قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - پىلىپپىنچە تەرجىمىسى (تجالۇچ ) قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە تاھا   ئايەت:

Tā-ha

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
السعادة باتباع هدى القرآن وحمل رسالته، والشقاء بمخالفته.
Ang kaligayahan dahil sa pagsunod sa patnubay ng Qur'ān at pagdala ng mensahe nito at ang kalumbayan dahil sa pagsalungat dito.

طه
Ṭā. Hā. Nauna na ang pagtatalakay sa ang mga kapareho ng mga ito sa simula ng Kabanatang Al-Baqarah.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡقُرۡءَانَ لِتَشۡقَىٰٓ
Hindi Kami nagpababa sa iyo, O Sugo, ng Qur'ān upang ito ay maging isang kadahilanan ng pagpapagal sa sarili mo sa panlulumo sa pag-ayaw ng mga kababayan mo sa pananampalataya sa iyo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا تَذۡكِرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰ
Hindi Kami nagpababa nito maliban upang ito ay maging isang pagpapaalaala para sa sinumang itinuon ni Allāh sa pagkatakot sa Kanya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَنزِيلٗا مِّمَّنۡ خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ وَٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلۡعُلَى
Nagbaba nito ni Allah na lumikha ng lupa, at lumikha ng langit na matataas; ito ay isang dakilang Qur'ān sapagkat ibinaba ito mula sa ganang [Diyos na] Dakila.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلرَّحۡمَٰنُ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ
Ang Napakamaawain ay pumaitaas at umangat sa trono ayon sa kataasang naaangkop sa kapitaganan Niya – kaluwalhatian sa Kanya at Napakataas Siya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَمَا تَحۡتَ ٱلثَّرَىٰ
Sa Kanya lamang – kaluwalhatian sa Kanya – ang anumang nasa mga langit, ang anumang nasa lupa, at ang anumang nasa ilalim ng alabok na mga nilikha, ayon sa paglikha, sa paghahari, at sa pangangasiwa.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن تَجۡهَرۡ بِٱلۡقَوۡلِ فَإِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخۡفَى
Kung maghahayag ka, O Sugo, ng sasabihin o magkukubli ka nito, tunay na Siya – kaluwalhatian sa Kanya – ay nakaaalam niyon sa kabuuan niyon sapagkat Siya ay nakaaalam sa lihim at sa anumang higit na kubli kaysa sa lihim, tulad ng mga sumasagi sa kaluluwa. Walang nakakukubli sa Kanya na anuman mula roon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ لَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ
Si Allāh ay walang sinasamba ayon sa karapatan na iba pa sa Kanya. Ukol sa Kanya – tanging sa Kanya – ang mga pangalang masidhi sa kalubusan sa kagandahan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ
Talaga ngang nakarating sa iyo, O Sugo, ang ulat kay Moises na anak ni `Imran – sumakanya ang pangangalaga.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ رَءَا نَارٗا فَقَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِقَبَسٍ أَوۡ أَجِدُ عَلَى ٱلنَّارِ هُدٗى
Nang may namataan siya sa paglalakbay niya na isang apoy ay nagsabi siya sa mag-anak niya: "Manatili kayo sa lugar ninyong ito; tunay na ako ay nakakita ng isang apoy. Harinawa ako ay magdadala sa inyo mula sa apoy na ito ng isang lagablab o makatagpo ako ng papatnubay sa akin tungo sa daan."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ يَٰمُوسَىٰٓ
Kaya noong nakarating siya sa apoy ay nanawagan sa kanya si Allāh – kaluwalhatian sa Kanya – sa pagsabi Niya: "O Moises,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنِّيٓ أَنَا۠ رَبُّكَ فَٱخۡلَعۡ نَعۡلَيۡكَ إِنَّكَ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوٗى
tunay na Ako ay ang Panginoon mo. Kaya mag-alis ka ng mga panyapak mo bilang paghahanda sa pakikipagniig sa akin. Tunay na ikaw ay nasa dinalisay na lambak ng Ṭuwā.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.
Ang pagpapababa ng Dakilang Qur'ān ay hindi para sa pagpagod sa sarili sa pagsamba at pagpapalasap dito ng pahirap na nakabibigat. Ito lamang ay isang aklat ng pagpapaalaalang nakikinabang dito ang mga natatakot sa Panginoon nila.

• قَرَن الله بين الخلق والأمر، فكما أن الخلق لا يخرج عن الحكمة؛ فكذلك لا يأمر ولا ينهى إلا بما هو عدل وحكمة.
Nag-ugnay si Allāh sa pagitan ng paglikha at pag-uutos sapagkat kung paanong ang paglikha ay hindi nakalalabas sa kasanhian gayon din naman hindi Siya nag-uutos ni sumasaway malibang ayon sa katarungan at karunungan.

• على الزوج واجب الإنفاق على الأهل (المرأة) من غذاء وكساء ومسكن ووسائل تدفئة وقت البرد.
Nasa asawa ang tungkulin ng paggugol sa maybahay gaya ng pagkain, pananamit, tirahan, at mga kaparaanan ng pagpapainit sa oras ng taglamig.

وَأَنَا ٱخۡتَرۡتُكَ فَٱسۡتَمِعۡ لِمَا يُوحَىٰٓ
Ako ay humirang sa iyo, O Moises, para sa pagpapaabot sa pasugo Ko kaya makinig ka sa ikakasi Ko sa iyo:
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّنِيٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكۡرِيٓ
Tunay na Ako ay si Allāh; walang sinasamba ayon sa karapatan na iba pa sa Akin, kaya sumamba ka sa Akin – tanging sa Akin – at magsagawa ka ng pagdarasal ayon sa pinakaganap na paraan para makaalaala ka sa Akin dito.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٌ أَكَادُ أُخۡفِيهَا لِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا تَسۡعَىٰ
Tunay na ang Huling Sandali ay darating nang walang pasubali at magaganap. Halos ako ay magkubli nito para hindi malaman ang oras nito ng isang nilikha, subalit makakikilala sila sa mga palatandaan nito sa pamamagitan ng pagpapabatid ng Propeta sa kanila, upang gantihan ang bawat kaluluwa sa anumang ginawa nito na kabutihan man o kasamaan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنۡهَا مَن لَّا يُؤۡمِنُ بِهَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ فَتَرۡدَىٰ
Kaya huwag ngang maglilihis sa iyo sa pagpapatotoo roon at paghahanda para roon sa pamamagitan ng gawang maayos ang sinumang hindi sumasampalataya roon kabilang sa mga tagatangging sumampalataya at sumunod sa pinipithaya ng sarili niya kabilang sa mga ipinagbabawal para [hindi] ka mapahamak dahilan doon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تِلۡكَ بِيَمِينِكَ يَٰمُوسَىٰ
Ano yaong nasa kamay mong kanan, O Moises?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّؤُاْ عَلَيۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَـَٔارِبُ أُخۡرَىٰ
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Ito ay tungkod ko; umaasa ako rito sa paglalakad at humahampas ako sa pamamagitan nito sa mga punong-kahoy upang bumagsak ang mga dahon ng mga iyon para sa mga tupa ko. Mayroon ako ritong mga pakinabang na iba pa sa nabanggit ko."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَلۡقِهَا يَٰمُوسَىٰ
Nagsabi si Allāh: "Ihagis mo iyan, O Moises."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَلۡقَىٰهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٞ تَسۡعَىٰ
Kaya inihagis iyon ni Moises saka biglang nag-anyo iyon na isang ahas na umuusad nang may bilis at gaan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ خُذۡهَا وَلَا تَخَفۡۖ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا ٱلۡأُولَىٰ
Nagsabi si Allāh kay Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Kunin mo ang tungkod at huwag kang mangamba sa pag-aanyong ahas niyan; magpapanumbalik Kami riyan kapag dinala mo iyan sa unang kalagayan niyan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱضۡمُمۡ يَدَكَ إِلَىٰ جَنَاحِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٍ ءَايَةً أُخۡرَىٰ
Idikit mo ang kamay mo sa gilid mo, lalabas itong maputi na walang ketong bilang ikalawang palatandaan para sa iyo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِنُرِيَكَ مِنۡ ءَايَٰتِنَا ٱلۡكُبۡرَى
Nagpakita Kami sa iyo nitong dalawang palatandaan upang magpakita Kami sa iyo, O Moises, ng ilan sa mga tanda Naming pinakadakilang nagpapatunay sa kakayahan Namin at na ikaw ay isang sugo mula sa ganang Amin.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
Magtungo ka, O Moises, kay Paraon sapagkat tunay na siya ay lumampas sa hangganan sa kawalang-pananampalataya at paghihimagsik kay Allāh."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ ٱشۡرَحۡ لِي صَدۡرِي
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Panginoon ko, magpaluwang Ka para sa akin ng dibdib ko upang mabata ko ang pananakit;
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَسِّرۡ لِيٓ أَمۡرِي
magpagaan Ka para sa akin ng nauukol sa akin;
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱحۡلُلۡ عُقۡدَةٗ مِّن لِّسَانِي
magpakaya Ka sa akin sa pagbigkas ng matatas na pananalita,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَفۡقَهُواْ قَوۡلِي
upang makaintindi sila sa pananalita ko kapag nagpaabot ako sa kanila ng pasugo Mo;
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱجۡعَل لِّي وَزِيرٗا مِّنۡ أَهۡلِي
gumawa Ka para sa akin ng isang tagatulong mula sa mag-anak ko, na tutulong sa akin sa mga gawain ko,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰرُونَ أَخِي
si Aaron na anak `Imran, na kapatid ko;
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱشۡدُدۡ بِهِۦٓ أَزۡرِي
magpalakas Ka sa pamamagitan niya ng likod ko;
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَشۡرِكۡهُ فِيٓ أَمۡرِي
at gawin Mo siya bilang katambal para sa akin sa pasugo
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَيۡ نُسَبِّحَكَ كَثِيرٗا
upang magluwalhati kami sa Iyo nang pagluluwalhating madalas
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَذۡكُرَكَ كَثِيرًا
at umalaala kami sa Iyo nang pag-aalaalang madalas.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرٗا
Tunay na Ikaw, laging sa amin, ay Nakakikita: walang nakakukubli sa Iyo na anuman mula sa nauukol sa amin."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ قَدۡ أُوتِيتَ سُؤۡلَكَ يَٰمُوسَىٰ
Nagsabi si Allāh: "Nagbigay nga Kami sa iyo ng hiningi mo, O Moises.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَيۡكَ مَرَّةً أُخۡرَىٰٓ
Talaga ngang nagbiyaya Kami sa iyo sa isa pang pagkakataon,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب حسن الاستماع في الأمور المهمة، وأهمها الوحي المنزل من عند الله.
Ang pagkatungkulin ng kagandahan ng pakikinig sa mga bagay na mahalaga. Ang pinakamahalaga sa mga ito ay ang kasi na ibinaba mula sa ganang kay Allāh.

• اشتمل أول الوحي إلى موسى على أصلين في العقيدة وهما: الإقرار بتوحيد الله، والإيمان بالساعة (القيامة)، وعلى أهم فريضة بعد الإيمان وهي الصلاة.
Nakasaklaw ang kauna-unahan sa kasi kay Moises sa dalawang batayan sa paniniwala: ang pagkilala sa paniniwala sa kaisahan ni Allāh at ang pananampalataya sa Huling Sandali (Araw ng Pagbangon), at sa pinakamahalagang tungkulin matapos ng pananampalataya: ang pagdarasal.

• التعاون بين الدعاة ضروري لإنجاح المقصود؛ فقد جعل الله لموسى أخاه هارون نبيَّا ليعاونه في أداء الرسالة.
Ang pagtutulungan sa pagitan ng mga tagapag-anyaya sa Islām ay kinakailangan para sa pagpapatagumpay sa nilalayon sapagkat nagtalaga nga si Allāh para kay Moises ng kapatid nitong si Aaron bilang propeta upang makipagtulungan ito sa kanya sa pagtupad sa pasugo.

• أهمية امتلاك الداعية لمهارة الإفهام للمدعوِّين.
Ang kahalagahan ng pagtataglay ng tagapag-anyaya sa Islām ng kasanayan sa pagpapaintindi sa mga inaanyayahan sa Islām.

إِذۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰٓ
noong nagsiwalat Kami sa ina mo ng isiniwalat kabilang sa ipinangalaga sa iyo ni Allāh laban sa pakana ni Paraon,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَنِ ٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلتَّابُوتِ فَٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ فَلۡيُلۡقِهِ ٱلۡيَمُّ بِٱلسَّاحِلِ يَأۡخُذۡهُ عَدُوّٞ لِّي وَعَدُوّٞ لَّهُۥۚ وَأَلۡقَيۡتُ عَلَيۡكَ مَحَبَّةٗ مِّنِّي وَلِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ
Nag-utos nga Kami nang nagsiwalat Kami sa ina niya na: 'Itapon mo siya, matapos ng kapanganakan niya, sa kahon, itapon mo ang kahon sa ilog saka ihahagis siya ng ilog sa dalampasigan ayon sa utos Namin, saka kukunin siya ng isang kaaway para sa Akin at para sa kanya, si Paraon. Naglagay Ako sa iyo ng isang pag-ibig mula sa Akin kaya iibigin ka ng mga tao, at upang maaruga ka sa ilalim ng mata Ko at sa pag-iingat Ko at pag-aalaga Ko."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ تَمۡشِيٓ أُخۡتُكَ فَتَقُولُ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ مَن يَكۡفُلُهُۥۖ فَرَجَعۡنَٰكَ إِلَىٰٓ أُمِّكَ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَۚ وَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا فَنَجَّيۡنَٰكَ مِنَ ٱلۡغَمِّ وَفَتَنَّٰكَ فُتُونٗاۚ فَلَبِثۡتَ سِنِينَ فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ ثُمَّ جِئۡتَ عَلَىٰ قَدَرٖ يَٰمُوسَىٰ
[Nagmagandang-loob sa iyo] noong lumabas ang babaing kapatid mo, na umuusad sa tuwing umuusad ang baul habang sumusunod doon. Saka nagsabi ito sa nakakuha sa kanya: "Gagabay po kaya ako sa inyo tungo sa mag-iingat sa kanya, magpapasuso sa kanya, at mag-aalaga sa kanya?" Kaya nagmagandang-loob Kami sa iyo sa pagpapabalik sa iyo sa ina mo upang sumaya siya sa pagbabalik mo sa kanya at hindi siya malungkot dahil sa iyo. Nakapatay ka ng koptiko na sinuntok mo ngunit nagmagandang-loob Kami sa iyo sa pagliligtas sa iyo mula sa kaparusahan. Nagligtas Kami sa iyo nang paulit-ulit sa bawat pagsubok na nakaharap mo. Nakalabas ka at namalagi ka ng mga taon sa mga mamayan ng Madyan. Pagkatapos pumunta ka [rito] sa oras na itinakda para sa iyo na pumunta ka rito para sa pakikipag-usap mo, O Moises.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱصۡطَنَعۡتُكَ لِنَفۡسِي
Pumili Ako sa iyo upang ikaw ay maging isang sugo para sa Akin, na magpapaabot ka sa mga tao ng ikinasi Ko sa iyo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱذۡهَبۡ أَنتَ وَأَخُوكَ بِـَٔايَٰتِي وَلَا تَنِيَا فِي ذِكۡرِي
Pumunta ka mismo, O Moises, at ang kapatid mong si Aaron kalakip ng mga tanda Kong nagpapatunay sa kakayahan Ko at kaisahan Ko. Huwag kayong dalawang manghina sa pag-aanyaya tungo sa Akin at sa pag-alaala sa Akin.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱذۡهَبَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
Pumunta kayong dalawa kay Paraon sapagkat tunay na siya ay lumampas sa hangganan sa kawalang-pananampalataya at paghihimagsik kay Allāh.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقُولَا لَهُۥ قَوۡلٗا لَّيِّنٗا لَّعَلَّهُۥ يَتَذَكَّرُ أَوۡ يَخۡشَىٰ
Saka magsabi kayong dalawa sa kanya ng isang pagsasabing mabait na walang karahasan, sa pag-asang magsaalaala siya at mangamba siya kay Allāh para magbalik-loob siya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَا رَبَّنَآ إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفۡرُطَ عَلَيۡنَآ أَوۡ أَن يَطۡغَىٰ
Nagsabi sina Moises at Aaron – sumakanilang dalawa ang pangangalaga: "Tunay na kami ay nangangamba na magmadali siya sa kaparusahan bago ng pagkalubos ng paanyaya sa kanya o na lumampas siya sa hangganan sa paglabag sa amin sa katarungan sa pamamagitan ng pagpatay o iba pa."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَا تَخَافَآۖ إِنَّنِي مَعَكُمَآ أَسۡمَعُ وَأَرَىٰ
Nagsabi si Allāh sa kanilang dalawa: "Huwag kayong dalawang mangamba. Tunay na Ako ay kasama sa inyong dalawa sa pag-aadya at pag-alalay; nakaririnig Ako at nakakikita Ako sa nangyayari sa pagitan ninyong dalawa at niya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأۡتِيَاهُ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَا تُعَذِّبۡهُمۡۖ قَدۡ جِئۡنَٰكَ بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّكَۖ وَٱلسَّلَٰمُ عَلَىٰ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلۡهُدَىٰٓ
Kaya pumunta kayong dalawa sa kanya saka magsabi kayong dalawa sa kanya: 'Tunay na kami ay dalawang sugo ng Panginoon mo, O Paraon, kaya ipadala mo kasama sa amin ang mga anak ni Israel at huwag mo silang pagdusahin sa pamamagitan ng pagpatay sa mga anak nila at pagpapanatiling buhay sa mga kababaihan nila. Dumating nga kami sa iyo kalakip ng isang patotoo mula sa Panginoon mo sa katapatan namin. Ang katiwasayan mula sa parusa ni Allāh ay ukol sa sinumang sumampalataya at sumunod sa patnubay ni Allāh.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا قَدۡ أُوحِيَ إِلَيۡنَآ أَنَّ ٱلۡعَذَابَ عَلَىٰ مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ
Tunay na kami ay kinasihan nga ni Allāh na ang pagdurusa sa Mundo at Kabilang-buhay ay sa sinumang nagpasinungaling sa mga tanda ni Allāh at umayaw sa inihatid ng mga sugo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَٰمُوسَىٰ
Nagsabi si Paraon habang nagmamasama sa inihatid nilang dalawa: "Kaya sino ang Panginoon ninyong dalawa na inaangkin ninyong dalawa na nagsugo sa inyong dalawa, O Moises?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبُّنَا ٱلَّذِيٓ أَعۡطَىٰ كُلَّ شَيۡءٍ خَلۡقَهُۥ ثُمَّ هَدَىٰ
Nagsabi si Moises: "Ang Panginoon namin ay ang nagbigay sa bawat bagay ng imahen nito at hugis nitong naaangkop para rito, pagkatapos nagpatnubay sa mga nilikha para sa dahilan ng pagkalikha Niya sa mga ito."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَمَا بَالُ ٱلۡقُرُونِ ٱلۡأُولَىٰ
Nagsabi si Paraon: "Kay paano naman ang pumapatungkol sa mga kalipunang nauna na noon ay nasa kawalang-pananampalataya?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• كمال اعتناء الله بكليمه موسى عليه السلام والأنبياء والرسل، ولورثتهم نصيب من هذا الاعتناء على حسب أحوالهم مع الله.
Ang kalubusan ng pagmamalasakit ni Allāh sa kausap Niyang si Moises – sumakanya ang pangangalaga – at sa mga propeta at mga sugo. Ang mga tagapagmana nila ay may bahagi mula sa pagmamalasakit na ito alinsunod sa mga kalagayan nila kay Allāh.

• من الهداية العامة للمخلوقات أن تجد كل مخلوق يسعى لما خلق له من المنافع، وفي دفع المضار عن نفسه.
Bahagi ng kapatnubayang pangkalahatan para sa mga nilikha na makatagpo ng mga pakinabang ang bawat nilikha na nagpupunyagi para sa pagkakalikha rito at sa pagtutulak sa mga pinsala palayo sa sarili nito.

• بيان فضيلة الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر، وأن ذلك يكون باللين من القول لمن معه القوة، وضُمِنَت له العصمة.
Ang paglilinaw sa kalamangan ng pag-uutos sa nakabubuti at ang pagsaway sa nakasasama at iyon ay sa pamamagitan ng kabanayaran sa pagsasabi sa sinumang mayroong lakas at ginarantiya para sa kanya ang pangangalaga.

• الله هو المختص بعلم الغيب في الماضي والحاضر والمستقبل.
Si Allāh ay ang natatangi sa kaalaman sa Lingid sa nakaraan, kasalukuyan, at hinaharap.

قَالَ عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَٰبٖۖ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga – kay Paraon: "Ang kaalaman sa lagay noon ng mga kalipunang iyon ay nasa ganang Panginoon ko, na napagtibay sa Tablerong Pinag-iingatan. Hindi nagkakamali ang Panginoon ko sa kaalaman doon at hindi Siya nakalilimot sa alam Niya mula roon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ مَهۡدٗا وَسَلَكَ لَكُمۡ فِيهَا سُبُلٗا وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّن نَّبَاتٖ شَتَّىٰ
Sa ganang Panginoon ko na gumawa para sa inyo ng lupa bilang inilatag para sa pamumuhay sa ibabaw nito, naglagay para sa inyo rito ng mga daang naaangkop para sa paglalakbay rito, at nagpababa mula sa langit ng tubig ng ulan." Kaya nagpalabas Kami sa pamamagitan ng tubig na iyon ng mga uri ng mga halamang magkakaiba-iba.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كُلُواْ وَٱرۡعَوۡاْ أَنۡعَٰمَكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
Kumain kayo, O mga tao, mula sa pinalabas Namin para sa inyo na mga kaaya-ayang bagay at magpastol kayo ng mga hayupan ninyo. Tunay na sa nabanggit na iyon na mga biyaya ay talagang may mga patunay sa kakayahan ni Allāh at kaisahan Niya para sa mga may isip.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ
Mula sa alabok ng lupa lumikha Kami sa ama ninyong si Adan – sumakanya ang pangangalaga. Dito magpapabalik Kami sa inyo sa paglibing sa inyo kapag namatay kayo. Mula rito magpapalabas Kami sa inyo sa muli para sa pagbubuhay sa Araw ng Pagbangon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ أَرَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا كُلَّهَا فَكَذَّبَ وَأَبَىٰ
Talaga ngang naglantad Kami para kay Paraon ng siyam na tanda Namin sa kabuuan ng mga ito at nakasaksi siya sa mga ito ngunit nagpasinungaling siya sa mga ito at tumanggi siya na tumugon sa pananampalataya kay Allāh.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَجِئۡتَنَا لِتُخۡرِجَنَا مِنۡ أَرۡضِنَا بِسِحۡرِكَ يَٰمُوسَىٰ
Nagsabi si Paraon: "Dumating ka ba sa amin upang magpalabas ka sa amin mula sa Ehipto sa pamamagitan ng dinala mo na panggagaway, O Moises, upang maiwan sa iyo ang paghahari rito?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَنَأۡتِيَنَّكَ بِسِحۡرٖ مِّثۡلِهِۦ فَٱجۡعَلۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكَ مَوۡعِدٗا لَّا نُخۡلِفُهُۥ نَحۡنُ وَلَآ أَنتَ مَكَانٗا سُوٗى
Kaya talagang magdadala nga kami sa iyo, O Moises, ng isang panggagaway tulad ng panggagaway mo. Kaya gumawa ka sa pagitan namin at ninyo ng isang tipanan sa isang panahong nalalaman at isang lugar na tinakdaan, na hindi kami sisira mismo at hindi ka sisira mismo roon. Ang lugar ay maging isang kalagitnaan sa pagitan ng dalawang pangkat, na kasukat.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ مَوۡعِدُكُمۡ يَوۡمُ ٱلزِّينَةِ وَأَن يُحۡشَرَ ٱلنَّاسُ ضُحٗى
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga – kay Paraon: "Ang tipanan sa pagitan namin at ninyo ay ang araw ng pagdiriwang kung saan magtitipon ang mga tao habang mga nagdiriwang ng pagdiriwang nila sa gitnang-umaga."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّىٰ فِرۡعَوۡنُ فَجَمَعَ كَيۡدَهُۥ ثُمَّ أَتَىٰ
Kaya tumalikod si Paraon habang lumilisan at bumuo ito ng panlalansi nito at panggugulang niya, pagkatapos ay dumating ito sa panahong tinakdaan at pook na tinakdaan para sa pakikipanaig.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ وَيۡلَكُمۡ لَا تَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا فَيُسۡحِتَكُم بِعَذَابٖۖ وَقَدۡ خَابَ مَنِ ٱفۡتَرَىٰ
Nagsabi si Moises habang nangangaral sa mga manggagaway ni Paraon: "Mag-ingat kayo! Huwag kayong lumikha-likha laban kay Allāh ng isang kasinungalingang sa pamamagitan ng panggagaway na ipinandadaya ninyo sa mga tao sapagkat lilipulin Niya kayo sa pamamagitan ng isang pagdurusa mula sa ganang Kanya. Nalugi nga ang sinumang lumikha-likha laban kay Allāh ng kasinungalingan."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَنَٰزَعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَىٰ
Kaya nagtalu-talo ang mga manggagaway noong narinig nila ang pananalita ni Moises – sumakanya ang pangangalaga – at sarilinang nag-usapan sila sa pagitan nila nang palihim.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخۡرِجَاكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِمَا وَيَذۡهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلۡمُثۡلَىٰ
Nagsabi ang iba sa mga manggagaway sa iba pa sa kanila nang palihim: "Tunay na sina Moises at Aaron ay dalawang manggagaway na nagnanais na magpalabas sa inyo mula sa Ehipto sa pamamagitan ng panggagaway nilang dalawa na inihatid nilang dalawa at mag-alis sa kalakaran ninyong pinakamataas sa buhay at katuruan ninyong pinakamatayog.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَجۡمِعُواْ كَيۡدَكُمۡ ثُمَّ ٱئۡتُواْ صَفّٗاۚ وَقَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡيَوۡمَ مَنِ ٱسۡتَعۡلَىٰ
Kaya magpatibay kayo ng nauukol sa inyo at huwag kayong magkaiba-iba. Pagkatapos sumulong kayo na mga nakahanay at bumato kayo ng taglay ninyo nang isang batuhan. Nagtamo nga ng hinihiling sa araw na ito ang sinumang nanaig sa kaalitan niya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• إخراج أصناف من النبات المختلفة الأنواع والألوان من الأرض دليل واضح على قدرة الله تعالى ووجود الصانع.
Ang pagpapaluwal sa mga klase ng mga halamang nagkakaiba-iba ang mga uri at ang mga kulay mula sa lupa ay isang patunay na maliwanag sa kakayahan ni Allāh – Napakataas Siya – at kairalan ng Tagagawa.

• ذكرت الآيات دليلين عقليين واضحين على الإعادة: إخراج النبات من الأرض بعد موتها، وإخراج المكلفين منها وإيجادهم.
Bumanggit ang mga talata ng Qur'ān ng dalawang maliwanag na patunay pangkaisipan sa pagpapanumbalik: ang pagpapalabas ng mga halaman mula sa lupa matapos ng kamatayan ng mga ito at ang pagpapalabas ng mga naatangang tao mula rito at ang pagpapairal sa kanila.

• كفر فرعون كفر عناد؛ لأنه رأى الآيات عيانًا لا خبرًا، واقتنع بها في أعماق نفسه.
Ang kawalang-pananampalataya ni Paraon ay isang kawalang-pananampalataya ng pagmamatigas dahil siya ay nakita sa mga tanda ayon sa pamamagitan ng mata hindi ng pagkakaulat at nakumbinsi sa mga iyon sa kaibuturan ng sarili niya.

• اختار موسى يوم العيد؛ لتعلو كلمة الله، ويظهر دينه، ويكبت الكفر، أمام الناس قاطبة في المجمع العام ليَشِيع الخبر.
Pinili ni Moises ang araw ng pagdiriwang upang mangibabaw ang salita ni Allāh, manaig ang relihiyon Niya, at masupil ang kawalang-pananampalataya sa harapan ng mga tao nang magkakasama sa pagtitipong pampubliko para maipakalat ang balita.

قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَلۡقَىٰ
Nagsabi ang mga manggagaway kay Moises – sumakanya ang pangangalaga: "O Moises, mamili ka sa dalawang bagay: na ikaw ang magsisimula sa pagpukol ng taglay mong panggagaway o kami ang mga magsisimula niyon."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ بَلۡ أَلۡقُواْۖ فَإِذَا حِبَالُهُمۡ وَعِصِيُّهُمۡ يُخَيَّلُ إِلَيۡهِ مِن سِحۡرِهِمۡ أَنَّهَا تَسۡعَىٰ
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Bagkus magtapon kayo muna ng taglay ninyo." Kaya nagtapon sila ng taglay nila kaya biglang ang mga lubid nila at ang mga tungkod nila na itinapon nila ay ginuniguni kay Moises, dahil sa panggagaway nila, na ang mga ito ay mga ulupong na kumikilos nang may kabilisan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَوۡجَسَ فِي نَفۡسِهِۦ خِيفَةٗ مُّوسَىٰ
Kaya nagkimikim si Moises sa sarili niya ng pangamba sa niyari nila.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡنَا لَا تَخَفۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡأَعۡلَىٰ
Nagsabi si Allāh kay Moises – sumakanya ang pangangalaga – habang nagpapanatag sa kanya: "Huwag kang mangamba sa ginuniguni sa iyo, O Moises; ikaw at ang mangingibabaw sa kanila sa pananaig at pagwawagi."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَلۡقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلۡقَفۡ مَا صَنَعُوٓاْۖ إِنَّمَا صَنَعُواْ كَيۡدُ سَٰحِرٖۖ وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّاحِرُ حَيۡثُ أَتَىٰ
Magtapon ka ng tungkod mo na nasa kamay mong kanan, mag-aanyong isang ahas ito na lululon sa niyari nila mula sa panggagaway sapagkat wala silang niyari kundi isang pakanang pampanggagaway. Hindi nagtatamo ang manggagaway ng isang hinihiling saanman siya naroon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سُجَّدٗا قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ هَٰرُونَ وَمُوسَىٰ
Kaya nagtapon si Moises ng tungkod niya saka nag-anyong isang ahas ito at nilulon nito ang niyari ng mga manggagaway. Kaya nagpatirapa ang mga manggagaway noong nalaman nilang ang taglay ni Moises ay hindi panggagaway. Ito lamang ay mula sa ganang kay Allāh. Nagsabi sila: "Sumampalataya kami sa Panginoon nina Moises at Aaron, ang Panginoon ng lahat ng mga nilikha."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَۖ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ فِي جُذُوعِ ٱلنَّخۡلِ وَلَتَعۡلَمُنَّ أَيُّنَآ أَشَدُّ عَذَابٗا وَأَبۡقَىٰ
Nagsabi si Paraon habang nagmamasama sa mga manggagaway sa pagsampalataya nila at habang nagbabanta: "Sumampalataya ba kayo kay Moises bago ako magpahintulot sa inyo niyon? Tunay na si Moises ay talagang ang pangulo ninyo, O mga manggagaway, na nagturo sa inyo ng panggagaway. Kaya talagang magpuputul-putol nga ako mula sa bawat isa sa inyo ng paa at kamay nang magkabilaan sa pagitan ng dalawang dako ng dalawang ito. Talagang magbibitin nga ako sa mga katawan ninyo sa mga puno ng datiles hanggang sa mamatay kayo at kayo ay maging aral sa iba pa sa inyo. Talagang makaaalam nga kayo sa sandaling iyon kung alin sa atin ang higit na malakas sa [pagdudulot ng] pagdurusa at higit na namamalagi: ako o ang Panginoon ni Moises?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ لَن نُّؤۡثِرَكَ عَلَىٰ مَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلَّذِي فَطَرَنَاۖ فَٱقۡضِ مَآ أَنتَ قَاضٍۖ إِنَّمَا تَقۡضِي هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَآ
Nagsabi ang mga manggagaway kay Paraon: "Hindi kami magmamagaling sa pagsunod sa iyo, O Paraon, higit sa pagsunod sa dumating sa amin na mga tandang maliwanag at hindi kami magmamagaling sa iyo higit kay Allāh na lumikha sa amin. Kaya gawin mo ang anumang gagawin mo sa amin. Wala kang kapamahalaan sa amin maliban sa buhay na nagmamaliw na ito. Maglalaho ang kapamahalaan mo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغۡفِرَ لَنَا خَطَٰيَٰنَا وَمَآ أَكۡرَهۡتَنَا عَلَيۡهِ مِنَ ٱلسِّحۡرِۗ وَٱللَّهُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ
Tunay na kami ay sumampalataya sa Panginoon namin sa pag-asang magpawi Siya sa amin ng mga pagsuway naming nagdaan gaya ng kawalang-pananampalataya at iba pa rito at magpawi Siya sa amin ng pagkakasala ng panggagaway na nagpumilit ka sa amin sa pagkatuto nito, pagsasagawa nito, at pagtatangkang manaig kay Moises dito. Si Allāh ay higit na mabuti sa pagganti kaysa sa ipinangako mo sa amin at higit na namamalagi sa [pagdudulot ng] pagdurusa kaysa sa ibinanta mo sa amin na pagdurusa."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مَن يَأۡتِ رَبَّهُۥ مُجۡرِمٗا فَإِنَّ لَهُۥ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ
Tunay na ang lagay at ang resulta ay na ang sinumang pumunta sa Panginoon niya sa Araw ng Pagbangon bilang tagatangging sumampalataya sa Kanya, ukol dito ay ang Apoy ng Impiyerno, na papasukin nito bilang mamamalagi roon magpakailanman. Hindi ito mamamatay roon para makapagpahinga mula sa pagdurusa roon at hindi ito mabubuhay sa isang buhay na kaaya-aya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَن يَأۡتِهِۦ مُؤۡمِنٗا قَدۡ عَمِلَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلدَّرَجَٰتُ ٱلۡعُلَىٰ
Ang sinumang pumunta sa Panginoon nito sa Araw ng Pagbangon bilang mananampalataya sa Kanya ay gumawa nga ng mga gawang maayos. Kaya ang mga nailalarawang iyon sa mga dakilang katangiang iyon ay ukol sa kanila ang mga tahanang angat at ang mga antas na mataas:
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ
Ang mga antas na iyon ay ang mga hardin ng pagpapanatili na dumadaloy ang mga ilog mula sa ilalim ng mga palasyo ng mga ito bilang mga namamalagi sa mga ito magpakailanman. Ang nabanggit na ganting iyon ay ang ganti sa bawat nagpakalinis mula sa kawalang-pananampalataya at mga pagsuway.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• لا يفوز ولا ينجو الساحر حيث أتى من الأرض أو حيث احتال، ولا يحصل مقصوده بالسحر خيرًا كان أو شرًّا.
Hindi nagtatagumpay at hindi naliligtas ang manggagaway saanman siya pumunta sa lupa o saanman siya nanggulang. Hindi siya nagtatamo ng pinapakay niya sa pamamagitan ng panggagaway, mabuti man o masama.

• الإيمان يصنع المعجزات؛ فقد كان إيمان السحرة أرسخ من الجبال، فهان عليهم عذاب الدنيا، ولم يبالوا بتهديد فرعون.
Ang pananampalataya ay gumagawa ng mga himala sapagkat ang pananampalataya ng mga manggagaway ay naging higit na matatag nga kaysa sa mga bundok kaya gumaan sa kanila ang pagdurusa sa Mundo at hindi sila umalintana sa pagbabanta ni Paraon.

• دأب الطغاة التهديد بالعذاب الشديد لأهل الحق والإمعان في ذلك للإذلال والإهانة.
Ang nakaugalian ng mga mapagmalabis ay ang pagbabanta ng matinding pagdurusa sa mga alagad ng katotohanan at ang pagsisikhay doon para mang-aba at manghamak.

وَلَقَدۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِي فَٱضۡرِبۡ لَهُمۡ طَرِيقٗا فِي ٱلۡبَحۡرِ يَبَسٗا لَّا تَخَٰفُ دَرَكٗا وَلَا تَخۡشَىٰ
Talaga ngang nagkasi Kami kay Moises, na [nagsasabi]: "Maglakbay ka sa gabi mula sa Ehipto upang walang makaramdam sa kanila na isa man. Gumawa ka para sa kanila ng isang tuyong daan sa dagat matapos ng pagpalo sa dagat ng tungkod. Napapanatag, huwag kang mangamba na makaabot sa iyo si Paraon at ang konseho nito at huwag kang matakot sa pagkalunod sa dagat."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَتۡبَعَهُمۡ فِرۡعَوۡنُ بِجُنُودِهِۦ فَغَشِيَهُم مِّنَ ٱلۡيَمِّ مَا غَشِيَهُمۡ
Kaya sumunod sa kanila si Paraon na sinasamahan ng mga kawal niya, saka nagpalubog sa kanya at nagpalubog sa mga kawal niya mula sa dagat ang nagpalubog sa kanila, na walang nakaaalam sa reyalidad nito kundi si Allāh. Kaya nalunod sila sa kalahatan at napahamak sila. Naligtas naman si Moises at ang sinumang kasama sa kanya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَضَلَّ فِرۡعَوۡنُ قَوۡمَهُۥ وَمَا هَدَىٰ
Nagligaw si Paraon sa mga tao niya sa pamamagitan ng pinaganda niya para sa kanila na kawalang-pananampalataya. Luminlang siya sa kanila sa pamamagitan nito dahil sa kabulaanan. Hindi siya gumabay sa kanila tungo sa daan ng kapatnubayan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ قَدۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ عَدُوِّكُمۡ وَوَٰعَدۡنَٰكُمۡ جَانِبَ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنَ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰ
Nagsabi Kami sa mga anak ni Israel matapos na sumagip Kami sa kanila mula kay Paraon at sa mga kawal niya: "O mga anak ni Israel, sumagip nga Kami sa inyo mula sa kaaway ninyo. Nakipagtipan Kami sa inyo na mangusap Kami kay Moises sa dakong kanan ng lambak na naroroon sa gilid ng bundok. Nagbaba Kami sa inyo sa ilang ng mga biyaya Namin na inuming matamis tulad ng pulut-pukyutan at maliit na ibong kaaya-aya ang laman, na nakahahawig ng ibong sumānāh.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَلَا تَطۡغَوۡاْ فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبِيۖ وَمَن يَحۡلِلۡ عَلَيۡهِ غَضَبِي فَقَدۡ هَوَىٰ
Kumain kayo mula sa mga minamasarap kabilang sa itinustos Namin sa inyo kabilang sa mga pagkaing ipinahihintulot. Huwag kayong lumampas sa pinayagan Namin para sa inyo patungo sa ipinagbawal Namin sa inyo para [hindi] bumaba sa inyo ang galit Ko. Ang sinumang bumaba sa kanya ang galit Ko ay napahamak nga at nalumbay nga sa Mundo at Kabilang-buhay.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنِّي لَغَفَّارٞ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا ثُمَّ ٱهۡتَدَىٰ
Tunay na Ako ay talagang madalas ang pagpapatawad at ang paumanhin para sa sinumang nagbalik-loob sa Akin, sumampalataya, at gumawa ng gawang maayos, pagkatapos nagpakatuwid sa katotohanan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَمَآ أَعۡجَلَكَ عَن قَوۡمِكَ يَٰمُوسَىٰ
Ano ang gumawa sa iyo na magmadali ka palayo sa mga tao mo, O Moises, sapagkat nangunguna ka sa kanila habang nag-iiwan sa kanila sa likuran mo?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هُمۡ أُوْلَآءِ عَلَىٰٓ أَثَرِي وَعَجِلۡتُ إِلَيۡكَ رَبِّ لِتَرۡضَىٰ
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Heto sila, nasa likuran ko; at makaabot sila sa akin. Nauna ako sa mga tao ko tungo sa Iyo upang malugod Ka sa akin sa pagdadali-dali ko tungo sa Iyo."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَإِنَّا قَدۡ فَتَنَّا قَوۡمَكَ مِنۢ بَعۡدِكَ وَأَضَلَّهُمُ ٱلسَّامِرِيُّ
Nagsabi si Allāh: "Ngunit tunay na Kami ay sumubok nga sa mga tao mo, na iniwan mo sa hulihan mo, dahil sa pagsamba sa guya sapagkat nag-anyaya sa kanila sa pagsamba rito ang Sāmirīy kaya nagligaw siya sa kanila sa pamamagitan niyon."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَمۡ يَعِدۡكُمۡ رَبُّكُمۡ وَعۡدًا حَسَنًاۚ أَفَطَالَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡعَهۡدُ أَمۡ أَرَدتُّمۡ أَن يَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُم مَّوۡعِدِي
Kaya nanumbalik si Moises sa mga tao niya habang galit dahil sa pagsamba nila sa guya, habang malungkot para sa kanila. Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga: "O mga tao ko, hindi ba nangako sa inyo ang Panginoon ninyo ng isang pangakong maganda, na magpababa Siya sa inyo ng Torah at magpapasok Siya sa inyo sa Paraiso? Kaya tumagal kaya sa inyo ang panahon kaya nakalimot kayo? O nagnais kayo sa gawain ninyong ito na may bumaba sa inyo na isang galit mula sa Panginoon ninyo at bumagsak sa inyo ang pagdurusang dulot Niya kaya dahil doon ay sumira kayo sa naipangako sa akin na katatagan sa pagtalima hanggang sa bumalik ako sa inyo?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ مَآ أَخۡلَفۡنَا مَوۡعِدَكَ بِمَلۡكِنَا وَلَٰكِنَّا حُمِّلۡنَآ أَوۡزَارٗا مِّن زِينَةِ ٱلۡقَوۡمِ فَقَذَفۡنَٰهَا فَكَذَٰلِكَ أَلۡقَى ٱلسَّامِرِيُّ
Nagsabi ang mga tao ni Moises: "Hindi kami sumira sa ipinangako sa iyo, O Moises, dahil sa isang pagpili mula sa amin bagkus dahil sa pagkanapilitan sapagkat pinagdala nga kami ng mga dalahing mabigat mula sa mga alahas ng mga tao ni Paraon kaya ibinato namin ang mga ito sa isang hukay para magwaksi sa mga ito. Kaya kung paano naming ibinato ang mga ito sa hukay, ibinato rin ng Sāmirīy ang nasa kanya na lupa ng kuko ng paa ng kabayo ni Anghel Gabriel – sumakanya ang pangangalaga."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من سُنَّة الله انتقامه من المجرمين بما يشفي صدور المؤمنين، ويقر أعينهم، ويذهب غيظ قلوبهم.
Bahagi ng kalakaran ni Allāh ang paghihiganti Niya sa mga salarin sa pamamagitan ng anumang magpapaluwag sa mga dibdib ng mga mananampalataya, magpapasiya sa mga mata nila, at mag-aalis sa ngitngit ng mga puso nila.

• الطاغية شؤم على نفسه وعلى قومه؛ لأنه يضلهم عن الرشد، وما يهديهم إلى خير ولا إلى نجاة.
Ang tagapagmalabis ay kamalasan sa sarili niya at sa mga tao niya dahil siya ay nagliligaw sa kanila palayo sa kagabayan at hindi nagpapatnubay sa kanila sa kabutihan ni sa kaligtasan.

• النعم تقتضي الحفظ والشكر المقرون بالمزيد، وجحودها يوجب حلول غضب الله ونزوله.
Ang mga biyaya ay humihiling ng pangangalaga at pasasalamat na nalalakipan ng dagdag. Ang pagkakaila sa mga ito ay nag-oobliga ng pagdapo ng galit ni Allāh at pagbaba nito.

• الله غفور على الدوام لمن تاب من الشرك والكفر والمعصية، وآمن به وعمل الصالحات، ثم ثبت على ذلك حتى مات عليه.
Si Allāh ay Mapagpatawad palagi sa sinumang nagbalik-loob mula sa shirk, kawalang-pananampalataya, at pagsuway; sumampalataya sa Kanya; at gumawa ng mga maayos, pagkatapos nagpakatatag doon hanggang sa namatay sa gayon.

• أن العجلة وإن كانت في الجملة مذمومة فهي ممدوحة في الدين.
Na ang pagmamadali, kahit pa man sa kabuuan, ay napupulaan ngunit ito ay maipagbubunyi sa Relihiyon.

فَأَخۡرَجَ لَهُمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٞ فَقَالُواْ هَٰذَآ إِلَٰهُكُمۡ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِيَ
Saka nagpalabas ang Sāmirīy mula sa mga hiyas na iyon para sa mga anak ni Israel ng isang rebulto ng isang guyang walang kaluluwa rito, na mayroon itong pag-ungal gaya ng pag-ungal ng baka, saka nagsabi ang mga sinusulit kabilang sa kanila sa pamamagitan ng gawain ng Sāmirīy: "Ito ay ang sinasamba ninyo at ang sinasamba ni Moises; nakalimutan niya at iniwan niya ito rito."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَا يَرَوۡنَ أَلَّا يَرۡجِعُ إِلَيۡهِمۡ قَوۡلٗا وَلَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا
Kaya hindi ba nakakikita itong mga sinulit sa pamamagitan ng guya saka sinamba naman nila, na ang guya ay hindi nangungusap sa kanila, hindi sumasagot sa kanila, at hindi nakakakaya ng pagtulak ng isang pinsala palayo sa kanila ni palayo sa iba pa sa kanila, ni ng paghatak ng isang pakinabang para sa [sarili] nito o para sa iba pa rito.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ قَالَ لَهُمۡ هَٰرُونُ مِن قَبۡلُ يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِۦۖ وَإِنَّ رَبَّكُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ فَٱتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوٓاْ أَمۡرِي
Talaga ngang nagsabi sa kanila si Aaron bago ng pagbabalik ni Moises sa kanila: "Walang [layon] sa pagbuo ng guya mula sa ginto at pag-unga nito kundi isang pagsubok para sa inyo upang malantad ang mananampalataya sa tagatangging sumampalataya. Tunay na ang Panginoon ninyo, O mga tao, ay ang nakapagdudulot ng awa, hindi ang sinumang hindi nakapagdudulot sa inyo ng isang pinsala ni isang pakinabang, huwag nang sabihin na maawa sa inyo. Kaya sumunod kayo sa akin sa pagsamba sa Kanya – tanging sa Kanya – at tumalima kayo sa utos ko sa pamamagitan ng pag-iwan sa pagsamba sa iba pa sa Kanya."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ لَن نَّبۡرَحَ عَلَيۡهِ عَٰكِفِينَ حَتَّىٰ يَرۡجِعَ إِلَيۡنَا مُوسَىٰ
Nagsabi ang mga sinusulit sa pamamagitan ng pagsamba sa guya: "Hindi kami titigil dito bilang mga nananatili sa pagsamba rito hanggang sa manumbalik sa amin si Moises."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ يَٰهَٰرُونُ مَا مَنَعَكَ إِذۡ رَأَيۡتَهُمۡ ضَلُّوٓاْ
Nagsabi si Moises sa kapatid niyang si Aaron: "Ano ang pumigil sa iyo nang nakakita ka sa kanila na naligaw dahil sa pagsamba sa guya bukod pa kay Allāh?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَّا تَتَّبِعَنِۖ أَفَعَصَيۡتَ أَمۡرِي
na hinayaan mo sila at sumunod ka sa akin? Kaya sumuway ka ba sa utos ko sa iyo nang nagtalaga ako sa iyo sa kanila?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقۡتَ بَيۡنَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَمۡ تَرۡقُبۡ قَوۡلِي
Noong dumaklot si Moises sa balbas ng kapatid niya at ulo nito, habang hinihila ito tungo sa kanya habang nagmamasama rito sa ginawa nito, nagsabi sa kanya si Aaron habang nagsusumamo sa kanya: "Huwag kang dumaklot sa balbas ko ni sa buhok ng ulo ko sapagkat tunay na mayroon akong isang maidadahilan sa pananatili ko kasama nila. Nangamba ako, kung iniwan ko sila nang sila-sila, na magkahati-hati sila saka magsabi kang tunay na ako ay naghati-hati sa pagitan nila at tunay na ako ay hindi nag-ingat sa tagubilin mo sa kanila."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَمَا خَطۡبُكَ يَٰسَٰمِرِيُّ
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga – sa Sāmirīy: "Kaya ano ang punto mo, O Sāmirīy? Ano ang nagtulak sa iyo sa ginawa mo?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ بَصُرۡتُ بِمَا لَمۡ يَبۡصُرُواْ بِهِۦ فَقَبَضۡتُ قَبۡضَةٗ مِّنۡ أَثَرِ ٱلرَّسُولِ فَنَبَذۡتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتۡ لِي نَفۡسِي
Nagsabi ang Sāmirīy kay Moises – sumakanya ang pangangalaga: "Nakakita ako ng hindi nila nakita sapagkat nakita ko si Anghel Gabriel sakay ng isang kabayo. Kumuha ako ng isang dakot mula sa alabok mula sa bakas ng kabayo niya saka itinapon ko iyon sa mga tinunaw na hiyas na hinulma sa anyo ng isang guya kaya nakabuo buhat doon ng isang guyang estatwa na mayroon itong pag-unga. Gayon pinaganda para sa akin ng sarili ko ang ginawa ko."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَٱذۡهَبۡ فَإِنَّ لَكَ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَۖ وَإِنَّ لَكَ مَوۡعِدٗا لَّن تُخۡلَفَهُۥۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ إِلَٰهِكَ ٱلَّذِي ظَلۡتَ عَلَيۡهِ عَاكِفٗاۖ لَّنُحَرِّقَنَّهُۥ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُۥ فِي ٱلۡيَمِّ نَسۡفًا
Nagsabi si Moises – sumakanya ang pangangalaga – sa Sāmirīy: "Kaya umalis ka mismo sapagkat tunay na ukol sa iyo na magsabi hanggat nanatili kang buhay: 'Hindi ako sumasaling at hindi ako sinasaling,' kaya mabubuhay kang itinataboy." Tunay na ukol sa iyo ay isang ipinangako sa Araw ng Pagbangon, na tutuusin ka roon at parurusahan ka. Hindi sisira sa iyo si Allāh sa ipinangakong ito. Tumingin ka sa guya mo na ginawa mong sinasamba mo at nanatili ka sa pagsamba niyan bukod pa kay Allāh, talagang magpapaningas nga kami riyan ng apoy hanggang sa malusaw, pagkatapos talagang magkakalat nga kami niyan sa dagat hanggang sa walang matirang bakas para riyan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ وَسِعَ كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمٗا
Tanging ang sasambahin ninyo ayon sa karapatan, O mga tao, ay si Allāh na walang sinasamba ayon sa karapatan maliban pa Siya. Sumaklaw Siya sa bawat bagay sa kaalaman kaya walang nakaaalpas sa Kanya – kaluwalhatian sa Kanya – na isang kaalaman sa isang bagay.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• خداع الناس بتزوير الحقائق مسلك أهل الضلال.
Ang panlilinlang sa mga tao sa pamamagitan ng paghuhuwad sa mga katotohanan ay ugali ng mga alagad ng pagkaligaw.

• الغضب المحمود هو الذي يكون عند انتهاكِ محارم الله.
Ang galit na pinapupurihan ay ang [galit] sa sandali ng paglabag sa mga ipinagbabawal ni Allāh.

• في الآيات أصل في نفي أهل البدع والمعاصي وهجرانهم، وألا يُخَالَطوا.
Nasaan sa mga talata ng Qur'ān ang isang batayan sa pag-ayaw sa mga alagad ng mga bid`ah at mga pagsuway at sa pag-iwan sa kanila, at na huwag silang pakisamahan.

• في الآيات وجوب التفكر في معرفة الله تعالى من خلال مفعولاته في الكون.
Nasaan sa mga talata ng Qur'ān ang pagkatungkulin ng pag-iisip-isip sa pagkakilala kay Allāh – Napakataas Siya – sa pamamagitan ng mga ginawa Niya sa Sansinukob.

كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ مَا قَدۡ سَبَقَۚ وَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ مِن لَّدُنَّا ذِكۡرٗا
Tulad ng isinalaysay Namin sa iyo, O Muḥammad, na ulat kina Moises at Paraon at ulat ng mga tao nilang dalawa, nagsasalaysay Kami sa iyo ng mga ulat ng mga nauna sa iyo na mga propeta at mga kalipunan upang ito ay maging isang pampalubag-loob para sa iyo. Nagbigay nga Kami mula sa ganang Amin ng Qur'ān na nagsasaalaala sa pamamagitan nito ang sinumang nagsasaalaala.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَّنۡ أَعۡرَضَ عَنۡهُ فَإِنَّهُۥ يَحۡمِلُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وِزۡرًا
Ang sinumang umayaw sa Qur'ān na ito na pinababa sa iyo kaya hindi sumampalataya rito at hindi nagsagawa ng nasaad dito, tunay na siya ay pupunta sa Araw ng Pagbangon na nagpapasan ng isang kasalanang mabigat habang naging karapat-dapat sa isang parusang masakit.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
خَٰلِدِينَ فِيهِۖ وَسَآءَ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ حِمۡلٗا
bilang mga mamamalagi sa pagdurusang iyon palagi. Kay saklap ang pasaning papasanin nila sa Araw ng Pagbangon!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ وَنَحۡشُرُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ زُرۡقٗا
Sa Araw na iihip ang anghel sa tambuli sa ikalawang pag-ihip para sa pagbubuhay at kakalap Kami sa mga tagatangging sumampalataya sa Araw na iyon habang [may matang] bughaw dahil sa pagbabago ng mga kulay nila at mga mata nila dahil sa tindi ng dinanas nila na mga hilakbot sa Kabilang-buhay.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَتَخَٰفَتُونَ بَيۡنَهُمۡ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا عَشۡرٗا
Magbubulungan sila sa pagsabi nila: "Hindi kayo namalagi sa Barzakh matapos ng kamatayan kundi nang sampung gabi."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذۡ يَقُولُ أَمۡثَلُهُمۡ طَرِيقَةً إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا يَوۡمٗا
Kami ay higit na maalam sa paglilihiman nila; walang nakaaalpas sa Amin mula rito na anuman noong nagsasabi ang pinakasagana sa kanila sa pag-iisip: "Hindi kayo namalagi sa Barzakh kundi nang iisang araw, hindi higit pa."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡجِبَالِ فَقُلۡ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسۡفٗا
Nagtatanong sila sa iyo, O Sugo, tungkol sa kalagayan ng mga bundok sa Araw ng Pagbangon kaya sabihin mo sa kanila: "Ang mga bundok ay bubunutin ng Panginoon ko mula sa mga ugat nito at ikakalat Niya ang mga ito kaya ang mga ito ay magiging alabok.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَيَذَرُهَا قَاعٗا صَفۡصَفٗا
Iiwan Niya ang lupa na nagpapasan sa mga ito na maging patag na walang gusali sa ibabaw nito ni tanim.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا
Hindi ka makakikita sa lupa, O tagatingin sa mga iyon, dahil sa kalubusan ng kapatagan nito, ng isang paghilig ni isang pag-angat ni isang pagbaba."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَئِذٖ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُۥۖ وَخَشَعَتِ ٱلۡأَصۡوَاتُ لِلرَّحۡمَٰنِ فَلَا تَسۡمَعُ إِلَّا هَمۡسٗا
Sa Araw na iyon susundan ng mga tao ang tinig ng tagapag-anyaya patungo sa Kalapan, nang walang paglihis sa kanila sa pagsunod sa kanya. Tatahimik ang mga tinig para sa Napakamaawain dala ng pangingilabot, kaya wala kang maririnig sa Araw na iyon kundi isang pakubling tinig.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَئِذٖ لَّا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُۥ قَوۡلٗا
Sa dakilang Araw na iyon ay hindi magpapakinabang ang pamamagitan mula sa alinmang tagapamagitan maliban sa isang tagapamagitang nagpahintulot doon si Allāh na mamagitan iyon at nalugod Siya sa sinasabi niyon sa pamamagitan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلۡمٗا
Nakaaalam si Allāh – kaluwalhatian sa Kanya – sa kahaharapin ng mga tao mula sa nauukol sa Huling Sandali at nakaaalam Siya sa tatalikuran nila sa Mundo nila, habang hindi makasasaklaw ang lahat ng mga tao sa kaalaman sa sarili ni Allāh at mga katangian Niya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَعَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ لِلۡحَيِّ ٱلۡقَيُّومِۖ وَقَدۡ خَابَ مَنۡ حَمَلَ ظُلۡمٗا
Nagpakaaba ang mga mukha ng mga tao at nagpasakop sa [Panginoong] Buhay na hindi namamatay, na Tagapagpanatili sa mga nauukol sa mga tao sa pamamagitan ng pangangasiwa sa mga ito at pagpapatakbo sa mga ito samantalang nalugi nga ang sinumang nagpasan ng kasalanan sa pamamagitan ng paghahatid niya sa sarili niya sa mga hatiran ng kapahamakan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ ظُلۡمٗا وَلَا هَضۡمٗا
Ang sinumang gumagawa ng mga gawang maayos samantalang siya ay mananampalataya kay Allāh at sa mga sugo Niya, magtatamo siya ng ganti sa kanya nang lubus-lubos at hindi siya mangangamba sa isang kawalang-katarungan kapag pinagdurusa siya dahil sa isang pagkakasalang hindi niya ginawa ni sa isang kabawasan sa gantimpala sa gawa niyang maayos.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا وَصَرَّفۡنَا فِيهِ مِنَ ٱلۡوَعِيدِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ أَوۡ يُحۡدِثُ لَهُمۡ ذِكۡرٗا
Tulad ng pinababa Namin na mga kasaysayan ng mga nauna, nagpababa Kami nitong Qur'an sa wikang Arabeng malinaw at naglinaw Kami rito ng mga uri ng banta gaya ng pagbabala at pagpapangamba, sa pag-asang mangamba sila kay Allāh o magdulot sa kanila ang Qur'ān ng pangaral at pagsasaalang-alang.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• القرآن العظيم كله تذكير ومواعظ للأمم والشعوب والأفراد، وشرف وفخر للإنسانية.
Ang Dakilang Qur'ān, sa kabuuan nito, ay pagpapaalaala at mga pangaral para sa mga kalipunan, mga bansa, at mga indibiduwal; at karangalan at kapurihan para sa sangkatauhan.

• لا تنفع الشفاعة أحدًا إلا شفاعة من أذن له الرحمن، ورضي قوله في الشفاعة.
Hindi nagpapakinabang ang pamamagitan sa isa man maliban sa pamamagitan ng sinumang nagpahintulot doon ang Napakamaawain at nalugod Siya sa sinasabi niyon sa pamamagitan.

• القرآن مشتمل على أحسن ما يكون من الأحكام التي تشهد العقول والفطر بحسنها وكمالها.
Ang Qur'ān ay naglalaman ng pinakamaganda na maging mga patakaran na nasasaksihan ng mga isip at mga kalikasan ng pagkalalang dahil sa kagandahan ng mga ito at kalubusan ng mga ito.

• من آداب التعامل مع القرآن تلقيه بالقبول والتسليم والتعظيم، والاهتداء بنوره إلى الصراط المستقيم، والإقبال عليه بالتعلم والتعليم.
Kabilang sa mga kaasalan ng pakikitungo sa Qur'ān ang pagkamit nito sa pamamagitan ng pagtanggap, pagpapasakop, pagdakila, pagkapatnubay sa liwanag nito tungo sa landasing tuwid, at pagmamalasakit dito sa pamamagitan ng pagkatuto at pagtuturo.

• ندم المجرمين يوم القيامة حيث ضيعوا الأوقات الكثيرة، وقطعوها ساهين لاهين، معرضين عما ينفعهم، مقبلين على ما يضرهم.
Ang pagsisisi ng mga salarin sa Araw ng Pagbangon ay yayamang nagsayang sila at pumatay sila ng maraming panahon habang mga nalilingat, mga naglilibang, mga umaayaw sa nagpapakinabang sa kanila, at mga tumutuon sa nakapipinsala sa kanila.

فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّۗ وَلَا تَعۡجَلۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مِن قَبۡلِ أَن يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ وَحۡيُهُۥۖ وَقُل رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا
Kaya pagkataas-taas si Allāh, kabanal-banalan Siya, at kapita-pitagan Siya, ang Haring sa Kanya ang paghahari sa bawat bagay, na Siya ay Totoo at ang sabi Niya ay totoo. Napakataas Siya kaysa sa inilalarawan sa Kanya ng mga tagapagtambal. Huwag kang magmabilis, O Sugo, sa pagbigkas ng Qur'ān kasabay kay Anghel Gabriel bago magwakas sa iyo ang pagpapaabot nito at magsabi ka: "Panginoon ko magdagdag Ka sa akin ng kaalaman sa naituro Mo sa akin."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبۡلُ فَنَسِيَ وَلَمۡ نَجِدۡ لَهُۥ عَزۡمٗا
Talaga ngang nagtagubilin Kami kay Adan, bago pa niyan, na huwag kumain mula sa [bawal na] punong-kahoy at sumaway Kami sa kanya niyon. Naglinaw Kami sa kanya ng kahihinatnan niyon ngunit nakalimutan niya ang tagubilin. Kumain siya mula sa [bawal na] punong-kahoy at hindi nakatiis doon. Hindi Kami nakakita sa kanya ng lakas ng pagtitika sa pag-iingat sa itinagubilin Namin sa kanya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ
Banggitin mo, O Sugo, noong nagsabi Kami sa mga anghel: "Magpatirapa kayo kay Adan ng pagpapatirapa ng pagbati," kaya nagpatirapa naman sila sa kabuuan nila maliban si Satanas, na noon ay kasama sa kanila samantalang hindi kabilang sa kanila. Tumanggi siya sa pagpapatirapa dala ng pagpapakamalaki.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوّٞ لَّكَ وَلِزَوۡجِكَ فَلَا يُخۡرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلۡجَنَّةِ فَتَشۡقَىٰٓ
Kaya nagsabi Kami: "O Adan, tunay na si Satanas ay isang kaaway para sa iyo at isang kaaway para sa asawa mo; kaya huwag nga siyang magpapalabas sa iyo mismo at sa asawa mo mula sa hardin dahil sa pagtalima sa kanya sa ipinasasaring niya para magpapasan ka ng mga pahirap at mga pasakit."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعۡرَىٰ
Tunay na ukol sa iyo kay Allāh na magpakain Siya sa iyo sa hardin para hindi ka magutom at magpadamit Siya sa iyo para hindi ka maghubad,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّكَ لَا تَظۡمَؤُاْ فِيهَا وَلَا تَضۡحَىٰ
at na magpainom Siya sa iyo para hindi ka mauuhaw, at maglilim Siya sa iyo para hindi ka tamaan ng init ng araw.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَسۡوَسَ إِلَيۡهِ ٱلشَّيۡطَٰنُ قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ هَلۡ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلۡخُلۡدِ وَمُلۡكٖ لَّا يَبۡلَىٰ
Ngunit nagpasaring ang demonyo kay Adan at nagsabi ito sa kanya: "O Adan, gagabay kaya ako sa iyo sa isang punong-kahoy na ang sinumang kumain mula roon ay hindi mamamatay magpakailanman, bagkus mananatiling buhay nang walang-hanggan at maghahari sa isang paghaharing nagpapatuloy na hindi napuputol ni nagwawakas?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَكَلَا مِنۡهَا فَبَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۚ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ
Kaya kumain sina Adan at Eva mula sa punong-kahoy na sinaway silang dalawa na kumain mula roon, saka nalantad sa kanilang dalawa ang kahubaran nilang dalawa matapos na ito dati ay natatakpan. Nag-umpisa silang dalawa na pumipitas ng mga dahon ng mga punong-kahoy ng hardin at nagtatakip silang dalawa ng mga ito sa kahubaran nilang dalawa. Sumalungat si Adan sa utos ng Panginoon nito yayamang hindi ito sumunod sa ipinag-uutos Niya na pag-iwas na kumain mula sa punong-kahoy sapagkat lumampas ito patungo sa hindi pinapayagan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ ٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَتَابَ عَلَيۡهِ وَهَدَىٰ
Pagkatapos ay pumili sa kanya si Allāh at tumanggap sa pagbabalik-loob niya at nagtuon sa kanya sa kagabayan.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ٱهۡبِطَا مِنۡهَا جَمِيعَۢاۖ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ
Nagsabi si Allāh kina Adan at Eva: "Bumaba kayo mula sa hardin, kayong dalawa at si Satanas, sapagkat siya ay isang kaaway para sa inyong dalawa at kayong dalawa ay mga kaaway para sa kanya. Kaya kung may dumating sa inyo mula sa Akin na paglilinaw para sa landas Ko, ang sinumang sumunod kabilang sa inyo sa paglilinaw sa landas Ko, nagsagawa nito, at hindi lumihis palayo rito ay hindi siya maliligaw palayo sa katotohanan at hindi siya malulumbay sa Kabilang-buhay dahil sa pagdurusa, bagkus magpapapasok sa kanya si Allāh sa Paraiso."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنۡ أَعۡرَضَ عَن ذِكۡرِي فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةٗ ضَنكٗا وَنَحۡشُرُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَعۡمَىٰ
Ang sinumang tumalikod palayo sa pag-aalaala sa Akin at hindi tumanggap nito ni tumugon dito, tunay na ukol sa kanya ay isang pamumuhay na masikip sa Mundo at sa Barzakh. Maghahatid Kami sa kanya sa Kalapan sa Araw ng Pagbangon na nawawalan ng paningin at katwiran.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرۡتَنِيٓ أَعۡمَىٰ وَقَدۡ كُنتُ بَصِيرٗا
Magsasabi ang tagaayaw na ito sa pag-aalaala: "O Panginoon ko, bakit Ka kumalap sa akin sa araw na ito na isang bulag samantalang ako nga dati sa Mundo ay isang nakakikita?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الأدب في تلقي العلم، وأن المستمع للعلم ينبغي له أن يتأنى ويصبر حتى يفرغ المُمْلِي والمعلم من كلامه المتصل بعضه ببعض.
Ang kaasalan sa pagtanggap ng kaalaman at na ang tagapakinig ng kaalaman ay nararapat na maghinay-hinay at magtiis hanggang sa matapos ang tagapagdikta at ang tagapagturo sa pagsasalita niyang nagkakarugtong ang ilan dito sa iba pa.

• نسي آدم فنسيت ذريته، ولم يثبت على العزم المؤكد، وهم كذلك، وبادر بالتوبة فغفر الله له، ومن يشابه أباه فما ظلم.
Nakalimot si Adan saka nakalimot ang mga supling niya at hindi siya nagpakatatag sa pagtitikang binibigyang-diin at ganoon din sila. Nagdali-dali siya sa pagbabalik-loob kaya nagpatawad sa kanya si Allāh. Ang sinumang nakikiwangis sa ama niya [sa kabutihan] ay hindi lumabag sa katarungan.

• فضيلة التوبة؛ لأن آدم عليه السلام كان بعد التوبة أحسن منه قبلها.
Ang kalamangan ng pagbabalik-loob dahil si Adan – sumakanya ang pangangalaga – matapos ng pagbabalik-loob ay higit na maganda [sa kalagayan] kaysa sa bago niyon.

• المعيشة الضنك في دار الدنيا، وفي دار البَرْزَخ، وفي الدار الآخرة لأهل الكفر والضلال.
Ang pamumuhay na hikahos ay sa tahanan sa Mundo at tahanan sa Barzakh, at sa tahanan sa Kabilang-buhay para sa mga alagad ng kawalang-pananampalataya at pagkaligaw.

قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتۡكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَاۖ وَكَذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمَ تُنسَىٰ
Magsasabi si Allāh – Napakataas Siya – bilang pagtugon dito: "Tulad niyon ang ginawa mo sa Mundo sapagkat dumating sa iyo ang mga tanda Namin saka umayaw ka sa mga iyon at umiwan ka sa mga iyon. Gayon din, tunay na ikaw ay iiwan ngayong Araw sa pagdurusa."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَنۡ أَسۡرَفَ وَلَمۡ يُؤۡمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦۚ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبۡقَىٰٓ
Tulad ng ganting ito gaganti Kami sa sinumang nagumon sa mga pagnanasang ipinagbabawal at umayaw sa pananampalataya sa mga patunay na maliwanag mula sa Panginoon niya. Talagang ang pagdurusang dulot ni Allāh sa Kabilang-buhay ay higit na karima-rimarim at higit na malakas kaysa sa pamumuhay na hikahos sa Mundo at Barzakh at higit na nagtatagal.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
Kaya hindi ba luminaw para sa mga tagapagtambal ang dami ng mga kalipunang ipinahamak Namin noong bago nila habang naglalakad ang mga iyon sa mga tirahan ng mga kalipunang ipinahamak na iyon at napagmamasdan nila ang dumapo sa mga iyon? Tunay na sa dumapo sa maraming kalipunang iyon na kapahamakan at pagkawasak ay talagang may mga maisasaalang-alang para sa mga may mga isip.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامٗا وَأَجَلٞ مُّسَمّٗى
Kung hindi dahil sa isang salitang nauna mula sa Panginoon mo, O Sugo, na hindi Siya magpaparusa sa isa man bago ng paglalahad ng katwiran dito, at kung hindi dahil sa isang taning na itinakda sa ganang Kanya para sa kanila, talaga sanang minadali Niya sa kanila ang pagdurusa dahil sa pagiging karapat-dapat nila roon.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَاۖ وَمِنۡ ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡ وَأَطۡرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرۡضَىٰ
Kaya magtiis ka, O Sugo, sa anumang sinasabi ng mga tagapagpasinungaling sa iyo na mga paglalarawang bulaan. Magluwalhati ka kalakip ng papuri sa Panginoon mo sa dasal sa madaling-araw bago ng pagsikat ng araw, sa dasal sa hapon bago ng paglubog nito, sa dasal sa takip-silim at gabi mula sa mga oras ng gabi, sa dasal sa tanghali sa sandali ng paglihis [ng araw sa katanghaliang-tapat] matapos ng pagwawakas ng unang bahagi ng maghapon, at sa dasal sa takipsilim matapos ng pagwawakas ng ikalawang bahagi ng maghapon, sa pag-asang magtamo ka sa ganang kay Allāh ng gantimpalang kalulugdan mo.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ
Huwag ka ngang tumingin sa ginawa Namin para sa mga uri ng mga tagapagpasinungaling na ito bilang pagtatamasang tinatamasa nila mula sa karangyaan ng buhay na pangmundo upang sumubok Kami sa kanila. Tunay na ang anumang ginawa para sa kanila mula roon ay naglalaho samantalang ang gantimpala ng Panginoon mo na ipinangako Niya sa iyo upang malugod ka ay higit na mabuti kaysa sa ipinatamasa Niya sa kanila sa Mundo na mga pagtatamasang naglalaho at higit na nagtatagal dahil ito ay hindi napuputol.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسۡـَٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ
Mag-utos ka, O Sugo, sa mag-anak mo ng pagsasagawa ng pagdarasal at magpakamatiisin ka mismo sa pagsasagawa nito. Hindi Kami humihiling mula sa iyo ng isang panustos para sa sarili mo ni para sa iba pa sa iyo; Kami ay naggagarantiya ng pagtutustos sa iyo. Ang pinapupurihang kahihinatnan sa Mundo at Kabilang-buhay ay ukol sa mga may pangingilag magkasala, na mga nangangamba kay Allah kaya sumusunod sila sa mga ipinag-uutos Niya at umiiwas sila sa mga sinasaway Niya.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ لَوۡلَا يَأۡتِينَا بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّهِۦٓۚ أَوَلَمۡ تَأۡتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ
Nagsabi itong mga tagatangging sumampalataya na mga tagapagpasinungaling sa Propeta – basbasan siya ni Allāh at pangalagaan: "Bakit kaya hindi nagdala sa atin si Muḥammad ng isang palatandaan mula sa Panginoon niya, na nagpapatunay sa katapatan niya at na siya ay isang sugo? Hindi ba dumating sa mga tagapagpasinungaling na ito ang Qur'ān na siyang pagpapatotoo sa mga kasulatang makalangit bago pa nito?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ أَنَّآ أَهۡلَكۡنَٰهُم بِعَذَابٖ مِّن قَبۡلِهِۦ لَقَالُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبۡلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخۡزَىٰ
Kung sakaling Kami ay nagpahamak sa mga tagapagpasinungaling na ito sa Propeta – ang basbas at ang pangangalaga ay sumakanya – sa pamamagitan ng pagpapababa ng isang pagdurusa sa kanila dahil sa kawalang-pananampalataya nila at pagmamatigas nila bago Kami magsugo sa kanila ng isang sugo at [bago] Kami magpababa sa kanila ng isang kasulatan ay talagang magsasabi sila sa Araw ng Pagbangon habang mga nagdadahilan sa kawalang-pananampalataya nila: "Bakit kaya hindi Ka nagsugo, Panginoon namin, sa amin ng isang sugo sa Mundo para sumampalataya kami sa kanya at sumunod kami sa inihatid niya na mga tanda Mo bago pa dumapo sa amin ang pagkahamak at ang pagkapahiya dahilan sa pagdurusang dulot Mo?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ كُلّٞ مُّتَرَبِّصٞ فَتَرَبَّصُواْۖ فَسَتَعۡلَمُونَ مَنۡ أَصۡحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ وَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
Sabihin mo, O Sugo, sa mga tagapagpasinungaling na ito: "Bawat isa sa amin at sa inyo ay naghihintay ng anumang pangyayarihin ni Allāh; kaya maghintay kayo mismo sapagkat makaaalam kayo – nang walang pasubali – kung sino ang mga kasamahan ng daang tuwid at kung sino ang mga napatnubayan: kami o kayo?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من الأسباب المعينة على تحمل إيذاء المعرضين استثمار الأوقات الفاضلة في التسبيح بحمد الله.
Kabilang sa mga kadahilanang tagatulong sa pagbata sa pananakit ng mga tagaayaw ang pamumuhunan ng mga oras na mainam sa pagluluwalhati kalakip ng papuri kay Allāh.

• ينبغي على العبد إذا رأى من نفسه طموحًا إلى زينة الدنيا وإقبالًا عليها أن يوازن بين زينتها الزائلة ونعيم الآخرة الدائم.
Nararapat sa tao, kapag nakakita siya mula sa sarili niya ng isang ambisyon sa gayak ng Mundo at isang pagkahumaling dito, na magtimbang siya sa pagitan ng gayak nitong naglalaho at kaginhawahang namamalagi ng Kabilang-buhay.

• على العبد أن يقيم الصلاة حق الإقامة، وإذا حَزَبَهُ أمْر صلى وأَمَر أهله بالصلاة، وصبر عليهم تأسيًا بالرسول صلى الله عليه وسلم.
Kailangan sa tao na magpanatili ng pagdarasal ayon sa totoong pagpapanatili. Kapag tumindi sa kanya ang isang pangyayari ay magdarasal siya at mag-uutos siya sa mag-anak niya ng pagdarasal. Magtitiis siya sa kanila bilang pagtulad sa Sugo – basbasan siya ni Allāh at pangalagaan.

• العاقبة الجميلة المحمودة هي الجنة لأهل التقوى.
Ang kahihinatnang magandang pinupuri ay ang Paraiso para sa mga alagad ng pangingilag magkasala.

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە تاھا
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - پىلىپپىنچە تەرجىمىسى (تجالۇچ ) قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ پىلىپپىنچە تەرجىمىسىنى تەپسىر مەركىزى چىقارغان،

تاقاش