قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ئەنپال   ئايەت:

សូរ៉ោះអាល់អាន់ហ្វាល

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
الامتنان على المؤمنين بنصر الله لهم في بدر، وبيان سنن النصر والهزيمة.
គុណបំណាច់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់មកលើបណ្តាអ្នកមានជំនឿ ដោយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានជួយពួកគេឲ្យទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងសមររភូមិហ្ពាទើរ និងបញ្ជាក់ពីកត្តាដែលនាំឱ្យទទួលបានជោគជ័យ និងកត្តាដែលនាំឱ្យទទួលបរាជ័យ។

يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَنفَالِۖ قُلِ ٱلۡأَنفَالُ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَصۡلِحُواْ ذَاتَ بَيۡنِكُمۡۖ وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
បណ្តាមិត្តភក្តិ(សហាហ្ពាត់)របស់អ្នកនឹងសួរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)អំពីទ្រព្យជ័យភណ្ឌ ថាតើត្រូវបែងចែកវាដោយរបៀបណា? ហើយតើបែងចែកទៅឲ្យនរណាខ្លះ? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)ឆ្លើយតបទៅពួកគេវិញចុះថាៈ ទ្រព្យជ័យភណ្ឌទាំងនោះ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយត្រូវបែងចែកនិងចំណាយវាសម្រាប់អល់ឡោះ និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ដូចនេះ តួនាទីរបស់ពួកអ្នក គ្មានអ្វីក្រៅពីការគោរពតាមនិងទទួលយកនោះទេ។ ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)កោតខ្លាចអល់ឡោះជាម្ចាស់(ដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសវាងឲ្យឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់)។ ហើយចូរពួកអ្នកផ្សះផ្សារវាងពួកអ្នកចំពោះការកាត់ផ្តាច់(ទំនាក់ទំនង) និងការបែរខ្នងដាក់គ្នា(មិននិយាយរកគ្នា) ដោយការស្រឡាញ់រាប់អាន ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា សីលធម៌ល្អប្រពៃ និងការចេះអធ្យាស្រ័យដល់គ្នា។ ហើយចូរប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងកាគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ប្រសិនបើពួកអ្នកគឺជាអ្នកដែលមានជំនឿយ៉ាងពិតប្រាកដមែននោះ ពីព្រោះជំនឿ គឺត្រូវភ្ជាប់ជាមួយនឹងការគោរពប្រតិបត្តិនិងការចាកឆ្ងាយពីអំពើល្មើសនានា។ ហើយសំណួរនេះ គឺកើតមានឡើងក្រោយពីសង្គ្រាមហ្ពាហ្ទើរបានកើតឡើង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَجِلَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَإِذَا تُلِيَتۡ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُهُۥ زَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
តាមពិត បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿយ៉ាងពិតប្រាកដនោះ គឺបណ្តាអ្នកដែលនៅពេលមានគេរំលឹកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ ចិត្តរបស់ពួកគេមានការភ័យខ្លាច ហើយដួងចិត្តរបស់ពួកគេ និងខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេញាប់ញ័រ(ត្រៀម)សម្រាប់ការគោរពប្រតិបត្តិ ហើយនៅពេលដែលមានគេសូត្រនូវបណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់អល់ឡោះឲ្យពួកគេស្តាប់ ពួកគេពិចារណាចំពោះវា។ ដូច្នេះ វាបានធ្វើឲ្យសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគេកាន់តែកើនឡើងថែមទៀត។ ហើយពួកគេប្រគល់ការទុកចិត្តចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេតែមួយគត់ក្នុងការទទួលបាននូវប្រការល្អ ក៏ដូចជាការពារពួកគេពីប្រការអាក្រក់នានា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
ពួកគេ)គឺបណ្តាអ្នកដែលតែងតែប្រតិបត្តិសឡាតទៅតាមរបៀបរបបរបស់វាយ៉ាងពេញលេញនៅក្នុងពេលវេលារបស់វា ហើយចំពោះអ្វីដែលយើងបានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកគេនោះ គឺពួកគេបរិច្ចាគវា ទាំងការបរិច្ចាគដែលជាកាតព្វកិច្ច(ហ្សាកាត់) និងការបរិច្ចាគទានដែលជាការស្ម័គ្រចិត្ត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ حَقّٗاۚ لَّهُمۡ دَرَجَٰتٌ عِندَ رَبِّهِمۡ وَمَغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ
បណ្តាអ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចបានលើកឡើងខាងលើនេះហើយគឺជាអ្នកដែលមានជំនឿយ៉ាងពិតប្រាកដ ពីព្រោះពួកគេមានទាំងសេចក្តីជំនឿនៅក្នុងចិត្ត និងមានទាំងឥស្លាមនៅខាងក្រៅ។ ហើយការតបស្នងរបស់ពួកគេនោះ គឹពួកគេនឹងទទួលបាននូវឋានៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៅឯម្ចាស់របស់ពួកគេ ហើយនិងការអភ័យទោសចំពោះបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកគេ ព្រមទាំងទទួលបាននូវលាភសក្ការៈដ៏ប្រពៃ នោះគឺជាឧបការគុណ(ឋានសួគ៌)ដែលអល់ឡោះបានត្រៀមទុកសម្រាប់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَمَآ أَخۡرَجَكَ رَبُّكَ مِنۢ بَيۡتِكَ بِٱلۡحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ لَكَٰرِهُونَ
ដូចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានដកយកពីពួកអ្នកចំពោះការបែងចែកទ្រព្យជ័យភណ្ឌក្រោយពីពួកអ្នកបានខ្វែងគំនិតគ្នាក្នុងការបែងចែកវា និងបានដណ្តើមគ្នាចំពោះវា រួចទ្រង់បានចាត់ទុកទ្រព្យជ័យភណ្ឌនោះ គឺសម្រាប់ទ្រង់និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះដែរ ម្ចាស់របស់អ្នកទ្រង់បានប្រើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ឲ្យចាកចេញពីក្រុងម៉ាទីណះដើម្បីទៅជួបនឹងពួកមុស្ហរីគីនតាមរយៈវ៉ាហ៊ីដែលទ្រង់បានបញ្ចុះវាទៅកាន់អ្នក ទោះបីជាមានមួយក្រុមក្នុងចំណោមអ្នកមានជំនឿមិនពេញចិត្តក្នុងការចាកចេញទៅក៏ដោយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُجَٰدِلُونَكَ فِي ٱلۡحَقِّ بَعۡدَ مَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى ٱلۡمَوۡتِ وَهُمۡ يَنظُرُونَ
អ្នកមានជំនឿមួយក្រុមនោះ ពួកគេជជែកដេញដោលជាមួយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពីបញ្ហាការធ្វើសង្គ្រាមជាមួយនឹងពួកមុស្ហរីគីន ក្រោយពីបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ចំពោះពួកគេថា វា(សង្គ្រាម)នឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដហើយនោះ ហាក់បីដូចជាពួកគេត្រូវបានអូសទាញទៅរកសេចក្តីស្លាប់ ខណៈដែលពួកគេកំពុងតែសម្លើងមើលទៅកាន់វា(សេចក្តីស្លាប់)នឹងភ្នែករបស់ពួកគេដូច្នោះដែរ។ នោះគឺដោយសារតែពួកគេមិនពេញចិត្តក្នុងការចេញទៅច្បាំង ពីព្រោះពួកគេមិនបានត្រៀមខ្លួនដើម្បីប្រយុទ្ធនោះទេ ហើយពួកគេក៏មិនបានរៀបចំនូវសម្ភារៈសឹកដើម្បីធ្វើសង្គ្រាមនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ يَعِدُكُمُ ٱللَّهُ إِحۡدَى ٱلطَّآئِفَتَيۡنِ أَنَّهَا لَكُمۡ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَيۡرَ ذَاتِ ٱلشَّوۡكَةِ تَكُونُ لَكُمۡ وَيُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُحِقَّ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦ وَيَقۡطَعَ دَابِرَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលជជែកដេញដោល)ចងចាំ នៅពេលដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានសន្យានឹងពួកអ្នកថា ពិតប្រាកដណាស់ ពួកអ្នកប្រាកដជានឹងទទួលជ័យជម្នះលើក្រុមមួយក្នុងចំណោមក្រុមទាំងពីររបស់ពួកមុស្ហរីគីន ពោលគឺ អាចជាក្រុមសត្វអូដ្ឋហើយនិងទ្រព្យសម្បត្តិ(ឬទំនិញ)ដែលវាកំពុងដឹក ហើយពួកអ្នកយកវាធ្វើជាទ្រព្យជ័យភ័ណ្ឌ ឬក៏(ទទួលជ័យជម្នះ)ទៅលើក្រុមកងទ័ព ដោយពួកអ្នកប្រយុទ្ធតទល់ជាមួយពួកគេ ហើយពួកអ្នកត្រូវបានគេ(អល់ឡោះ)ជួយឲ្យទទួលបានជ័យជម្នះលើពួកគេ។ ពេលនោះ ពួកអ្នកពេញចិត្តចំពោះការទទួលជ័យជម្នះលើក្រុមសត្វអូដ្ឋដោយសារតែភាពងាយស្រួលក្នុងការយកឈ្នះលើពួកគេដោយមិនបាច់ប្រយុទ្ធគ្នា។ តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ចង់ពង្រឹងការពិតដោយដាក់បទបញ្ជាពួកអ្នកឲ្យចេញច្បាំង ដើម្បីឲ្យពួកអ្នកសម្លាប់ពួកមេដឹកនាំនៃពួកមុស្ហរីគីន ហើយពួកអ្នកចាប់ពួកគេធ្វើជាឈ្លើយសឹកបានយ៉ាងច្រើន រហូតដល់បានស្តែងចេញនូវភាពខ្លាំងក្លារបស់ឥស្លាម។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِيُحِقَّ ٱلۡحَقَّ وَيُبۡطِلَ ٱلۡبَٰطِلَ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
ដើម្បីអល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងបង្ហាញនូវការពិតតាមរយៈការបង្ហាញនូវសាសនាឥស្លាម និងអ្នកដែលកាន់តាមវា។ នោះគឺតាមរយៈបង្ហាញនូវភស្តុតាងទាំងឡាយដែលបញ្ជាក់ពីភាពពិតរបស់វា។ ហើយអល់ឡោះនឹងលុបបំបាត់នូវប្រការដែលមិនត្រឹមត្រូវ តាមរយៈការបង្ហាញនូវភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ពីភាពមិនត្រឹមត្រូវរបស់វា ទោះបីជាពួកមុស្ហរីគីនមិនពេញចិត្តដូច្នោះក៏ដោយ។ ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់គឺជាអ្នកដែលបង្ហាញវា(ឲ្យពួកមុស្ហរីគីនបានឃើញ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ينبغي للعبد أن يتعاهد إيمانه ويُنمِّيه؛ لأن الإيمان يزيد وينقص، فيزيد بفعل الطاعة وينقص بضدها.
• ចាំបាច់លើខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះត្រូវពង្រឹងសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគេ ពីព្រោះជំនឿមានការកើនឡើង និងមានការថយចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ វាកើនឡើងដោយការគោរពប្រតិបត្តិ ហើយថយចុះដោយការប្រព្រឹត្តល្មើស។

• الجدال محله وفائدته عند اشتباه الحق والتباس الأمر، فأما إذا وضح وبان فليس إلا الانقياد والإذعان.
• ការជជែកដេញដោល កន្លែងរបស់វា និងផលប្រយោជន៍របស់វា គឺនៅពេលដែលមានភាពមិនច្បាស់លាស់ពីការពិតនិងមានការភ័ន្តច្រលំពីបទបញ្ជា។ ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលវា(បទបញ្ជា)មានភាពច្បាស់លាស់ហើយនោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីការគោរពតាម និងទទួលយកវានោះឡើយ។

• أَمْر قسمة الغنائم متروك للرّسول صلى الله عليه وسلم، والأحكام مرجعها إلى الله تعالى ورسوله لا إلى غيرهما.
• កិច្ចការនៃការបែងចែកទ្រព្យជ័យភ័ណ្ឌ គឺត្រូវប្រគល់ឲ្យអ្នកនាំសារ ហើយច្បាប់របស់វា គឺត្រូវត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ មិនអាចត្រឡប់ទៅកាន់អ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះ និងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់បានឡើយ។

• إرادة تحقيق النّصر الإلهي للمؤمنين؛ لإحقاق الحق وإبطال الباطل.
• គោលបំណងនៃការបញ្ជាក់ពីការជួយរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនោះ គឺដើម្បីពង្រឹងនូវការពិត និងធ្វើឲ្យប្រការមិនពិតបាត់បង់។

إِذۡ تَسۡتَغِيثُونَ رَبَّكُمۡ فَٱسۡتَجَابَ لَكُمۡ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلۡفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُرۡدِفِينَ
ហើយចូរពួកអ្នកចងចាំថ្ងៃសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរ នៅពេលដែលពួកអ្នកសុំជំនួយពីអល់ឡោះឲ្យទ្រង់ជួយពួកអ្នកយកជ័យជម្នះទៅលើសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានទទួលយកការបួងសួងរបស់ពួកអ្នក ដោយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលជួយពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ) ដោយទ្រង់បានបញ្ជូនម៉ាឡាអ៊ីកាត់ចំនួនមួយពាន់នាក់មកជាបន្តបន្ទាប់គ្នា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا جَعَلَهُ ٱللَّهُ إِلَّا بُشۡرَىٰ وَلِتَطۡمَئِنَّ بِهِۦ قُلُوبُكُمۡۚ وَمَا ٱلنَّصۡرُ إِلَّا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ហើយការដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បញ្ជូនម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងនេះមក គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីជាការផ្តល់ដំណឹងរីករាយដល់ពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ) ដោយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលជួយពួកអ្នកឲ្យយកឈ្នះលើសត្រូវរបស់ពួកអ្នក ហើយក៏ដើម្បីធ្វើឲ្យចិត្ពរបស់ពួកអ្នកមានភាពនឹងនរដោយជឿជាក់ចំពោះជ័យជម្នះ។ ហើយការទទួលបានជ័យជម្នះ(លើសត្រូវ)នោះ មិនមែនដោយសារមានគ្នាច្រើននោះទេ ហើយក៏មិនដោយសារពួកអ្នកមានសម្ភារៈសឹកច្រើននោះដែរ។ តាមពិត ការទទួលបានជ័យជម្នះនោះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាខ្លាំងពួកែចំពោះការគ្រប់គ្រងរបស់ទ្រង់ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់ និងការកំណត់របស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ يُغَشِّيكُمُ ٱلنُّعَاسَ أَمَنَةٗ مِّنۡهُ وَيُنَزِّلُ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ لِّيُطَهِّرَكُم بِهِۦ وَيُذۡهِبَ عَنكُمۡ رِجۡزَ ٱلشَّيۡطَٰنِ وَلِيَرۡبِطَ عَلَىٰ قُلُوبِكُمۡ وَيُثَبِّتَ بِهِ ٱلۡأَقۡدَامَ
ចូរពួកអ្នកចងចាំ(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ) នៅពេលដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានឲ្យការងងុយគេងគ្របដណ្តប់លើពួកអ្នក ជាសុវត្ថិភាព(អំពីទ្រង់) ក្នុងពេលដែលពួកអ្នកកំពុងតែមានការភ័យខ្លាចសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ហើយទ្រង់បានបញ្ចុះទឹកភ្លៀងពីលើមេឃមកឲ្យពួកអ្នកដើម្បីជម្រះសម្អាតភាពស្មោគគ្រោកចេញពីពួកអ្នក និងដើម្បីបំបាត់ការញុះញង់របស់ស្ហៃតនចេញពីពួកអ្នកផងដែរ ហើយក៏ដើម្បីពង្រឹងដួងចិត្តរបស់ពួកអ្នកដើម្បីជាការពង្រឹងខ្លួនប្រាណរបស់ពួកអ្នកនៅពេលដែលជួបនឹងសត្រូវ ព្រមទាំងដើម្បីជាការពង្រឹងជើងរបស់ពួកអ្នក តាមរយៈការធ្វើឲ្យដីខ្សាច់នោះទន់(មិនហុយ)ដើម្បីកុំឲ្យប្រឡាក់ជើងរបស់ពួកអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمۡ فَثَبِّتُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۚ سَأُلۡقِي فِي قُلُوبِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلرُّعۡبَ فَٱضۡرِبُواْ فَوۡقَ ٱلۡأَعۡنَاقِ وَٱضۡرِبُواْ مِنۡهُمۡ كُلَّ بَنَانٖ
នៅពេលដែលម្ចាស់របស់អ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់ម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដែលបានជួយបណ្តាអ្នកមានជំនឿនៅក្នុងសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរថាៈ ជាការពិតណាស់ យើងនៅជាមួយពួកអ្នក(ឱម៉ាឡាអ៊ីកាត់)តាមរយៈការជួយនិងការគាំទ្រ។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកពង្រឹងកម្លាំងរបស់អ្នកមានជំនឿក្នុងការវាយលុកទៅលើសត្រូវរបស់ពួកគេចុះ យើងនឹងបញ្ចូលភាពភ័យខ្លាចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅក្នុងដួងចិត្តបស់ពួកគ្មានជំនឿ។ ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)កាត់ក្បាលពួកគ្មានជំនឿទាំងនោះដើម្បីឲ្យពួកគេស្លាប់ ហើយចូរពួកអ្នកកាត់រាល់ៗសន្លាក់ឆ្អឹងទាំងអស់របស់ពួកគេដើម្បីបញ្ឈប់ពួកគេមិនឲ្យសម្លាប់ពួកអ្នកបាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ شَآقُّواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۚ وَمَن يُشَاقِقِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ការសម្លាប់ និងការកាត់ឆ្អឹងសន្លាក់ដែលបានកើតឡើងលើពួកគ្មានជំនឿទាំងនោះ គឺដោយសារតែពួកគេបានប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ដោយពួកគេមិនអនុវត្តតាមអ្វីដែលគេបង្គាប់ប្រើពួកគេ(ឲ្យធ្វើ)នោះទេ ហើយពួកគេក៏មិនបញ្ឈប់នូវអ្វីដែលគេបានហាមឃាត់ពួកគេ(មិនឲ្យធ្វើ)នោះដែរ។ ហើយជនណាដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ចំពោះបញ្ហានេះ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះគឺជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតលើរូបគេនៅក្នុងលោកិយនេះដោយការសម្លាប់ និងការចាប់ជាឈ្លើយសឹក ហើយនៅថ្ងៃបរលោក រូបគេនឹងស្ថិតក្នុងឋាននរក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكُمۡ فَذُوقُوهُ وَأَنَّ لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابَ ٱلنَّارِ
ទណ្ឌកម្មដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ គឺសម្រាប់ពួកអ្នក(នែពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់)។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកភ្លក្សរសជាតិវាភ្លាមៗចុះនៅក្នុងលោកិយនេះ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកអ្នកនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មក្នុងឋាននរកប្រសិនបើពួកអ្នកស្លាប់ដោយស្ថិតក្នុងភាពប្រឆាំង(គ្មានជំនឿ) និងការចចេសរឹងរូសរបស់ពួកអ្នកដូចនេះនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا لَقِيتُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ زَحۡفٗا فَلَا تُوَلُّوهُمُ ٱلۡأَدۡبَارَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! នៅពេលដែលពួកអ្នកបានជួបនឹងពួកមុស្ហរីគីននៅក្នុងសមរភូមិដោយប្រឈមមុខជាមួយពួកគេនោះ ចូរពួកអ្នកកុំចុះចាញ់ពួកគេ និងកុំបែរខ្នងដាក់ពួកគេដោយការរត់គេច(ពីពួកគេ)ឲ្យសោះ ក៏ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកត្រូវមានភាពរឹងមាំក្នុងការប្រឈមមុខនឹងពួកគេ ហើយចូរពួកអុ្នកអត់ធ្មត់ក្នុងការជួបជាមួយពួកគេ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅជាមួយពួកអ្នកតាមរយៈការជួយ និងការគាំទ្ររបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَن يُوَلِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ دُبُرَهُۥٓ إِلَّا مُتَحَرِّفٗا لِّقِتَالٍ أَوۡ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٖ فَقَدۡ بَآءَ بِغَضَبٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَمَأۡوَىٰهُ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
ហើយជនណាដែលបានបែរខ្នងរបស់គេដាក់សត្រូវ(រត់ចោលជួរ)ដោយមិនមែនក្នុងគោលបំណងរកល្បិចកលដើម្បីវាយបកទៅលើសត្រូវវិញ ឬក៏មិនមែនជាការដកថយទៅរកក្រុមអ្នកមានជំនឿដើម្បីសុំជំនួយពីពួកគេទេនោះ ជាការពិតណាស់ ជននោះពិតជាបានវិលត្រឡប់មកវិញដោយនាំមកនូវការខឹងសម្បារពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ហើយរូបគេសមនឹងទទូលបានដូច្នេះហើយ។ ហើយទីកន្លែរបស់គេនៅថ្ងៃបរលោកនោះ គឺនរកជើហាន់ណាំ ហើយវាជាកន្លែងវិលត្រឡប់ដ៏អាក្រក់បំផុតរបស់គេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• في الآيات اعتناء الله العظيم بحال عباده المؤمنين، وتيسير الأسباب التي بها ثبت إيمانهم، وثبتت أقدامهم، وزال عنهم المكروه والوساوس الشيطانية.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ បញ្ជាក់ពីការយកចិត្តទុកដាក់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដ៏មហាធំធេងចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលជាអ្នកមានជំនឿ ហើយទ្រង់បានសម្រួលនូវមូលហេតុនានាដែលជួយពង្រឹងសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគេ ពង្រឹងជើង(គោលជំហរ)របស់ពួកគេ និងបំបាត់ចេញពីពួកគេនូវប្រការអាក្រក់ និងការរំខានរបស់ពពួកស្ហៃតន។

• أن النصر بيد الله، ومن عنده سبحانه، وهو ليس بكثرة عَدَدٍ ولا عُدَدٍ مع أهمية هذا الإعداد.
• ជាការពិតណាស់ ជ័យជម្នះ គឺស្ថិតក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ពោលគឺវាពុំមែនដោយសារតែមានទ័ពច្រើន ឬមានសម្ភារៈសឹកច្រើនដែលត្រូវបានរៀបចំយ៉ាងល្អនោះទេ។

• الفرار من الزحف من غير عذر من أكبر الكبائر.
• ការរត់ចេញពីសមរភូមិ(រត់ចោលជួរ)ដោយគ្មានមូលហេតុដែលគេអនុញ្ញាតទេនោះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមបាបកម្មធំ។

• في الآيات تعليم المؤمنين قواعد القتال الحربية، ومنها: طاعة الله والرسول، والثبات أمام الأعداء، والصبر عند اللقاء، وذِكْر الله كثيرًا.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះផងដែរ គឺបង្រៀនអ្នកមានជំនឿពីរូបមន្តឬគោលការណ៍ជាច្រើននៃការធ្វើសង្គ្រាមនៅលើសមរភូមិ ក្នុងនោះមាន ៖ ត្រូវគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ត្រូវមានជំហររឹងប៉ឹងនៅចំពោះមុខសត្រូវ ត្រូវអត់ធ្មត់នៅពេលប្រឈមមុខនឹងសត្រូវ និងត្រូវរំលឹកចំពោះអល់ឡោះឲ្យបានច្រើន។

فَلَمۡ تَقۡتُلُوهُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ قَتَلَهُمۡۚ وَمَا رَمَيۡتَ إِذۡ رَمَيۡتَ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ رَمَىٰ وَلِيُبۡلِيَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ مِنۡهُ بَلَآءً حَسَنًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
ជាការពិតណាស់ ពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)មិនបានសម្លាប់ពួកមុស្ហរីគីននាថ្ងៃសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរដោយសារតែសមត្ថភាពនិងភាពខ្លាំងក្លារបស់ពួកអ្នកនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅវិញទេដែលបានជួយពួកអ្នកក្នុងរឿងនេះ។ ហើយអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ក៏មិនបានគប់(គ្រាប់ខ្សាច់)ទៅលើពួកមុស្ហរីគីននោះដែរនៅពេលដែលអ្នកគប់(គ្រាប់ខ្សាច់)ទៅលើពួកគេនោះ ក៏ប៉ុន្តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅវិញទេដែលជាអ្នកគប់ពួកគេនោះ ដោយទ្រង់បានធ្វើឲ្យការគប់(គ្រាប់ខ្សាច់)របស់អ្នកទៅដល់(ភ្នែក)ពួកគេ។ ហើយទ្រង់នឹងសាកល្បងបណ្តាអ្នកមានជំនឿតាមរយៈអ្វីដែលទ្រង់បានផ្តល់ជាឧបការគុណដល់ពួកគេនៃការឲ្យពួកគេយកឈ្នះលើសត្រូវរបស់ពួកគេទោះបីជាគ្នារបស់ពួកគេ និងសម្ភារៈសឹករបស់ពួកគេមានចំនួនតិច(ជាងពួកសត្រូវ)ក៏ដោយ ដើម្បីឲ្យពួកគេថ្លែងអំណរគុណចំពោះទ្រង់។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាលឺបំផុតនូវការបួងសួងសុំរបស់ពួកអ្នក និងពាក្យសម្តី(និយាយគ្នា)របស់ពួកអ្នក ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះទង្វើរបស់ពួកអ្នក ហើយនិងអ្វីដែលមានផលប្រយោជន៍ចំពោះពួកអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ مُوهِنُ كَيۡدِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
ការសម្លាប់ពួកមុស្ហរីគីន និងការគប់(គ្រាប់ខ្សាច់)ទៅលើពួកគេរហូតដល់ពួកគេចុះចាញ់ រត់បែរក្រោយ ព្រមទាំងឧបការគុណទាំងឡាយដែលទ្រង់បានប្រទានដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿតាមរយៈការឲ្យពួកគេយកឈ្នះលើសត្រូវរបស់ពួកគេដែលបានលើកឡើងខាងលើនោះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់(តែមួយគត់)។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺជាអ្នកដែលធ្វើឲ្យល្បិចកលរបស់ពួកគ្មានជំនឿទន់ខ្សោយដែលពួកគេបានប្រើកលល្បិចមកលើសាសនាឥស្លាម។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِن تَسۡتَفۡتِحُواْ فَقَدۡ جَآءَكُمُ ٱلۡفَتۡحُۖ وَإِن تَنتَهُواْ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَإِن تَعُودُواْ نَعُدۡ وَلَن تُغۡنِيَ عَنكُمۡ فِئَتُكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَوۡ كَثُرَتۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ប្រសិនបើពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)សុំឲ្យអល់ឡោះដាក់ទណ្ឌកម្ម និងគ្រោះកាចទៅលើពួកដែលបំពាននោះ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើពួកអ្នកចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកបានសុំ។ ហើយទ្រង់នឹងបញ្ចុះទៅកាន់ពួកអ្នកនូវអ្វីដែលជាទណ្ឌកម្មសម្រាប់ពួកអ្នក ហើយជាមេរៀនសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលកោតខ្លាច។ តែប្រសិនបើពួកអ្នកបញ្ឈប់ការសុំដូច្នោះនោះ ពិតណាស់ វាគឺជាការប្រសើរសម្រាប់ពួកអ្នក។ ជួនកាល ទ្រង់ទុកពេលឲ្យពួកអ្នកដោយទ្រង់មិនដាកទណ្ឌកម្មពួកអ្នកភ្លាមៗនោះទេ។ ហើយប្រសិនបើពួកអ្នកវិលត្រឡប់ទៅស្នើសុំ(ដូចមុន) ឬ(ត្រឡប់ទៅ)ធ្វើសង្គ្រាមជាមួយនឹងអ្នកមានជំនឿវិញ យើងសន្យាថានឹងទម្លាក់ទណ្ឌកម្មនោះទៅលើពួកអ្នក ហើយនិងផ្តល់ជ័យជំនះដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿទៀតជាមិនខាន ហើយ(ពេលនោះ)ក្រុមរបស់ពួកអ្នក និងកងជំនួយរបស់ពួកអ្នកនឹងមិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ពួកអ្នកនោះឡើយ ទោះបីជាគ្នាពួកអ្នក និងសម្ភារៈសឹករបស់ពួកអ្នកមានចំនួនច្រើន ហើយអ្នកមានជំនឿមានគ្នាតិចក៏ដោយ។ ហើយពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅជាមួយបណ្តាអ្នកមានជំនឿដោយការជួយ និងការគាំទ្រ។ ហើយជនណាដែលអល់ឡោះនៅជាមួយគេនោះ គឺគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះគេបានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ وَأَنتُمۡ تَسۡمَعُونَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! ចូរពួកអ្នកគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះ និងគោរពប្រតិបត្តិអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។ ហើយចូរពួកអ្នកកុំប្រឆាំងនឹងទ្រង់ដោយធ្វើផ្ទុយពីបទបញ្ជារបស់ទ្រង់ ហើយប្រព្រឹត្តនូវទង្វើដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ឲ្យសោះ ខណៈដែលពួកអ្នកបានស្តាប់លឺបណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់អល់ឡោះដែលគេសូត្រឲ្យពួកអ្នកស្តាប់ហើយនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)កុំធ្វើដូចពួកពួកពុតត្បុត និងពួកមុស្ហរីគីនឲ្យសោះ ដែលពួកគេនៅពេលមានគេសូត្របណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់អល់ឡោះឲ្យពួកគេស្តាប់ គឺពួកគេនិយាយថាៈ ពួកយើងបានលឺនឹងត្រចៀករបស់ពួកយើងហើយនូវគម្ពីរគួរអានដែលគេសូត្រឲ្យពួកយើងស្តាប់នោះ ខណៈដែលពួកគេមិនបានស្តាប់ដោយយកចិត្តទុកដាក់ ត្រិះរិះពិចារណា និងយកវាជាមេរៀនដើម្បីទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ពីការស្តាប់នេះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلصُّمُّ ٱلۡبُكۡمُ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡقِلُونَ
ជាការពិតណាស់ សត្វលោកដែលអាក្រក់ជាងគេបំផុតនៅលើផែនដីនៅចំពោះមុខអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺអ្នកថ្លង់ដែលពួកគេមិនព្រមស្តាប់ការពិត និងអ្នកគដែលមិននិយាយ(ការពិត)។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគឺជាពួកដែលមិនដឹងអ្វីជាបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះ និងអ្វីជាប្រការដែលទ្រង់ហាមឃាត់នោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ عَلِمَ ٱللَّهُ فِيهِمۡ خَيۡرٗا لَّأَسۡمَعَهُمۡۖ وَلَوۡ أَسۡمَعَهُمۡ لَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعۡرِضُونَ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងថា ពួកមូស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះមានភាពល្អប្រសើរនោះ ទ្រង់ប្រាកដជានឹងធ្វើឲ្យពួកគេអាចស្តាប់លឺនូវការលឺដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកគេ ហើយទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យពួកគេមានប្រាជ្ញាស្មារតីចេះពិចារចំពោះបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ជាមិនខាន ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់បានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ពិតណាស់ពួកគេគ្មានភាពល្អប្រសើរនោះទេ។ ហើយបើទោះបីជាទ្រង់ធ្វើឲ្យពួកគេអាចស្តាប់លឺក៏ដោយ ក៏ពួកគេនឹងបែរចេញពីការមានជំនឿដោយភាពចចេសរឹងរួសរបស់ពួកគេនោះដែរ ហើយពួកគេគឺជាពួកដែលប្រឆាំង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمۡ لِمَا يُحۡيِيكُمۡۖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَحُولُ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَقَلۡبِهِۦ وَأَنَّهُۥٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! ចូរពួកអ្នកឆ្លើយតបចំពោះអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ដោយការទទួលយក និងប្រតិបត្តិតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់និងចៀសវាងឲ្យឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ចុះនៅពេលដែលគេអំពាវនាវពួកអ្នកទៅរកមាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវនោះ។ ហើយចូរពួកអ្នកជឿជាក់ថា ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានសមត្ថភាពលើអ្វីៗទាំងអស់។ ដូចនេះ ទ្រង់មានសមត្ថភាពក្នុងការផ្លាស់ប្តូររវាងពួកអ្នកនិងរវាងការទទួលយកសេចក្តីពិត ប្រសិនបើពួកអ្នកចង់ទទួលបានវាក្រោយពីពួកអ្នកបានបដិសេធវានោះ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នករួសរាន់ទៅកាន់សេចក្តីពិតនោះ ហើយពួកអ្នកត្រូវជឿជាក់ថា ពិតណាស់នៅថ្ងៃបរលោក ពួកអ្នកនឹងត្រូវបានគេប្រមូលផ្តុំទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងរាល់ទង្វើដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានសាងនៅក្នុងលោកិយនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱتَّقُواْ فِتۡنَةٗ لَّا تُصِيبَنَّ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنكُمۡ خَآصَّةٗۖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ប្រុងប្រយ័ត្នពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះដែលមិនត្រឹមតែធ្លាក់ទៅលើពួកដែលប្រព្រឹត្តបាបកម្មក្នុងចំណោមពួកអ្នកនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ គឺវានឹងប៉ះពាល់ដល់អ្នកផ្សេងទៀត(មនុស្សល្អ)ក្រៅពីរូបគេផងដែរ។ នោះគឺដោយសារតែ នៅពេលដែលការបំពានបានលេចឡើង ពួកគេ(មនុស្សល្អ)មិនព្រមផ្លាស់ប្តូរ(កែប្រែ)វា។ ហើយចូរពួកអ្នកជឿជាក់ថា ពិតណាស់ អល់ឡោះគឺជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុតចំពោះពួកដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងទ្រង់។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកប្រុងប្រយ័ត្នពីការប្រព្រឹត្តល្មើសចំពោះទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من كان الله معه فهو المنصور وإن كان ضعيفًا قليلًا عدده، وهذه المعية تكون بحسب ما قام به المؤمنون من أعمال الإيمان.
• ជនណាហើយដែលអល់ឡោះស្ថិតនៅជាមួយគេ ពិតណាស់ រូបគេនឹងទទួលបានជោគជ័យ ទោះបីជារូបគេទន់ខ្សោយ និងមានគ្នាតិចក៏ដោយ ហើយការនៅជាមួយ(របស់អល់ឡោះ)នេះ គឺអាស្រ័យទៅតាមកម្រិតនៃសេចក្តីជំនឿរបស់គេដែលគេមាន។

• المؤمن مطالب بالأخذ بالأسباب المادية، والقيام بالتكليف الذي كلفه الله، ثم يتوكل على الله، ويفوض الأمر إليه، أما تحقيق النتائج والأهداف فهو متروك لله عز وجل.
• ចំពោះអ្នកមានជំនឿ គឺគេទាមទារឲ្យប្រកាន់យកនូវមូលហេតុជាត្រីមុខ ហើយព្យាយាមធ្វើវាទៅតាមលទ្ធភាពដែលអល់ឡោះបានផ្តល់ដល់គេ។ ក្រោយមក គេត្រូវប្រគល់ខ្លួនចំពោះអល់ឡោះ និងប្រគល់កិច្ចការនោះទៅឲ្យទ្រង់។ រីឯលទ្ធផលពិតប្រាកដ និងគោលបំណងរបស់វា គឺទុកឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់ជាអ្នកសម្រេច។

• في الآيات دليل على أن الله تعالى لا يمنع الإيمان والخير إلا عمَّن لا خير فيه، وهو الذي لا يزكو لديه هذا الإيمان ولا يثمر عنده.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះបង្ហាញថា ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនបានរារាំងសេចក្តីជំនឿនិងប្រការល្អផ្សេងៗពីនរណាម្នាក់នោះឡើយ លើកលែងតែអ្នកដែលពុំមានភាពល្អប្រសើរប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺអ្នកដែលសេចក្តីជំនឿដែលគេមាននោះមិនបានជម្រះសម្អាតនូវអ្វីដែលមាននៅលើខ្លួរបស់គេ ហើយរូបគេក៏មិនទទួលបានផ្លែផ្កាអ្វីពីការមានជំនឿនោះដែរ។

• على العبد أن يكثر من الدعاء: يا مقلب القلوب ثبِّت قلبي على دينك، يا مُصرِّف القلوب اصرف قلبي إلى طاعتك.
• ចាំបាច់លើខ្ញុំអល់ឡោះត្រូវបង្កើនូវការបួងសួងថា ៖ اللهم يا مقلب القلوب ثبت قلوبنا على دينك، ويا مصرف القلوب صرف قلوبنا على طاعتك (ឱអ្នកដែលបង្វែរចិត្ដ! សូមទ្រង់ធ្វើឲ្យចិត្ដរបស់ខ្ញុំនៅនឹងនរក្នុងសាសនារបស់ទ្រង់ផងចុះ។ ឱអ្នកបង្វែរចិត្ដទាំងឡាយ! សូមទ្រង់បង្វែរចិត្ដរបស់ពួកយើងឲ្យស្ថិតនៅលើការប្រតិបត្ដិតាមទ្រង់ផងចុះ។

• أَمَرَ الله المؤمنين ألا يُقِرُّوا المنكر بين أظهرهم فيعُمَّهم العذاب.
• អល់ឡោះបានបង្គាប់ប្រើអ្នកមានជំនឿមិនត្រូវគាំទ្រប្រការអាក្រក់ដែលកើតមានឡើងក្នុងចំណោមពួកគេនោះទេ ព្រោះវាជាហេតុធ្វើឲ្យទណ្ឌកម្មធ្លាក់ទៅលើពួកគេទាំអស់គ្នា។

وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ أَنتُمۡ قَلِيلٞ مُّسۡتَضۡعَفُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ ٱلنَّاسُ فَـَٔاوَىٰكُمۡ وَأَيَّدَكُم بِنَصۡرِهِۦ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ហើយចូរពួកអ្នកចងចាំ(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ) នៅពេលដែលពួកអ្នកស្ថិតនៅទីក្រុងម៉ាក្កះ ដោយពួកអ្នកមានគ្នាតិច និងមានភាពទន់ខ្សោយ ព្រមទាំងត្រូវទទួលរងនូវការគាបសង្កត់ពីពួកគេ(ពួកមុស្ហរីគីន)។ ពួកអ្នកខ្លាចសត្រូវរបស់ពួកអ្នកធ្វើបាបពួកអ្នកភ្លាមៗ តែអល់ឡោះទ្រង់បានផ្តល់កន្លែងជ្រកកោនដល់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកអាចភៀសខ្លួនទៅកាន់វាបាន នោះគឺទីក្រុងម៉ាទីណះ។ ហើយអល់ឡោះបានពង្រឹងពួកអ្នកដោយការធ្វើឲ្យពួកអ្នកទទួលជ័យជម្នះលើសត្រូវរបស់ពួកអ្នកនៅក្នុងសមរភូមិជាច្រើន ដែលក្នុងចំណោមនោះ គឺសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរ។ ហើយទ្រង់បានប្រទាននូវលាភសក្ការៈដ៏ល្អៗដល់ពួកអ្នក ដែលក្នុងចំណោមនោះ គឺទ្រព្យជ័យភណ្ឌដែលពួកអ្នកដកហូតបានពីសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ សង្ឃឹមថា ពួកអ្នកនឹងថ្លែងអំណរគុណអល់ឡោះចំពោះឧបការគុណរបស់ទ្រង់ ដើម្បីទ្រង់នឹងបន្ថែមវាដល់ពួកអ្នកទៀត។ ហើយចូរពួកអ្នកកុំរមិលគុណចំពោះឧបការគុណរបស់ទ្រង់ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យទ្រង់ដកហូតវាពីពួកអ្នកវិញ ហើយទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មលើពួកអ្នកថែមទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَخُونُواْ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ وَتَخُونُوٓاْ أَمَٰنَٰتِكُمۡ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! ចូរពួកអ្នកកុំក្បត់អល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ដោយបោះបង់ការអនុវត្តនូវបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងមិនចៀសឆ្ងាយពីប្រការដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកឲ្យសោះ។ ហើយចូរពួកអ្នកកុំក្បត់នូវអ្វីដែលគេបានផ្តល់ទំនុកចិត្តមកលើពួកអ្នក ដូចជាបំណុលនិងអ្វីៗផ្សេងទៀត ខណៈដែលពួកអ្នកបានដឹងថា អ្វីដែលពួកអ្នកបានធ្វើនោះគឺជាការក្បត់ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពួកអ្នកស្ថិតក្នុងចំណោមពួកក្បត់ឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَآ أَمۡوَٰلُكُمۡ وَأَوۡلَٰدُكُمۡ فِتۡنَةٞ وَأَنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)ដឹងចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកអ្នកនិងកូនចៅរបស់ពួកអ្នកនោះ គឺគ្រាន់តែជាការសាកល្បងពីអល់ឡោះមកលើពួកអ្នកប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ វាអាចរារាំងពួកអ្នកពីការសាងទង្វើ(ល្អ)សម្រាប់ថ្ងៃបរលោក និងអាចនាំឲ្យពួកអ្នកធ្លាក់ក្នុងអំពើក្បត់បាន។ ហើយចូរពួកអ្នកដឹងចុះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានផលបុណ្យដ៏ធំធេង។ ហេតុនេះ ពួកអ្នកមិនត្រូវឲ្យផលបុណ្យនេះបាត់បង់ពីពួកអ្នកដោយសារតែការយកចិត្តទុកដាក់របស់ពួកអ្នកចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិនិងកូនចៅ ហើយប្រព្រឹត្តអំពើក្បត់ព្រោះតែពួកគេនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَتَّقُواْ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّكُمۡ فُرۡقَانٗا وَيُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَيِّـَٔاتِكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۗ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! ចូរពួកអ្នកដឹងចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ប្រសិនបើពួកអ្នកកោតខ្លាចអល់ឡោះដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសឆ្ងាយពីបម្រាមទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់ហាមឃាត់នោះ ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យពួកអ្នកចេះបែងចែករវាងប្រការពិតនិងប្រការដែលមិនពិត។ ដូច្នេះ វាទាំងពីរនឹងមិនធ្វើឲ្យពួកអ្នកច្រឡំគ្នានោះទេ ហើយទ្រង់នឹងលុបលាងនូវអំពើអាក្រក់ទាំងឡាយដែលពួកអ្នកបានសាង និងអភ័យទោសឲ្យពួកអ្នកនូវបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នក។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺជាអ្នកដែលមានភាពសប្បុរសដ៏ធំធេងបំផុត ហើយក្នុងចំណោមភាពសប្បុរសដ៏ធំធេងរបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់បានត្រៀមឋានសួគ៌របស់ទ្រង់សម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលកោតខ្លាចទ្រង់ក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ទាំងឡាយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ يَمۡكُرُ بِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيُثۡبِتُوكَ أَوۡ يَقۡتُلُوكَ أَوۡ يُخۡرِجُوكَۚ وَيَمۡكُرُونَ وَيَمۡكُرُ ٱللَّهُۖ وَٱللَّهُ خَيۡرُ ٱلۡمَٰكِرِينَ
ហើយចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅពេលដែលពួកមុស្ហរីគីនបានរៀបចំល្បិចកលដើម្បីឃុំឃាំងអ្នក ឬក៏សម្លាប់អ្នក ឬក៏និរទេសអ្នកចេញពីភូមិស្រុករបស់អ្នកទៅកាន់កន្លែងផ្សេង។ ពួកគេបានប្រើល្បិចកលមកលើអ្នក តែអល់ឡោះបានបង្វែរល្បិចកលរបស់ពួកគេនោះឲ្យធ្លាក់ទៅលើពួកគេវិញ ហើយអល់ឡោះក៏បានប្រើល្បិចកល(ចំពោះពួកគេ)វិញដែរ។ ហើយអល់ឡោះ គឺជាអ្នកដែលប្រើល្បិចដ៏ប្រសើរបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا قَالُواْ قَدۡ سَمِعۡنَا لَوۡ نَشَآءُ لَقُلۡنَا مِثۡلَ هَٰذَآ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
ហើយនៅពេលដែលមានគេសូត្របណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់យើងឲ្យពួកគេស្តាប់ ពួកគេបាននិយាយដោយភាពចចេសរឹងរូសមិនទទួលយកការពិត ព្រមទាំងមានភាពក្អេងក្អាងចំពោះវាថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងធ្លាប់បានស្តាប់លឺដូចនេះពីមុនមកហើយ។ ប្រសិនបើពួកយើងចង់និយាយនូវពាក្យសម្តីអ្វីដូចគម្ពីរគួរអាននេះ ពួកយើងប្រាកដជានឹងនិយាយបានជាមិនខាន។ ហើយគម្ពីរគួរអានដែលពួកយើងបានស្តាប់លឺនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅការភូតកុហក ប្រឌិតឡើងរបស់អ្នកជំនាន់មុននោះឡើយ។ ដូចនេះ ពួកយើងមិនមានជំនឿចំពោះវាជាដាច់ខាត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ قَالُواْ ٱللَّهُمَّ إِن كَانَ هَٰذَا هُوَ ٱلۡحَقَّ مِنۡ عِندِكَ فَأَمۡطِرۡ عَلَيۡنَا حِجَارَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ أَوِ ٱئۡتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
ហើយចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅពេលដែលពួកមុស្ហរីគីនបាននិយាយថាៈ ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! ប្រសិនបើអ្វីដែលមូហាំម៉ាត់បាននាំមកគឺជាការពិតមែននោះ សូមទ្រង់មេត្តាបញ្ចុះភ្លៀងដុំថ្មពីលើមេឃដើម្បីបំផ្លាញពួកយើង ឬក៏នាំមកនូវទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាមកកាន់ពួកយើងមក។ ពួកគេនិយាយដូចនេះ គ្រាន់តែជាការផ្គើនដើម្បីបន្ថែមនូវការប្រឆាំងនិងការបដិសេធរបស់ពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمۡ وَأَنتَ فِيهِمۡۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ مُعَذِّبَهُمۡ وَهُمۡ يَسۡتَغۡفِرُونَ
ហើយអល់ឡោះទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មផ្តាច់ពូជប្រជាជាតិរបស់អ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នោះទេ ខណៈដែលរូបអ្នកនៅមានជីវិត ហើយមានវត្តមាននៅជាមួយពួកគេនោះ ពីព្រោះវត្តមានរបស់អ្នកនៅជាមួយពួកគេ គឺជាសុវត្ថិភាពសម្រាប់ពួកគេពីទណ្ឌកម្ម។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏មិនដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេ ខណៈដែលពួកគេគឺជាអ្នកដែលសុំការអភ័យទោសពីទ្រង់នូវរាល់បាបកម្មរបស់ពួកគេនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الشكر نعمة عظيمة يزيد بها فضل الله تعالى، وينقص عند إغفالها.
• ការចេះដឹងគុណ គឺជាឧបការគុណធំធេងមួយដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះកាន់តែបន្ថែមនូវភាពសប្បុរសរបស់ទ្រង់ថែមទៀត ហើយវានឹងថយចុះទៅវិញ នៅពេលគេដែលគេធ្វេសប្រហែសមិនចេះដឺងគុណ។

• للأمانة شأن عظيم في استقامة أحوال المسلمين، ما ثبتوا عليها وتخلقوا بها، وهي دليل نزاهة النفس واعتدال أعمالها.
• ភាពស្មោះត្រង់(អាម៉ាណះ) គឺជាកិច្ចការដ៏ធំធេងមួយដែលធ្វើឲ្យស្ថានភាពអ្នកមូស្លីមមានស្ថេរភាព ដរាបណាគេនៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងវា ហើយវាគឺជាភស្តុតាងមួយដែលបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំនៃដួងចិត្ត និងភាពយុត្តិធម៌ចំពោះទង្វើរបស់គេ។

• ما عند الله من الأجر على كَفِّ النفس عن المنهيات، خير من المنافع الحاصلة عن اقتحام المناهي لأجل الأموال والأولاد.
• ផលបុណ្យដែលនៅជាមួយអល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះការដែលគេបោះបង់ ឬទប់ស្កាត់ខ្លួនរបស់គេពីការធ្លាក់ចូលក្នុងប្រការដែលគេហាមឃាត់នោះ គឺល្អប្រសើរជាងផលប្រយោជន៍ដែលគេទទួលបានពីការប្រព្រឹត្តប្រការដែលគេហាមឃាត់ព្រោះតែទ្រព្យសម្បត្តិនិងកូនចៅ។

• في الآيات بيان سفه عقول المعرضين؛ لأنهم لم يقولوا: اللَّهُمَّ إن كان هذا هو الحق من عندك فاهدنا إليه.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះបញ្ជាក់ពីភាពខ្សោយប្រាជ្ញារបស់ពួកដែលប្រឆាំង ពីព្រោះពួកគេមិននិយាយថាៈ “ឱអល់ឡោះជាម្ចាស់! ប្រសិនបើវាគឺជាការពិតដែលមកពីទ្រង់មែននោះ សូមទ្រង់មេត្តាចង្អុលបង្ហាញពួកយើងទៅកាន់វាផងចុះ” នោះឡើយ។

• في الآيات فضيلة الاستغفار وبركته، وأنه من موانع وقوع العذاب.
• ក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ ក៏បានបង្ហាញពីឧត្តមភាពនៃការសុំការអភ័យទោស និងពរជ័យរបស់វាផងដែរ ហើយពិតណាស់ វាជាទង្វើមួយក្នុងចំណោមទង្វើទាំងឡាយដែលអាចរារាំង ឬទប់ស្កាត់មិនឲ្យទទួលនូវទណ្ឌកម្ម។

وَمَا لَهُمۡ أَلَّا يُعَذِّبَهُمُ ٱللَّهُ وَهُمۡ يَصُدُّونَ عَنِ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ وَمَا كَانُوٓاْ أَوۡلِيَآءَهُۥٓۚ إِنۡ أَوۡلِيَآؤُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُتَّقُونَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយតើអ្វីមួយដែលអាចរារាំងមិនឲ្យ(អល់ឡោះជាម្ចាស់)ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេ ខណៈដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តប្រការដែលចាំបាច់ត្រូវតែទទួលនូវទណ្ឌកម្មដោយសារតែពួកគេបានរារាំងមនុស្សមិនឲ្យតវ៉ាហ្វ(ប្រទក្សិណ) និងសឡាតនៅក្នុងម៉ាស្ជិតហារ៉មនោះ? ហើយពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះ មិនមែនជាអ្នកគាំពាររបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ ពីព្រោះអ្នកគាំពាររបស់អល់ឡោះនោះ គឺមានតែអ្នកដែលកោតខ្លាចទ្រង់ប៉ុណ្ណោះដែលពួកគេកោតខ្លាចទ្រង់ដោយគោរពប្រតិបត្តិតាមរាល់បទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែទ្រង់បានហាមឃាត់។ ក៏ប៉ុន្តែ ភាគច្រើននៃពួកមុស្ហរីគីនមិនដឹងនោះទេនៅពេលដែលពួកគេអះអាងថា ពិតណាស់ ពួកគេគឺជាអ្នកគាំពាររបស់អល់ឡោះនោះ ក្នុងខណៈដែលពួកគេមិនមែនជាអ្នកគាំពាររបស់អល់ឡោះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمۡ عِندَ ٱلۡبَيۡتِ إِلَّا مُكَآءٗ وَتَصۡدِيَةٗۚ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ
ហើយការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកមុស្ហរីគីននៅម៉ាស្ជិតហារ៉មនោះ គ្មានអ្វីក្រៅពីការហួចលេង និងទះដៃនោះឡើយ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នក(នែពួកមុស្ហរីគីន)ភ្លក្សរសជាតិទណ្ឌកម្មដោយការសម្លាប់ និងការចាប់ជាឈ្លើយសឹកនៅថ្ងៃសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរចុះ ដោយសារតែការប្រឆាំងរបស់ពួកអ្នកចំពោះអល់ឡោះ និងការបដិសេធរបស់ពួកអ្នកចំពោះអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ لِيَصُدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ فَسَيُنفِقُونَهَا ثُمَّ تَكُونُ عَلَيۡهِمۡ حَسۡرَةٗ ثُمَّ يُغۡلَبُونَۗ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِلَىٰ جَهَنَّمَ يُحۡشَرُونَ
ជាការពិតណាស់ ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ ពួកគេចំណាយទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេដើម្បីរារាំងមនុស្សពីសាសនារបស់ទ្រង់។ ពិតណាស់ ពួកគេនឹងចំណាយទ្រព្យរបស់ពួកគេ តែពួកគេមិនបានសម្រេច(ទទួលផល)ដូចអ្វីដែលពួកគេចង់បានឡើយ។ ក្រោយមក លទ្ធផលចុងក្រោយនៃការចំណាយទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេនោះ គឺមានតែការស្តាយក្រោយប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតែទ្រព្យរបស់ពួកគេក៏បាត់បង់ ហើយគោលបំណងនៃការចំណាយរបស់ពួកគេក៏មិនបានសម្រេច។ ក្រោយមកទៀត ពួកគេនឹងត្រូវទទួលបរាជ័យដោយសារតែអ្នកមានជំនឿបានយកជ័យជម្នះលើពួកគេ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនឹងត្រូវបានគេប្រមូលទៅកាន់នរកជើហាន់ណាំ ដោយពួកគេនឹងចូលក្នុងឋាននរកនោះជាអមតៈ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِيَمِيزَ ٱللَّهُ ٱلۡخَبِيثَ مِنَ ٱلطَّيِّبِ وَيَجۡعَلَ ٱلۡخَبِيثَ بَعۡضَهُۥ عَلَىٰ بَعۡضٖ فَيَرۡكُمَهُۥ جَمِيعٗا فَيَجۡعَلَهُۥ فِي جَهَنَّمَۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
គេនាំយកពួកប្រឆាំងដែលចំណាយទ្រព្យរបស់ពួកគេដើម្បីរារាំងមនុស្សពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះទាំងនោះទៅកាន់ឋាននរកជើហាន់ណាំដើម្បីអល់ឡោះទ្រង់ញែកចេញ ឬបែងចែកក្រុមដែលគ្មានជំនឿដែលជាមនុស្សអាក្រក់ចេញពីក្រុមអ្នកមានជំនឿដែលជាមនុស្សល្អ។ ហើយទ្រង់នឹងដាក់អ្វីដែលអាក្រក់ៗ ដូចជាមនុស្សអាក្រក់ ទង្វើអាក្រក់ និងទ្រព្យសម្បត្តិដែលអាក្រក់គរលើគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ រួចមក ទ្រង់នឹងដាក់វាទៅក្នុងនរកជើហាន់ណាំ។ ពួកទាំងនោះហើយ គឺជាពួកដែលខាតបង់ ដោយសារតែពួកគេបានខាតបង់ទាំងខ្លួនរបស់ពួកគេ និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេនាថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لِّلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِن يَنتَهُواْ يُغۡفَرۡ لَهُم مَّا قَدۡ سَلَفَ وَإِن يَعُودُواْ فَقَدۡ مَضَتۡ سُنَّتُ ٱلۡأَوَّلِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ក្នុងចំណោមក្រុមរបស់អ្នកថាៈ ប្រសិនបើពួកគេបញ្ឈប់ការប្រឆាំង(គ្មានជំនឿ)របស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ និងបញ្ឈប់ការរារាំងពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះចំពោះជនណាដែលមានជំនឿនឹងទ្រង់នោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងអភ័យទោសដល់ពួកគេនូវបាបកម្មទាំងឡាយដែលពួកគេបានសាងកន្លងមក ពីព្រោះ(ការចូល)សាសនាឥស្លាម គឺបោសសម្អាត(លុបលាង)នូវរាល់អ្វី(បាបកម្ម)ដែលមានពីមុនមក។ តែប្រសិនបើពួកគេវិលត្រឡប់ទៅរកការប្រឆាំងរបស់ពួកគេវិញនោះ ពិតប្រាកដណាស់ មាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះបានកើតឡើងចំពោះអ្នកជំនាន់មុនរួចទៅហើយ ពោលគឺ ប្រសិនបើពួកគេបដិសេធ ហើយនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើការប្រឆាំងរបស់ពួកគេដដែលនោះ ទណ្ឌកម្មនឹងកើតឡើងចំពោះពួកគេភ្លាមៗ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ كُلُّهُۥ لِلَّهِۚ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِمَا يَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)ប្រយុទ្ធនឹងសត្រូវរបស់ពួកអ្នកដែលជាពួកប្រឆាំង(គ្មានជំនឿ) រហូតទាល់តែអំពើស្ហ៊ីរិកនិងការរារាំងអ្នកមូស្លីមពីសាសនារបស់អល់ឡោះលែងកើតមាន ហើយការគោរពសាសនា(ឥស្លាម)និងការគោរពប្រតិបត្តិសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយដោយគ្មានស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់កើតមាន។ ហើយប្រសិនបើពួកប្រឆាំងបានបញ្ឈប់នូវអំពើស្ហ៊ីរិក និងការរារាំងមនុស្សពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះ ចូរអ្នកអំពាវនាវពួកគេចុះ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ឃើញបំផុតនូវទង្វើរបស់ពួកគេដោយគ្មានអ្វីមួយលាក់បាំងពីទ្រង់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن تَوَلَّوۡاْ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَوۡلَىٰكُمۡۚ نِعۡمَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَنِعۡمَ ٱلنَّصِيرُ
តែប្រសិនបើពួកគេបែរចេញពីអ្វីដែលគេបានប្រើឲ្យពួកគេបញ្ឈប់ ដូចជាបញ្ឈប់កាប្រឆាំង និងការរារាំងអ្នកដទៃពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ជឿជាក់ចុះថា ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ជាអ្នកជួយពួកអ្នកឲ្យយកឈ្នះលើពួកគេ។ ទ្រង់គឺជាអ្នកគាំពារដ៏ប្រសើរបំផុតចំពោះជនណាដែលគាំពារទ្រង់ ហើយក៏ជាអ្នកជួយដ៏ល្អប្រសើរបំផុតចំពោះជនណាដែលជួយទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ ជនណាហើយដែលទ្រង់គាំពាររូបគេ ជននោះពិតជាទទួលបានជោគជ័យ ហើយជនណាដែលទ្រង់ជួយគេនោះ ជននោះនឹងទទួលបាននូវជ័យជម្នះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الصد عن المسجد الحرام جريمة عظيمة يستحق فاعلوه عذاب الدنيا قبل عذاب الآخرة.
• ការរារាំងអ្នកដទៃពីម៉ាស្ជិតហារ៉ម គឺជាបទល្មើសមួយដ៏ធំដែលសាកសមនឹងទទួលទណ្ឌកម្មភ្លាមៗក្នុងលោកិយមុននឹងទទួលទណ្ឌកម្មនាថ្ងៃបរលោក។

• عمارة المسجد الحرام وولايته شرف لا يستحقه إلّا أولياء الله المتقون.
• ការថែទាំ និងគ្រប់គ្រងម៉ាស្ជិតហារ៉មនិងតំបន់របស់វា គឺជាកិត្តិយសមួយដែលមិនសាកសមសម្រាប់ជនណាម្នាក់ក្រៅពីអ្នកគាំពាររបស់អល់ឡោះដែលជាអ្នកកោតខ្លាចនោះឡើយ។

• في الآيات إنذار للكافرين بأنهم لا يحصلون من إنفاقهم أموالهم في الباطل على طائل، وسوف تصيبهم الحسرة وشدة الندامة.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាការដាស់តឿនព្រមានដល់ពួកប្រឆាំងថា ពិតណាស់ ការចំណាយទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេលើផ្លូវខុសនោះ នឹងមិនទទួលបានផលដូចអ្វីដែលពួកគេចង់បាននោះទេ ហើយពួកគេនឹងទទួលបាននូវការខាតបង់ និងការសោយស្តាយជាទីបំផុត។

• دعوة الله تعالى للكافرين للتوبة والإيمان دعوة مفتوحة لهم على الرغم من استمرار عنادهم.
• ការអំពាវនាវរបស់អល់ឡោះទៅកាន់ពួកគ្មានជំនឿទៅកាន់ការសារភាពកំហុសនិងការមានជំនឿនោះ គឺជាការអំពាវនាវមួយដោយបើកចំហរសម្រាប់ពួកគេ បើទោះបីជាពួកគេនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើភាពចចេសរឹងរួសរបស់ពួកគេយ៉ាងណាក៏ដោយ។

• من كان الله مولاه وناصره فلا خوف عليه، ومن كان الله عدوًّا له فلا عِزَّ له.
• ជនណាដែលមានអល់ឡោះជាអ្នកគាំពាររូបគេនិងជួយដល់រូបគេនោះ ពិតណាស់ គ្មានការភ័យខ្លាចណាមួយកើតឡើងចំពោះពួកគេនោះឡើយ។ រីឯជនណាដែលអល់ឡោះគឺជាសត្រូវរបស់គេនោះ ពិតណាស់រូបគេគ្មានភាពខ្លាំងពូកែអ្វីនោះឡើយ។

۞ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا غَنِمۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُۥ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ إِن كُنتُمۡ ءَامَنتُم بِٱللَّهِ وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا يَوۡمَ ٱلۡفُرۡقَانِ يَوۡمَ ٱلۡتَقَى ٱلۡجَمۡعَانِۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ)ជ្រាបចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ទ្រព្យជ័យភណ្ឌដែលពួកអ្នករឹបអូសបានពីពួកប្រឆាំងក្នុងពេលធ្វើសង្គ្រាមក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះ គឺត្រូវបែងចែកទៅជាប្រាំភាគប្រាំ(៥/៥) ដោយក្នុងនោះ បួនភាគប្រាំ(៤/៥) គឺត្រូវបែងចែកទៅឲ្យអ្នកដែលចូលរួមតស៊ូប្រយុទ្ធ និងមួយភាគប្រាំ(១/៥)ដែលនៅសល់ គឺត្រូវបែងចែកទៅជាប្រាំចំណែកទៀតគឺ៖ មួយចំណែកសម្រាប់អល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់សម្រាប់ចំណាយលើកិច្ចការទូទៅរបស់អ្នកឥស្លាម មួយចំណែកទៀតសម្រាប់សាច់ញាតិរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់នៃអម្បូរហាសឹមនិងអម្បូរអាល់មុតឡឹប មួយចំណែកទៀតសម្រាប់កូនកំព្រា(កំព្រាឪពុក) មួយចំណែកទៀតសម្រាប់អ្នកក្រីក្រនិងទុគ៌តជន និងមួយចំណែកទៀតសម្រាប់អ្នកដំណើរដែលដាច់ស្បៀង ប្រសិនបើពួកអ្នកមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងមានជំនឿចំពោះអ្វីដែលយើងបានបញ្ចុះទៅកាន់ខ្ញុំបម្រើរបស់យើង គឺព្យាការីមូហាំម៉ាត់ នៅថ្ងៃសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរ ជាថ្ងៃដែលអល់ឡោះទ្រង់បានបែងចែករវាងខុសនិងត្រូវ ខណៈដែលទ្រង់បានជួយពួកអ្នកឲ្យយកឈ្នះលើសត្រូវរបស់ពួកអ្នកមែននោះ។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលបានជួយពួកអ្នកនោះ ទ្រង់មានសមត្ថភាពលើអ្វីៗទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ أَنتُم بِٱلۡعُدۡوَةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُم بِٱلۡعُدۡوَةِ ٱلۡقُصۡوَىٰ وَٱلرَّكۡبُ أَسۡفَلَ مِنكُمۡۚ وَلَوۡ تَوَاعَدتُّمۡ لَٱخۡتَلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡمِيعَٰدِ وَلَٰكِن لِّيَقۡضِيَ ٱللَّهُ أَمۡرٗا كَانَ مَفۡعُولٗا لِّيَهۡلِكَ مَنۡ هَلَكَ عَنۢ بَيِّنَةٖ وَيَحۡيَىٰ مَنۡ حَيَّ عَنۢ بَيِّنَةٖۗ وَإِنَّ ٱللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ
ហើយចូរពួកអ្នកចងចាំ នៅពេលដែលពួកអ្នកនៅជិតជ្រុងម្ខាងនៃជ្រលងដែលស្ថិតនៅផ្នែកខាងក្រុងម៉ាទីណះ ហើយពួកមុស្ហរីគីនស្ថិតនៅជ្រុងម្ខាងទៀតឆ្ងាយពីជ្រលងដែលនៅប៉ែកខាងក្រុងម៉ាក្កះ។ ចំណែកឯក្រុមសត្វអូដ្ឋដឹកទំនិញវិញ គឺស្ថិតនៅកន្លែងដែលទាបជាងពួកអ្នក ដោយស្ថិតនៅប៉ែកខាងឆ្នេរសមុទ្រក្រហម។ ហើយទោះបីជាពួកអ្នកនិងពួកមុស្ហរីគីនសន្យា(ណាត់គ្នា)ថានឹងជួបគ្នានៅឯតំបន់ហ្ពាហ្ទើរក៏ដោយ ក៏ពួកអ្នកមិនអាចជួបគ្នាបានដែរ ក៏ប៉ុន្តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រមូលផ្តុំរវាងពួកអ្នក(ទាំងពីរក្រុម)នៅឯតំបន់ហ្ពាហ្ទើរដោយគ្មានការសន្យា(ណាត់គ្នា)ជាមុន ដើម្បីទ្រង់បំពេញនូវកិច្ចការដែលបានកំណត់រួច នោះគឺការជួយដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿឲ្យទទួលជ័យជំនះ ហើយធ្វើឲ្យពួកគ្មានជំនឿទទួលបរាជ័យ ដើម្បីឲ្យពួកដែលប្រឆាំងនឹងភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ដែលបានមកដល់ពួកគេកាន់តែប្រឆាំង និងដើម្បីឲ្យអ្នកដែលបានជឿនឹងភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់កាន់តែមានជំនឿថែមទៀត។ ហើយអល់ឡោះមហាលឺនូវរាល់ពាក្យសម្តីទាំងអស់ ហើយទ្រង់មហាដឹងនូវរាល់ទង្វើរបស់ពួកគេ។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកគេអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះអ្វីដែលពួកគេបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ يُرِيكَهُمُ ٱللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلٗاۖ وَلَوۡ أَرَىٰكَهُمۡ كَثِيرٗا لَّفَشِلۡتُمۡ وَلَتَنَٰزَعۡتُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ سَلَّمَۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ចងចាំនូវឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានដល់អ្នកនិងបណ្តាអ្នកមានជំនឿ នៅពេលដែលអល់ឡោះទ្រង់បានបង្ហាញឲ្យអ្នកបានឃើញក្នុងសុបិន្តរបស់អ្នកនូវចំនួនដ៏តិចតួចរបស់ពួកមុស្ហរីគីន។ ពេលនោះ អ្នកបានប្រាប់ដំណឹង(រីករាយ)នេះដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿ ហើយពួកគេក៏មានភាពសប្បាយរីករាយចំពោះដំណឹងល្អនេះ ហើយយើងបានពង្រឹងកម្លាំងរបស់ពួកគេនៅពេលដែលបានជួបនឹងសត្រូវហើយប្រយុទ្ធគ្នាជាមួយពួកគេ។ តែប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បង្ហាញឲ្យអ្នកបានឃើញក្នុងសុបិន្តរបស់អ្នកនូវចំនួនទ័ពដ៏ច្រើនរបស់ពួកមុស្ហរីគីនវិញនោះ វានឹងធ្វើឲ្យកម្លាំងរបស់សហការី(សហាហ្ពាត់)អ្នកទន់ខ្សោយ ហើយពួកគេនឹងមានការភ័យខ្លាចក្នុងការប្រយុទ្ធជាមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែ ទ្រង់បានផ្តល់សុវត្ថិភាព(ដល់ពួកអ្នក)ពីបញ្ហានេះ ហើយទ្រង់បានការពារពួកគេអំពីការបរាជ័យ ហើយទ្រង់ក៏បានធ្វើឲ្យពួកគេ(ពួកមុស្ហរីគីន)មានគ្នាតិចក្នុងក្រសែរភ្នែករបស់អ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាជ្រាបដឹងនូវអ្វីដែលប្រែប្រួលនិងអ្វីដែលលាក់បាំងនៅក្នុងចិត្ត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ يُرِيكُمُوهُمۡ إِذِ ٱلۡتَقَيۡتُمۡ فِيٓ أَعۡيُنِكُمۡ قَلِيلٗا وَيُقَلِّلُكُمۡ فِيٓ أَعۡيُنِهِمۡ لِيَقۡضِيَ ٱللَّهُ أَمۡرٗا كَانَ مَفۡعُولٗاۗ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ចងចាំ នៅពេលដែលអល់ឡោះទ្រង់បានបង្ហាញឲ្យពួកអ្នកបានឃើញ(កងទ័ព)ពួកមុស្ហរីគីនមានចំនួនតិចនៅពេលដែលពួកអ្នកបានជួបនឹងពួកគេ។ ដូច្នេះ វាបានលើកទឹកចិត្តពួកអ្នកឲ្យមានភាពក្លាហានមុះមុតក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងពួកគេ។ ហើយទ្រង់ក៏បានឲ្យពួកគេមើលឃើញពួកអ្នកមានចំនួនតិចក្នុងក្រសែភ្នែករបស់ពួកគេផងដែរ ដើម្បីឲ្យពួកគេចាប់ផ្តើមប្រយុទ្ធនឹងពួកអ្នក និងមិនគិតទៅដល់ការវិលត្រឡប់(បកក្រោយ)វិញ ដើម្បីឲ្យអល់ឡោះសម្រេចកិច្ចការរបស់ទ្រង់ដែលបានកំណត់រួច ដោយការផ្តន្ទាទោសពួកមុស្ហរីគីនតាមរយៈការសម្លាប់និងការចាប់ជាឈ្លើយសឹក ព្រមទាំងផ្តល់ឲ្យបណ្តាអ្នកមានជំនឿនូវជំនួយនិងការទទួលជ័យជម្នះលើសត្រូវ។ ហើយកិច្ចការទាំងអស់នឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកដែលធ្វើអាក្រក់នោះនូវទង្វើអាក្រក់របស់ពួកគេ និង(តបស្នង)ដល់អ្នកធ្វើល្អនោះ នូវទង្វើល្អរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا لَقِيتُمۡ فِئَةٗ فَٱثۡبُتُواْ وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا لَّعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងប្រតិបត្តិតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! នៅពេលដែលពួកអ្នកប្រឈមមុខនឹងក្រុមមួយក្នុងចំណោមពួកប្រឆាំងនោះ ចូរពួកអ្នកមានភាពនឹងនរនៅពេលដែលពួកអ្នកបានជួបពួកគេ ហើយចូរពួកអ្នកកុំកំសាកឲ្យសោះ។ ហើយចូរពួកអ្នករំលឹកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ឲ្យបានច្រើន ព្រមទាំងបួងសួងសុំពីទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មានសមត្ថភាពក្នុងការជួយពួកអ្នកឲ្យយកជ័យជម្នះលើពួកគេ។ សង្ឃឹមថាទ្រង់នឹងផ្តល់ឲ្យពួកអ្នកនូវអ្វីដែលពួកអ្នកបានស្នើសុំ និងបញ្ចៀសពួកអ្នកពីអ្វីដែលពួកអ្នកប្រុងប្រយ័ត្ន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الغنائم لله يجعلها حيث شاء بالكيفية التي يريد، فليس لأحد شأن في ذلك.
• ទ្រព្យជ័យភណ្ឌទាំងឡាយ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយទ្រង់បែងចែង និងចាត់ចែងវាតាមរបៀបដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយគ្មាននរណាម្នាក់មានសិទ្ធិចាត់ចែងចំពោះវាក្រៅពីទ្រង់នោះឡើយ។

• من أسباب النصر تدبير الله للمؤمنين بما يعينهم على النصر، والصبر والثبات والإكثار من ذكر الله.
• ក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឲ្យទទួលបានជោគជ័យនោះ គឺការចាត់ចែងរបស់អល់ឡោះចំពោះអ្នកមានជំនឿនូវអ្វីដែលជួយពួកគេឲ្យមានជ័យជម្នះ ការអត់ធ្មត់ ការមានភាពនឹងនរ និងការបង្កើននូវការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះ។

• قضاء الله نافذ وحكمته بالغة وهي الخير لعباد الله وللأمة كلها.
• ការកំណត់របស់អល់ឡោះ គឺមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត ហើយគតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់ គឺប្រសើរបំផុត ហើយវាគឺជារឿងល្អសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះ និងសម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងអស់ផងដែរ។

وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ وَٱصۡبِرُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ
ហើយចូរពួកអ្នកប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះអល់ឡោះ និងគោរពប្រតិបត្តិចំពោះអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ទាំងពាក្យសម្តី កាយវិការ និងគ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់របស់ពួកអ្នក ហើយចួរពួកអ្នកកុំមានទស្សនៈខ្វែងគ្នាឲ្យសោះ។ ជាការពិតណាស់ ការខ្វែងយោបល់គ្នារបស់ពួកអ្នកនោះ គឺជាមូលហេតុមួយដែលនាំឲ្យពួកអ្នកមានភាពទន់ខ្សោយ និងកំសាក ហើយធ្វើឲ្យបាត់បង់នូវភាពខ្លាំងក្លារបស់ពួកអ្នក។ ហើយចូរពួកអ្នកអត់ធ្មត់នៅពេលដែលជួបនឹងសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅជាមួយបណ្តាអ្នកដែលអត់ធ្មត់តាមរយៈការជួយនិងការគាំទ្រ។ ហើយជនណាដែលអល់ឡោះនៅជាមួយគេនោះ ជាការពិតណាស់ រូបគេនឹងទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងពិតប្រាកដ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَٰرِهِم بَطَرٗا وَرِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ بِمَا يَعۡمَلُونَ مُحِيطٞ
ហើយចូរពួកអ្នកកុំធ្វើដូចពួកមុស្ហរីគីនដែលពួកគេបានចាកចេញពីក្រុងម៉ាក្កះប្រកបដោយភាពក្អេងក្អាងនិងចង់ឲ្យមនុស្សលោកឃើញ និងបានរារាំងមនុស្សពីសាសនារបស់អល់ឡោះ ថែមទាំងហាមឃាត់មនុស្សមិនឲ្យចូលសាសនារបស់ទ្រង់នោះឲ្យសោះ។ ហើយអល់ឡោះដឹងជ្រួតជ្រាបនូវអ្វីដែលពួកគេប្រព្រឹត្ត។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកគេអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេនូវអ្វីដែលពួកគេបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ ٱلۡيَوۡمَ مِنَ ٱلنَّاسِ وَإِنِّي جَارٞ لَّكُمۡۖ فَلَمَّا تَرَآءَتِ ٱلۡفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّنكُمۡ إِنِّيٓ أَرَىٰ مَا لَا تَرَوۡنَ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَۚ وَٱللَّهُ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ហើយចូរពួកអ្នកចងចាំ(ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ) ក្នុងចំណោមឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ពួកអ្នកនោះ គឺស្ហៃតនបានលម្អដល់ពួកមុស្ហរីគីននូវទង្វើរបស់ពួកគេ ហើយវាបានធ្វើឲ្យពួកគេមានភាពក្លាហានក្នុងការជួបអ្នកមានជំនឿនិងប្រយុទ្ធជាមួយពួកគេ។ ហើយវា(ស្ហៃតន)បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ គ្មាននរណាម្នាក់អាចយកជ័យជម្នះលើពួកអ្នកបានឡើយនៅថ្ងៃនេះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំគឺជាអ្នកជួយពួកអ្នក និងជាអ្នកជួយសង្គ្រោះពួកអ្នកពីសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលក្រុមទាំងពីរបានជួបគ្នា គឺក្រុមអ្នកមានជំនឿដែលមានពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់នៅជាមួយពួកគេជាអ្នកជួយពួកគេ ហើយក្រុមពួកមុស្ហរីគីនដែលមានស្ហៃតននៅជាមួយពួកគេជាអ្នកបោកប្រាស់ពួកគេនោះ ស្ហៃតនក៏បានរត់ចេញពីពួកគេ ហើយវាក៏បាននិយាយទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយពួកអ្នកឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំបានឃើញពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដែលពួកគេចុះមកដើម្បីជួយបណ្តាអ្នកមានជំនឿ។ ពិតណាស់ ខ្ញុំខ្លាចអល់ឡោះទ្រង់បំផ្លាញខ្ញុំឲ្យអន្តរាយ។ ហើយអល់ឡោះជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចទ្រាំទ្រនឹងទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ غَرَّ هَٰٓؤُلَآءِ دِينُهُمۡۗ وَمَن يَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
ហើយចូរពួកអ្នក(អ្នកមានជំនឿ)ចងចាំ នៅពេលដែលពួកពុតត្បុតនិងអ្នកដែលមានជំនឿទន់ខ្សោយបាននិយាយថាៈ អ្នកមូស្លីមទាំងនោះ សាសនារបស់ពួកគេបានបោកប្រាស់ពួកគេដែលសន្យានឹងពួកគេថា នឹងជួយពួកគេឲ្យមានជ័យជម្នះលើសត្រូវទោះបីជាពួកគេមានគ្នាតិច សម្ភារៈសឹកក៏ខ្សោយ ហើយសត្រូវរបស់ពួកគេវិញមានចំនួនច្រើន ហើយកម្លាំងរបស់ពួកគេក៏ខ្លាំងជាងក៏ដោយ។ ពួកទាំងនោះ(ពួកពុតត្បុតនិងពួកដែលមានជំនឿទន់ខ្សោយ)មិនបានដឹងទេថា ជាការពិតណាស់ ជនណាហើយដែលប្រគល់ការទុកចិត្តទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ហើយជឿជាក់ចំពោះអ្វីដែលទ្រង់បានសន្យាថានឹងជួយដល់ពួកគេនោះ ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់គឺជាអ្នកដែលជួយពួកគេ ហើយទ្រង់មិនធ្វើឲ្យពួកគេទទួលបរាជ័យនោះឡើយ ទោះបីជាពួកគេទន់ខ្សោយ(ជាងសត្រូវ)ក៏ដោយ។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់មហាខ្លាំងពូកែបំផុតដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការកំណត់ និងការបញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ يَتَوَفَّى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَضۡرِبُونَ وُجُوهَهُمۡ وَأَدۡبَٰرَهُمۡ وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានឃើញពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ នៅពេលដែលម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដកយកព្រលឹងរបស់ពួកគេនោះ (អ្នកនឹងឃើញ)ម៉ាឡាអ៊ីកាត់វាយមុខពួកគេនៅពេលដែលពួកគេទៅដល់ ហើយវាយខ្នងរបស់ពួកគេនៅពេលដែលពួកគេ(ម៉ាឡាអ៊ីកាត់)ត្រឡប់មកវិញ ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់និយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នក(នែពួកមុស្ហរីគីន)ភ្លក្សចុះនូវទណ្ឌកម្មនៃភ្លើងនរកដ៏សន្ធោសន្ធៅ។ ប្រសិនបើអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានឃើញ(ហេតុការណ៍)នោះ ប្រាកដណាស់ អ្នកបានឃើញនូវកិច្ចការមួយដ៏ធំធេង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيكُمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَيۡسَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ
ទណ្ឌកម្មដ៏សែនខ្លោចផ្សានៅពេលដែលគេដកហូតយកជីវិតរបស់ពួកអ្នក(នែពួកគ្មានជំនឿ) និងទណ្ឌកម្មនៃភ្លើងដ៏សន្ធោសន្ធៅនៅក្នុងផ្នូររបស់ពួកអ្នក និងនៅថ្ងៃបរលោកនោះ គឺដោយសារតែអ្វី(អំពើអាក្រក់)ដែលពួកអ្នកបានសាងដោយផ្ទាល់ដៃរបស់ពួកអ្នកនៅក្នុងលោកិយ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មិនបានបំពានទៅលើនរណាម្នាក់នោះឡើយ។ តាមពិត ទ្រង់កាត់សេចក្តីរវាងពួកអ្នកដោយភាពយុត្តិធម៌ ព្រោះទ្រង់គឺជាអ្នកកាត់សេចក្តីដែលប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌បំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيّٞ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ហើយទណ្ឌកម្មដែលពួកប្រឆាំងទទួលរងនោះ គឺមិនមែនសម្រាប់តែពួកប្រឆាំងទាំងនេះ(នៅជំនាន់នេះ)នោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាគឺជាមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានដាក់ទៅលើពួកប្រឆាំងដទៃទៀតនៅគ្រប់សម័យកាល និងគ្រប់ទីកន្លែងផងដែរ។ ជាការពិតណាស់ បក្សពួករបស់ហ្វៀរអោន និងប្រជាជាតិជំនាន់មុនពួកគេនោះ ក៏បានទទួលទណ្ឌកម្មបែបនេះដែរនៅពេលដែលពួកគេប្រឆាំងនឹងបណ្តាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះទ្រង់បានដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេនូវទណ្ឌកម្មរបស់ម្ចាស់ដ៏មហាខ្លាំងក្លា មហាមានអានុភាព ដោយសារតែបាបកម្មរបស់ពួកគេ។ ដូចនេះ ទ្រង់ក៏ទម្លាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់ទៅលើពួកគេ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះមហាខ្លាំងក្លាបំផុតដែលគ្មានអ្នកណាអាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចំពោះជនដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• البَطَر مرض خطير ينْخَرُ في تكوين شخصية الإنسان، ويُعَجِّل في تدمير كيان صاحبه.
• ភាពក្រអឺតក្រទម គឺជាជំងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយដែលបំផ្លាញបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់មនុស្ស។

• الصبر يعين على تحمل الشدائد والمصاعب، وللصبر منفعة إلهية، وهي إعانة الله لمن صبر امتثالًا لأمره، وهذا مشاهد في تصرفات الحياة.
• ការអត់ធ្មត់ គឺជួយឲ្យគេអាចទ្រាំទ្រនូវភាពតានតឹង និងការលំបាកនានា។ ហើយក្នុងចំណោមផលប្រយោជន៍នៃការអត់ធ្មត់នេះដែរ គឺទទួលបាននូវការជួយពីអល់ឡោះចំពោះអ្នកដែលមានការអត់ធ្មត់ក្នុងការអនុវត្តតាមនូវបទបញ្ជារបស់ទ្រង់ ហើយនេះគឺជាភាពជាក់ស្តែងដែលគេអាចមើលឃើញក្នុងជីវិតរបស់គេ។

• التنازع والاختلاف من أسباب انقسام الأمة، وإنذار بالهزيمة والتراجع، وذهاب القوة والنصر والدولة.
• ការឈ្លោះប្រកែកគ្នា និងការខ្វែងយោបល់គ្នា គឺស្ថិតក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឲ្យប្រជាជាតិមានការបែកបាក់ ហើយវាជាសញ្ញាព្រមានពីការបរាជ័យ ធ្វើឲ្យបាត់បង់នូវភាពខ្លាំងក្លា បាត់បង់ការជួយ និងបាត់បង់ទឹកដី។

• الإيمان يوجب لصاحبه الإقدام على الأمور الهائلة التي لا يُقْدِم عليها الجيوش العظام.
• សេចក្តីជំនឿ គឺចាំបាច់លើគេត្រូវមានភាពក្លាហានក្នុងការប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាដែលរន្ធត់ និងតានតឹងបំផុតដែលមិនអាចយកឈ្នះបានដោយកម្លាំង។

ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ لَمۡ يَكُ مُغَيِّرٗا نِّعۡمَةً أَنۡعَمَهَا عَلَىٰ قَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
ទណ្ឌកម្មដ៏សែនធ្ងន់ធ្ងរទាំងនោះ គឺដោយសារតែអល់ឡោះជាម្ចាស់ នៅពេលណាដែលទ្រង់ប្រទានឧបការគុណអំពីទ្រង់ដល់ក្រុមណាមួយនោះ គឺទ្រង់មិនដកយកវាចេញពីពួកគេវិញនោះទេ លុះតែពួកគេផ្លាស់ប្តូរឬកែប្រែខ្លួនរបស់ពួកគេផ្ទាល់ ដោយផ្លាស់ប្តូរពីភាពល្អប្រសើរដោយការមានជំនឿនិងការដឹងគុណចំពោះឧបការគុណនោះ ទៅកាន់ស្ថានភាពដែលអាក្រក់ដោយការប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះ ប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងទ្រង់ និងរមិលគុណចំពោះឧបការគុណទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាលឺបំផុតនូវពាក្យសម្តីរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់ និងទ្រង់មហាដឹងបំផុតនូវរាល់ទង្វើរបស់ពួកគេដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَأَغۡرَقۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَۚ وَكُلّٞ كَانُواْ ظَٰلِمِينَ
រឿងរ៉ាវរបស់ពួកដែលប្រឆាំងទាំងនោះ គឺដូចជារឿងរ៉ាវរបស់ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះផ្សេងទៀតដែរ ដូចជាបក្សពួករបស់ហ្វៀរអោន និងប្រជាជាតិទាំងឡាយដែលបានបដិសេធមុនពួកគេនោះ។ ពួកគេបានបដិសេធនឹងបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយនៃម្ចាស់របស់ពួកគេ។ ដូចនេះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានបំផ្លាញពួកគេដោយសារតែពួកគេបានប្រព្រឹត្តល្មើស។ ហើយអល់ឡោះបានបំផ្លាញក្រុមរបស់ហ្វៀរអោនដោយឲ្យពួកគេលិចលង់ក្នុងទឹកសមុទ្រ។ ហើយទាំងក្រុមរបស់ហ្វៀរអោន និងប្រជាជាតិ(ដែលបដិសេធ)ជំនាន់មុនៗនោះ ពួកគេគឺជាពួកបំពានដោយសារតែពួកគេគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងបានធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់។ ដូច្នេះ ពួកគេចាំបាច់ត្រូវតែទទួលនូវទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះបែបនេះ ហើយទណ្ឌកម្មនោះក៏បានកើតឡើងចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
ជាការពិតណាស់ សត្វលោកដែលអាក្រក់ជាងគេបំផុតនៅលើផែនដីចំពោះមុខអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ជាការពិតណាស់ ពួកគេគ្មានជំនឿនោះឡើយ បើទោះបីជាភស្តុតាងទាំងអស់បានមកដល់ពួកគេក៏ដោយ ដោយសារតែពួកគេនៅតែបន្តចចេសរឹងរូសនៅលើភាពប្រឆាំងរបស់ពួកគេ។ ពិតប្រាកដណាស់ មាគ៌ាដែលនាំពួកគេទៅកាន់ការចង្អុលបង្ហាញនោះ គឺត្រូវបានបំផ្លាញចេញពីប្រាជ្ញា ការស្តាប់លឺ និងការមើលឃើញរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ عَٰهَدتَّ مِنۡهُمۡ ثُمَّ يَنقُضُونَ عَهۡدَهُمۡ فِي كُلِّ مَرَّةٖ وَهُمۡ لَا يَتَّقُونَ
គឺពួកដែលអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានចុះកិច្ចសន្យានិងកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយពួកគេ(ដូចជាអម្បូរគូរ័យហ្សោះ) ក្រោយមក ពួកគេបានក្បត់កិច្ចសន្យាដែលអ្នកបានចុះជាមួយពួកគេរាល់ៗលើក ហើយពួកគេមិនមានការកោតខ្លាចអល់ឡោះឡើយ។ ពិតណាស់ ពួកគេមិនប្រកាន់ខ្ជាប់នូវកិច្ចសន្យារបស់ពួកគេនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនប្រកាន់ខ្ជាប់នូវកិច្ចព្រមព្រៀងដែលគេបានដាក់ទៅលើពួកគេនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِمَّا تَثۡقَفَنَّهُمۡ فِي ٱلۡحَرۡبِ فَشَرِّدۡ بِهِم مَّنۡ خَلۡفَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានជួបពួកដែលក្បត់កិច្ចសន្យាទាំងនោះក្នុងសមរភូមិ ចូរអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេឲ្យបានខ្លាំងក្លាបំផុតរហូតដល់អ្នកផ្សេងបានលឺរឿងនេះដែរ ដើម្បីឲ្យពួកគេយកស្ថានភាពរបស់ពួកនេះធ្វើជាមេរៀន។ ដូច្នេះ ពួកគេនឹងមានការកោតញញើតក្នុងការសម្លាប់អ្នក និងការបង្ហាញភាពជាសត្រូវរបស់គេមកលើអ្នកជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوۡمٍ خِيَانَةٗ فَٱنۢبِذۡ إِلَيۡهِمۡ عَلَىٰ سَوَآءٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡخَآئِنِينَ
ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មានការបារម្ភខ្លាចក្រុមដែលអ្នកបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀមជាមួយពួកគេនោះបោកប្រាស់និងក្បត់កិច្ចសន្យាតាមរយៈសញ្ញាដែលបានស្តែងចេញចំពោះអ្នកយ៉ាងដូច្នោះនោះ ចូរអ្នកប្រាប់ឲ្យពួកគេបានដឹងពីការបោះបង់(រំលាយ)កិច្ចសន្យារបស់ពួកគេ ដើម្បីឲ្យពួកគេបានដឹងស្មើគ្នាជាមួយអ្នក(បានដឹងដូចគ្នា) ហើយចូរអ្នកកុំធ្វើទាំងកម្រោលភ្លាមៗចំពោះពួកគេមុននឹងជូនដំណឹងដល់ពួកគេឲ្យសោះ។ ប្រសិនបើអ្នកក្បត់ពួកគេទាំងកម្រោលភ្លាមៗមុននឹងផ្តល់ដំណឹងដល់ពួកគេ(ពីការរំលាយកិច្ចព្រមព្រៀង)នោះ ពិតណាស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ពួកដែលក្បត់កិច្ចសន្យានោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ស្អប់ខ្ពើមពួកគេ។ ដូចនេះ ចូរអ្នកប្រុងប្រយ័ត្នអំពីការក្បត់នេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ سَبَقُوٓاْۚ إِنَّهُمۡ لَا يُعۡجِزُونَ
ហើយចូរពួកប្រឆាំងកុំគិតថា ពិតណាស់ពួកគេអាចគេចផុតនិងរួចខ្លួនពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ឲ្យសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេមិនអាចគេចផុតពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនរួចខ្លួននោះដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ វា(ទណ្ឌកម្មនោះ)នឹងទៅដល់ពួកគេ និងទៅទាន់ពួកគេជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن قُوَّةٖ وَمِن رِّبَاطِ ٱلۡخَيۡلِ تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّكُمۡ وَءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمۡ لَا تَعۡلَمُونَهُمُ ٱللَّهُ يَعۡلَمُهُمۡۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيۡءٖ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)រៀបចំតាមលទ្ធភាពរបស់ពួកអ្នកក្នុងការត្រៀមនូវកម្លាំងទ័ព និងគ្រឿងសព្វាវុធ ដូចជាព្រួញជាដើម ហើយចូរពួកអ្នករៀបចំសម្រាប់ពួកគេនូវសត្វសេះដែលពួកអ្នកចាប់បានពីសង្គ្រាមក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ ដោយពួកអ្នកត្រូវបន្លាចវាដល់សត្រូវរបស់អល់ឡោះនិងសត្រូវរបស់ពូកអ្នកដែលជាពួកប្រឆាំងដែលពួកគេទន្ទឹងរង់ចាំមើលគ្រោះថ្នាក់កើតឡើងចំពោះពួកអ្នក។ ហើយពួកអ្នកត្រូវបន្លាចវាដល់ក្រុមផ្សេងទៀតដែលពួកអ្នកមិនស្គាល់ពួកគេ ហើយក៏មិនបានដឹងពីការលាក់បាំងនូវភាពជាសត្រូវរបស់ពួកគេចំពោះពួកអ្នកដែរ ក៏ប៉ុន្តែ អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលស្គាល់ពួកគេ ហើយទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលពួកគេលាក់ទុកក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេ។ ហើយទ្រព្យសម្បត្តិដែលពួកអ្នកបានបរិច្ចាគ មិនថាតិចក្តីច្រើនក្តី អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងជំនួសវាដល់ពួកអ្នកវិញនៅក្នុងលោកិយនេះ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងនូវផលបុណ្យយ៉ាងពេញលេញដល់ពួកអ្នកដោយគ្មានបាត់បង់បន្តិចឡើយនៅថ្ងៃបរលោក។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នករួសរាន់ក្នុងការបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلۡمِ فَٱجۡنَحۡ لَهَا وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
ហើយប្រសិនបើពួកគេ(សត្រូវ)ទោរទន់ទៅរកការផ្សះផ្សា និងបោះបង់ការប្រយុទ្ធជាមួយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នោះ ដូច្នេះ អ្នកក៏ត្រូវទោរទន់ទៅរកការផ្សះផ្សាវិញដែរ ហើយត្រូវចុះកិច្ចព្រមព្រៀង(បញ្ចប់សង្គ្រាម)ជាមួយពួកគេ។ ហើយចូរអ្នកប្រគល់ការទុកចិត្តទៅចំពោះអល់ឡោះ និងជឿជាក់ចំពោះទ្រង់ចុះ ពីព្រោះទ្រង់មិនបោះបង់អ្នកចោលឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាលឺនូវពាក្យសម្តីរបស់ពួកគេ ហើយទ្រង់មហាដឹងនូវការនៀត(តាំងចិត្ត)របស់ពួកគេ និងទង្វើរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من فوائد العقوبات والحدود المرتبة على المعاصي أنها سبب لازدجار من لم يعمل المعاصي، كما أنها زجر لمن عملها ألا يعاودها.
• ក្នុងចំណោមអត្ថប្រយោជន៍នៃការដាក់ទោសទណ្ឌនិងការអនុវត្តច្បាប់ទៅលើជនល្មើសនោះ គឺដើម្បីឃាត់ឃាំង ឬរារាំងអ្នកដែលមិនទាន់បានប្រព្រឹត្តបទល្មើស(ដើម្បីកុំឲ្យពួកគេទៅធ្វើដែរ)។ ម្យ៉ាងទៀត វាក៏ជាការឃាត់ឬរារាំងអ្នកដែលធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសនោះកុំឲ្យត្រឡប់ទៅប្រព្រឹត្តបទល្មើសនោះម្តងទៀត។

• من أخلاق المؤمنين الوفاء بالعهد مع المعاهدين، إلا إن وُجِدت منهم الخيانة المحققة.
• ក្នុងចំណោមអត្តចរិតរបស់អ្នកមានជំនឿនោះ គឺការប្រកាន់ខ្ជាប់ និងគោរពតាមកិច្ចសន្យាដែលពួកគេបានចុះជាមួយអ្នកដទៃ លើកលែងតែនៅពេលដែលឃើញកើតមានឡើងនូវការក្បត់យ៉ាងច្បាស់លាស់អំពីពួកគេ(ពួកដែលអ្នកមានជំនឿចុះកិច្ចសន្យាជាមួយ)។

• يجب على المسلمين الاستعداد بكل ما يحقق الإرهاب للعدو من أصناف الأسلحة والرأي والسياسة.
• ចាំបាច់លើជនមូស្លីមត្រូវត្រៀមនូវរាល់មធ្យោបាយទាំងឡាយដែលអាចតទល់នឹងសត្រូវបាន ដូចជាប្រភេទនៃគ្រឿងសព្វាវុធ គំនិតយោបល់ និងគោលនយោបាយ។

• جواز السلم مع العدو إذا كان فيه مصلحة للمسلمين.
• អនុញ្ញាតឲ្យមានការផ្សះផ្សាជាមួយសត្រូវប្រសិនបើការផ្សះផ្សានោះផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់អ្នកឥស្លាម។

وَإِن يُرِيدُوٓاْ أَن يَخۡدَعُوكَ فَإِنَّ حَسۡبَكَ ٱللَّهُۚ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَيَّدَكَ بِنَصۡرِهِۦ وَبِٱلۡمُؤۡمِنِينَ
តែប្រសិនបើការទោរទន់ទៅរកការផ្សះផ្សា និងការបោះបង់ចោលការប្រយុទ្ធរបស់ពួកគេនោះ គឺក្នុងបំណងប្រើល្បិចកលកបោកប្រាស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ដើម្បីពួកគេអាចត្រៀមខ្លួនក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងអ្នកនោះ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់គឺគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់អ្នកក្នុងការទប់ទល់នឹងឧបាយកលរបស់ពួកគេនិងការក្បត់របស់ពួកគេនោះ។ ទ្រង់ជាអ្នកដែលធ្វើឲ្យអ្នកមានភាពខ្លាំងក្លាតាមរយៈជំនួយរបស់ទ្រង់ និងធ្វើឲ្យអ្នកមានភាពខ្លាំងក្លាតាមរយៈការជួយរបស់ជនមូស្លីមចំពោះអ្នកក្នុងចំណោមពួកមូហាជីរីន និងពួកអាន់សរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَلَّفَ بَيۡنَ قُلُوبِهِمۡۚ لَوۡ أَنفَقۡتَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا مَّآ أَلَّفۡتَ بَيۡنَ قُلُوبِهِمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ أَلَّفَ بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّهُۥ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
ហើយទ្រង់បានបង្រួបបង្រួមដួងចិត្តរបស់បណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលបានជួយអ្នកប្រយុទ្ធនឹងពួកគេក្រោយពីវា(ដួងចិត្តរបស់អ្នកមានជំនឿ)មានការបែកបាក់។ ទោះបីជាអ្នកចំណាយទ្រព្យសម្បត្តិនៅលើផែនដីនេះទាំងអស់ដើម្បីបង្រួបបង្រួមដួងចិត្តរបស់ពួកគេក្រោយពីបែកបាក់នោះក៏ដោយ ក៏អ្នកមិនអាចបង្រួបបង្រួមដួងចិត្តរបស់ពួកគេបាននោះដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលអាចបង្រួបបង្រួមដួងចិត្តរបស់ពួកគេបាន។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែបំផុតនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់ទ្រង់ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតបំផុតនៅក្នុងការកំណត់ ការចាត់ចែង និងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ حَسۡبُكَ ٱللَّهُ وَمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់! ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់គឺគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់អ្នកក្នុងការទប់ទល់នឹងអំពើអាក្រក់នៃសត្រូវរបស់អ្នក ហើយក៏គ្រប់គ្រាន់ដែរសម្រាប់អ្នកមានជំនឿដែលនៅជាមួយអ្នកនោះ។ ហេតុនេះ ចូរអ្នកជឿជាក់លើទ្រង់ និងប្រគល់ខ្លួនចំពោះទ្រង់ចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ حَرِّضِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ عَلَى ٱلۡقِتَالِۚ إِن يَكُن مِّنكُمۡ عِشۡرُونَ صَٰبِرُونَ يَغۡلِبُواْ مِاْئَتَيۡنِۚ وَإِن يَكُن مِّنكُم مِّاْئَةٞ يَغۡلِبُوٓاْ أَلۡفٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់! ចូរអ្នកជម្រុញបណ្តាអ្នកមានជំនឿលើការប្រយុទ្ធ និងត្រូវបញ្ចុះបញ្ចូលពួកគេលើការប្រយុទ្ធនេះតាមរយៈអ្វីដែលអាចជួយពង្រឹងឆន្ទៈរបស់ពួកគេ និងគោលជំហររបស់ពួកគេ។ ប្រសិនបើក្នុងចំណោមពួកអ្នក(ឱអ្នកមានជំនឿ)មានគ្នាត្រឹមតែម្ភៃនាក់ដែលខំតស៊ូអត់ធ្មត់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងពួកប្រឆាំងនោះ គឺពួកអ្នកអាចយកឈ្នះពួកប្រឆាំងដែលមានចំនួនពីររយនាក់បាន។ ហើយប្រសិនបើក្នុងចំណោមពួកអ្នកមានគ្នាត្រឹមមួយរយនាក់ដែលខំតស៊ូអត់ធ្មត់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងពួកប្រឆាំងនោះ គឺពួកអ្នកអាចយកឈ្នះពួកប្រឆាំងដែលមានគ្នាចំនួនមួយពាន់នាក់បាន។ នេះគឺដោយសារតែពួកប្រឆាំងនោះ គឺជាក្រុមមួយដែលគ្មានការយល់ដឹងពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ជួយដល់បណ្តាអ្នកដែលគាំពារទ្រង់ និងធ្វើឲ្យសត្រូវ(របស់ពួកគេ)ចុះចាញ់នោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនបានដឹងពីគោលបំណងនៃការប្រយុទ្ធគ្នានោះដែរ។ ជាការពិតណាស់ ពួកគេប្រយុទ្ធគឺក្នុងគោលបំណងដើម្បីទទួលបាននូវភាពខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងលោកិយនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلۡـَٰٔنَ خَفَّفَ ٱللَّهُ عَنكُمۡ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمۡ ضَعۡفٗاۚ فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّاْئَةٞ صَابِرَةٞ يَغۡلِبُواْ مِاْئَتَيۡنِۚ وَإِن يَكُن مِّنكُمۡ أَلۡفٞ يَغۡلِبُوٓاْ أَلۡفَيۡنِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ
ពេលនេះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានសម្រាលដល់ពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ដោយសារតែទ្រង់បានដឹងពីភាពទន់ខ្សោយរបស់អ្នក។ ដូច្នេះ ទ្រង់ក៏បានបន្ធូរបន្ថយដល់ពួកអ្នក ជាភាពទន់ភ្លន់(មេត្តាករុណា)របស់ទ្រង់ចំពោះពួកអ្នក។ ដូចនេះ ទ្រង់បានដាក់កាតព្វកិច្ចលើម្នាក់ៗក្នុងចំណោមពួកអ្នក គឺត្រូវប្រឈមមុខនឹងពួកប្រឆាំងចំនួនពីរនាក់ជំនួសឲ្យដប់នាក់វិញ។(កាលពីមុន អ្នកមានជំនឿម្នាក់ត្រូវប្រឈមមុខនឹងពួកគ្មានជំនឿចំនួនដប់នាក់)។ ហេតុនេះ ប្រសិនបើក្នុងចំណោមពួកអ្នកមានគ្នាមួយរយនាក់ដែលខំតស៊ូអត់ធ្មត់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងពួកប្រឆាំងនោះ គឺពួកអ្នកអាចយកឈ្នះពួកប្រឆាំងដែលមានគ្នាពីររយនាក់បាន។ ហើយប្រសិនបើក្នុងចំណោមពួកអ្នកមានគ្នាមួយពាន់នាក់ដែលខំតស៊ូអត់ធ្មត់ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងពួកប្រឆាំងនោះ គឺពួកអ្នកអាចយកឈ្នះពួកប្រឆាំងដែលមានគ្នាពីរពាន់នាក់បានដោយការអនុញ្ញាតពីអល់ឡោះ។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅជាមួយបណ្តាអ្នកដែលអត់ធ្មត់ក្នុងចំណោមអ្នកមានជំនឿតាមរយៈការគាំទ្រ និងការជួយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَكُونَ لَهُۥٓ أَسۡرَىٰ حَتَّىٰ يُثۡخِنَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ تُرِيدُونَ عَرَضَ ٱلدُّنۡيَا وَٱللَّهُ يُرِيدُ ٱلۡأٓخِرَةَۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
មិនគប្បីឡើយចំពោះព្យាការី(មូហាំម៉ាត់)ក្នុងការទុកឈ្លើយសឹកនៃពួកប្រឆាំង(ដើម្បីទទួលយកការលោះខ្លួន)ដែលបានធ្វើសង្គ្រាមប្រឆាំងនឹងគាត់(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នោះឡើយ លុះត្រាតែគាត់បានសម្លាប់ពួកគេ(ពួកប្រឆាំង)បានច្រើនសិន ដើម្បីបញ្ចូលភាពភ័យខ្លាចទៅក្នុងដួងចិត្តបស់ពួកគេ រហូតដល់ពួកគេមិនហ៊ានវិលត្រឡប់មកប្រយុទ្ធនឹងគាត់ម្តងទៀត។ ពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ចង់ទទួលយកការលោះឈ្លើយសឹកក្នុងសង្គ្រាមហ្ពាហ្ទើរ តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ចង់ផ្តល់ផលបុណ្យដល់ពួកអ្នកនាថ្ងៃបរលោកដែលគេអាចទទួលបាន(ដូចនោះ)តាមរយៈការជួយសាសនារបស់ទ្រង់ និងពង្រឹងវាឲ្យមានភាពខ្លាំងក្លា។ ហើយអល់ឡោះមហាខ្លាំងពូកែបំផុតដោយខ្លួនរបស់ទ្រង់ផ្ទាល់ លក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ទ្រង់ និងអំណាចរបស់ទ្រង់ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការកំណត់ និងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّوۡلَا كِتَٰبٞ مِّنَ ٱللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمۡ فِيمَآ أَخَذۡتُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
ប្រសិនបើគ្មានការកំណត់ពីអល់ឡោះពីមុនមកដែលអនុញ្ញាតឲ្យពួកអ្នកនូវទ្រព្យជ័យភណ្ឌ និងអនុញ្ញាតដល់ពួកអ្នកក្នុងការទទួលយកការលោះឈ្លើយសឹកទេនោះ ពួកអ្នកប្រាកដជានឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតពីអល់ឡោះជាមិនខាន ដោយសារតែពួកអ្នកបានយកទ្រព្យជ័យភណ្ឌនិងទទួលយកនូវការលោះឈ្លើយសឹកមុនពេលដែលវ៉ាហ៊ីពីអល់ឡោះដែលអនុញ្ញាតឲ្យពួកអ្នកធ្វើដូច្នោះបានមកដល់ពួកអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكُلُواْ مِمَّا غَنِمۡتُمۡ حَلَٰلٗا طَيِّبٗاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ទទួលទានចុះនូវអ្វីដែលបានមកពីទ្រព្យជ័យភណ្ឌដែលពួកអ្នករឹបអូសបានពីពួកប្រឆាំង ដោយសារវាត្រូវបានគេអនុញ្ញាតចំពោះពួកអ្នកហើយ។ ហើយចូរពួកអ្នកគោរពកោតខ្លាចអល់ឡោះដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងឲ្យឆ្ងាយពីបម្រាមទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតដល់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលជាអ្នកមានជំនឿ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• في الآيات وَعْدٌ من الله لعباده المؤمنين بالكفاية والنصرة على الأعداء.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាការសន្យាមួយរបស់អល់ឡោះចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលជាអ្នកមានជំនឿដោយផ្តល់ការគាំទ្រ និងធ្វើឲ្យពួកគេទទួលបានជ័យជម្នះលើសត្រូវ។

• الثبات أمام العدو فرض على المسلمين لا اختيار لهم فيه، ما لم يحدث ما يُرَخِّص لهم بخلافه.
• ការមានលំនឹង(គោលជំហរ)ក្នុងការប្រឈមមុខនឹងសត្រូវ គឺជាកាតព្វកិច្ចលើជនមូស្លីមគ្រប់រូប ដោយពួកគេគ្មានជម្រើសឡើយ ដរាបណាពួកគេគ្មានមូលហេតុសមស្របដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតដោយច្បាប់ក្នុងការមិនចូលរួមសង្គ្រាមទេនោះ។

• الله يحب لعباده معالي الأمور، ويكره منهم سَفْسَافَها، ولذلك حثهم على طلب ثواب الآخرة الباقي والدائم.
• អល់ឡោះទ្រង់ស្រឡាញ់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលធ្វើកិច្ចការអ្វីមួយបានល្អ ហ្មត់ចត់ ហើយទ្រង់មិនពេញចិត្តអ្នកដែលធ្វើកិច្ចការអ្វីមួយមិនល្អ ខ្ជីខ្ជានោះទេ។ ហេតុនេះហើយទើបទ្រង់ជម្រុញពួកគេឲ្យបួងសួងសុំផលបុណ្យថ្ងៃបរលោកដែលនៅគង់វង្សនិងជាអមតៈ។

• مفاداة الأسرى أو المنّ عليهم بإطلاق سراحهم لا يكون إلا بعد توافر الغلبة والسلطان على الأعداء، وإظهار هيبة الدولة في وجه الآخرين.
• ការចាប់ទុកឈ្លើយសឹក ឬដោះលែងពួកគេទៅវិញ គឺមិនអាចធ្វើទៅបាននោះទេ លើកលែងតែក្រោយពីពួកគេបានយកឈ្នះ និងគ្រប់គ្រងលើសត្រូវបានសម្រេច និងបានបង្ហាញពីកិត្យានុភាពនៃរដ្ឋជាមុនសិន។

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّمَن فِيٓ أَيۡدِيكُم مِّنَ ٱلۡأَسۡرَىٰٓ إِن يَعۡلَمِ ٱللَّهُ فِي قُلُوبِكُمۡ خَيۡرٗا يُؤۡتِكُمۡ خَيۡرٗا مِّمَّآ أُخِذَ مِنكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់! ចូរអ្នកពោលទៅកាន់ឈ្លើយសឹកមុស្ហរីគីនដែលនៅក្នុងដៃពួកអ្នកដែលពួកអ្នកចាប់បាននៅថ្ងៃសមរភូមិហ្ពាហ្ទើរថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះបានដឹងថា ក្នុងចិត្តបស់ពួកអ្នកមានគោលបំណងល្អ ហើយមានចេតនាល្អនោះ ទ្រង់ច្បាស់ជានឹងផ្តល់ឲ្យពួកអ្នកនូវអ្វីដែលល្អជាងទ្រព្យលោះដែលគេបានយកពីពួកអ្នកជាមិនខាន។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកកុំកើតទុក្ខនូវអ្វី(ទ្រព្យលោះ)ដែលគេបានយកពីពួកអ្នក។ ហើយទ្រង់នឹងអភ័យទោសដល់ពួកអ្នកនូវបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកទៀតផង។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាអភ័យទោសចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។ ជាការពិតណាស់ ការសន្យារបស់អល់ឡោះបានកើតឡើងពិតប្រាកដមែនចំពោះមារបស់ព្យាការី គឺ អាប់ហ្ពាស និងអ្នកដទៃទៀតក្រៅពីគាត់ក្នុងចំណោមអ្នកដែលបានចូលឥស្លាម(នាពេលបន្ទាប់មក)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن يُرِيدُواْ خِيَانَتَكَ فَقَدۡ خَانُواْ ٱللَّهَ مِن قَبۡلُ فَأَمۡكَنَ مِنۡهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
ក៏ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើពួកគេ(ឈ្លើយសឹកមុស្ហរីគីន)មានបំណងចង់ក្បត់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)តាមរយៈពាក្យសម្តីដែលគេបានស្តែងចេញចំពោះមុខអ្នកនោះ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេក៏ធ្លាប់បានក្បត់អល់ឡោះពីមុនរួចមកដែរ។ ប៉ុន្តែអល់ឡោះទ្រង់បានជួយអ្នកឲ្យយកឈ្នះលើពួកគេ ដោយគេបានសម្លាប់ពួកគេ និងបានចាប់ពួកគេធ្វើជាឈ្លើយសឹក។ ហេតុនេះ ចូរឲ្យពួកគេរង់ចាំមើលគំរូយ៉ាងដូច្នេះទៀតចុះ ប្រសិនបើពួកគេត្រឡប់មកសារជាថ្មីនោះ។ ហើយអល់ឡោះមហាដឹងបំផុតចំពោះម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់និងអ្វីដែលល្អសម្រាប់ពួកគេ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلَٰيَتِهِم مِّن شَيۡءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُواْۚ وَإِنِ ٱسۡتَنصَرُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ فَعَلَيۡكُمُ ٱلنَّصۡرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوۡمِۭ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُم مِّيثَٰقٞۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
ជាការពិតណាស់ បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងជឿជាក់ចំពោះអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ព្រមទាំងបានអនុវត្តតាមច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ ហើយពួកគេបានចំណាកស្រុកចេញពីទឹកដីដែលគ្មានជំនឿទៅកាន់ទឺកដីឥស្លាម ឬទៅកាន់កន្លែងដែលគេអាចគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះដោយសុវត្ថិភាព ហើយពួកគេបានតស៊ូដោយចំណាយទាំងទ្រព្យសម្បត្តិនិងខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេដើម្បីលើកកម្ពស់បន្ទូលរបស់អល់ឡោះ ហើយនិងបណ្តាអ្នកដែលបានផ្តល់ទីជម្រកដល់ពួកគេ និងបានជួយដល់ពួកគេនោះ អ្នកទាំងនោះ ពោលគឺទាំងអ្នកដែលបានធ្វើចំណាកស្រុក និងអ្នកដែលបានជួយដល់ពួកគេ(អ្នកម្ចាស់ស្រុក) គឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងគ្នាដែលជួយគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក។ រីឯបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ តែពួកគេមិនបានធ្វើចំណាកស្រុកពីទឹកដីដែលគ្មានជំនឿទៅកាន់ទឹកដីឥស្លាមទេនោះ គឺគ្មានកាតព្វកិច្ចលើពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ក្នុងការជួយនិងការពារពួកគេនោះទេ លុះត្រាតែពួកគេធ្វើការភៀសខ្លួន(ចំណាកស្រុក)ក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដែរ។ ហើយប្រសិនបើពួកប្រឆាំងបានបំពានទៅលើពួកគេ ហើយពួកគេសុំការជួយពីពួកអ្នកនោះ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកជួយពួកគេទប់ទល់នឹងសត្រូវរបស់ពួកគេចុះ លើកលែងតែរវាងពួកអ្នកនិងសត្រូវរបស់ពួកគេ(អ្នកមានជំនឿដែលសុំឲ្យអ្នកជួយ)នោះ មានកិច្ចព្រមព្រៀងដែលពួកគេមិនទាន់បានរំលាយកិច្ចព្រមព្រៀងនោះនៅឡើយ។ ហើយអល់ឡោះឃើញបំផុតនូវអ្វីដែលពួកអ្នកប្រព្រឹត្ត។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកអ្នកអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកអ្នកនូវអ្វីដែលពួកអ្នកបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٍۚ إِلَّا تَفۡعَلُوهُ تَكُن فِتۡنَةٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَفَسَادٞ كَبِيرٞ
ហើយពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនោះ ពួកគេគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងគ្នាដែលជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ ហេតុនេះ អ្នកមានជំនឿមិនត្រូវយកពួកគេធ្វើជាអ្នកគាំពារនោះឡើយ។ ប្រសិនបើពួកអ្នកមិនយកបណ្តាអ្នកមានជំនឿធ្វើជាអ្នកគាំពារ ហើយយកពួកគ្មានជំនឿធ្វើជាអ្នកគាំពារវិញនោះ ភាពវឹកវរនឹងកើតមានចំពោះបណ្តាអ្នកមានជំនឿជាមិនខាន ដោយសារតែពួកគេគ្មានអ្នកដែលជួយពួកគេដែលជាបងប្អូនរបស់ពួកគេក្នុងសាសនានោះឡើយ ហើយវិនាសកម្មយ៉ាងធំធេងនឹងកើតមាននៅលើផែនដីនេះជាមិនខាន តាមរយៈការរារាំង(មនុស្ស)ពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلَّذِينَ ءَاوَواْ وَّنَصَرُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ حَقّٗاۚ لَّهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ
ហើយបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ ហើយបានភៀសខ្លួនក្នុងមាគ៌ារបស់ទ្រង់(ពួកមូហាជីរីន) និងបណ្តាអ្នកដែលបានផ្តល់ទីជម្រកដល់អ្នកដែលបានភៀសខ្លួនក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ(ពួកអាន់សរ៍) ព្រមទាំងបានជួយដល់ពួកគេទៀតនោះ អ្នកទាំងនោះហើយ គឺជាអ្នកដែលមានជំនឿយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ហើយការតបស្នងរបស់អល់ឡោះចំពោះពួកគេនោះ គឺទ្រង់នឹងអភ័យទោសនូវរាល់បាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកគេ ព្រមទាំងប្រទាននូវលាភសក្ការៈយ៉ាងប្រពៃដល់ពួកគេ នោះគឺឋានសួគ៌។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنۢ بَعۡدُ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ مَعَكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ مِنكُمۡۚ وَأُوْلُواْ ٱلۡأَرۡحَامِ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلَىٰ بِبَعۡضٖ فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ
ហើយបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿបន្ទាប់ពីពួកមូហាជីរីន និងពួកអាន់សរ៍ ហើយពួកគេបានភៀសខ្លួនពីទឹកដីដែលគ្មានជំនឿទៅកាន់ទឹកដីឥស្លាម ព្រមទាំងបានតស៊ូក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដើម្បីឲ្យបន្ទួលរបស់អល់ឡោះខ្ពង់ខ្ពស់ និងធ្វើឲ្យពាក្យសម្តីរបស់ពួកប្រឆាំងទាបថោកនោះ អ្នកទាំងនោះ ក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមពួកអ្នកដែរ(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)។ សម្រាប់ពួកគេ ក៏មានសិទ្ធិដូចពួកអ្នក ហើយពួកគេក៏បានកាតព្វកិច្ចត្រូវធ្វើដូចកាតព្វកិច្ចដែលគេដាក់លើពួកអ្នកដែរ។ ហើយចំពោះសាច់សាលោហិតរបស់ពួកគេនៅក្នុងច្បាប់របស់អល់ឡោះនោះ ពួកគេមានសិទ្ធិទទួលមត៌ពីគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីការមានជំនឿ និងការភៀសខ្លួនដែលវាធ្លាប់មានពីមុនមក។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាដឹងបំផុតនូវរាល់អ្វីៗទាំងអស់ ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។ ដូច្នេះ ទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលជាប្រការល្អសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ ហេតុនេះ ទ្រង់ក៏បានដាក់វាជាច្បាប់បញ្ញត្តិសម្រាប់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• يجب على المؤمنين ترغيب الأسرى في الإيمان.
• ចាំបាច់លើអ្នកមានជំនឿត្រូវជម្រុញ និងលើកទឹកចិត្តឈ្លើយសឹកឲ្យមានជំនឿ(ចូលឥស្លាម)។

• تضمنت الآيات بشارة للمؤمنين باستمرار النصر على المشركين ما داموا آخذين بأسباب النصر المادية والمعنوية.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនោះ គឺជាការផ្តល់ដំណឺងរីករាយដល់អ្នកមានជំនឿ តាមរយៈការបន្តផ្តល់នូវភាពជោគជ័យដល់ពួកគេទៅលើពួកមុស្ហរីគីន ដរាបណាពួកគេនៅតែប្រកាន់យកនូវបណ្តាបុព្វហេតុដែលនាំឲ្យទទួលបាននូវជោគជ័យ ទាំងផ្នែកសព្វាវុធ និងជំនឿជាក់ចំពោះអល់ឡោះ។

• إن المسلمين إذا لم يكونوا يدًا واحدة على أهل الكفر لم تظهر شوكتهم، وحدث بذلك فساد كبير.
• ជាការពិតណាស់ជនមូស្លីម ប្រសិនបើពួកគេមិនរួបរួមគ្នាតែមួយប្រឆាំងនឹងពួកគ្មានជំនឿទេនោះ គឺមិនអាចបង្ហាញនូវអានុភាពនិងភាពខ្លាំងក្លារបស់ពួកគេនោះទេ ហើយការធ្វើដូច្នោះ គឺអាចនាំមកនូវវិនាសកម្មដ៏ធំធេង។

• فضيلة الوفاء بالعهود والمواثيق في شرعة الإسلام، وإن عارض ذلك مصلحة بعض المسلمين.
• ឧត្តមភាពនៃការអនុវត្តតាមកិច្ចសន្យានិងកិច្ចព្រមព្រៀងនានានៅក្នុងច្បាប់ឥស្លាម ទោះបីជាការមិនអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀមនេះ អាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់អ្នកមូស្លីមមួយចំនួនក៏ដោយ។

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ئەنپال
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش