مەنالار تەرجىمىسى ئايەت 60 سۈرە سۈرە كەھپ - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

ئايەت: 60

وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا

ئەي پەيغەمبەر! ئۆز ۋاقتىدا مۇسا ئەلەيھىسسالام خىزمەتكارى يۇشەئ ئىبنى نۇنغا: مەن تاكى ئىككى دېڭىز قوشۇلغان جايغا بارغانغا قەدەر مېڭىشنى توختاتمايمەن ياكى سالىھ بەندىگە ئۇچرىشىپ، ئۇنىڭدىن تەلىم ئالغانغا قەدەر ئۇزاققىچە ماڭىمەن، دېدى.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• عظمة القرآن وجلالته وعمومه؛ لأن فيه كل طريق موصل إلى العلوم النافعة، والسعادة الأبدية، وكل طريق يعصم من الشر.

قۇرئان كەرىم ناھايتى كاتتا، ئۇلۇغ ھەم ئومۇمىيدۇر، چۈنكى قۇرئان كەرىمدە پايدىلىق ئىلىملەرگە ۋە مەڭگۈلۈك بەخت - سائادەتكە يەتكۈزىدىغان ھەمدە يامانلىقتىن ساقلايدىغان ھەر قانداق چارە بار.

• من حكمة الله ورحمته أن تقييضه المبطلين المجادلين الحق بالباطل من أعظم الأسباب إلى وضوح الحق، وتبيُّن الباطل وفساده.

ئاساسسىز سەپسەتىلىرى بىلەن ھەق توغرىسىدا دەتالاش قىلىشقۇچىلارغا ھەقىقەتنى ئاشكارىلايدىغان، باتىلنى ۋە ئۇنىڭ بۇزۇقلۇقىنى ئوتتۇرىغا چىقىرىدىغان ئەڭ بۈيۈك ۋاسىتىلەرنى مۇسەللەت قىلىشى ئاللاھنىڭ ھېكمىتى ۋە رەھمىتىدىندۇر.

• في الآيات من التخويف لمن ترك الحق بعد علمه أن يحال بينه وبين الحق، ولا يتمكن منه بعد ذلك، ما هو أعظم مُرَهِّب وزاجر عن ذلك.

بۇ ئايەتلەردە ھەقىقەتنى بىلىپ بولۇپ ئۇنى تاشلىۋەتكەن ئادەم بىلەن ھەقىقەت ئارىسىدا توساق قىلىنىدىغانلىقى، ئۇنىڭدىن كېيىن قەتئىي ھەقىقەتكە ئېرىشەلمەيدىغانلىقى بىلەن قورقۇتۇش بار. بۇ نېمىدېگەن قورقۇنچلۇق تەھدىت! نېمىدېگەن ئېغىر چەكلىمە!

• فضيلة العلم والرحلة في طلبه، واغتنام لقاء الفضلاء والعلماء وإن بعدت أقطارهم.

ئىلىم ۋە ئىلىم ئېلىش ئۈچۈن سەپەر قىلىش، ئارىلىق يىراق بولسىمۇ پەزىلەتلىك كىشىلەر ۋە ئۆلىمالار بىلەن ئۇچرىشىشنى غەنىمەت بىلىش پەزىلەتتۇر.

• الحوت يطلق على السمكة الصغيرة والكبيرة ولم يرد في القرآن لفظ السمك، وإنما ورد الحوت والنون واللحم الطري.

ھۇت دېگەن سۆز چوڭ - كىچىك بېلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ، قۇرئان كەرىمدە «سەمەك» دېگەن ئىسىم كەلمىگەن، پەقەت ھۇت، نۇن ۋە يېڭى گۆش دېگەن ئىسىملار كەلگەن.