قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية الكرمانجية * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سۈرە پاتىر
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ جَاعِلِ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلًا أُوْلِيٓ أَجۡنِحَةٖ مَّثۡنَىٰ وَثُلَٰثَ وَرُبَٰعَۚ يَزِيدُ فِي ٱلۡخَلۡقِ مَا يَشَآءُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
1. هەمی شوكور و پەسن بۆ خودێ، چێكەرێ ئەرد و ئەسمانان، ئەوێ ملیاكەتێت خودان چەنگ، دوو چەنگ و سێ چەنگ و چارچەنگ كرینە قاسد، و تشتێ خودێ بڤێت ل چێكریان زێدە دكەت، ب ڕاستی خودێ ل سەر هەمی تشتان یێ دەستهەلاتدارە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحۡمَةٖ فَلَا مُمۡسِكَ لَهَاۖ وَمَا يُمۡسِكۡ فَلَا مُرۡسِلَ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
2. هەر تشتێ خودێ ژ دلۆڤانییا خۆ بدەتە مرۆڤان [ژ خزینەیێت كەرەما خۆ و ژ نیعمەتا بارانان و ژ تەنایییێ و ژ زانین و تێگەهشتنێ... هتد]، كەس نینە ڤەگریت، و چیێ وی ڤەگرت ژی كەس نینە پشتی ڤەگرتنا وی بینیت، و ئەو ب خۆ یێ سەردەست و كاربنەجهە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡۚ هَلۡ مِنۡ خَٰلِقٍ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
3. گەلی مرۆڤان قەنجییا خودێ د گەل هەوە كری بیننە بیرا خۆ، ئەرێ چێكەرەكێ دی غەیری خودێ د ئەرد و ئەسمانیدا هەیە ڕزقێ هەوە بدەت؟ [نەخێر نینن، یێ ڕزقی ددەت بەس خودێیە]، چو پەرستییێت ڕاست و دورست ژ بلی وی نینن، ڤێجا چاوا هوین ژ هەقییێ و ئێكینییا خودێ وەردگێڕن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ
5. گەلی مرۆڤان ب ڕاستی پەیمانا خودێ [د ڕاستا قیامەتێ و حیسابێ و بەحەشتێ و دۆژەهێدا] یا ڕاستە، ڤێجا بلا ژیانا دنیایێ هەوە د سەردا نەبەت و هەوە نەخاپینیت، و بلا [شەیتان] هەوە ب [بەرفرەهییا دلۆڤانی] یا خودێ نەخڕینیت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمۡ عَدُوّٞ فَٱتَّخِذُوهُ عَدُوًّاۚ إِنَّمَا يَدۡعُواْ حِزۡبَهُۥ لِيَكُونُواْ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِيرِ
6. ب ڕاستی شەیتان دژمنێ هەوەیە، ڤێجا هوین ژی وی ب دژمن بنیاسن، ب ڕاستی ئەو دەستەكا خۆ بۆ هندێ گازی دكەت دا د گەل بچنە دۆژەهێ [و دا د جەهنەمێدا ب هەڤال بكەڤیت].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٞ كَبِيرٌ
7. ئەوێت گاوربوویین بۆ وان ئیزایەكا دژوار و گران یا هەی، و ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت ڕاست و دورست كرین، گونەهـ ژێبرن و خەلاتەكێ مەزن بۆ وان یێ هەی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمَن زُيِّنَ لَهُۥ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ فَرَءَاهُ حَسَنٗاۖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۖ فَلَا تَذۡهَبۡ نَفۡسُكَ عَلَيۡهِمۡ حَسَرَٰتٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ
8. ڤێجا ئەرێ ئەوێ كارێ وی یێ خراب بۆ هاتییە خەملاندن، ڤێجا ببینیت یێ باشە [وەكی وییە یێ كارێ باش و خراب ژێك دنیاسیت، و نەفسا وی و شەیتان نەشێن وی د سەردا ببەن، و كارێ خراب د چاڤێ ویدا باش بكەن؟ نەخێر.. نەوەكی ئێكن]، ڤێجا ب ڕاستی یێ خودێ بڤێت گومڕا دكەت و یێ بڤێت ڕاستەڕێ دكەت، ڤێجا ژ خەمێت واندا خۆ د هیلاك نەبە، ب ڕاستی خودێ ئاگەهـ ژ وێ هەیە یا ئەو دكەن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَسُقۡنَٰهُ إِلَىٰ بَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَحۡيَيۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ كَذَٰلِكَ ٱلنُّشُورُ
9. و خودێیە ئەوێ بای دهنێریت و ئەوران پێ ب بزاڤ دئێخیت و بەلاڤ دكەت، ڤێجا ئەم بەرێ وی ددەینە جهەكێ مری (هشك و تێنی)، و ئەم ئەردی پشتی مرنا وی پێ ساخ دكەین، ڕابوونا مرییان ژی [پشتی مرنا وان] یا هۆسایە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعِزَّةَ فَلِلَّهِ ٱلۡعِزَّةُ جَمِيعًاۚ إِلَيۡهِ يَصۡعَدُ ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ وَٱلۡعَمَلُ ٱلصَّٰلِحُ يَرۡفَعُهُۥۚ وَٱلَّذِينَ يَمۡكُرُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَمَكۡرُ أُوْلَٰٓئِكَ هُوَ يَبُورُ
10. هەر كەسێ هێز و پشتەڤانی بڤێت، ب ڕاستی هێز و پێڤەهاتن هەمی یا خودێیە [یان ژی هەر كەسێ ڕێز و ڕویمەت و سەرفەرازی بڤێت بلا پەرستن و گوهدارییا خودێ ب تنێ بكەت، خودێ دێ وی سەرفەرازكەت]، ئاخڤتنا خێرێ [هەمی چ زكر چ داخوازكرنا باشییێ و دانەپاشا خرابییێ، چ خواندنا قورئانێ، چ ژی هەر تشتەكێ دی یێ پاقژ و باش] بلند دبیتە دەڤ خودێ، و كارێ ڕاست و دورست خودێ قەبویل دكەت [یان كارێ ڕاست و دورست ئاخڤتنا خێرێ بلند دكەت، چونكی ئەگەر ئاخڤتن نەبوو كریار، خودێ وەرناگریت و بلند ناكەت، یان ژی كارێ ڕاست و دورست خودانێ خۆ بلند دكەت]، و ئەوێت فند و فێلان بۆ خرابییێ دكەن بۆ وان ئیزایەكا دژوار و گران یا هەی، و فند و فێلێت وان دێ پویچ بن و نامینن [ئەڤ ئایەتە ئیشارەتە بۆ وێ پیلانا قورەیشییان دانایی دەمێ پێكڤە كۆمبوویین ، و تەكبیرا كوشتنا پێغەمبەری یان گرتنا وی یان زیندانكرن و حەبسكرنا وی یان سەرگومكرنا وی كرین].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ جَعَلَكُمۡ أَزۡوَٰجٗاۚ وَمَا تَحۡمِلُ مِنۡ أُنثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلۡمِهِۦۚ وَمَا يُعَمَّرُ مِن مُّعَمَّرٖ وَلَا يُنقَصُ مِنۡ عُمُرِهِۦٓ إِلَّا فِي كِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
11. و خودێ هوین ژ ئاخێ چێكرن، پاشی ژ چپكەكا ئاڤێ، پاشی هوین كرنە ژن و مێر [ئانكو نێر و مێ]، و چو ناكەڤتە زكێ چو مێیان و چو مێ بارێ د زكێ خۆدا نادانن، ئەگەر ب زانین و تەقدیرا وی نەبیت، و ژییێ چو ژی درێژان ژی درێژ نابیت و ژیێ كەسێ كێم نابیت، ئەگەر خودێ ئاگەهـ ژێ نەبیت و د دەپێ پاراستیدا نە یێ نڤێسی بیت، و ب ڕاستی ئەڤە ل بەر خودێ یا ب ساناهییە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡبَحۡرَانِ هَٰذَا عَذۡبٞ فُرَاتٞ سَآئِغٞ شَرَابُهُۥ وَهَٰذَا مِلۡحٌ أُجَاجٞۖ وَمِن كُلّٖ تَأۡكُلُونَ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَتَسۡتَخۡرِجُونَ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَاۖ وَتَرَى ٱلۡفُلۡكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
12. ئەڤ هەردو دەریایە وەكی ئێك نابن، ئەڤە یا خۆش و شرینە و ئەڤە یا زێدە سویرە (شۆرە) [و نائێتە ڤەخوارن]، و ژ هەردووكان ژی هوین گۆشتەكی تەڕ دخۆن و هوین لۆلۆ و مەرجانان ژێ دەردئێخن، و دكەنە خەملا بەژنا خۆ و [تو ] گەمییێت مەزن تێدا دبینی ئاڤێ شەق دكەن و دئێن و دچن، دا هوین ژ كەرەما خودێ ڕزقی بۆ خۆ پەیدا بكەن و بازرگانییێ پێ بكەن، و دا هوین شوكور و سوپاسییا وی بكەن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ لَهُ ٱلۡمُلۡكُۚ وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مَا يَمۡلِكُونَ مِن قِطۡمِيرٍ
13. شەڤێ دئێخیتە د ناڤ ڕۆژێڕا، و ڕۆژێ دئێخیتە د ناڤ شەڤێڕا [هەردووكان هۆسا كورت و درێژ دكەت ]، و ڕۆژ و هەیڤ یێت بەر ئەمری خۆ كرین، هەر ئێك هەتا دەمەكێ دەستنیشانكری دگەڕیت، ئەوێ ڤان كاران دكەت خودێیە، خودایێ هەوە، ملك هەمی یێ وییە، و ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، وان تیڤلێ بەركێ قەسپێ ژی نینە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِن تَدۡعُوهُمۡ لَا يَسۡمَعُواْ دُعَآءَكُمۡ وَلَوۡ سَمِعُواْ مَا ٱسۡتَجَابُواْ لَكُمۡۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُونَ بِشِرۡكِكُمۡۚ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثۡلُ خَبِيرٖ
14. ئەگەر هوین گازی وان [بوتان] بكەن، گازییا هەوە گولێ نابن [چونكی بەرن]، و ئەگەر خۆ گولێ ببن ژی بەرسڤا هەوە نادەن، و ڕۆژا ئاخرەتێ ژی [پشتی خودێ وان ب ئەزمان دئێخیت]، دێ خۆ ژ شركا هەوە بەری كەن، و كەس وەكی منێ شارەزا، تە ئاگەهدار ناكەت. [و چ شارەزا تەئاگەهدارناكەن وەكی ڤی شارەزایێ ئەڤە بۆ تە گۆتی كو خودێیە].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَأۡتِ بِخَلۡقٖ جَدِيدٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ بِعَزِيزٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ وَإِن تَدۡعُ مُثۡقَلَةٌ إِلَىٰ حِمۡلِهَا لَا يُحۡمَلۡ مِنۡهُ شَيۡءٞ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰٓۗ إِنَّمَا تُنذِرُ ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُم بِٱلۡغَيۡبِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَۚ وَمَن تَزَكَّىٰ فَإِنَّمَا يَتَزَكَّىٰ لِنَفۡسِهِۦۚ وَإِلَى ٱللَّهِ ٱلۡمَصِيرُ
18. [و كەس گونەهێ ناكەت ئەگەر ل سەر نەئێتە جزاكرن] و كەس بارێ گونەها كەسێ ڕاناكەت، و ئەگەر ئێكێ بارگران [ژ گونەهان] ژ ئێكێ دی بخوازیت هندەك ژ بارێ وی ڕاكەت، ڕاناكەت، بلا خۆ مرۆڤێ وی ژی بیت. و بەس تو وان دترسینی [بەس ئەو بۆ خۆ فایدەیی ژ ئاگەهداركرنا تە دبینن]، ئەوێت دەمێ ئەو ب تنێ [و كەس وان نەبینیت ژی] ژ خودایێ خۆ دترسن، و بەردەوام و ب ڕەنگێ پێدڤی نڤێژان دكەن، و هەر كەسێ [ب تۆبەیێ و كار و كریارێت باش و ب باوەرییێ] خۆ [ژ پیساتییا گاورییێ و گونەهان] پاقژ بكەت، ب ڕاستی ئەو بۆ خۆ، خۆ پاقژ دكەت [خێر و خەلات هەر بۆ وی دزڤڕن، و خودێ چو پاكی پێ نینە]، و دویماهیك ژی هەر ب بال خودێڤەیە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا ٱلظُّلُمَٰتُ وَلَا ٱلنُّورُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا ٱلظِّلُّ وَلَا ٱلۡحَرُورُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَحۡيَآءُ وَلَا ٱلۡأَمۡوَٰتُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُسۡمِعُ مَن يَشَآءُۖ وَمَآ أَنتَ بِمُسۡمِعٖ مَّن فِي ٱلۡقُبُورِ
22. ساخ و مری ژی وەكی ئێك نینن [ئانكو یێ ساخ ب ئیمانێ، و یێ مری ب گاورییێ]. ب ڕاستی خودێ یێ بڤێت گازییا ڕاستییێ ب گوهی دئێخیت [و ڕاستەڕێ دكەت]، بەلێ تو نەشێی مرییێت د گۆڕاندا وەلێ بكەی گول تە ببن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَبِٱلزُّبُرِ وَبِٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُنِيرِ
25. و ئەگەر ئەو تە درەوین دانن [و باوەر ژ تە نەكەن، خەمێ نەخۆ]، ب ڕاستی ئەوێت بەری وان ژی پێغەمبەرێت خۆ درەوین دانان، پێغەمبەرێت وان ب نیشانێت ئاشكەرا و ب كتێبێت ئەسمانی و ب كتێبا ڕۆنكەرڤە [وەكی تەوراتێ و ئنجیلێ] بۆ وان هاتبوون [دگەل هندێ ژی پێغەمبەرێت خۆ درەوین دانان].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ ثَمَرَٰتٖ مُّخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهَاۚ وَمِنَ ٱلۡجِبَالِ جُدَدُۢ بِيضٞ وَحُمۡرٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٞ
27. ما تو نابینی كو ب ڕاستی خودێ باران ژ ئەسمانی داڕێت، و مە گەلە فێقییێ ڕەنگ ڕەنگ پێ دەرئێخست [هەر چەندە ئێك ئاڤە، بەلێ فێقی نەوەكی ئێكە]، و مە چیا ژی ب ڕێك و ڕێزێت سپی و سۆر و زێدە ڕەشێت، ڕەنگ نەوەكی ئێك یێت چێكرین [ئانكو ژ بلی فێقی مە جودایی یا ئێخستییە د چیایان ژیدا].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ وَٱلدَّوَآبِّ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ مُخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ كَذَٰلِكَۗ إِنَّمَا يَخۡشَى ٱللَّهَ مِنۡ عِبَادِهِ ٱلۡعُلَمَٰٓؤُاْۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ
28. و مە مرۆڤ و جانەوەر و كەوال و پێڕه ژی هۆسا نەوەكهەڤ یێت چێكرین، ب ڕاستی ژ بەندەیێت وی بەس زانا ب دورستی ژ خودێ دترسن، ب ڕاستی خودێ یێ سەردەست و گونەهـ ژێبەرە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ يَرۡجُونَ تِجَٰرَةٗ لَّن تَبُورَ
29. ب ڕاستی ئەوێت بەردەوام كتێبا خودێ [كو قورئانە] دخوینن، و بەردەوام و ب ڕەنگێ پێدڤی نڤێژان دكەن، و ژ ڕزقێ مە دایییە وان ب ئاشكەرایی و ب بەرزەییڤە ددەن، ئەڤە بازرگانییەكا بێ زیان كو نەشكێت، دخوازن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ هُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِعِبَادِهِۦ لَخَبِيرُۢ بَصِيرٞ
31. و ئەوا مە ژ ڤێ كتێبێ [كو قورئانە] بۆ تە ب وەحی هنارتی، ب ڕاستی هەر ئەوە هەقی [و گۆمان تێدا نینە] و ڕاستدەرئێخا كتێبێت بەری خۆیە [كو ئنجیل و تەوراتن]، ب ڕاستی خودێ شارەزا و بینەرێ بەندەیێت خۆیە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَوۡرَثۡنَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِينَ ٱصۡطَفَيۡنَا مِنۡ عِبَادِنَاۖ فَمِنۡهُمۡ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ وَمِنۡهُم مُّقۡتَصِدٞ وَمِنۡهُمۡ سَابِقُۢ بِٱلۡخَيۡرَٰتِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ
32. پاشی مە ئەڤ قورئانە دا ملەتێ تە و مە دا وان ئەوێت مە ژ ناڤ بەندەیێت خۆ هەلبژارتین، ڤێجا هندەك ژ وان ستەمكارن بۆ خۆ [ئەون ئەوێت خودانێت گونەهێت مەزن]، و هندەك ژ وان ناڤنجینە [د كاروبارێت دینیدا]، و هندەك ژ وان ب دەستویرییا خودێ لەزێ ل قەنجییان دكەن و بەردەوام دبن ل سەر، و ئەڤەیە (دانا قورئانێیە) كەرەما مەزن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٞ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ نَارُ جَهَنَّمَ لَا يُقۡضَىٰ عَلَيۡهِمۡ فَيَمُوتُواْ وَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُم مِّنۡ عَذَابِهَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي كُلَّ كَفُورٖ
36. و ئەوێت گاوربوویین ئاگرێ دۆژەهێ بۆ وانە، نە وان تمام دكەت دا بمرن [و پێ ڕەحەت ببن]، و نە ئیزایا وێ ل سەر وان سڤك دبیت، هۆسا ئەم هەمی زێدە گاوران ئیزا ددەین.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُمۡ يَصۡطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ أَوَلَمۡ نُعَمِّرۡكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجَآءَكُمُ ٱلنَّذِيرُۖ فَذُوقُواْ فَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٍ
37. و تێدا دبیتە هەوار هەوارا وان [و دبێژن]: خودێوۆ مە دەربێخە، دا ئەم كارێ ڕاست و دورست بكەین، نە ئەوێ بەری نوكە مە دكر، [خودێ دێ بێژیتە وان] ما مە هند دەرفەت و ژی [د دنیایێدا] نەدا هەوە، كو یێ بڤێت تێدا ل خۆ بزڤڕیت، ل خۆ بزڤڕیت و پێغەمبەر ژی بۆ هەوە هاتبوون [كو هەوە ژ ڤی جهی بترسینن]، دێ ڤێجا بخۆن و تامكەنێ، ب ڕاستی چو هاریكار و پشتەڤان بۆ ستەمكاران نینن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱللَّهَ عَٰلِمُ غَيۡبِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ فَمَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ إِلَّا مَقۡتٗاۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ إِلَّا خَسَارٗا
39. و ئەوە یێ هوین د ئەردیدا كرینە وێرسێت ملەتێت بۆری، ڤێجا ئەوێ گاور ببیت زیانا گاورییا وی بۆ وییە، و گاورییا گاوران ل دەڤ خودێ ژ بلی كەرب و نەڤیانێ چو ل وان زێدە ناكەت، و گاورییا گاوران ژ خوسارەتی و زیانێ پێڤەتر چو یێ دی ل وان زێدە ناكەت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ شُرَكَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُواْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ أَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ كِتَٰبٗا فَهُمۡ عَلَىٰ بَيِّنَتٖ مِّنۡهُۚ بَلۡ إِن يَعِدُ ٱلظَّٰلِمُونَ بَعۡضُهُم بَعۡضًا إِلَّا غُرُورًا
40. [هەی موحەممەد] بێژە: [گەلی موشركان] بێژنە من هەڤپشكێت هەوە ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، كا وان چ ژ ئەردی دایییە؟! یان ژی وان پشكدارییەك د ئەسماناندا هەیە [د چێكرن و خودانییا واندا]، یان ژی مە كتێبەك بۆ وان ئینایییە، و ئەو پێ [ل سەر شركا خۆ] خودان بەلگە و نیشانن؟! نەخێر [چو تشتێ وەسا نینە دا ئەو وان بۆ خودێ بكەنە هەڤپشك] بەلێ ستەمكار ژ پەیمانێت درەو یێت خاپاندنێ پێڤەتر نادەنە ئێكدو.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ وَلَئِن زَالَتَآ إِنۡ أَمۡسَكَهُمَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
41. ب ڕاستی خودێیە ئەرد و ئەسمانان ڕادگریت كو نەكەڤن، و ئەگەر بكەڤن ژی كەس نینە ژ بلی وی وان [هەردووكان] ڕابگریت، ب ڕاستی خودێ یێ بێنفرەهە لەزێ ل جزاكرنێ ناكەت و یێ گونەهـ ژێبەرە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ لَّيَكُونُنَّ أَهۡدَىٰ مِنۡ إِحۡدَى ٱلۡأُمَمِۖ فَلَمَّا جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ مَّا زَادَهُمۡ إِلَّا نُفُورًا
42. و [قورەیشییان بەری هاتنا پێغەمبەری] ژ كەل سویند خوارن [پشتی زانین جوهی و فەلەیان پێغەمبەرێت خۆ درەوین یێت دانایین] كو ئەگەر پێغەمبەرەك بۆ وان هاتبایە، ئەو دا ژ جوهی و فەلەیان ڕاستەڕێتر بن [یان دا زوی ڕاستەڕێ بن و باوەرییێ ب پێغەمبەرێ خۆ ئینن]، ڤێجا وەختێ پێغەمبەر بۆ وان هاتی چو ل وان زێدەنەكر ژ هندێ پێڤەتر، كو پتر ژ هەقییێ دویركەڤتن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱسۡتِكۡبَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَكۡرَ ٱلسَّيِّيِٕۚ وَلَا يَحِيقُ ٱلۡمَكۡرُ ٱلسَّيِّئُ إِلَّا بِأَهۡلِهِۦۚ فَهَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ ٱلۡأَوَّلِينَۚ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَبۡدِيلٗاۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَحۡوِيلًا
43. [دویركەڤتنا وان ژ پێغەمبەری، و باوەری نەئینا وان ب پەیاما وی، نە ژ بەر هندێ بوو كو وان پێغەمبەر حاشا درەوین ددانابوو، بەلێ] ژ بەر خۆمەزنكرنێ د ئەردیدا و ژ بەر خرابی گێڕانێ [د دەرهەقێ پێغەمبەری و موسلماناندا] باوەری نەئینان، و ژ هەقییێ دویركەڤتن، و پیلانگێڕانا خراب ژ خودانێ خۆ پێڤەتر كەسێ ناهنگێڤیت، ئەرێ ئەو ل هیڤییا هندێنە دویماهیكا یێت بۆرین ب سەرێ وان بهێت، ڤێجا تو چ گوهۆڕینێ بۆ ڕێكا خودێ نابینی [ئەو وی ملەتی د هیلاك دبەت ئەوێ د ڕێكا پێغەمبەرێ خۆدا ڕادوەستیت] و تو نابینی ئیزایا خودێ ژ هندەكان [كو هێژای ئیزایێ بن] بۆ هندەكێت دی بێتە ڤەگوهاستن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَكَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُعۡجِزَهُۥ مِن شَيۡءٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَلِيمٗا قَدِيرٗا
44. ئەرێ ما ئەو د ئەردیدا ناگەڕن (نائێن، ناچن)، دا ببینن كا دویماهییا یێت بەری وان یا چاوا بوو؟ و ئەو ژ وان ب هێزتر بوون، و تشتەك نینە د ئەرد و ئەسماناندا بشێت خودێ نەچار بكەت وان ئیزا نەدەت، ب ڕاستی خودێ یێ زانا و پێڤەهاتییە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِمَا كَسَبُواْ مَا تَرَكَ عَلَىٰ ظَهۡرِهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِۦ بَصِيرَۢا
45. ئەگەر خودێ مرۆڤان ژ بەر كار و كریارێت وان كرین [ژ گونەهـ و خرابییان] ئیزا دابانە، چو خودان ڕوح ل سەر ڕوییێ ئەردی نەدهێلان، بەلێ وان بۆ وەختەكێ ڤەبڕی گیرۆ دكەت [كو ڕۆژا قیامەتێیە]، ڤێجا ئەگەر وەختێ وان هات [هەر ئێك ل دویڤ كارێ خۆ دێ ئێتە جزاكرن]، و خودێ ئاگەهـ ژ بەندەیێت خۆ هەیە [و دزانیت هەر ئێك هێژایی چیە].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية الكرمانجية - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.