قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ ئۆزبەكچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلۡيَهُودَ وَٱلنَّصَٰرَىٰٓ أَوۡلِيَآءَۘ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَإِنَّهُۥ مِنۡهُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Эй Аллоҳга ва пайғамбарига иймон келтирганлар, яҳудий ва насронийларни самимий иттифоқдош билиб, уларни дўст тутмангиз. Яҳудий яҳудийга, насроний эса насронийга дўст. Бу икки фирқани сизларга бўлган адоватлари бирлаштириб туради. Сизлардан ким уларни дўст тутса, бас, у ўшалар сафидадир. Аллоҳ кофирларни дўст тутгани учун золим қавмни ҳидоят қилмайди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَرَى ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ يُسَٰرِعُونَ فِيهِمۡ يَقُولُونَ نَخۡشَىٰٓ أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٞۚ فَعَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَ بِٱلۡفَتۡحِ أَوۡ أَمۡرٖ مِّنۡ عِندِهِۦ فَيُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَآ أَسَرُّواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ نَٰدِمِينَ
Эй Пайғамбар алайҳиссалом, кўрасизки, иймони заиф мунофиқлар "Улар ғолиб бўлиб, давлат уларнинг қўлига тегиб қолса, бизга бир зарар етказишларидан қўрқамиз", дея яҳудий ва насронийлар билан дўст бўлишга ошиқадилар. Эҳтимол ғалабани Аллоҳ Ўз Пайғамбари ва мўминларга берар ёки Ўз тарафидан яҳудий ва уларга дўст бўлганларнинг шавкатини синдирадиган бошқа бир ишни олиб келар. Шу билан улар билан дўст бўлишга ошиқаётганлар дилларида яширган мунофиқликларига афсус-надомат чекиб қоларлар. Чунки улар таянаётган сабаблар ўта заиф ва яроқсиздир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ إِنَّهُمۡ لَمَعَكُمۡۚ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَأَصۡبَحُواْ خَٰسِرِينَ
Мўминлар мунофиқларнинг бу аҳволидан таажжубга тушиб: «Жон-жаҳдлари билан «Иймонда ҳам, нусратда ҳам, дўстликда ҳам сизлар билан биргамиз», деб қасам ичганлар шуларми?», дейдилар. Уларнинг амаллари ҳабата кетди ва ўзлари зиён кўргувчиларга айланиб қолдилар. Чунки улар мурод-мақсадларига етолмадилар. Боз устига уларга азоб тайёрлаб қўйилгандир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَن يَرۡتَدَّ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَسَوۡفَ يَأۡتِي ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ يُحِبُّهُمۡ وَيُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ يُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوۡمَةَ لَآئِمٖۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ
Эй иймон келтирганлар, сизлардан кимлар динидан қайтиб, кофир бўлсалар, Аллоҳ уларнинг ўрнига шундай қавмни олиб келадики, Аллоҳ уларни яхши кўради, улар ҳам Аллоҳни яхши кўрадилар. Улар мўминларга мулойим, кофирларга эса қаттиққўл бўладилар. Молу жонлари билан Аллоҳнинг калимасини олий қилиш йўлида курашадилар. Аллоҳ ризосини махлуқлар ризосидан устун қўйганлари боис йўлдаги тўсиқлардан, озорлару маломатлардан қўрқмайдилар. Бу Аллоҳнинг бир фазлу марҳаматидирки, уни Ўзи истаган бандасига ато этади. Аллоҳ фазлу марҳамати кенг ва шу фазлу марҳаматига ким лойиқлигини ва ким лойиқ эмаслигини биладиган Зотдир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَهُمۡ رَٰكِعُونَ
Яҳудийлар ҳам, насронийлар ҳам, бошқа кофирлар ҳам сизларнинг дўстингиз эмас. Сизларни қўллаб-қувватлайдиган чин дўстингиз Аллоҳ ва Унинг пайғамбари ҳамда Аллоҳга бўйсуниб, ўзини хор олиб намозни мукаммал тарзда адо этадиган ва молларининг закотини берадиган мўминлардир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَن يَتَوَلَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَإِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
Ким Аллоҳни ва Унинг Пайғамбарини ҳамда мўминларни дўст тутиб, мададни улардангина кутса, Аллоҳнинг гуруҳига қўшилган бўлади. Аллоҳнинг гуруҳи ғолиблардир. Чунки уларни Аллоҳнинг Ўзи қўллаб-қувватлаб туради.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَكُمۡ هُزُوٗا وَلَعِبٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَٱلۡكُفَّارَ أَوۡلِيَآءَۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Эй иймон келтирганлар, динингизни масхара қиладиган ва у билан ўйнашадиган яҳудий, насроний ва мушрикларни ўзингизга беғараз дўст деб билмангиз. Агар чиндан Аллоҳга ва У Зот нозил қилган ҳукмларга иймон келтирган бўлсангиз, ўшаларни дўст тутмаслик ҳақидаги фармонини бажариб, Парвардигорингиздан тақво қилингиз.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• التنبيه علي عقيدة الولاء والبراء التي تتلخص في الموالاة والمحبة لله ورسوله والمؤمنين، وبغض أهل الكفر وتجنُّب محبتهم.
Мазкур оятларда ал-вало вал-баро ақидаси борасида огоҳлантириляпти. Бу ақида Аллоҳ, Пайғамбари ва мўминларни яхши кўриш ҳамда куфрни ёмон кўриш ва унга муҳаббатли бўлишдан қочишда ўз ифодасини топади.
• من صفات أهل النفاق: موالاة أعداء الله تعالى.
• التخاذل والتقصير في نصرة الدين قد ينتج عنه استبدال المُقَصِّر والإتيان بغيره، ونزع شرف نصرة الدين عنه.
Динни қўллаб-қувватлаш ишида сустлик, бепарволик қилиш шундай қилганларнинг ўрнига бошқа бир бепарво бўлмайдиган қавмнинг олиб келинишига, улардан динни қўллаб-қувватлашдек шарафнинг олиб қўйилишига сабаб бўлиб қолиши ҳам мумкин.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ ئۆزبەكچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.