قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية - صلاح الدين * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سورەتی العلق
ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ
سووره‌تی (عه‌له‌ق) (واته: دڵۆپه خوێنێكى مه‌یوو) سووره‌تێكى مه‌ككى یه‌و (١٩) ئایه‌ته {یه‌كه‌م سووره‌ت كه له قورئانى پیرۆز دابه‌زى} ئه‌مه یه‌كه‌م سووره‌ته هاتۆته خواره‌وه له قورئانی پیرۆز، وه پێنج ئایه‌تی سه‌ره‌تا له ئه‌شكه‌وتى (حیراء) دابه‌زى، پێغه‌مبه‌ری خوا - صلی الله علیه وسلم - سه‌ره‌تا خه‌وی ده‌بینی وه خه‌وه‌كانی هه‌مووی ئه‌هاته جێ و خه‌وی ڕاستبوو، پاشان پێی خۆشبوو بچێته ئه‌شكه‌وتی (حیراء ) له‌وێ ئه‌مایه‌وه بۆ عیباده‌ت، ڕۆژێك له‌وێ بوو جبریل هات و پێی فه‌رموو، بخوێنه، ئه‌میش وتی: من خوێنده‌وار نیم، تا پێغه‌مبه‌ری خوای - صلی الله علیه وسلم - گوشییه خۆیه‌وه تا ماندووی كرد پاشان به‌ریدا سێ جار هه‌ر ئه‌یفه‌رموو: بخوێنه ئه‌ویش ئه‌یفه‌رموو: من خوێنده‌وار نیم، دوای ئه‌وه له سێیه‌م جاردا پێی فه‌رموو: (اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ) تا (عَلَّمَ الْإِنْسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ) ئه‌مه سه‌ره‌تا ئه‌م پێنج ئایه‌ته هاته خواره‌وه، واته: یه‌كه‌م ئایه‌ت كه له قورئانی پیرۆز دابه‌زیوه ئه‌م پێنج ئایه‌ته‌یه، پاشان هاته‌وه بۆ ماڵه‌وه بۆ لای خه‌دیجه (خوای لێ ڕازی بێ) ترساو فه‌رمووی: دامپۆشن، دایان پۆشی تا ترسه‌كه‌ی نه‌ما پاشان بردی بۆ لای (وه‌ره‌قه‌ی كوڕی نه‌وفه‌ل) كه كه‌سێك بوو له‌سه‌ر دینی پاكی عیسا بوو - صلی الله علیه وسلم - وه بۆى گێڕایه‌وه، ئه‌ویش پێی وت: ئه‌مه ئه‌و مه‌لائیكه‌ته‌یه كه بۆ لای موسایش - صلی الله علیه وسلم - هاتووه وه‌حی بۆ هێناوه تۆیش بوویته به پێغه‌مبه‌ری خوا - صلی الله علیه وسلم - ، خۆزگه من گه‌نج و به‌هێز بوومایه كاتێك كه قه‌ومه‌كه‌ت ده‌رتئه‌كات بۆ ئه‌وه‌ی كه سه‌رتم بخستایه، فه‌رمووی: ئایا قه‌ومه‌كه‌م ده‌رم ئه‌كه‌ن؟ وتی: به‌ڵێ هیچ پێغه‌مبه‌رێك نه‌هاتووه وه‌كو تۆ دینی هێنابێ ئیلا قه‌ومه‌كه‌ی ده‌ریان كردووه، زۆری نه‌خایاند وه‌حی ماوه‌یه‌ك پچڕاو (وه‌ره‌قه)یش وه‌فاتی كرد بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ {گرنگى و بایه‌خى خوێندن} [ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ (١) ] ئه‌ی محمد - صلی الله علیه وسلم - بخوێنه به‌ناوی په‌روه‌ردگاری هه‌ره به‌ڕێزته‌وه ئه‌و په‌روه‌ردگاره‌ی كه هه‌موو شتێكی دروست كردووه.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱقۡرَأۡ وَرَبُّكَ ٱلۡأَكۡرَمُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلرُّجۡعَىٰٓ
[ إِنَّ إِلَى رَبِّكَ الرُّجْعَى (٨) ] به‌دڵنیایی گه‌ڕانه‌وه‌و سه‌ره‌نجامتان هه‌ر بۆ لای خوای گه‌وره‌یه‌و خوای گه‌وره لێپرسینه‌وه‌تان له‌گه‌ڵدا ئه‌كات له‌سه‌ر ئه‌و ماڵه چۆن ده‌ستت خستووه‌و به‌چی ده‌ستت خستووه؟ وه‌چۆن كۆت كردۆته‌وه؟ وه له چیدا سه‌رفت كردووه؟ وه ئایا له گوێڕایه‌ڵى و عیباده‌تی خوای گه‌وره به‌كارت هێناوه؟ یاخود له خراپه‌كاریداو به‌هۆیه‌وه له خۆبایی بوویته‌و له خوای گه‌وره دووركه‌وتوویته‌وه؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَبۡدًا إِذَا صَلَّىٰٓ
[ عَبْدًا إِذَا صَلَّى (١٠) ] له به‌نده‌یه‌ك كاتێك كه نوێژ ئه‌كات، ئه‌وه‌ی كه نه‌هی ئه‌كات (ئه‌بوجه‌هله) نه‌هی له پێغه‌مبه‌ری خوا كرد - صلی الله علیه وسلم - كه له كه‌عبه‌ی پیرۆزدا نوێژ بكات، پێغه‌مبه‌ری خوا - صلی الله علیه وسلم - له كه‌عبه‌دا له پاڵ مه‌قامی ئیبراهیمدا له‌وێ نوێژی ئه‌كرد (ئه‌بوجه‌هل) هه‌ڕه‌شه‌ی لێ كردو وتی: ئه‌گه‌ر بێتوو محمد - صلی الله علیه وسلم - له‌وێ نوێژ بكات ئه‌بێ بچمه بان ملی و لێی بده‌م، هه‌ڕه‌شه‌ی له پێغه‌مبه‌ری خوا كردو - صلی الله علیه وسلم - وتی: ئه‌ی محمد - صلی الله علیه وسلم - پێم نه‌ووتیت جارێكی تر نه‌یه‌یته‌وه‌و لێره نوێژ نه‌كه‌ی، پێغه‌مبه‌ر - صلی الله علیه وسلم - به توندی وه‌ڵامی دایه‌وه، ئه‌ویش وتی: ئه‌ی محمد - صلی الله علیه وسلم - تۆ به‌چی هه‌ڕه‌شه له من ئه‌كه‌ی كاتێك كه من له هه‌موو كه‌س پیاوانی نادیم زۆرتره‌و خه‌ڵكی زۆرم به‌دواوه‌یه، خوای گه‌وره ئه‌م ئایه‌تانه‌ی تری دابه‌زاند، وتی: بانگی پیاوانی نادیه‌كه‌م بكه‌م، خوای گه‌وره فه‌رمووی: (فَلْيَدْعُ نَادِيَهُ (١٧) سَنَدْعُ الزَّبَانِيَةَ (١٨)) ئه‌و ئایه‌تانه دابه‌زی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَلَّا لَئِن لَّمۡ يَنتَهِ لَنَسۡفَعَۢا بِٱلنَّاصِيَةِ
[ كَلَّا لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ ] نه‌خێر ئه‌گه‌ر بێتوو واز نه‌هێنێ له قه‌ده‌غه كردنی پێغه‌مبه‌ر - صلی الله علیه وسلم - له نوێژ كردن له كه‌عبه‌ی پیرۆزدا [ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِيَةِ (١٥) ] ئه‌وه به پێشه سه‌ری ئه‌یبه‌ینه‌وه [ نَاصِيَةٍ ] خاوه‌نی ئه‌و پێشه سه‌ره كه (ئه‌بو جه‌هله).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَاصِيَةٖ كَٰذِبَةٍ خَاطِئَةٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَنَدۡعُ ٱلزَّبَانِيَةَ
[ سَنَدْعُ الزَّبَانِيَةَ (١٨) ] ئه‌وه ئێمه‌ش بانگی (الزَّبَانِيَةَ) ده‌رگاوانه‌كانی ئاگری دۆزه‌خ ئه‌كه‌ین، (عبدالله¬ی كوڕی عه‌باس) (خوای لێ ڕازی بێ) فه‌رمووی: ئه‌گه‌ر بهاتایه (ئه‌بو جه‌هل) ڕاستی بكردایه‌و بانگی پیاوانی نادییه‌كه‌ی خۆی بكردایه ئه‌وه مه‌لائیكه‌ت ئه‌هاتن به‌ڕۆژی ڕووناك له‌به‌ر چاوی خه‌ڵكى (ئه‌بو جه‌هل)یان ئه‌بردو فڕێیان ئه‌دایه ناو ئاگری دۆزه‌خه‌وه، به‌ڵام نه‌یوێراو زانی هه‌ڕه‌شه‌كانی پێغه‌مبه‌ر - صلی الله علیه وسلم - راست و ته‌واوه، (ئه‌بو جه‌هل) بینی پێغه‌مبه‌ر - صلی الله علیه وسلم - نوێژ ئه‌كات ویستی لێی نزیك بێته‌وه به‌ڵام به په‌له گه‌ڕایه‌وه، وتیان: بۆ گه‌ڕایته‌وه؟ وتی: خه‌نده‌قێكم له ئاگر له نێوان خۆم و ئه‌ودا بینی، وه مه‌لائیكه‌تم بینی باڵیان هه‌بوو، وه پێغه‌مبه‌ری خوا - صلی الله علیه وسلم - فه‌رمووی: ئه‌گه‌ر لێم نزیك بكه‌وتایه‌ته‌وه ئه‌وا مه‌لائیكه‌ت ئه‌یان بردو فڕێیان ئه‌دایه ناو ئاگری دۆزه‌خه‌وه به‌ڵام نه‌یوێرا نزیك بێته‌وه.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَلَّا لَا تُطِعۡهُ وَٱسۡجُدۡۤ وَٱقۡتَرِب۩
[ كَلَّا لَا تُطِعْهُ ] ئه‌ی محمد - صلی الله علیه وسلم - تۆ گوێڕایه‌ڵی (ئه‌بو جه‌هل) مه‌كه‌و به‌قسه‌ی مه‌كه‌و له‌سه‌ر عیباده‌ت و خواپه‌رستی خۆت به‌رده‌وام به له پاڵ كه‌عبه‌دا خوای گه‌وره ئه‌تپارێزێ [ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ (١٩) ] وه تۆ سوجده بۆ خوای گه‌وره به‌ره‌و له خوای گه‌وره نزیك به‌ره‌وه، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی نزیكترین كات كه به‌نده له خوای گه‌وره نزیك بێ له كاتی سه‌جده‌دایه، بۆیه پێغه‌مبه‌ر - صلی الله علیه وسلم - ئه‌فه‌رمووێ: له سوجده‌دا دوعا زۆر بكه‌ن، وه لێره‌دا سوننه‌ته مرۆڤ سوجده‌ی تیلاوه به‌رێ، والله أعلم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ئەلەق
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية - صلاح الدين - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية، ترجمها صلاح الدين عبدالكريم.