قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قَالَ اِنْ سَاَلْتُكَ عَنْ شَیْ بَعْدَهَا فَلَا تُصٰحِبْنِیْ ۚ— قَدْ بَلَغْتَ مِنْ لَّدُنِّیْ عُذْرًا ۟
మూసా అలైహిస్సలాం ఇలా పలికారు : ఒక వేళ నేను దీని తరువాత ఏదైన విషయము గురించి అడిగితే అప్పుడు మీరు నన్ను వేరు చేసేయండి. నిశ్చయంగా మీరు నాతోడును వదిలేసుకోవటానికి చాలినన్ని సాకులకు మీరు చేరుకున్నారు. కారణం నేను మీ ఆదేశమును రెండు సార్లు వ్యతిరేకించాను.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَانْطَلَقَا ۫— حَتّٰۤی اِذَاۤ اَتَیَاۤ اَهْلَ قَرْیَةِ ١سْتَطْعَمَاۤ اَهْلَهَا فَاَبَوْا اَنْ یُّضَیِّفُوْهُمَا فَوَجَدَا فِیْهَا جِدَارًا یُّرِیْدُ اَنْ یَّنْقَضَّ فَاَقَامَهٗ ؕ— قَالَ لَوْ شِئْتَ لَتَّخَذْتَ عَلَیْهِ اَجْرًا ۟
అప్పుడు వారు నడవ సాగారు చివరికి వారు ఒక బస్తీ వారి వద్దకు వచ్చి అక్కడి వాసులతో వారు భోజనమును అడిగారు. ఆ బస్తీ వాసులు వారికి భోజనం పెట్టటం నుండి ,వారికి ఆతిథ్యం ఇవ్వటం నుండి నిరాకరించారు. అప్పుడు వారు బస్తీలో వాలిపోయి పడిపోవటమునకు,శిధిలమవటమునకు దగ్గరగా ఉన్న ఒక గోడను చూశారు.అయితే ఖజిర్ దాన్ని సరిచేసి చివరికి దాన్ని తిన్నగా నిలబెట్టారు. అప్పుడు మూసా అలైహిస్సలాం ఖజిర్ తో ఇలా పలికారు : ఒక వేళ నీవు దాని మరమ్మత్తుకు పారితోషికం తీసుకోదలచితే వారు మాకు ఆతిథ్యం ఇవ్వటం నుండి ఆగిపోయిన తరువాత మాకు దాని అవసరం ఉండటం వలన మీరు దాన్ని తీసుకునేవారు కదా.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هٰذَا فِرَاقُ بَیْنِیْ وَبَیْنِكَ ۚ— سَاُنَبِّئُكَ بِتَاْوِیْلِ مَا لَمْ تَسْتَطِعْ عَّلَیْهِ صَبْرًا ۟
ఖజిర్ మూసాతో ఇలా పలికారు : గోడను నిలబెట్టటంపై నేను ఎటువంటి పారితోషికం తీసుకోకపోవటం పై ఈ విముఖత నీకు,నాకు మధ్య విడిపోవటమునకు స్థానము. నేను చేసినవి మీరు ఏవైతే చూసి సహనం చూపలేకపోయారో వాటి వివరణ తొందరలోనే మీకు తెలియపరుస్తాను.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمَّا السَّفِیْنَةُ فَكَانَتْ لِمَسٰكِیْنَ یَعْمَلُوْنَ فِی الْبَحْرِ فَاَرَدْتُّ اَنْ اَعِیْبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُمْ مَّلِكٌ یَّاْخُذُ كُلَّ سَفِیْنَةٍ غَصْبًا ۟
ఇక ఆ నావ విషయం దేనినైతే రంధ్రం చేయటము నుండి మీరు నన్ను విభేదించారో అది కొంతమంది బలహీన ప్రజలది. దానిపై వారు సముద్రంలో పని చేసేవారు. దాని తరపు నుండి ప్రతిఘటించే శక్తి వారికి లేదు. అయితే నేను ఏదైతే అందులో చేశానో దాని ద్వారా దాన్ని లోపం కలదిగా చేయదలచాను. దాన్ని ఆ రాజు చేజిక్కించుకోకుండా ఉండటానికి ఎవరైతే వారి ముందు ఉన్నాడో అతడు ప్రతీ మంచి నావను దాని యజమానుల నుండి బలవంతాన తీసుకునే వాడు. మరియు లోపంకల ప్రతీ నావను వదిలిపెట్టేసేవాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَمَّا الْغُلٰمُ فَكَانَ اَبَوٰهُ مُؤْمِنَیْنِ فَخَشِیْنَاۤ اَنْ یُّرْهِقَهُمَا طُغْیَانًا وَّكُفْرًا ۟ۚ
ఇక ఆ పిల్లవాడి విషయం ఎవరి హతమార్చటమును మీరు నన్ను విబేధించారో అతని తల్లిదండ్రులిద్దరు విశ్వాసపరులు. మరియు అతడు అల్లాహ్ జ్ఞానములో అవిశ్వాసి. అయితే అతను ఒక వేళ యవ్వన దశకు చేరుకుంటే అతని పట్ల వారిద్దరి ప్రేమ ఆధిక్యత వలన లేదా వారిద్దరికి అతని అవసర ఆధిక్యత వలన వారిద్దరిని అల్లాహ్ పట్ల అశ్వాసమును కనబరచటంపై ప్రేరేపిస్తాడని మాకు భయం కలిగినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَرَدْنَاۤ اَنْ یُّبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَیْرًا مِّنْهُ زَكٰوةً وَّاَقْرَبَ رُحْمًا ۟
కావున అల్లాహ్ వారికి ధర్మ పరంగా,సంస్కార పరంగా,పాపాలనుండి పరిశుద్ధుడయ్యే పరంగా అతని కన్న ఎక్కువ మేలైన వాడు,అతని కన్న ఎక్కువ అతని తల్లిదండ్రలపై కారుణ్యం కలవాడిని వారికి బదులుగా ప్రసాధిస్తాడని మేము కోరాము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلٰمَیْنِ یَتِیْمَیْنِ فِی الْمَدِیْنَةِ وَكَانَ تَحْتَهٗ كَنْزٌ لَّهُمَا وَكَانَ اَبُوْهُمَا صَالِحًا ۚ— فَاَرَادَ رَبُّكَ اَنْ یَّبْلُغَاۤ اَشُدَّهُمَا وَیَسْتَخْرِجَا كَنْزَهُمَا ۖۗ— رَحْمَةً مِّنْ رَّبِّكَ ۚ— وَمَا فَعَلْتُهٗ عَنْ اَمْرِیْ ؕ— ذٰلِكَ تَاْوِیْلُ مَا لَمْ تَسْطِعْ عَّلَیْهِ صَبْرًا ۟ؕ۠
ఇక ఆ గోడ విషయం దేనినైతే నేను మరమ్మతు చేస్తే మీరు దాని మరమ్మతు చేయటం పై నన్ను విభేదించారో అది మేము వచ్చిన ఊరిలో ఇద్దరు చిన్నపిల్లలది. వారి తండ్రి చనిపోయాడు. మరియు గోడ క్రింద వారి సంపద దాయబడి ఉన్నది. మరియు ఈ ఇద్దరి తండ్రి పుణ్యాత్ముడు. ఓ మూసా నీ ప్రభువు వారిద్దరు యవ్వన దశకు చేరుకుని పెద్దవారైన తరువాత దాని క్రింద దాయబడి ఉన్న సంపదను వెలికి తీసుకోవాలని కోరాడు. ఒక వేళ ఆ గోడ ఇప్పుడు పడిపోతే వారి సంపద బయటపడి కోల్పోవడం జరుగును. ఈ పర్యాలోచన వారి కొరకు నీ ప్రభువు తరపు నుండి కారుణ్యము. నేను దాన్ని నా స్వయం నిర్ణయంతో చేయలేదు. నీవు సహనం వహించలేని దానికి ఈ వివరణ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَسْـَٔلُوْنَكَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِ ؕ— قُلْ سَاَتْلُوْا عَلَیْكُمْ مِّنْهُ ذِكْرًا ۟ؕ
ఓ ప్రవక్తా ముష్రికులు,యూదులు పరీక్షిస్తూ నిన్ను రెండు కొమ్ములు కలవాని (జుల్ ఖర్నైన్) వార్తను గురించి ప్రశ్నిస్తున్నారు. మీరు ఇలా సమాధానమివ్వండి : నేను తొందరలోనే అతని సమాచారములో నుండి ఒక భాగమును మీపై చదివి వినిపిస్తాను. దానితో మీరు గుణపాఠం నేర్చుకుంటారు,హితోపదేశం గ్రహిస్తారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.
ఏదైన విషయంలో తీర్పునివ్వటంలో జాగ్రత్త వహించటం,నిరూపించటం,ఎదో ఒక తీర్పు ఇవ్వటానికి చొరవ తీసుకోకపోవటం తప్పనిసరి.
• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.
వ్యవహారాలన్ని వాటి ఆదేశాలు వాటి బాహ్యపరంగా ఉంటాయి. మరియు వాటితో సంపదల,రక్తం,ఇతర వాటి విషయంలో ప్రాపంచిక తీర్పులు జత చేయబడుతాయి.
• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.
పెద్ద చెడు చిన్న చెడుకు పాల్పడటం ద్వారా నిర్మూలించబడుతుంది. రెండు ప్రయోజనాల్లోంచి అల్పమైన దాన్ని కోల్పోయి పెద్దదాన్ని పరిగణలోకి తీసుకోవటం జరుగుతుంది.
• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.
స్నేహితుడు తన స్నేహితుడిని మందలించి,అతనిని క్షమించేంతవరకు అతని నుండి వేరవకూడదు. మరియు అతని స్నేహమును వదలకూడదు.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.