مەنالار تەرجىمىسى ئايەت 109 سۈرە سۈرە يۈسۈپ - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

ئايەت: 109

وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِم مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰٓۗ أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۗ وَلَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

Эй Пайғамбар, сиздан олдин қишлоқ эмас, шаҳар аҳлидан, фаришталар эмас, фақат эр кишиларни пайғамбар қилиб, уларга ваҳий юбордик. Одамлар уларни ёлғончига чиқардилар ва натижада Биз уларни ҳалок қилдик. Анави ёлғонга чиқараётганлар ер юзида юриб, олдинги ҳақни тан олмаганларнинг оқибати қандай бўлганига назар солмайдиларми? Улардан ибрат олмайдиларми? Тақво қиладиганлар учун бу дунёдан кўра охират диёри яхшироқдир. Шундай бўлгач, ақлларини ишлатиб, Аллоҳнинг буйруқларини бажариб, тақиқлардан тийилмайдиларми? Энг катта буйруқ иймон бўлса, энг катта тақиқ ширкдир.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• أن الداعية لا يملك تصريف قلوب العباد وحملها على الطاعات، وأن أكثر الخلق ليسوا من أهل الهداية.

Бандаларнинг қалбини ўзгартириш, уларни тоат сари буриб юбориш даъватчининг қўлидан келмайди. Кўп одамлар ҳидоят топмайдилар.

• ذم المعرضين عن آيات الله الكونية ودلائل توحيده المبثوثة في صفحات الكون.

Борлиқдаги Аллоҳ таолонинг якка-ягона эканига далолат қилувчи оят-аломатлардан юз ўгирганлар қораланяпти.

• شملت هذه الآية ﴿ قُل هَذِهِ سَبِيلِي...﴾ ذكر بعض أركان الدعوة، ومنها: أ- وجود منهج:﴿ أَدعُواْ إِلَى اللهِ ﴾. ب - ويقوم المنهج على العلم: ﴿ عَلَى بَصِيرَةٍ﴾. ج - وجود داعية: ﴿ أَدعُواْ ﴾ ﴿أَنَا﴾. د - وجود مَدْعُوِّين: ﴿ وَمَنِ اتَّبَعَنِي ﴾.

"Шу йўлимдир" оятида даъватнинг айрим рукнлари баён қилинди. Маслакнинг борлиги, унинг илмга асослангани, даъватчи ва даъватга қулоқ солаётганларнинг ҳам мавжудлиги ана шулар жумласидандир.