قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ كۇردچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ فَإِذَا هُمۡ فَرِيقَانِ يَخۡتَصِمُونَ
بێگومان صاڵحی برایانمان نارد بۆ لای گەلی سەموود (برای نەسەبیان) (سەلامی اللە تەعالای لێ بێت) پێی وتن: اللە بەتاک و تەنھایی بپەرستن، کەچی ئەوان دوای بانگەوازەکەی صاڵح بوون بە دوو کۆمەڵی دژ بەیەک، کۆمەڵێکی باوەڕدار، وە ئەوی تریان بێباوەڕ، ھەر کۆمەڵێک لەوانیش پێی وابوو کە خۆی لەسەر ھەقە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ يَٰقَوۡمِ لِمَ تَسۡتَعۡجِلُونَ بِٱلسَّيِّئَةِ قَبۡلَ ٱلۡحَسَنَةِۖ لَوۡلَا تَسۡتَغۡفِرُونَ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
صاڵح (سەلامی اللە تەعالای لێ بێت) پێی وتن: ئەی گەلەکەم ئێوە بۆچی پەلە دەکەن لە ھاتنی سزا پێش ھاتنی ڕەحمەت و بەزەیی اللە تەعالا؟ باشە بۆچی داوا لە اللە ناکەن لە گوناھەکانتان خۆش بێت، بە ئومێدی ئەوەی ڕەحمیشتان پێ بکات و بەزەیی پێتاندا بێتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ ٱطَّيَّرۡنَا بِكَ وَبِمَن مَّعَكَۚ قَالَ طَٰٓئِرُكُمۡ عِندَ ٱللَّهِۖ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ تُفۡتَنُونَ
گەلەکەی بەسەر سەختی و نکۆڵی کردنەوە لەھەق پێیان وت: بەھۆی تۆ و ئەوانەی لەگەڵتدان لە باوەڕداران ئێمە دووچاری شوم و نەگبەتی و نەھامەتی بووین، صاڵحيش پێی وتن: ھەرچی نەگبەتی و نەھامەتی و شوومی ھەیە کە تووشتان دەبێت زانینی لای اللە تەعالایە ھیچ شتێکی لا نھێنی و شاراوە نییە، بەڵکو ئێوە گەلێکن تاقی دەکرێنەوە، بەو خێر و خۆشیانەی کە پێتان دراوە، وە بەو ناڕەحەتی و ناھەماتیانەی تووشتان دەبێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَانَ فِي ٱلۡمَدِينَةِ تِسۡعَةُ رَهۡطٖ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ
لە شارەکەی صاڵحدا کە پێی دەوترێت (حیجر) نۆ پیاو ھەبوون بە کوفر و بێباوەڕی و گوناھ و تاوان خراپەکاریان لە زەویدا بڵاو دەکردەوە، وە بە ھیچ شێوەیەک چاکەکار و چاکساز (مصلح) نەبوون بەوەی باوەڕبھێنن و کردەوەی چاکە ئەنجام بدەن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ تَقَاسَمُواْ بِٱللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُۥ وَأَهۡلَهُۥ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِۦ مَا شَهِدۡنَا مَهۡلِكَ أَهۡلِهِۦ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
ھەندێکیان بە ھەندێکی تریان وت: با ھەر یەک لە ئێمە سوێند بە اللە بخوات کە شەو دەچینە سەر ماڵەکەی صاڵح و ھەموویان پێکەوە دەکوژین، پاشانیش بە کەسوکار و خاوەن خوێنەکەیان دەڵێین: ئێمە ئاگاداری کوشتنی صاڵح و خێزانەکەی نین، بێگومان ڕاستیش دەکەین لەوەی وتمان.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَكَرُواْ مَكۡرٗا وَمَكَرۡنَا مَكۡرٗا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
بە نھێنی پیلانیان ڕێکخست بۆ کوشتنی صاڵح و شوێنکەوتە باوەڕدارەکانی، اللە دەفەرموێت: ئێمەیش لەبەرامبەر ئەو پیلانەی ئەواندا پیلانێکمان ساز کرد بۆ سەرخستن و رزگار کردنیان لە پیلان و فڕوفێڵی ئەوان، وە بۆ لەناو بردنی بێباوەڕانی گەلەکەی، لە کاتێکدا ئەوان ئاگایان لە وەھا پیلانێک نەبوو دژیان دەکرێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ مَكۡرِهِمۡ أَنَّا دَمَّرۡنَٰهُمۡ وَقَوۡمَهُمۡ أَجۡمَعِينَ
- ئەی پێغەمبەر - بیر بکەرەوە و تێڕامێنە سەرەنجامی پیلان و فڕوفێڵی ئەوانە چۆن بوو ؟ بێگومان ئەوانمان لە ڕیشکەوە دەرھێنا، وە بە سزایەکی سەخت لە لایەن خۆمانەوە سزاماندان، تێکرا ھەموویان تیاچوون.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتِلۡكَ بُيُوتُهُمۡ خَاوِيَةَۢ بِمَا ظَلَمُوٓاْۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
ئا ئەوە خانووەکانیانە سەقفەکانیان ڕوخاوە بەسەر دیوارەکانیاندا، وە بەھۆی ستەمی خۆیانەوە چۆڵ بوو کەسی تێدا نەما، بێگومان ئەوەی دووچاریان بوو بەھۆی زوڵم و ستەمی خۆیانەوە بوو، بۆ ئەوەی ببن بە پەند و ئامۆژگاری بۆ گەلی باوەڕداران، چونکە ھەر ئەوان پەند و ئامۆژگاری لێوەردەگرن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ وَأَنتُمۡ تُبۡصِرُونَ
- ئەی پێغەمبەر - باسی ئەوە بکە کاتێک لوط بە گەلەكەی وت بۆ ئەوەی بێدار و ھۆشیار ببنەوە و واز بھێنن لەو کارە خراپەی ئەنجامیان دەدا، پێی وتن: ئایا ئێوە کاری قێزەونی نێربازی بە ئاشکرا لە یانەکانتاندا بە بەرچاوی یەکترەوە ئەنجام دەدەن؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَئِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ شَهۡوَةٗ مِّن دُونِ ٱلنِّسَآءِۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ تَجۡهَلُونَ
ئایا ئێوە شەھوەت و ئارەزووی خۆتان لە پیاواندا بەتاڵ دەکەنەوە و وازتان لە ئافرەتان ھێناوە، ئێوە داوێن پاکی و مناڵتان ناوێت، بەڵکو وەک ئاژەڵ تەنھا بەتاڵ کردنەوەی شەھوەت و ئارەزووتان مەبەستە، دیارە ئێوە گەلێکی نەفام و نەزانن بەوەی اللە تەعالا چی لەسەر واجب و پێویست کردوون لە باوەڕھێنان و داوێن پاکی و دوور کەوتنەوە لە گوناھ و تاوان.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الاستغفار من المعاصي سبب لرحمة الله.
• التشاؤم بالأشخاص والأشياء ليس من صفات المؤمنين.
• عاقبة التمالؤ على الشر والمكر بأهل الحق سيئة.
سەرەنجامی بەردەوام بوون لەسەر خراپە و خراپەکاری و فڕوفێڵ و پیلاندان دژ بە ئەھلی ھەق و ڕاستی گوناھ و تاوانە.
• إعلان المنكر أقبح من الاستتار به.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ كۇردچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.