قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە مۇرسەلات   ئايەت:

Мурсалот сураси

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
الوعيد للمكذبين بالويل يوم القيامة.
Ҳақни ёлғонга чиқарадиганлар учун қиёмат куни азоб ваъдси бордир.

وَٱلۡمُرۡسَلَٰتِ عُرۡفٗا
Аллоҳ таоло от ёлидек пайдар-пай эсадиган шамоллар номига қасам ичди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡعَٰصِفَٰتِ عَصۡفٗا
Кучли эсувчи бўрон номига ҳам қасам ичди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلنَّٰشِرَٰتِ نَشۡرٗا
Ёмғирни тарқатиб юборадиган шамоллар номига қасам ичди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡفَٰرِقَٰتِ فَرۡقٗا
Ҳақ ва ботилни ажратувчи оятларни етказган фаришталар номига қасам ичди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡمُلۡقِيَٰتِ ذِكۡرًا
Ваҳийни олиб тушадиган фаришталар номига қасам ичди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عُذۡرًا أَوۡ نُذۡرًا
У фаришталар Аллоҳ тарафидан одамларга узр-баҳона қолдирмаслик ҳамда Аллоҳнинг азобидан огоҳлантириш учун ваҳийни олиб тушади.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَٰقِعٞ
Дарҳақиқат, қайта тирилиш, ҳисоб-китоб ва жазо ҳақидаги ваъдалар шак-шубҳасиз, аниқ амалга ошади.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا ٱلنُّجُومُ طُمِسَتۡ
Юлдузларнинг нури сўниб, зиёси ўчиб қолганида.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا ٱلسَّمَآءُ فُرِجَتۡ
Фаришталар тушиши учун осмон ёрилганида.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا ٱلۡجِبَالُ نُسِفَتۡ
Тоғлар ўрнидан қўзғатилиб, майдаланиб, тўзонга айланиб кетганида.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا ٱلرُّسُلُ أُقِّتَتۡ
Вақти-соати келиб, пайғамбарлар жамланганида.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِأَيِّ يَوۡمٍ أُجِّلَتۡ
Пайғамбарларнинг ўз қавми устидан берадиган гувоҳлиги улуғ кунга кечиктирилганида.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِيَوۡمِ ٱلۡفَصۡلِ
Бу кун бандалар орасини ажратиш кунидир. Ким ҳақли ва ким ҳақсиз, ким бахтли ва ким бахтсиз экани аниқ бўладиган кун.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ
Эй Пайғамбар алайҳиссалом, ажрим куни нималигини сиз қаердан ҳам билар эдингиз?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Бу кунда Аллоҳ томонидан пайғамбарлар олиб келган рисолатларни ёлғонга чиқарувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ نُهۡلِكِ ٱلۡأَوَّلِينَ
Биз аввалги умматларни Аллоҳга куфр келтириб, пайғамбарларини ёлғонга чиқарганларида ҳалок қилмадикми?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ نُتۡبِعُهُمُ ٱلۡأٓخِرِينَ
Сўнгра улардан кейинги ёлғонга чиқарувчиларни ҳам аввалгиларни ҳалок қилганимиз каби ҳалок қилурмиз.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
Ўша умматни ҳалок қилганимиз каби Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васалламга келган рисолатни ёлғонга чиқарувчи жиноятчи кимсаларни ҳам ҳалок қилурмиз.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Аллоҳ таолонинг жиноятчиларга уқубат таҳдидларини ёлғонга чиқарувчиларга ўша кунда ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• خطر التعلق بالدنيا ونسيان الآخرة.
Дунёга боғланиб қолиб, охиратни унутиш нақадар хатарли.

• مشيئة العبد تابعة لمشيئة الله.
Банданинг хоҳиши Аллоҳнинг хоҳишига боғлиқдир.

• إهلاك الأمم المكذبة سُنَّة إلهية.
Ҳақни инкор қилувчи умматни ҳалок айлаш илоҳий қонуниятдир.

أَلَمۡ نَخۡلُقكُّم مِّن مَّآءٖ مَّهِينٖ
Эй одамлар, ахир Биз сизларни бир томчи ҳақир сувдан-нутфадан яратмадикми?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَعَلۡنَٰهُ فِي قَرَارٖ مَّكِينٍ
Сўнгра ўша ҳақир сувни мустаҳкам ҳимояланган қароргоҳга – онанинг бачадонига жойладик.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَىٰ قَدَرٖ مَّعۡلُومٖ
Онанинг қорнида маълум бир муддат, яъни, ҳомила муддати тугагунча қолдирдик.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَدَرۡنَا فَنِعۡمَ ٱلۡقَٰدِرُونَ
Туғилажак боланинг кўриниши, ранги ва бошқа сифатларини белгилаб қўйдик. Биз шу ишларнинг ҳаммасини қила олган буюк қудрат эгасимиз!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
У кунда Аллоҳнинг қудратини ёлғонга чиқарувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ كِفَاتًا
Ахир биз ерни одамларнинг барчасини бағрига олувчи-тўпловчи қилиб қўймадикми?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا
Одамларнинг тирикларини юзасида яшатиб, яшнатиб ўз бағрига олса, ўликларини дафн қилиб бағрига олади.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ شَٰمِخَٰتٖ وَأَسۡقَيۡنَٰكُم مَّآءٗ فُرَاتٗا
Ерни қимирламасдан маҳкам туриши учун унда баланд ва мустаҳкам тоғларни барпо қилдик.
Эй одамлар, сизларни ширин-чучук сув билан таъминладик. Шуларни яратган Зот сизларни қайта тирилтиришдан ожиз қолиши асло мумкин эмас.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
У кунда Аллоҳнинг неъматларини ёлғонга чиқарувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱنطَلِقُوٓاْ إِلَىٰ مَا كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
Пайғамбарлар олиб келган рисолатларни ёлғонга чиқарувчиларга: ”Эй, ёлғонга чиқарувчилар, мана энди ўзларингиз ёлғон деган азоб сари бораверинглар”, - дейилади.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱنطَلِقُوٓاْ إِلَىٰ ظِلّٖ ذِي ثَلَٰثِ شُعَبٖ
”Дўзах тутунидан ҳосил бўлган уч бўлакли ”соя” сари бораверинглар ”.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا ظَلِيلٖ وَلَا يُغۡنِي مِنَ ٱللَّهَبِ
Бу соянинг ҳеч қандай салқини йўқ. У ”соя” сизларга дўзахнинг алангаси ва ҳарорати етиб келишини тўса олмайди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهَا تَرۡمِي بِشَرَرٖ كَٱلۡقَصۡرِ
Дўзах учқунларни отиб туради. Ҳар бир учқуннинг катталиги бир қасрдек бўлади.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَأَنَّهُۥ جِمَٰلَتٞ صُفۡرٞ
Дўзах отаётган учқунларнинг ранги ва катталиги қорамтир сарғиш туялар кабидир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Аллоҳнинг азобини ёлғон дегувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰذَا يَوۡمُ لَا يَنطِقُونَ
У кун улар бирон нима деёлмайдиган кундир.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يُؤۡذَنُ لَهُمۡ فَيَعۡتَذِرُونَ
Қилган ёмонликлари ва куфри учун Аллоҳ таолодан узр сўрашларига изн берилмайди.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Ўша куни бу куннинг ҳодисаларини ёлғон дегувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِۖ جَمَعۡنَٰكُمۡ وَٱلۡأَوَّلِينَ
Бу кун халқлар орасини ажрим қиладиган кундир. У кун сизларни ҳам, аввал ўтганларни ҳам кенг майдонга тўпладик.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِن كَانَ لَكُمۡ كَيۡدٞ فَكِيدُونِ
Агар сизларда Аллоҳнинг азобидан қутқариб қоладиган бирон ҳийла-найранг бўлса, Менга ўшани қўлланглар-чи?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Ажрим кунини ёлғон дегувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي ظِلَٰلٖ وَعُيُونٖ
Аллоҳ таолонинг буйруқларига бўйсуниб, тақиқларидан тийилган тақводорлар эса жаннатдаги қуюқ баргли дарахтлар сояларида ва оқиб турган чучук сувли чашмалардадирлар.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَوَٰكِهَ مِمَّا يَشۡتَهُونَ
Кўнгиллари тусаган мевалардадирлар.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Уларга айтилур: ”Дунё ҳаётида қилиб ўтган солиҳ амалларингиз туфайли ҳеч қандай таъбингиз бузилмасдан жаннатнинг покиза меваларидан, ёқимли ичимликларидан маза қилиб еб-ичиб юринглар”.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Албатта Биз чиройли амал қилувчиларни сизларни мукофотлаганимиз каби мукофотлаймиз.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
У кунда Аллоҳ таоло тақводорлар учун ҳозирлаб қўйган неъматларни ёлғон дегувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كُلُواْ وَتَمَتَّعُواْ قَلِيلًا إِنَّكُم مُّجۡرِمُونَ
Ёлғон деювчиларга айтилур: ”Майли, сизлар дунё ҳаётида озгина вақт еб-ичиб, ҳаёт лаззатларидан фойдаланиб қолинглар. Аммо сизлар Аллоҳга кофир бўлганингиз, Унинг пайғамбарларини ёлғончи қилганингиз учун аниқ жиноятчисизлар.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
У кунда охират куни оладиган жазоларини ёлғон дегувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱرۡكَعُواْ لَا يَرۡكَعُونَ
Ёлғон деювчиларга: ”Аллоҳ учун намоз ўқинглар”, дейилса, намоз ўқимаслар.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Бу кунда Аллоҳ томонидан пайғамбарлар олиб келган рисолатларни ёлғонга чиқарувчиларга ҳалокат бўлсин! Азоб ва зиён бўлсин!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ
Аллоҳ томонидан нозил қилинган мана шу Қуръонга иймон келтирмасалар, ундан бошқа қайси сўзга – китобга иймон келтирадилар?!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• رعاية الله للإنسان في بطن أمه.
Аллоҳ таоло инсонни онаси қорнидан бошлаб парвариш қилади.

• اتساع الأرض لمن عليها من الأحياء، ولمن فيها من الأموات.
Ернинг бағри кенг. У ҳаммани ўз бағрига олади. Тирикларни устига, ўликларни эса остига.

• خطورة التكذيب بآيات الله والوعيد الشديد لمن فعل ذلك.
Аллоҳнинг оятларини ёлғонга чиқариш нақадар хатарли. Бу ишни қилганларга қаттиқ таҳдид бор.

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە مۇرسەلات
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش