសម្រាប់គ្រួសាររបស់ពួកយើង ហើយអាចថែរក្សាបងប្អូនរបស់យើងពីអ្វីដែលពុកបារម្ភចំពោះគេ ព្រមទាំងអាចបន្ថែមការវាល់(ដោះដូរស្បៀង)មួយបន្ទុកសត្វអូដ្ឋទៀតដោយសារតែគេ(ប្អូនប្រុស)ទៅជាមួយពួកយើង។ ពិតណាស់ ការបន្ថែមឲ្យមួយបន្ទុកសត្វអូដ្ឋទៀតនោះ គឺជារឿងដែលងាយស្រួលបំផុតសម្រាប់លោកម្ចាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَنۡ أُرۡسِلَهُۥ مَعَكُمۡ حَتَّىٰ تُؤۡتُونِ مَوۡثِقٗا مِّنَ ٱللَّهِ لَتَأۡتُنَّنِي بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يُحَاطَ بِكُمۡۖ فَلَمَّآ ءَاتَوۡهُ مَوۡثِقَهُمۡ قَالَ ٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٞ
ឪពុករបស់ពួកគេ(ព្យាការីយ៉ាក់កូប)បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ យើងមិនអាចបញ្ជូនគេ(ពុនយ៉ាមីន)ឲ្យទៅជាមួយពួកឯងជាដាច់ខាត លុះត្រាតែពួកឯងធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយយើងដោយស្បថនឹងអល់ឡោះយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ថា ពួកឯងពិតជានឹងនាំគេ(ប្អូនប្រុស)ត្រឡប់មកជួបយើងវិញ លើកលែងតែពួកឯងត្រូវបានគ្រោះមហន្តរាយហ៊ុមព័ទ្ធទាំងអស់គ្នាដោយគ្មាននរណាម្នាក់នៅសល់(មានជីវិត) ហើយពួកឯងគ្មានសមត្ថភាពអាចការពារគេ និងមិនអាចនាំគេត្រឡប់មកវិញបានប៉ុណ្ណោះ។ ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយគាត់(ឪពុករបស់ពួកគេ)ដោយស្បថនឹងអល់ឡោះរួចហើយនោះ គាត់ក៏បានពោលថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់គឺជាសាក្សីចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបាននិយាយ។ ដូចនេះ គ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់ពួកយើងដែលមានទ្រង់ជាសាក្សីនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ يَٰبَنِيَّ لَا تَدۡخُلُواْ مِنۢ بَابٖ وَٰحِدٖ وَٱدۡخُلُواْ مِنۡ أَبۡوَٰبٖ مُّتَفَرِّقَةٖۖ وَمَآ أُغۡنِي عَنكُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٍۖ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَعَلَيۡهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُتَوَكِّلُونَ
ហើយឪពុករបស់ពួកគេបាននិយាយផ្តែផ្តាំចំពោះពួកគេថាៈ ចូរពួកឯងកុំចូលទឹកដីអេហ្ស៊ីបតាមច្រកទ្វារតែមួយទាំងអស់គ្នាឲ្យសោះ តែពួកឯងត្រូវចូលតាមច្រកទ្វារផ្សេងៗគ្នា។ ធ្វើដូច្នេះ គឺអាចធ្វើឲ្យពួកឯងមានសុវត្ថិភាពពីជនដែលចង់បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ពួកឯងទាំងអស់គ្នាបាន។ ហើយពុកមិនបាននិយាយថា ធ្វើដូច្នេះទៅគឺអាចការពារពួកឯងពីគ្រោះថ្នាក់ដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាចំពោះពួកឯងនោះឡើយ ហើយក៏មិនមែនដើម្បីឲ្យពួកឯងទទួលបានផលប្រយោជន៍នូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់គ្មានចេតនានោះដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ គ្មានទេការកំណត់នោះ លើកលែងតែជាកំណត់របស់អល់ឡោះ(ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់) ហើយក៏គ្មានកិច្ចណាមួយដែរ លើកលែងតែជាកិច្ចការរបស់ទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ដែលយើងប្រគល់ការទុកចិត្តនូវរាល់កិច្ចការទាំងឡាយរបស់យើង ហើយចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ដែលបណ្តាអ្នកដែលទុកចិត្តត្រូវតែប្រគល់ការទុកចិត្តនូវរាល់កិច្ចការទាំងឡាយរបស់ពួកគេចំពោះទ្រង់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا دَخَلُواْ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَهُمۡ أَبُوهُم مَّا كَانَ يُغۡنِي عَنۡهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٍ إِلَّا حَاجَةٗ فِي نَفۡسِ يَعۡقُوبَ قَضَىٰهَاۚ وَإِنَّهُۥ لَذُو عِلۡمٖ لِّمَا عَلَّمۡنَٰهُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
ពេលនោះ ពួកគេ(បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះ)ក៏បានចេញដំណើរទៅដោយនាំយកប្អូនប្រុសរបស់ពួកគេ(ពុនយ៉ាមីន)ទៅជាមួយផងដែរ។ ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានចូលតាមច្រកទ្វារផ្សេងៗគ្នាតាមការណែនាំរបស់ឪពុកពួកគេ ការចូលតាមច្រកទ្វារផ្សេងៗគ្នារបស់ពួកគេនោះ មិនអាចការពារពួកគេបន្តិចសោះឡើយនូវអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានកំណត់ទៅលើពួកគេនោះ។ តាមពិត វាគ្រាន់តែជាអារម្មណ៍ខ្វល់ខ្វាយរបស់ព្យាការីយ៉ាក់កូបចំពោះកូនៗរបស់គាត់ និងជាបណ្តាំផ្ញើរបស់គាត់ចំពោះវាប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលគាត់បានដឹងហើយថា គ្មានការកំណត់ណាមួយក្រៅពីការកំណត់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ គាត់ជាអ្នកដែលយល់ដឹងចំពោះជំនឿនឹងការកំណត់ព្រេងវាសនាដែលយើងបានបង្រៀនដល់គេ ព្រមជាមួយនឹងការប្រកាន់យកនូវមូលហេតុរបស់វានោះដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សភាគច្រើនមិនដឹងដូច្នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَىٰ يُوسُفَ ءَاوَىٰٓ إِلَيۡهِ أَخَاهُۖ قَالَ إِنِّيٓ أَنَا۠ أَخُوكَ فَلَا تَبۡتَئِسۡ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ហើយនៅពេលដែលបងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបានចូលទៅដល់ព្យាការីយូសុះ ហើយនៅជាមួយពួកគេ គឺប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់(ពុនយ៉ាមីន)នោះ គាត់ក៏បានឱបប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់ ហើយនិយាយតិចៗទៅកាន់ប្អូនប្រុសរបស់គាត់ថាៈ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំគឺជាបងប្រុសបង្កើតរបស់អ្នក គឺយូសុះ។ ហេតុនេះ សូមអ្នកកុំព្រួយបារម្មណ៍ពីទង្វើប្រមាថរបស់បងប្អូនរបស់អ្នកដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្ត ដូចជាការធ្វើបាប ការច្រណែនឈ្នានីស និងការបោះខ្ញុំចោលក្នុងអណ្តូងអី។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الأمر بالاحتياط والحذر ممن أُثِرَ عنه غدرٌ، وقد ورد في الحديث الصحيح: ((لَا يُلْدَغُ المُؤْمِنٌ مِنْ جُحْرٍ وَاحِدٍ مَرَّتَيْنِ))، [أخرجه البخاري ومسلم].
បង្គាប់ប្រើឱ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នពីជនដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថា ជាមនុស្សក្បត់ ឬជនទុច្ចរិត។ នៅក្នុងប្រសាសន៍របស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ លោកបានមានប្រាសន៍ថា ៖ “អ្នកមានជំនឿមិនត្រូវឱ្យសត្វទិចនៅក្នុងរន្ធតែមួយចំនួនពីរដងនោះទេ”។ រាយការណ៍ដោយ ពូខរី និង មូស្លីម
• من وجوه الاحتياط التأكد بأخذ المواثيق المؤكدة باليمين، وجواز استحلاف المخوف منه على حفظ الودائع والأمانات.
• ក្នុងចំណោមវិធីសាស្ត្រ ឬមធ្យោបាយនៃការប្រុងប្រយ័ត្នទុកជាមុននោះគឺ ការទទួលយកនូវកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏ម៉ឺងម៉ាត់មួយអំពីគេដោយការស្បថ និងអនុញ្ញាតក្នុងការស្នើសុំឲ្យបុគ្គលដែលគេមានការបារម្ភខ្លាចបុគ្គលក្បត់នោះ ធ្វើការស្បថថានឹងគោរពតាមកិច្ចព្រមព្រៀង និងទំនុកចិត្ត។
فَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمۡ جَعَلَ ٱلسِّقَايَةَ فِي رَحۡلِ أَخِيهِ ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَيَّتُهَا ٱلۡعِيرُ إِنَّكُمۡ لَسَٰرِقُونَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីយូសុះបានបញ្ជាឲ្យអ្នកបម្រើររបស់គាត់បំពេញនៅលើបន្ទុកសត្វអូដ្ឋរបស់បងប្អូនគាត់ដោយ(ស្បៀង)អាហាររួចហើយនោះ គាត់ក៏បានដាក់ផ្តិលមាសរបស់ស្តេចដែលគេប្រើសម្រាប់វាល់អាហារនោះចូលទៅក្នុងថង់ប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់(ពុនយ៉ាមីន)ដោយមិនឲ្យពួកគេដឹង ដើម្បីឲ្យគេអាចទុកប្អូនប្រុសរបស់គាត់នៅជាមួយគាត់។ នៅពេលដែលពួកគេរៀបចំចេញដំណើរត្រឡប់ទៅកាន់គ្រួសាររបស់ពួកគេវិញ មានអ្នកស្រែកប្រកាសម្នាក់បានស្រែកប្រកាសទៅកាន់ពួកគេថាៈ ឱម្ចាស់អូដ្ឋដែលដឹកស្បៀង! ពិតប្រាកដណាស់ ពួកអ្នកគឺជាចោរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ نَفۡقِدُ صُوَاعَ ٱلۡمَلِكِ وَلِمَن جَآءَ بِهِۦ حِمۡلُ بَعِيرٖ وَأَنَا۠ بِهِۦ زَعِيمٞ
អ្នកដែលស្រែកប្រកាសនិងក្រុមរបស់គេដែលនៅជាមួយគេនោះបានតបទៅកាន់បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះវិញថាៈ ពួកយើងបានបាត់ផ្តិលមាសរបស់ស្តេចដែលប្រើសម្រាប់វាល់(ស្បៀងអាហារ)នោះ។ ហើយសម្រាប់អ្នកណាដែលអាចរកឃើញផ្តិលរបស់ស្តេចមុនពេលដែលគេឆែកឆេរឃើញនោះ គឺយើងធានាថានឹងផ្តល់រង្វាន់ដល់អ្នកនោះ(នូវស្បៀងអាហារ)មួយបន្ទុកសត្វអូដ្ឋ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ تَٱللَّهِ لَقَدۡ عَلِمۡتُم مَّا جِئۡنَا لِنُفۡسِدَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كُنَّا سَٰرِقِينَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាននិយាយទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ សូមស្បថនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់! ពិតប្រាកដណាស់ ពួកអ្នកបានដឹងហើយនូវភាពស្អាតស្អំ និងការមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់ពួកយើងក្នុងរឿងនេះ ដូចដែលពួកអ្នកបានឃើញពីស្ថានភាពរបស់ពួកយើងស្រាប់។ ហើយពិតណាស់ ពួកយើងមកកាន់ទឹកដីអេហ្ស៊ីបនេះ គឺមិនមែនមកដើម្បីបង្កវិនាសកម្ម(បញ្ហា)នៅក្នុងវានោះទេ ហើយពួកយើងក៏មិនធ្លាប់ជាចោរដែលលួចរបស់គេនោះដែរក្នុងមួយជីវិតរបស់ពួកយើង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ فَمَا جَزَٰٓؤُهُۥٓ إِن كُنتُمۡ كَٰذِبِينَ
អ្នកដែលស្រែកប្រកាស និងក្រុមរបស់គេបានតបថាៈ ដូចនេះ តើការពិន័យចំពោះអ្នកដែលបានលួច(ផ្តិលមាសរបស់ស្តេច)ក្នុងចំណោមពួកអ្នកនោះយ៉ាងដូចម្តេចដែរ ប្រសិនបើពួកអ្នក គឺជាអ្នកដែលភូតកុហកចំពោះការអះអាងរបស់ពួកអ្នកដែលថា ពួកអ្នកជាអ្នកដែលស្អាតស្អំមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះទេនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ جَزَٰٓؤُهُۥ مَن وُجِدَ فِي رَحۡلِهِۦ فَهُوَ جَزَٰٓؤُهُۥۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបានតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ ការពិន័យចំពោះចោរដែលស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពួកយើងនោះ គឺជនណាដែលត្រូវបានគេរកឃើញរបស់ដែលត្រូវបានលួច(ផ្តិលមាសរបស់ស្តេច)នៅក្នុងថង់របស់គេនោះ គឺត្រូវប្រគល់ខ្លួនទៅឲ្យម្ចាស់របស់ដែលគេបានលួចនោះ។ ដូចការពិន័យចំពោះបទល្មើសលួចនេះដែរ យើងនឹងដាក់ពិន័យចំពោះអ្នកដែលលួចគេទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَبَدَأَ بِأَوۡعِيَتِهِمۡ قَبۡلَ وِعَآءِ أَخِيهِ ثُمَّ ٱسۡتَخۡرَجَهَا مِن وِعَآءِ أَخِيهِۚ كَذَٰلِكَ كِدۡنَا لِيُوسُفَۖ مَا كَانَ لِيَأۡخُذَ أَخَاهُ فِي دِينِ ٱلۡمَلِكِ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُۗ وَفَوۡقَ كُلِّ ذِي عِلۡمٍ عَلِيمٞ
ដូចនេះ គេក៏បានឲ្យពួកគេត្រឡប់ទៅកាន់ព្យាការីយូសុះវិញដើម្បីឲ្យព្យាការីយូសុះឆែកឆេរថង់របស់ពួកគេ។ គាត់ក៏ចាប់ផ្តើមឆែកឆេរថង់ឥវ៉ាន់បងប្អូនរបស់គាត់ដែលមិនមែនជាប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់(ពុនយ៉ាមីន)មុននឹងឆែកឆេរថង់ឥវ៉ាន់របស់ប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់ ដើម្បីបិទបាំងពីផែនការរបស់គាត់។ បន្ទាប់មក គាត់ក៏បានឆែកឆេរថង់ប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គាត់ ហើយក៏បានបញ្ចេញនូវផ្តិលមាសរបស់ស្តេចចេញពីថង់នោះ។ ដូចដែលយើងបានរៀបចំផែនការរបស់យើងឲ្យព្យាការីយូសុះដោយបានរៀបចំឲ្យគេ(ព្យាការីយូសុះ)ដាក់ផ្តិលទៅក្នុងថង់ប្អូនប្រុសរបស់គេនោះដែរ យើងក៏បានរៀបចំផែនការមួយផ្សេងទៀតឲ្យគេដើម្បីឲ្យគេអាចយកប្អូនប្រុសរបស់គេចេញពីការទទួលទណ្ឌកម្មដែលបានកំណត់នៅក្នុងប្រទេសចំពោះបទល្មើសនៃការលួច។ កិច្ចការនេះមិនអាចទៅរួចឡើយ ប្រសិនបើគេអនុវត្តន៍នូវទណ្ឌកម្មរបស់ស្តេចចំពោះចោរលួចនោះ (ទណ្ឌកម្មនោះ)គឺការវាយ និងការផាកពិន័យ លើកលែងតែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនារៀបចំនូវផែនការផ្សេងទៀតប៉ុណ្ណោះ ហើយទ្រង់ពិតជាមានសមត្ថភាពក្នុងរឿងនេះ។ យើង(អល់ឡោះ)លើកកម្ពស់ឋានៈចំពោះជនណាដែលយើងមានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់យើងដូចដែលយើងបានលើកតម្កើងឋានៈរបស់ព្យាការីយូសុះដូច្នោះដែរ។ ហើយនៅពីលើរាល់ៗអ្នកដែលមានចំណេះដឹងនោះ គឺមានអ្នកដែលមានចំណេះដឹងជាងរូបគេទៅទៀត ហើយនៅពីលើរាល់ចំណេះដឹងទាំងអស់នោះ គឺចំណេះដឹងរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ដឹងនូវរាល់អ្វីៗទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قَالُوٓاْ إِن يَسۡرِقۡ فَقَدۡ سَرَقَ أَخٞ لَّهُۥ مِن قَبۡلُۚ فَأَسَرَّهَا يُوسُفُ فِي نَفۡسِهِۦ وَلَمۡ يُبۡدِهَا لَهُمۡۚ قَالَ أَنتُمۡ شَرّٞ مَّكَانٗاۖ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا تَصِفُونَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាននិយាយថាៈ ប្រសិនបើគេ(ពុនយ៉ាមីន)បានលួចនោះ ពិតណាស់ គ្មានអ្វីដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ ព្រោះបងបង្កើតរបស់គេក៏ធ្លាប់បានលួច(របស់គេ)ពីមុនមកដែរ ដោយពួកគេចង់សំដៅលើព្យាការីយូសុះ។ ហើយព្យាការីយូសុះបានលាក់ទុកការបំពានមកលើរូបគាត់តាមរយៈពាក្សសម្តី(បង្ខូច មួលបង្កាច់)របស់ពួកគេនេះ ដោយគាត់មិនបានបង្ហាញឲ្យពួកគេបានដឹងនោះទេ ហើយគាត់បាននិយាយក្នុងចិត្តថាៈ ការច្រណែនឈ្នានីស និងការសាងទង្វើអាក្រក់ពីមុនមក(របស់ពួកអ្នក) គឺវាអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងបំផុតនូវការចោទប្រកាន់ដែលចេញពីពួកអ្នកនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡعَزِيزُ إِنَّ لَهُۥٓ أَبٗا شَيۡخٗا كَبِيرٗا فَخُذۡ أَحَدَنَا مَكَانَهُۥٓۖ إِنَّا نَرَىٰكَ مِنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីយូសុះថាៈ ឱលោកម្ចាស់! ពិតប្រាកដណាស់ រូបគេមានឪពុកម្នាក់ដែលចាស់ជរា ហើយគាត់ស្រឡាញ់គេខ្លាំងណាស់។ ហេតុនេះ សូមលោកយកនរណាម្នាក់ក៏បានក្នុងចំណោមពួកយើងជំនួសគេចុះ។ ពិតណាស់ ពួកយើងយល់ឃើញថា លោកស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលធ្វើល្អ មិនថាក្នុងការទំនាក់ទំនងជាមួយពួកយើង ឬទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកផ្សេងក្រៅពីពួកយើងនោះទេ។ ហេតុនេះ សូមលោកធ្វើល្អ(យោគយល់)ដល់ពួកយើងចំពោះរឿងនេះផងចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• جواز الحيلة التي يُتَوصَّل بها لإحقاق الحق، بشرط عدم الإضرار بالغير.
• អនុញ្ញាតឲ្យប្រើឧបាយកលដែលអាចនាំទៅរកការបញ្ជាក់ពីការពិត តែត្រូវមានលក្ខខណ្ឌ គឺមិនត្រូវធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃនោះទេ។
قَالَ مَعَاذَ ٱللَّهِ أَن نَّأۡخُذَ إِلَّا مَن وَجَدۡنَا مَتَٰعَنَا عِندَهُۥٓ إِنَّآ إِذٗا لَّظَٰلِمُونَ
ការីយូសុះបានតបថាៈ សូមអល់ឡោះបញ្ចៀសពួកយើងពីការបំពានទៅលើអ្នកដែលស្អាតស្អំដោយចោទថាជាអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដោយចាប់អ្នកផ្សេងក្រៅពីអ្នកដែលពួកយើងបានប្រទះឃើញផ្តិលមាសរបស់ស្តេចនៅក្នុងថង់របស់គេអ្វី។ ពិតប្រាកដណាស់ ប្រសិនបើពួកយើងធ្វើដូច្នេះ ពួកយើងពិតជាអ្នកដែលបំពានជាមិនខាន ដោយសាតែពួកយើងដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះអ្នកដែលមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធ(អ្នកដែលមិនបានលួច) ហើយដោះលែងអ្នកមានទោសទៅវិញនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا ٱسۡتَيۡـَٔسُواْ مِنۡهُ خَلَصُواْ نَجِيّٗاۖ قَالَ كَبِيرُهُمۡ أَلَمۡ تَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ أَبَاكُمۡ قَدۡ أَخَذَ عَلَيۡكُم مَّوۡثِقٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَمِن قَبۡلُ مَا فَرَّطتُمۡ فِي يُوسُفَۖ فَلَنۡ أَبۡرَحَ ٱلۡأَرۡضَ حَتَّىٰ يَأۡذَنَ لِيٓ أَبِيٓ أَوۡ يَحۡكُمَ ٱللَّهُ لِيۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡحَٰكِمِينَ
ដូច្នោះ នៅពេលដែលពួកគេបានអស់សង្ឃឹមពីការទទួលយកសំណើរបស់ព្យការីយូសុះចំពោះការទាមទាររបស់ពួកគេនោះ ពួកគេក៏បានបែរចេញពីមនុស្សលោកដើម្បីនិយាយពិភាក្សាគ្នា។ បងប្រុសច្បងរបស់ពួកគេបាននិយាយថាៈ តើពួកអ្នកមិននឹកឃើញទេឬថា ពិតប្រាកដណាស់ ឪពុករបស់ពួកអ្នកបានឲ្យពួកអ្នកធ្វើកិច្ចសន្យានឹងអល់ឡោះ(ដោយស្បថ)យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ថា ពួកអ្នកនឹងនាំកូនប្រុសរបស់គាត់(ពុនយ៉ាមីន)ត្រឡប់ទៅកាន់គាត់វិញ លើកលែងតែមានអ្វី(គ្រោះថ្នាក់)ហ៊ុមព័ទ្ធពួកអ្នកដែលពួកអ្នកគ្មានលទ្ធភាពអាចការពារគេបាន ហើយកាលពីមុនទៀត ពួកអ្នកបានធ្វើឲ្យបាត់យូសុះ ដោយពួកអ្នកមិនបានបំពេញនូវការសន្យារបស់ពួកអ្នកចំពោះឪពុករបស់ពួកអ្នកក្នុងរឿងរបស់គេទេនោះ? ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំនឹងមិនចាកចេញពីទឹកដឹអេហ្ស៊ីបនេះជាដាច់ខាត លុះត្រាណាតែលោកពុកអនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំវិលត្រឡប់ទៅកាន់គាត់វិញ ឬក៏អល់ឡោះទ្រង់កាត់សេចក្តីឲ្យខ្ញុំដោយឲ្យខ្ញុំនាំយកប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំមកវិញ។ ហើយអល់ឡោះគឺជាអ្នកដែលកាត់សេចក្តីដ៏ប្រសើរបំផុត។ ដូចនេះ ទ្រង់នឹងកាត់សេចក្តីដោយត្រឹមត្រូវ និងប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌បំផុត។។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱرۡجِعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَبِيكُمۡ فَقُولُواْ يَٰٓأَبَانَآ إِنَّ ٱبۡنَكَ سَرَقَ وَمَا شَهِدۡنَآ إِلَّا بِمَا عَلِمۡنَا وَمَا كُنَّا لِلۡغَيۡبِ حَٰفِظِينَ
បងប្រុសច្បងរបស់ពួកគេបាននិយាយ(បន្តទៀត)ថាៈ ចូរពួកអ្នកត្រឡប់ទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកអ្នកវិញចុះ ហើយចូរពួកអ្នកនិយាយប្រាប់គាត់ថាៈ ជាការពិតណាស់ កូនប្រុសរបស់ពុកបានលួចរបស់គេ(ផ្តិលមាសរបស់ស្តេច) ហើយលោកម្ចាស់នៃប្រទេសអេហ្ស៊ីបបានចាប់គេដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះអំពើលួចរបស់គេនោះ ហើយពួកយើងមិនបាននិយាយប្រាប់(ដល់ពុក)ក្រៅពីអ្វីដែលពួកយើងបានដឹង និងបានឃើញដោយផ្ទាល់ឡើយថាៈ ពិតណាស់ ផ្តិលមាសនោះពិតជាត្រូវបានគេយកចេញពីថង់របស់គេ(ប្អូនប្រុស)ពិតមែន ហើយពួកយើងក៏មិនធ្លាប់បានដឹងថាគេជាចោរនោះដែរ។ ប្រសិនបើពួកយើងបានដឹងដូច្នោះនោះ ពួកយើងក៏មិនធ្វើការសន្យាជាមួយពុកថានឹងនាំគេត្រឡប់មកវិញនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسۡـَٔلِ ٱلۡقَرۡيَةَ ٱلَّتِي كُنَّا فِيهَا وَٱلۡعِيرَ ٱلَّتِيٓ أَقۡبَلۡنَا فِيهَاۖ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
ដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពស្មោះត្រង់របស់ពួកយើង សូមពុកសួរអ្នកស្រុកអេហ្ស៊ីបដែលពួកយើងបាននៅទីនោះ ហើយសូមពុកសួរក្បួនអ្នកដំណើរដែលពួកយើងបានវិលត្រឡប់មកជាមួយគ្នាចុះ នោះពួកគេនឹងប្រាប់ពុកនូវអ្វីដែលពួកខ្ញុំបានប្រាប់ពុកជាមិនខាន។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងជាអ្នកដែលស្មោះត្រង់យ៉ាងពិតប្រាកដចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបានរ៉ាយរ៉ាប់ប្រាប់ពុកពីរឿងដែលគេ(ប្អូនប្រុស)បានលួច(ផ្តិលមាសរបស់ស្តេច)នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ بَلۡ سَوَّلَتۡ لَكُمۡ أَنفُسُكُمۡ أَمۡرٗاۖ فَصَبۡرٞ جَمِيلٌۖ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَنِي بِهِمۡ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
ឪពុករបស់ពួកគេ(ព្យាការីយ៉ាក់កូប)បានតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ រឿងនោះមិនដូចអ្វីដែលពួកឯងបានលើកឡើងឡើយដែលថា គេ(ប្អូនប្រុសរបស់ពួកឯង)បានលួចរបស់គេនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកឯងទេដែលជាអ្នកប្រឌិតរឿងនេះឡើងដោយប្រើឧបាយកលចំពោះគេដូចដែលពួកឯងធ្លាប់បានប្រើឧបាយកលចំពោះបងប្រុសរបស់គេ យូសុះ កាលពីមុននោះមកដែរប៉ុណ្ណោះ។ ដូចនេះ ការអត់ធ្មត់របស់យើង គឺជាការប្រសើរបំផុតដោយ(យើង)គ្មានការត្អូញត្អែរសោកសៅក្នុងរឿងនេះចំពោះអ្នកណាផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះនោះទេ។ សង្ឃឹមថាអល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងនាំពួកគេមកជួបយើងវិញទាំងអស់គ្នា គឺទាំងយូសុះរួមនឹងប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គេ(ពុនយ៉ាមីន) ហើយនិងបងប្រុសច្បងរបស់គេទាំងពីរ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងបំផុតពីស្ថានភាពរបស់យើង ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតបំផុតក្នុងការចាត់ចែងកិច្ចការបស់យើង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَٰٓأَسَفَىٰ عَلَىٰ يُوسُفَ وَٱبۡيَضَّتۡ عَيۡنَاهُ مِنَ ٱلۡحُزۡنِ فَهُوَ كَظِيمٞ
ហើយគាត់(ព្យាការីយ៉ាក់កូប)ក៏បានបែរចេញពីពួកគេ និងបាននិយាយថាៈ គួរឲ្យអាណោចអាធម្មណាស់ចំពោះយូសុះ។ ហើយភ្នែកទាំងគូរបស់គាត់ក៏ប្រែទៅជាពណ៌ស(ងងឹតភ្នែក) ដោយសារតែការយំសោកច្រើនពេកចំពោះ(ការបាត់បង់)ព្យាការីយូសុះ។ ពិតណាស់ រូបគាត់(ព្យាការីយ៉ាក់កូប)ពោរពេញទៅដោយទុក្ខព្រួយនិងទុក្ខកង្វល់ តែគាត់បានលាក់បាំងទុក្ខព្រួយរបស់គាត់នេះមិនឲ្យគេដឹង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ تَٱللَّهِ تَفۡتَؤُاْ تَذۡكُرُ يُوسُفَ حَتَّىٰ تَكُونَ حَرَضًا أَوۡ تَكُونَ مِنَ ٱلۡهَٰلِكِينَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាននិយាយទៅកាន់ឪពុករបស់ពួកគេថាៈ សូមស្បថចំពោះអល់ឡោះ! លោកពុកនៅតែនឹករលឹកដល់យូសុះដដែល ហើយនិងមានការឈឺចាប់ចំពោះគេ រហូតដល់ធ្វើឲ្យជំងឺរបស់ពុកកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ឬរហូតដល់ស្លាប់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ إِنَّمَآ أَشۡكُواْ بَثِّي وَحُزۡنِيٓ إِلَى ٱللَّهِ وَأَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
ឪពុករបស់ពួកគេបានតបវិញថាៈ តាមពិត យើងគ្រាន់តែត្អូញត្អែរនូវទុក្ខសោកនិងទុក្ខព្រួយរបស់យើងដែលយើងជួបប្រទះទៅចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែម្នាក់គត់ប៉ុណ្ណោះ ហើយយើងដឹងពីភាពទន់ភ្លន់របស់អល់ឡោះ ភាពសប្បុរសរបស់ទ្រង់ និងការឆ្លើយតបរបស់ទ្រង់ចំពោះអ្នកដែលមានទុក្ខកង្វល់ ហើយនិងការតបស្នងរបស់ទ្រង់ចំពោះអ្នកដែលជួបគ្រោះដែលពួកអ្នកមិនបានដឹងឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• لا يجوز أخذ بريء بجريرة غيره، فلا يؤخذ مكان المجرم شخص آخر.
• គេមិនអនុញ្ញាតឲ្យឃាត់ខ្លួន ឬចាប់ខ្លួនអ្នកដែលគ្មានកំហុសឡើយ ហើយក៏មិនអនុញ្ញាតឲ្យយកអ្នកផ្សេងដែលគ្មានទោសពៃរ៍មកទទួលទោសជំនួសជនល្មើសនោះដែរ។
يَٰبَنِيَّ ٱذۡهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَاْيۡـَٔسُواْ مِن رَّوۡحِ ٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ لَا يَاْيۡـَٔسُ مِن رَّوۡحِ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
ឪពុករបស់ពួកគេបាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ ឱកូនៗរបស់ពុក! ចូរពួកឯងទៅ ហើយស៊ើបសួររកដំណឹងរបស់យូសុះ និងប្អូនប្រុសរបស់គេចុះ ហើយចូរពួកឯងកុំអស់សង្ឃឹមពីការធ្វើឲ្យមានភាពធូរស្បើយរបស់អល់ឡោះ និងការដោះទុក្ខព្រួយរបស់ទ្រង់ពីខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ឲ្យសោះ។ ជាការពិតណាស់ គ្មានជនណាដែលអស់សង្ឃឹមពីការធ្វើឲ្យធូរស្បើយរបស់អល់ឡោះ និងការដោះទុក្ខព្រួយរបស់ទ្រង់(ចំពោះគេ)នោះទេ លើកលែងតែក្រុមដែលប្រឆាំងប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែពួកគេមិនដឹងពីភាពធំធេងនៃសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ និងការប្រោសប្រទានដែលទ្រង់មិនបានស្តែងឲ្យពួកគេបានដឹង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَيۡهِ قَالُواْ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡعَزِيزُ مَسَّنَا وَأَهۡلَنَا ٱلضُّرُّ وَجِئۡنَا بِبِضَٰعَةٖ مُّزۡجَىٰةٖ فَأَوۡفِ لَنَا ٱلۡكَيۡلَ وَتَصَدَّقۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّ ٱللَّهَ يَجۡزِي ٱلۡمُتَصَدِّقِينَ
ដូចនេះពួកគេក៏ធ្វើតាមអ្វីដែលឪពុករបស់ពួកគេបានបង្គាប់ប្រើ ហើយពួកគេក៏បានចេញទៅតាមរកព្យាការីយូសុះ និងប្អូនប្រុសរបស់គេ។ នៅពេលដែលពួកគេបានចូលទៅជួបព្យាការីយូសុះ ពួកគេក៏បាននិយាយទៅកាន់គាត់ថាៈ ឱលោកម្ចាស់! ពួកយើងបានជួបប្រទះនូវទុក្ខលំបាក និងភាពក្រខ្សត់ ហើយពួកយើងបាននាំមកនូវលុយកាក់បន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ហេតុនេះ សូមលោកមេត្តាជួយវាល់(ដោះដូរស្បៀង)ដល់ពួកយើងឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ដូចដែលលោកធ្លាប់បានវាល់ឲ្យពួកយើងកាលពីមុន ព្រមទាំងមេត្តាជួយបរិច្ចាគបន្ថែមដល់ពួកយើងពីលើនោះទៀតផង ឬក៏(ជួយវាល់ឲ្យ)ដោយកុំគិតពីលុយកាក់បន្តិចបន្តួចរបស់ពួកយើង។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងតបស្នងដល់អ្នកដែលបរិច្ចាគទាំងឡាយនោះនូវការតបស្នងដ៏ល្អបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هَلۡ عَلِمۡتُم مَّا فَعَلۡتُم بِيُوسُفَ وَأَخِيهِ إِذۡ أَنتُمۡ جَٰهِلُونَ
នៅពេលដែលព្យាការីយូសុះបានឮនូវពាក្យសម្តីរបស់ពួកគេ គាត់ក៏មានភាពទន់ភ្លន់ប្រកបដោយក្តីអាណិតអាសូរចំពោះពួកគេ ហើយគាត់ក៏បានណែនាំខ្លួនគាត់ឲ្យពួកគេបានស្គាល់ដោយគាត់បានពោលថាៈ តើពួកអ្នកពិតជាបានដឹងដែរឬទេនូវអ្វីដែលពួកអ្នកបានធ្វើទៅលើយូសុះ និងប្អូនប្រុសរបស់គេ ខណៈដែលពួកអ្នកជាអ្នកល្ងង់ខ្លៅមិនដឹងពីលទ្ធផលចុងក្រោយនៃអ្វីដែលពួកអ្នកបានធ្វើទៅលើគេទាំងពីរនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوٓاْ أَءِنَّكَ لَأَنتَ يُوسُفُۖ قَالَ أَنَا۠ يُوسُفُ وَهَٰذَآ أَخِيۖ قَدۡ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَآۖ إِنَّهُۥ مَن يَتَّقِ وَيَصۡبِرۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ភ្លាមនោះ ពួកគេក៏មានការភ្ញាក់ផ្អើល ហើយក៏បានសួរថាៈ តើលោកប្រាកដជាយូសុះឬ? ព្យការីយូសុះបានតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ ពិតមែនហើយ យើង(ហ្នឹងហើយ)ជាយូសុះ ហើយអ្នកដែលពួកអ្នកបានឃើញគេនៅជាមួយខ្ញុំនេះ គឺជាប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់ខ្ញុំ(ពុនយ៉ាមីន)។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រោសប្រទានដល់ពួកយើងដោយធ្វើឲ្យពួកយើងបានជួបគ្នាវិញ និងបានលើកឋានៈរបស់យើង។ ពិតណាស់ ជនណាហើយដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ ហើយអត់ធ្មត់ចំពោះការសាកល្បងនោះ ពិតប្រាកដណាស់ ទង្វើរបស់គេគឺស្ថិតក្នុងចំណោមអំពើល្អ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនបំបាត់ផលបុណ្យរបស់អ្នកដែលសាងអំពើល្អឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់នឹងថែរក្សាអំពើល្អនោះឲ្យពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ تَٱللَّهِ لَقَدۡ ءَاثَرَكَ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا وَإِن كُنَّا لَخَٰطِـِٔينَ
បងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះបាននិយាយសុំទោសគាត់ចំពោះអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់បានធ្វើខុសទៅលើគាត់ថាៈ សូមស្បថនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់! ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះទ្រង់បានលើកតម្កើងអ្នកឲ្យខ្ពង់ខ្ពស់ជាងពួកយើងដោយទ្រង់បានប្រទានដល់អ្នកនូវលក្ខណៈសម្បត្តិដ៏ពេញលេញ។ ហើយជាការពិតណាស់ ចំពោះអ្វីដែលពួកយើងធ្លាប់បានធ្វើទៅលើអ្នកកាលពីពេលមុននោះ ពួកយើងគឺជាមនុស្សអាក្រក់ និងជាអ្នកដែលបំពាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَا تَثۡرِيبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡيَوۡمَۖ يَغۡفِرُ ٱللَّهُ لَكُمۡۖ وَهُوَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ
ព្យាការីយូសុះក៏បានទទួលយកនូវការសុំអភ័យទោសពីពួកគេ ហើយគាត់បាននិយាយថាៈ នៅថ្ងៃនេះ គ្មានការរិះគន់អ្វីទៅលើពួកអ្នកដោយធ្វើការកាត់ក្តីចំពោះទោសពៃរ៍របស់ពួកអ្នក(ដែលបានប្រព្រឹត្តកន្លងមក)នោះទេ ហើយក៏គ្មានការស្តីបន្ទោសអ្វី(ចំពោះពួកអ្នក)នោះដែរ។ ខ្ញុំសុំពីអល់ឡោះជាម្ចាស់សូមទ្រង់មេត្តាអភ័យទោសដល់ពួកអ្នក។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱذۡهَبُواْ بِقَمِيصِي هَٰذَا فَأَلۡقُوهُ عَلَىٰ وَجۡهِ أَبِي يَأۡتِ بَصِيرٗا وَأۡتُونِي بِأَهۡلِكُمۡ أَجۡمَعِينَ
បន្ទាប់មក ព្យាការីយូសុះបានប្រគល់អាវរបស់គាត់(ទៅពួកគេ)នៅពេលដែលពួកគេបាននិយាយប្រាប់គាត់ពីអ្វីដែលបានកើតឡើងចំពោះកែវភ្នែកឪពុករបស់គាត់(ងងឺតភ្នែក មើលមិនឃើញ) ហើយគាត់បាននិយាយថាៈ ចូរពួកអ្នកនាំយកអាវរបស់ខ្ញុំនេះ ហើយយកវាគ្រវាសលើផ្ទៃមុខឪពុករបស់ខ្ញុំចុះ ពេលនោះគាត់នឹងមើលឃើញឡើងវិញជាមិនខាន ហើយចូរពួកអ្នកនាំក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកអ្នកទាំងអស់មកជួបខ្ញុំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا فَصَلَتِ ٱلۡعِيرُ قَالَ أَبُوهُمۡ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَۖ لَوۡلَآ أَن تُفَنِّدُونِ
ហើយនៅពេលដែលក្បួនដំណើរបានចាកចេញពីទឹកដីអេហ្ស៊ីប ព្យាការីយ៉ាក់កូបបាននិយាយទៅកាន់កូនៗរបស់គាត់ ហើយនិងអ្នកដែលនៅជាមួយគាត់ឯទឹកដីរបស់គាត់(នៅភូមិកាន់អានក្នុងប្រទេសស្ហាម)ថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ យើងធុំក្លិនយូសុះ ប្រសិនបើពួកអ្នកមិនគិតថាយើងជាមនុស្សល្ងង់ខ្លៅ និងចោទប្រកាន់យើងថាជាមនុស្សវង្វេង ដោយពាក្យសម្តីរបស់ពួកអ្នកថាៈ បុរសចំណាស់ម្នាក់នេះ ជាមនុស្សវង្វេង រវើរវាយ និយាយនូវអ្វីដែលគេមិនដឹងនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• عظم معرفة يعقوب عليه السلام بالله حيث لم يتغير حسن ظنه رغم توالي المصائب ومرور السنين.
• ភាពធំធេងនៃការយល់ដឹងរបស់ព្យាការីយ៉ាក់កូបចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ ដោយគាត់មិនផ្លាស់ប្តូរ ឬប្រែប្រួលនូវការគិតស្មានល្អរបស់គាត់ចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ ទោះបីជាគាត់ជួបប្រទះនូវគ្រោះ និងពេលវេលាកន្លងផុតទៅយូរយ៉ាងណាក៏ដោយ។
• من خلق المعتذر الصادق أن يطلب التوبة من الله، ويعترف على نفسه ويطلب الصفح ممن تضرر منه.
• ក្នុងចំណោមសីលធម៌នៃអ្នកសុំការអភ័យទោសកំហុសដ៏ពិតៗនោះ គឺគេត្រូវសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះ ហើយទទួលស្គាល់ចំពោះកំហុសរបស់ខ្លួន ព្រមទាំងសុំការលើកលែងទោសពីអ្នកដែលគេធ្លាប់បានធ្វើទង្វើមិនគប្បីទៅលើ។
• بالتقوى والصبر تنال أعظم الدرجات في الدنيا وفي الآخرة.
فَلَمَّآ أَن جَآءَ ٱلۡبَشِيرُ أَلۡقَىٰهُ عَلَىٰ وَجۡهِهِۦ فَٱرۡتَدَّ بَصِيرٗاۖ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
ក្រោយមក នៅពេលដែលអ្នកនាំដំណឹងល្អដែលធ្វើឲ្យព្យាការីយ៉ាក់កូបរីករាយបានមកដល់នោះ គេក៏បានគ្រវាសអាវរបស់ព្យាការីយូសុះ(ដែលគាត់ប្រគល់ឲ្យនោះ)លើផ្ទៃមុខរបស់ព្យាការីយ៉ាក់កូប ហើយភ្លាមនោះ គាត់ក៏បានមើលឃើញឡើងវិញ។ នៅពេលនោះ គាត់ក៏បានពោលទៅកាន់កូនៗរបស់គាត់ថាៈ តើយើងមិនធ្លាប់បាននិយាយប្រាប់ពួកអ្នកទេឬថា ជាការពិតណាស់ យើងដឹងពីភាពទន់ភ្លន់របស់អល់ឡោះ និងក្តីសប្បុរសរបស់ទ្រង់នូវអ្វីដែលពួកអ្នកមិនបានដឹងនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا ٱسۡتَغۡفِرۡ لَنَا ذُنُوبَنَآ إِنَّا كُنَّا خَٰطِـِٔينَ
កូនៗរបស់ព្យាការីយ៉ាក់កូបក៏បាននិយាយសុំទោសឪពុករបស់ពួកគេចំពោះទង្វើដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តទៅលើព្យាការីយូសុះ និងប្អូនប្រុសរបស់គេ(ពុនយ៉ាមីន) ដោយពួកគេបាននិយាយថាៈ ឱលោកឪពុករបស់ពួកខ្ញុំ! សូមពុកមេត្តាសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះដល់ពួកខ្ញុំចំពោះបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកខ្ញុំពីមុនមកផងចុះ។ ជាការពិតណាស់ ពួកខ្ញុំគឺជាអ្នកដែលធ្លាប់ប្រព្រឹត្តបាបកម្ម និងធ្លាប់ជាមនុស្សអាក្រក់ចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបានធ្វើទៅលើយូសុះ និងប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់គេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ سَوۡفَ أَسۡتَغۡفِرُ لَكُمۡ رَبِّيٓۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
ឪពុករបស់ពួកគេបានពោលទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ យើងនឹងសុំការអភ័យទោសពី(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់យើងឲ្យពួកអ្នក។ ជាការពិតណាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកមហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះបាបកម្មរបស់អ្នកទាំងឡាយដែលសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا دَخَلُواْ عَلَىٰ يُوسُفَ ءَاوَىٰٓ إِلَيۡهِ أَبَوَيۡهِ وَقَالَ ٱدۡخُلُواْ مِصۡرَ إِن شَآءَ ٱللَّهُ ءَامِنِينَ
ហើយព្យាការីយ៉ាក់កូប និងក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់បានចាកចេញពីទឹកដីរបស់ពួកគេក្នុងបំណងទៅជួបនឹងព្យាការីយូសុះនៅឯទឹកដីអេហ្ស៊ីប។ នៅពេលដែលពួកគេបានចូលទៅជួបនឹងព្យាការីយូសុះ គាត់(ព្យាការីយូសុះ)ក៏បានស្ទុះទៅឱបឪពុកម្តាយរបស់គាត់ ហើយគាត់បានពោលទៅកាន់បងប្អូនរបស់គាត់និងក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ថាៈ ចូរពួកអ្នកចូលមករស់នៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីបដោយសុវត្ថិភាពដោយចេតនារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ចុះ។ ពួកអ្នកនឹងមិនទទួលនូវការបៀតបៀន(ពីមនុស្ស)នៅក្នុងទឺកដីនេះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَفَعَ أَبَوَيۡهِ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ وَخَرُّواْ لَهُۥ سُجَّدٗاۖ وَقَالَ يَٰٓأَبَتِ هَٰذَا تَأۡوِيلُ رُءۡيَٰيَ مِن قَبۡلُ قَدۡ جَعَلَهَا رَبِّي حَقّٗاۖ وَقَدۡ أَحۡسَنَ بِيٓ إِذۡ أَخۡرَجَنِي مِنَ ٱلسِّجۡنِ وَجَآءَ بِكُم مِّنَ ٱلۡبَدۡوِ مِنۢ بَعۡدِ أَن نَّزَغَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بَيۡنِي وَبَيۡنَ إِخۡوَتِيٓۚ إِنَّ رَبِّي لَطِيفٞ لِّمَا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
ហើយព្យាការីយូសុះបានឲ្យឪពុកម្តាយរបស់គាត់អង្គុយនៅលើកៅអីដែលគាត់អង្គុយនោះ រួចមកឪពុកម្តាយរបស់គាត់ និងបងប្អូនរបស់គាត់ទាំងដប់មួយនាក់ក៏បានស្វាគមន៍ចំពោះគាត់ដោយឱនស៊ូជោត ហើយការឱនស៊ូជោតនោះ គឺក្នុងន័យគោរពលើកតម្កើងប៉ុណ្ណោះ ពុំមែនក្នុងន័យជាការគោរពបូជា(ចំពោះគាត់)នោះទេ ដើម្បីជាការបញ្ជាក់ពីកិច្ចការរបស់អល់ឡោះ ដូចដែលព្យាការីយូសុះបានឃើញនៅក្នុងសុបិន្តរបស់គាត់(កាលពីច្រើនឆ្នាំមុន)។ នៅពេលនោះ ព្យាការីយូសុះក៏បានពោលទៅកាន់ឪពុករបស់គាត់ថាៈ ឱឪពុកជាទីស្រឡាញ់របស់ខ្ញុំ! ការស្វាគមន៍ដោយការឱនស៊ូជោតរបស់ពួកអ្នកមកចំពោះខ្ញុំនេះហើយដែលជាអត្ថន័យនៃសុបិន្តរបស់ខ្ញុំដែលខ្ញុំបានសុបិន្តឃើញវាកាលពីពេលមុន ហើយដែលខ្ញុំបាននិទានវាប្រាប់ដល់ពុកនោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់បានធ្វើឲ្យវាក្លាយជាការពិតដោយឲ្យវាកើតឡើងពិតប្រាកដមែន។ ហើយពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់បានធ្វើល្អមកចំពោះខ្ញុំ ដោយទ្រង់បានបញ្ចេញខ្ញុំពីមន្ទីរឃុំឃាំង និងបាននាំអ្នកទាំងអស់គ្នាចេញពីទីជនបទ(មកកាន់ទីនេះ) ក្រោយពីស្ហៃតនបានបំបែកបំបាក់ររវាងខ្ញុំនិងបងប្អូនរបស់ខ្ញុំ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់មហាទន់ភ្លន់បំផុតក្នុងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់ចំពោះអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយពិតណាស់ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតពីស្ថានភាពរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់ និងមហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ رَبِّ قَدۡ ءَاتَيۡتَنِي مِنَ ٱلۡمُلۡكِ وَعَلَّمۡتَنِي مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِۚ فَاطِرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ أَنتَ وَلِيِّۦ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ تَوَفَّنِي مُسۡلِمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
ក្រោយមក ព្យាការីយូសុះបានបួងសួងទៅកាន់ម្ចាស់របស់គាត់ដោយពោលថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! ជាការពិតណាស់ ទ្រង់បានប្រទានដល់ខ្ញុំនូវអំណាចគ្រប់គ្រងនៅក្នុងទឹកដីអេហ្ស៊ីបនេះ ហើយទ្រង់បានបង្រៀនខ្ញុំឲ្យចេះកាត់សុបិន្ត។ ឱម្ចាស់ដែលជាអ្នកបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី និងជាអ្នកដែលបានបង្កើតវាទាំងពីរដោយគ្មានគំរូពីមុនមកសោះ! ទ្រង់ជាអ្នកគាំពារខ្ញុំនូវគ្រប់កិច្ចការទាំងអស់របស់ខ្ញុំក្នុងជីវិតលោកិយនេះ ហើយក៏ជាអ្នកគាំពារខ្ញុំនូវគ្រប់កិច្ចការទាំងអស់របស់ខ្ញុំនាថ្ងៃបរលោកផងដែរ។ សូមទ្រង់មេត្តាបញ្ចប់ជីវិតរបស់ខ្ញុំក្នុងនាមជាអ្នកមូស្លីម និងបញ្ចូលខ្ញុំទៅជាមួយបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយដែលជាអ្នកសាងអំពើល្អត្រឹមត្រូវក្នុងចំណោមជីដូនជីតារបស់ខ្ញុំ និងអ្នកផ្សេងពីពួកគេទៅក្នុងឋានសួគ៌ហ្វៀរទ័សដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ផងចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ ٱلۡغَيۡبِ نُوحِيهِ إِلَيۡكَۖ وَمَا كُنتَ لَدَيۡهِمۡ إِذۡ أَجۡمَعُوٓاْ أَمۡرَهُمۡ وَهُمۡ يَمۡكُرُونَ
អ្វីដែលបានរៀបរាប់មកខាងលើនេះ គឺជារឿងរ៉ាវរបស់ព្យាការីយូសុះនិងបងប្អូនរបស់គេដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)។ អ្នកមិនធ្លាប់បានដឹងពីរឿងនេះនោះឡើយព្រោះអ្នកមិនបាននៅជាមួយនឹងបងប្អូនរបស់ព្យាការីយូសុះនោះទេខណៈពេលដែលពួកគេសម្រេចទម្លាក់គេចូលទៅក្នុងបាតអណ្តូង ហើយពួកគេរៀបចំនូវឧបាយកលផ្សេងៗនោះ ក៏ប៉ុន្តែ យើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកពីរឿងរបស់គេយ៉ាងដូច្នោះ(ដើម្បីឲ្យអ្នកបានដឹង)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بر الوالدين وتبجيلهما وتكريمهما واجب، ومن ذلك المسارعة بالبشارة لهما فيما يدخل السرور عليهما.
• ការធ្វើល្អចំពោះឪពុកម្តាយ ការគោរព និងលើកតម្កើងលោកទាំងពីរ គឺជាកាតព្វកិច្ច ហើយក្នុងចំណោមនោះដែរ គឺការរួសរាន់ផ្តល់នូវដំណឹងល្អដែលធ្វើឲ្យលោកទាំងពីររីករាយឲ្យលោកទាំងពីរបានដឹង។
• التحذير من نزغ الشيطان، ومن الذي يسعى بالوقيعة بين الأحباب؛ ليفرق بينهم.
• ប្រុងប្រយ័ត្នពីការបំបែកបំបាក់របស់ស្ហៃតន ហើយនិងអ្នកដែលដើរនិយាយបង្កាច់បង្ខូចរវាងមនុស្សជាទីស្រឡាញ់ដើម្បីបំបែកបំបាក់ពួកគេ។
وَمَا تَسۡـَٔلُهُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
ហើយប្រសិនបើពួកគេមានប្រាជ្ញាស្មារតី(ចេះគិត)វិញនោះ ពួកគេនឹងមានជំនឿចំពោះអ្នកមិនខាន ពីព្រោះអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនបានទាមទារកម្រៃពីពួកគេចំពោះ(ការផ្សព្វផ្សាយ)គម្ពីរគួរអាន និងចំពោះអ្វីដែលអ្នកអំពាវនាវពួកគេនោះទេ។ ហើយគម្ពីរគួរអាននោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីការរំលឹកទូន្មានដល់មនុស្សលោកទាំងអស់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَأَيِّن مِّنۡ ءَايَةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ يَمُرُّونَ عَلَيۡهَا وَهُمۡ عَنۡهَا مُعۡرِضُونَ
ហើយមានសញ្ញាភស្តុតាងយ៉ាងច្រើនដែលមាននៅលើមេឃជាច្រើនជាន់និងនៅលើផែនដីដែលជាភស្តុតាងបង្ហាញទៅលើភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់ទ្រង់។ ពួកគេកំពុងតែឆ្លងកាត់ពីលើវា តែពួកគេបែរជាបែរចេញមិនពិនិត្យពិចារណា និងមិនយកវាធ្វើជាមេរៀនទៅវិញ ដោយពួកគេមិនក្រឡេកមើលវា(សញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយ)នោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يُؤۡمِنُ أَكۡثَرُهُم بِٱللَّهِ إِلَّا وَهُم مُّشۡرِكُونَ
ហើយមនុស្សលោកភាគច្រើន ពួកគេគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះដែលថាទ្រង់ជាម្ចាស់ដែលជាអ្នកបង្កើត ជាអ្នកប្រទានលាភសក្ការៈ ជាអ្នកធ្វើឲ្យរស់ និងជាអ្នកធ្វើឲ្យស្លាប់នោះទេ ក្រៅតែពីការគោរពសក្ការៈចំពោះរូបបដិមានិងរូបសំណាក់ផ្សេងៗរួមនឹងទ្រង់ទៅវិញ ហើយពួកគេថែមទាំងចោទប្រកាន់ថា អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបុត្រថែមទៀត (អល់ឡោះមហាស្អាតស្អំបំផុត)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَأَمِنُوٓاْ أَن تَأۡتِيَهُمۡ غَٰشِيَةٞ مِّنۡ عَذَابِ ٱللَّهِ أَوۡ تَأۡتِيَهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
តើពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះ ពួកគេមានសុវត្ថិភាពដែរឬទេនៅពេលដែលទណ្ឌកម្មលោកិយដែលគ្របដណ្តប់ពួកគេបានមកដល់ពួកគេដែលពួកគេមិនអាចការពារវា ឬក៏ថ្ងៃបរលោកដែលមកដល់ពួកគេភ្លាមៗ ខណៈដែលពួកគេមិនបានដឹងខ្លួន និងមិនបានត្រៀមខ្លួនសម្រាប់វានោះ។ តើដូច្នេះឬដែលពួកគេមិនមានជំនឿនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ هَٰذِهِۦ سَبِيلِيٓ أَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا۠ وَمَنِ ٱتَّبَعَنِيۖ وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ជនដែលអ្នកអំពាវនាវពួកគេថាៈ នេះគឺជាមាគ៌ារបស់ខ្ញុំដែលខ្ញុំកំពុងតែអំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់វា ដែល(មាគ៌ានេះ)ស្ថិតនៅលើភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ដែលខ្ញុំអំពាវនាវទៅកាន់វា ព្រមទាំងអ្នកដែលដើរតាមខ្ញុំផងដែរ ដែលអំពាវនាវទៅកាន់វានោះ។ ពួកគេទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញតាមរយៈការចង្អុលបង្ហាញរបស់ខ្ញុំ ហើយពួកគេអនុវត្តតាមមាគ៌ារបស់ខ្ញុំ។ ហើយខ្ញុំមិនមែនស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងអល់ឡោះនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំគឺស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِم مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰٓۗ أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۗ وَلَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
ហើយយើងមិនបានចាត់តាំងនរណាម្នាក់មុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ក្រៅតែពីជាបុរសៗដែលជាមនុស្សលោកធម្មតាដែលមិនមែនជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់នោះទេ ដោយយើងបានផ្តល់វាហ៊ីទៅកាន់ពួកគេដូចដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកដូច្នោះដែរ ហើយពួកគេគឺជាអ្នកទីក្រុង ពុំមែនជាអ្នកនៅជនបទឡើយ ក៏ប៉ុន្តែប្រជាជាតិរបស់ពួកគេបានបដិសេធនឹងពួកគេ។ ហេតុនេះ យើងក៏បានបំផ្លាញពួកគេ។ ដូចនេះ តើពួកដែលបដិសេធនឹងអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ទាំងនោះមិនបានធ្វើដំណើរនៅលើផែនដីនេះ ហើយពិនិត្យពិចារណាមើលថា តើលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកដែលបដិសេធជំនាន់មុនៗពួកគេទាំងនោះយ៉ាងដូចម្តេច ព្រមទាំងយកពួកគេ(ពួកបដិសេធជំនាន់មុន)ធ្វើជាមេរៀនទេឬ? ហើយអ្វីដែលមាននៅឯលំនៅដ្ឋាននាថ្ងៃបរលោកនៃភាពសប្បាយរីករាយនោះ គឺល្អប្រសើរសម្រាប់អ្នកដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះនៅក្នុងលោកិយ។ ដូច្នេះ តើពួកអ្នកមិនគិតពិចារណាទេឬថា ទាំងអស់នោះគឺប្រសើរជាង ហើយពួកអ្នកគោរពកោតខ្លាចទ្រង់ដោយអនុវត្តនូវប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ (ដែលប្រការដ៏ចម្បងជាងគេនោះ គឺការមានជំនឿ) និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់ហាមឃាត់ (ដែលប្រការដ៏ចម្បងជាងគេនោះ គឺការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
حَتَّىٰٓ إِذَا ٱسۡتَيۡـَٔسَ ٱلرُّسُلُ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ قَدۡ كُذِبُواْ جَآءَهُمۡ نَصۡرُنَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَآءُۖ وَلَا يُرَدُّ بَأۡسُنَا عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
បណ្តាអ្នកនាំសារដែលយើងបានបញ្ជូនពួកគេមកទាំងនោះ គឺយើងបានពន្យារពេល(ទុកពេល)ដល់សត្រូវរបស់ពួកគេដោយយើងមិនបានប្រញាប់ប្រញាល់ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗនោះទេ ដើម្បីជាការល្បួងដល់ពួកគេ។ លុះដល់ពេលដែលការពន្យារពេលក្នុងការបំផ្លាញពួកគេ ហើយបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយអស់សង្ឃឹមពីការកម្ទេចពួកគេ ឯពួកគ្មានជំនឿវិញពួកគេគិតថា ពិតណាស់ បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេបានកុហកបោកប្រាស់ពួកគេចំពោះអ្វីដែលពួកគេ(អ្នកនាំសារ)បានសន្យានឹងពួកគេថា នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើពួកប្រឆាំង ហើយនិងសង្គ្រោះបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនោះ ពេលនោះ ជំនួយរបស់យើងក៏បានមកដល់បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើង ហើយយើងក៏បានរំដោះអ្នកនាំសាររបស់យើង និងបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿទាំងឡាយពីការបំផ្លាញដែលកើតឡើងលើពួកដែលបដិសេធនោះ។ ហើយទណ្ឌកម្មរបស់យើងមិនត្រូវបានបញ្ចៀសពីក្រុមដែលប្រព្រឹត្តអាក្រក់ឡើយនៅពេលណាដែលយើងទម្លាក់ទៅលើពួកគេហើយនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدۡ كَانَ فِي قَصَصِهِمۡ عِبۡرَةٞ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِۗ مَا كَانَ حَدِيثٗا يُفۡتَرَىٰ وَلَٰكِن تَصۡدِيقَ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَتَفۡصِيلَ كُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
ជាការពិតណាស់ នៅក្នុងរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ និងរឿងរ៉ាវរបស់ប្រជាជាតិទាំងនោះ ក៏ដូចជារឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ព្យាការីយូសុះនិងបងប្អូនរបស់គេទាំងនោះ គឺជាមេរៀនដែលពួកអ្នកដែលមានប្រាជ្ញាស្មារតីល្អយកវាធ្វើជាមេរៀន។ ហើយគម្ពីរគួរអានដែលផ្ទុកទៅដោយរឿងរ៉ាវទាំងនោះ ក៏មិនមែនជាការប្រឌិតភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះដែរ ក៏ប៉ុន្តែវាគឺជាការបញ្ជាក់ចំពោះបណ្តាគម្ពីរទាំងឡាយដែលបានបញ្ចុះពីលើមេឃដែលត្រូវបានបញ្ចុះមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងជាការបកស្រាយរាល់អ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលត្រូវការការបកស្រាយនៃបណ្តាក្បួនច្បាប់និងបទបញ្ញត្តិទាំងឡាយ ហើយក៏ជាការចង្អុលបង្ហាញរាល់អ្វីដែលល្អប្រសើរ ព្រមទាំងជាក្តីមេត្តាករុណាចំពោះក្រុមដែលមានជំនឿផងដែរ ពីព្រោះពួកគេគឺជាអ្នកដែលទាញយកផលប្រយោជន៍ពីអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា(គម្ពីរគួរអាន)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أن الداعية لا يملك تصريف قلوب العباد وحملها على الطاعات، وأن أكثر الخلق ليسوا من أهل الهداية.
• ក្នុងចំណោមភាពសប្បុរសរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺទ្រង់បានប្រាប់បណ្តាព្យាការីរបស់ទ្រង់ឲ្យដឹងនូវរឿងរ៉ាវអាថ៌កំបាំងមួយចំនួន ក្នុងគោលបំណងច្បាស់លាស់ និងមានបុព្វហេតុជាក់លាក់របស់ទ្រង់។
• ذم المعرضين عن آيات الله الكونية ودلائل توحيده المبثوثة في صفحات الكون.
• ជាការពិតណាស់ អ្នកដែលអំពាវនាវទាំងឡាយមិនមានសមត្ថភាពបង្វែរចិត្តខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះ(ឲ្យមានជំនឿ) និងធ្វើឲ្យពួកគេស្ថិតនៅលើការគោរពប្រតិបត្តិនោះទេ ហើយពិតណាស់ ម៉ាខ្លូកភាគច្រើន មិនមែនជាអ្នកដែលទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញនោះទេ។
• شملت هذه الآية ﴿ قُل هَذِهِ سَبِيلِي...﴾ ذكر بعض أركان الدعوة، ومنها: أ- وجود منهج:﴿ أَدعُواْ إِلَى اللهِ ﴾. ب - ويقوم المنهج على العلم: ﴿ عَلَى بَصِيرَةٍ﴾. ج - وجود داعية: ﴿ أَدعُواْ ﴾ ﴿أَنَا﴾. د - وجود مَدْعُوِّين: ﴿ وَمَنِ اتَّبَعَنِي ﴾.
• ស្តីបន្ទោសចំពោះពួកដែលងាកចេញពីសញ្ញាភស្តុតាងនៃការបង្កើតរបស់អល់ឡោះ និងសញ្ញាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ពីភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់ទ្រង់ដែលមាននៅក្នុងចក្រវាឡនេះ។
• នៅក្នុងវាក្យខណ្ឌ “ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ នេះជាមាគ៌ារបស់ខ្ញុំ” គឺមានផ្ទុកទៅដោយការលើកឡើងពីគោលគ្រឹះមួយចំនួននៅក្នុងការអំពាវនាវ ដែលក្នុងនោះមាន ៖
ត្រូវមានមាគ៌ាមួយ ៖ “ខ្ញុំអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះ”
មាគ៌ានោះត្រូវស្ថិតនៅលើចំណេះដឹង ៖ “ដោយមានការចេះដឹងច្បាស់លាស់” ត្រូវមានអ្នកដែលធ្វើការអំពាវនាវគេ(អ្នកអំពាវនាវ)៖ “ខ្ញុំ” ត្រូវមានអ្នកដែលគេត្រូវអំពាវនាវ(អ្នកដែលគេត្រូវអំពាវនាវ)
”និងអ្នកដែលបានដើរតាមខ្ញុំ”
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.