قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية الكرمانجية * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سۈرە زۇخرۇپ
إِنَّا جَعَلۡنَٰهُ قُرۡءَٰنًا عَرَبِيّٗا لَّعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَنَضۡرِبُ عَنكُمُ ٱلذِّكۡرَ صَفۡحًا أَن كُنتُمۡ قَوۡمٗا مُّسۡرِفِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمۡ أَرۡسَلۡنَا مِن نَّبِيّٖ فِي ٱلۡأَوَّلِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن نَّبِيٍّ إِلَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَهۡلَكۡنَآ أَشَدَّ مِنۡهُم بَطۡشٗا وَمَضَىٰ مَثَلُ ٱلۡأَوَّلِينَ
8. ڤێجا ئەوێت ژ وان هەمییان ب هێزتر مە د هیلاك برن، و سەرهاتییا وان گەلەك جاران د قورئانێدا یا هاتی [ئانكو هەوە دەنگ و باسێت وان یێت زانین، ڤێجا هشیاری دویماهیكا وان بن ئەو ب سەرێ هەوە نەئێت یا ب سەرێ وان هاتی].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِي نَزَّلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءَۢ بِقَدَرٖ فَأَنشَرۡنَا بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗاۚ كَذَٰلِكَ تُخۡرَجُونَ
11. و ئەوێ ئاڤ ب پیڤان ژ ئەوران باراندی [ئانكو ل دویڤ هەوجەیییێ ددەت، نە هند گەلەك دبارینیت ئەردی هەمییێ بن ئاڤ بكەت و بغەرقینیت، و نە هند كێم دبارینیت ئەوێت ل سەر ئەردی تێنی و بێ ئاڤ بمینن، و داروبار نەمینن]، ڤێجا مە ئەردەكێ مری پێ ساخكرەڤە و شینكر، هوین ژی هۆسا دێ [ژ گۆڕان] دەركەڤن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِتَسۡتَوُۥاْ عَلَىٰ ظُهُورِهِۦ ثُمَّ تَذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ رَبِّكُمۡ إِذَا ٱسۡتَوَيۡتُمۡ عَلَيۡهِ وَتَقُولُواْ سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِينَ
13. دا هوین ل پشتا وان سویارببن، پاشی دا هوین هەر وەختێ ل پشتا وان سویاربوون، نیعمەتێت خودێ بیننە بیرا خۆ و بێژن: پاك و پاقژی ژ هەمی كێماسییان بۆ وی خودایی، ئەوێ ئەڤە بۆ مە سەرنەرم كرین، و مە ب خۆ ئەڤ شیانە نەبوون.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمِ ٱتَّخَذَ مِمَّا يَخۡلُقُ بَنَاتٖ وَأَصۡفَىٰكُم بِٱلۡبَنِينَ
16. ئەرێ خودێ ژ چێكرییێت خۆ، كچ بۆ خۆ هەلبژارتن، و كوڕ بۆ هەوە ڤەوەژارتن [ب ڕاستی ئەڤە ئاخڤتنەكا گەلەك مەزن و زێدە كرێتە، چاوا هوین خۆ ژ خودێ ب قەدرتر دبینن، و كوڕان بۆ خۆ ددانن، و ئەوێت هەوە نەڤێن كو كچن ب بال ویڤە لێ ددەن].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَمَن يُنَشَّؤُاْ فِي ٱلۡحِلۡيَةِ وَهُوَ فِي ٱلۡخِصَامِ غَيۡرُ مُبِينٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتۡرَفُوهَآ إِنَّا وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا عَلَىٰٓ أُمَّةٖ وَإِنَّا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم مُّقۡتَدُونَ
23. و هۆسا مە چو پێغەمبەر بەری تە بۆ خەلكێ چو گوندان نەهنارتینە، ئەگەر دەولەمەند و گرەگر و سەركردەیێت وان نەگۆتبنێ، ب ڕاستی مە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دین و ڕێكەكێ یێت دیتین، و ئەم ژی ل دویڤ وان دچین.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قَٰلَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكُم بِأَهۡدَىٰ مِمَّا وَجَدتُّمۡ عَلَيۡهِ ءَابَآءَكُمۡۖ قَالُوٓاْ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
24. [هەر پێغەمبەرەكێ بۆ وان هاتبیت گۆتییە وان]: ئەرێ ئەگەر خۆ ئەز بۆ هەوە تشتەكی بینم ژ وێ چێتر و ڕاستەڕێتر ژی بیت، یا هەوە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دیتین [هەر دیسا هوین دێ ل شۆپا وان چن] گۆتن: ب ڕاستی ئەم ژ تشتێ هوین پێ هاتینە هنارتن بێ باوەرین.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا ٱلَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُۥ سَيَهۡدِينِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنَ ٱلۡقَرۡيَتَيۡنِ عَظِيمٍ
31. و گۆتن: بلا ئەڤ قورئانە بۆ ئێك ژ هەردو ماقویلێت ڤان هەردو گوندان هاتبایە خوارێ [ل تائیفێ: بۆ عوروەیێ كوڕێ مەسعوودێ (ثقفی)، و ل مەكەهێ: بۆ وەلیدێ كوڕێ موغیرەی، دورست نەدیتن بۆ موحەممەدێ ئێتیم بێت].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَهُمۡ يَقۡسِمُونَ رَحۡمَتَ رَبِّكَۚ نَحۡنُ قَسَمۡنَا بَيۡنَهُم مَّعِيشَتَهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَرَفَعۡنَا بَعۡضَهُمۡ فَوۡقَ بَعۡضٖ دَرَجَٰتٖ لِّيَتَّخِذَ بَعۡضُهُم بَعۡضٗا سُخۡرِيّٗاۗ وَرَحۡمَتُ رَبِّكَ خَيۡرٞ مِّمَّا يَجۡمَعُونَ
32. ئەرێ ما لێكڤەكرنا دلۆڤانییا خودایێ تە د دەست واندایە؟ [ئانكو ما پێغەمبەراتی د دەست واندایە، دا بێژن ئەڤە یێ هەژییە و ئەوێ هە نە.. یان بلا بۆ ڤی هاتبایە و بۆ ئەوێ هە نەهاتبایە؟] مە ڕزقێ وان د ژیانا دنیایێدا د ناڤبەرا واندا یێ لێكڤەكری، و مە هندەك ژ وان ب سەر هندەكان یێت ئێخستین، دا هندەك ژ وان هندەكان بۆ خۆ بكەنە خزمەتكار [دا كارێ ژیانێ پێ دورست ببیت]، [ما ئەو ڤێ نابینن، ڤێجا چاوا ڕازی نینن، خودێ پێغەمبەراتییێ بدەتە وی یێ وی بڤێت] و دلۆڤانییا خودایێ تە [ڕۆژا قیامەتێ] ژ وێ چێترە، یا ئەو كۆم دكەن [ژ مال و سامانێ دنیایێ].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَآ أَن يَكُونَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ لَّجَعَلۡنَا لِمَن يَكۡفُرُ بِٱلرَّحۡمَٰنِ لِبُيُوتِهِمۡ سُقُفٗا مِّن فِضَّةٖ وَمَعَارِجَ عَلَيۡهَا يَظۡهَرُونَ
33. و ئەگەر ژ بەر هندێ نەبایە كو خەلك هەمی بچنە سەر گاورییێ و بمیننە ب دنیایێڤە [و موسلمان نەمینن]، ئەم دا بانێت خانییێت وان ئەوێت باوەری ب خودایێ دلۆڤان نەئینایین كەینە زیڤ، و دا پەییسكێت خانییان ب خۆ ژی كەینە زیڤ، پێ سەركەڤتبانە بانی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِبُيُوتِهِمۡ أَبۡوَٰبٗا وَسُرُرًا عَلَيۡهَا يَتَّكِـُٔونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّهُمۡ لَيَصُدُّونَهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَأَنتَ تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ أَوۡ تَهۡدِي ٱلۡعُمۡيَ وَمَن كَانَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
40. ئەرێ ما تو دشێی [هەی موحەممەد] یێ كەڕ، وەلێ بكەی گولێ ببیت، یان ئەوێ كۆرە و ئەوێ د بەرزەبوونەكا ئاشكەرادا ڕاستەڕێ بكەی [ڤێجا ب خەم نەكەڤە ژ بەر باوەری نەئینانا وان، دكەڕن چونكی گولێ نابن، كۆرەنە چونكی نابینن].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِمَّا نَذۡهَبَنَّ بِكَ فَإِنَّا مِنۡهُم مُّنتَقِمُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَمۡسِكۡ بِٱلَّذِيٓ أُوحِيَ إِلَيۡكَۖ إِنَّكَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسۡـَٔلۡ مَنۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رُّسُلِنَآ أَجَعَلۡنَا مِن دُونِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ءَالِهَةٗ يُعۡبَدُونَ
45. [هەی موحەممەد] پسیارا وان بكە، ئەوێت مە بەری تە هنارتین ژ پێغەمبەران، كا مە پەرستییەك ژ بلی خودایێ دلۆڤان دانایە، بێتە پەرستن [ئانكو چو پێغەمبەران داخوازا پەرستنا غەیری خودێ نەكرییە].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا جَآءَهُم بِـَٔايَٰتِنَآ إِذَا هُم مِّنۡهَا يَضۡحَكُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ يَٰٓأَيُّهَ ٱلسَّاحِرُ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِندَكَ إِنَّنَا لَمُهۡتَدُونَ
49. [ڤێجا وەختێ بەرهنگاری ئیزایێ بوویین] گۆتن: سێربەندۆ ژ خودایێ خۆ بخوازە، ئەو پەیمانا دایییە تە [پەیمانا ڕاكرنا ئیزایێ ل سەر وی یێ باوەرییێ بینیت] بۆ مە ب جهـ بكەت، ب ڕاستی ئەم دێ باوەرییێ ب تە ئینین.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابَ إِذَا هُمۡ يَنكُثُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَادَىٰ فِرۡعَوۡنُ فِي قَوۡمِهِۦ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَيۡسَ لِي مُلۡكُ مِصۡرَ وَهَٰذِهِ ٱلۡأَنۡهَٰرُ تَجۡرِي مِن تَحۡتِيٓۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
51. و فیرعەونی د ناڤ ملەتێ خۆدا گازی كر و گۆت: گەلی ملەتێ من ما ملكێ مسرێ نەیێ منە؟ و ما ئەڤ ڕویبارە دبن [قەسرێت] منڕا ناچن، ما هوین نابینن؟ [و بزانن ئەز چەندێ ب هێزم، و ملكێ من چەندێ مەزنە].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡ هَٰذَا ٱلَّذِي هُوَ مَهِينٞ وَلَا يَكَادُ يُبِينُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ ءَاسَفُونَا ٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ أَجۡمَعِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَعَلۡنَٰهُمۡ سَلَفٗا وَمَثَلٗا لِّلۡأٓخِرِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَلَمَّا ضُرِبَ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ مَثَلًا إِذَا قَوۡمُكَ مِنۡهُ يَصِدُّونَ
57. و وەختێ نموونە ل سەر كوڕێ مەریەمێ هاتییە دانان [وەختێ ئەڤ ئایەتە هاتییە خوارێ (انكم وما تعبدون من دون الله حیب جهنم) ئانكو: ب ڕاستی هوین، و ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، داردوویێ دۆژەهێنە. قورەیشییان گۆتە پێغەمبەری، ما نە مەسیحی، عیسایی دپەرێسن، و تو دبێژی عیسا پێغەمبەرە، ڤێجا ئەگەر ئەو د ئاگریدا بیت ئەم ژی ڕازینە، ئەم و پەرستییێت خۆ د گەل وی بین، گاورێت قورەیشییان كرنە كەنی، و بوو تیقەلیقا وان]، ملەتێ تە ب وێ [نموونەیێ دلخۆش بوون] و دەنگێت وان ژ كەیفاندا بلند بوون.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوٓاْ ءَأَٰلِهَتُنَا خَيۡرٌ أَمۡ هُوَۚ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلَۢاۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٌ خَصِمُونَ
58. و گۆتن: ما بوتێت مە چێترن یان عیسا [ئەگەر هەر كەسێ شوینا خودێ بێتە پەرستن د ئاگریدا بیت، ئەم ڕازینە بوتێت مە د گەل عیسایی بن]، و وان ئەڤ نموونەیە بۆ تە نەئینا ئەگەر بۆ جڕەبڕ و گەنگەشەیێ نەبیت، نێ ئەو ملەتەكێ زێدە چیڕدرێژن و جڕكێشن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَا مِنكُم مَّلَٰٓئِكَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَخۡلُفُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يَصُدَّنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُۖ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا جَآءَ عِيسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ قَالَ قَدۡ جِئۡتُكُم بِٱلۡحِكۡمَةِ وَلِأُبَيِّنَ لَكُم بَعۡضَ ٱلَّذِي تَخۡتَلِفُونَ فِيهِۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
63. ڤێجا وەختێ عیسا ب بەلگە و نیشانێت ئاشكەراڤە هاتی، گۆت: ئەز پێغەمبەر بۆ هەوە هاتم، دا هندەك ژ تشتێ هوین تێدا ژێك جودا [ژ ئەحكامێت تەوراتێ] بۆ هەوە ئاشكەرا بكەم، ڤێجا تەقوا خودێ [د فەرمانێت ویدا] بكەن، و گوهێ خۆ بدەنە من.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡ عَذَابِ يَوۡمٍ أَلِيمٍ
65. [بەلێ پشتی عیسایی]، دەستە و كۆمێت [ئسرائیلییان] د دەرهەقێ ویدا ژێك جودا بوون [و هەر ئێكی تشتەك د ڕاستێدا دگۆت، هندەكان كرە خودێ ب خۆ، و هندەكان كرە كوڕێ خودێ، و هندەكان كرە ئێك ژ سێ خودێیان، و هندەكان دەیكا وی ب دەهمەن پیسیێ گونەهكار كر]، ڤێجا وەیل و ئێزا و نەخوشی بۆ وان بیت، ئەوێت ستەم كرین [ب وان ئاخڤتنێت د دەرهەقێ عیسایدا كرین]، ژ ئیزایا دژوار.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا ٱلسَّاعَةَ أَن تَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ مُسۡلِمِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِصِحَافٖ مِّن ذَهَبٖ وَأَكۡوَابٖۖ وَفِيهَا مَا تَشۡتَهِيهِ ٱلۡأَنفُسُ وَتَلَذُّ ٱلۡأَعۡيُنُۖ وَأَنتُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
71. و ئامانێت زێری [یێت خوارنێ] و پەرداغێت [ڤەخوارنا پاقژ] ل بەر وان دئێنە گێڕان، و دل چ بخوازیت و چاڤ بچنە چ بۆ وان د بەحەشتێدا یێ هەی، و هوین هەروهەر دێ تێدا مینن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتِلۡكَ ٱلۡجَنَّةُ ٱلَّتِيٓ أُورِثۡتُمُوهَا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُمۡ فِيهَا فَٰكِهَةٞ كَثِيرَةٞ مِّنۡهَا تَأۡكُلُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلۡمُجۡرِمِينَ فِي عَذَابِ جَهَنَّمَ خَٰلِدُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَلَٰكِن كَانُواْ هُمُ ٱلظَّٰلِمِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدۡ جِئۡنَٰكُم بِٱلۡحَقِّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَكُمۡ لِلۡحَقِّ كَٰرِهُونَ
78. ب سویند مە هەقی بۆ هەوە ئینا [مە پێغەمبەر بۆ هەوە هنارتن، و كتێب دانە هەوە، و وان هوین ئاگەهداركرن و داخوازا گوهدارییێ ژ هەوە كرن، بەلێ هەوە گوهێ خۆ نەدا وان، و باوەری ب وان نەئینا]، نێ بارا پتر ژ هەوە هەقی نەدڤیا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّا لَا نَسۡمَعُ سِرَّهُمۡ وَنَجۡوَىٰهُمۚ بَلَىٰ وَرُسُلُنَا لَدَيۡهِمۡ يَكۡتُبُونَ
80. یان ژی ئەو هزر دكەن مە گول نهینی و پستەپستا وان نینە [ئەوا ئەو د (دار الندوە)ڤە د دەرهەقێ پێغەمبەریدا دكەن]، بەلێ مە گولێ هەیە، و ملیاكەتێت مە ئەوێت ل دەڤ وان هەمییێ دنڤێسن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَبَارَكَ ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلسَّاعَةِ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
85. و پاكی و بلندی و خێر و بەرەكەت، هەمی بۆ وی بن ئەوێ مالداری و خودانییا ئەرد و ئەسمانان و هندی د ناڤبەرا واندا یا وی، و ئەو ب تنێ وەختێ ڕابوونا قیامەتێ دزانیت، و هەر هوین دێ ب بال ویڤە زڤڕن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يَمۡلِكُ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِ ٱلشَّفَٰعَةَ إِلَّا مَن شَهِدَ بِٱلۡحَقِّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
86. و ئەوێت شوینا خودێ دئێنە پەرستن، چو مەهدەر د دەست واندا نینە، ژ بلی وان ئەوێت شادەیییێ ب دورستی ب پەیڤا ئێكینییا خودێ ددەن، و ئەو بزانن [خودێیە خودانێ وان و ئەو بەندەیێت وینە].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية الكرمانجية - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.