قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ كۇردچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
وَمَا لَنَا لَا نُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَمَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡحَقِّ وَنَطۡمَعُ أَن يُدۡخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلصَّٰلِحِينَ
چی ھۆکارێک ھەیە کە بکەوێتە نێوان ئێمە وباوەڕ بەخوای گەورە وە باوەڕ بەو ھەق وڕاستیەی کە دایبەزاندووە وموحەممەد (صلی اللە علیە وسلم) ھێناویەتی؟! لەکاتێکدا ئومێدی ئەوەمان ھەیە کەپەروەردگارمان لەگەڵ پێغەمبەران وئەوانەی فەرمانبەرداری ئەون ولێی دەترسێن بمانخاتە بەھەشتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَثَٰبَهُمُ ٱللَّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
خوای گەورە لەسەر باوەڕیان ودان نانیان بەھەق پاداشتی بە چوونە بەھەشتانێک دانەوە کە ڕوبارگەلێک بەژێر کۆشک وتەلار ودرەختەکانیدا گوزەر دەکەن وە بەھەمیشەییش تێیدا دەمێننەوە، ئەوەش پاداشتی چاکەکارانە کە شوێن ھەق وڕاستی کەوتوون، وە بەبێ ھیچ کۆت ومەرجێک ملکەچ وگوێرایەڵی فەرمانەکانی خوای گەورە بوون.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
ئەوانەی کە بێباوەڕیان بەخوای گەورە وپێغەمبەرەکەی نەھێنا، وە ئەو ئایەت وبەڵگە ونیشانانەش کە دایبەزاند بۆ پێغەمبەرەکەی بەدۆریان زانی، ئائەوانە ھاوەدەم وھاوەڵی ئاگری بلێسەدارن کە ھەرگیز قوتار بوونیان نیە لێی وناتوانن بچنە دەرەوە لێی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحَرِّمُواْ طَيِّبَٰتِ مَآ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
ئەی ئەوانەی باوەڕتان ھێناوە ئەو ناز ونیعمەت وخۆشیانەی دونیا لەخواردن وخواردنەوە وژن وژنخوازی کە بۆی حەڵاڵ کردوون لەخۆتانی حەرام ویاساغ مەکەن، لەبەر زوھد وخواپەرستی حەرامیان مەکەن، وە سنووری ئەو شتانەشی خوای گەورە حەرامی کردووە مەیانبەزێنن، چونکە بێگومان خوای گەورە کەسانی لەسنوور دەرچووی خۆش ناوێت وبگرە ڕقیشی لێیان دەبێتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِيٓ أَنتُم بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ
وە لەو ڕزق وڕۆزیە حەڵاڵ وپاکوپوختانە بخۆن کە خوای گەورە بۆی حەڵاڵ کردوون، نەک لەوانەی کە بەھۆی داگیرکردن و پیس وپۆخڵیەوە حەرام کراون، جا بۆیە لەخوا بترسن بەوەی فەرمانەکانی بەجێ بھێنن ودوور بکەونەوە لە قەدەغەکراوەکانی، ئەو خوایەی کە باوەڕتان پێی ھێناوە، چونکە باوەڕ پێھێنانی پێویست دەکات کە لێیشی بترسیت وگوێرایەڵی فەرمانەکانی بن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ ٱلۡأَيۡمَٰنَۖ فَكَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰكِينَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِيكُمۡ أَوۡ كِسۡوَتُهُمۡ أَوۡ تَحۡرِيرُ رَقَبَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖۚ ذَٰلِكَ كَفَّٰرَةُ أَيۡمَٰنِكُمۡ إِذَا حَلَفۡتُمۡۚ وَٱحۡفَظُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ئەی باوەڕداران خوای گەورە لێتان ناگرێت کاتێک بەبێ مەبەست وبەسادەیی سوێندێک دێت بەسەر زمانتاندا، بەڵکو لەو سوێند خواردنەتان دەپرسێتەوە کە مەبەستان بووە وبەدڵ ھۆشتان لای بووە وسوێندەکەتان خستووە، جا سڕینەوەی گوناھی شکاندنی ئەو سوێنانە بەکەفارەتی یەکێک لەم سیانە دەبێت بە ئارەزووی خۆتان: کە بریتین لە: نان پێدانی دە ھەژار لەخواردنی کەسانی مامناوەندی خەڵکی ووڵاتەکەتان، کە بۆ ھەر ھەژارێک نیو ساع بێت، یان پۆشتە کردنەوەیان بەو جلوبەرگانەی کە خەڵکی بەگشتی لەسەری ڕاھاتوون، یان ئازاد کردنی کۆیلەیەکی باوەڕدارە، جا ئەگەر ھاتوو کەسی سوێنخۆر توانای یەکێک لەو سێ کەفارەتەی نەبوو، ئەوا کەفارەتەکەی گرتنی سێ ڕۆژ ڕۆژوو گرتنە، ئەی باوەڕداران ئەوانەی کە باسکران کەفارەتی سوێنەکانتانن ئەگەر ھاتوو سوێندتان خوارد وشکاندتانن، پارێزگاری بکەن لەسوێنەکانتان بەوەی بەدرۆ سوێن بەخوا مەخۆن، وە بەوەش زۆر بەخوای گەورە سوێن مەخۆن، وە بەوەش کە وەفاتان ھەبێت بەجێ بەجێکردنیان مەگەر کاتێک نەبێت وەفا نەکردن پێی خێری تێدا بێت، لەو کاتەدا کارە خێرەکە ئەنجام بدە و پاشان کەفارەتی سوێنەکەتان بدەن، ھەروەک چۆن خوای گەورە کەفارەتی سوێنەکانتانی بۆ ڕوون کردونەتەوە، بەو شێوەیەش ئەو حوکمانەی بۆ ڕوون کردونەتەوە کە حەڵاڵ وحەرامەکانی بەووردی بۆ دەست نیشان کردوون، تاوەکو سوپاسگوزاری ئەو خوایە بن کە ئەوەی نەتاندەزانی فێری کردن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
ئەی ئەوانەی باوەڕتان ھێناوە دڵنیا بن ئەو مەیەی کە سەرخۆشکەرە وبیر وھۆش وژیری ناھێڵێت، وە ئەو قومارەش کە دوو کەس ڕێدەکەون لەسەر پێدانی شتێک ئەگەر ھاتوو ئەوی دیکەیان بردیەوە، وە ئەو بەردەش ھاوەڵ بڕیاردەرەکان (موشریکەکان) بۆ پیرۆزی ئاژەڵیان لەسەر سەر دەبڕی، یان بۆ پەرستن دایان نابوو، وە ئەو تیروپشک وزار ھەڵدانەش کە بۆ زانینی کاروبارە غەیب ونەزانراوەکان بەکاریان دەھێنا، ھەر ھەموو ئەمانە پیسن وشەیتان دەیان ڕازێنێتەوە، جا بۆیە لێی دوور بکەونەوە، تاوەکو ژیانێکی ئاسوودە وبەڕێزتان ھەبێت لەدونیادا، وە بگەنە ناز ونیعمەتەکانی بەھەشتیش لەڕۆژی دواییدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الأمر بتوخي الطيب من الأرزاق وترك الخبيث.
فەرمانکردن بەوەی بەشوێن ڕزق وڕۆزی حەڵاڵ وپاکوپوختەدا بگەڕێیت، وە دوور بکەویتەوە لەو شتانەی کە پیس وپۆخڵ وحەرامن.
• عدم المؤاخذة على الحلف عن غير عزم للقلب، والمؤاخذة على ما كان عن عزم القلب ليفعلنّ أو لا يفعلنّ.
بەتاوان نەگرتنی ئەو سوێندانەی کە بەبێ مەبەست ونیەتی دڵ دەخورێن وپاشان جێ بەجێ ناکرێن، بەڵام ئەو سوێنانەی کە بەمەبەست وبیروھۆشی دڵ دەخورێن کە فڵان کار دەکەیت یان فڵان کار ناکەیت کەچی دواتر جێ بەجێ ناکرێت، شکاندنی ئەم سوێنانە گوناە وتاوانە وخوای گەورە لێی دەپرسێتەوە.
• بيان أن كفارة اليمين: إطعام عشرة مساكين، أو كسوتهم، أو عتق رقبة مؤمنة، فإذا لم يستطع المكفِّر عن يمينه الإتيان بواحد من الأمور السابقة، فليكفِّر عن يمينه بصيام ثلاثة أيام.
ڕوونکردنەوەی کەفارەتی سوێندخواردن، خواردنی دە ھەژار، یان پۆشتە کردنەوەیان، یان ئازادکردنی کۆیلەیەکی باوەڕدار، جا ئەگەر ھاتوو ئەو کەسەی کە سوێنەکەی شکاندووە یەکێک لەوانەی نەتوانی، ئەوا بەگرتنی سێ ڕۆژ ڕۆژوو با کەفارەتی سوێنەکەی بدات.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ كۇردچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.