مەنالار تەرجىمىسى سۈرە ئەئراپ - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ پارىسچە تەرجىمىسى - بەت نومۇرى 175 - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

ئايەت: 188

قُلْ لَّاۤ اَمْلِكُ لِنَفْسِیْ نَفْعًا وَّلَا ضَرًّا اِلَّا مَا شَآءَ اللّٰهُ ؕ— وَلَوْ كُنْتُ اَعْلَمُ الْغَیْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَیْرِ ۛۚ— وَمَا مَسَّنِیَ السُّوْٓءُ ۛۚ— اِنْ اَنَا اِلَّا نَذِیْرٌ وَّبَشِیْرٌ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟۠

- ای محمد- بگو: جز آنچه الله بخواهد نمی‌توانم هیچ خیری برای خودم جلب کنم، و هیچ شری را از خودم دفع کنم، و این کار فقط به الله باز می‌گردد، و جز آنچه که الله به من آموخته است چیزی نمی‌دانم، پس غیب نمی‌دانم، و اگر غیب می‌دانستم، اسبابی را فراهم می‌آوردم که می‌دانم برای من جلب مصالح می‌کند، و مفاسد را از من دور می‌سازد؛ زیرا به اشیا قبل از اینکه ایجاد شوند و به سرانجامِ آنها آگاهی داشتم. من جز فرستاده‌ای از جانب الله نیستم، از عذاب دردآور او می‌ترسم، و مردمی را که ایمان دارند که من رسولی از جانب او تعالی هستم و آنچه را آورده‌ام تصدیق می‌کنند به پاداش گرامی او تعالی بشارت می‌دهم.

ئايەت: 189

هُوَ الَّذِیْ خَلَقَكُمْ مِّنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ وَّجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِیَسْكُنَ اِلَیْهَا ۚ— فَلَمَّا تَغَشّٰىهَا حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِیْفًا فَمَرَّتْ بِهٖ ۚ— فَلَمَّاۤ اَثْقَلَتْ دَّعَوَا اللّٰهَ رَبَّهُمَا لَىِٕنْ اٰتَیْتَنَا صَالِحًا لَّنَكُوْنَنَّ مِنَ الشّٰكِرِیْنَ ۟

- ای مردان و زنان- او ذاتی است که شما را از یک شخص یعنی آدم علیه السلام آفرید، و از آدم علیه السلام همسرش حوا را آفرید، حوا را از دندۀ آدم علیه السلام آفرید تا به آن انس گیرد، و با آن آرام یابد، پس وقتی شوهری با همسرش آمیزش کند به حَملی سبک که آن را احساس نمی‌کند باردار می‌شود، چون در آغاز کارش است، و با این حَملش به انجام نیازهایش ادامه می‌دهد و احساس سنگینی نمی‌کند، اما هنگامی‌که حمل در شکم مادر، بزرگ شد و مادر به آن سنگین‌بار گشت، زن و شوهر این‌گونه نزد پروردگارشان دعا می‌کنند: - پروردگارا- اگر فرزندی صالح و با خلقت کامل به ما عطا کنی به‌طور قطع از شکرگزاران نعمت تو خواهیم بود.

ئايەت: 190

فَلَمَّاۤ اٰتٰىهُمَا صَالِحًا جَعَلَا لَهٗ شُرَكَآءَ فِیْمَاۤ اٰتٰىهُمَا ۚ— فَتَعٰلَی اللّٰهُ عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟

اما وقتی الله دعای آن دو را اجابت کرد، و همان‌گونه که دعا کرده بودند فرزندی صالح به آنها عطا فرمود در آنچه که الله برای‌شان بخشیده بود شریکانی برای الله قرار دادند و فرزندشان را بندۀ غیر او تعالی کردند، و او را عبدالحارث نامیدند، اما الله از هر شریکی برتر و منزه است، زیرا او در ربوبیت و الوهیت یگانه است.

ئايەت: 191

اَیُشْرِكُوْنَ مَا لَا یَخْلُقُ شَیْـًٔا وَّهُمْ یُخْلَقُوْنَ ۟ۚ

آیا این بت‌ها و غیر آنها را شریکانی برای الله در عبادت قرار می‌دهند، درحالی‌که می‌دانند آنها چیزی را نمی‌آفرینند تا سزاوار عبادت باشند، بلکه خودشان مخلوق هستند، پس چگونه آنها را شریکانی برای الله قرار می‌دهند؟!

ئايەت: 192

وَلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ لَهُمْ نَصْرًا وَّلَاۤ اَنْفُسَهُمْ یَنْصُرُوْنَ ۟

و این معبودها نمی‌توانند عبادتگزاران‌شان را یاری کنند، و قادر بر یاری خودشان نیز نیستند، پس چگونه آنها را عبادت می‌کنند؟!

ئايەت: 193

وَاِنْ تَدْعُوْهُمْ اِلَی الْهُدٰی لَا یَتَّبِعُوْكُمْ ؕ— سَوَآءٌ عَلَیْكُمْ اَدَعَوْتُمُوْهُمْ اَمْ اَنْتُمْ صَامِتُوْنَ ۟

و -ای مشرکان- اگر این بت‌‌ها را که معبودهایی به جای الله گرفته‌اید در دعا به‌سوی هدایت فراخوانید در آنچه که آنها را در دعا به‌سوی آن می‌خوانید به شما پاسخ نمی‌دهند و از شما پیروی نمی‌کنند، پس چه آنها را در دعای‌تان فراخوانید و چه سکوت کنید نزد آنها یکسان است؛ زیرا آنها جمادات خالصی هستند، که نه می‌اندیشند، نه می‌شنوند، و نه سخن می‌گویند.

ئايەت: 194

اِنَّ الَّذِیْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ عِبَادٌ اَمْثَالُكُمْ فَادْعُوْهُمْ فَلْیَسْتَجِیْبُوْا لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟

- ای مشرکان- همانا کسانی‌که شما آنها را به جای الله عبادت می‌کنید مخلوق‌ها و مملوک‌های الله هستند، پس آنها در این امر مانند شما هستند، به‌علاوه حال شما از آنها بهتر است؛ زیرا شما زندگانی هستید که سخن می‌گویید و راه می‌روید و می‌شنوید و می‌بینید، اما بت‌‌های شما این‌گونه نیستند، پس آنها را در دعا بخوانید و آنها باید پاسخ شما را بازگردانند اگر در آنچه که برای آنها ادعا می‌کنید راست می‌گویید.

ئايەت: 195

اَلَهُمْ اَرْجُلٌ یَّمْشُوْنَ بِهَاۤ ؗ— اَمْ لَهُمْ اَیْدٍ یَّبْطِشُوْنَ بِهَاۤ ؗ— اَمْ لَهُمْ اَعْیُنٌ یُّبْصِرُوْنَ بِهَاۤ ؗ— اَمْ لَهُمْ اٰذَانٌ یَّسْمَعُوْنَ بِهَا ؕ— قُلِ ادْعُوْا شُرَكَآءَكُمْ ثُمَّ كِیْدُوْنِ فَلَا تُنْظِرُوْنِ ۟

آیا این بت‌ها که آنها را به عنوان معبودهایی گرفته‌اید: پاهایی دارند که با آن راه روند تا در برآورده ساختن حوائج شما بکوشند؟ آیا دستانی دارند تا با آنها با قدرت از شما دفاع کنند؟ آیا چشمانی دارند که با آنها آنچه را از شما پنهان است ببینند و شما را با خبر سازند؟ آیا گوشهایی دارند که با آنها آنچه را بر شما پوشیده است بشنوند و شما را از آن آگاه سازند؟ اگر فاقد تمام این اعضا هستند پس چگونه آنها را به امید جلب منفعت یا دفع ضرر عبادت می‌کنید؟! -ای رسول- به این مشرکان بگو: کسانی را که با الله برابر می‌دانید در دعا فراخوانید، آن‌گاه برای رساندن آسیب بر من بکوشید، و به من مهلت ندهید.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• في الآيات بيان جهل من يقصد النبي صلى الله عليه وسلم ويدعوه لحصول نفع أو دفع ضر؛ لأن النفع إنما يحصل من قِبَلِ ما أرسل به من البشارة والنذارة.

در این آیات، جهل کسی‌که به‌سوی پیامبر صلی الله علیه وسلم روی می‌آورد و او را برای کسب منفعت یا دفع ضرر در دعا می‌خواند بیان شده است؛ زیرا منفعت فقط از جهتِ بشارت یا انذاری که با آن فرستاده شده است کسب می‌شود.

• جعل الله بمنَّته من نوع الرجل زوجه؛ ليألفها ولا يجفو قربها ويأنس بها؛ لتتحقق الحكمة الإلهية في التناسل.

الله به احسان و بخشش خویش، جفت مرد را از نوع خودش قرار داد؛ تا با آن انس و آرام گیرد و از آن رویگردان نشود؛ تا حکمت الهی در زاد و ولد محقق گردد.

• لا يليق بالأفضل الأكمل الأشرف من المخلوقات وهو الإنسان أن يشتغل بعبادة الأخس والأرذل من الحجارة والخشب وغيرها من الآلهة الباطلة.

برای برترین و کامل‌ترین و شریف‌ترین مخلوق یعنی انسان سزاوار نیست که به عبادت پست‌ترین و حقیرترین معبودهای دروغین مانند سنگ و چوب و غیر آن مشغول شود.